Language of document : ECLI:EU:C:2006:551

KONKLUŻJONIJIET TA’ L-AVUKAT ĠENERALI

JULIANE KOKOTT

ippreżentati fit-12 ta’ Settembru 20061(1)

Kawża C-231/05

Oy AA

(Talba għal deċiżjoni preliminari mressqa mill-Korkein Hallinto-Oikeus (il-Finlandja))

“Libertà ta’ stabbiliment – Taxxa fuq id-dħul tal-kumpanniji – Differenza fit-trattament tat-trasferimenti finanzjarju fi ħdan il-gruppi favur kumpanniji parent nazzjonali u barranin – Koerenza tas-sistema fiskali – Tqassim ibbilanċjat tas-setgħa ta’ tassazzjoni”





I –    Daħla

1.        Il-preżenti talba għal deċiżjoni preliminari tal-Korkein Hallinto-Oikeus (Qorti Amministrattiva Suprema tal-Finlandja) hija bbażata fuq il-leġiżlazzjoni tal-Konserniavutuksesta verotuksessa annetu laki (Liġi dwar it-trasferimenti finanzjarji fi ħdan il-gruppi fir-rigward tat-tassazzjoni). Skondha, it-trasferimenti finanzjarji fi ħdan il-gruppi huma trasferimenti finanzjarji li huma, imwettqa fi ħdan il-grupp ta’ kumpanniji, jew mill-kumpannija parent lill-kumpannija sussidjarja tagħha jew mill-kumpannija sussidjarja lill-kumpannija parent tagħha. It-trasferimenti finanzjarji fi ħdan il-gruppi jitnaqqsu mid-dħul taxxabbli minn attivitajiet kummerċjali tal-kumpannija li tagħmilhom u jidħlu mad-dħul taxxabbli mill-attivitajiet kummerċjali tal-kumpannija benfiċjarja. Huma madankollu rikonoxxuti bħala deduċibbli biss it-trasferimenti finanzjarji fi ħdan il-gruppi magħmula bejn kumpanniji b’responsabbiltà limitata nazzjonali.

2.        Il-loġika wara tali leġiżlazzjoni Finlandiża tikkonsisti f’li tqabbel grupp magħmul minn kumpanniji parent u kumpanniji sussidjarji ma’ kumpannija li għandha ħafna stabbilimenti. Għal dan l-iskop, trasferiment finanzjarju fi ħdan il-gruppi magħmul bejn kumpanniji ta’ l-istess grupp għandu jiġi ntaxxat darba waħda biss, permezz tat-tnaqqis tiegħu mid-dħul taxxabbli tal-kumpannija li tagħmlu u t-teħid in kunsiderazzjoni tiegħu fid-dħul taxxabbli tal-kumpannija benefiċjarja.

3.        Għaldaqstant, tali trattament fiskali tat-trattament finanzjarju fi ħdan il-gruppi jippermetti b’mod partikolari l-użu tal-profitti ta’ kumpannija relatata, li fihom innifishom huma taxxabbli biex jgħattu telf ta’ kumpannija relatata oħra, b’mod li tiġi evitata t-tassazzjoni tal-profitti.

4.        Għaldaqstant il-każ in kwistjoni jista’ jitqabbel ma’ dak imsemmi fil-kawża Marks & Spencer(2). F’dak il-każ, il-leġiżlazzjoni Brittannika kienet tippermetti fi ħdan grupp, it-“trasferiment” tat-telf ta’ kumpannija fuq il-profitt ta’ kumpannija oħra biex tiġi evitata t-tassazzjoni tal-profitt. Hawnhekk ninsabu quddiem il-każ oppost, fejn il-profitt ta’ kumpannija jista’ jiġi “ttrasferit” fuq it-telf ta’ kumpannija oħra.

5.        Fiż-żewġ każijiet, il-problematika tad-dritt Komunitarju tikkonsisti fil-fatt li l-gruppi transfruntieri huma esklużi mill-imsemmi vantaġġ fiskali. Fil-kawża Marks & Spencer, il-Qorti tal-Ġustizzja għarfet f’dan, restrizzjoni għal-libertà ta’ stabbiliment, li però kienet iġġustifikata, ħlief fil-każ speċjali fejn telf li seħħ f’pajjiż barrani ma seta’ bl-ebda mod jittieħed in kunsiderazzjoni għall-finijiet ta’ taxxa. Il-Qorti tal-Ġustizzja bbażat il-ġustifikazzjoni ta’ l-imsemmija restrizzjoni billi bbażat ruħha fuq evalwazzjoni globali ta’ tliet aspetti: il-protezzjoni tat-tqassim ekwilibrat tas-setgħa ta’ tassazzjoni bejn l-Istati Membri, il-prevenzjoni tar-riskju tat-teħid in kunsiderazzjoni doppju tat-telf u l-ġlieda kontra l-evażjoni fiskali.

6.        Għaldaqstant, jeħtieġ li fil-proċedimenti preżenti jiġi analizzat f’liema miżura l-prinċipji msemmija mill-Qorti tal-Ġustizzja fil-kawża Marks & Spencer jistgħu jiġu trasposti fil-każ preżenti. F’dan ir-rigward, tqum ukoll il-kwistjoni dwar liema sinjfikat għandu jingħata lill-prinċipju ta’ koerenza tas-sistema fiskali, li l-Qorti tal-Ġustizzja ma ddiskutietx fil-fond fil-kawża Marks & Spencer.

II – Il-kuntest ġuridiku

A –    Il-leġiżlazzjoni Komunitarja

7.        L-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 90/435/KEE(3) jipprovdi dan li ġej:

“Meta kumpannija parent jew l-istabbiliment permanenti tagħha jirċievu l-profitti mqassma bis-saħħa ta’ l-assoċjazzjoni tal-kumpannija parent mas-sussidjarja tagħha, l-Istat tal-kumpannija parent u l-Istat ta’ l-istabbiliment permanenti tagħha għandhom, għajr meta s-sussidjarja tiġi llikwidata, jew

–        iżommu lura milli jintaxxaw dawn il-profitti, jew

–        jintaxxaw dawn il-profitti filwaqt li jawtorizzaw lill-kumpannija parent u lill-istabbiliment permanenti li jnaqqsu mill-ammont mistħoqq tat-taxxa dak il-frazzjon tat-taxxa fuq il-korporazzjonijiet li jkollu x’jaqsam ma’ dawn il-profitti u mħallas mis-sussidjarja u minn kull sussidjarja fi skala iktar baxxa, bla ħsara għall-kondizzjoni illi f’kull skaluna kumpannija u s-sussidjarja ta’ l-iskaluna iktar baxxa tagħha jissodisfaw il-ħtiġijiet ipprovvduti fl-Artikolu 2 u 3, sal-limitu ta’ l-ammont tat-taxxa mistħoqqa korrispondenti”.

B –    Il-leġiżlazzjoni nazzjonali

8.        L-Artikoli 1 sa 5 tal-Konserniavutuksesta verotuksessa annetu laki 825/1986 (Liġi dwar it-trasferimenti finanzjarji fi ħdan il-gruppi fir-rigward tat-tassazzjoni) essenzjalment jipprovdu dan li ġej:

Art. 1 Il-liġi in kwistjoni tirregola t-tnaqqis tat-trasferimenti finanzjarji fi ħdan il-gruppi mid-dħul ta’ dak li jagħtihom u l-kwalifikazzjoni tagħhom bħala dħul tal-benefiċjarju ma’ l-att tat-tassazzjoni.

Art. 2 Trasferiment finanzjarju fi ħdan il-gruppi jfisser kull trasferiment finanzjarju magħmul minn kumpannija b’responsabbiltà limitata li teżerċita attività kummerċjali lil kumpannija b’responsabbiltà limitata oħra, minħabba l-attività eżerċitata minn din ta’ l-aħħar, li mhuwiex trasferiment bħala investiment ta’ kapital, li ma jitnaqqasx mid-dħul skond l-Elinkeinotulon verottamisesta annettu laki (Liġi dwar it-taxxa fuq id-dħul li ġej minn attività ta’ kumpannija) 360/1968.

