POSTANOWIENIE PREZESA SĄDU PIERWSZEJ INSTANCJI
z dnia 12 maja 2004 r. (*)
Postępowanie w przedmiocie zastosowania środka tymczasowego – Pomoc państwa – Obowiązek odzyskania – Fumus boni iuris – Okoliczności niecierpiące zwłoki – Wyważanie interesów – Okoliczności wyjątkowe
W sprawie T‑198/01 R [III]
Technische Glaswerke Ilmenau GmbH, z siedzibą w Ilmenau (Niemcy), początkowo reprezentowana przez adwokatów G. Schohe’a oraz C. Arholda, następnie przez adwokatów C. Arholda oraz N. Wimmera, z adresem do doręczeń w Luksemburgu,
strona skarżąca,
przeciwko
Komisji Wspólnot Europejskich, reprezentowanej przez V. Di Bucciego i V. Kreuschitza, działających w charakterze pełnomocników, z adresem do doręczeń w Luksemburgu,
strona pozwana,
popieranej przez
Schott Glas, z siedzibą w Mayence (Niemcy), reprezentowaną przez adwokata U. Soltésza,
interwenient,
mającej za przedmiot wniosek o przedłużenie zawieszenia wykonania art. 2 decyzji Komisji 2002/185/WE z dnia 12 czerwca 2001 r. w sprawie pomocy państwa przyznanej spółce Technische Glaswerke Ilmenau GmbH przez Republikę Federalną Niemiec (Dz.U. 2002, L 62, str. 30), zarządzonego w niniejszej sprawie na mocy postanowień Prezesa Sądu Pierwszej Instancji z dnia 4 kwietnia 2002 r. i z dnia 1 sierpnia 2003 r.,
PREZES SĄDU PIERWSZEJ INSTANCJI
WSPÓLNOT EUROPEJSKICH
wydaje następujące
Postanowienie
Okoliczności powstania sporu i przebieg postępowania
1 W dniu 12 czerwca 2001 r. Komisja wydała decyzję 2002/185/WE w sprawie pomocy państwa przyznanej spółce Technische Glaswerke Ilmenau GmbH przez Republikę Federalną Niemiec (Dz.U. 2002, L 62, str. 30, zwaną dalej „sporną decyzją”). W decyzji tej Komisja wyraźnie zrezygnowała z poddania analizie wszelkiej potencjalnie niezgodnej ze wspólnym rynkiem pomocy przyznanej spółce Technische Glaswerke Ilmenau GmbH (zwanej dalej „TGI” lub „skarżącą”), obejmującej środki notyfikowane przez Republikę Federalną Niemiec w dniu 1 grudnia 1998 r. i skoncentrowała się wyłącznie na jednym z tych środków, a mianowicie na zwolnieniu TGI od ciążącego na niej na mocy umowy z dnia 26 września 1994 r. [zwanej dalej „asset deal 1” (umowa cesji aktywów)] obowiązku zapłaty ceny kupna w wysokości 4 milionów marek niemieckich (DEM) (2 045 168 euro, zwanego dalej „zwolnieniem od zapłaty”) na rzecz Bundesanstalt für vereinigungsbedingte Sonderaufgaben (federalnego urzędu ds. specjalnych zadań będących następstwem zjednoczenia, zwanego dalej „BvS”).
2 Zgodnie z art. 1 spornej decyzji udzielenie zwolnienia od zapłaty stanowi w rozumieniu art. 87 ust. 1 WE pomoc państwa niezgodną ze wspólnym rynkiem, która nie może zostać uznana za dopuszczalną na mocy art. 87 ust. 3 WE. W art. 2 sporna decyzja nakłada zatem na Republikę Federalną Niemiec obowiązek doprowadzenia do dokonania zwrotu tej pomocy.
3 W skardze złożonej w sekretariacie Sądu Pierwszej Instancji w dniu 28 sierpnia 2001 r. skarżąca wniosła o stwierdzenie nieważności spornej decyzji.
4 Pismem z dnia 17 września 2001 r. Komisja odmówiła uwzględnienia wniosku o zawieszenie postępowania w sprawie odzyskiwania kwoty zwolnienia od zapłaty, złożonego przez rząd niemiecki w piśmie z dnia 23 sierpnia 2001 r.
5 Pismem z dnia 2 października 2001 r. BvS przekazał skarżącej kopię pisma Komisji z dnia 17 września 2001 r. i wezwał ją do dokonania, najpóźniej do dnia 15 października 2001 r., zwrotu kwoty 4 830 481,10 DEM (2 469 785,77 euro), odpowiadającej wysokości udzielonej pomocy wraz z odsetkami. Mając na uwadze fakt, że skarżąca poinformowała go o swym zamiarze wniesienia do Sądu Pierwszej Instancji wniosku o zawieszenie wykonania spornej decyzji, BvS dodał także, iż – w celu uniknięcia przesądzenia o rozstrzygnięciu tego wniosku – nie będzie on nalegał na dokonanie zwrotu omawianej pomocy do czasu wydania przez sędziego rozpatrującego wniosek o zarządzenie środków tymczasowych (zwanego dalej „sędzią rozpatrującym wniosek”) rozstrzygnięcia tej kwestii.
