Sprawa T‑572/11
Samir Hassan
przeciwko
Radzie Unii Europejskiej
Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa – Środki ograniczające przyjęte wobec Syrii – Zamrożenie funduszy – Skarga o stwierdzenie nieważności – Dostosowanie żądań – Przekroczenie terminu – Obowiązek uzasadnienia – Prawo do obrony – Prawo do skutecznej ochrony sądowej – Oczywisty błąd w ocenie – Prawo własności – Proporcjonalność – Żądanie odszkodowawcze
Streszczenie – wyrok Sądu (siódma izba) z dnia 16 lipca 2014 r.
1. Postępowanie sądowe – Akty uchylające i zastępujące w trakcie postępowania zaskarżone akty – Wniosek o zezwolenie na dostosowanie żądań stwierdzenia nieważności sformułowany w trakcie postępowania – Termin na przedstawienie takiego wniosku – Rozpoczęcie biegu terminu – Data podania nowego aktu do wiadomości zainteresowanych
(art. 263 akapit szósty TFUE; decyzje Rady: 2011/515/WPZiB; 2011/782/WPZiB; 2012/739/WPZiB; 2013/185/WPZiB; 2013/255/WPZiB; rozporządzenia Rady: nr 843/2011; nr 36/2012; nr 363/2013)
2. Skarga o stwierdzenie nieważności – Termin – Rozpoczęcie biegu terminu – Akt prowadzący do ustanowienia środków ograniczający wobec danej osoby lub danego podmiotu – Akt opublikowany, o którym adresaci zostali powiadomieni – Data powiadomienia o akcie – Powiadomienie zainteresowanego w drodze publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej – Dopuszczalność – Przesłanki – Brak możliwości dokonania notyfikowania przez Radę
(art. 263 akapit szósty TFUE; decyzje Rady: 2011/515/WPZiB; 2011/782/WPZiB; 2012/739/WPZiB; 2013/185/WPZiB; 2013/255/WPZiB; rozporządzenia Rady: nr 843/2011; nr 36/2012; nr 363/2013)
3. Prawo Unii Europejskiej – Zasady – Prawo do obrony – Prawo do skutecznej ochrony sądowej – Środki ograniczające wobec Syrii – Zakaz wjazdu i przejazdu oraz zamrożenie funduszy niektórych osób i podmiotów odpowiedzialnych za brutalne represje wobec ludności cywilnej – Obowiązek przekazania dowodów obciążających – Zakres
(Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 41 ust. 2, art. 47; decyzja Rady 2011/515/WPZiB; rozporządzenie Rady nr 843/2011)
4. Prawo Unii Europejskiej – Zasady – Prawo do obrony – Prawo do bycia wysłuchanym – Prawo do rzetelnego procesu i do skutecznej ochrony sądowej – Zakaz wjazdu i przejazdu oraz zamrożenie funduszy niektórych osób i podmiotów odpowiedzialnych za brutalne represje wobec ludności cywilnej w Syrii – Nieprzekazanie dowodów obciążających i niewysłuchanie tych osób i podmiotów – Dopuszczalność
(Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 41 ust. 2, art. 47; decyzje Rady: 2011/515/WPZiB; 2011/782/WPZiB; 2012/739/WPZiB; 2013/185/WPZiB; 2013/255/WPZiB; rozporządzenia Rady: nr 843/2011; nr 36/2012; nr 363/2013)
5. Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa – Środki ograniczające wobec Syrii – Zakaz wjazdu i przejazdu oraz zamrożenie funduszy niektórych osób i podmiotów odpowiedzialnych za brutalne represje wobec ludności cywilnej – Prawo do obrony – Prawo do skutecznej ochrony sądowej – Obowiązek podania do wiadomości indywidualnych i szczególnych powodów uzasadniających tego rodzaju środki – Zakres – Sposoby podania do wiadomości
(Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 41 ust. 2, art. 47; decyzja Rady 2011/782/WPZiB; rozporządzenie Rady nr 36/2012)
6. Akty instytucji – Uzasadnienie – Obowiązek – Zakres – Środki ograniczające wobec Syrii – Zakaz wjazdu i przejazdu oraz zamrożenie funduszy niektórych osób i podmiotów odpowiedzialnych za brutalne represje wobec ludności cywilnej – Decyzja wpisująca się w kontekst znany zainteresowanemu umożliwiająca mu zrozumienie zakresu podjętego wobec niego środka – Dopuszczalność zwięzłego uzasadnienia