Art. 3 Jekk kumpannija nazzjonali b’responsabbiltà limitata (il-kumpannija parent) għandha mill-anqas disa’ deċimi ta’ l-ishma ta’ kumpannija nazzjonali b’responsabbiltà limitata oħra (il-kumpannija sussidjarja), il-kumpannija parent tista’ tnaqqas mid-dħul ta’ attività kummerċjali taxxabbli tagħha t-trasferiment finanzjarju fi ħdan il-gruppi magħmul direttament lis-sussidjarja tagħha. Is-somma korrispondenti għat-trasferiment finanzjarju fi ħdan il-gruppi magħmul għandha tiġi meqjusa bħala dħul ta’ attività kummerċjali taxxabbli tas-sussidjarja.

Kumpanniji sussidjarji huma wkoll dawk il-kumpanniji b’responsabbiltà limitata fejn il-kumpannija parent flimkien ma’ kumpannija sussidjarja jew aktar għandha mill-anqas disa’ deċimi ta’ l-ishma.

Id-dispożizzjoni ta’ l-Artikolu 1 tapplika wkoll għat-trasferiment finanzjarju fi ħdan il-gruppi li kumpannija sussidjarja tkun għamlet lill-kumpannija parent jew lil kumpannija sussidjarja oħra tal-kumpannija parent.

Art. 4 It-trasferiment finanzjarju fi ħdan il-gruppi għandu jiġi meqjus, fil-każ tat-tassazzjoni ta’ minn min jagħmlu, bħala nefqa, u fil-każ tat-tassazzjoni ta’ benefiċjarju, bħala dħul għas-sena fiskali li fih isir.

Art. 5 Il-persuni taxxabbli għandhom id-dritt li jnaqqsu bħala nefqa t-trasferiment finanzjarju fi ħdan il-gruppi magħmul biss jekk l-infieq u d-dħul korrispondenti huma mdaħħla fil-kontijiet ta’ min jagħmlu u tal-benefiċarju.

III – Il-fatti u l-proċedura

9.        Il-kumpannija Oy AA rreġistrata fil-Finlandja, tappartjeni lill-grupp AA, li l-kumpannija parent tiegħu AA Ltd., irreġistrata fir-Renju Unit, iżżomm indirettament, permezz ta’ żewġ kumpanniji intermedjarji stabbiliti fl-Olanda, il-100 % ta’ l-ishma ta’ Oy AA(4).

10.      Għad-differenza ta’ AA Ltd., Oy AA għamlet profitti matul l-aħħar snin. Minħabba li l-attività kummerċjali ta’ AA Ltd. hija essenzjali anki għal Oy AA, ġie previst li l-attività ta’ AA Ltd. tiġi sostnuta permezz ta’ kontribut ta’ Oy AA. Għaldaqstant, Oy AA talbet lill-Keskusverolautakunta (Kummissjoni Fiskali Ċentrali) deċizjoni preliminari fir-rigward tal-kwistjoni dwar jekk tali kontribut jikkostitwixxix trasferiment finanzjarju fi ħdan il-gruppi skond l-Artikolu 3 tal-Liġi dwar it-Trasferimenti Finanzjarji fi Ħdan il-Gruppi.

11.      Fid-deċiżjoni preliminari tagħha relatata mas-snin fiskali 2004 u 2005, il-Keskusverolautakunta stabbilixxiet li trasferiment finanzjarju ta’ Oy AA lil AA Ltd. ma jikkostitwixxix trasferiment finanzjarju fi ħdan il-gruppi fis-sens tal-liġi relatata u għaldaqstant ma jikkostitwixxix nefqa li tista’ titnaqqas fil-kuntest tad-dikjarazzjoni ta’ Oy AA dwar it-taxxa fuq id-dħul, peress li AA Ltd. kienet kumpannija barranija.

12.      Permezz ta’ digriet tat-23 ta’ Mejju 2005, il-Korkein Hallinto-Oikeus, li quddiemha tressaq ir-rikors ta’ Oy AA kontra din id-deċiżjoni preliminari, issospendiet il-proċedimenti u ressqet quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja d-domanda preliminari li ġejja skond l-Artikolu 234 KE:

L-Artikoli 43 u 56 KE, fid-dawl ta’ l-Artikolu 58 KE u tad-Direttiva tal-Kunsill 90/435/KEE, dwar is-sistema komuni tat-tassazzjoni li tapplika fil-każ ta’ kumpanniji prinċipali u sussidjarji ta’ Stati Membri differenti, għandhom jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu sistema stabbilita mil-Liġi Finlandiża dwar it-Trasferimenti Finanzjarji fi Ħdan il-Gruppi, li tissuġġetta t-tnaqqis tat-trasferiment finanzjarju fi ħdan il-gruppi għall-kundizzjoni li kemm min jagħmel it-trasferiment kif ukoll il-benefiċjarju tiegħu jkunu kumpanniji nazzjonali?

IV – Evalwazzjoni ġuridika

13.      Fl-ewwel lok għandu jiġi kkonstatat li d-Direttiva 90/435 dwar is-sistema komuni tat-tassazzjoni li tapplika fil-każ tal-kumpanniji parent u sussidjarji ta’ Stati Membri differenti mhijiex rilevanti għall-finijiet tad-deċiżjoni tal-każ preżenti. L-imsemmija Direttiva tirregola s-sistema fiskali tat-tqassim tal-profitti lill-kumpannija parent minn kumpannija sussidjarja rreġistrata fi Stat Membru ieħor.

14.      Il-każ preżenti, ma jikkonċernax, madankollu, it-tqassim ta’ profitti ta’ kumpannija sussidjarja lill-kumpannija parent tagħha, proprjetarja ta’ ishma diretti, iżda l-għoti ta’ kumpannija mill-patrimonju tagħha mhux taxxabbli lill-kumpannija parent li hija proprjetarja ta’ ishma indiretti biss fl-ewwel kumpannija. Barra minn hekk, id-Direttiva tirregola biss is-sistema fiskali tat-tqassim ta’ profitti għall-kumpannija parent, u mhux il-konsegwenzi fiskali li l-operazzjoni għandha fuq il-kumpannija sussidjarja.

15.      Għandha mbagħad tiġi mfakkra wkoll il-ġurisprudenza kostanti tal-Qorti tal-Ġustizzja li ssostni li, minkejja li l-qasam tat-taxxa diretta fih innifsu ma jaqax taħt il-kompetenza tal-Komunità, l-Istati Membri għandhom jeżerċitaw il-kompetenzi riservati lilhom fir-rispett tad-Dritt Komunitarju(5).

16.      Fl-aħħar nett, għandu jiġi kkonstatat li l-libertà ta’ stabbiliment u l-moviment liberu tal-kapital, it-tnejn suġġetti tad-domanda preliminari jistgħu bħala prinċipju jiġu applikati fl-istess waqt(6). Kif diġà sostnejt fil-konklużjonijiet tiegħi fil-kawża Bouanich(7), libertà fundamentali ma teskludix oħra. Madankollu l-Qorti tal-Ġustizzja eżaminat każijiet li kienu jaqgħu taħt il-kamp ta’ l-applikazzjoni taż-żewġ libertajiet fundamentali, u tat prevalenza in parti lill-kriterju ta’ moviment liberu tal-kapital(8) u in parti lil dak ta’ libertà ta’ stabbiliment(9).

17.      Il-Qorti tal-Ġustizzja, per eżempju, qieset fis-sentenza X u Y li l-moviment liberu tal-kapital m’għandux valur awtonomu meta leġiżlazzjoni diġà taqa’ taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tal-libertà ta’ stabbiliment, minħabba li tqum il-kwistjoni ta’ xiri ta’ sehem fil-kapital li tippermetti li tiġi eżerċitatata influwenza ċerta fuq id-deċiżjonijiet tal-kumpannija kkonċernata(10).

18.      Jidhirli raġonevoli li tiġi vverifikata, b’mod prijoritarju, il-libertà fundamentali li element essenzjali tagħha jirrżulta ppreġudikat fid-dawl ta’ l-għan tal-leġiżlazzjoni nazzjonali rilevanti u l-fatti tal-kawża prinċipali(11).