6 W oddzielnym piśmie procesowym złożonym w sekretariacie Sądu Pierwszej Instancji w dniu 15 października 2001 r. skarżąca wniosła, na mocy art. 242 WE i 243 WE, tytułem roszczenia głównego o zawieszenie wykonania art. 2 spornej decyzji.
7 Pierwszym postanowieniem wydanym w dniu 4 kwietnia 2002 r. w niniejszej sprawie T‑198/01 R Technische Glaswerke Ilmenau przeciwko Komisji, Rec. str. II‑2153 (zwanym dalej „pierwotnym postanowieniem”) Prezes Sądu Pierwszej Instancji zarządził, w pkt 1 sentencji, zawieszenie wykonania art. 2 spornej decyzji do dnia 17 lutego 2003 r. (zwane dalej „pierwotnym zawieszeniem”). W pkt 2 sentencji uzależnił on przyznane zawieszenie od spełnienia przez skarżącą trzech warunków.
8 Zasadnicze elementy stanu faktycznego niniejszej sprawy poprzedzające wniesienie wniosku o zastosowanie środka tymczasowego zostały opisane w pkt 7–21 pierwotnego postanowienia. Poza tym bardziej szczegółowe streszczenie spornej decyzji zostało zawarte w pkt 22–27 tego postanowienia. Postępowanie przed sędzią rozpatrującym wniosek, które doprowadziło do wydania pierwotnego postanowienia, zostało opisane w pkt 36–47 tego postanowienia. Postanowienie Prezesa Trybunału z dnia 18 października 2002 r. w sprawie C‑232/02 P(R) Komisja przeciwko Technische Glaswerke Ilmenau, Rec. str. I‑8977, wydane w wyniku wniesienia odwołania, utrzymało w mocy pierwotne postanowienie.
9 Postanowieniem prezesa piątej izby w składzie powiększonym Sądu Pierwszej Instancji przedsiębiorstwo Schott Glas zostało dopuszczone do sprawy w charakterze interwenienta po stronie pozwanej instytucji.
10 W dniu 2 października 2002 r. Komisja przyjęła, w następstwie innego formalnego postępowania wszczętego na mocy art. 88 ust. 2 WE pismem z dnia 5 lipca 2001 r., decyzję 2003/383/WE w sprawie pomocy państwa C 44/01 (ex NN 147/98) przyznanej spółce Technische Glaswerke Ilmenau GmbH przez Republikę Federalną Niemiec (Dz.U. 2003, L 140, str. 30, zwaną dalej „drugą decyzją”). W drugiej decyzji Komisja uznała pomoc państwa w formie nowacji gwarancji bankowej na pokrycie ceny kupna ustalonej w asset‑deal 1 i pożyczki Thüringer Aufbaubank (zwanego dalej „TAB”) w wysokości 2 000 000 DEM (1 015 677 euro), przyznaną stronie skarżącej przez Republikę Federalną Niemiec, za niezgodną ze wspólnym rynkiem oraz zobowiązała ją do niezwłocznego odzyskania od skarżącej kwoty udzielonej pomocy.
11 W skardze złożonej w sekretariacie Sądu Pierwszej Instancji w dniu 18 grudnia 2002 r., wpisanej do rejestru pod numerem T‑378/02, skarżąca wniosła o stwierdzenie nieważności drugiej decyzji. Ponadto w oddzielnym piśmie procesowym złożonym w sekretariacie Sądu Pierwszej Instancji w dniu 14 lutego 2003 r. TGI wniosła o zawieszenie wykonania art. 2 drugiej decyzji. Postanowieniem wydanym w tej sprawie w dniu 1 sierpnia 2003 r. (T‑378/02 R Technische Glaswerke Ilmenau przeciwko Komisji, dotychczas nieopublikowanym w Zbiorze) sędzia rozpatrujący wniosek zawiesił wykonanie art. 2 drugiej decyzji do dnia 31 października 2003 r. Powyższe zawieszenie zostało uzależnione od spełnienia czterech warunków.
12 Równocześnie skarżąca, uznając, iż zadośćuczyniła obowiązkom nałożonym na nią na mocy pkt 2 sentencji pierwotnego postanowienia, w dniu 17 lutego 2003 r. zwróciła się do Prezesa Sądu Pierwszej Instancji z wnioskiem o przedłużenie pierwotnego zawieszenia do czasu wydania przez Sąd Pierwszej Instancji ostatecznego rozstrzygnięcia w przedmiocie skargi głównej.
