Kawża T-21/05

Chalkor AE Epexergasias Metallon

vs

Il-Kummissjoni Ewropea

“Kompetizzjoni — Akkordji — Settur tal-pajpijiet tar-ram għall-plumbing — Deċiżjoni li tikkonstata ksur tal-Artikolu 81 KE — Ksur kontinwu u f’diversi forom — Multi — Parteċipazzjoni limitata fl-akkordju — Portata ġeografika tas-suq ikkonċernat — Tul tal-ksur — Kooperazzjoni”

Sommarju tas-sentenza

1.      Kompetizzjoni — Multi — Linji gwida għall-kalkolu tal-multi — Metodu ta’ kalkolu li jieħu inkunsiderazzjoni diversi elementi ta’ flessibbiltà

(Artikolu 229 KE; Regolamenti tal-Kunsill Nru 17, Artikolu 15(2), u Nru 1/2003 Artikolu 23(2); Komunikazzjoni tal-Kummissjoni 98/C 9/03)

2.      Kompetizzjoni — Akkordji — Ftehim bejn impriżi — Parteċipazzjoni allegatament forzata

(Artikolu 81(1) KE)

3.      Kompetizzjoni — Multi — Ammont — Determinazzjoni — Kriterji — Gravità tal-ksur

(Regolamenti tal-Kunsill Nru 17, Artikolu 15(2), u Nru 1/2003, Artikolu 23(2); Komunikazzjoni tal-Kummissjoni 98/C 9/03, punt 1 A)

4.      Kompetizzjoni — Akkordji — Ftehim bejn impriżi — Oneru tal-Kummissjoni fir-rigward tal-prova tal-ksur

(Artikolu 81(1) KE)

5.      Kompetizzjoni — Multi — Ammont — Determinazzjoni — Kriterji — Tul tal-ksur — Ksur għal perijodu twil — Żieda ta’ 10 % tal-ammont inizjali fis-sena

(Regolamenti tal-Kunsill Nru 17, Artikolu 15(2), u Nru 1/2003, Artikolu 23(2); Komunikazzjoni tal-Kummissjoni 98/C 9/03, punt 1 B)

6.      Kompetizzjoni — Multi — Ammont — Determinazzjoni — Kriterji — Ċirkustanzi attenwanti — Waqfien tal-ksur qabel l-intervent tal-Kummissjoni

(Regolamenti tal-Kunsill Nru 17, Artikolu 15(2), u Nru 1/2003, Artikolu 23(2); Komunikazzjoni tal-Kummissjoni 98/C 9/03)

7.      Kompetizzjoni — Multi — Ammont — Determinazzjoni — Kriterji — Tnaqqis tal-ammont tal-multa inkambju għall-kooperazzjoni tal-impriża inkriminata — Kundizzjonijiet

(Regolamenti tal-Kunsill Nru 17, Artikolu 11, u Nru 1/2003, Artikolu 18; Komunikazzjoni tal-Kummissjoni 96/C 207/04)

8.      Kompetizzjoni — Multi — Ammont — Determinazzjoni — Kriterji — Tul tal-ksur — Ksur għal perijodu twil — Żieda ta’ 10 % tal-ammont inizjali fis-sena — Konsegwenzi

(Regolamenti tal-Kunsill Nru 17, Artikolu 15(2), u Nru 1/2003, Artikolu 23(2); Komunikazzjoni tal-Kummissjoni 98/C 9/03)

1.      Il-linji ta’ gwida dwar il-metodi tal-kalkoli tal-multi imposti skont l-Artikolu 15(2) tar-Regolament Nru 17 u l-Artikolu 65(5) tat-Trattat KEFA, għalkemm ma jistgħux jiġu kklassifikati bħala dispożizzjoni legali, jistipulaw regola ta’ kondotta indikattiva tal-prassi li għandha tiġi segwita, li l-Kummissjoni ma tistax tinjora, f’każ partikolari, mingħajr ma tagħti raġunijiet li huma kompatibbli mal-prinċipju ta’ trattament ugwali. Il-Qorti Ġenerali għandha għalhekk tivverifika, fil-kuntest tal-istħarriġ tal-legalità tal-multi imposti permezz ta’ deċiżjoni tal-Kummissjoni, jekk din tal-aħħar eżerċitatx is-setgħa diskrezzjonali tagħha skont il-metodu stipulat fil-linji gwida u, jekk tali qorti tikkonstata li l-Kummissjoni tbiegħdet minnu, hija għandha tivverifika jekk tali tbegħid huwiex iġġustifikat u mmotivat b’mod suffiċjenti skont il-liġi.