19.      Il-kawża prinċipali hija bbażata fuq l-applikazzjoni tal-Liġi dwar it-Trasferimenti Finanzjarji fi Ħdan il-Gruppi lil trasferiment finanzjarju minn kumpannija lil kumpannija oħra, li għandha indirettament il-100 % ta’ l-ishma tal-kumpannija li qed tagħmel it-trasferiment. Fil-verità, it-trasferiment finanzjarju ma ntużax għax-xiri ta’ sehem fil-kapital. Madankollu, l-operazzjoni saret mill-kumpannija sussidjarja favur il-kumpannija parent prinċipali, u għalhekk hija relatata ma’ l-eżerċizzju tal-libertà ta’ stabbiliment minn din ta’ l-aħħar.

20.      Ir-raġuni tat-trasferiment finanzjarju fi ħdan il-gruppi fil-fatt tikkonsisti fil-kumpens tal-profitti u tat-telf fi ħdan grupp kompost minn kumpanniji differenti. L-istruttura tal-grupp estiża f’aktar minn Stat Membru wieħed inħolqot fl-eżerċizzju tal-libertà ta’ stabbiliment. Konsegwentement, l-element essenzjali tad-domanda jirrigwarda tali libertà u mhux il-moviment liberu tal-kapital, anki jekk l-operazzjoni tidher fil-forma esterjuri tagħha bħala fluss ta’ kapitali transfruntieri.

A –    Ir-restrizzjoni tal-libertà ta’ stabbiliment

21.      Il-libertà ta’ stabbiliment garantita mill-Artikolu 43 KE tirrikonoxxi liċ-ċittadini ta’ l-Istati Membri d-dritt li jibdew jew jeżerċitaw attivitajiet bħala persuni li jaħdmu għal rashom, kif ukoll li jikkostitwixxu u jmexxu impriżi fi Stat Membru ieħor, taħt l-istess kundizzjonijiet taċ-ċittadini ta’ tali Stat. Skond l-Artikolu 48 KE, il-kumpanniji stabbiliti skond il-liġi ta’ Stat Membru u li jkollhom l-uffiċċju reġistrat jew it-tmexxija ċentrali jew is-sede prinċipali tagħhom ġewwa l-Komunità, għandhom id-dritt li jeżerċitaw l-attività tagħhom fl-Istat Membru kkonċernat permezz ta’ kumpannija sussidjarja, fergħa jew aġenzija(12).

22.      Skond ġurisprudenza kostanti, l-Artikolu 43 KE ma jippermettix miżuri nazzjonali li, anki jekk applikabbli mingħajr diskriminazzjoni bbażata fuq in-nazzjonalità, jistgħu jostakolaw, jew iwaqqfu, jew jiskoraġġixxu l-eżerċizzju, min-naħa taċ-ċittadini tal-Komunità inklużi ċ-ċittadini ta’ l-Istat Membru li huwa l-awtur tal-miżura, tal-libertajiet fundamentali ggarantiti mit-Trattat KE(13).

23.      Skond il-Liġi dwar it-Trasferimenti Finanzjarji fi Ħdan il-Gruppi, it-trasferimenti ta’ kumpanniji nazzjonali lill-kumpanniji parent tagħhom li huma stabbiliti wkoll fl-istess Stat biss jistgħu jitnaqqsu, filwaqt li huma esklużi mit-tnaqqis it-trasferimenti finanzjarji fi ħdan il-gruppi tal-kumpanniji nazzjonali lill-kumpanniji parent irreġistrati fi Stat Membru ieħor.

24.      Għaldaqstant, il-gruppi transfruntieri huma żvantaġġati meta mqabbla mal-gruppi nazzjonali. Mill-aspett tal-kumpannija parent, dan jimplika diskriminazzjoni minħabba l-uffiċċju reġistrat tagħha, fatt li, fil-każ ta’ persuni legali, huwa ekwivalenti għal diskriminazzjoni minħabba n-nazzjonalità. Il-ksur ma jonqosx lanqas jekk jittieħed in kunsiderazzjoni d-destinatarju tal-leġiżlazzjoni nazzjonali kkontestata, jiġifieri Oy AA. It-trasferiment finanzjarju fi ħdan il-gruppi magħmul minn din lil AA Ltd. jiġi trattat b’mod differenti mit-trasferimenti finanzjarji fi ħdan il-gruppi magħmula mill-kumpanniji nazzjonali lill-impriżi nazzjonali ta’ l-istess grupp. Skond Oy AA, dan jimplika trattament mhux ugwali ta’ l-operazzjonijiet transfruntieri.

25.      L-imsemmi trattament fiskali mhux ugwali huwa ta’ natura li jimpedixxi l-eżerċizzju tal-libertà ta’ stabbiliment mill-kumpanniji parent barranin għaliex, minħabba dan, huma jistgħu jkunu skoraġġuti milli jistabbilixxu kumpanniji sussidjarji fil-Finlandja. Għaldaqstant, it-trattament fiskali differenti tat-trasferimenti finanzjarji fi ħdan il-gruppi skond jekk isirux lill-kumpanniji parent nazzjonali jew lill-kumpanniji parent stabbiliti fi Stati Membri oħra jostakola l-libertà ta’ stabbiliment garantit mill-Artikoli 43 KE u 48 KE.

26.      Ċerti Stati Membri intervenjenti fil-proċedimenti quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja essenzjalment sostnew, li l-kumpanniji sussidjarji ta’ kumpanniji parent nazzjonali u l-kumpanniji sussidjarji ta’ kumpanniji parent barranin mhumiex ma’ l-ewwel daqqa t’għajn paragonabbli. Fil-fatt, il-kumpanniji parent stabbiliti barra mill-pajjiż mhumiex suġġetti esklużivament għas-sovranità fiskali ta’ l-Istat Finlandiż: għaldaqstant dan ta’ l-aħħar ma jistax jinżamm responsabbli għat-trattament differenti li jirriżulta mill-eżerċizzju parallel ta’ ħafna sovranitajiet fiskali. B’tali argumentazzjoni, l-Istati Membri għandhom l-għan li jeskludu t-tassazzjoni tal-gruppi transfruntieri skond id-dritt fiskali internazzjonali mill-kamp ta’ l-applikazzjoni tal-libertajiet fundamentali.

27.      Ma jistax ikun hemm qbil ma’ dan l-approċċ. Huwa jikkontradixxi l-essenza fundamentali tal-libertà ta’ stabbiliment bħala projbizzjoni ta’ kull forma ta’ restrizzjoni u diskriminazzjoni. Il-libertà ta’ stabbiliment bħala tali titlob preċiżament il-paragun bejn każ purament intern u każ transfruntier, u timponi obbligu ta’ ġustifikazzjoni meta jiġi aċċertat trattament mhux ugwali. Għaldaqstant, fil-kuntest ta’ applikazzjoni tal-libertà ta’ stabbiliment, it-transfrontalità bħala tali ma tistax tiġi kkunsidrata bħala element li jostakola l-komparabbiltà tal-każijiet. Il-fatt neċessarjament inerenti għan-natura transfruntiera li sitwazzjonijiet huma suġġetti għall-poteri sovrani differenti ma jistax iwassal għall-ipoteżi li trattament mhux ugwali ma jeħtieġx li jkun ġustifikat.

28.      Konformement ma’ dan, il-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza Marks & Spencer sostniet li “fil-liġi tat-taxxa, ir-residenza tal-persuni taxxabbli tista’ tikkostitwixxi fattur li jista’ jiġġustifika regoli nazzjonali li jimplikaw differenza fit-trattament bejn persuni taxxabbli li jkunu residenti u persuni taxxabbli li ma jkunx residenti. Madankollu, ir-residenza mhijiex dejjem fattur li jiġġustifika distinzjoni. Fil-fatt, jekk jiġi ammess li l-Istat Membru ta’ stabbiliment jista’ liberament jirriserva trattament differenti minħabba l-fatt biss li s-sede ta’ kumpannija tinsab fi Stat Membru ieħor, l-Artikolu 43 KE jitlef is-sinjifikat tiegħu.”(14)

29.      Il-Gvern tar-Renju Unit isostni t-teżi li l-gruppi ta’ kumpanniji interni u dawk transfruntieri, ma jistgħux jiġu komparati b’referenza għas-sentenza Schempp(15). Tali kawża kienet ibbażata fuq it-tnaqqis fiskali ta’ manteniment imħallas mis-Sur Schempp lill-ex-konjuġi tiegħu. Skond il-leġiżlazzjoni Ġermaniża applikabbli, l-konjuġi li jħallas il-manteniment seta’ jnaqqas il-ħlas jekk il-ħlas kien taxxabbli għall-konjuġi benfiċjarju, kif kien il-każ fil-Ġermanja. Min-naħa l-oħra, tali manteniment ma kienx taxxabbli fl-Awstrija, l-Istat fejn kienet tgħix l-exkonjuġi tas-Sur Schempp.