13 W dniu 1 sierpnia 2003 r. postanowieniem wydanym w niniejszej sprawie T‑198/01 R [II] Technische Glaswerke Ilmenau przeciwko Komisji, dotychczas nieopublikowanym w Zbiorze (zwanym dalej „drugim postanowieniem”) Prezes Sądu Pierwszej Instancji zarządził zawieszenie wykonania art. 2 spornej decyzji do dnia 17 lutego 2004 r. i uzależnił przyznane zawieszenie od spełnienia trzech warunków:
– po pierwsze, od spełnienia przez skarżącą czterech warunków postawionych w pkt 2 sentencji postanowienia z dnia 1 sierpnia 2003 r. w sprawie T‑378/02 R Technische Glaswerke Ilmenau przeciwko Komisji (zwanego dalej „pierwszym warunkiem”);
– po drugie, od dokonania na rzecz BvS zwrotu, najpóźniej do dnia 31 grudnia 2003 r., dodatkowej kwoty w wysokości 256 000 euro oraz złożenia w sekretariacie Sądu Pierwszej Instancji i w Komisji, w terminie tygodnia od dokonania zwrotu, lecz nie później niż do dnia 7 stycznia 2004 r., dokumentu stanowiącego dowód owego zwrotu (zwanego dalej „drugim warunkiem”);
– po trzecie, od przedłożenia przez skarżącą w sekretariacie Sądu Pierwszej Instancji i w Komisji, najpóźniej do dnia 6 lutego 2004 r., szczegółowego sprawozdania sporządzonego przez biegłego księgowego, odnoszącego się do jej sytuacji finansowej na dzień 31 grudnia 2003 r., a zwłaszcza do dodatkowej kwoty, którą skarżąca miałaby zapłacić najpóźniej do dnia 30 czerwca 2004 r., w przypadku gdyby wyrok w sprawie głównej nie został wydany do tego czasu (zwanego dalej „trzecim warunkiem”).
14 Przede wszystkim, jeżeli chodzi o pierwszy warunek, skarżąca – pismem z dnia 15 września 2003 r., wpisanym do rejestru Sądu Pierwszej Instancji w dniu 18 września 2003 r. – złożyła wystawione przez TAB zaświadczenie stwierdzające, że zaspokoiła dług ciążący na niej wobec TAB. Ponadto wraz z pismem z dnia 16 października 2003 r., wpisanym do rejestru sekretariatu Sądu Pierwszej Instancji w dniu 17 października 2003 r., skarżąca złożyła dokumenty wykazujące, że mający pierwszeństwo zaspokojenia przed innymi wierzytelnościami dług gruntowy ustanowiony na rzecz TAB na czwartym piecu został umorzony i ustanowiony na nowo na rzecz BvS jako gwarancja przysługującego mu prawa do otrzymania zwrotu ceny kupna ustalonej w asset‑deal 1 oraz że gwarancja udzielona w dniu 3 marca 1998 r. przez pana Geißa, zbliżona do poręczenia osobistego i solidarnego za zwrot pożyczki TAB, została przez niego ustanowiona na rzecz BvS w zakresie dotyczącym ceny ustalonej w asset‑deal 1.
15 Następnie, jeżeli chodzi o drugi warunek, skarżąca – wraz z pismem z dnia 22 grudnia 2003 r., wpisanym do rejestru Sądu Pierwszej Instancji w dniu 23 grudnia 2003 r. – złożyła dokumenty wykazujące, że w dniu 16 grudnia 2003 r. wpłaciła na rzecz BvS kwotę 256 000 euro.
16 Wreszcie, jeżeli chodzi o trzeci warunek, skarżąca – pismem wpisanym do rejestru Sądu Pierwszej Instancji w dniu 27 stycznia 2004 r. – złożyła wniosek o odroczenie do dnia 13 lutego 2004 r. terminu przedłożenia szczegółowego sprawozdania sporządzonego przez biegłego księgowego, odnoszącego się do jej sytuacji finansowej na dzień 31 grudnia 2003 r. W dniu 28 stycznia 2004 r. Prezes Sądu Pierwszej Instancji przychylił się do tego wniosku.
17 Pismem z dnia 12 lutego 2004 r., wpisanym do rejestru Sądu Pierwszej Instancji w dniu 13 lutego 2004 r., TGI przedłożyła opracowane przez biuro Pfizenmayer & Birkel sprawozdanie z dnia 10 lutego 2004 r. odnoszące się do jej sytuacji finansowej na dzień 31 grudnia 2003 r. (zwane dalej „ekspertyzą Pfizenmayer 6”). Pismem wpisanym do rejestru w dniu 17 lutego 2004 r. skarżąca wniosła na mocy art. 116 § 2 regulaminu Sądu Pierwszej Instancji o uznanie za poufne, w odniesieniu do interwenienta, niektórych informacji zawartych w jej piśmie i w ekspertyzie Pfizenmayer 6.
18 Skarżąca, uznając (na podstawie faktów opisanych w pkt 14–17), iż zadośćuczyniła wszystkim obowiązkom nałożonym na nią na mocy pkt 2 sentencji drugiego postanowienia, w dniu 17 lutego 2004 r. zwróciła się do Prezesa Sądu Pierwszej Instancji z wnioskiem o przyznanie przedłużenia zawieszenia spornej decyzji do czasu wydania przez Sąd Pierwszej Instancji ostatecznego rozstrzygnięcia w przedmiocie skargi głównej (zwanym dalej „wnioskiem o przedłużenie”).
19 W dniach 27 lutego 2004 r. i 1 marca 2004 r., odpowiednio Schott Glas i Komisja przedstawiły swe uwagi w przedmiocie wniosku o zastosowanie środka tymczasowego.
