WYROK SĄDU (czwarta izba)

z dnia 12 marca 2020 r.(*)

Pomoc państwa – Pomoc udzielona przez Hiszpanię na rzecz zawodowych klubów piłkarskich – Gwarancja – Decyzja uznająca pomoc za niezgodną z rynkiem wewnętrznym – Korzyść – Zagrożone przedsiębiorstwo – Kryterium inwestora prywatnego – Wytyczne dotyczące pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw – Kwota pomocy – Beneficjent pomocy – Zasada niedyskryminacji – Obowiązek uzasadnienia

W sprawie T‑732/16

Valencia Club de Fútbol, SAD, z siedzibą w Walencji (Hiszpania), którą reprezentują adwokaci J. García-Gallardo Gil-Fournier, G. Cabrera López i D. López Rus,

strona skarżąca,

popierana przez

Królestwo Hiszpanii, które reprezentują J. García-Valdecasas Dorrego oraz J. Ruiz Sánchez, w charakterze pełnomocników,

interwenient,

przeciwko

Komisji Europejskiej, którą reprezentują G. Luenga, B. Stromskiego i P. Němečkovą, w charakterze pełnomocników,

strona pozwana,

mająca za przedmiot oparte na art. 263 TFUE żądanie stwierdzenia nieważności decyzji Komisji (UE) 2017/365 z dnia 4 lipca 2016 r. w sprawie pomocy państwa SA.36387 (2013/C) (ex 2013/NN) (ex 2013/CP) wdrożonej przez Hiszpanię na rzecz Valencia Club de Fútbol, SAD, Hércules Club de Fútbol, SAD, i Elche Club de Fútbol, SAD (Dz.U. 2017, L 55, s. 12),

SĄD (czwarta izba),

w składzie: H. Kanninen (sprawozdawca), prezes, J. Schwarcz i C. Iliopoulos, sędziowie,

sekretarz: J. Palacio González, główny administrator,

uwzględniając pisemny etap postępowania i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 12 marca 2019 r.,

wydaje następujący

Wyrok

 Okoliczności powstania sporu

1        Skarżąca, Valencia Club de Fútbol, SAD, jest zawodowym klubem piłkarskim z siedzibą w Walencji, Hiszpania.

2        Fundación Valencia jest organizacją o celu niezarobkowym, której głównym celem jest zachowanie, rozpowszechnianie i promowanie aspektów sportowych, kulturowych i społecznych skarżącej oraz jej relacji ze kibicami.

3        W dniu 5 listopada 2009 r. Instituto Valenciano de Finanzas (zwany dalej „IVF”), instytucja finansowa Generalitat Valenciana (Wspólnoty Autonomicznej Walencji, Hiszpania), udzielił Fundación Valencia gwarancji na kredyt bankowy w wysokości 75 mln EUR udzielony przez Bancaja (obecnie Bankia), w wyniku czego nabył on 70,6% akcji skarżącej.

4        Gwarancja obejmowała 100% kwoty głównej kredytu plus odsetki i koszty gwarantowanej transakcji. W zamian Fundación Valencia miała zapłacić na rzecz IVF roczną stawkę gwarancyjną w wysokości 0,5%. IVF otrzymał jako zastaw drugiego stopnia, tytułem regwarancji, akcje skarżącej nabyte przez Fundación Valencia. Kredyt zabezpieczony gwarancją został udzielony na 6 lat. Oprocentowanie kredytu bazowego wynosiło początkowo 6% w pierwszym roku, następnie jednoroczną stopę procentową „Euro Interbank Offered Rate” (Euribor) plus marża 3,5%, przy minimalnej stopie procentowej na poziomie 6%. Pobrano również 1% prowizji za udostępnienie środków. Harmonogram przewidywał spłatę odsetek od sierpnia 2010 r. oraz zwrot kwoty głównej w dwóch transzach w wysokości 37,5 mln EUR, odpowiednio, w dniu 26 sierpnia 2014 r. i 26 sierpnia 2015 r. Przewidziano, że spłata kredytu gwarantowanego (kwota główna i odsetki) zostanie sfinansowana poprzez sprzedaż akcji skarżącej nabytych przez Fundación Valencia.

5        W dniu 10 listopada 2010 r. IVF zwiększył swoją gwarancję na rzecz Fundación Valencia o 6 mln EUR w celu uzyskania podwyższenia tę samą kwotę kredytu, który został już przyznany przez Bankia, na pokrycie spłaty kwoty głównej, odsetek i opłat należnych w wyniku braku spłaty odsetek od gwarantowanego kredytu w dniu 26 sierpnia 2010 r. W wyniku tego zwiększenia początkowo ustalony harmonogram płatności został zmodyfikowany i uzupełniony o spłatę 40,5 mln EUR przewidzianą na dzień 26 sierpnia 2014 r. oraz spłatę 40,5 mln EUR przewidzianą na 26 sierpnia 2015 r. Oprocentowanie kredytu pozostało bez zmian.

6        Poinformowana o istnieniu domniemanej pomocy państwa udzielonej przez Valencia Generalitat w formie gwarancji bankowych na rzecz Elche Club de Fútbol, SAD, Hércules Club de Fútbol, SAD, i skarżącej, Komisja Europejska w dniu 8 kwietnia 2013 r. wezwała Królestwo Hiszpanii do przedstawienia uwag dotyczących tych informacji. Królestwo Hiszpanii udzieliło odpowiedzi w dniach 27 maja i 3 czerwca 2013 r.

7        Pismem z dnia 18 grudnia 2013 r. Komisja poinformowała Królestwo Hiszpanii o swojej decyzji o wszczęciu postępowania przewidzianego w art. 108 ust. 2 TFUE. Królestwo Hiszpanii odniosło się do tej informacji, przesyłając swoje uwagi pismem z dnia 10 lutego 2014 r.

8        W trakcie formalnego postępowania wyjaśniającego Komisja otrzymała uwagi i informacje od Królestwa Hiszpanii, IVF, Liga Nacional de Fútbol Profesional (zwanej dalej „LFP”), skarżącej i Fundaciόn Valencia.

9        Decyzją (UE) 2017/365 z dnia 4 lipca 2016 r. w sprawie pomocy państwa SA.36387 (2013/C) (ex 2013/NN) (ex 2013/CP) wdrożonej przez Hiszpanię na rzecz Valencia Club de Fútbol, SAD, Hércules Club de Fútbol, SAD, i Elche Club de Fútbol, SAD (Dz.U. 2017, L 55, s. 12, zwaną dalej „zaskarżoną decyzją”) Komisja uznała w szczególności, że gwarancja publiczna udzielona przez IVF w dniu 5 listopada 2009 r. na zabezpieczenie kredytu bankowego udzielonego na rzecz Fundación Valencia w celu zakupu akcji skarżącej w związku z podwyższeniem kapitału przez tę ostatnią (zwana dalej „środkiem nr 1”), a także jego podwyższenie, o którym zadecydowano w dniu 10 listopada 2010 r. (zwane dalej „środkiem nr 4”) (zwane dalej łącznie „rozpatrywanymi środkami”), stanowiły pomoc niezgodną z prawem i z rynkiem wewnętrznym w wysokości odpowiednio 19 193 000 EUR i 1 188 000 EUR (art. 1). Komisja nakazała zatem Królestwu Hiszpanii odzyskanie pomocy od skarżącej (art. 2), przy czym odzyskanie pomocy powinno było nastąpić w sposób „bezzwłoczny i skuteczny” (art. 3).

10      W zaskarżonej decyzji Komisja uznała, po pierwsze, że rozpatrywane środki przyznane przez IVF uruchomiły zasoby państwowe i można je przypisać Królestwu Hiszpanii. Po drugie, Komisja uznała, że beneficjentem pomocy była skarżąca, a nie Fundación Valencia, która działała jako pośrednik finansowy, w szczególności biorąc pod uwagę cel rozpatrywanych środków, które miały ułatwiać finansowanie podwyższenia kapitału skarżącej. Tymczasem sytuacja finansowa skarżącej w momencie przyznania rozpatrywanych środków była zdaniem tej instytucji sytuacją finansową zagrożonego przedsiębiorstwa w rozumieniu pkt 10 lit. a) i pkt 11 wytycznych wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw (Dz.U. 2004, C 244, s. 2, zwanych dalej „wytycznymi dotyczącymi ratowania i restrukturyzacji”). Zgodnie z kryteriami określonymi w obwieszczeniu Komisji w sprawie stosowania art. [107] i [108 TFUE] do pomocy państwa w formie gwarancji (Dz.U. 2008, C 155, s. 10, zwanym dalej „komunikatem w sprawie gwarancji”) oraz biorąc pod uwagę sytuację finansową skarżącej i warunki gwarancji państwowej, z której skarżąca korzystała, Komisja stwierdziła istnienie nienależnej korzyści, która mogła zakłócić lub grozić zakłóceniem konkurencji i wpłynąć na wymianę handlową między państwami członkowskimi. Ponadto w zaskarżonej decyzji Komisja określiła kwotowo na podstawie stopy referencyjnej mającej zastosowanie zgodnie z jej komunikatem w sprawie zmiany metody ustalania stóp referencyjnych i dyskontowych (Dz.U. 2008, C 14, s. 6, zwany dalej „komunikatem w sprawie stóp referencyjnych”) element pomocy, który miał zostać przyznany skarżącej, przy braku możliwości miarodajnego porównania do podobnych transakcji przeprowadzonych na rynku. Przy określaniu wysokości spornej pomocy Komisja uznała, że wartość akcji skarżącej zadeklarowanych na rzecz zabezpieczenia IVF jako regwarancji była bliska zeru. Ponadto Komisja uznała w zaskarżonej decyzji, że sporna pomoc nie była zgodna z rynkiem wewnętrznym, w szczególności w świetle zasad i warunków określonych w wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji. Komisja wskazała w tym względzie, że plan przywrócenia rentowności skarżącej z maja 2009 r. nie jest wystarczająco kompletny, aby umożliwić przywrócenie rentowności w rozsądnym terminie.

 Postępowanie i żądania stron

11      Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 20 października 2016 r. skarżąca wniosła niniejszą skargę.

12      Oddzielnym pismem, złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 28 października 2016 r., skarżąca złożyła wniosek o zastosowanie środków tymczasowych mający na celu, tytułem żądania głównego, zawieszenie wykonania art. 3 i 4 zaskarżonej decyzji w zakresie, w jakim Komisja nakazuje odzyskanie od niej pomocy, która miała być jej przyznana.

13      W dniu 24 stycznia 2017 r. Komisja złożyła w sekretariacie Sądu odpowiedź na skargę.

14      Decyzją z dnia 23 marca 2017 r. prezes czwartej izby Sądu dopuścił Królestwo Hiszpanii do sprawy w charakterze interwenienta popierającego żądania skarżącej.

15      W dniu 29 marca 2017 r. skarżąca złożyła w sekretariacie Sądu replikę.

16      W dniu 2 czerwca 2017 r. Królestwo Hiszpanii złożyło w sekretariacie Sądu uwagi interwenienta.

17      W dniu 19 czerwca 2017 r. Komisja złożyła w sekretariacie Sądu duplikę.

18      W dokumentach złożonych w sekretariacie Sądu w dniach 1 lutego, 15 lutego, 5 kwietnia i 27 czerwca 2017 r. skarżąca wniosła o poufne traktowanie niektórych części skargi, odpowiedzi na skargę, repliki i dupliki w stosunku do Królestwa Hiszpanii. Królestwo Hiszpanii nie zgłosiło sprzeciwu wobec wniosków o poufne traktowanie.

19      Komisja i skarżąca złożyły w sekretariacie Sądu swoje uwagi w przedmiocie uwag interwenienta, odpowiednio, w dniach 14 i 17 lipca 2017 r.

20      Postanowieniem z dnia 22 marca 2018 r., Valencia Club de Fútbol/Komisja (T‑732/16 R, niepublikowanym, EU:T:2018:171), potwierdzonym w postępowaniu odwoławczym [postanowienie z dnia 22 listopada 2018 r., Valencia Club de Fútbol/Komisja, C‑315/18 P(R), EU:C:2018:951], prezes Sądu oddalił wniosek o zastosowanie środków tymczasowych i orzekł, że rozstrzygnięcie o kosztach nastąpi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.

21      Postanowieniami z dnia 26 kwietnia 2018 r., Valencia Club de Fútbol/Komisja (T‑732/16, niepublikowanym, EU:T:2018:237), z dnia 26 kwietnia 2018 r., Valencia Club de Fútbol/Komisja (T‑732/16, niepublikowanym, EU:T:2018:238) oraz z dnia 26 kwietnia 2018 r., Valencia Club de Fútbol/Komisja (T‑732/16, niepublikowanym, EU:T:2018:239) prezes czwartej izby oddalił wnioski o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta złożone przez Fundación Valencia, LFP i Bankię.

22      W piśmie z dnia 25 maja 2018 r. skarżąca wskazała, że chciałaby zostać wysłuchana podczas rozprawy.

23      W przekazanych przez sekretariat Sądu pismach z dnia 5 lutego 2019 r. Sąd, w ramach środków organizacji postępowania przewidzianych w art. 89 regulaminu postępowania, skierował do wszystkich stron postępowania pytania, na które strony te odpowiedziały w dniu 20 lutego 2019 r.

24      Skarżąca wnosi do Sądu o:

–        stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji w dotyczącym jej zakresie;

–        obciążenie Komisji kosztami postępowania.

25      Komisja wnosi do Sądu o:

–        oddalenie skargi jako bezzasadnej;

–        obciążenie skarżącej kosztami postępowania.

26      Królestwo Hiszpanii wnosi do Sądu o:

–        uwzględnienie skargi i stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji;

–        obciążenie Komisji kosztami postępowania.

 Co do prawa

 W przedmiocie dopuszczalności skargi w zakresie, w jakim odnosi się ona do załącznika A.2

27      Komisja podnosi, że skarga powinna zawierać ogólne odniesienie do sprawozdania konsultantów wyznaczonych przez skarżącą, które jest załączone do skargi jako załącznik A.2.

28      Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem aby skarga była dopuszczalna, konieczne jest, by istotne okoliczności faktyczne i prawne, na których została oparta, wynikały, choćby w sposób zwięzły, lecz spójny i zrozumiały, z samej treści skargi. O ile sama treść skargi może zostać wsparta lub uzupełniona, w przypadku kwestii szczególnych, odesłaniami do poszczególnych fragmentów dokumentów do niej załączonych, o tyle ogólne odesłanie do innych dokumentów, nawet załączonych do skargi, nie może zastąpić braku istotnych elementów argumentacji prawnej, które zgodnie z art. 21 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, mającym zastosowanie do postępowania przed Sądem na podstawie art. 53 akapit pierwszy tego statutu, i art. 76 lit. d) regulaminu postępowania powinny znajdować się w skardze. Załączniki mogą zostać uwzględnione przez Sąd tylko w takim zakresie, w jakim popierają lub uzupełniają zarzuty lub argumenty wyraźnie przywołane przez strony w treści pism i w jakim możliwe jest dokładne określenie przez Sąd, jakie elementy w nich zawarte wspierają lub uzupełniają wspomniane zarzuty lub argumenty (zob. wyrok z dnia 13 grudnia 2018 r., Ryanair i Airport Marketing Services/Komisja, T‑53/16, odwołanie w toku, EU:T:2018:943, pkt 379 i przytoczone tam orzecznictwo).