30.      Il-Qorti tal-Ġustizzja stabbilixxiet li m’hemmx trattament diskriminatorju bi ksur ta’ l-Artikolu 12 fil-każ fejn is-Sur Schempp jiġi mwaqqaf milli jnaqqas il-manteniment mogħti lil martu fl-Awstrija. Fil-fatt, in-nuqqas ta’ ugwaljanza fit-trattament adottat jirriżulta fil-verità, mill-fatt li s-sistema fiskali applikabbli għall-manteniment fl-Istat Membru ta’ residenza ta’ l-exkonjuġi tas-Sur Schempp hija differenti minn dik stabbilita fl-Istat Membru li fih huwa jirrisjedi.(16)

31.      Min-naħa l-oħra, il-leġiżlazzjoni Finlandiża kkontestata dwar it-trasferimenti finanzjarji fi ħdan il-gruppi mhijiex marbuta mat-trattament fiskali tas-somom mogħtija applikat fl-Istat li fih il-kumpannija benefiċjarja tkun irreġistrata. Pjuttost, sa mill-bidu, hija kkunsidrata deduċibbli biss l-għanjuna finanzjarja fi ħdan il-gruppi mogħtija lill-kumpanniji sussidjarji ta’ grupp irreġistrati fit-territorju nazzjonali. Il-kwistjoni dwar kif għandha tiġi evalwata leġiżlazzjoni nazzjonali li mhijiex marbuta ma’ l-uffiċċju reġistrat tal-kumpannija benefiċjarja, iżda mat-taxxabbiltà tat-trasferimenti simili fl-Istat tas-sede ta’ tali kumpannija ma tikkostitwixxix is-suġġett tal-proċedimenti preżenti.

B –    Il-ġustifikazzjoni tar-restrizzjoni

32.      Restrizzjoni tal-libertà ta’ stabbiliment ma tistax tiġi aċċettata sakemm ma jkollhiex għan leġittimu kompatibbli mat-Trattat KE u jekk din hija ġġustifikata minn raġunijiet imperattivi ta’ interess ġenerali. F’tali ipoteżi l-applikazzjoni tagħha għandha tkun adatta sabiex tiggarantixxi t-twettiq ta’ l-għan in kwistjoni u ma teċċedix dak li hu neċessarju sabiex jintlaħaq dan l-għan(17). Barra min hekk, hija għandha tkun proporzjonali f’sens strett.

33.      Il-Gvernijiet intervenjenti u l-Kummissjoni jżidu serje ta’ raġunijiet ta’ ġustifikazzjoni. Minkejja d-differenza fid-dettall tat-terminoloġija u tal-klassifiki legali użati, wieħed jista’ joħroġ essenzjalment l-argumenti li ġejjin kontra l-estenzjoni tat-tnaqqis tat-trasferimenti finanzjarji fi ħdan il-gruppi lil kumpanniji li għandhom l-uffiċċju reġistrat fi Stat Membru ieħor.

–        Il-fatt li t-tnaqqis jingħata fil-Finlandja huwa konformi mal-prinċipju ta’ koerenza u simmetrija fiskali biss jekk id-dipartiment tat-taxxi tal-Finlandja fl-istess waqt għandu d-dritt li jintaxxa d-dħul tal-kumpannija benefiċjarja.

–        Il-kumpanniji jistgħu jagħżlu liberament f’liema Stat jixtiequ li d-dħul tagħhom jiġi ntaxxat, bil-konsegwenza li jiġi evitat it-tqassim tas-sovranità fiskali fost l-Istati Membri.

–        Peress li mhux ċert li t-trasferimenti jiġu effettivament intaxxati fuq il-kumpannija benefiċjarja barra mill-pajjiż, jista’ jkun hemm każijiet fejn id-dħul ikun kompletament mhux taxxabbli (immunità minn tassazzjoni doppja, jew l-imsemmija “weiße Einkünfte”, imsemmija “dħul abjad”).

1.      Il-koerenza tas-sistema fiskali

34.      Il-Qorti tal-Ġustizzja essenzjalment għarfet li n-neċessità li tiġi garantita l-koerenza ta’ sistema fiskali tista’ tiġġustifika restrizzjoni ta’ l-eżerċizzju tal-libertajiet fundamentali garantiti mit-Trattat(18). Madankollu, sabiex argument ibbażat fuq tali ġustifikazzjoni jkun jista’ jirnexxi, huwa meħtieġ li tiġi stabbilita l-eżistenza ta’ rabta diretta bejn il-vantaġġ fiskali kkonċernat u t-tpaċija ta’ dan il-vantaġġ permezz ta’ impożizzjoni fiskali determinata.(19) Il-kundizzjoni addizzjonali li għaliha t-tassazzjoni u t-tnaqqis tat-taxxi għandhom jikkonċernaw l-istess persuna taxxabbli(20), jidher li ġie abbandunat mill-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza Manninen(21).

35.      Fil-pratika, il-Qorti tal-Ġustizzja ssuġġettat il-ġustifikazzjoni ta’ sistema fiskali nazzjonali applikabbli esklużivament għall-każijiet interni għall-kundizzjoni li tali restrizzjoni hija indispensabbli għall-preservazzjoni tal-koerenza u li ma jkunx hemm differenza mingħajr raġuni fit-trattament bejn każijiet nazzjonali u barranin.(22) Fil-fatt, kif sostna ġustament l-Avukat Ġenerali Poiares Maduro fil-konklużjonijiet tiegħu fil-kawża Marks & Spencer, ir-rispett tal-koerenza tas-sistema fiskali nazzjonali jservi biex tkun priżervata l-integrità tas-sistemi in kwistjoni, li l-organizzazzjoni tagħhom hija riżervata għall-kompetenza ta’ l-Istati Membri, bil-kundizzjoni li dawn ma jippreġudikawx is-suq intern lilhinn minn dak li huwa neċessarju(23).

36.      Jekk il-persuni taxxabbli li jkunu għamlu użu mil-libertajiet fundamentali tagħhom jinstabu f’sitwazzjoni paragunabbli ma’ dik tal-persuni taxxabbli li huma vantaġġati mis-sistema fiskali nazzjonali, il-leġiżlazzjoni nazzjonali għandha tiġi applikata anki fil-każijiet transfruntieri, jekk dan ma jippreġudikax il-koerenza tas-sistema fiskali nazzjonali. Dan huwa impost mill-obbligu ta’ trattament ugwali li jirriżulta mil-libertà ta’ stabbiliment(24).

37.      F’tali kuntest, il-punt tat-tluq għall-verifika tal-prinċipju ta’ trattament ugwali huwa kostitwit mill-għan tal-leġiżlazzjoni nazzjonali(25). Għaldaqstant mhjiex iġġustifikata miżura meta l-għan li jrid jintlaħaq mil-leġiżlazzjoni jista’ jintlaħaq anki mingħajr ma jiġu ttrattati b’mod differenti każijiet nazzjonali u dawk transfruntieri jew meta trattament li huwa nettament anqas sproporzjonat jista’ wkoll jikseb l-għan.