L-awtolimitazzjoni tas-setgħa diskrezzjonali tal-Kummissjoni li tirriżulta mill-adozzjoni tal-linji gwida fil-fatt ma hijiex inkompatibbli maż-żamma ta’ marġni ta’ diskrezzjoni sostanzjali għall-Kummissjoni. Il-linji gwida fihom elementi ta’ flessibbiltà differenti li jippermettulha teżerċita s-setgħa diskrezzjonali tagħha b’mod konformi mad-dispożizzjonijiet tar-Regolamenti Nru 17 u Nru 1/2003, kif interpretati mill-Qorti tal-Ġustizzja. Għaldaqstant, fl-oqsma fejn il-Kummissjoni żammet marġni ta’ diskrezzjoni, l-istħarriġ tal-legalità mwettaq fuq dawn l-evalwazzjonijiet huwa limitat għal dak tan-nuqqas ta’ żball manifest ta’ evalwazzjoni. Il-marġni ta’ diskrezzjoni tal-Kummissjoni u l-limiti li hija imponiet fir-rigward tagħha ma jippreġudikawx, bħala prinċipju, l-eżerċizzju, mill-qorti, tal-ġurisdizzjoni sħiħa tagħha, li jippermettilha tannulla, tnaqqas jew iżżid l-ammont tal-multa imposta mill-Kummissjoni.

(ara l-punti 60-64)

2.      Il-pressjonijiet eżerċitati minn impriżi u intiżi sabiex impriżi oħra jipparteċipaw fi ksur tad-dritt tal-kompetizzjoni, ikunu kbar kemm ikunu, ma jeżentawx lill-impriża kkonċernata mir-responsabbiltà tagħha għall-ksur kommess, ma jibdlu bl-ebda mod il-gravità tal-akkordju u ma għandhomx jikkostitwixxu ċirkustanza attenwanti għall-finijiet tal-kalkolu tal-ammonti tal-multi, peress illi l-impriża kkonċernata setgħet tirraporta l-eventwali pressjonijiet lill-awtoritajiet kompetenti u tagħmel ilment magħhom.

(ara l-punt 72)

3.      Impriża li r-responsabbiltà tagħha ġiet stabbilita fir-rigward ta’ diversi partijiet ta’ akkordju tikkontribwixxi iktar għall-effiċjenza u għall-gravità ta’ dan l-akkordju minn persuna li wettqet ksur involuta biss f’parti waħda ta’ dan l-istess akkordju. Għaldaqstant, l-ewwel impriża tikkommetti ksur iktar gravi minn dak kommess mit-tieni waħda.

Skont il-prinċipju tan-natura individwali tal-pieni u ta’ responsabbiltà personali, il-Kummissjoni għandha tikkunsidra, matul l-evalwazzjoni tal-gravità relattiva tal-parteċipazzjoni f’akkordju ta’ kull persuna li wettqet ksur, il-fatt li ċerti persuni li wettqu ksur jistgħu, jekk ikun il-każ, ma jinżammux responsabbli għall-partijiet kollha ta’ dan l-akkordju.

Fil-kuntest tal-applikazzjoni tal-linji ta’ gwida dwar il-metodi tal-kalkoli tal-multi imposti skont l-Artikolu 15(2) tar-Regolament Nru 17 u l-Artikolu 65(5) tat-Trattat KEFA, din l-evalwazzjoni għandha neċessarjament issir meta jiġi stabbilit l-ammont inizjali speċifiku, peress illi t-teħid inkunsiderazzjoni ta’ ċirkustanzi attenwanti jippermetti biss li jinbidel l-ammont bażiku tal-multa skont il-modalitajiet li bihom il-persuna li wettqet ksur implementat l-akkordju. Persuna li wettqet ksur li ma hijiex ddikjarata responsabbli ta’ ċerti partijiet ta’ dan l-akkordju ma setgħetx kienet involuta fl-implementazzjoni tal-imsemmija partijiet. Il-ksur tar-regoli tad-dritt tal-kompetizzjoni, minħabba l-portata limitata tal-ksur li tiegħu tinżamm responsabbli dik il-persuna, huwa inqas serju minn dak attribwit lill-persuni li wettqu ksur li pparteċipaw fil-partijiet kollha tal-ksur.

Għaldaqstant, il-Kummissjoni tikser il-prinċipju ta’ trattament ugwali billi naqset milli tikkunsidra, waqt il-kalkolu tal-ammont tal-multi, il-fatt li, impriża pparteċipat biss f’parti waħda tal-akkordju, bid-differenza ta’ impriżi membri oħra ta’ dan l-akkordju, u għalhekk, hija ttrattat sitwazzjoni differenti bl-istess mod, mingħajr ma ġġustifikat b’mod oġġettiv tali trattament.