29      W niniejszej sprawie należy zauważyć, że skarga, daleka od dokonania ogólnego odesłania do załącznika A.2, identyfikuje systematycznie, w przypadku odwołania do tego załącznika, jego konkretne punkty, które uzupełniają lub popierają argumenty przedstawione w skardze. Ponadto w treści skargi wielokrotnie powtórzone są pełne fragmenty załącznika. Należy zatem stwierdzić, że skarżąca, wbrew twierdzeniom Komisji, nie odniosła się ogólnie do załącznika A.2, a zatem skarga jest w tym względzie dopuszczalna.

 W przedmiocie dopuszczalności argumentów przedstawionych w załączniku A.2

30      Komisja twierdzi, że załącznik A.2 jest niedopuszczalny w zakresie, w jakim zawiera argumenty, które nie są zawarte w skardze.

31      Z analizy załącznika A.2 wynika, że przedstawione w nim argumenty zostały już wyraźnie podniesione w treści skargi. Ponadto Komisja nie wskazała argumentów, które jej zdaniem znajdują się w tym załączniku, a które nie zostały przedstawione w głównej części skargi.

32      W konsekwencji należy oddalić zarzut niedopuszczalności podniesiony przez Komisję wobec argumentacji przedstawionej w załączniku A.2.

 W przedmiocie zarzutu ósmego, opartego na naruszeniu obowiązku uzasadnienia

33      Zdaniem skarżącej z rozważań przedstawionych w zarzutach od pierwszego do siódmego wynika, że zaskarżona decyzja jest wadliwa ze względu na brak uzasadnienia obejmującego aspekty istotne dla oceny istnienia pomocy i jej niezgodności z rynkiem wewnętrznym.

34      W odpowiedzi na zadane przez Sąd na rozprawie pytanie o poszanowanie wymogów jasności i precyzji wynikających z art. 21 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i z art. 76 lit. d) regulaminu postępowania skarżąca wskazała zasadniczo w uzasadnieniu niniejszego zarzutu, że chciała wykazać się zwięzłością, identyfikując, poprzez odesłanie do innych zarzutów skargi, siedem kwestii wskazujących jej zdaniem na brak uzasadnienia.

35      W niniejszej sprawie Sąd stwierdza, że skarżąca ogranicza się do powtórzenia w sposób ogólny argumentów, na których opierają się pozostałe zarzuty skargi. Jak słusznie podnosi Komisja, skarżąca nie precyzuje fragmentów zaskarżonej decyzji dotkniętych brakiem uzasadnienia ani tym bardziej nie wskazuje, dlaczego nie umożliwiają one zainteresowanym zrozumienia rozumowania przyjętego przez Komisję.

36      Ponadto dokonane przez skarżącą odesłania do innych zarzutów dotyczą wyłącznie nieprzeprowadzenia analizy lub weryfikacji, a także błędów w ocenie, które wszystkie dotyczą zasadności uzasadnienia zaskarżonej decyzji.

37      Należy przypomnieć, że obowiązek uzasadnienia przewidziany w art. 296 TFUE stanowi istotny wymóg proceduralny, który należy odróżnić od kwestii prawidłowości uzasadnienia, wchodzącej w zakres zgodności z prawem spornego aktu. Wynika stąd, że zarzuty i argumenty zmierzające do podważenia zasadności aktu są nieistotne, jeżeli są one podnoszone w ramach zarzutu opartego na braku uzasadnienia lub niewystarczającym uzasadnieniu (wyrok z dnia 30 maja 2017 r., Safa Nicu Sepahan/Rada, C‑45/15 P, EU:C:2017:402, pkt 85).

38      W związku z powyższym należy stwierdzić, że zarzut ten w swej treści nie spełnia wymogów jasności i precyzji wynikających z art. 21 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i art. 76 lit. d) regulaminu postępowania.

39      Zarzut ten musi zatem zostać uznany za niedopuszczalny. Ponadto okoliczności niniejszej sprawy nie uzasadniają tego, by Sąd zajmował się z urzędu kwestią przestrzegania przez Komisję ciążącego na niej obowiązku uzasadnienia.

 Co do istoty

40      Na poparcie swojej skargi skarżąca podnosi osiem zarzutów, z których:

–        pierwszy dotyczy co do zasady oczywistych błędów w ocenie w zakresie określenia korzyści;

–        drugi, podniesiony posiłkowo, dotyczy oczywistego błędu w ocenie przy badaniu zgodności domniemanej pomocy z rynkiem wewnętrznym;

–        zarzuty od trzeciego do piątego, podniesione w dalszej kolejności posiłkowo, dotyczą oczywistego błędu w ocenie na etapie obliczania kwoty pomocy, innych błędów w obliczeniu kwoty głównej oraz odsetek oraz naruszenia zasady proporcjonalności;

–        szósty, podniesiony posiłkowo, dotyczy błędu w identyfikacji beneficjenta rzekomej pomocy;

–        siódmy dotyczy naruszenia zasady niedyskryminacji;

–        ósmy dotyczy naruszenia obowiązku uzasadnienia.

41      Zarzuty te należy zbadać w kolejności, w jakiej zostały podniesione, z wyjątkiem, po pierwsze, zarzutu szóstego, który należy zbadać w następstwie zarzutu pierwszego, zgodnie ze skierowanym do Sądu wnioskiem skarżącej, a po drugie, zarzutu siódmego, który dotyczy zasadności uznania za pomoc przyznaną bezprawnie i niezgodną z rynkiem wewnętrznym i który należy zatem zbadać przed zarzutem trzecim, który dotyczy obliczenia kwoty pomocy. Wreszcie należy przypomnieć, że Sąd orzekł o odrzuceniu zarzutu ósmego (zob. pkt 33–39 powyżej).

 Zarzut pierwszy, dotyczący co do zasady oczywistych błędów w ocenie w zakresie określenia korzyści

42      Zarzut pierwszy dzieli się na trzy części, dotyczące oczywistych błędów popełnionych przez Komisję, po pierwsze, w zakresie, w jakim Komisja uznała skarżącą za przedsiębiorstwo zagrożone, po drugie, w zakresie, w jakim stwierdziła ona, że rozpatrywane środki obejmowały ponad 80% kwoty kredytu, i po trzecie, w zakresie, w jakim Komisja uznała, że skarżąca nie zapłaciła ceny rynkowej.

–       W przedmiocie zakresu zarzutu pierwszego i jego dopuszczalności w warstwie, w jakiej odnosi się on do środka nr 4

43      W odpowiedzi na pytanie zadane przez Sąd w ramach środków organizacji postępowania, a następnie na rozprawie skarżąca wskazała, że zarzut pierwszy dotyczy nie tylko środka nr 1, lecz również środka nr 4. Na rozprawie Komisja podniosła niedopuszczalność niniejszego zarzutu w zakresie, w jakim dotyczy on środka nr 4.

44      W tym samym kontekście, w odniesieniu do dopuszczalności zarzutu w zakresie, w jakim dotyczy on środka nr 4 w świetle wymogów jasności i precyzji wynikających z art. 21 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i art. 76 lit. d) regulaminu postępowania, strona skarżąca podnosi, że środek ten jest wyraźnie wymieniony w skardze, w treści jej żądań oraz we wprowadzeniu do przedstawienia zarzutów. Ponadto w ramach zarzutu pierwszego ogólne odniesienia do „gwarancji”, podobnie jak wzmiankę o „rozpatrywanych środkach gwarancyjnych”, należy zdaniem skarżącej rozumieć w ten sposób, że obejmują one zarówno środek nr 1, jak i środek nr 4. Ponadto w sprawozdaniu zamieszczonym w załączniku A.2 w celu poparcia wszystkich rozpatrywanych zarzutów, w tym zarzutu pierwszego, dokonano ogólnej oceny ekonomicznej tych dwóch środków. Wreszcie skarżąca powołuje się na swój drugi zarzut, w którym twierdzi, że środki nr 1 i 4 stanowią jeden i ten sam środek pomocy.

45      W tym względzie należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, o którym mowa w pkt 28 powyżej, aby skarga była dopuszczalna na podstawie art. 21 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i art. 76 lit. d) regulaminu postępowania, istotne elementy faktyczne i prawne, na których jest ona oparta, muszą wynikać, przynajmniej w sposób zwięzły, ale w sposób spójny i zrozumiały, z samego tekstu skargi. Tak więc samo abstrakcyjne wskazanie zarzutu nie spełnia wymogów regulaminu postępowania (wyrok z dnia 12 września 2018 r., De Geoffroy i in./Parlament, T‑788/16, niepublikowany, EU:T:2018:534, pkt 72).

46      W niniejszej sprawie skarżąca wskazuje, we wstępie do części skargi zatytułowanej „Co do prawa”, że uważa, iż środki nr 1 i 4 nie stanowią pomocy państwa, ponieważ istnienie korzyści nie zostało wykazane. Wynika z tego, że zarzut pierwszy, dotyczący wykazania istnienia korzyści, może być interpretowany w ten sposób, że jest sprzeczny z dokonaną przez Komisję oceną zarówno środka nr 1, jak i środka nr 4.

47      Jednakże jak wynika z zasad przypomnianych w pkt 45 powyżej, aby zarzut był dopuszczalny, nie wystarczy podnieść go w sposób abstrakcyjny. Konieczne jest jeszcze, by istotne okoliczności faktyczne i prawne, na których została oparta skarga, wynikały w sposób spójny i zrozumiały z samej jej treści.

48      W tym względzie należy przede wszystkim zauważyć, że okoliczności przedstawione w ramach zarzutu pierwszego skargi nigdy nie dotyczą wyraźnie środka nr 4. Sąd stwierdza następnie, że argumentacja skarżącej na poparcie zarzutu pierwszego, również w zakresie, w jakim opiera się ona na sprawozdaniu załączonym w załączniku A.2, opiera się w całości na założeniu, że sytuacją mającą znaczenie dla sprawy jest sytuacja istniejąca w dniu przyznania środka nr 1 w listopadzie 2009 r., natomiast nie obejmuje ona sytuacji w dniu 10 listopada 2010 r., czyli w dniu przyznania środka nr 4. W zakresie, w jakim skarżąca odsyła następnie, w odpowiedzi na pytanie zadane przez Sąd, do swojego argumentu na poparcie zarzutu drugiego, zgodnie z którym środki nr 1 i 4 stanowią w rzeczywistości tylko jeden i ten sam środek pomocy, należy stwierdzić, że argument ten nie został podniesiony w skardze na poparcie zarzutu pierwszego.

49      Z powyższego wynika, że skarga nie zawiera żadnej argumentacji wymierzonej wyraźnie przecie określeniu korzyści wynikającej ze środka nr 4. Ponadto argumenty przedstawione na poparcie zarzutu pierwszego, skierowane jakoby przeciwko określeniu korzyści wynikającej ze środka nr 4, nie wynikają z wymaganą jasnością z treści skargi.

50      Należy zatem uznać zarzut pierwszy za niedopuszczalny w zakresie, w jakim dotyczy środka nr 4.

–       W przedmiocie pierwszej części zarzutu pierwszego, zgodnie z którą Komisja dopuściła się oczywistego błędu, gdy zakwalifikowała skarżącą jako przedsiębiorstwo zagrożone

51      Skarżąca, popierana przez Królestwo Hiszpanii, podkreśla przede wszystkim specyfikę modelu biznesowego klubów piłkarskich, opierającego się na różnych czynnikach niefinansowych, takich jak ich funkcje społeczne i edukacyjne, które traktat FUE uwzględnia zresztą w art. 165 ust. 1 akapit drugi TFUE. Skarżąca uważa, podobnie jak LFP w trakcie postępowania administracyjnego, że w świetle tej specyfiki sektorowej zastosowanie wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji w ich obecnym kształcie nie było właściwe. Ponadto Komisja powinna była stwierdzić, że wartość księgowa zawodowych klubów piłkarskich niekoniecznie odzwierciedla, po pierwsze, cenę, jaką gotowi byli zapłacić inwestorzy, a po drugie, zyski oczekiwane w przypadku odsprzedaży klubu.

52      Skarżąca zarzuca następnie Komisji zanegowanie znaczenia wartości rynkowej zawodników klubu piłkarskiego dla oceny jej sytuacji finansowej. Zarzuca się Komisji w szczególności pominięcie różnicy pomiędzy wartością księgową a wartością rynkową, wyjaśnionej przez skarżącą w toku postępowania administracyjnego, oraz wyolbrzymienie utraty wartości zawodników w przypadku przymusowej sprzedaży będącej skutkiem trudności finansowych, podobnie jak zmienności sytuacji wynikająca z ryzyka kontuzji, od którego skarżąca jest ubezpieczona.

53      Skarżąca powołuje się wreszcie na solidność i wiarygodność planu utrzymania się na rynku z 2009 r., gdzie prognozy dotyczące przychodów i wydatków były odpowiednie, zgodne z rentownością porównywalnych europejskich i hiszpańskich klubów piłkarskich, a zatem wystarczające, aby umożliwić klubowi prowadzenie rentownej działalności.  W tym względzie Komisja nie może powoływać się na ryzyko niespłacenia kredytu gwarantowanego na 2009 r., ponieważ to Fundación Valencia, a nie skarżąca, była zobowiązana do jej spłaty. Ponadto należy zauważyć, że przychody znacznie przekroczyły prognozy zawarte w planie rentowności i że wzrost ten odzwierciedla w szczególności wykonanie umowy o świadczenie usług nadawczych, zawartej przed udzieleniem gwarancji.

54      Komisja utrzymuje, że żaden z argumentów przedstawionych przez skarżącą nie może podważyć wniosku, zgodnie z którym skarżąca była przedsiębiorstwem zagrożonym w dniu przyznania rozpatrywanych środków.

55      Przede wszystkim orzecznictwo nie zna wyjątku dotyczącego sportu przy stosowaniu zasad pomocy państwa. Ponadto cel określony przez IVF w momencie przyznania rozpatrywanych środków jest nieistotny, ponieważ pojęcie pomocy i pojęcie trudności finansowych są obiektywne. W każdym razie Komisja uwzględniłaby istotne elementy kontekstu gospodarczego sektora piłkarskiego w swojej analizie planu rentowności. Twierdzi ona, że okoliczność, iż inwestorzy są gotowi nabyć akcje klubów o ujemnej wartości księgowej, nie podważa konieczności posiadania przed taką inwestycją wiarygodnych prognoz finansowych, dodając, że w toku postępowania administracyjnego nie zostało jej przedstawione żadne sprawozdanie na temat wartości majątku skarżącej.

56      Następnie Komisja podkreśla, że wbrew temu, co twierdzi skarżąca, wzięła ona pod uwagę wartość rynkową swoich zawodników, dochodząc jednak do wniosku, że ich wysoka wartość nie podważa wniosku, zgodnie z którym boryka się ona z trudnościami. W tym względzie Komisja podnosi, że przykłady transferów, na które powołuje się skarżąca, dotyczą głównie transferów po udzieleniu kredytu gwarantowanego przez IVF i wskazują na fakt, że transfer zawodnika wymaga długich negocjacji, co miałoby znaczenie w sytuacji, gdy transfer musi nastąpić szybko ze względu na trudności finansowe. Ponadto gracze nie mogą podlegać transferom jednocześnie, ponieważ nie osiągają wysokiej wartości rynkowej w tym samym czasie. Wreszcie mimo że klub jest ubezpieczony od ryzyka dotyczącego ich zawodników, faktem pozostaje, że kontuzja ma wpływ na wartość sprzedaży zawodnika, a pośrednio na wyniki klubu.

