Caingean arna tabhairt an 17 Iúil 2023 – An Coimisiún Eorpach v Poblacht na Polainne
(Cás C-448/23)
Teanga an cháis: an Pholainnis
Páirtithe
Iarratasóir: An Coimisiún Eorpach (ionadaithe: C. Ladenburger, P.J.O. Van Nuffel, K. Herrmann, Gníomhairí)
Cosantóir: Poblacht na Polainne
An t-ordú atá á lorg
Iarrann an t-iarratasóir ar an gCúirt:
a dhearbhú, i bhfianaise léiriú an Trybunał Konstytucyjny (Cúirt Bhunreachtúil, an Pholainn) ar Bhunreacht na Polainne ina breithiúnais an 14 Iúil 2021 (Cás P 7/20) agus an 7 Deireadh Fómhair 2021 (Cás K 3/21), nár chomhlíon Poblacht na Polainne a hoibleagáidí faoin dara fomhír d’Airteagal 19(1) den Chonradh ar an Aontas Eorpach;
a dhearbhú, i bhfianaise léiriú an Trybunał Konstytucyjny (Cúirt Bhunreachtúil, an Pholainn) ar Bhunreacht na Polainne ina breithiúnais an 14 Iúil 2021 (Cás P 7/20) agus an 7 Deireadh Fómhair 2021 (Cás K 3/21), nár chomhlíon Poblacht na Polainne a hoibleagáidí faoi phrionsabail ghinearálta an neamhspleáchais, na tosaíochta, na héifeachtachta agus chur i bhfeidhm aonfhoirmeach dhlí an Aontais agus faoi phrionsabal éifeacht cheangailteach bhreithiúnais na Cúirte Breithiúnais;
a dhearbhú, toisc nár chomhlíon an Trybunał Konstytucyjny (Cúirt Bhunreachtúil, an Pholainn) ceanglais bhinse neamhspleách neamhchlaon arna bhunú roimh ré le dlí mar thoradh ar neamhrialtachtaí sna nósanna imeachta ceapacháin do thriúr breithiúna den Chúirt sin i mí na Nollag 2015 agus sa nós imeachta chun a hUachtarán a cheapadh i mí na Nollag 2016, gur mhainnigh Poblacht na Polainne a hoibleagáidí faoin dara fomhír d’Airteagal 19(1) CAE;
a ordú do Phoblacht na Polainne na costais a íoc.
Saincheisteanna dlí agus príomhargóintí.
Lena chéad agus a dara saincheist dlí, déanann an Coimisiún dhá bhreithiúnas ón Trybunał Konstytucyjny (Cúirt Bhunreachtúil, an Pholainn) ‘an Chúirt Bhunreachtúil’ an 7 Deireadh Fómhair 2021 (Cás K 3/21) agus an 14 Iúil 2021 (Cás 7/20). Sáraíonn an cásdlí seo oibleagáidí éagsúla ach ghaolmhara mar sin féin a fhorchuirtear ar an bPolainn le Conarthaí an Aontais. Baineann an chéad shaincheist dlí le sárú sna breithiúnais thuasluaite, ar an dara fomhír d’Airteagal 19(1) CAE, arna léiriú ag an gCúirt Bhreithiúnais, go háirithe i mbreithiúnais an 2 Márta 2021, A.B. agus páirtithe eile, C-824/18 (ECLI:AE:C:2021:153.) agus an 6 Deireadh Fómhair 2021, W.Ż., C-487/19 (EU:C:2021:798), ós rud é go ndearna an Chúirt Bunreachtúil léiriú ar Bhunreacht na Polainne a bhaineann le ceanglais an Aontais maidir le cosaint éifeachtach bhreithiúnach ag binse neamhspleách neamhchlaon arna bhunú roimh ré le dlí, a bhí ró-chúng, earráideach agus ar bhealach a thug neamhaird go follasach ar chásdlí na Cúirte Breithiúnais an Aontais Eorpaigh. Baineann an dara saincheist dlí le sárú sna breithiúnais sin ag an gCúirt Bunreachtúil ar phrionsabal na tosaíochta, an neamhspleáchais, na héifeachtúlachta agus chur i bhfeidhm aonfhoirmeach dhlí an Aontais agus éifeacht cheangailteach chinntí breithiúnacha Chúirt Bhreithiúnais an Aontais Eorpaigh, mar an Chúirt Bhunreachtúil sna breithiúnais sin, a rinneadh neamhaird aontaobhach ar phrionsabail na tosaíochta, na héifeachtachta in Airteagail 2, 4(3) agus 19(1) CAE agus Airteagal 279 CFAE arna léiriú agus arna gcur i bhfeidhm go comhsheasmhach ag an gCúirt Bhreithiúnais an Aontais Eorpaigh agus d’ordaigh sí d’údaráis uile na Polainne forálacha an Chonartha sin a dhífheidhmiú.
Leis an tríú saincheist dlí, áitíonn an Coimisiún nach dtugann an Chúirt Bhunreachtúil ráthaíochtaí do bhinse neamhspleách agus neamhchlaonta a bunaíodh roimh ré le dlí de réir bhrí an dara fomhír d’Airteagal 19(1) CAE, arna léamh i gcomhar le hAirteagal 47 den Chairt, (i) mar thoradh ar neamhrialtachtaí follasacha i gceapacháin chuig poist bhreithiúnacha ag an gCúirt Bhunreachtúil i mí na Nollag 2015 de bharr sárú follasach ar dhlí bunreachtúil na Polainne agus (ii) mar thoradh ar neamhrialtachtaí follasacha sa nós imeachta chun Uachtarán na Cúirte Bunreachtúla a thoghadh i mí na Nollag 2016. I bhfianaise ghníomhaíochtaí na Cúirte Bunreachtúla leis na daoine a cheaptar amhlaidh, ardaítear amhras réasúnach maidir le neamhchlaontacht agus neamh-thréscaoilteacht na Cúirte i leith tosca seachtracha.
____________