Zaak T‑572/11
Samir Hassan
tegen
Raad van de Europese Unie
„Gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid – Beperkende maatregelen tegen Syrië – Bevriezing van tegoeden – Beroep tot nietigverklaring – Aanpassing van conclusies – Tardiviteit – Motiveringsplicht – Rechten van verdediging – Recht op effectieve rechterlijke bescherming – Kennelijk onjuiste beoordeling – Eigendomsrecht – Evenredigheid – Schadevordering”
Samenvatting – Arrest van het Gerecht (Zevende kamer) van 16 juli 2014
1. Gerechtelijke procedure – Handelingen waarbij de bestreden handelingen in de loop van het geding worden ingetrokken en vervangen – In de loop van het geding ingediend verzoek tot aanpassing van de vordering tot nietigverklaring – Termijn voor de indiening van een dergelijk verzoek – Aanvang – Datum van mededeling van de nieuwe handeling aan de betrokkenen
(Art. 263, zesde alinea, VWEU; besluiten van de Raad 2011/515/GBVB, 2011/782/GBVB, 2012/739/GBVB, 2013/185/GBVB en 2013/255/GBVB; verordeningen van de Raad nr. 843/2011, nr. 36/2012 en nr. 363/2013)
2. Beroep tot nietigverklaring – Termijnen – Aanvang – Handeling met beperkende maatregelen tegen een persoon of entiteit – Handeling die is gepubliceerd en aan de adressaten is meegedeeld – Datum van mededeling van de handeling – Mededeling aan de betrokkene via publicatie in het Publicatieblad van de Europese Unie – Toelaatbaarheid – Voorwaarden – Onmogelijkheid voor de Raad om tot betekening over te gaan
(Art. 263, zesde alinea, VWEU; besluiten van de Raad 2011/515/GBVB, 2011/782/GBVB, 2012/739/GBVB, 2013/185/GBVB en 2013/255/GBVB; verordeningen van de Raad nr. 843/2011, nr. 36/2012 en nr. 363/2013)
3. Recht van de Europese Unie – Beginselen – Rechten van de verdediging – Recht op effectieve rechterlijke bescherming – Beperkende maatregelen tegen Syrië – Verbod op in- en doorreis en bevriezing van tegoeden van bepaalde personen en entiteiten die verantwoordelijk zijn voor de gewelddadige repressie van de burgerbevolking – Verplichting om de belastende elementen mee te delen – Omvang
(Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, art. 41, lid 2, en 47; besluit 2011/515/GBVB van de Raad; verordening nr. 843/2011 van de Raad)
4. Recht van de Europese Unie – Beginselen – Rechten van de verdediging – Recht om te worden gehoord – Recht op eerlijk proces en op effectieve rechterlijke bescherming – Verbod op in- en doorreis en bevriezing van tegoeden van bepaalde personen en entiteiten die verantwoordelijk zijn voor de gewelddadige repressie van de burgerbevolking in Syrië – Geen mededeling van de belastende elementen en niet-horen van deze personen en entiteiten – Toelaatbaarheid
(Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, art. 41, lid 2, en 47; besluiten van de Raad 2011/515/GBVB, 2011/782/GBVB, 2012/739/GBVB, 2013/185/GBVB en 2013/255/GBVB; verordeningen van de Raad nr. 843/2011, nr. 36/2012 en nr. 363/2013)
5. Gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid – Beperkende maatregelen tegen Syrië – Verbod op in- en doorreis en bevriezing van tegoeden van bepaalde personen en entiteiten die verantwoordelijk zijn voor de gewelddadige repressie van de burgerbevolking – Rechten van de verdediging – Recht op effectieve rechterlijke bescherming – Verplichting tot mededeling van individuele en specifieke redenen ter rechtvaardiging van dergelijke maatregelen – Omvang – Wijze van mededeling
(Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, art. 41, lid 2, en 47; besluit 2011/782/GBVB van de Raad; verordening nr. 36/2012 van de Raad)
6. Handelingen van de instellingen – Motivering – Verplichting – Omvang – Beperkende maatregelen tegen Syrië – Verbod op in- en doorreis en bevriezing van tegoeden van bepaalde personen en entiteiten die verantwoordelijk zijn voor de gewelddadige repressie van de burgerbevolking – Besluit gegeven in aan betrokkene bekende context, zodat deze de strekking van de jegens hem getroffen maatregel kan begrijpen – Toelaatbaarheid van beknopte motivering