57      Wreszcie, jeśli chodzi o plan przywrócenia rentowności z 2009 r., Komisja uważa, że skarżąca nie przedstawiła żadnych dowodów pozwalających zakwestionować twierdzenie, że plan ten z jednej strony nie zawierał żadnej analizy wrażliwości w odniesieniu do zagrożeń mogących wpłynąć na wyniki finansowe skarżącej, a z drugiej strony opierał się na perspektywach, które nie były odpowiednie dla przywrócenia długoterminowej rentowności. Komisja kwestionuje ponadto podejście porównawcze i sektorowe przyjęte w sprawozdaniu załączonym w załączniku A.2 w celu stwierdzenia, że skarżąca nie jest przedsiębiorstwem zagrożonym. Ostatecznie Komisja uważa, że kwestia zdolności skarżącej do spłaty gwarantowanego kredytu jest – wbrew twierdzeniom skarżącej zawartym w odpowiedzi na skargę – istotna, ponieważ nie ulega wątpliwości, że jest ona beneficjentem tego kredytu.

58      Należy przypomnieć, że w konkretnej dziedzinie pomocy państwa Komisja jest związana wytycznymi i komunikatami, które przyjmuje, o ile nie odbiegają one od postanowień traktatu (zob. wyrok z dnia 2 grudnia 2010 r., Holland Malt/Komisja C‑464/09 P, EU:C:2010:733, pkt 47). W szczególności teksty te nie mogą być interpretowane w sposób, który ograniczałby zakres stosowania art. 107 i 108 TFUE lub byłby sprzeczny z ich celami (wyrok z dnia 11 września 2008 r., Niemcy i in./Kronofrance, C‑75/05 P i C‑80/05 P, EU:C:2008:482, pkt 61, 65).

59      W szczególności w ramach tej kontroli sąd Unii Europejskiej nie może zastąpić oceny ekonomicznej dokonanej przez Komisję swoją własną oceną. Kontrola, jaką nad dokonywanymi przez Komisję złożonymi ocenami ekonomicznymi sprawuje sąd Unii, ogranicza się do sprawdzenia, czy przestrzegane były reguły proceduralne oraz zasady dotyczące obowiązku uzasadnienia aktu, a także czy nie wystąpił błąd co do okoliczności faktycznych oraz czy nie wystąpił oczywisty błąd w ocenie lub nie doszło do nadużycia władzy (wyrok z dnia 2 września 2010 r., Komisja/Scott, C‑290/07 P, EU:C:2010:480, pkt 66 i przytoczone tam orzecznictwo).

60      W tym względzie z utrwalonego orzecznictwa wynika, że w celu stwierdzenia, iż przedsiębiorstwo jest zagrożone, Komisja opiera się na złożonych ocenach ekonomicznych, nad którymi Sąd sprawuje jedynie ograniczoną kontrolę (zob. podobnie wyroki: z dnia 24 września 2008 r., Kahla/Thüringen Porzellan/Komisja, T‑20/03, EU:T:2008:395, pkt 133; z dnia 3 marca 2010 r., Freistaat Sachsen/Komisja, T‑102/07 i T‑120/07, EU:T:2010:62, pkt 122, 157; z dnia 12 maja 2011 r., Région Nord‑Pas‑de‑Calais i Communauté d’agglomération du Douaisis/Kommission, T‑267/08 i T‑279/08, EU:T:2011:209, pkt 153; z dnia 3 lipca 2013 r., MB System/Komisja, T‑209/11, niepublikowany, EU:T:2013:338, pkt 37).

61      W tym względzie Komisji przysługują wprawdzie szerokie uprawniania dyskrecjonalne, z których korzystanie implikuje dokonywanie ocen ekonomicznych, jakie należy przeprowadzać w kontekście Unii, ale nie oznacza to, że sąd Unii winien zrezygnować z kontroli interpretacji danych o charakterze ekonomicznym dokonanej przez Komisję. Zgodnie z orzecznictwem sąd Unii powinien bowiem w szczególności dokonać nie tylko weryfikacji materialnej prawidłowości przytoczonych dowodów, ich wiarygodności i spójności, ale także kontroli tego, czy dowody te stanowią zbiór istotnych danych, które należy wziąć pod uwagę w celu oceny złożonej sytuacji, i czy mogą one stanowić poparcie dla wniosków wyciągniętych na ich podstawie (wyroki: z dnia 2 września 2010 r., Komisja/Scott, C‑290/07 P, EU:C:2010:480, pkt 64, 65; z dnia 2 marca 2012 r., Niderlandy/Komisja, T‑29/10 i T‑33/10, EU:T:2012:98, pkt 102).

62      W niniejszej sprawie Komisja oparła się w motywach 73‐77 zaskarżonej decyzji na pkt 10 lit. a) i pkt 11 wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji w celu zakwalifikowania skarżącej jako zagrożonego przedsiębiorstwa w dniu, w którym przyjęto środek nr 1.

63      Zgodnie z pkt 10 lit. a) wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji przedsiębiorstwo jest z zasady i niezależnie od jego wielkości uznawane za zagrożone „w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, jeżeli ponad połowa jej zarejestrowanego kapitału została utracona, w tym ponad jedna czwarta tego kapitału w okresie poprzedzających 12 miesięcy”. Następnie zgodnie z pkt 11 „nawet gdy nie zachodzi żadna z okoliczności wymienionych w pkt 10, przedsiębiorstwo może nadal być uznane za zagrożone, w szczególności gdy występują typowe oznaki, takie jak rosnące straty, malejący obrót, zwiększanie się zapasów, nadwyżki produkcji, zmniejszający się przepływ środków finansowych, rosnące zadłużenie, rosnące kwoty odsetek i zmniejszająca się lub zerowa wartość aktywów netto”.

64      Komisja podnosi przede wszystkim w motywie 73 zaskarżonej decyzji, że chociaż kapitał zakładowy skarżącej nie uległ obniżeniu w trzech latach obrotowych poprzedzających przyznanie środka nr 1, jej środki własne były ujemne na koniec lat budżetowych 2006/2007 i 2008/2009. Wskazuje ona ponadto, że „ponad jedna czwarta [kapitału zakładowego] została utracona w roku obrotowym zamkniętym w czerwcu 2009 r.”. Te elementy rozpatrywane łącznie wystarczą zdaniem Komisji, aby uznać, że kryteria określone w pkt 10 lit. a) wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji zostały spełnione, ponieważ gdyby skarżąca podjęła odpowiednie środki w celu przywrócenia jej majątku, na przykład kapitalizując straty, cały kapitał zakładowy zostałby utracony, ponieważ skumulowane straty były wyższe niż kapitał zakładowy (motyw 74).

65      Komisja uważa następnie w motywie 75 zaskarżonej decyzji, że kryteria określone w pkt 11 wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji zostały również spełnione. W tym względzie zauważa ona, że skarżąca poniosła znaczne straty w latach budżetowych 2006/2007 i 2008/2009, w wysokości, odpowiednio, 26,1 mln EUR i 59,2 mln EUR, a jej obroty spadły o ponad 20%, z 107,6 mln EUR (rok budżetowy 2006/2007) do 82,4 mln EUR (rok budżetowy 2008/2009). Komisja dodaje, że skarżąca była poważnie zadłużona, o czym świadczy jej wskaźnik zadłużenia w stosunku do kapitału własnego, który wynosił 73,5 w czerwcu 2008 r. i był ujemny w czerwcu 2007 r. i czerwcu 2009 r.

66      W niniejszym przypadku należy najpierw zbadać, czy spełnione są kryteria określone w pkt 10 lit. a) wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji. Jedynie w przypadku niespełnienia tych kryteriów sytuacja skarżącej musi zostać zbadana, w razie potrzeby, w świetle pkt 11 tych wytycznych.

67      W celu ustalenia, czy kryteria te są spełnione, należy najpierw wyjaśnić zakres pojęć zniknięcia i straty kapitału zakładowego, o których mowa w pkt 10 wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji (zob. pkt 63 powyżej), w zakresie, w jakim strony omawiają to w szczególności w świetle ustalenia w motywie 73 zaskarżonej decyzji, że kapitał zakładowy skarżącej nie uległ obniżeniu przed przyznaniem środka nr 1 (zob. pkt 64 powyżej). Komisja podniosła zatem na rozprawie, że wyrażenie „ponad połowa jego kapitału zakładowego zniknęła” należy rozumieć w ten sposób, że obejmuje ono przypadek, w którym majątek netto przedsiębiorstwa był tak niski, że był niższy niż połowa jego kapitału zakładowego. Okoliczność, że wartość kapitału zakładowego pozostaje niezmienna, jest bez znaczenia. Natomiast Królestwo Hiszpanii utrzymuje zasadniczo, że Komisja pomyliła pojęcia kapitału zakładowego i funduszy własnych, w związku z czym stwierdzenie w zaskarżonej decyzji, że nie doszło do obniżenia kapitału zakładowego skarżącej, powinno było doprowadzić do wykluczenia zastosowania w niniejszej sprawie pkt 10 lit. a) wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji.

68      W tym względzie postanowienia pkt. 10 lit. a) wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji odsyłają „przez analogię” do art. 17 drugiej dyrektywy Rady z dnia 13 grudnia 1976 r. w sprawie koordynacji gwarancji, jakie są wymagane w państwach członkowskich od spółek w rozumieniu art. 58 akapit drugi traktatu, w celu uzyskania ich równoważności, dla ochrony interesów zarówno wspólników, jak i osób trzecich w zakresie tworzenia spółki akcyjnej, jak również utrzymania i zmian jej kapitału (Dz.U. 1977, L 26, s. 1), obecnie, w dniu przyjęcia zaskarżonej decyzji, art. 19 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/30/UE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie koordynacji gwarancji, jakie są wymagane w państwach członkowskich od spółek w rozumieniu art. 54 akapit drugi TFUE, w celu uzyskania ich równoważności w całej Wspólnocie, dla ochrony interesów zarówno wspólników, jak i osób trzecich w zakresie tworzenia spółki akcyjnej, jak również utrzymania i zmian jej kapitału (Dz.U. 2012, L 315, s. 74), który stanowi, że „[w] przypadku poważnej straty w kapitale subskrybowanym zwołuje się walne zgromadzenie w terminie przewidzianym w przepisach państw członkowskich, w celu zbadania, czy zachodzą przesłanki rozwiązania spółki lub istnieje konieczność przyjęcia innego właściwego rozwiązania”, wysokość straty nie może być określona przez przepisy państw członkowskich „na więcej niż połowę kapitału subskrybowanego”. W kontekście powyższych dyrektyw pojęcie „kapitału subskrybowanego” jest mylone z pojęciem „kapitału zakładowego” (zob. w tym względzie wyrok z dnia 23 marca 2000 r., Diamantis, C‑373/97, EU:C:2000:150, pkt 3, 32). W świetle celu realizowanego przez te przepisy, ustanawiającego szczególny obowiązek zwołania walnego zgromadzenia, oraz systematyki tekstu, w który się one wpisują, który dotyczy w sposób odrębny i oddzielny przypadków „obniżenia kapitału [zakładowego]” i potwierdza kompetencję walnego zgromadzenia w tym względzie, z całą pewnością wynika, że „poważna strata kapitału [spółki]”, o której mowa w art. 17 drugiej dyrektywy 77/91, nie może być raczej utożsamiana z obniżeniem kapitału zakładowego, o którym zadecydowały właściwe organy spółki, lecz z takim obniżeniem kapitału zakładowego, które może prowadzić do obniżenia kapitału zakładowego, o którym mowa w drugiej dyrektywy. Jednakże z uwagi na związek ustanowiony w pkt 10 lit. a) wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji przedsiębiorstw z przepisami wyżej wymienionych dyrektyw pojęcia zmniejszenia się lub zerowej wartości kapitału zakładowego, o których mowa w pkt 10 lit. a) tych wytycznych, powinny być interpretowane w sposób zgodny z pojęciem „poważnej straty w kapitale [zakładowym]”, o którym mowa w tych dyrektywach.

69      Sąd orzekł już zresztą, że poziom kapitału własnego jest istotnym wskaźnikiem przy ustalaniu, czy doszło do zmniejszenia się lub zerowej wartości kapitału zakładowego w rozumieniu pkt 10 lit. a) wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji, mimo że nie stwierdzono obniżenia kapitału zakładowego (zob. w tym względzie wyroki: z dnia 15 czerwca 2005 r., Corsica Ferries France/Komisja, T‑349/03, EU:T:2005:221, pkt 196; z dnia 3 marca 2010 r., Freistaat Sachsen/Komisja, T‑102/07 i T‑120/07, EU:T:2010:62, pkt 106).

70      W świetle powyższego należy stwierdzić, że Komisja mogła opierać się na poziomie środków własnych skarżącej w celu ustalenia, czy kryteria określone w pkt 10 lit. a) wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji zostały spełnione.

71      W niniejszej sprawie Komisja stwierdza w motywie 73 zaskarżonej decyzji, że ze sprawozdań finansowych skarżącej wynika ujemny kapitał własny z powodu skumulowanych strat przekraczających całość jej kapitału zakładowego na koniec roku obrotowego 2008/2009. W tym samym motywie Komisja stwierdza również, że „doszło do utraty [kapitału zakładowego] […] na poziomie przekraczającym jedną czwartą w roku obrotowym kończącym się w czerwcu 2009 r.”. Stwierdzenie to jest poparte danymi finansowymi skarżącej przedstawionymi w motywie 15 zaskarżonej decyzji. Środki własne skarżącej stanowiły bowiem nieco ponad połowę jej kapitału zakładowego w czerwcu 2008 r. (odpowiednio 5,9 mln i 9,2 mln EUR) i stały się ujemne w czerwcu 2009 r., co zostało przypomniane powyżej, z tym skutkiem, że ponad połowa kapitału zakładowego, a więc a fortiori ponad jedna czwarta, została „utracona” w roku obrotowym 2008/2009.

72      Pozostaje ocenić, czy trzy argumenty podniesione przez skarżącą w ramach niniejszej części zarzutu, oparte, po pierwsze, szczególnych cechach sektora zawodowej piłki nożnej, po drugie, na nieuwzględnieniu wartości rynkowej zawodników skarżącej, a po trzecie, na solidności i wiarygodności planu przywrócenia rentowności z 2009 r., mogą w całości lub w części podważyć wniosek Komisji, zgodnie z którym na podstawie poziomu środków własnych skarżąca była przedsiębiorstwem zagrożonym w rozumieniu kryteriów określonych w pkt 10 lit. a) wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji.

73      W odniesieniu do szczególnego charakteru sektora zawodowej piłki nożnej należy przede wszystkim zauważyć, że art. 165 ust. 1 akapit drugi TFUE stanowi, że „Unia przyczynia się do wspierania europejskich przedsięwzięć w zakresie sportu, uwzględniając jego szczególny charakter […] oraz uwzględniając jego funkcję społeczną i edukacyjną”.