20 Postanowieniem z dnia 3 marca 2004 r., wydanym na podstawie art. 105 § 2 akapit drugi regulaminu Sądu Pierwszej Instancji, Prezes Sądu Pierwszej Instancji zarządził tymczasowe przedłużenie zawieszenia wykonania spornej decyzji do czasu wydania rozstrzygnięcia w przedmiocie wniosku o przedłużenie.
21 W dniu 24 marca 2004 r. skarżąca, wezwana przez sędziego rozpatrującego wniosek, przedstawiła swe uwagi w przedmiocie uwag Komisji z dnia 1 marca 2004 r.
22 W dniu 6 kwietnia 2004 r. Komisja przedstawiła uwagi na piśmie w przedmiocie uwag skarżącej z dnia 24 marca 2004 r., Schott Glass, ze swej strony, nie przedstawiło uwag.
Żądania stron
23 Skarżąca wnosi, aby sędzia rozpatrujący wniosek:
– zawiesił wykonanie art. 2 spornej decyzji do czasu wydania przez niego ostatecznego rozstrzygnięcia co do istoty sprawy, lub, ewentualnie, do dnia 30 czerwca 2004 r.;
– kosztami obciążył pozwaną.
24 Komisja, popierana przez Schott Glas wnosi, aby sędzia rozpatrujący wniosek:
– oddalił wniosek o przedłużenie zawieszenia wykonania spornej decyzji;
– obciążył skarżącą kosztami.
Co do prawa
25 Na mocy art. 242 WE i 243 WE w związku z art. 225 ust. 1 WE Sąd Pierwszej Instancji może, jeśli uzna, że okoliczności tego wymagają, zarządzić zawieszenie wykonania zaskarżonego aktu lub zarządzić niezbędne środki tymczasowe.
26 Artykuł 104 § 2 regulaminu Sądu Pierwszej Instancji stanowi, że wniosek o zastosowanie środka tymczasowego musi wskazywać okoliczności niecierpiące zwłoki, a także uprawdopodobnić z faktycznego i prawnego punktu widzenia konieczność zastosowania środka (fumus boni iuris). Powyższe przesłanki muszą zostać spełnione łącznie, co oznacza, że w przypadku niespełnienia jednej z nich wniosek o zawieszenie wykonania musi zostać oddalony [postanowienie Prezesa Trybunału z dnia 14 października 1996 r. w sprawie C‑268/96 P(R) SCK i FNK przeciwko Komisji, Rec. str. I‑4971, pkt 30; postanowienie Prezesa Sądu Pierwszej Instancji z dnia 8 grudnia 2000 r. w sprawie T‑237/99 R BP Nederland i in. przeciwko Komisji, Rec. str. II‑3849, pkt 34]. Sędzia rozpatrujący wniosek dokonuje również, w odpowiednim przypadku, wyważenia interesów skonfrontowanych w konkretnej sprawie (postanowienie Prezesa Trybunału z dnia 23 lutego 2001 r. w sprawie C‑445/00 R Austria przeciwko Radzie, Rec. str. I‑1461, pkt 73 oraz pierwotne postanowienie, pkt 50).
27 Jako że przedstawione na piśmie uwagi stron zawierają wszystkie informacje niezbędne do rozstrzygnięcia wniosku o zarządzenie środków tymczasowych, składanie przez strony wyjaśnień ustnych nie jest konieczne.
W przedmiocie wniosków z dnia 17 lutego oraz 11 i 25 marca 2004 r. o uznanie niektórych informacji za poufne
28 Pismami wpisanymi do rejestru Sądu Pierwszej Instancji w dniach 17 lutego oraz 11 i 25 marca 2004 r. skarżąca wniosła na mocy art. 116 § 2 regulaminu Sądu Pierwszej Instancji o uznanie za poufne, w odniesieniu do interwenienta, niektórych informacji zawartych odpowiednio w jej wniosku o zastosowanie środka tymczasowego, w uwagach Komisji z dnia 1 marca 2004 r. i w jej własnych uwagach z dnia 24 marca 2004 r. Skarżąca złożyła również wersję jawną tych dokumentów. Wersje jawne zostały przekazane za pośrednictwem sekretariatu Sądu Pierwszej Instancji interwenientowi, który nie zgłosił zastrzeżeń ani uwag w ich przedmiocie.
29 Sędzia rozpatrujący wniosek uznaje, że – zważywszy na brak zastrzeżeń ze strony interwenienta – wnioski z dnia 17 lutego oraz z dnia 11 i 25 marca 2004 r. o uznanie niektórych informacji za poufne mogą zostać uwzględnione, z pominięciem tych części, w jakich dotyczą one kwot już zwróconych BvS przez skarżącą w zastosowaniu pierwotnego postanowienia i drugiego postanowienia. Biorąc pod uwagę fakt opublikowania powołanych dwóch postanowień w Zbiorze Orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości i Sądu Pierwszej Instancji i / lub ich rozpowszechnienie za pośrednictwem strony internetowej Trybunału, wysokość tych kwot została w rzeczywistości podana do publicznej wiadomości.