(art. 296 TFUE; decyzje Rady: 2011/273/WPZiB; 2011/515/WPZiB; 2011/522/WPZiB; 2011/782/WPZiB; 2013/185/WPZiB; 2013/255/WPZiB; rozporządzenia Rady: nr 843/2011; nr 36/2012; nr 363/2013)
7. Unia Europejska – Kontrola sądowa zgodności z prawem aktów instytucji – Środki ograniczające wobec Syrii – Zakres kontroli
(Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 47; decyzje Rady: 2011/515/WPZiB; 2011/782/WPZiB; 2013/185/WPZiB; 2013/255/WPZiB; rozporządzenia Rady: nr 843/2011; nr 36/2012; nr 363/2013)
8. Skarga o stwierdzenie nieważności – Wyrok stwierdzający nieważność – Skutki – Ograniczenie przez Trybunał – Środki ograniczające skierowane przeciwko niektórym osobom i podmiotom w związku z sytuacją w Syrii – Ryzyko zaszkodzenia w sposób poważny i nieodwracalny skuteczności wszelkiego zamrożenia aktywów, o jakim, wobec osób, o których mowa w akcie, którego nieważność została stwierdzona, mogłaby w przyszłości zadecydować Rada – Utrzymanie w mocy skutków decyzji i rozporządzeń, których nieważność została stwierdzona do dnia upływu terminu do wniesienia odwołania lub do dnia jego oddalenia
(art. 264 akapit drugi TFUE, art. 266 TFUE; statut Trybunału Sprawiedliwości, art. 56 akapit pierwszy, art. 60 akapit drugi; decyzje Rady: 2011/515/WPZiB; 2011/782/WPZiB; 2013/185/WPZiB; 2013/255/WPZiB; rozporządzenia Rady: nr 843/2011; nr 36/2012; nr 363/2013)
9. Odpowiedzialność pozaumowna – Przesłanki – Bezprawność – Szkoda – Związek przyczynowy – Ciężar dowodu – Niespełnienie jednej z przesłanek – Oddalenie skargi o odszkodowanie w całości
(art. 340 akapit drugi TFUE)
10. Odpowiedzialność pozaumowna – Przesłanki – Rzeczywista i pewna szkoda – Ciężar dowodu – Niespełnienie przesłanki
(art. 340 akapit drugi TFUE)
1. Zobacz tekst orzeczenia.
(por. pkt 31–33, 37, 38)
2. Zobacz tekst orzeczenia.
(por. pkt 33, 37, 38)
3. Zobacz tekst orzeczenia.
(por. pkt 48, 49, 52–54, 57)
4. Zobacz tekst orzeczenia.
(por. pkt 52, 53)
5. Zważywszy, że Rada jest w posiadaniu adresu osoby, której dotyczą środki ograniczające, jest ona zobowiązana do podania do wiadomości tej osoby aktów zawierających tego rodzaju środki za pomocą indywidualnej notyfikacji. Jednakże brak indywidualnej notyfikacji niekoniecznie pociąga za sobą stwierdzenie nieważności aktu, jeśli prawa tej osoby będącej stroną skarżącą są chronione. Otóż gdy Rada uchybiła obowiązkowi indywidualnego notyfikowania aktu, lecz strona skarżąca powzięła wiedzę o rozpatrywanym akcie i wniosła skargę przeciwko niemu w przypisanych terminach, jej prawo do obrony nie jest naruszone, gdyż miała możliwość bronienia się.
(por. pkt 59–61)
6. Zobacz tekst orzeczenia.
(por. pkt 67–73, 78, 79)
7. Kontrola sądowa zgodności z prawem powodów uzasadniających decyzję o umieszczeniu lub pozostawieniu nazwiska określonej osoby w wykazach osób objętych sankcjami przyjętymi w ramach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa wymaga, aby kontrola ta nie była ograniczona do oceny abstrakcyjnego prawdopodobieństwa przywołanych powodów, ale dotyczyła tego, czy powody te – lub co najmniej jeden z nich, uważany za sam w sobie wystarczający do wsparcia tejże decyzji – są wykazane. W tym względzie istotne jest, by przedstawione przez właściwy organ Unii informacje lub dowody wykazywały powody wysunięte przeciwko zainteresowanej osobie. Jeśli materiały te nie pozwalają na stwierdzenie zasadności danego powodu, sąd Unii pomija ten powód jako uzasadnienie rozpatrywanej decyzji o umieszczeniu w wykazie lub o pozostawieniu wpisu.
(por. pkt 88, 89, 94)
8. Zobacz tekst orzeczenia.
(por. pkt 96, 98, 99, 101)
9. Zobacz tekst orzeczenia.
(por. pkt 105, 106)
10. Zobacz tekst orzeczenia.
(por. pkt 107, 108)