74      W tym względzie, jeżeli wymogi określone w art. 165 ust. 1 akapit drugi TFUE zakładają, w danym przypadku, że Komisja ocenia zgodność pomocy z rynkiem wewnętrznym w świetle celu wspierania sportu, w ramach szerokiego zakresu uznania, jakim dysponuje na tym etapie (zob. podobnie wyrok z dnia 9 czerwca 2016 r., Magic Mountain Kletterhallen i in./Komisja, T‑162/13, niepublikowany, EU:T:2016:341, pkt 79, 80), nie zmienia to faktu, że na wstępnym etapie kwalifikacji danego środka jako pomocy art. 107 ust. 1 TFUE nie wprowadza rozróżnienia interwencji państwa według przyczyn lub celów, lecz definiuje je ze względu na ich skutki (wyrok z dnia 9 czerwca 2011 r., Comitato „Venezia vuole vivere” i in./Komisja, C‑71/09 P, C‑73/09 P i C‑76/09 P, EU:C:2011:368, pkt 94).

75      Trybunał orzekł zatem, w odniesieniu do wynikającej z TFUE konieczności uwzględnienia wymogów dotyczących ochrony środowiska, że nie uzasadnia to wyłączenia danego środka z zakresu stosowania art. 107 ust. 1 TFUE, ponieważ wymogi te mogą być w każdym wypadku uwzględnione przy ocenie jego zgodności z rynkiem wewnętrznym na podstawie art. 107 ust. 3 TFUE (zob. podobnie wyrok z dnia 22 grudnia 2008 r., British Aggregates/Komisja, C‑487/06 P, EU:C:2008:757, pkt 92.

76      Ponadto skarżąca nie kwestionuje gospodarczego charakteru uprawiania piłki nożnej przez kluby zawodowe, uznanego już przez Sąd (zob. w tym względzie wyrok z dnia 26 stycznia 2005 r., Piau/Komisja, T‑193/02 EU:T:2005:22, pkt 69).

77      W związku z powyższym należy stwierdzić, że Komisja nie była zobowiązana, na podstawie art. 165 ust. 1 akapit drugi TFUE, do uwzględnienia szczególnych cech skarżącej jako zawodowego klubu piłkarskiego, innych niż te bezpośrednio związane z badaniem obiektywnego pojęcia zagrożonego przedsiębiorstwa.

78      Skarżąca zarzuca jednak Komisji, że poprzez swoje podejście nie uwzględniła ona szeregu czynników przedstawionych jako „niefinansowe” i szczególnych dla modelu biznesowego klubów piłkarskich, takich jak kwestie wyników sportowych lub liczba kibiców i abonentów.

79      Należy zaznaczyć, że wnioskodawca odnosi się jedynie do parametrów, które mają bezpośredni wpływ na wyniki gospodarcze, a tym samym na wyniki finansowe zawodowego klubu piłkarskiego. Skarżąca powołuje się również w swoich pismach procesowych na znaczne zmniejszenie swoich przychodów spowodowane brakiem uczestnictwa w Lidze Mistrzów Unii Europejskiej Związków Piłkarskich (UEFA) w sezonie 2008–2009. Z powyższego wynika, że badanie przez Komisję wyników finansowych skarżącej w sposób nieunikniony uwzględnia wyżej wymienione parametry, w zakresie, w jakim mają one wpływ na jej dobrą kondycję finansową.

80      Ponadto w swojej analizie planu rentowności na 2009 r. Komisja odniosła się konkretnie do kilku z tych czynników, takich jak wyniki sportowe lub zdolność kibiców do zakupu biletów lub abonamentów (motyw 110 zaskarżonej decyzji). Argument skarżącej jest zatem bezzasadny.

81      Ponadto należy zaznaczyć, że argumentacja skarżącej opiera się na ogólnych twierdzeniach wspólnych dla całego sektora, które nie mogą podważyć wniosków Komisji dotyczących sytuacji gospodarczej i finansowej właściwej skarżącej.

82      Skarżąca podnosi również, że wartość księgowa zawodowych klubów piłkarskich niekoniecznie odzwierciedla ich cenę nabycia lub odsprzedaży. Na przykład prywatni inwestorzy byliby gotowi zapłacić duże sumy pieniędzy za przejęcie kontroli nad klubami piłkarskimi o ujemnej wartości księgowej.

83      Jednakże skarżąca dołącza do tego zarzutu jedynie dwa przykłady angielskich klubów piłkarskich o ujemnej wartości księgowej, zakupionych w latach 2007–2009. W każdym wypadku argument taki, ze względu na swój ogólny charakter, jest niewłaściwy, aby obalić ustalenie dokonane przez Komisję po zbadaniu indywidualnej sytuacji skarżącej (zob. pkt 64 i 65 powyżej), przy czym należy przypomnieć, że pojęcie zagrożonego przedsiębiorstwa należy oceniać wyłącznie na podstawie konkretnych dowodów dotyczących sytuacji finansowej i gospodarczej danego przedsiębiorstwa (wyrok z dnia 6 kwietnia 2017 r., Regione autonoma della Sardegna/Komisja, T‑219/14, EU:T:2017:266, pkt 184).

84      W drugiej kolejności, jeśli chodzi o argument dotyczący nieuwzględnienia przez Komisję wartości rynkowej zawodników skarżącej przy ocenie jej sytuacji finansowej, należy zaznaczyć na wstępie, że wytyczne w sprawie ratowania i restrukturyzacji, w wersji mającej zastosowanie w niniejszej sprawie, stanowią, iż Komisja uzna „co do zasady”, że przedsiębiorstwo jest zagrożone w obliczu okoliczności, o których mowa w ust. 10 lit. a). Czyniąc to, Komisja ustanowiła wytyczne, które w samym ich brzmieniu pozostawiają otwartą możliwość od nich odstąpienia (zob. w tym celu wyrok z dnia 6 kwietnia 2017 r., Saremar/Komisja, T‑220/14, niepublikowany, EU:T:2017:267, pkt 174).

85      Ponadto, jak przypomniano w pkt 9 wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji, pojęcie przedsiębiorstwa zagrożonego oznacza przedsiębiorstwo, które ani przy pomocy środków własnych, ani środków, które mogłoby uzyskać od właścicieli/akcjonariuszy lub wierzycieli, nie jest w stanie powstrzymać strat, które bez zewnętrznej interwencji władz publicznych prawie na pewno doprowadzą to przedsiębiorstwo do zniknięcia z rynku w perspektywie krótko- lub średnioterminowej. O ile w pkt 10 i 11 wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji, które przedstawiają konkretne ilustrację pojęcia przedsiębiorstwa zagrożonego, Komisja ma prawo wskazać pewne poszlaki wskazujące na trudności finansowe, o tyle nie może ona jednak zrezygnować z przysługujących jej uprawnień dyskrecjonalnych w zakresie przeprowadzania złożonych ocen ekonomicznych, jak ma to miejsce w niniejszej sprawie w odniesieniu do oceny sytuacji finansowej skarżącej (zobacz pkt 60 powyżej).

86      W związku z tym należy najpierw zauważyć, że Komisja nie zignorowała ani wartości rynkowej, ani wartości księgowej zawodników skarżącej, ponieważ uwzględniła obie te wartości, gdy stwierdziła, że rating finansowy skarżącej nie mógł być uznany za niższy od CCC w chwili przyznania spornych środków (motywy 80 i 81 zaskarżonej decyzji).

87      Komisja zauważa jednak, w motywie 82 zaskarżonej decyzji, że „relatywnie wysoka wartość księgowa piłkarzy (aktywów) Valencia CF nie pozwala przyjąć, że klub nie znajdował się w trudnej sytuacji finansowej”. Wskazuje ona w tym względzie, że „wartość [zawodników Valencia CF] w przypadku nagłej »wyprzedaży« aktywów byłaby relatywnie niska, ponieważ kupujący wykorzystaliby trudności sprzedającego (Valencia CF) w celu wynegocjowania niższych cen”. Podnosi ona ponadto, że wartość rynkowa tych zawodników uzależniona jest od zdarzeń losowych, w szczególności od kontuzji.

88      Wynika z tego, że o ile – wbrew temu, co twierdzi skarżąca – Komisja nie odmówiła uwzględnienia wartości rynkowej jej zawodników, aby stwierdzić w motywach 80 i 81 zaskarżonej decyzji, że ocena finansowa skarżącej nie mogła być niższa od kategorii CCC, o tyle w motywie 82, w oparciu o ryzyko obniżenia wartości w przypadku przymusowej sprzedaży, a także wskutek nieprzewidywalnych wydarzeń sprawiających, że wartość zawodników jest bardziej ulotna, uznała ona, że istnienie tych aktywów nie podważało wniosku, zgodnie z którym skarżąca była przedsiębiorstwem zagrożonym. Komisja wyjaśniła podczas rozprawy, że w celu ustalenia, czy skarżąca borykała się z trudnościami, oparła się wyłącznie na wartości księgowej jej zawodników i uznała, ze względów, które zostały przypomniane powyżej, że wartość rynkowa jest pozbawiona znaczenia.

89      Należy zatem ustalić, czy te dokonane przez Komisję oceny w odniesieniu do zakresu i wiarygodności wyceny uczestników rynku skarżącej według ich wartości rynkowej nie są obarczone oczywistymi błędami.

90      Po pierwsze, jeśli chodzi o ryzyko obniżenia wartości zawodników w przypadku przymusowej licytacji, należy na wstępie stwierdzić, że niezależnie od kwalifikacji skarżącej jako przedsiębiorstwa zagrożonego w niniejszej sprawie bezsporne jest, że miała ona przynajmniej świadomość konieczności zapewnienia płynności finansowej na koniec roku obrotowego 2008/2009. Jednakże jest prawdopodobne, że takie okoliczności, w szczególności jeżeli są one znane potencjalnemu nabywcy, mogą być przez niego wykorzystane do wynegocjowania ceny odsprzedaży zawodników poniżej ich szacowanej wartości rynkowej.

91      Powyższego stwierdzenia nie podważa przywołanie przez skarżącą szeregu przykładów transferów zawodników dokonanych po cenie zbliżonej do ich szacunkowej wartości rynkowej. Z jednej strony większość przytoczonych przykładów odnosi się albo do okresu po decyzji o przyznaniu środka nr 1, albo do okresu poprzedzającego okres rozpatrywany w zaskarżonej decyzji, albo do roku obrotowego, w którym wyniki finansowe skarżącej uległy poprawie. Przykłady te nie mogą zatem podważyć stwierdzenia, zgodnie z którym w przypadku wykazanych i znanych trudności finansowych, takich jak trudności stwierdzone na koniec roku gospodarczego 2008/2009, kluby, z którymi skarżąca negocjuje transfer, skorzystałyby z tej informacji w celu uzyskania ceny niższej od wartości rynkowej danego zawodnika. Z drugiej strony o ile prawdą jest, że skarżąca wskazuje w ramach niniejszej skargi na przypadek przejęcia mającego miejsce na krótko przed przyznaniem środka nr 1 po cenie wyższej od szacunkowej wartości rynkowej zawodnika, o tyle należy zauważyć, jak uczyniła to Komisja, że chodzi tu o pojedynczy przykład, a ponadto – i odwrotnie – przekazanie dokonane w tym samym momencie nastąpiło za cenę niższą od szacunkowej wartości rynkowej.

92      Po drugie, jeśli chodzi o wahania wartości rynkowej zawodników, biorąc pod uwagę ryzyko, na które mogą się oni narazić, należy również wskazać, że twierdzenie to nie jest pozbawione wiarygodności. Argumenty wysunięte przez skarżącą nie mogą podważyć tego wniosku. Z jednej strony podniesiona przez skarżącą okoliczność, że jest ona ubezpieczona od ryzyka śmierci lub trwałej i całkowitej niepełnosprawności swoich zawodników, nie może uchronić jej od ryzyka, jakie stanowi utrata wartości graczy związana z kontuzją zmniejszającą w sposób chociażby przejściowy wydajność danego zawodnika. Z drugiej strony należy zrelatywizować zakres argumentu skarżącej, zgodnie z którym wahania wartości rynkowej gracza są złagodzone, ponieważ należy rozumować na poziomie całej drużyny. Rzeczywiście, jak twierdzi Komisja, wyniki zawodnika, a tym samym jego wartość, są, przynajmniej częściowo, uzależnione od kondycji i wyników pozostałej części jego zespołu.

93      Ponadto Sąd stwierdza, że w ramach przysługującego jej uznania w przypadku złożonych ocen ekonomicznych Komisja może zdecydować się na uprzywilejowanie, w celu oceny sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, wyceny aktywów, która wynika z dokumentacji księgowej tego przedsiębiorstwa, ze względu na to, że jest ona bardziej ostrożna niż wycena oparta na oszacowaniu ceny rynkowej.

94      Z powyższego wynika, że dokonana przez Komisję ocena zakresu i wiarygodności wyceny graczy skarżącej według ich wartości rynkowej jest wolna od oczywistych błędów.

95      Po trzecie i ostatnie, jeśli chodzi o zarzut solidności i wiarygodności planu przywrócenia rentowności z 2009 r., należy zauważyć, że argument ten, rozwinięty w ramach pierwszej części, oparty na rzekomym błędzie w kwalifikacji skarżącej jako przedsiębiorstwa zagrożonego, potwierdza również drugi zarzut, podniesiony tytułem ewentualnym, dotyczący zgodności spornej pomocy z rynkiem wewnętrznym.

96      W tym względzie, jeśli jak wynika z pkt 34 wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji przyznanie pomocy przedsiębiorstwom zagrożonym musi być uwarunkowane wdrożeniem planu restrukturyzacji, aby zostało uznane za zgodne z art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE (zob. podobnie wyrok z dnia 22 marca 2001 r., Francja/Komisja, C‑17/99, EU:C:2001:178, pkt 45), należy stwierdzić, że dla w celów ustalenia, czy zgodnie z art. 107 ust. 1 TFUE korzyść wynika z rozpatrywanej gwarancji, istnienie i treść takiego planu mają znaczenie również w niniejszej sprawie (zob. podobnie wyrok z dnia 13 czerwca 2000 r. EPAC/Komisja, T‑204/97 i T‑270/97, EU:T:2000:148, pkt 72–74). Ewentualne perspektywy poprawy sytuacji finansowej skarżącej, wynikające w tym przypadku z planu przywrócenia rentowności z 2009 r., mają bowiem co najmniej pośredni wpływ na ryzyko uruchomienia tej gwarancji, ponieważ spłata kredytu, którego dotyczyła gwarancja przez Fundación Valencia, miała nastąpić poprzez odsprzedaż akcji skarżącej (zob. pkt 4 powyżej), na której wartość musi mieć wpływ sytuacja finansowa skarżącej.

97      W niniejszej sprawie Komisja stwierdza w motywach 58 i 59 zaskarżonej decyzji, że plan przywrócenia rentowności z jednej strony nie zawierał żadnej analizy wrażliwości, a z drugiej strony opierał się na perspektywach, które nie były odpowiednie dla przywrócenia długoterminowej rentowności.

98      W odniesieniu do pierwszego zarzutu skarżąca nie kwestionuje faktu, że plan dotyczący rentowności nie zawierał analizy wrażliwości, lecz twierdzi, że prognozy zawarte w planie były jednak odpowiednie, ponieważ opierały się na prawdopodobnej ewolucji w zakresie jej przychodów i kosztów.

