Sprawa C‑331/15 P
Republika Francuska
przeciwko
Carlowi Schlyterowi
Odwołanie – Prawo publicznego dostępu do dokumentów instytucji Unii Europejskiej – Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 – Artykuł 4 ust. 2 tiret trzecie – Wyjątki od prawa dostępu do dokumentów – Ochrona celu dochodzenia – Dyrektywa 98/34/WE – Artykuły 8 i 9 – Szczegółowa opinia Komisji Europejskiej w sprawie projektu normy technicznej – Odmowa dostępu
Streszczenie – wyrok Trybunału (czwarta izba) z dnia 7 września 2017 r.
1. Instytucje Unii Europejskiej – Prawo publicznego dostępu do dokumentów – Rozporządzenie nr 1049/2001 – Wyjątki od prawa dostępu do dokumentów – Ochrona celów kontroli, dochodzenia i audytu – Zakres – Zastosowanie do szczegółowych opinii Komisji wydawanych w kontekście dyrektywy 98/34 – Włączenie
(art. 288 akapit czwarty TFUE; rozporządzenie nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 4 ust. 2 tiret trzecie; dyrektywa 98/34 Parlamentu Europejskiego i Rady, zmieniona dyrektywą 98/48, art. 9 ust. 2)
2. Instytucje Unii Europejskiej – Prawo publicznego dostępu do dokumentów – Rozporządzenie nr 1049/2001 – Wyjątki od prawa dostępu do dokumentów – Obowiązek uzasadnienia – Zakres
(rozporządzenie nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 4 ust. 2, 3)
3. Zbliżanie ustawodawstw – Procedura udzielania informacji w zakresie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego – Dyrektywa 98/34 – Przedmiot
(dyrektywa 98/34 Parlamentu Europejskiego i Rady, zmieniona dyrektywą 98/48)
4. Instytucje Unii Europejskiej – Prawo publicznego dostępu do dokumentów – Rozporządzenie nr 1049/2001 – Wyjątki od prawa dostępu do dokumentów – Ochrona celów kontroli, dochodzenia i audytu – Zakres – Odmowa dostępu do szczegółowej opinii Komisji wydanej w kontekście dyrektywy 98/34 – Uzasadnienie odmowy w świetle ryzyka osłabienia współpracy państw członkowskich – Niedopuszczalność
(rozporządzenie nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 4 ust. 2 tiret trzecie; dyrektywa 98/34 Parlamentu Europejskiego i Rady, zmieniona dyrektywą 98/48, art. 9 ust. 2)
1. Zawarte w art. 4 ust. 2 tiret trzecie rozporządzenia nr 1049/2001 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, pojęcie dochodzenia jest pojęciem autonomicznym prawa Unii, które należy interpretować z uwzględnieniem w szczególności jego potocznego rozumienia, a także kontekstu, w jaki się wpisuje. W tym względzie dochodzenie w rozumieniu tego przepisu, stanowi takie działanie prowadzone przez Komisję sformalizowane postępowanie o określonej strukturze, mające na celu gromadzenie i analizę informacji po to, by instytucja ta mogła zająć stanowisko w ramach wykonywania swoich obowiązków przewidzianych traktatami UE i FUE. Celem tego postępowania nie musi być wykrywanie lub ściganie naruszenia czy nieprawidłowości. Pojęcie dochodzenia może obejmować także działalność Komisji zmierzającą do ustalenia okoliczności faktycznych w celu oceny danej sytuacji.
Podobnie, aby uznać postępowanie za dochodzenie, nie jest niezbędne, by stanowisko zajęte przez Komisję w celu wypełnienia jej obowiązków miało formę decyzji w rozumieniu art. 288 akapit czwarty TFUE. Takie stanowisko może przybrać formę między innymi sprawozdania albo zalecenia. W tym względzie to, czy Komisja sama zwraca się o informacje do państw członkowskich, czy też otrzymuje je na podstawie jakiegoś uregulowania, nie ma znaczenia w celu ustalenia, czy dane postępowanie należy uznać za dochodzenie.
W związku z powyższym, stanowi dochodzenie w rozumieniu art. 4 ust. 2 tiret trzecie rozporządzenia nr 1049/2001, opinia wydana przez Komisję zgodnie z art. 9 ust. 2 dyrektywy 98/34 ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego, która stanowi oficjalny środek, który uściśla stanowisko prawne tej instytucji, jeśli chodzi o zgodność przekazanego przez zainteresowane państwo członkowskie projektu normy technicznej między innymi ze swobodnym przepływem towarów i swobodą przedsiębiorczości usługodawców.
(zob. pkt 45–48, 51–53)
2. Zobacz tekst orzeczenia.
(zob. pkt 61)
3. Zobacz tekst orzeczenia.
(zob. pkt 69)
4. Chociaż leżący u podstaw dyrektywy 98/34 ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego, wymóg przejrzystości nie wyklucza tego, by Komisja mogła, w zależności od okoliczności danej sprawy, oprzeć się na art. 4 ust. 2 tiret trzecie rozporządzenia nr 1049/2001 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, w celu odmowy udzielenia dostępu do szczegółowej opinii wydanej na podstawie art. 9 ust. 2 dyrektywy 98/34, to jednak Komisja musi wykazać, że udzielenie dostępu do szczegółowej opinii, o której mowa, stanowi konkretne i faktyczne naruszenie celu polegającego na zapobieganiu przyjęciu normy technicznej niezgodnej z prawem Unii. W tym względzie, żaden przepis dyrektywy 98/34 nie przewiduje zachowania poufności szczegółowych opinii Komisji. W tych okolicznościach, wymóg przejrzystości leżący u podstaw owej dyrektywy co do zasady znajduje zastosowanie do tych szczegółowych opinii.
Należy zatem stwierdzić nieważność decyzji Komisji odmawiającej dostępu do szczegółowej opinii przez nią wydanej, zgodnie z którą to decyzją ryzyko osłabienia współpracy państw członkowskich stanowi wystarczające uzasadnienie w świetle art. 4 ust. 2 tiret trzecie rozporządzenia nr 1049/2001, aby oddalić wniosek o udzielenie dostępu do rozpatrywanej szczegółowej opinii.
(zob. pkt 78, 81–83)