38.      Il-Liġi dwar it-Trasferimenti Finanzjarji fi Ħdan il-Gruppi għandha l-għan li tqis grupp bħala unità ekonomika, jiġifieri li grupp magħmul minn kumpannija parent u sussidjarji jitqies impriża li għandha ħafna stabbilimenti. Il-leġiżlazzjoni, bħal fil-każ ta’ l-eżenzjoni ta’ grupp (group relief) in kwistjoni fil-kawża Marks & Spencer, tippermetti li l-profitti u t-telf jiġu kumpensati anki meta dawn isiru minn persuni legali differenti.

39.      Jekk it-telf ta’ kumpannija ma jkunx jista’ jiġi kumpensat immedjatament bil-profitti ttrasferiti lilha minn kumpannija oħra, tali profitti għandhom jiġu ntaxxati. It-telf tal-kumpannija l-oħra tal-grupp jista’ jiġi trasfeit biss fis-sena fiskali ta’ wara biex imbagħad jiġi paċut bil-profitti magħmulha minnha. Permezz tat-trasferiment finanzjarju fi ħdan il-gruppi, il-gruppi għalhekk jiksbu l-vantaġġ tal-likwidità li anki impriża b’stabbilimenti permanenti jkollha.

40.      Għal dan il-għan, trasferiment finanzjarju fi ħdan il-gruppi magħmul bejn kumpanniji ta’ l-istess grupp għandu jiġi ntaxxat darba waħda biss, billi jitnaqqas mid-dħul taxxabbli tal-kumpannija li qed tagħmlu u jiġi ntaxxat mad-dħul taxxabbli tal-kumpannija benefiċjarja.

41.      Fir-rigward ta’ l-interess li jiġu paċuti l-profitti u t-telf tal-kumpanniji differenti tal-grupp, il-gruppi transfruntieri jinsabu sostanzjalment f’pożizzjoni simili għal dik tal-gruppi magħmulin biss minn kumpanniji nazzjonali. Għaldaqstant, bħala regola, it-trasferiment finanzjarju fi ħdan il-gruppi għandu jiġi kkunsidrat deduċibbli anki meta jsir lil sussidjarji stabbiliti fi Stat Membru ieħor.

42.      Dan madankollu jkun kompatibbli mas-sistema biss jekk tkun garantita t-tassazzjoni tat-trasferiment fil-livell tal-kumpannija benefiċjarja. F’każ kuntrarju, ikun hemm benefiċċju fiskali mingħajr kumpens korrispondenti li jinkiseb permezz ta’ oneru direttament marbut miegħu.

43.      Il-Gvernijiet intervenjenti f’dan il-kuntest irrimarkaw li l-Istat Membru li fih hija stabbilita l-kumpannija li qed tagħmel it-trasferiment m’għandu l-ebda influwenza fuq it-tassazzjoni tal-kumpannija benefiċjarja fl-Istat fejn jinsab l-uffiċċju reġistrat ta’ din ta’ l-aħħar. Dan ma jwaqqafx l-ewwel Stat milli jassuġġetta t-tnaqqis fiskali tat-trasferiment għall-prova li dan huwa effettivament suġġett għat-taxxa fil-kumpannija benefiċjarja. Il-leġiżlazzjoni Finlandiża in kwistjoni ma tippermettix tali prova, iżda teskludi f’kull każ it-tnaqqis tat-trasferimenti lill-kumpanniji barranin. Hija għaldaqstant, teċċedi dak li huwa neċessarju sabiex tiġi ppreservata l-koerenza tas-sistema fiskali nazzjonali.

44.      Kontra tali konklużjoni ma jistax jiġi kkontestat li f’każ tali, trasferimenti finanzjari fi ħdan il-gruppi simili m’għandhomx jiġu ntaxxati fil-Finlandja iżda f’pajjiż barrani. Fil-fatt skond ġurisprudenza kostanti, it-tnaqqis tad-dħul fiskali ma jistax jiġi kkunsidrat bħala raġuni imperattiva ta’ interess ġenerali li tista’ tiġi invokata biex tiġġustifika miżura li tmur, bħala regola, kontra libertà fundamentali(26). Bħala konsegwenza, leġiżlazzjoni nazzjonali ma tistax tiġi kkunsidrata koerenti biss minħabba l-fatt li din timpedixxi it-tnaqqis tad-dħul fiskali.

45.      Fl-aħħar nett, ir-restrizzjoni tal-libertà ta’ stabbiliment li tirriżulta, minn naħa, mit-trattament mhux ugwali ta’ trasferimenti bejn kumpanniji sussidjarji nazzjonali u barranin u min-naħa l-oħra, mit-trasferimenti bejn kumpanniji nazzjonali, mhijiex għaldaqstant iġġustifikata minn raġunijiet ta’ protezzjoni ta’ koerenza fiskali. Madankollu, għad irid jiġi vverifikat jekk jeżistux raġunijiet ġustifikattivi oħra, b’mod partikolari l-ħarsien tat-tqassim tas-setgħa ta’ tassazzjoni bejn l-Istati Membri.

2.      Il-protezzjoni tat-tqassim tas-setgħa ta’ tassazzjoni bejn l-Istati Membri

46.      Fis-sentenza Marks & Spencer, il-Qorti tal-Ġustizzja identifikat tliet elementi ta’ ġustifikazzjoni (éléments justificatifs), u minn dawn “ikkunsidrati flimkien (pris ensemble)”, irrilevat “li leġiżlazzjoni restrittiva bħal dik in kwistjoni fil-kawża prinċipali, min-naħa, tipprova tilħaq għanijiet leġittimi kompatibbli mat-Trattat li jikkostitwixxu raġunijiet imperattivi ta’ interess ġenerali, u min-naħa l-oħra, hija adatta sabiex tassigura li dawn l-imsemmija għanijiet jiġu milħuqa”(27).

47.      It-tliet elementi ta’ ġustifikazzjoni identifikati huma:

–        Il-protezzjoni tat-tqassim tas-setgħa ta’ tassazzjoni bejn l-Istati Membri,

–        Ir-riskju li t-telf jittieħed in kunsiderazzjoni darbtejn u

–        Ir-riskju ta’ evażjoni fiskali.

48.      Diġà mill-estratt tas-sentenza fuq iċċitata, jirriżulta li t-tliet elementi kollha huma strettament konnessi u ma jistgħux jiġu kkunsidrati separatament. L-element ċentrali ta’ tali elementi huwa rappreżentat mill-protezzjoni tat-tqassim tas-setgħa ta’ tassazzjoni.

49.      Kif diġà ġie osservat, l-applikazzjoni tat-tassazzjoni diretta hija, fl-istat attwali tal-liġi Komunitarja, riżervata għall-Istati Membri.(28) Fin-nuqqas ta’ armonizzazzjoni fil-kuntest Komunitarju, huma l-Istati Membri li għandhom jistabbilixxu l-kriterju għat-tqassim tas-setgħat ta’ tassazzjoni tagħhom permezz tal-konklużjoni ta’ trattati kontra t-tassazzjoni doppja jew permezz ta’ miżuri unilaterali(29).

50.      F’dan ir-rigward, mhuwiex illoġiku li sabiex l-Istati Membri jaqsmu s-setgħa ta’ tassazzjoni, jispiraw ruħhom mill-prattika internazzjonali u mill-mudelli ta’ konvenzjonijiet imħejjija mill-Organizzazzjoni għall-Kooperazzjoni Ekonomika u l-Iżvilupp (OECD)(30).

51.      B’mod partikolari, huwa konformi mal-prinċipju ta’ territorjalità garantit mid-dritt fiskali internazzjonali u rikonoxxut mid-Dritt Komunitarju, il-fatt li, l-Istat Membru li fih hija rreġistrata l-kumpannija parent jintaxxa l-kumpanniji nazzjonali fuq il-profitti li għamlu fuq livell mondjali, u l-kumpanniji barranin esklużivament fuq il-profitti li għamlu mill-attività tagħhom fl-imsemmi Stat(31).

52.      Fis-sentenza Marks & Spencer, il-Qorti tal-Ġustizzja kkonstatat restrizzjoni għat-tqassim tal-kompetenzi ta’ tassazzjoni b’dan il-mod: “(...) il-possibbiltà li l-kumpanniji jagħżlu li jiġi kkunsidrat it-telf tagħhom fl-Istat Membru ta’ stabbiliment tagħhom jew fi Stat Membru ieħor tikkomprometti b’mod sinifikattiv tqassim bilanċjat tas-setgħa ta’ tassazzjoni bejn l-Isati Membri, peress illi l-bażi taxxabbli tiżdied fl-ewwel Stat u titnaqqas fit-tieni wieħed, skond it-telf ittrasferit”(32).