(Art. 296 VWEU; besluiten van de Raad 2011/273/GBVB, 2011/515/GBVB, 2011/522/GBVB, 2011/782/GBVB, 2013/185/GBVB en 2013/255/GBVB; verordeningen van de Raad nr. 843/2011, nr. 36/2012 en nr. 363/2013)
7. Europese Unie – Rechterlijk toezicht op de rechtmatigheid van de handelingen van de instellingen – Beperkende maatregelen tegen Syrië – Omvang van het toezicht
(Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, art. 47; besluiten van de Raad 2011/515/GBVB, 2011/782/GBVB, 2013/185/GBVB en 2013/255/GBVB; verordeningen van de Raad nr. 843/2011, nr. 36/2012 en nr. 363/2013)
8. Beroep tot nietigverklaring – Arrest houdende nietigverklaring – Gevolgen – Beperking door het Hof – Restrictieve maatregelen tegen bepaalde personen en entiteiten vanwege de situatie in Syrië – Gevaar voor ernstige en onherstelbare aantasting van de doeltreffendheid van enige bevriezing van activa waartoe de Raad in de toekomst zou kunnen beslissen ten aanzien van personen die onder de nietig verklaarde handeling vallen – Handhaving van de gevolgen van de nietig verklaard besluiten en verordeningen tot aan het verstrijken van de termijn voor het instellen van hogere voorziening of afwijzing daarvan
(Art. 264, tweede alinea, VWEU en 266 VWEU; Statuut van het Hof van Justitie, art. 56, eerste alinea, en 60, tweede alinea; besluiten van de Raad 2011/515/GBVB, 2011/782/GBVB, 2013/185/GBVB en 2013/255/GBVB; verordeningen van de Raad nr. 843/2011, nr. 36/2012 en nr. 363/2013)
9. Niet-contractuele aansprakelijkheid – Voorwaarden – Onrechtmatigheid – Schade – Causaal verband – Bewijslast – Ontbreken van een van de voorwaarden – Volledige verwerping van het beroep tot schadevergoeding
(Art. 340, tweede alinea, VWEU)
10. Niet-contractuele aansprakelijkheid – Voorwaarden – Reële en zekere schade – Bewijslast – Voorwaarde niet vervuld
(Art. 340, tweede alinea, VWEU)
1. Zie de tekst van de beslissing.
(cf. punten 31‑33, 37, 38)
2. Zie de tekst van de beslissing.
(cf. punten 33, 37, 38)
3. Zie de tekst van de beslissing.
(cf. punten 48, 49, 52‑54, 57)
4. Zie de tekst van de beslissing.
(cf. punten 52, 53)
5. Wanneer de Raad beschikt over het adres van een persoon aan wie beperkende maatregelen zijn opgelegd, is hij gehouden om deze persoon individueel op de hoogte te brengen van de handelingen die dergelijke maatregelen bevatten. Het ontbreken van een individuele kennisgeving hoeft echter niet noodzakelijkerwijs tot nietigverklaring van een handeling te leiden wanneer de rechten van deze persoon, thans verzoekende partij, geëerbiedigd zijn. Is de Raad zijn verplichting tot individuele kennisgeving van een handeling niet nagekomen, maar is de verzoekende partij bekend geworden met de betrokken handeling en heeft zij hiertegen tijdig beroep ingesteld, is er namelijk geen sprake van een aantasting van haar rechten van verdediging, omdat zij de mogelijkheid heeft gehad zich te verdedigen.
(cf. punten 59‑61)
6. Zie de tekst van de beslissing.
(cf. punten 67‑73, 78, 79)
7. De rechterlijke toetsing van de rechtmatigheid van de redenen waarop het besluit tot plaatsing of handhaving van de naam van een bepaalde persoon op de lijsten van personen tegen wie de in het kader van het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid vastgestelde sancties gericht zijn is gebaseerd, vereist dat de toetsing niet enkel een beoordeling van de abstracte waarschijnlijkheid van de aangevoerde redenen inhoudt, maar zich uitstrekt tot de vraag of die redenen, of ten minste een daarvan die op zich toereikend wordt geacht om als grondslag te dienen voor dat besluit, zijn gestaafd. In dit verband is het van belang dat de door de bevoegde autoriteit van de Unie overgelegde informatie of bewijzen de tegen de betrokken persoon in aanmerking genomen redenen staven. Indien de Unierechter op basis van die elementen niet kan vaststellen of een reden gegrond is, moet hij deze afwijzen als grondslag voor het besluit tot plaatsing of handhaving van de betrokken plaatsing op de lijst.
(cf. punten 88, 89, 94)
8. Zie de tekst van de beslissing.
(cf. punten 96, 98, 99, 101)
9. Zie de tekst van de beslissing.
(cf. punten 105, 106)
10. Zie de tekst van de beslissing.
(cf. punten 107, 108)