99      W ten sposób krytyka wysunięta przez skarżącą nie może podważyć podanego w zaskarżonej decyzji powodu braku analizy wrażliwości, który Komisja mogła słusznie uznać za dowód braku solidności prognoz zawartych w planie przywrócenia rentowności. Skarżąca nie twierdzi w tym względzie, że rynek, na którym prowadzi swoją działalność, jest do tego stopnia pozbawiony elementów nieprzewidywalnych i ryzyka, że nie jest konieczne stworzenie szeregu scenariuszy ewolucji wydatków i przychodów wskazujących na optymistyczne, pesymistyczne i pośrednie założenia (zob. w tym względzie pkt 36 wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji).

100    Ponadto z odpowiedzi wnoszącej odwołanie na pytania pisemne zadane przez Sąd w ramach środków organizacji postępowania wynika, że prognozy zawarte w planie przywrócenia rentowności, który przedstawia ona jako „zachowawczy”, opierają się w rzeczywistości – w odniesieniu do szeregu parametrów, w szczególności w zakresie dochodów – na prognozach, które nie uwzględniają ewentualnego wystąpienia niekorzystnych zdarzeń.

101    W odniesieniu do drugiego zarzutu, o którym mowa w pkt 97 powyżej, skarżąca kwestionuje analizę Komisji, wskazując na oczekiwany zwrot zysków w ciągu pięciu lat oraz na fakt, że rentowność klubu była zgodna ze średnimi wartościami obserwowanymi w sektorze.

102    W tym względzie należy przede wszystkim zauważyć, że horyzont czasowy przewidziany w planie przywrócenia rentowności z 2009 r. na powrót do zysków, tj. pięć lat, nie wydaje się nierozsądny, a Komisja nie przedstawiła przeciwnych dowodów.

103    Następnie należy zauważyć, że argument skarżącej opiera się zasadniczo na tym, że po wdrożeniu planu rentowności jej wyniki finansowe byłyby zgodne ze średnią rentownością odnotowaną w tym sektorze, i to pomimo zawartego w zaskarżonej decyzji stwierdzenia Komisji, zgodnie z którym rentowność skarżącej była bardzo niska, biorąc pod uwagę marżę operacyjną i zysk przed opodatkowaniem spodziewany po wdrożeniu planu rentowności.

104    Jednakże, jak twierdzi zasadniczo Komisja, odniesienie do średniej rentowności sektora jest niewłaściwe, ponieważ państwa członkowskie mogłyby wówczas uzasadniać wszelkie inwestycje w upadających sektorach, przynoszących straty lub sektorach charakteryzujących się niską rentownością, pod warunkiem że ich perspektywy zysku znajdują się w granicach średniej danego sektora (zob. w tym celu wyrok z dnia 3 lipca 2014 r., Hiszpania/Komisja, T‑319/12 i T‑321/12 niepublikowany, EU:T:2014:604, pkt 44). W niniejszej sprawie argumenty przedstawione przez skarżącą, przy założeniu, że zmierzają one do wykazania, iż oczekiwana wydajność w planie rentowności z 2009 r. mieści się w średniej wielkości sektora, nie podważają stwierdzenia, że oczekiwana rentowność pozostaje w każdym wypadku bardzo niska.

105    W związku z powyższym należy stwierdzić, że Komisja nie popełniła oczywistego błędu w ocenie, gdy uznała, że plan przywrócenia rentowności z 2009 r. nie był wystarczająco solidny i wiarygodny, aby wykazać zdolność skarżącej do poprawy swojej sytuacji finansowej.

106    W konsekwencji należy oddalić część pierwszą zarzutu pierwszego.

–       W przedmiocie części drugiej zarzutu pierwszego, dotyczącej oczywistego błędu Komisji, polegającego na uznaniu, że środek nr 1 obejmował ponad 80% kredytu zabezpieczonego gwarancją

107    Skarżąca, popierana przez Królestwo Hiszpanii, kwestionuje okoliczność, jakoby środek nr 1 obejmował 100% kwoty kredytu w wysokości 75 mln EUR przyznanej przez Bankię. Skarżąca powołuje się w tym względzie na wartość akcji należących do Fundación Valencia i stanowiących część jej kapitału, na których dokonano zastawu na rzecz IVF, co – niezależnie od zastosowanej metody wyceny – powoduje, że zaangażowanie IVF uległo zmniejszeniu do mniej niż 80% kwoty kredytu.

108    Królestwo Hiszpanii dodaje, że nawet przy założeniu, że gwarancja obejmuje 100% rozpatrywanego kredytu, taki poziom pokrycia był uzasadniony warunkami środka nr 1 jako całości, biorąc pod uwagę wartość klubu, znaczące prawa i środki kontroli skarżącej przyznane w ten sposób IVF, oczekiwane wkłady i wpływy oraz wysoką wartość akcji zastawionych na rzecz IVF.

109    W niniejszej sprawie Komisja uznała w motywie 86 lit. b) zaskarżonej decyzji, że zaskarżona gwarancja obejmowała ponad 100% kredytu zabezpieczonego gwarancją, tj. całą kwotę główną wraz z odsetkami i kosztami związanymi z transakcją objętą gwarancją (motyw 8 zaskarżonej decyzji).

110    Na wstępie należy zauważyć, że argumentacja przedstawiona przez skarżącą na poparcie niniejszej części zarzutu opiera się na pomieszaniu z jednej strony kwestii zakresu objęcia przedmiotową gwarancją obowiązku zwrotu przez Fundación Valencia kredytu w wysokości 75 mln EUR przyznanego przez Bankię, a z drugiej strony odrębnej kwestii ryzyka finansowego, na jakie naraża się IVF w przypadku niewykonania przez Fundación Valencia ciążącego na niej obowiązku zwrotu. W pierwszym przypadku jest to kwestia oceny tego, do czego IVF jest prawnie zobowiązany. W drugim przypadku należy ocenić ryzyko finansowe, na które narażony jest IVF.

111    Tymczasem, jak słusznie przypomina Komisja i czego skarżąca nie zakwestionowała, IVF byłby zobowiązany do zapłaty w całości wymagalnego długu, gdyby Bankia postanowiła wezwać go do realizacji gwarancji. Wynika z tego, że gwarancja udzielona przez IVF w ramach środka nr 1 obejmowała 100% rozpatrywanego kredytu.

112    Ponadto przyjęcie wykładni zaproponowanej przez skarżącą w odniesieniu do zakresu pokrycia gwarancji, polegającego w istocie na uwzględnieniu wartości regwarancji, które mogą zostać uruchomione przez gwaranta publicznego, byłoby sprzeczne z celem realizowanym przez uwzględnienie tego parametru, który wynika z pkt 3.2 lit. c) komunikatu w sprawie gwarancji. Celem jest zachęcenie kredytodawcy do właściwej oceny, ubezpieczenia i zminimalizowania ryzyka związanego z operacją kredytową, a w szczególności do właściwej oceny zdolności kredytowej kredytobiorcy. Natomiast fakt, że gwarant publiczny korzysta z pewnych regwarancji, nie zachęca udzielającego kredytu do większej staranności w ocenie własnego ryzyka.

113    Wniosek ten nie może zostać podważony przez argument Królestwa Hiszpanii, że pokrycie przekraczające 80% kwoty gwarantowanej transakcji było w tym przypadku uzasadnione warunkami udzielenia przedmiotowej gwarancji.

114    Z analizy pierwszej części zarzutu wynika, że Komisja mogła, nie popełniając oczywistego błędu w ocenie, zakwalifikować skarżącą jako przedsiębiorstwo zagrożone i uznać plan przywrócenia rentowności za niewystarczająco solidny i wiarygodny. Wynika z tego, że ani wartość przedsiębiorstwa skarżącej w dniu przyznania środka nr 1, ani prognozy dotyczące składek i przychodów zawarte w planie przywrócenia rentowności, ani a fortiori prawa przyznane IVF w celu zapewnienia realizacji tego planu nie były w stanie uzasadnić pokrycia całej kwoty rozpatrywanego kredytu. Jeżeli chodzi o kwestię wartości akcji zastawionych na rzecz IVF, w świetle tego, co wskazano w pkt 112 powyżej, fakt, że podmiot publiczny gwarantujący udziały dysponuje gwarancją wzajemną o określonej wartości, nie może sam w sobie uzasadniać pełnego pokrycia transakcji, którą zabezpiecza.

115    W świetle powyższego należy oddalić niniejszą część zarzutu pierwszego.

–       W przedmiocie części trzeciej zarzutu pierwszego, dotyczącej oczywistego błędu Komisji polegającego na uznaniu, że środek nr 1 nie został przyznany po cenie rynkowej

116    Skarżąca, popierana przez Królestwo Hiszpanii, uważa, że Komisja powinna była odnieść się do porównywalnych stóp oprocentowania pożyczek i kredytów, jakie skarżąca uzyskała w latach 2008–2009, ponieważ zastosowanie „klasycznej metodologii” agencji ratingowych jest w niniejszej sprawie niewłaściwe. Tymczasem średnia stopa procentowa, na podstawie której finansowała się w tym okresie skarżąca za ten okres, odpowiada sumie stopy minimalnej przewidzianej w umowie kredytu zawartego z Bankią oraz stawki premii gwarancyjnej wypłaconej IVF. Skarżąca podnosi w tym względzie, że Euribor, a szerzej – oferowane na rynku stopy procentowe, były zniżkowe w momencie przyznania środka nr 1 w listopadzie 2009 r., czego Komisja nie wzięła pod uwagę. W odpowiedzi skarżąca stwierdza, że kredyt porównywalny w kwocie do kredytu udzielonego przez Bankię został przyznany zgodnie z taką samą stopą.

117    Królestwo Hiszpanii dodaje, że okoliczność, iż środek nr 1 wszedł w życie dopiero kilka tygodni po przekazaniu Fundación Valencia środków przyznanych Fundación Valencia, podobnie jak powtarzające się zawieszenie jego skutków w następstwie orzeczeń sądowych, świadczy o tym, że kredyt udzielony przez Bankię mógł zostać udzielony niezależnie od istnienia gwarancji publicznej. Premia gwarancyjna zapłacona na rzecz IVF w rzeczywistości odzwierciedla wartość otrzymanych regwarancji.

118    Komisja podnosi, że ze względu na brak podobnych transakcji zaobserwowanych na rynku zastosowała, zgodnie z obwieszczeniem w sprawie stóp referencyjnych, stopę referencyjną mającą zastosowanie do przedsiębiorstwa znajdującego się w sytuacji skarżącej, tj. posiadającego rating finansowy w kategorii CCC. Komisja kwestionuje w tym względzie znaczenie porównań dokonanych przez skarżącą z innymi operacjami kredytowymi, których była stroną w latach 2008–2009, ze względu na specyfikę tych operacji, w szczególności ich znacznie niższą kwotę niż kwota kredytu gwarantowanego w ramach środka nr 1. Zauważa ponadto, że na etapie postępowania administracyjnego nie poczyniono żadnych odniesień do tych kredytów. Wreszcie, jeśli chodzi o tendencję spadkową w przypadku Euribor, Komisja stwierdza, że nie można było przewidzieć jej zmian w dniu przyznania środka nr 1.

119    Komisja dodaje w duplice, że decyzja skarżącej o wstrzymaniu budowy nowego stadionu w lutym 2009 r. była punktem zwrotnym i że istniało większe prawdopodobieństwo, że skarżąca uzyska kredyt przed tą datą, zauważając ponadto, że rok obrotowy 2007–2008 był dla niej korzystny. Co się tyczy w szczególności przywołanego przez skarżącą przykładu kredytu w kwocie zbliżonej do tej, jaka została udzielona przez spółkę Bankia, Komisja podnosi, że przykład ten nie podważa jej analizy, wręcz przeciwnie zmierza do jej poparcia, ponieważ, po pierwsze, wartość gwarancji oferowanych kredytodawcy była zdaniem Komisji wyższa od wartości akcji zabezpieczonych w ramach kredytu udzielonego przez Bankię, a po drugie, zastosowana stopa również była wyższa. Ponadto zdaniem Komisji przykład ten świadczy o trudnościach, z jakimi borykała się skarżąca przy pozyskiwaniu wystarczających środków finansowych, o czym świadczy zastaw ustanowiony na jej najcenniejszych aktywach.

120    W odpowiedzi na argumenty przedstawione przez Królestwo Hiszpanii w ramach jego interwencji Komisja twierdzi, że data wejścia w życie środka nr 1 jest nieistotna, ponieważ wydaje się, że IVF zobowiązał się do udzielenia spornej gwarancji, zanim Bankia udzieliła kredytu Fundación Valencia.

121    Trybunał orzekł już, że kredytobiorca, który zaciągnął kredyt gwarantowany przez organy publiczne państwa członkowskiego, uzyskuje zwykle korzyść, o ile ponoszone przez niego koszty finansowe są niższe niż te, które poniósłby, gdyby musiał uzyskać to samo finansowanie i tę samą gwarancję po cenach rynkowych (wyroki z dnia 8 grudnia 2011 r., Residex Capital IV, C-275/10, EU:C:2011:814, pkt 39, i z dnia 3 kwietnia 2014 r., Francja/Komisja, C 559/12 P, EU:C:2014:217, pkt 96).

122    Jak przypomniano w pkt 3.2 lit. d) komunikatu w sprawie gwarancji, w celu ustalenia odpowiedniej ceny rynkowej należy wziąć pod uwagę cechy gwarancji i kredytu leżącego u jego podstaw, które obejmują w szczególności kwotę i czas trwania transakcji, zabezpieczenie udzielone przez kredytobiorcę oraz inne elementy mające wpływ na ocenę stopy zwrotu oraz prawdopodobieństwo niewypłacalności kredytobiorcy wynikające z jego sytuacji finansowej, sektora działalności i perspektyw.

123    Kiedy cena gwarancji jest co najmniej tak wysoka jak odpowiednia stawka gwarancyjna obowiązująca na rynkach finansowych, gwarancja nie zawiera elementu pomocy [zob. pkt 3.2 lit. d) akapit drugi komunikatu w sprawie gwarancji]. Jeśli na rynkach finansowych nie można znaleźć odpowiedniej stawki gwarancyjnej, należy porównać łączny koszt finansowy gwarantowanego kredytu, w tym stopę procentową kredytu i stawkę gwarancyjną, z ceną rynkową podobnego kredytu bez gwarancji [zob. pkt 3.2 lit. d) akapit trzeci komunikatu w sprawie gwarancji]. Wreszcie w przypadku braku ceny rynkowej podobnego niegwarantowanego kredytu należy zastosować stopę referencyjną określoną zgodnie z komunikatem w sprawie stóp referencyjnych (zob. pkt 4.2 akapit drugi komunikatu w sprawie gwarancji).

124    W niniejszym przypadku Komisja wyklucza w motywie 86 lit. c) zaskarżonej decyzji, by premia gwarancyjna wypłacona IVF uwzględniała trudności finansowe skarżącej oraz związane z tym ryzyko braku spłaty gwarantowanych kredytów, stwierdziwszy w motywie 85, że „kredytobiorca [który] jest przedsiębiorstwem w trudnej sytuacji finansowej, nie byłby w stanie znaleźć bez gwarancji państwowej instytucji finansowej gotowej udzielić mu kredytu na jakichkolwiek warunkach”.