W przedmiocie fumus boni iuris
Argumenty stron
30 We wniosku o wydanie środka tymczasowego skarżąca twierdzi co do zasady, że – w odniesieniu do fumus boni iuris – nie istnieje żaden powód, dla którego należałoby odejść od oceny dokonanej w tym zakresie przez sędziego rozpatrującego wniosek w pierwotnym postanowieniu i w drugim postanowieniu.
31 Komisja ze swej strony uznaje, że w celu rozpatrzenia wniosku o przedłużenie sędzia rozpatrujący wniosek nie może powoływać się na ocenę fumus boni iuris dokonaną w pierwotnym postanowieniu i w drugim postanowieniu. Ocena ta opiera się w istocie na założeniu, że pierwszy i trzeci z zarzutów podniesionych przez skarżącą nie są oczywiście bezzasadne. Ponadto, z jednej strony, ocena dokonana przez prezesa Sądu Pierwszej Instancji w przedmiocie trzeciego zarzutu została odrzucona przez prezesa Trybunału w postanowieniu wydanym w wyniku odwołania od pierwotnego postanowienia (ww. w pkt 8 postanowienie w sprawie Komisja przeciwko Technische Glaswerke Ilmenau, pkt 76). Z drugiej strony, jeżeli chodzi o pierwszy zarzut, skarżąca miała przedstawić, w ramach postępowania w sprawie głównej, „porozumienie w sprawie dostosowania umów prywatyzacyjnych (umowy I i umowy II) między BvS a TGI”. Porozumienie to wykazuje, że rezygnacja przez BvS z ceny kupna nie stanowiła dostosowania umowy prywatyzacyjnej z powodu odpadnięcia zasadniczej przesłanki umowy, lecz nową pomoc, którą zresztą skarżąca zawsze uważała za takową.
32 W uwagach z dnia 24 marca 2004 r. skarżąca odpowiedziała na powyższe argumenty, że notyfikacja danego środka Komisji nie przesądza o uznaniu go za pomoc państwa.
Ocena sędziego rozpatrującego wniosek
33 W pierwotnym postanowieniu sędzia rozpatrujący wniosek uznał, że pierwszy zarzut podniesiony przez skarżącą w jej skardze głównej nie mógł, prima facie, zostać oddalony (pierwotne postanowienie, pkt 74–79). Ocena ta została potwierdzona przez prezesa Trybunału w ww. w pkt 8 postanowieniu Komisja przeciwko Technische Glaswerke Ilmenau, pkt 63–69 i 78 tego postanowienia, a następnie powtórzona przez sędziego rozpatrującego wniosek w drugim postanowieniu (pkt 42 i 43 drugiego postanowienia).
34 Komisja utrzymuje jednakże, że jeżeli chodzi o pierwszy zarzut podniesiony przez skarżącą, przesłanka dotycząca fumus boni iuris traci na przyszłość aktualność z powodu danych przedstawionych przez skarżącą, w ramach postępowania głównego, w dniu 12 września 2003 r. w odpowiedzi na wezwanie Sądu Pierwszej Instancji, a więc po wydaniu drugiego postanowienia. Należy zatem dokonać analizy, czy istotnie – jak twierdzi Komisja – ocena sędziego rozpatrującego wniosek dokonana w zakresie pierwszego zarzutu w pierwotnym postanowieniu i w drugim postanowieniu nie może zostać powtórzona w ramach niniejszego postanowienia.
35 Należy przypomnieć w tym względzie, iż stanowisko sędziego rozpatrującego wniosek, przyjęte w ramach pierwotnego postanowienia, opiera się w szczególności na pewnych prowizorycznych ustaleniach co do braku w spornej decyzji podważenia przez Komisję istnienia promesy wydanej przez Land Thüringen (land Turyngia), która mogła wchodzić w zakres dozwolonego systemu pomocy (pkt 75–78 pierwotnego postanowienia).
36 Ponadto Komisja podnosi, że z „porozumienia w sprawie dostosowania umów prywatyzacyjnych (umowy I i umowy II) między BvS a TGI” wydaje się wynikać, że rezygnacja z omawianej ceny kupna nie stanowiła dostosowania umowy prywatyzacyjnej z powodu odpadnięcia zasadniczej przesłanki umowy, lecz nową pomoc, którą skarżąca zawsze uważała za takową. Komisja powołuje się w szczególności na następujące postanowienie umowy:
„Strony są świadome faktu, że rezygnacja z ceny kupna w wysokości 4 milionów DEM, nowacja gwarancji na pokrycie ostatniej raty ceny kupna w kwocie 1,8 miliona DEM oraz udzielenie przez TAB pożyczki w wysokości 2 milionów DEM muszą zostać notyfikowane Komisji Europejskiej. Powołana procedura została wszczęta przez BvS w dniu 3 grudnia 1998 r. przy zachowaniu niezbędnej do tego celu współpracy stron, przy czym pieczę nad jej późniejszym przebiegiem sprawować będzie BvS”.
37 Niemniej jednak istnienie tego postanowienia nie kwestionuje w żaden sposób uwagi poczynionej przez sędziego rozpatrującego wniosek w pkt 75 pierwotnego postanowienia, zgodnie z którą w pkt 82 spornej decyzji Komisja nie wzięła pod uwagę faktu zerwania powołanej promesy i jego konsekwencji, a co za tym idzie, najwyraźniej nie podważyła jej istnienia.
