Zaak C‑166/15

Strafzaak

tegen

Aleksandrs Ranks
en
Jurijs Vasiļevičs

(verzoek om een prejudiciële beslissing, ingediend door de Rīgas apgabaltiesas Krimināllietu tiesu kolēģija)

„Prejudiciële verwijzing – Intellectuele eigendom – Auteursrecht en naburige rechten – Richtlijn 91/250/EEG – Artikel 4, onder a) en c) – Artikel 5, leden 1 en 2 – Richtlijn 2009/24/EG – Artikel 4, leden 1 en 2 – Artikel 5, leden 1 en 2 – Rechtsbescherming van computerprogramma’s – ‚Tweedehandse’ wederverkoop van op niet-originele fysieke dragers vastgelegde kopieën van computerprogramma’s waarop een licentie rust – Uitputting van het distributierecht – Uitsluitend reproductierecht”

Samenvatting – Arrest van het Hof (Derde kamer) van 12 oktober 2016

1.        Prejudiciële vragen – Bevoegdheid van de nationale rechter – Beoordeling van de noodzaak om vragen te stellen en van de relevantie van die vragen

(Art. 267 VWEU)

2.        Prejudiciële vragen – Ontvankelijkheid – Grenzen – Kennelijk irrelevante vragen en hypothetische vragen gesteld in een context waarin een nuttig antwoord is uitgesloten

(Art. 267 VWEU)

3.        Harmonisatie van de wetgevingen – Auteursrecht en naburige rechten – Richtlijn 91/250 –Rechtsbescherming van computerprogramma’s – Handelingen waarvoor toestemming is vereist – Uitsluitend distributierecht – Uitputting van het distributierecht met betrekking tot de kopie van een computerprogramma – Voorwaarden – Verkoop van de kopie in de Unie door de rechthebbende – Ruime uitlegging – Tweedehandse wederverkoop van een kopie van een computerprogramma waarop een licentie rust – Daaronder begrepen

[Richtlijn 91/250 van de Raad, art. 4, a) en c)]

4.        Harmonisatie van de wetgevingen – Auteursrecht en naburige rechten – Richtlijn 91/250 – Rechtsbescherming van computerprogramma’s – Handelingen waarvoor toestemming is vereist – Uitsluitend reproductierecht – Uitzonderingen – Maken van een reservekopie van een computerprogramma – Voorwaarden – Strikte uitlegging – Tweedehandse wederverkoop van een reservekopie van een computerprogramma waarop een licentie rust – Uitgesloten tenzij er sprake is van toestemming van de rechthebbende

[Richtlijn 91/250 van de Raad, art. 4, a), 5, lid 2, en 9, lid 1]

5.        Harmonisatie van de wetgevingen – Auteursrecht en naburige rechten – Richtlijn 91/250 –Rechtsbescherming van computerprogramma’s – Bijzondere beschermingsmaatregelen – Bezit voor commerciële doeleinden en in het verkeer brengen van illegale kopieën van computerprogramma’s

[Richtlijn 91/250 van de Raad, art. 7, lid 1, a) en b)]

6.        Harmonisatie van de wetgevingen – Auteursrecht en naburige rechten – Richtlijn 91/250 –Rechtsbescherming van computerprogramma’s – Handelingen waarvoor toestemming is vereist – Uitsluitend reproductierecht – Uitzonderingen – Reproductie die noodzakelijk is om het computerprogramma voor het beoogde doel te gebruiken – Downloaden van een kopie van een computerprogramma vanaf de website van de rechthebbende – Daaronder begrepen

(Richtlijn 91/250 van de Raad, art. 5, lid 1)

7.        Harmonisatie van de wetgevingen – Auteursrecht en naburige rechten – Richtlijn 91/250 – Rechtsbescherming van computerprogramma’s – Handelingen waarvoor toestemming is vereist – Draagwijdte – Tweedehandse wederverkoop van een kopie van een computerprogramma waarop een licentie rust – Toelaatbaarheid – Voorwaarden – Vernietiging van alle andere in bezit zijnde kopieën – Mogelijkheid voor de eerste verkrijger om zijn reservekopie van dat programma aan een nieuwe verkrijger te verstrekken – Grenzen – Noodzaak van toestemming van de rechthebbende – Mogelijkheid voor de nieuwe verkrijger om een kopie van het computerprogramma te downloaden vanaf de website van de rechthebbende – Reproductie die noodzakelijk is om het computerprogramma voor het beoogde doel te gebruiken

[Richtlijn 91/250 van de Raad, art. 4, a) en c), en 5, leden 1 en 2]

1.      Zie de tekst van de beslissing.

(zie punt 21)

2.      Zie de tekst van de beslissing.

(zie punt 22)

3.      Zie de tekst van de beslissing.

(zie punten 26‑36)

4.      Zie de tekst van de beslissing.

(zie punten 37‑44)

5.      Zie de tekst van de beslissing.

(zie punt 46)

6.      Zie de tekst van de beslissing.

(zie punten 48‑50)

7.      Artikel 4, onder a) en c), en artikel 5, leden 1 en 2, van richtlijn 91/250 betreffende de rechtsbescherming van computerprogramma’s moeten aldus worden uitgelegd dat de eerste verkrijger van een kopie van een computerprogramma met een onbeperkte gebruikslicentie weliswaar het recht heeft om die kopie en de bijbehorende licentie tweedehands door te verkopen aan een nieuwe verkrijger, maar dat, als de originele fysieke drager van de hem oorspronkelijk geleverde kopie beschadigd raakt, wordt vernietigd of verloren gaat, hij zijn reservekopie van dat programma niet aan die nieuwe verkrijger mag verstrekken zonder toestemming van de rechthebbende.

Aan de rechtmatige verkrijger van een kopie van een computerprogramma die voor dat programma een onbeperkte gebruikslicentie heeft, maar niet meer beschikt over de originele fysieke drager waarop die kopie hem oorspronkelijk werd geleverd, omdat hij die fysieke drager heeft vernietigd, beschadigd of verloren, kan immers niet reeds op grond daarvan de mogelijkheid worden ontzegd om die kopie tweedehands door te verkopen aan een derde, aangezien dit het verval van het distributierecht als bedoeld in artikel 4, onder c), van richtlijn 91/250 zijn nuttig effect zou ontnemen.

De rechtmatige verkrijger van een onbeperkte gebruikslicentie voor een kopie van een tweedehands computerprogramma moet dan ook dat programma kunnen downloaden vanaf de website van de houder van het auteursrecht. Die download is immers een reproductie van een computerprogramma die noodzakelijk is om hem in staat te stellen dat programma voor het beoogde doel te gebruiken.

De eerste verkrijger van de kopie van een computerprogramma waarvoor het distributierecht van de auteursrechthebbende op grond van artikel 4, onder c), van richtlijn 91/250 is vervallen, moet echter, wanneer hij die kopie tweedehands doorverkoopt, alle in zijn bezit zijnde kopieën op het moment van wederverkoop onbruikbaar maken om geen inbreuk te maken op het in artikel 4, onder a), van die richtlijn bedoelde exclusieve recht van die rechthebbende om zijn computerprogramma te reproduceren.

(zie punten 53‑55, 57 en dictum)