Απόφαση του Δικαστηρίου (τρίτο τμήμα) της 24ης Νοεμβρίου 2011 – Επιτροπή κατά Ιταλίας

(Υπόθεση C‑379/10)

«Παράβαση κράτους μέλους – Γενική αρχή της ευθύνης των κρατών μελών λόγω παραβιάσεως του δικαίου της Ένωσης από τα δικαστήριά τους που αποφαίνονται σε τελευταίο βαθμό – Αποκλεισμός οποιασδήποτε ευθύνης του κράτους για την ερμηνεία κανόνων δικαίου ή την εκτίμηση πραγματικών περιστατικών και αποδεικτικών στοιχείων στις οποίες προβαίνει δικαστήριο που αποφαίνεται σε τελευταίο βαθμό – Περιορισμός, από την εθνική νομοθεσία, της ευθύνης του κράτους σε περιπτώσεις δόλου ή βαριάς αμελείας τέτοιου δικαστηρίου»

Δίκαιο της Ένωσης – Δικαιώματα που παρέχονται στους ιδιώτες – Προσβολή τους από κράτος μέλος – Υποχρέωση αποκαταστάσεως της ζημίας που προκλήθηκε στους ιδιώτες – Προϋποθέσεις σε περίπτωση προσβολής καταλογιζόμενης σε ανώτατο δικαστήριο – Πρόδηλη προσβολή – Εθνική νομοθεσία η οποία προβλέπει ότι στοιχειοθετείται ευθύνη μόνο σε περιπτώσεις δόλου ή βαριάς αμέλειας – Δεν επιτρέπεται (βλ. σκέψεις 40-42, 46, 48 και διατακτ.)

Αντικείμενο

Παράβαση κράτους μέλους – Προσβολή της γενικής αρχής της ευθύνης των κρατών μελών λόγω παραβιάσεως του δικαίου της Ένωσης από τα δικαστήριά τους που αποφαίνονται σε τελευταίο βαθμό – Περιορισμός της ευθύνης μόνο στις περιπτώσεις δόλου ή βαριάς αμελείας

Διατακτικό

Το Δικαστήριο αποφασίζει:

1) Η Ιταλική Δημοκρατία,

–        αποκλείοντας κάθε ευθύνη του Ιταλικού Δημοσίου για τις ζημίες που προκαλούνται σε ιδιώτες λόγω παραβιάσεως του δικαίου της Ένωσης από εθνικό δικαιοδοτικό όργανο αποφαινόμενο σε τελευταίο βαθμό, όταν η οικεία παραβίαση είναι απόρροια ερμηνείας κανόνων δικαίου ή εκτιμήσεως πραγματικών περιστατικών και αποδεικτικών στοιχείων από τέτοιο δικαιοδοτικό όργανο, και

–        περιορίζοντας τη σχετική ευθύνη μόνο στις περιπτώσεις δόλου ή βαριάς αμελείας,

σύμφωνα με το άρθρο 2, παράγραφοι 1 και 2, του νόμου 117, περί αποκαταστάσεως των ζημιών οι οποίες προκαλούνται κατά την άσκηση δικαιοδοτικών καθηκόντων και περί αστικής ευθύνης των δικαστικών λειτουργών [legge n. 117 (sul) risarcimento dei danni cagionati nell’ esercizio delle funzioni giudiziarie e responsabilità civile dei magistrati], της 13ης Απριλίου 1988, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από τη γενική αρχή της ευθύνης των κρατών μελών λόγω παραβιάσεως του δικαίου της Ένωσης εκ μέρους ενός από τα δικαιοδοτικά όργανά του που αποφαίνονται σε τελευταίο βαθμό.

2) Καταδικάζει την Ιταλική Δημοκρατία στα δικαστικά έξοδα.