38 Poza tym przytoczone przez Komisję postanowienie umowy nie pozwala na tym etapie ani na wykluczenie możliwości faktycznego istnienia promesy, na którą powołuje się skarżąca, ani tym bardziej na uznanie za oczywiście bezzasadną argumentacji przytaczanej przez skarżącą, zgodnie z którą sporna pomoc nie stanowi nowej pomocy. Tak więc sam fakt, że cytowane postanowienie umowy nie zawiera precyzyjnego odniesienia do promesy, nie wystarcza prima facie, aby wykazać, że owa promesa nie została udzielona. W stosownym przypadku rozstrzygnięcie tego spornego zagadnienia faktycznego będzie przedmiotem ponownej analizy sędziego orzekającego co do istoty sprawy.
39 Na tym etapie, w świetle informacji będących przedmiotem analizy sędziego rozpatrującego wniosek, argumenty przedstawione przez Komisję nie pozwalają więc na zmianę oceny dokonanej w zakresie pierwszego zarzutu w pierwotnym postanowieniu i w drugim postanowieniu. Zarzut ten nadal nie może zatem zostać uznany za oczywiście bezzasadny. Z zastrzeżeniem konieczności wypowiedzenia się w przedmiocie innych zarzutów powołanych w skardze głównej przesłanka dotycząca fumus boni iuris pozostaje spełniona.
W przedmiocie okoliczności niecierpiących zwłoki
Argumenty stron
40 We wniosku o zastosowanie środka tymczasowego oraz w uwagach z dnia 24 marca 2004 r. skarżąca utrzymuje co do zasady, że argumenty uprzednio przez nią przytoczone pozostają ważne w zakresie uzasadniających zarządzenie środków tymczasowych okoliczności niecierpiących zwłoki. Jak wynika również z ekspertyzy Pfizenmayer 6, mimo pozytywnego rozwoju sytuacji finansowej TGI, której obrót w 2003 r. wzrósł o […] % (1), faktem jest, że zwrot spornej pomocy przez skarżącą doprowadziłby ją do upadłości. TGI dodaje, że zważywszy, z jednej strony, na przedterminową spłatę pożyczki na rzecz TAB oraz na zapłatę o charakterze szczególnym na rzecz BvS, wymagane pierwotnym postanowieniem i drugim postanowieniem, a z drugiej strony, na drastyczny i nieprzewidziany spadek kursu dolara, środki płynne pozostające w jej dyspozycji uległy niemalże całkowitemu wyczerpaniu.
41 Komisja natomiast, w uwagach przedstawionych na piśmie, powołuje szereg argumentów mających na celu wykazanie, że sytuacja finansowa skarżącej jest na tyle trudna, że tak czy inaczej doprowadziłaby ona do jej upadłości.
42 Komisja stwierdza, po pierwsze, że zgodnie z samą ekspertyzą Pfizenmayer 6 środki płynne przedsiębiorstwa znajdują się w sytuacji krytycznej, tak poważnej, że nie byłoby ono nawet w stanie ponownie zapłacić kwoty uprzednio wpłaconej w wykonaniu warunków nałożonych w pierwotnym postanowieniu i w drugim postanowieniu.
43 Po drugie, ekspertyza Pfizenmayer 6 nie wskazała, jej zdaniem, pochodzenia funduszy niezbędnych do dokonania inwestycji, których odroczenie, jak utrzymuje skarżąca, nie jest już możliwe.
44 Po trzecie, ekspertyza Pfizenmayer 6, z jednej strony, w sposób nierealny uznaje, że dostawcy skarżącej narzucają jej terminy płatności, a z drugiej strony, nie wskazuje powodów, dla których skarżąca miałaby być w stanie przezwyciężyć trudności, do których powstania przyczynił się spadek kursu dolara.
45 Komisja uważa ponadto, że powyższe argumenty wykazują, że pana Pfizenmayera nie można uznać za eksperta obiektywnego i bezstronnego.
46 W swych uwagach Schott Glas twierdzi co do zasady, że żywotność TGI jest obecnie bardziej wątpliwa niż kiedykolwiek.
Ocena sędziego rozpatrującego wniosek
47 Tytułem wstępu należy przytoczyć ocenę przedstawioną w pkt 96–99 pierwotnego postanowienia.
48 Poza tym należy przypomnieć, że – zgodnie z ekspertyzą Pfizenmayer 6 – choć sytuacja finansowa skarżącej pozostaje trudna, mimo wszystko dąży ona do jej naprawy.
49 Stąd wydaje się, po pierwsze, że nawet jeśli sytuacja TGI pozostaje napięta i osłabiona, biorąc pod uwagę zmniejszenie zasobów, którymi dysponuje, to nie jest jednak możliwe wysuwanie z dostatecznym prawdopodobieństwem twierdzenia, iż tak czy inaczej grozi jej postawienie w stan upadłości przed ogłoszeniem wyroku w sprawie głównej. W szczególności wydaje się, że obrót TGI wzrósł w roku 2003 i że poziom zasobów środków płynnych będących w jej dyspozycji, który wciąż pozostaje dodatni, musiał się nieznacznie podnieść od teraz do dnia 30 czerwca 2004 r. Ponadto, jako że rozprawa w sprawie głównej odbyła się w dniu 11 grudnia 2003 r., ogłoszenie wyroku rozstrzygającego sprawę co do istoty jest obecnie bardzo bliskie. Wydaje się zatem mało prawdopodobne, aby w tak krótkim czasie sytuacja skarżącej mogła ulec pogorszeniu w stopniu prowadzącym do jej niewypłacalności.