125    Komisja nie wskazuje nigdzie w tych motywach ani w rozważaniach dotyczących określenia korzyści (pkt 7.1.2 zaskarżonej decyzji), jaka jest cena rynkowa, w odniesieniu do której ocenia sporną premię. Komisja nie bada również na tym etapie zastawu udzielonego na rzecz IVF tytułem regwarancji (zob. pkt 4 powyżej). Ogólnie rzecz biorąc, Komisja ogranicza się do dokonania oceny sytuacji finansowej skarżącej, aby na tej podstawie stwierdzić, w świetle kwoty premii gwarancyjnej wypłaconej IVF, że nie jest ona zgodna z warunkami rynkowymi. Zapytana przez Sąd w ramach środków organizacji postępowania Komisja potwierdziła, że uznała, iż z uwagi na sytuację finansową skarżącej, która była przedsiębiorstwem zagrożonym, nie było ceny rynkowej, która mogłaby służyć za punkt odniesienia dla premii za gwarancję wypłacanej IVF.

126    W celu ustalenia, czy premia zapłacona na rzecz IVF przyniosła korzyść, Komisja, po pierwsze, nie wzięła pod uwagę wszystkich istotnych cech gwarancji i kredytu który zabezpieczała, w szczególności istnienia zabezpieczeń udzielonych przez kredytobiorcę, a po drugie, nie wybrała ceny rynkowej, w świetle której porównuje omawianą premię, uznając, że w przypadku przedsiębiorstwa przeżywającego trudności taka cena nie istniała.

127    W tej ostatniej kwestii należy zauważyć, że takie stwierdzenie, iż nie istnieje cena rynkowa, która może służyć jako punkt odniesienia, gdy transakcja zagwarantowana została na rzecz przedsiębiorstwa zagrożonego, przeczy pkt 4.1 lit. a) komunikatu w sprawie gwarancji, dotyczącemu obliczania elementu pomocy w ramach gwarancji przyznanej przedsiębiorstwu zagrożonemu. Komisja rozróżnia sytuację przedsiębiorstw znajdujących się w trudnej sytuacji w zależności od ryzyka ich niewypłacalności, które nie jest jednolite. W komunikacie rozróżnia się zatem przypadki, w których istnieje gwarant na rynku, oraz przypadki, w których jest prawdopodobne, że gwaranta nie ma. Przyjmuje się zatem, że cena rynkowa może istnieć również wówczas, gdy gwarancja zostaje udzielona przedsiębiorstwu zagrożonemu.

128    W tym względzie Sąd zauważa, że Komisja stwierdza w motywie 80 zaskarżonej decyzji, że skarżąca „nie znajdował[a] się w skrajnie trudnej sytuacji w rozumieniu pkt 2.2 i pkt 4.1 [lit. a)] [komunikatu] w sprawie gwarancji”, stwierdziwszy w motywach 74 i 77, że była ona przedsiębiorstwem zagrożonym w rozumieniu pkt 10 lit. A) i pkt 11 wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji. Czyniąc to, Komisja również zgodziła się z dokonaną w pkt 127 powyżej wykładnią pkt 4.1 lit. a) komunikatu w sprawie gwarancji jako zmierzającą do wyróżnienia wśród zagrożonych przedsiębiorstw w rozumieniu wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji dwóch podkategorii przedsiębiorstw w zależności od obciążającego ich ryzyka niewykonania zobowiązań. Jest to jeszcze bardziej oczywiste w hiszpańskiej wersji zaskarżonej decyzji, która jest jedyną autentyczną wersją, w której w motywie 80 mowa jest o braku „sytuacji poważnego kryzysu” (situación de crisis grave), gdzie przymiotnik „poważny”, który kwalifikuje termin „kryzys” i bardziej wyraźnie odróżnia sytuację, o której mowa w motywie 80, od sytuacji opisanej w motywach 74 i 77 zaskarżonej decyzji, przyjmując kategorię przedsiębiorstw zagrożonych w rozumieniu wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji, które nie znajdują się w sytuacji kryzysu w rozumieniu pkt 4.1 lit. a) komunikatu w sprawie gwarancji.

129    Ponadto wbrew temu, co twierdzi Komisja, z pkt 3.3 komunikatu w sprawie gwarancji nie wynika, że nie istnieje cena rynkowa gwarancji udzielonych zagrożonemu przedsiębiorstwu. Punkt ten dotyczy uproszczonego systemu oceny, który ma zastosowanie, w drodze wyjątku, do małych i średnich przedsiębiorstw, i stanowi jedynie, że nie ma on zastosowania do przedsiębiorstw posiadających rating CCC/Caa lub niższy.

130    Mimo stwierdzonych w pkt 126 powyżej braków obarczających część zaskarżonej decyzji dotyczącą ustalenia istnienia pomocy, Komisja przeprowadziła w motywie 93, w ramach ustalania wysokości spornej pomocy, bardziej szczegółową analizę. Chociaż Komisja nie bada istnienia odpowiedniej stawki referencyjnej za gwarancję oferowaną na rynkach finansowych, wyklucza ona istnienie ceny rynkowej dla podobnego kredytu nieobjętego gwarancją (zob. pkt 123 powyżej), „ze względu na ograniczoną liczbę podobnych transakcji możliwych do zaobserwowania na rynku”, co „nie zapewni miarodajnego porównania”. Zgodnie z pkt 4.2 komunikatu w sprawie gwarancji Komisja stosuje zatem stopę referencyjną mającą zastosowanie na mocy komunikatu w sprawie stóp referencyjnych (zob. pkt 123 powyżej), porównując ją z całkowitym kosztem finansowym kredytu objętego gwarancją, w tym ze stopą procentową i premią gwarancyjną. Wreszcie Komisja bierze pod uwagę zastaw na akcjach skarżącej i stwierdza, że ich wartość jest bliska zeru i w związku z tym pozostaje bez wpływu na stopę referencyjną, którą należy przyjąć w niniejszej sprawie.

131    Co się tyczy w szczególności stwierdzenia, że brak było wystarczających podobnych operacji pozwalających na istotne porównanie, Sąd zwrócił się do Komisji, w ramach środków organizacji postępowania, z pytaniem o charakter i zakres prowadzonych przez nią dochodzeń, które uprawniałyby takie wniosek. W odpowiedzi Komisja wskazała najpierw w odniesieniu do ewentualnej referencyjnej premii gwarancyjnej, że instytucje finansowe nie wspierały transakcji tak ryzykownych jak te, które polegały na oferowaniu gwarancji przedsiębiorstwom o ratingu CCC, oraz że nic w aktach postępowania administracyjnego nie wskazuje na okoliczność przeciwną. Następnie, jeśli chodzi o możliwą cenę rynkową podobnego niezabezpieczonego kredytu, Komisja twierdziła, że z dochodzenia administracyjnego nie wynikały żadne informacje na temat oprocentowania kredytów udzielonych w podobnych sytuacjach. Zapytana ponownie o tę kwestię na rozprawie, Komisja odesłała do treści decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego, w której wyraziła wątpliwości co do istnienia ceny rynkowej dla tego rodzaju transakcji.

132    Z powyższego wynika, po pierwsze, że Komisja nie zbadała, czy istniała „odpowiednia referencyjna stawka gwarancyjna oferowana na rynkach finansowych”, przy założeniu, że żadna instytucja finansowa nie działałaby jako poręczyciel zagrożonego przedsiębiorstwa znajdującego się w trudnej sytuacji, a po drugie, że Komisja uznała, iż wypełniła swoje obowiązki dochodzeniowe dotyczące istnienia ceny rynkowej podobnego niezabezpieczonego kredytu, wyrażając swoje wątpliwości w tym względzie w decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego.

133    Tymczasem, jak przypomniano w pkt 123 powyżej, pkt 3.2 lit. d) i pkt 4.2 komunikatu w sprawie gwarancji przewidują uprzednie ustalenie ewentualnej ceny rynkowej albo na poziomie gwarancji, albo na poziomie zabezpieczonego nią kredytu, w stosunku do którego porównuje warunki spornej transakcji. Jak wskazano w pkt 127 powyżej, wspomniany komunikat nie przewiduje ogólnego domniemania, że w przypadku zagrożonego przedsiębiorstwa nie może być mowy o cenie rynkowej.

134    W związku z tym Komisja, zakładając, że żadna instytucja finansowa nie może wchodzić w pozycję gwaranta dla przedsiębiorstwa zagrożonego i że w konsekwencji na rynku nie oferowano odpowiedniej referencyjnej stawki gwarancyjnej, nie uwzględniła komunikatu w sprawie gwarancji, do czego jest zobowiązana (zob. podobnie wyrok z dnia 11 września 2008 r., Niemcy i in./Kronofrance, C‑75/05 P i C‑80/05 P, EU:C:2008:482, pkt 60, 61 i przytoczone tam orzecznictwo). Z tych samych powodów uchybiła ona również ciążącemu na niej obowiązkowi dokonania całościowej oceny z uwzględnieniem wszystkich dowodów istotnych w niniejszej sprawie, które umożliwiają jej ustalenie, czy skarżąca nie uzyskała w sposób oczywisty porównywalnych udogodnień ze strony prywatnego podmiotu gospodarczego (zob. podobnie wyrok z dnia 24 stycznia 2013 r., Frucona Košice/Komisja, C‑73/11 P, EU:C:2013:32, pkt 73).

135    Podobnie należy stwierdzić, że Komisja niesłusznie wykluczyła w motywie 93 zaskarżonej decyzji istnienie ceny rynkowej podobnego kredytu niegwarantowanego nie objętego gwarancją „ze względu na ograniczoną liczbę podobnych transakcji możliwych […] na rynku”, ponieważ z odpowiedzi udzielonych przez Komisję w trakcie niniejszego postępowania (zob. pkt 131 powyżej) wynika, że ustalenie to nie jest poparte w sposób wymagany prawem.

136    W tym względzie ciężar dowodu, że warunki zastosowania kryterium prywatnego podmiotu gospodarczego zostały spełnione, spoczywa na Komisji, która ma obowiązek zwrócić się o wszelkie istotne informacje w toku postępowania administracyjnego (zob. podobnie wyroki: z dnia 21 marca 2013 r., Komisja/Buczek Automotive, C‑405/11 P, niepublikowany, EU:C:2013:186, pkt 33, 34; z dnia 20 września 2017 r., Komisja/Frucona Košice, C‑300/16 P, EU:C:2017:706, pkt 24). Ponadto Komisja nie może powoływać się na fragmentaryczny charakter informacji przekazanych jej w toku postępowania administracyjnego w celu uzasadnienia swojej decyzji, ponieważ nie skorzystała ze wszystkich dostępnych jej uprawnień do uzyskania niezbędnych informacji (zob. podobnie wyrok z dnia 13 kwietnia 1994 r., Niemcy i Pleuger Worthington/Komisji, C‑324/90 i C‑342/90, EU:C:1994:129, pkt 29). Wniosek ten nasuwa się tym bardziej, gdy zaskarżona decyzja została wydana nie ze względu na brak materiału dowodowego, o który Komisja zwróciła się do zainteresowanego państwa członkowskiego, lecz gdy podstawą jej wydania było stwierdzenie, że prywatny podmiot gospodarczy nie zachowałby się w taki sposób jak władze wspomnianego państwa członkowskiego, co wiąże się z założeniem, iż Komisja dysponowała całym odpowiednim materiałem dowodowym koniecznym do opracowania przez nią tej decyzji (zob. podobnie wyrok z dnia 21 marca 2013 r., Komisja/Buczek Automotive, C‑405/11 P, niepublikowany, EU:C:2013:186, pkt 35).

137    Tymczasem Komisja poprzestała na przedstawieniu swoich wątpliwości w decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego co do istnienia podobnych transakcji, nie zwracając się do zainteresowanego państwa członkowskiego lub innych źródeł – do czego była uprawniona po wszczęciu formalnego postępowania – o udzielenie informacji na temat istnienia podobnych pożyczek będących podstawą spornej transakcji. Ponadto Komisja nie powołuje się na żaden inny dowód uzyskany w toku postępowania administracyjnego, który uzasadniałby jej ustalenia dotyczące braku dostatecznych informacji na temat porównywalnych transakcji.

138    W świetle powyższego należy stwierdzić, że Komisja popełniła oczywisty błąd w ocenie, gdy stwierdziła z jednej strony, że na rynku nie zaoferowano odpowiedniej referencyjnej stawki gwarancyjnej, a z drugiej strony, że nie istniała rynkowa cena podobnego kredytu nie objętego gwarancją. Trzecią część zarzutu pierwszego należy wobec tego uznać za zasadną.

–       Ustalenia dotyczące zarzutu pierwszego i zakresu stwierdzenia nieważności

139    Sąd jest zdania, że trzecia część niniejszego zarzutu jest zasadna i że zarzut pierwszy należy uwzględnić.

140    Z kolei z pkt 50 powyżej wynika, że zarzut ten jest dopuszczalny jedynie w zakresie, w jakim odnosi się do środka nr 1. W konsekwencji zarzut, którego zasadność została zbadana, a następnie stwierdzona przez Sąd, odnosi się jedynie do konkretnego aspektu zaskarżonego aktu, w tym przypadku środka nr 1.

141    W konsekwencji w tych okolicznościach pozostałe zarzuty podniesione na poparcie skargi zostaną zbadane jedynie w zakresie, w jakim dotyczą środka nr 4.

 W przedmiocie zarzutu szóstego, dotyczącego błędu w identyfikacji beneficjenta domniemywanej pomocy

142    Skarżąca zarzuca Komisji, że nie doszła ona do wniosku, iż Bankia była jedynym i prawdziwym beneficjentem środków nr 1 i 4, ani nawet nie przeanalizowała tej kwestii w zaskarżonej decyzji. W replice skarżąca wskazuje, że Bankia mogła zostać uznana przynajmniej pośrednio za beneficjenta rozpatrywanej pomocy.

143    Skarżąca kładzie w tym względzie nacisk na interesy pieniężne Bankii w realizacji transakcji kredytowania będącej podstawą rozpatrywanych środków. Powołuje się ona również na wpływ, jaki Bankia wywarła za pośrednictwem transakcji na Fundación Valencia, a pośrednio na nią. Ustanowiony na jej rzecz zastaw na akcjach skarżącej należących do Fundación Valencia zapewnił jej ponadto prawo weta w odniesieniu do każdego późniejszego zbycia akcji klubu. Świadczy o tym udział Bankii w negocjacjach dotyczących przejęcia przez Meriton skarżącej w 2014 r. (zob. motywy 24–28 zaskarżonej decyzji), w szczególności w celu zabezpieczenia jej interesów finansowych ze względu na fakt, że była ona głównym wierzycielem klubu.

144    Na etapie repliki skarżąca wskazała, że przy założeniu, iż dokonana przez Komisję ocena wartości zastawu jest słuszna, środki nr 1 i 4 ograniczyły ryzyko jej niewypłacalności i wynikające z tego ryzyko dla Bankii, będącej jej pierwszym wierzycielem.

145    Wreszcie skarżąca kwestionuje, że sprzedaż skarżącej w 2014 r. skutkowała przeniesieniem pomocy objętej środkami nr 1 i 4 na nowego akcjonariusza większościowego, Meriton. Skarżąca twierdzi w ten sposób, że ponieważ nabywca nabył przedsiębiorstwo otrzymujące pomoc po cenie rynkowej, Fundación Valencia, jako sprzedawca, lub Bankia powinny zostać uznane za rzeczywistych beneficjentów pomocy.

