Υπόθεση T‑509/09

Πορτογαλική Δημοκρατία

κατά

Ευρωπαϊκής Επιτροπής

«Αλιεία — Χρηματοδοτική συμμετοχή για την εφαρμογή καθεστώτων ελέγχου και επιτηρήσεως — Απόφαση περί μη επιστροφής των δαπανών που πραγματοποιήθηκαν για την απόκτηση δύο περιπολικών σκαφών ανοικτής θάλασσας — Άρθρο 296 ΕΚ — Οδηγία 93/36/ΕΟΚ — Δικαιολογημένη εμπιστοσύνη — Υποχρέωση αιτιολογήσεως»

Περίληψη — Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (πρώτο τμήμα)
της 18ης Ιουνίου 2013

1.      Προσφυγή ακυρώσεως — Αρμοδιότητα των δικαιοδοτικών οργάνων της Ένωσης — Αίτημα με το οποίο ζητείται να επιβληθεί ορισμένη υποχρέωση σε θεσμικό όργανο — Απαράδεκτο

(Άρθρα 264 ΣΛΕΕ και 266 ΣΛΕΕ)

2.      Αλιεία — Κοινή αλιευτική πολιτική — Μέτρα ελέγχου — Χρηματοδοτική συμμετοχή για την εφαρμογή καθεστώτων ελέγχου και επιτηρήσεως — Προϋποθέσεις — Εφαρμογή των οδηγιών περί συντονισμού των διαδικασιών συνάψεως δημοσίων συμβάσεων — Παρέκκλιση, δυνάμει του άρθρου 296, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, ΕΚ, στηριζόμενη στον στρατιωτικό προορισμό του αποκτώμενου υλικού — Δεν εφαρμόζεται

(Άρθρο 296 § 1, στοιχείο β΄, ΕΚ· οδηγία 93/36 του Συμβουλίου· οδηγία 2001/431 του Συμβουλίου, άρθρα 2, στοιχείο ε΄, 9 § 1 και 17 §§ 2 και 3)

3.      Προσέγγιση των νομοθεσιών — Διαδικασίες για τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων προμηθειών — Οδηγία 93/36 — Παρεκκλίσεις από τους κοινούς κανόνες — Συσταλτική ερμηνεία —Αναγκαιότητα να προβλεφθεί υποχρέωση εμπιστευτικότητας — Δεν υφίσταται

(Οδηγία 93/36 του Συμβουλίου, άρθρο 2 § 1, στοιχείο β΄)

4.      Προσέγγιση των νομοθεσιών — Διαδικασίες για τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων προμηθειών — Οδηγία 93/36 — Χρηματοδοτική συμμετοχή για την εφαρμογή καθεστώτων ελέγχου και επιτηρήσεως στο πλαίσιο της κοινής αλιευτικής πολιτικής — Άρνηση επιστροφής των πραγματοποιηθεισών δαπανών που στηρίζεται στη μη τήρηση των προϋποθέσεων οι οποίες τάχθηκαν με την απόφαση περί χορηγήσεως — Παραβίαση της αρχής της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης — Δεν υφίσταται

(Οδηγία 93/36 του Συμβουλίου)

5.      Πράξεις των οργάνων — Αιτιολογία — Υποχρέωση αιτιολογήσεως — Περιεχόμενο — Πράξη εκτελέσεως — Παραπομπή στις διατάξεις του βασικού κανονισμού ώστε να διευκρινιστούν τα κριτήρια βάσει των οποίων εκδόθηκε η επίμαχη πράξη — Επαρκής αιτιολογία

(Άρθρο 253 ΕΚ· απόφαση 2001/431 του Συμβουλίου)

1.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψη 28)