50 Po drugie, z ekspertyzy Pfizenmayer 6 wynika, że gdyby skarżąca musiała zwrócić kwoty, których domaga się BvS, a które nie zostały mu jeszcze zwrócone, jej sytuacja finansowa mogłaby ulec natychmiastowemu pogorszeniu w stopniu prowadzącym do jej niewypłacalności.
51 Z ekspertyzy Pfizenmayer 6 wynika w szczególności, że zasoby skarżącej będące w jej dyspozycji w dniu 31 grudnia 2003 r. osiągnęły kwotę […] euro i że poziom środków płynnych w gotówce i krótkoterminowych należności TGI, mimo iż nie mógł zostać precyzyjnie obliczony i zinterpretowany, pozostaje ogólnie niski, choć dodatni. Środki płynne, których wysokość na dzień 30 czerwca 2004 r. wynosi […] euro, pozostają również słabe. Wreszcie wydaje się, iż ryzyko niewypłacalności może się ziścić nawet przy założeniu, że TGI nie przystąpi do realizacji pewnych ważnych inwestycji, a w szczególności do rekonstrukcji czwartego pieca.
52 Na koniec sędzia rozpatrujący wniosek uznaje, że twierdzenia Komisji zarzucające ekspertyzie Pfizenmayer 6 brak obiektywizmu i precyzji oparte są w części na wyrażonych w niej subiektywnej lub przesadzonej interpretacji i w każdym razie nie są wystarczające, aby podważyć zasadność ustaleń dokonanych w pkt 48–51 powyżej.
53 Biorąc pod uwagę powyższe rozważania, skarżąca wykazała, w wymaganym przez prawo wystarczającym zakresie, zarówno że przetrwa ona gospodarczo co najmniej do czasu wydania wyroku w sprawie głównej, jak również że niezwłoczne wykonanie spornej decyzji zagrozi wkrótce, jeżeli nie natychmiast, jej istnieniu.
54 Co za tym idzie, przesłanka dotycząca okoliczności niecierpiących zwłoki została w niniejszym przypadku spełniona. Konieczne jest zatem wyważenie interesów skonfrontowanych w niniejszej sprawie.
W przedmiocie wyważenia interesów
Argumenty stron
55 We wniosku o zastosowanie środka tymczasowego oraz w uwagach z dnia 24 marca 2004 r. skarżąca wskazuje te same powody, jak te powołane w jej pierwszym wniosku o zastosowanie środka tymczasowego (pkt 110 i 111 pierwotnego postanowienia). Podkreśla ona, że dwa dodatkowe elementy przemawiają za przedłużeniem zawieszenia wykonania spornej decyzji bez żadnych szczególnych warunków.
56 Po pierwsze, mając na względzie fakt, że rozprawa w sprawie głównej odbyła się w dniu 11 grudnia 2003 r., przedłużenie zawieszenia ograniczyłoby się do krótkiego okresu. Po drugie, zapłaty o charakterze szczególnym, uznane za niezbędne celem spełnienia warunków nałożonych przez prezesa Sądu Pierwszej Instancji, uniemożliwiły skarżącej stworzenie rezerw środków płynnych. Biorąc pod uwagę konieczność rekonstrukcji czwartego pieca, skarżąca nie będzie już w stanie dokonać dodatkowej zapłaty.
57 W swych uwagach Komisja stwierdza, że sytuacja w niniejszej sprawie nie wykazuje w żaden sposób okoliczności wyjątkowych i wysoce szczególnych, które mogłyby przemawiać za przyznaniem środków tymczasowych.
58 Po pierwsze, jak, zdaniem Komisji, zostało stwierdzone w spornej decyzji, na rynku, na którym działa skarżąca, obecnych jest dziesięć przedsiębiorstw, które mogłyby zatem korzystać ze zwrotu spornych kwot. Poza tym miało zostać ustalone, iż zwrot omawianej pomocy nie wzmocniłby w żaden sposób dominującej pozycji Schott Glas, albowiem nie zajmuje ona pozycji dominującej na omawianym rynku.