146    Na wstępie należy zaznaczyć, że argumenty strony skarżącej na poparcie tego zarzutu są badane jedynie w zakresie, w jakim dotyczą one beneficjenta środka nr 4 (zobacz pkt 141 powyżej).

147    W ramach zarzutu szóstego skarżąca podnosi przede wszystkim zasadniczo, że beneficjentem środka nr 4 jest Bankia, albo wyłącznie, albo jako współbeneficjent środka (część pierwsza zarzutu). Skarżąca twierdzi ponadto, że w związku z jej sprzedażą w 2014 r. po cenie rynkowej pomoc została przekazana zbywcy, w tym przypadku Fundación Valencia, lub Bankii, wspólnie z Fundación Valencia lub wyłącznie jej, a nie spółce Meriton (część druga zarzutu).

148    Pierwsza część zarzutu, dotycząca tożsamości beneficjenta w chwili przyznania pomocy, powinna zostać zbadana na tym etapie. Druga część zarzutu, która dotyczy ewentualnego przeniesienia pomocy wraz z odsprzedażą skarżącej, powinna zostać zbadana w razie potrzeby dopiero na późniejszym etapie w celu ustalenia, od którego przedsiębiorstwa powinno nastąpić odzyskanie pomocy. Również na tym etapie argument ten, wysunięty przez skarżącą już na etapie postępowania administracyjnego, został zbadany w zaskarżonej decyzji (zob. motywy 129 i 130 zaskarżonej decyzji).

149    W niniejszej sprawie z motywów 6–8 zaskarżonej decyzji wynika, że środek nr 1 polega na udzieleniu gwarancji na zabezpieczenie kredytu przeznaczonego na sfinansowanie operacji podwyższenia kapitału skarżącej. Z motywu 12 wynika, że środek nr 4 ma na celu zwiększenie udzielonej w ten sposób gwarancji w celu pokrycia dodatkowej linii kredytowej przeznaczonej na zapłatę kwoty głównej, odsetek i kosztów wymagalnych z powodu braku zapłaty odsetek należnych zgodnie z pierwotnie ustalonym harmonogramem spłaty wspomnianej pożyczki.

150    W tym względzie należy zauważyć, że art. 107 TFUE zakazuje pomocy przyznawanej przez państwo lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, bez względu na to, czy korzyści związane z pomocą są przyznawane bezpośrednio, czy pośrednio (wyrok z dnia 4 marca 2009 r., Włochy/Komisja, T‑424/05, niepublikowany, EU:T:2009:49, pkt 108). Komisja może zatem w celu określenia beneficjenta pomocy wziąć pod uwagę jej przeznaczenie, o którym – jak w danym przypadku – zdecydowano w momencie przyznania środka. W takim przypadku możliwe jest w szczególności, że beneficjentem nie jest osoba, która zaciągnęła gwarantowany kredyt (zob. podobnie wyrok z dnia 3 lipca 2003 r., Belgia/Komisja, C‑457/00, EU:C:2003:387, pkt 56, 57). Ostatecznie w celu określenia beneficjenta pomocy państwa konieczne jest określenie przedsiębiorstw, które rzeczywiście z niej skorzystały (wyrok z dnia 3 lipca 2003 r., Belgia/Komisja, C‑457/00, EU:C:2003:387, pkt 55).

151    W niniejszej sprawie Komisja stwierdziła w motywach 7 i 68 zaskarżonej decyzji, że celem gwarancji udzielonej przez IVF, jak wynika z decyzji IVF o udzieleniu tej gwarancji, było zagwarantowanie kredytu na rzecz Fundación Valencia, przeznaczonego wyłącznie na sfinansowanie podwyższenia kapitału skarżącej. W tym względzie skarżąca nie kwestionuje, że gwarancja przyznana przez IVF miałaby zastosowanie tylko wtedy, gdyby pożyczka gwarantowana została wykorzystana do celów wskazanych w decyzji o przyznaniu gwarancji, a mianowicie do udziału w podwyższeniu kapitału skarżącej. Nie ulega również wątpliwości, że kwoty uzyskane z tytułu kredytu gwarantowanego zostały w rzeczywistości przeznaczone na dokapitalizowanie skarżącej.

152    W odniesieniu konkretnie do środka nr 4 z zaskarżonej decyzji wynika, że jedynym celem tego środka było umożliwienie Fundación Valencia dalszego wypełniania jej zobowiązań wynikających z pierwotnie zaciągniętej kredytu, przy czym nie zostało to zakwestionowane przez skarżącą. Jednakże jedynym celem tego ostatniego było umożliwienie Fundación Valencia uczestniczenia w podwyższeniu kapitału, o którym zdecydowała skarżąca, jak wskazano w pkt 151 powyżej.

153    Wynika z tego, że Komisja słusznie uznała skarżącą za beneficjenta środka nr 4.

154    Ustalenia tego nie podważają pozostałe argumenty strony skarżącej.

155    Po pierwsze, należy zauważyć, że okoliczność, iż Bankia może być „współbeneficjentem” lub pośrednim beneficjentem rozpatrywanego środka, nie podważa sama w sobie ustalenia, zgodnie z którym skarżąca również z niego skorzystała. Jak Komisja słusznie zauważa w pismach procesowych, ten sam środek może przynieść bezpośrednie korzyści jednemu przedsiębiorstwu, a pośrednio innemu (zob. podobnie wyrok z dnia 13 czerwca 2002 r., Niderlandy/Komisja, C‑382/99, EU:C:2002:363, pkt 61, 62). Z powyższego wynika, że argumentację skarżącej zmierzającą do wykazania, że Bankia pośrednio skorzystała z przyznania środka nr 4, należy oddalić jako nieistotną dla sprawy.

156    W każdym wypadku należy stwierdzić, że ani z warunków przyznania kredytu objętego gwarancją, ani z warunków jego zwiększenia w 2010 r. nie wynika, że został on przeznaczony na spłatę kredytów zaciągniętych wcześniej przez skarżącą w Bankii. Wynika z tego, że wbrew twierdzeniom skarżącej gwarancja IVF niekoniecznie skutkowała zmniejszeniem ryzyka ponoszonego przez Bankię w odniesieniu do istniejących roszczeń.

157    Po drugie, skarżąca nie wykazała, że wynagrodzenie wynikające z kredytu gwarantowanego poprzez zapłatę kwoty głównej i odsetek może otrzymać element pomocy, ograniczając się do stwierdzenia, że zastosowana stopa procentowa była „wysoka” w wysokości co najmniej 6%.

158    Po trzecie, wpływ, jaki Bankia miała uzyskać na skarżącą oraz na proces późniejszej odsprzedaży jej akcji, jest niezależny od warunków przyznania środków nr 1 i 4. W tym względzie ani z decyzji IVF o udzieleniu gwarancji, ani z umowy gwarancji zawartej w dniu 5 listopada 2009 r., zmienionej w dniu 10 listopada 2010 r., nie wynika, że udzielenie spornej gwarancji było uzależnione od tego, czy Bankii zostanie przyznana rozszerzona kontrola nad działalnością skarżącej. Ponadto skarżąca w żaden sposób nie wykazała, że taki wpływ może jako taki stanowić korzyść wchodzącą w zakres stosowania art. 107 ust. 1 TFUE, ani też nie przedstawiła dowodów mogących wykazać, że chodzi tu o nieproporcjonalne świadczenie wzajemne względem kredytu udzielonego Fundación Valencia.

159    W związku z powyższym należy oddalić zarzut szósty, na podstawie badania jego części pierwszej.

 W przedmiocie zarzutu drugiego, dotyczącego oczywistego błędu w ocenie przy badaniu zgodności domniemywanej pomocy z rynkiem wewnętrznym

160    Argumenty skarżącej przedstawione na poparcie niniejszego zarzutu zostały powtórzone poniżej i zbadane jedynie w zakresie, w jakim dotyczą one zgodności ze rynkiem wewnętrznym środka nr 4.

161    Skarżąca uważa przede wszystkim, że przesłanka braku powtarzalności pomocy, o której mowa w pkt 3.3 wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji, nie została naruszona, ponieważ skarżąca nie skorzystała ze środka nr 4, jako że nie otrzymała żadnej kwoty w następstwie jego przyjęcia. Ponadto w chwili przyjęcia tego środka sytuacja skarżącej uległa już znaczącej poprawie. Wreszcie skarżąca uważa, że w świetle wcześniejszych decyzji i wytycznych przyjętych przez Komisję oraz orzecznictwa Trybunału należało uznać, iż środki nr 1 i 4 stanowią jedną i tę samą interwencję, wchodzącą w zakres jednolitej strategii restrukturyzacji, uzasadniającą zastosowanie wyjątku przewidzianego w pkt 73 wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji w przypadku wyjątkowych i nieprzewidywalnych okoliczności, za które przedsiębiorstwo nie jest odpowiedzialne.

162    W niniejszej sprawie Komisja wskazuje w motywie 124 zaskarżonej decyzji, że zasada „pierwszy i ostatni raz”, zgodnie z którą przedsiębiorstwo, które skorzystało z pomocy na ratowanie lub restrukturyzację w ciągu ostatnich dziesięciu lat, nie może korzystać z nowej pomocy tego samego rodzaju, nie została zachowana w ramach środka nr 4. Komisja odrzuca w tym samym motywie argumentację Królestwa Hiszpanii zmierzającą do uznania środków nr 1 i 4 za jeden środek pomocy, ze względu na to, że środek nr 4 nie był ani przewidziany, ani planowany w dniu przyznania środka nr 1, lecz pomoc ta została podjęta ad hoc w celu pokrycia niezapłacenia odsetek od gwarantowanej kredytu należnych w dniu 26 sierpnia 2010 r. Komisja wyjaśnia ponadto w motywie 98 zaskarżonej decyzji, że ani Królestwo Hiszpanii, ani zainteresowane strony nie przedstawiły w toku postępowania administracyjnego uwag dotyczących konkretnie zgodności środka nr 4 ze wspólnym rynkiem. Nie twierdzili oni w szczególności, że plan restrukturyzacji został przedstawiony lub zmieniony przy okazji przyznania środka nr 4.

163    Na wstępie Sąd zauważa, że założenie, na którym opiera się stwierdzenie w motywie 124 zaskarżonej decyzji naruszenia przez środek nr 4 zasady „pierwszy i ostatni raz”, jest błędne, ponieważ z badania zarzutu pierwszego wynika, że Komisja popełniła oczywisty błąd w ocenie, uznając środek nr 1 za pomoc państwa (zob. pkt 138 powyżej). W związku z tym powołanie się na zasadę „pierwszy i ostatni raz” nie może uniemożliwiać uznania środka nr 4 za zgodny z art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE.

164    Ze względu na powyższe należy podkreślić jednocześnie, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem w celu uznania pomocy dla zagrożonych przedsiębiorstw za zgodną z art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE musi ona być powiązana z planem restrukturyzacji, mającym na celu zmniejszenie lub reorientację działalności (zob. wyroki: z dnia 22 marca 2001 r., Francja/Komisja, C‑17/99, EU:C:2001:178, pkt 45; z dnia 11 czerwca 2009 r., ACEA/Komisja, T‑297/02, EU:T:2009:189, pkt 137; z dnia 11 czerwca 2009 r., ASM Brescia/Komisja, T‑189/03, EU:T:2009:193, pkt 116; zob. również podobnie wyrok z dnia 11 czerwca 2009 r., AEM/Komisja, T‑301/02, EU:T:2009:191, pkt 141).

165    Tymczasem, po pierwsze, z faktu, iż skarżąca nie przedstawiła żadnego dopuszczalnego zarzutu względem zakwalifikowania środka nr 4 jako pomocy państwa (zob. pkt 50 powyżej), wynika, że Sąd powinien uznać, że ani kwestia kwalifikacji, ani kwestia ustaleń dokonanych na jej poparcie w zaskarżonej decyzji nie są przedmiotem sporu. W związku z tym w celu zbadania niniejszego zarzutu należy przyjąć, że środek nr 4 stanowi pomoc państwa na rzecz zagrożonego przedsiębiorstwa.

166    Po drugie, z zaskarżonej decyzji wynika, co nie zostało zakwestionowane przez skarżącą, że nie został sporządzony żaden plan restrukturyzacji w związku z przyznaniem środka nr 4 (zob. pkt 162 powyżej).

167    Skarżąca, podobnie jak Królestwo Hiszpanii w toku postępowania administracyjnego, podnosi jednak, że środki nr 1 i 4 stanowiły jedną i tę samą interwencję, wchodzącą w zakres jednolitej strategii restrukturyzacji. O ile argumentacja ta jest obecnie bezprzedmiotowa w zakresie, w jakim zmierza do podważenia zasady „pierwszy i ostatni raz” w ramach przyznania środka nr 4 – ponieważ stwierdzenie tego naruszenia opiera się na błędnej przesłance, jak wskazano w pkt 163 powyżej – pozostaje ona istotna do celów ustalenia, czy środek nr 4 może zostać uznany za mieszczący się w ramach realizacji planu restrukturyzacji, w tym przypadku planu przywrócenia rentowności opracowanego w maju 2009 r.

168    W tym względzie Trybunał orzekł już, że nie można wykluczyć, iż szereg następujących po sobie interwencji państwa należy uznać za jedną i tę samą interwencję w celu zastosowania art. 107 ust. 1 TFUE. Może tak być w szczególności, w przypadku, gdy kolejne interwencje, zwłaszcza w świetle ich chronologii, ich celu i sytuacji przedsiębiorstwa w chwili dokonania tych interwencji, mają tak ścisły związek, że niemożliwe jest ich rozdzielenie (zob. podobnie wyrok z dnia 4 czerwca 2015 r., Komisja/MOL, C‑15/14 P, EU:C:2015:362, pkt 97).

169    W niniejszym przypadku należy najpierw zauważyć, że środki nr 1 i 4 nie zostały przyjęte w tym samym czasie, ponieważ pomiędzy datami przyznania tych dwu gwarancji upłynął ponad rok. Ponadto skarżąca nie kwestionuje, że zwiększenie gwarancji orzeczone w ramach środka nr 4 nie było przewidziane w momencie przyznania środka nr 1 i nie było objęte planem utrzymania z maja 2009 r. Ponadto należy stwierdzić, że środek nr 4 został przyjęty w celu pokrycia konsekwencji finansowych przypisywanych Fundación Valencia zaległości w spłacie kredytu objętego gwarancją. W tym względzie istnieje z pewnością związek między celem polegającym na umożliwieniu Fundación Valencia stawieniu czoła konsekwencjom finansowym braku spłaty a pierwotnym celem polegającym na dostarczeniu skarżącej nowego kapitału, w zakresie, w jakim brak zapłaty ma miejsce w ramach zwrotu kredytu udzielonego w celu sfinansowania tego odpłatnego wkładu kapitałowego. Niemniej jednak, jak podnosi sama skarżąca, cel środka nr 4 różni się od celu środka nr 1, ponieważ dotyczy on przede wszystkim zapłaty przez Fundación Valencia w postępowaniu głównym odsetek i kosztów zaległych wynikających z braku zapłaty, co zdaniem skarżącej wynika z okoliczności, że Fundación Valencia nie była w stanie zbyć w odpowiednim czasie pakietu akcji skarżącej. Wreszcie jeśli chodzi o sytuację skarżącej w momencie dokonywania omawianej interwencji, należy wziąć pod uwagę fakt, że podwyższenie kapitału nastąpiło już w dniu przyznania środka nr 4, z tym skutkiem, że sytuacja finansowa skarżącej w tym dniu różniła się od sytuacji skarżącej w dniu przyznania środka nr 1.