53.      Tali kunsiderazzjoni tgħodd ukoll fil-każ fejn it-trasferiment tal-profitti, hekk kif previst mil-Liġi dwar it-Trasferimenti Finanzjarji fi Ħdan il-Gruppi, huwa estiż biex jinkludi t-trasferimenti finanzjarji transfruntieri. Dan jikkomprometti wkoll it-tqassim tal-kompetenzi fiskali abbażi tal-prinċipju ta’ territorjalità jekk il-persuni taxxabbli setgħu jagħżlu b’mod ħieles f’liema Stat Membru l-profitti huma suġġetti għat-tassazzjoni billi jneħħu l-profitti ta’ kumpannija mill-bażi taxxabbli tagħha u jinkluduhom fil-bażi taxxabbli ta’ sussidjarja stabbilita fi Stat Membru ieħor.

54.      It-tieni element ta’ ġustifikazzjoni identifikat fis-sentenza Marks & Spencer, jiġifieri l-prevenzjoni tar-riskju li t-telf jittieħed in kunsiderazzjoni darbtejn, huwa strettament marbut mat-tqassim tas-setgħa ta’ tassazzjoni.

55.      It-tqassim tas-setgħa ta’ tassazzjoni skond elementi tat-territorjalità (sede ta’ l-impriżi jew sors tal-profitti fit-territorju nazzjonali) għandu l-għan li jagħti b’mod prijoritarju lil Stat id-dritt li jintaxxa ċerti profitti. Għalhekk, flimkien mar-regoli kontra t-tassazzjoni doppja, teżisti sistema internazzjonali ta’ kompetenzi għat-tassazzjoni. Din – għalkemm mhux eżenti minn lakuni fuq aspetti singoli – għandha b’mod ġenerali tiggarantixxi li l-profitti kollha jiġu ntaxxati verament darba waħda biss(33).

56.      Kieku t-telf setgħa jiġi kkumpensat għal aktar minn darba bil-profitti, dawn jevitaw kompletament it-tassazzjoni, anki jekk fil-fatt ma jikkorrispondux għal telf effettiv. Dan imur kontra l-prinċipji ta’ tassazzjoni unika, li jikkostitwixxu l-bażi tat-tqassim internazzjonali tas-setgħa ta’ tassazzjoni.

57.      Anki r-rikonoxximent tat-trasferimenti finanzjarji transfruntieri fi ħdan il-gruppi jista’ jinvolvi eżenzjoni fiskali (doppja), tal-profitti fil-każ fejn it-trasferimenti jistgħu jitnaqqsu mid-dħul taxxabbli tal-kumpannija li qed tagħmilhom anki jekk mhijiex suġġetta għat-tassazzjoni fil-post fejn il-kumpannija benefiċjarja hija stabbilita.

58.      Skond l-indikazzjonijiet tal-Gvern tar-Renju Unit, dan għandu jgħodd ukoll fil-każ konkret imsemmi fil-kawża prinċipali. Fil-fatt skond il-leġiżlazzjoni tar-Renju Unit, it-trasferimenti finanzjarji fi ħdan il-gruppi ma jaqaw taħt l-ebda tip ta’ dħul taxxabbli u għaldaqstant ma jistgħux jiġu intaxxati fir-rigward tal-kumpannija benefiċjarja AA Ltd., fatt li Oy AA qegħda tikkuntesta.

59.      Minkejja t-trattament konkret tat-trasferimenti finanzjarji fi ħdan il-gruppi mwettqa favur kumpanniji Brittanniċi, għandu jiġi rilevat li leġiżlazzjoni li tiddikjara b’mod ġenerali li jistgħu jitnaqqsu mit-taxxa biss trasferimenti finanzjarji bejn kumpanniji nazzjonali hija potenzjalment ta’ natura li timpedixxi l-immunità fiskali doppja. Fil-fatt fil-każ ta’ trasferimenti purament nazzjonali, Stat Membru jista’ f’kull każ jiggarantixxi li t-trasferiment jiġi suġġett għat-tassazzjoni. Il-kwistjoni ulterjuri dwar jekk il-miżura taħt din il-forma teċċediex dak li huwa neċessarju għall-kisba ta’ l-għan, għandha tiġi kkjarifikata immedjatament(34).

60.      Anki r-riskju ta’ evażjoni fiskali, bħala t-tielet element ta’ ġustifikazzjoni huwa strettament marbut mat-tnejn l-oħra. Is-sempliċi fatt li t-trasferimenti finanzjarji fi ħdan il-gruppi jsiru lill-kumpanniji rreġistrati fi Stati Membri fejn trasferimenti simili mhumiex intaxxati jista’ jiġi kkunsidrat bħala evażjoni fiskali. Taħt dawn il-kundizzjonijiet, l-imsemmi element ta’ ġustifikazzjoni jaqbel mat-tieni.

61.      Barra minn hekk, fis-sentenza Marks & Spencer, il-Qorti tal-Ġustizzja kkunsidrat bħala każ ta’ evażjoni fiskali s-sitwazzjoni li fiha l-kumpanniji, billi jittrasferixxu t-telf minn pajjiżi b’rata ta’ taxxa baxxa għal pajjiżi b’rata ta’ taxxa għolja, "jaħarbu" fl-Istat li fih it-telf għandu l-għola valur, u b’hekk inaqqsu kemm jista’ jkun ir-rata ta’ taxxa. F’dan is-sens għandu jiġi kkunsidrat bħala evażjoni fiskali anki t-trasferiment intenzjonat ta’ profitti taħt forma ta’ trasferimenti finanzjarji fi ħdan il-gruppi lil kumpanniji stabbiliti f’pajjiżi b’rata ta’ taxxa baxxa.

62.      Madankollu, li titwaqqaf tali tip ta’ "evażjoni fiskali", mhijiex fil-veru sens tal-kelma, raġuni ta’ ġustifikazzjoni li fiha nfisha tista’ tiġġustifika r-restrizzjoni ta’ libertà fundamentali. Il-fatt li l-impriżi jipprovaw jieħdu vantaġġ mid-differenza bejn is-sistemi fiskali nazzjonali jikkostitwixxi forma leġittima ta’ aġir ekonomiku u huwa inevitabbli f’suq intern fejn it-tassazzjoni tal-kumpanniji mhijiex armonizzata. Konsegwentement, per eżempju, impriża ma tistax tiġi impedita milli tittrasferixxi s-sede tagħha fi Stat Membru ieħor li joffri kundizzjonijiet fiskali ġenerali aktar vantaġġużi(35).

63.      Ir-restrizzjonijiet tal-libertajiet fundamentali jistgħu jiġu ġġustifikati biss meta tali “ottimizzazzjoni fiskali” tippreġudika fl-istess ħin it-tqassim tas-setgħa ta’ tassazzjoni ta’ l-Istati Membri.

64.      Ir-rikonoxximent tat-tqassim tas-setgħa ta’ tassazzjoni skond il-prinċipju ta’ territorjalità bħala element ta’ ġustifikazzjoni lanqas ma jmur kontra l-prinċipju li jsostni li r-restrizzjonijiet tal-libertajiet fundamentali ma jistgħux jiġu ġġustifikati mill-għan li jiġi evitat it-tnaqqis tad-dħul fiskali(36). Tali prinċipju jeskludi sempliċiment restrizzjoni tal-libertajiet fundamentali abbażi ta’ kunsiderazzjonijiet li huma purament fiskali. Madankollu, fil-każ preżenti, il-kwistjoni hija bbażata fuq l-interess fundamentali li tiġi rrikonoxxuta b’mod assolut lill-Istati Membri possibbiltà ta’ tassazzjoni b’mod konformi mal-prinċipju ta’ territorjalità.