59 Po drugie, Komisja kwestionuje ocenę dokonaną w drugim postanowieniu przez sędziego rozpatrującego wniosek. Przede wszystkim, jej zdaniem, drugie postanowienie odeszło od pierwotnego postanowienia, poprzestając na stwierdzeniu, że Schott Glas osiąga obrót znacznie wyższy od obrotu skarżącej, podczas gdy pierwotne postanowienie powoływało się, według Komisji, na wzmocnienie dominującej pozycji Schott Glas, która tak czy inaczej nie była istotna dla niniejszej sprawy. Drugie postanowienie nie wyjaśniało poza tym, w jakim zakresie obrót osiągany przez Schott Glas stanowi kryterium istotne dla zachowania równowagi interesów. W zakresie, w jakim ów obrót powinien oznaczać, że Schott Glas może otrzymać od spółki matki fundusze niemalże nieograniczone w celu kompensaty swych ewentualnych strat, stanowisko sędziego rozpatrującego wniosek jest sprzeczne z orzecznictwem (wyroki Trybunału z dnia 21 marca 1991 r. w sprawie C‑303/88 Włochy przeciwko Komisji, Rec. str. I‑1433, pkt 21 oraz w sprawie C‑305/89 Włochy przeciwko Komisji, Rec. str. I‑1603, pkt 23).
60 Po trzecie, zdaniem Komisji, drugie postanowienie nie wzięło pod uwagę sytuacji ośmiu konkurentów TGI i Schott Glas, o których mowa w spornej decyzji.
61 Wreszcie po czwarte, drugie postanowienie miało być oparte na błędnych ustaleniach faktycznych w zakresie, w jakim stwierdza ono, że Schott Glas najwyraźniej otrzymała znaczną pomoc ze strony Land Thüringen. W rzeczywistości decyzja, na którą powołuje się Sąd Pierwszej Instancji, dotyczyła przedsiębiorstwa, które nie jest ani interwenientem, ani spółką matką interwenienta.
Ocena sędziego rozpatrującego wniosek
62 Sędzia rozpatrujący wniosek uznaje – podobnie jak zostało to ujęte w pkt 115–117 pierwotnego postanowienia oraz w pkt 66 i 67 drugiego postanowienia – że okoliczności wyjątkowe i wysoce szczególne, które przemawiają za przedłużeniem środków tymczasowych, wciąż występują w niniejszej sprawie.
63 Po pierwsze zauważyć należy, że w uwagach w przedmiocie wyważenia interesów Komisja ogranicza się w istocie do krytyki oceny dokonanej przez sędziego rozpatrującego wniosek w drugim postanowieniu, od którego nie wniosła odwołania, nie wskazuje jednak zmiany okoliczności, która mogłaby uzasadnić konieczność zmodyfikowania powołanej oceny przez sędziego rozpatrującego wniosek.
64 Po drugie, argumenty Komisji nie pozwalają w żaden sposób na podważenie stwierdzenia, już dokonanego w pkt 117 pierwotnego postanowienia i w pkt 67 drugiego postanowienia, zgodnie z którym, zważywszy na wysoce szczególne okoliczności niniejszej sprawy, a zwłaszcza na bardzo niską kwotę spornej pomocy w stosunku do całkowitej kwoty pomocy przyznanej skarżącej, nie jest zasadne założenie, że natychmiastowy zwrot tej pomocy pomoże przywrócić specyficzny układ konkurencji istniejący uprzednio na omawianym rynku lub rynkach szkła. Te same argumenty nie pozwalają też zakwestionować faktu, że obrót uzyskiwany przez Schott Glas, znacznie wyższy od obrotu skarżącej, chroni to przedsiębiorstwo przed doznaniem poważnej szkody w następstwie zarządzenia środków tymczasowych. Ponadto, jak zostało to już stwierdzone w pkt 67 drugiego postanowienia, mało prawdopodobne w każdym razie jest to, aby TGI, wziąwszy pod uwagę jej sytuację finansową, mogła podjąć działania stanowiące zakłócenie konkurencji w sposób zagrażający Schott Glas albo innym konkurentom TGI.
65 Wreszcie po trzecie, w szczególnym kontekście niniejszego postanowienia należy mieć na uwadze fakt, że ogłoszenie wyroku w sprawie głównej jest już bliskie. Co za tym idzie, nawet przy założeniu, że zawieszenie wykonania spornej decyzji może – zważywszy na utrzymanie się TGI na omawianym rynku lub rynkach szkła – wywołać pewne zakłócenia konkurencji lub wpłynąć negatywnie na inne interesy skonfrontowane w niniejszej sprawie, skutki te wystąpią w bardzo ograniczonym okresie.
66 Z powyższego wynika, że w wysoce szczególnych okolicznościach niniejszej sprawy zastosowanie środków tymczasowych jest uzasadnione i adekwatnie odpowiada potrzebie zapewnienia skutecznej tymczasowej ochrony prawnej. Poza tym, mając na względzie bardzo bliską datę ogłoszenia wyroku w sprawie głównej, nie jest konieczne uzależnienie tego zawieszenia od spełnienia szczególnych warunków lub ograniczenie go w czasie.
Z powyższych względów
PREZES SĄDU PIERWSZEJ INSTANCJI
postanawia:
1) Wykonanie art. 2 decyzji Komisji 2002/185/WE z dnia 12 czerwca 2001 r. w sprawie pomocy państwa przyznanej spółce Technische Glaswerke Ilmenau GmbH przez Republikę Federalną Niemiec zostaje zawieszone do czasu ogłoszenia wyroku w sprawie głównej.
2) Rozstrzygnięcie o kosztach, w tym kosztach poniesionych przez interwenienta, nastąpi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.
Sporządzono w Luksemburgu w dniu 12 maja 2004 r.