(ara l-punti 99-101, 104)

4.      Huwa suffiċjenti li l-Kummissjoni turi li l-impriża kkonċernata pparteċipat f’laqgħat bejn kompetituri ta’ natura manifestament antikompetittiva sabiex jiġi pprovat b’mod suffiċjenti skont il-liġi, il-parteċipazzjoni tal-imsemmija impriża fl-akkordju. Meta tiġi stabbilita l-parteċipazzjoni f’tali laqgħat, hija din l-impriża li għandha tressaq provi tali li jistabbilixxu li l-parteċipazzjoni tagħha fl-imsemmija laqgħat ma kellha ebda intenzjoni antikompetittiva, billi turi li kienet indikat lill-kompetituri tagħha li hija kienet qiegħda tieħu sehem f’dawn il-laqgħat b’perspettiva differenti minn tagħhom.

(ara l-punt 130)

5.      Mil-linji ta’ gwida dwar il-metodi tal-kalkoli tal-multi imposti skont l-Artikolu 15(2) tar-Regolament Nru 17 u l-Artikolu 65(5) tat-Trattat KEFA, jirriżulta li l-Kummissjoni ma stabbiliet l-ebda sovrapożizzjoni u lanqas interindipendenza bejn l-evalwazzjoni tal-gravità u dik tat-tul tal-ksur. Il-fatt li hija rriżervat possibbiltà ta’ żieda għal kull sena ta’ ksur, fir-rigward ta’ ksur ta’ tnax-il xahar jew iktar, sa 10 % tal-ammont stabbilit għall-gravità tal-ksur, bl-ebda mod ma jobbligaha tiffissa din ir-rata abbażi tal-intensità tal-attivitajiet tal-akkordju jew tal-effetti tiegħu, jew tal-gravità tal-ksur. Fil-fatt, hija l-Kummissjoni li għandha tagħżel, fil-kuntest tal-marġni ta’ diskrezzjoni wiesa’ tagħha, ir-rata ta’ żieda li hija għandha l-intenzjoni tapplika għat-tul tal-ksur.

(ara l-punti 141, 143)

6.      Il-Kummissjoni ma għandha l-ebda obbligu li tagħti, fil-kuntest tas-setgħa diskrezzjonali tagħha, tnaqqis tal-multa għall-waqfien ta’ ksur li kien diġà ntemm qabel id-data tal-ewwel interventi tal-Kummissjoni.

(ara l-punt 151)

7.      Fil-kuntest tal-evalwazzjoni tal-kooperazzjoni pprovduta mill-membri ta’ akkordju, il-Kummissjoni tibbenefika minn marġni ta’ diskrezzjoni wiesa’ sabiex tevalwa l-kwalità u l-utilità tal-kooperazzjoni pprovduta minn impriża, b’mod partikolari fir-rigward tal-kontribuzzjonijiet ta’ impriżi oħrajn. Għalhekk huwa biss żball manifest ta’ evalwazzjoni minn naħa tal-Kummissjoni li jista’ jkun iċċensurat. Għaldaqstant, fil-kuntest ta’ din l-evalwazzjoni, il-Kummissjoni ma tistax tikser il-prinċipju ta’ trattament ugwali.

Għall-kuntrarju, il-Qorti Ġenerali teżerċita kontroll sħiħ fuq il-kwistjoni dwar jekk il-kooperazzjoni mogħtija mir-rikorrenti tmurx lil hinn mill-obbligu impost fuqha, skont l-Artikolu 11 tar-Regolament Nru 17 u l-Artikolu 18 tar-Regolament Nru 1/2003, li tirrispondi t-talbiet għal informazzjoni tal-Kummissjoni.

(ara l-punti 162, 168)

8.      Mill-istruttura tal-linji ta’ gwida dwar il-metodi tal-kalkoli tal-multi imposti skont l-Artikolu 15(2) tar-Regolament Nru 17 u l-Artikolu 65(5) tat-Trattat KEFA, jirriżulta illi l-impriżi li jipparteċipaw għall-itwal tul ta’ żmien f’akkordju jingħataw l-inqas multi, jekk l-ammonti jiġu diviżi bin-numru ta’ xhur ta’ parteċipazzjoni fil-kartell, jew bin-numru ta’ laqgħat li fihom dawn l-impriżi pparteċipaw, peress illi l-Kummissjoni hija limitata, fl-imsemmija linji gwida, li tipprovdi li l-ammont inizjali tal-multa jiżdied sa massimu ta’ 10 % għal kull sena ta’ ksur. Impriża ma tistax tistrieħ fuq din l-awtolimitazzjoni sabiex tikseb tnaqqis tal-ammont tal-multa li ġiet imposta fuqha.

(ara l-punti 179, 180)