2.      Όπως προκύπτει από το άρθρο 2, στοιχείο ε΄, από το άρθρο 9, παράγραφος 1, και από το άρθρο 17, παράγραφοι 2 και 3, της αποφάσεως 2001/431, σχετικά με τη χρηματοδοτική συμμετοχή της Κοινότητας σε ορισμένες δαπάνες αναλαμβανόμενες από τα κράτη μέλη για την εφαρμογή καθεστώτων ελέγχου, επιθεώρησης και επιτήρησης στο πλαίσιο της κοινής αλιευτικής πολιτικής, η χρηματοδοτική συμμετοχή της Ένωσης για την απόκτηση πλωτών σκαφών που χρησιμοποιούνται πράγματι για τη διασφάλιση του ελέγχου και της επιτηρήσεως της αλιείας είναι δυνατή μόνον εφόσον οι δαπάνες έχουν πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τους όρους που καθορίζονται με την εν λόγω απόφαση και σύμφωνα με τις οδηγίες περί συντονισμού των διαδικασιών συνάψεως δημοσίων συμβάσεων, μεταξύ των οποίων η οδηγία 93/36, περί συντονισμού των διαδικασιών για τη σύναψη συμβάσεων δημοσίων προμηθειών. Επομένως, η απόφαση 2001/431, και ιδίως το άρθρο 17, παράγραφος 2, αυτής, προβλέπει υποχρεωτικά ότι η χορήγηση της προερχόμενης από την Ένωση συγχρηματοδοτήσεως προϋποθέτει ότι οι εν λόγω οδηγίες είναι εφαρμοστέες καθ’ ύλην.

Πράγματι, η απόλυτη διαφάνεια και η δυνατότητα πλήρους ελέγχου των συγχρηματοδοτούμενων από την Ένωση πράξεων αγοράς συνιστούν τον σκοπό ο οποίος είναι σύμφυτος με την απαίτηση να τηρούνται οι κανόνες τους οποίους ορίζουν οι οδηγίες περί συντονισμού των διαδικασιών συνάψεως δημοσίων συμβάσεων. Άλλωστε, η συγχρηματοδότηση από την Ένωση της αγοράς πολεμικών πλοίων δεν εμπίπτει καταρχήν στην κοινή αλιευτική πολιτική. Στο πλαίσιο της αποφάσεως 2001/431, τα κράτη μέλη δεν μπορούν συγχρόνως να ζητήσουν συγχρηματοδότηση από την Ένωση για την απόκτηση σκαφών προοριζόμενων αποκλειστικώς ή εν μέρει για τον έλεγχο και την επιτήρηση της αλιείας —απόκτηση για την οποία επιβάλλεται, δυνάμει της εν λόγω αποφάσεως, η τήρηση των κανόνων περί συνάψεως των δημοσίων συμβάσεων— και να αποφασίσουν να μην εφαρμόσουν τους κανόνες αυτούς επικαλούμενα το άρθρο 296, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, ΕΚ, λόγω του στρατιωτικού προορισμού του αποκτώμενου υλικού. Αντιθέτως, το άρθρο 296, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, ΕΚ δεν αποκλείει τη δυνατότητα όσων κρατών μελών προτίθενται να αποκτήσουν στρατιωτικό υλικό, το οποίο εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της διατάξεως αυτής, να εφαρμόζουν οικειοθελώς τις κοινές διαδικασίες συνάψεως δημοσίων συμβάσεων και να μπορούν, ως εκ τούτου, να ζητούν την προβλεπόμενη από την απόφαση 2001/431 χρηματοδοτική συμμετοχή.

(βλ. σκέψεις 38-40, 42, 45)

3.      Στο πλαίσιο των διαδικασιών για τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων προμηθειών, η αναγκαιότητα να προβλεφθεί υποχρέωση τηρήσεως της εμπιστευτικότητας ουδόλως εμποδίζει τη διοργάνωση διαγωνισμού για την ανάθεση ορισμένης συμβάσεως. Επιπλέον, οι σχετικές με την εμπιστευτικότητα απαιτήσεις μπορούν να λαμβάνονται υπόψη ιδίως κατά τον καθορισμό των προϋποθέσεων συμμετοχής στη διαδικασία ή κατά την αξιολόγηση των προτάσεων, με την πρόβλεψη επιμέρους κριτηρίου αναθέσεως σχετικού με τα μέτρα τηρήσεως της εμπιστευτικότητας των πληροφοριών.

(βλ. σκέψη 51)

4.      Η αρχή της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης δεν μπορεί να αποκλείει την κατάργηση κοινοτικής χρηματοδοτικής συνδρομής στην περίπτωση που οι όροι χορηγήσεως της εν λόγω συνδρομής προδήλως δεν έχουν τηρηθεί.

(βλ. σκέψη 62)

5.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 67-69)