Sprawa C‑89/14

A2A SpA

przeciwko

Agenzia delle Entrate

(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym
złożony przez Corte suprema di cassazione)

Odesłanie prejudycjalne – Pomoc państwa – Obliczenie odsetek w związku z odzyskaniem pomocy niezgodnej ze wspólnym rynkiem – Odsetki proste lub odsetki składane – Przepisy krajowe odsyłające, dla celów obliczenia odsetek, do przepisów rozporządzenia (WE) nr 794/2004 – Decyzja o odzyskaniu doręczona przed wejściem w życie owego rozporządzenia

Streszczenie – wyrok Trybunału (piąta izba) z dnia 3 września 2015 r.

1.        Pomoc przyznawana przez państwa – Odzyskanie bezprawnie przyznanej pomocy – Zapłata odsetek uzasadniona koniecznością przywrócenia wcześniejszej sytuacji – Stosowanie odsetek składanych – Rozporządzenie nr 794/2004 – Zakres stosowania ratione temporis – Uregulowanie krajowe przewidujące stosowanie odsetek składanych przed wejściem w życie rozporządzenia nr 794/2004 – Dopuszczalność – Nowe uregulowanie niedziałające wstecz mające zastosowanie do przyszłych skutków okoliczności powstałych pod rządami uprzednio obowiązujących przepisów – Naruszenie zasad pewności prawa i ochrony uzasadnionych oczekiwań – Brak

(art. 108 ust. 2 TFUE; rozporządzenia: Rady nr 659/1999, art. 14; Komisji nr 794/2004, art. 11 ust. 2, art. 13)

2.        Pytania prejudycjalne – Wystąpienie do Trybunału – Ocena przez sąd krajowy – Dodatkowe pytania podniesione w trakcie postępowania przez strony postępowania głównego – Umorzenie postępowania

(art. 267 TFUE)

3.        Prawo Unii – Zasady – Równość traktowania – Obowiązek przestrzegania zasady legalności

1.        Artykuł 14 rozporządzenia nr 659/1999 ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 93 traktatu WE oraz art. 11 i art. 13 rozporządzenia nr 794/2004 w sprawie wykonania rozporządzenia nr 659/1999 nie stoją na przeszkodzie przepisom krajowym przewidującym – poprzez odesłanie do rozporządzenia nr 794/2004 – stosowanie odsetek składanych przy odzyskaniu pomocy państwa, nawet jeśli decyzja, w której ową pomoc uznano za niezgodną ze wspólnym rynkiem i nakazano jej odzyskanie, została przyjęta i doręczona zainteresowanemu państwu członkowskiemu przed wejściem w życie owego rozporządzenia.

W istocie art. 11 ust. 2 rozporządzenia nr 794/2004 ma zastosowanie, zgodnie z art. 13 akapit piąty owego rozporządzenia, jedynie do decyzji w sprawie odzyskania doręczonych po dniu wejścia w życie tego rozporządzenia, czyli po dniu 20 maja 2004 r. W związku z powyższym art. 11 ust. 2 owego rozporządzenia nie ma jako taki zastosowania ratione temporis do decyzji przewidującej odzyskanie pomocy, doręczonej państwu członkowskiemu przed tą datą. W braku przepisu prawa Unii w tej dziedzinie do prawa krajowego należy ustalenie, czy w danej sprawie odsetki powinny zostać obliczone zgodnie z metodą prostą czy składaną.

W tym względzie, przepis krajowy odsyłający jedynie do rozdziału V rozporządzenia nr 794/2004 nie może być uznany za sprzeczny z art. 13 owego rozporządzenia. W istocie z ograniczenia zastosowania ratione temporis rozporządzenia nr 794/2004 wynikającego z reguł określonych w tym względzie w art. 13, nie można wywieść zasady, która zakazywałaby państwom członkowskim – wyłącznie właściwym przed 20 maja 2004 r. w zakresie określania podstaw obliczania odsetek – stanowienia prawa zawierającego dane rozwiązanie tej kwestii. Artykuł 13 rozporządzenia nr 794/2004 nie wprowadza zatem zasady braku retroaktywności względem ustawodawstw krajowych przed wejściem w życie rozporządzenia nr 794/2004.

Jako że pomoc uznana za niezgodną ze wspólnym rynkiem decyzją Komisji, doręczoną przed wejściem w życie rozporządzenia nr 794/2004, nie została odzyskana, ani nawet nie była przedmiotem decyzji w sprawie ustalenia wysokości podatku w dniu wejścia w życie uregulowania krajowego, które w kwestii odzyskania takiej pomocy nakazuje stosowanie odsetek składanych w miejsce wcześniejszych przepisów przewidujących stosowanie odsetek prostych, nie można uznać, że akt ten dotyczy okoliczności powstałych wcześniej. Zatem takie uregulowanie krajowe nie działa wstecz i ogranicza się do stosowania nowych przepisów do przyszłych skutków okoliczności powstałych pod rządami uprzednio obowiązujących przepisów W konsekwencji ogólne zasady bezpieczeństwa prawa i ochrony uzasadnionych oczekiwań nie stoją na przeszkodzie takim przepisom.

(por. pkt 27–29, 32, 34, 39–41, 43, 48; sentencja)

2.        Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 44, 45)

3.        Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 46)