Υπόθεση T-712/14

Confédération européenne des associations d’horlogers-réparateurs (CEAHR)

κατά

Ευρωπαϊκής Επιτροπής

«Ανταγωνισμός – Συμπράξεις – Κατάχρηση δεσπόζουσας θέσεως – Σύστημα επιλεκτικής επισκευής – Άρνηση των κατασκευαστών των ελβετικών ωρολογίων να προμηθεύουν ανταλλακτικά στους ανεξάρτητους επισκευαστές ωρολογίων – Πρωτογενής και δευτερογενής αγορά – Εξάλειψη κάθε μορφής αποτελεσματικού ανταγωνισμού – Απόφαση περί απορρίψεως καταγγελίας»

Περίληψη – Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (δεύτερο τμήμα)
της 23ης Οκτωβρίου 2017

1.      Ανταγωνισμός – Διοικητική διαδικασία – Εξέταση των καταγγελιών – Καθορισμός των προτεραιοτήτων από την Επιτροπή – Υποχρέωση της Επιτροπής να εκδίδει απόφαση ως προς την ύπαρξη παραβάσεως – Δεν υφίσταται – Συνεκτίμηση του συμφέροντος της Ένωσης προς εξέταση της υποθέσεως – Διακριτική ευχέρεια της Επιτροπής – Όρια – Δικαστικός έλεγχος – Έκταση

(Άρθρα 101 ΣΛΕΕ, 102 ΣΛΕΕ και 105 § 1 ΣΛΕΕ· κανονισμός 773/2004 της Επιτροπής, άρθρο 7 § 2)

2.      Συμπράξεις – Νόθευση του ανταγωνισμού – Σύστημα επιλεκτικής επισκευής – Επιτρεπτό – Προϋποθέσεις – Κατ’ αναλογίαν εφαρμογή των προϋποθέσεων που έχουν εφαρμογή τα συστήματα επιλεκτικής διανομής

(Άρθρο 101 § 1 ΣΛΕΕ)

3.      Συμπράξεις – Νόθευση του ανταγωνισμού – Σύστημα επιλεκτικής επισκευής – Επιτρεπτό – Προϋποθέσεις – Αντικειμενική δικαιολόγηση – Διατήρηση της ποιότητας των οικείων προϊόντων και της ορθής χρήσεώς τους

(Άρθρο 101 § 1 ΣΛΕΕ)

4.      Συμπράξεις – Νόθευση του ανταγωνισμού – Σύστημα επιλεκτικής επισκευής – Επιτρεπτό – Προϋποθέσεις – Αναλογικός χαρακτήρας του εν λόγω συστήματος

(Άρθρο 101 § 1 ΣΛΕΕ)

5.      Δεσπόζουσα θέση – Κατάχρηση – Άρνηση μιας κατέχουσας δεσπόζουσα θέση επιχειρήσεως να επιτρέψει σε άλλη επιχείρηση να έχει πρόσβαση σε αναγκαίο για τη δραστηριότητά της προϊόν ή υπηρεσία – Σύστημα επιλεκτικής επισκευής ωρολογίων – Έλλειψη κινδύνου εξαλείψεως κάθε μορφής πραγματικού ανταγωνισμού – Έλλειψη καταχρήσεως

(Άρθρο 102 ΣΛΕΕ)

6.      Ανταγωνισμός – Διοικητική διαδικασία – Εξέταση των καταγγελιών – Καταγγελία με την οποία καταγγέλλεται η ύπαρξη συμφωνίας ή εναρμονισμένης πρακτικής και επισημαίνεται ότι συντρέχει κατάχρηση δεσπόζουσας θέσεως – Διακριτική ευχέρεια της Επιτροπής – Εξέταση της υπάρξεως καταχρήσεως δεσπόζουσας θέσεως – Συνεκτίμηση της νομιμότητας της καταγγελλόμενης συμπεριφοράς υπό το πρίσμα του άρθρου 101 ΣΛΕΕ – Επιτρεπτό

(Άρθρα 101 ΣΛΕΕκαι 102 ΣΛΕΕ)

7.      Δεσπόζουσα θέση – Κατάχρηση – Έννοια – Βαθμός ισχύος στην αγορά μιας κατέχουσας δεσπόζουσα θέση επιχειρήσεως – Δεν ασκεί επιρροή

(Άρθρο 102 ΣΛΕΕ)

8.      Συμπράξεις – Εναρμονισμένη πρακτική – Έννοια – Σύστημα επιλεκτικής επισκευής – Άρνηση παροχής των αναγκαίων για τη δραστηριότητα άλλης επιχειρήσεως προϊόντων – Λήψη διαδοχικών αποφάσεων αρνήσεως προμήθειας – Έλλειψη συμπράξεως

(Άρθρο 101 § 1 ΣΛΕΕ)

9.      Ανταγωνισμός – Διοικητική διαδικασία – Εξέταση των καταγγελιών – Υποχρέωση αιτιολογήσεως της αποφάσεως περί θέσεως καταγγελίας στο αρχείο – Περιεχόμενο

(Άρθρα 101 ΣΛΕΕκαι 102 ΣΛΕΕ)

10.    Ένδικη διαδικασία – Εισαγωγικό δικόγραφο – Τυπικά στοιχεία – Συνοπτική έκθεση των προβαλλόμενων ισχυρισμών

(Κανονισμός Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, άρθρο 44 § 1, στοιχείο γʹ)

1.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 33-41)

2.      Oι προϋποθέσεις που επιτρέπουν να κριθεί η συμβατότητα συστήματος επιλεκτικής διανομής προς το άρθρο 101 ΣΛΕΕ μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για να αξιολογηθεί αν ένα σύστημα επιλεκτικής επισκευής, το οποίο εμπίπτει στην εξυπηρέτηση των πελατών μετά την πώληση, έχει επιβλαβή για τον ανταγωνισμό αποτελέσματα. Συνεπώς, τα συστήματα επιλεκτικής επισκευής είναι σύμφωνα προς το άρθρο 101, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ, υπό την προϋπόθεση ότι δικαιολογούνται αντικειμενικώς, δεν εισάγουν δυσμενείς διακρίσεις και είναι αναλογικά.