65.      Fil-qosor, għandu jiġi rrilevat li r-restrizzjoni tat-tnaqqis tat-trasferimenti finanzjarji fi ħdan il-gruppi għal dawk magħmula lill-kumpanniji nazzjonali tirrapreżenta strument addattat sabiex jiggarantixxi t-tqassim tas-setgħa ta’ tassazzjoni fost l-Istati Membri, sabiex jimpedixxi l-immunità fiskali tal-profitti trasferiti u sabiex jiġġieled kontra l-evażjoni fiskali. Huwa jiggarantixxi li d-dħul magħmul minn kumpanniji ta’ grupp fil-Finlandja jkunu suġġetti għat-tassazzjoni skond il-prinċipju ta’ territorjalità.

66.      Għad irid jiġi vverifikat jekk il-leġiżlazzjoni teċċedix dak li huwa neċessarju għall-imsemmija għanijiet u jekk hijiex, fis-sens strett tal-kelma, proporzjonata.

67.      Kieku kien biss il-każ li jiġu impediti l-immunità fiskali tal-profitti ttrasferiti u l-evażjoni fiskali, ir-restrizzjoni ġenerali tat-tnaqqis tat-trasferimenti finanzjarji fi ħdan il-gruppi għat-trasferimenti magħmula lill-kumpanniji nazzjonali tkun wiesa’ wisq. Fil-fatt, dawn iż-żewġ għanijiet jistgħu jintlaħqu anki permezz ta’ leġiżlazzjoni anqas restrittiva tal-libertà ta’ stabbiliment. Kif diġà sostnejt, it-tnaqqis tat-trasferiment finanzjarju fi ħdan il-gruppi jista’ jiġi ssuġġettat għall-prova li l-profitti jiġu effettivament intaxxati fuq il-kumpannija benefiċjarja.

68.      Il-protezzjoni tat-tqassim tas-setgħa ta’ tassazzjoni, li magħha ż-żewġ elementi l-oħra huma marbutin direttament, ma tistax tintlaħaq permezz ta’ leġiżlazzjoni nazzjonali anqas restrittiva. Leġiżlazzjoni li ssostni li l-Istat fejn tkun irreġistrata l-kumpannija li tagħmel trasferiment finanzjarju fi ħdan il-gruppi għandu jippermetti t-tnaqqis jekk dan jiġi intaxxat fuq il-kumpannija benefiċjarja, bl-ebda mod ma teskludi it-trasferiment tas-setgħa ta’ tassazzjoni.

69.      Fid-dawl ta’ l-interessi differenti, leġiżlazzjoni bħal dik prevista mil-Liġi Finlandiża dwar it-Trasferimenti Finanzjarji fi Ħdan il-Gruppi b’hekk tidher, fis-sens strett tal-kelma, proporzjonata.

70.      Fis-sentenza Marks & Spencer(37), il-Qorti tal-Ġustizzja, anki f’sitwazzjoni eċċezzjonali partikolari bħal dik fl-imsemmija kawża, ikkunsidrat bħala sproporzjonat in-nuqqas ta’ rikonoxximent tat-trasferiment transfruntieri tat-telf, u b’mod partikolari fil-każ fejn il-kumpannija sussidjarja barranija tkun ezawriet il-possibbiltajiet kollha li jiġi kkunsidrat it-telf u dan ma jistax jittieħed iktar in kunsidrazzjoni fil-futur. F’tali ċirkustanzi, l-interess għall-protezzjoni tat-tqassim tas-setgħa ta’ tassazzjoni jitwarrab quddiem il-libertà ta’ stabbiliment u t-trasferiment tat-telf lill-kumpannija parent barranija għandu jiġi permess.

71.      Madankollu, abbażi taċ-ċirkustanzi tal-fatti esposti fit-talba għal deċiżjoni preliminari, ma jirriżultax li fil-każ Oy AA teżisti sitwazzjoni eċċezzjonali bħal dik msemmija fil-kawża Marks & Spencer. Konsegwentement m’hemmx raġunijiet biex jiġi vverifikat jekk, għal raġunijiet ta’ proporzjonalità, hemmx bżonn li wieħed jeskludi b’mod eċċezzjonali l-prinċipju tat-tqassim tas-segħtat fiskali.

C –    Dwar il-moviment liberu tal-kapital

72.      Id-dispożizzjonijiet dwar it-trasferimenti finanzjarji fi ħdan il-gruppi jistgħu fil-fatt jiġu vvalutati, minbarra fid-dawl tal-libertà ta’ stabbiliment, anki abbażi tal-kriterju tal-moviment liberu tal-kapital garantit mill-Artikoli 56 KE u 58 KE. Madankollu, indipendentement mill-kuntesti ta’ validità territorjali u temporali, li mhumiex rilevanti fil-każ preżenti, jistgħu jiġu applikati l-istess prinċipji użati għall-verifika tal-libertà ta’ stabbiliment. Konsegwentement, huma ġustifikati anki r-restrizzjonijiet għall-moviment liberu tal-kapital marbuta mar-regoli dwar it-trasferimenti finanzjarji fi ħdan il-gruppi, sabiex jiġi protett it-tqassim tas-setgħa ta’ tassazzjoni ta’ l-Istati Membri.

V –    Konklużjoni

73.      Abbażi tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti nissuġġerixxi li d-domanda preliminari mqajma mill-Korkein Hallinto-Oikeus tingħata r-risposta li ġejja:

74.      L-Artikoli 43 KE u 48 KE, 56 KE u 58 KE, kif ukoll id-Direttiva tal-Kunsill 90/435/KEE dwar is-sistema komuni tat-tassazzjoni li tapplika fil-każ tal-kumpanniji prinċipali u sussidjarji ta’ Stati Membri differenti ma jipprekludux, fiċ-ċirkustanzi indikati fit-talba għal deċiżjoni preliminari, sistema stabbilita mil-leġiżlazzjoni Finlandiża dwar it-trasferimenti finanzjarji fi ħdan il-gruppi, li tissuġġetta t-tnaqqis tat-trasferimenti finanzjarji fi ħdan il-gruppi għall-kundizzjoni li kemm min jagħmel it-trasferiment kif ukoll il-benefiċjarju tiegħu jkunu kumpanniji stabbiliti fil-Finlandja.


1 – Lingwa oriġinali tal-kawża: il-Ġermaniż.


2 – Sentenza tat-13 ta’ Diċembru 2005, Marks & Spencer, C-446/03 (Ġabra p. I-10837).


3 – Direttiva tal-Kunsill 90/435/KEE tat-23 ta’ Lulju 1990 dwar is-sistema komuni tat-tassazzjoni li tapplika fil-każ tal-kumpanniji prinċipali u sussidjarji ta’ Stati Membri differenti (ĠU L 225, p.6), kif emendata mid-Direttiva tal-Kunsill 2003/123/KE tat-22 ta’ Diċembru 2003 li temenda d-Direttiva tal-Kunsill 90/435/KEE (ĠU 2004 L 7, p. 41)


4 – L-ismijiet tal-kumpanniji żżammew anonimi fuq talba tagħhom.


5 – Sentenza Marks & Spencer, (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 2, punt 29), kif ukoll is-sentenzi tat-8 ta’ Marzu 2001, kawżi magħquda C-397/98 u C-410/98, Metallgesellschaft et, (Ġabra p. I-1727, punt 37), tas-7 ta’ Settembru 2004 Manninen C-319/02, (Ġabra p. I-7477, punt 19) u tas-7 ta’ Settembru 2006, N, C-470/04, (Ġabra p. I-0000, punt 33).


6 – Sentenza ta’ l-1 ta’ Ġunju 1999, Konle C-302/97, (Ġabra p.I-3099, punt 22)


7 – Konklużjonijiet ippreżentati fl-14 ta’ Lulju 2005 fil-kawża Bouanich C-265/04, (Ġabra 2006, p. I-923, punt 71). Ara wkoll il-konklużjonijiet ippreżentati mill-Avukat Ġenerali Alber fl-14 ta’ Ottubru 1999 fil-kawża Baars C-251/98, (Ġabra p. I-2787 punti 12 et seq, b’riferimenti ulterjuri), u l-konklużjonijiet ippreżentati mill-Avukat Ġenerali Geelhoed fid-29 ta’ Ġunju 2006 fil-kawża Test Claimants in the Thin Cap Group Litigation, C-524/04 (Ġabra p. I-0000, punt 35).


