Υπόθεση T-318/01

Omar Mohammed Othman

κατά

Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ενώσεως και Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

«Κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας – Περιοριστικά μέτρα κατά προσώπων και οντοτήτων που συνδέονται με τον Οσάμα Μπιν Λάντεν, το δίκτυο της Αλ Κάιντα και τους Ταλιμπάν – Δέσμευση κεφαλαίων – Προσφυγή ακυρώσεως – Προσαρμογή των αιτημάτων – Θεμελιώδη δικαιώματα – Δικαίωμα σεβασμού της ιδιοκτησίας, δικαίωμα ακροάσεως και δικαίωμα σε αποτελεσματικό δικαστικό έλεγχο»

Περίληψη της αποφάσεως

1.      Διαδικασία – Απόφαση που αντικαθιστά, διαρκούσης της εκκρεμοδικίας, την προσβαλλόμενη απόφαση – Νέο γεγονός – Επέκταση των αρχικών αιτημάτων και ισχυρισμών

2.      Ευρωπαϊκές Κοινότητες – Δικαστικός έλεγχος της νομιμότητας των πράξεων των οργάνων – Κανονισμός που θεσπίζει περιοριστικά μέτρα κατά ορισμένων προσώπων και οντοτήτων που συνδέονται με τον Οσάμα Μπιν Λάντεν, το δίκτυο της Αλ Κάιντα και τους Ταλιμπάν

3.      Ευρωπαϊκές Κοινότητες – Δικαστικός έλεγχος της νομιμότητας των πράξεων των οργάνων – Κανονισμός που θεσπίζει περιοριστικά μέτρα κατά ορισμένων προσώπων και οντοτήτων που συνδέονται με τον Οσάμα Μπιν Λάντεν, το δίκτυο της Αλ Κάιντα και τους Ταλιμπάν

1.      Οσάκις, διαρκούσης της εκκρεμοδικίας, απόφαση αντικαθίσταται με άλλη απόφαση έχουσα το ίδιο αντικείμενο, πρέπει αυτή να θεωρείται ως νέο γεγονός που παρέχει στον προσφεύγοντα τη δυνατότητα να προσαρμόσει τα αιτήματα και τους ισχυρισμούς του. Πράγματι, θα αντέβαινε στην ορθή απονομή της δικαιοσύνης και στην επιταγή της οικονομίας της διαδικασίας να υποχρεωθεί ο προσφεύγων να ασκήσει νέα προσφυγή. Επιπροσθέτως, θα ήταν άδικο να έχει το καθού κοινοτικό όργανο τη δυνατότητα, προκειμένου να αντιμετωπίσει τις αιτιάσεις που περιέχει η ενώπιον του κοινοτικού δικαστή ασκηθείσα προσφυγή κατά αποφάσεως, να προσαρμόζει την προσβαλλομένη αυτή απόφαση ή να την αντικαθιστά με άλλη και να επικαλείται κατά τη δίκη αυτήν την τροποποίηση ή την αντικατάσταση για να στερήσει από τον αντίδικο τη δυνατότητα να εκτείνει τα αρχικά του αιτήματα και τους ισχυρισμούς του ώστε να καλύπτουν και τη μεταγενέστερη απόφαση ή να υποβάλει συμπληρωματικά αιτήματα και να αναπτύξει συμπληρωματικούς λόγους ακύρωσης κατά της απόφασης αυτής.

Η λύση αυτή ισχύει και για την περίπτωση κατά την οποία κανονισμός ο οποίος αφορά άμεσα και ατομικά έναν ιδιώτη αντικαθίσταται, διαρκούσης της εκκρεμοδικίας, με κανονισμό έχοντα το ίδιο αντικείμενο.

(βλ. σκέψεις 53-54)

2.       Εφόσον το Συμβούλιο ουδέποτε γνωστοποίησε σε ορισμένο πρόσωπο τα εις βάρος του στοιχεία επί των οποίων στηρίχθηκαν τα περιοριστικά μέτρα που του επιβλήθηκαν βάσει του κανονισμού 881/2002, για την επιβολή συγκεκριμένων περιοριστικών μέτρων κατά ορισμένων προσώπων και οντοτήτων που συνδέονται με τον Οσάμα Μπιν Λάντεν, το δίκτυο της Αλ Κάιντα και τους Ταλιμπάν, ούτε του παρέσχε το δικαίωμα να λάβει γνώση των εν λόγω στοιχείων εντός εύλογης προθεσμίας μετά την επιβολή των μέτρων αυτών, το εν λόγω πρόσωπο στερήθηκε της δυνατότητας να διατυπώσει λυσιτελώς την άποψή του ως προς το θέμα αυτό. Επομένως, τα δικαιώματα άμυνας του προσώπου αυτού, ιδίως το δικαίωμα ακροάσεως, δεν έγιναν σεβαστά.

Εξάλλου, εφόσον δεν ενημερώθηκε σχετικά με τα στοιχεία που λήφθηκαν υπόψη εις βάρος του και λαμβανομένων υπόψη των σχέσεων μεταξύ των δικαιωμάτων άμυνας και του δικαιώματος αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας, το εν λόγω πρόσωπο στερήθηκε επίσης της δυνατότητας να προασπίσει τα δικαιώματά του ως προς αυτά τα στοιχεία υπό όρους ικανοποιητικούς ενώπιον του κοινοτικού δικαστή, οπότε πρέπει επίσης να διαπιστωθεί προσβολή του δικαιώματος αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας.

(βλ. σκέψεις 85-86)

3.      Η επιβολή περιοριστικών μέτρων, όπως η δέσμευση κεφαλαίων, που συνεπάγεται ο κανονισμός 881/2002, για την επιβολή συγκεκριμένων περιοριστικών μέτρων κατά ορισμένων προσώπων και οντοτήτων που συνδέονται με τον Οσάμα Μπιν Λάντεν, το δίκτυο της Αλ Κάιντα και τους Ταλιμπάν, έναντι ενός προσώπου, λόγω της εγγραφής του ονόματός του στον περιεχόμενο στο παράρτημα I του εν λόγω κανονισμού κατάλογο, συνιστά αδικαιολόγητο περιορισμό του δικαιώματός του στην ιδιοκτησία, δεδομένου ότι ο κανονισμός αυτός εκδόθηκε χωρίς να παρασχεθεί στο πρόσωπο αυτό καμία εγγύηση που να του παρέχει τη δυνατότητα να εκθέσει την άποψή του ενώπιον των αρμοδίων αρχών, και τούτο υπό περιστάσεις στις οποίες ο περιορισμός των δικαιωμάτων του στην ιδιοκτησία πρέπει να χαρακτηριστεί σημαντικός, λόγω της γενικής ισχύος και της ουσιαστικής διάρκειας της ισχύος των περιοριστικών μέτρων που του επιβλήθηκαν.

(βλ. σκέψεις 91-92)