Κατά συνέπεια, η οργάνωση ενός συστήματος επιλεκτικής επισκευής δεν εμπίπτει στην απαγόρευση του άρθρου 101, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ, εφόσον η επιλογή των επιχειρηματιών γίνεται βάσει αντικειμενικών κριτηρίων ποιοτικού χαρακτήρα, τα οποία καθορίζονται ομοιόμορφα έναντι όλων των πιθανών επιχειρηματιών και εφαρμόζονται κατά τρόπο που δεν εισάγει διακρίσεις, εφόσον οι ιδιότητες του επίμαχου προϊόντος καθιστούν αναγκαίο ένα τέτοιο δίκτυο για τη διατήρηση της ποιότητας και τη διασφάλιση της ορθής χρήσεως των εν λόγω προϊόντων και, τέλος, εφόσον τα καθορισθέντα κριτήρια δεν υπερβαίνουν το αναγκαίο μέτρο.

Αντιθέτως, δεν είναι αναγκαίο να ελεγχθεί μήπως τα εν λόγω δίκτυα συνεπάγονται την εξάλειψη κάθε μορφής ανταγωνισμού. Πράγματι, εφόσον συντρέχουν οι προμνησθείσες προϋποθέσεις, τούτο αρκεί για να κριθεί ότι ένα επιλεκτικό σύστημα αποτελεί στοιχείο ανταγωνισμού το οποίο συνάδει προς το άρθρο 101, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ.

(βλ. σκέψεις 50, 53-55)

3.      Αν και η διατήρηση της εικόνας του σήματος δεν μπορεί να δικαιολογήσει περιορισμό του ανταγωνισμού με τη θέση σε λειτουργία συστήματος επιλεκτικής επισκευής ωρολογίων γοήτρου, o σκοπός της διατηρήσεως της ποιότητας των προϊόντων και της καλής χρήσεώς τους μπορεί, αφ’ εαυτού, να δικαιολογήσει τον περιορισμό αυτόν.

(βλ. σκέψη 66)

4.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 75-80)

5.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 87-91, 106-112)

6.      Το γεγονός ότι το άρθρο 101 ΣΛΕΕ έχει εφαρμογή επί συμφωνίας δεν προδικάζει την εφαρμογή του άρθρου 102 ΣΛΕΕ επί της συμπεριφοράς των μερών της συμφωνίας αυτής, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις εφαρμογής εκάστης διατάξεως. Κατά συνέπεια, το γεγονός ότι επιτρέπεται σε επιχειρηματίες υποκείμενους σε πραγματικό ανταγωνισμό να εφαρμόζουν συγκεκριμένη πρακτική δυνάμει του άρθρου 101 ΣΛΕΕ δεν σημαίνει ότι η υιοθέτηση της ίδιας αυτής πρακτικής από επιχείρηση που κατέχει δεσπόζουσα θέση δεν μπορεί ποτέ να συνιστά κατάχρηση της θέσεως αυτής. Επομένως, η διαπίστωση της νομιμότητας μιας συμπεριφοράς σύμφωνα με το άρθρο 101 ΣΛΕE δεν σημαίνει, κατ’ αρχήν, ότι διαπιστώνεται ότι η συμπεριφορά αυτή είναι νόμιμη υπό το πρίσμα του άρθρου 102 ΣΛΕE, αλλά πρέπει, προς τούτο, να εξετασθεί αν συντρέχουν ή όχι οι προϋποθέσεις εφαρμογής της τελευταίας αυτής διατάξεως.

Πάντως, εφόσον θεωρείται ως στοιχείο ανταγωνισμού λόγω της τηρήσεως ορισμένων προϋποθέσεων, ένα σύστημα επιλεκτικής επισκευής ωρολογίων δεν εμπίπτει στο άρθρο 101, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ, και, ως εκ τούτου, η Επιτροπή, στο πλαίσιο της ασκήσεως της ευρείας εξουσίας εκτιμήσεως που διαθέτει κατά την εξέταση καταγγελίας με την οποία καταγγέλλεται η ύπαρξη εναρμονισμένης πρακτικής και επισημαίνεται ότι συντρέχει κατάχρηση δεσπόζουσας θέσεως απορρέουσας από το εν λόγω σύστημα επιλεκτικής διανομής μπορεί να θεωρήσει ότι η συμβατότητα ενός τέτοιου συστημάτων προς την ως άνω διάταξη συνιστά ένδειξη ικανή να αποδείξει, σε συνδυασμό με άλλα στοιχεία, ότι ήταν ελάχιστα πιθανόν να έχει ως συνέπεια την εξάλειψη κάθε μορφής ανταγωνισμού, υπό την έννοια της σχετικής με το άρθρο 102 ΣΛΕΕ νομολογίας.

(βλ. σκέψεις 94, 96)

7.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 121-123)

8.      Η λήψη διαδοχικών αποφάσεων αρνήσεως προμήθειας, όταν εκτείνεται σε μακρά χρονική περίοδο, επιτρέπει το συμπέρασμα ότι οι αποφάσεις αυτές δεν συνιστούν αποτέλεσμα συμπράξεως, αλλά μιας σειράς αυτοτελών εμπορικών αποφάσεων.

(βλ. σκέψη 127)

9.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 135-137)

10.    Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 139, 140)