8 – Ara, per eżempju, l-hekk imsejħa sentenzi dwar il-golden shares ta’ l-4 ta’ Ġunju 2002, Il-Kummissjoni vs Il-Portugall, C-367/98 (Ġabra p. I-4731), Il-Kummissjoni vs Franza, C-483/99, (Ġabra p. I-4781), u Il-Kummissjoni vs Il-Belġju, C-503/99, (Ġabra p. I-4809), kif ukoll is-sentenzi tat-13 ta’ Mejju 2003 Il-Kummissjoni vs Spanja C-463/00 (Ġabra p. I-4581), u Il-Kummissjoni vs Ir-Renju Unit C-98/01 (Ġabra p. I-4641). Ara wkoll il-konklużjonijiet ippreżentati mill-Avukat Ġenerali Poiares Maduro fis-6 ta’ April 2006 fil-kawżi magħquda Il-Kummissjoni vs L-Olanda C-282/04 u C-283/04 (Ġabra p. I-0000, punt 41).


9 – Ara s-sentenzi tat-13 ta’ April, Baars, C-251/98 (Ġabra p. I-2787); tal-21 ta’ Novembru 2002, X u Y C-436/00 (Ġabra p. I-10829) u tat-23 ta’ Frar 2006 Keller Holding (Ġabra p. I-2107).


10 – Sentenza X u Y (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 9, punti 37 u 66). L-Avukat Ġenerali Léger esprima ruħu b’mod simili fil-konklużonijiet tiegħu ppreżentati fit-2 ta’ Mejju 2006 fil-kawża Cadbury Schweppes u Cadbury Schweppes Overseas C-196/04 (Ġabra p. I-0000, punt 32).


11 – L-Avukat Ġenerali Alber jesprimi ruħu f’termini simili fil-konklużjonijiet tiegħu fil-kawża Baars (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 7, punti 32-34), li jagħmel distinzjoni skond liema libertà fondamentali hija direttament ippreġudikata u liema hija indirettament ppreġudikata. L-Avukat Ġenerali Geelhoed jaqbel ma’ tali impostazzjoni fil-konklużjonijiet tiegħu fil-kawża Test Claimants in the Thin Cap Group Litigation (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 7, punt 35).


12 – Ara s-sentenzi tas-16 ta’ Lulju 1998, ICI C-264/96 (Ġabra p. I-4695, punt 20); tal-21 ta’ Settembru 1999, Saint-Gobain ZN C-307/97 (Ġabra p. I-6161, punt 35); Marks & Spencer (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 2, punt 30) kif ukoll Keller Holding (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 9, punt 29).


13 – Sentenzi tat-30 ta’ Novembru 1995, Gebhard C-55/94 (Ġabra p.I-4165, punt 37); tal-31 ta’ Marzu 1993, Kraus C-19/92 (Ġabra p. I-1663, punt 32), kif ukoll tal-21 ta’ April 2005, Il-Kummissjoni vs Il-Greċja C-140/03 (Ġabra p. I-3177, punt 27).


14 – Sentenza Marks & Spencer (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 2, punt 37) b’referenza għas-sentenza tat-28 ta’ Jannar 1986, Il-Kummissjoni vs Franza, 270/83, (Ġabra p. 273, punt 18) – krediti fiskali.


15 – Sentenza tat-12 ta’ Lulju, Schempp C-403/03 (Ġabra p. I-6421).


16 – Sentenza Schempp (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 14, punt 32).


17 – Sentenza Marks & Spencer (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 2, punt 35), sentenzi tal-15 ta’ Mejju 1997, Futura Participations u Singer C-250/95 (Ġabra p. I-2471, punt 26), tal-11 ta’ Marzu 2004, De Lasteyrie du Saillant C-9/02 (Ġabra p. I-2409, punt 49), u N (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 5, punt 40).


18 – Sentenzi tat-28 ta’ Jannar 1992 Bachmann C-204/90 (Ġabra p. I-249 punt 28) u Il-Kummissjoni vs Il-Belġju C-300/90 (Ġabra p. I-305, punt 21). Ara wkoll is-sentenzi Manninen (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 5, punt 42) u Keller Holding (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 9, punt 40).


19 – Sentenza ta’ l-14 ta’ Novembru 1995, Svensson u Gustavsson, C 484/93, (Ġabra p. I-3955, punt 18), u ICI, (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 12, punt 29). Sentenzi Manninen, (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 5, punt 42) u Keller Holding (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 9, punt 40).


20 – Għall-kritika tal-ġurisprudenza preċedenti, ara l-konklużjonijiet ippreżentati minni fid-18 ta’ Marzu 2004 fil-kawża Manninen (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 5, punti 53 et seq.).


21 – Dawn l-evalwazzjonijiet huma maqsuma mill-Avukat Ġenerali Geelhoed fil-konklużjonijiet tiegħu fil-kawża Test Claimants in the Thin Cap Group Litigation (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 7, punt 88).


22 – Ara f’dan ir-rigward, is-sentenzi Manninen (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 5, punti 45 u 46) u Keller Holding (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 9, punti 41-43).


23 – Konklużjonijiet ippreżentati fis-7 ta’ April 2005 fil-kawża Marks & Spencer (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 2, punt 66).


24 – Ġustament l-Avukat Ġenerali Geelhoed fil-konklużjonijiet tiegħu fil-kawża Test Claimants in the Thin Cap Group Litigation (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 7, punt 89), irrimarka li l-Qorti tal-Ġustizzja, fl-evalwazzjoni tal-koerenza rreferiet ruħha espressament għall-prinċipji fundamentali ta’ non-diskriminazzjoni.


25 – Sentenzi De Lasteyrie du Saillant (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 17, punt 67) u Manninen (iċċitat fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 5, punt 43) kif ukoll il-konklużjonijiet ta’ l-Avukat Ġenerali Poiares Maduro fil-kawża Marks & Spencer (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 2, punt 72).


26 – Sentenzi Manninen (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 5, punt 49) u Marks & Spencer (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 2, punt 44).


27 – Marks & Spencer (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 2, punt 51).


28 – Ara iktar ’il fuq, punt 15.


29 – Ara s-sentenzi tat-12 ta’ Mejju 1998, Gilly C-336/96 (Ġabra p. I-2793, punti 24 u 30); tat-12 ta’ Diċembru 2002, De Groot C-385/00 (Ġabra p. I-11819, punt 93); tal-5 ta’ Lulju 2005 D. C-376/03 (Ġabra p. I-5821, punti 50 u 51); tat-23 ta’ Frar 2006 Van Hilten-Van der Heijden, (Ġabra p. I-0000, punt 47) u N (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 5, punti 43 u 44).


30 – Sentenzi Futura Participations u Singer (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 17 punt 22), Van Hilten-Van der Heijden (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 29, punt 48) u N (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 5, punt 45).


31 – Sentenza Marks & Spencer (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 2, punt 39). Dwar it-tqassim abbażi tal-prinċipju tal-profitti mondjali u tal-prinċipju ta’ l-Istat ta’ oriġini, ara l-konklużjonijiet ippreżentati mill-Avukat Ġenerali Geelhoed fit-23 ta’ Frar 2006 fil-kawża Test Claimants in the ACT Group Litigation C-374/04 (Ġabra p. I-0000, punti 49-51).


32 – Sentenza Marks & Spencer (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 2, punt 46).


33 – Din it-tassazzjoni unika – per eżempju bl-applikazzjoni tal-metodu tal-qtugħ – tista’ tiġi effettwata anke minn żewġ Stati skond modalitajiet koordinati.


34 – Ara iktar’il fuq punt 67.


35 – Ara, dwar il-kwistjonijiet dwar “fiscal shopping” li jitqajmu f’dan il-kuntest is-sentenza reċenti N (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 5).


36 – Sentenza Manninen (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 5, punt 49) u Marks & Spencer (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 2, punt 44)


37 – Ara s-sentenza Marks & Spencer (iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 2, punti 53-56).