170    W konsekwencji ocena Komisji, zgodnie z którą nie można uznać, że środki nr 1 i 4 należą do jednej i tej samej interwencji, nie jest błędna.

171    Wynika z tego, że stwierdzenie, zgodnie z którym środek nr 4 nie był związany z planem restrukturyzacji, powinno zostać potwierdzone, w świetle orzecznictwa przypomnianego w pkt 164 powyżej, z tym skutkiem, że nie można go uznać za zgodny z rynkiem wewnętrznym na podstawie art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE.

172    Żaden z argumentów podniesionych przez skarżącą nie może obalić tego wniosku.

173    W pierwszej kolejności, jeśli chodzi o argument dotyczący rzekomej znacznej poprawy sytuacji finansowej skarżącej między rokiem obrotowym 2008–2009 a rokiem obrotowym 2009–2010, należy odesłać do stwierdzenia zawartego w pkt 50 powyżej, zgodnie z którym zakwestionowanie przez skarżącą przyjętej w odniesieniu do środka nr 4 kwalifikacji jako pomocy państwa jest niedopuszczalne, i stwierdzić w konsekwencji, że nie można uznać, iż powód leżący u podstaw tej kwalifikacji, zgodnie z którym skarżąca w chwili przyznania tego środka była przedsiębiorstwem zagrożonym, stanowił przedmiot sporu (zob. pkt 165 powyżej). W tych okolicznościach powołanie się na poprawę jej sytuacji finansowej, choć należy przyjąć za ustalone, że znajdowała się ona w trudnej sytuacji, nie ma znaczenia dla sprawy. W każdym razie argumentacja skarżącej jest wyjątkowo zwięzła i ogranicza się zasadniczo do odesłania do wskaźników finansowych zawartych w motywie 15 zaskarżonej decyzji. Nie może ona zatem obalić twierdzenia, zgodnie z którym w dniu przyznania środka nr 4 była ona przedsiębiorstwem zagrożonym.

174    W drugiej kolejności skarżąca podnosi, że nie otrzymała żadnej kwoty związanej ze wzrostem gwarancji lub nową linią kredytową otwartą w ramach środka nr 4, ponieważ jej zdaniem korzystała z nich Fundación Valencia. W tym względzie wystarczy podnieść, że zakwestionowanie przez skarżącą ocen Komisji dotyczących tożsamości beneficjenta środka nr 4 zostało już oddalone w ramach badania zarzutu szóstego.

175    Zarzut drugi należy zatem oddalić jako bezzasadny.

 W przedmiocie zarzutu siódmego, dotyczącego naruszenia zasady niedyskryminacji

176    Skarżąca zarzuca Komisji równe traktowanie sytuacji trzech zawodowych klubów piłkarskich, które są przedmiotem zaskarżonej decyzji, mimo że ich sytuacje znacznie się od siebie różniły.

177    Skarżąca wskazuje, w odniesieniu do Fundación Hércules, że ta ostatnia nigdy nie dokonała spłaty kredytu gwarantowanego przez IVF. Jeśli chodzi o Fundación Elche, skarżąca wskazuje, że pomimo istnienia dwóch gwarancji IVF dla dwóch odrębnych kredytów Komisja uznała, że w tym przypadku istniał tylko jeden środek pomocy. Wreszcie żaden z dwóch pozostałych klubów nie przedstawił planu restrukturyzacji, planu inwestycyjnego ani środków wyrównawczych w rozumieniu wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji.

178    Ponadto skarżąca porównuje zaskarżoną decyzję z decyzją Komisji (UE) 2016/1847 z dnia 4 lipca 2016 r. w sprawie pomocy państwa SA.41612‑2015/C [ex SA.33584 (2013/C) (ex 2011/NN)], wdrożoną przez Niderlandy na rzecz zawodowego klubu piłkarskiego MVV Maastricht (Dz.U. 2016, L 282, s. 53), podkreślając, że w tym ostatnim przypadku Komisja ustaliła istnienie jednego środka, podczas gdy organy publiczne, o których mowa, przyjęły kilka środków. Skarżąca opiera się również na różnicach w tych dwu sprawach jeśli chodzi o uznanie za małe i średnie przedsiębiorstwo oraz zastosowanie kryteriów zgodności z rynkiem wewnętrznym określonych w wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji.

179    Tytułem wstępu należy zaznaczyć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem poszanowanie zasady równego traktowania lub niedyskryminacji wymaga, by porównywalne sytuacje nie były traktowane w odmienny sposób, a sytuacje odmienne nie były traktowane jednakowo, chyba że takie traktowanie jest obiektywnie uzasadnione (zob. wyrok z dnia 14 kwietnia 2005 r., Belgia/Komisja, C‑110/03, EU:C:2005:223, pkt 71 i przytoczone tam orzecznictwo).

180    W ramach niniejszego zarzutu skarżąca zarzuca Komisji, po pierwsze, że naruszyła ona zasadę niedyskryminacji, zezwalając w drodze odrębnej decyzji na pomoc przyznaną niderlandzkiemu klubowi piłkarskiemu MVV, podczas gdy zakazała ona przyznanej jej pomocy, jej zdaniem w tych samych okolicznościach, a po drugie, że naruszyła tę samą zasadę poprze potraktowanie w jednakowy sposób odmiennych sytuacji trzech klubów będących przedmiotem zaskarżonej decyzji.

181    Po pierwsze, w odniesieniu do dyskryminacji wynikającej z odmiennego traktowania skarżącej w zaskarżonej decyzji i klubu MVV w decyzji, o której mowa w pkt 178 powyżej, należy zauważyć, że zgodność z prawem decyzji Komisji stwierdzającej, że nowa pomoc nie spełnia warunków zastosowania tego odstępstwa, należy oceniać wyłącznie w kontekście art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE, a nie w świetle jej wcześniejszej praktyki decyzyjnej. Pojęcie pomocy państwa oraz warunki konieczne do przywrócenia rentowności beneficjenta odpowiadają obiektywnej sytuacji, którą ocenia się w dniu, w którym Komisja wydaje decyzję. Tak więc powody, dla których Komisja dokonała we wcześniejszej decyzji odmiennej oceny sytuacji, nie powinny mieć wpływu na ocenę zgodności z prawem zaskarżonej decyzji (wyroki: z dnia 17 lipca 2014 r., Westfälisch-Lippischer Sparkassen- und Giroverband/Komisja, T‑457/09, EU:T:2014:683, pkt 368; z dnia 11 grudnia 2014 r., Austria/Komisja, T‑251/11, EU:T:2014:1060, pkt 125).

182    Wynika z tego, że skarżąca nie może skutecznie powoływać się na rozwiązanie wypracowane przez Komisję w decyzji, o której mowa w pkt 178 powyżej, w celu stwierdzenia naruszenia zasady niedyskryminacji. W każdym razie, jak słusznie podnosi Komisja, klub MVV należy do kategorii małych i średnich przedsiębiorstw, zarówno pod względem formy prawnej, jak i liczby pracowników i obrotów, co odróżnia go od skarżącej, która nie twierdzi zresztą przed Sądem by należała do tej kategorii. Już sama ta okoliczność ma wpływ na kryteria zgodności mające zastosowanie w ramach wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji przedsiębiorstw, w szczególności na konieczność zapewnienia środków wyrównawczych. W związku z tym sytuacja skarżącej i klubu MVV nie jest porównywalna.

183    Po drugie, w odniesieniu do dyskryminacji, która miałaby wynikać z równego traktowania różnych zdaniem skarżącej sytuacji trzech klubów, których dotyczy zaskarżona decyzja, należy stwierdzić, że czynniki przedstawione przez skarżącą nie są na tyle istotne, aby spowodować zróżnicowanie, które uniemożliwiłoby równe traktowanie sytuacji tych trzech klubów, przy czym należy przypomnieć, że Komisja stosuje w niniejszej sprawie dwa systemy w celu stwierdzenia istnienia pomocy, a następnie w celu zbadania jej zgodności z rynkiem wewnętrznym, od których zasadniczo nie może odstąpić, chyba że doszłoby do naruszenia zasady równego traktowania (zob. podobnie wyrok z dnia 28 czerwca 2005 r., Dansk Rørindustri i in./Komisja, C‑189/02 P, C‑202/02 P, od C‑205/02 P do C‑208/02 P i C‑213/02 P, EU:C:2005:408, pkt 211).

184    Tak więc przede wszystkim okoliczność, że Fundación Hércules, w odróżnieniu od Fundación Valencia, nie spłaciła gwarantowanego kredytu, stanowi zdarzenie, które miało miejsce po przyznaniu rozpatrywanego środka pomocy. Nie była to zatem informacja dostępne w dniu, w którym IVF zobowiązał się do udzielenia gwarancji na zabezpieczony kredyt udzieloną przez Fundación Hércules. Ponadto skarżąca nie twierdzi, że okoliczność ta przyczynia się do ewolucji, która była przewidywalna od momentu udzielenia przedmiotowej gwarancji. W konsekwencji okoliczność ta nie może sama w sobie stać na przeszkodzie temu, by Komisja uznała odpowiednio sytuacje skarżącej i Hércules Club de Fútbol, SAD za podobne w ramach stosowania testu prywatnego podmiotu gospodarczego działającego w warunkach gospodarki rynkowej i zgodnie z kryteriami określonymi przez Komisję w komunikacie w sprawie gwarancji.

185    Następnie skarżąca nie wyjaśnia, w jaki sposób okoliczność, że IVF przyznał Fundación Elche dwie gwarancje w odniesieniu do dwóch różnych kredytów, stanowi element rozróżniający stojący na przeszkodzie temu, aby ona i Elche Club de Fútbol, SAD były traktowane w równy sposób.

186    Wreszcie jeśli chodzi o badanie zgodności środków podjętych na rzecz dwóch pozostałych klubów wskazanych w zaskarżonej decyzji, należy zaznaczyć, że Komisja uwzględniła okoliczność, iż nie przedstawiły one ani planu restrukturyzacji, ani nie zaproponowały środków wyrównawczych, co jasno wynika z motywów 113 i 118 zaskarżonej decyzji, w których stwierdzono, że warunki określone w pkt 34 i 38 wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji nie zostały przez te kluby spełnione. Jednocześnie należy wziąć pod uwagę okoliczności faktyczne dotyczące skarżącej, aby dojść do wniosku, że ze względu na ich niewystarczający charakter – ale nie ich pominięcie – przesłanki te również nie są spełnione w odniesieniu do niej. W związku z tym fakt, że różnice zaobserwowane między sytuacją skarżącej i dwóch pozostałych klubów, o których mowa, doprowadziły ostatecznie do identycznego traktowania, jest obiektywnie uzasadniony.

187    Z ogółu powyższych uwag wynika, że zarzut siódmy należy oddalić.

 W przedmiocie zarzutu trzeciego, dotyczącego oczywistego błędu w ocenie przy obliczaniu kwoty pomocy

188    Skarżąca, wspierana przez Królestwo Hiszpanii, zarzuca Komisji, że ta nie oceniła prawidłowo wartości regwarancji oferowanych przez Fundación Valencia na rzecz IVF. Podnosi ona również, że poziom jej akcji posiadanych przez tę fundację jako zabezpieczenia był co najmniej „normalny”, zgodnie z klasyfikacją komunikatu w sprawie stóp referencyjnych, co skutkuje zmniejszeniem do mniej niż sześciu milionów euro kwoty pomocy podlegającej odzyskaniu. W replice skarżąca odnosi się, po pierwsze, do ceny zakupu zapłaconej przez innych prywatnych subskrybentów przy podwyższeniu kapitału w 2009 r., a po drugie, do jej wyceny dokonanej przez konsultantów, którym zleciła ona w niniejszym postępowaniu, w oparciu o tzw. metodę „wielu” na podstawie próbki klubów przedstawionych jako porównywalne. Dodaje ona, że nawet przy założeniu, iż akcje te powinny być wyceniane wyłącznie na podstawie jej sprawozdań finansowych, należy uwzględnić wkład kapitałowy Fundación Valencia. Skarżąca odsyła ponadto do szeregu warunków zawieszających przewidzianych w umowie gwarancji mającej na celu udzielenie IVF szeregu dodatkowych zapewnień.

189    Komisja twierdzi, że nic, co zostało przedstawione przez skarżącą, nie podważa ustaleń poczynionych w motywie 93 zaskarżonej decyzji w świetle informacji dostępnych w toku postępowania administracyjnego. W tym względzie Komisja uważa, że wartość akcji stała się praktycznie zerowa ze względu na straty klubu. Komisja dodaje, że miałyby one wartość jedynie wówczas, gdyby skarżąca nie borykała się z trudnościami lub gdyby miała wiarygodną perspektywę poprawy sytuacji finansowej. Cena zapłacona przez prywatnych akcjonariuszy, którzy uczestniczyli w podwyższeniu kapitału w 2009 r. w drodze subskrypcji, nie byłaby istotna, biorąc pod uwagę jej kontekst i prawdopodobny charakter subskrybentów. W każdym wypadku zdaniem Komisji nie jest prawdopodobne, by akcje skarżącej, przy założeniu, że ich wartość nie była zerowa, obejmowały co najmniej 40% kredytu, jak wymaga tego komunikat w sprawie stóp referencyjnych, aby zabezpieczenie miało „normalny” poziom. Komisja twierdzi ponadto, że w razie potrzeby należy odjąć wartość aktywów skarżącej przekazanych już jako zabezpieczenie w ramach kredytów, które zostały jej przyznane przed podwyższeniem kapitału.

190    W niniejszej sprawie Komisja stwierdza w motywie 93 zaskarżonej decyzji w odniesieniu do wartości akcji strony skarżącej zastawionych na rzecz IVF, co następuje:

„[Rozpatrywany] kredyt był zabezpieczony zastawem na nabytych akcjach [Valencia CF]. [Valencia CF] znajdował się jednak w trudnej sytuacji, tj. prowadził[…] działalność przynoszącą straty. [Z]abrakło wiarygodnego planu przywrócenia rentowności, z którego wynikałoby, że prowadzona działalność będzie przynosić [jego] akcjonariuszom zyski zamiast strat. Dlatego straty [Valencia CF] zawierały się w cenie [jego] akcji, w związku z czym wartość tych akcji jako zabezpieczenia kredytu była bliska zeru”.

191    W ramach niniejszego zarzutu skarżąca kwestionuje wnioski, do których doszła Komisja w odniesieniu do wartości regwarancji udzielonej przez Fundación Valencia za pomocą zastawu ustanowionego na jej akcjach, podnosząc, że bez względu na przyjętą metodę wyceny wartość akcji, na których dokonano zabezpieczenia, odpowiadała co najmniej „normalnemu” poziomowi gwarancji w rozumieniu komunikatu w sprawie stóp referencyjnych. Trzy metody wyceny, na które powołuje się skarżąca w swoich pismach procesowych, opierają się, po pierwsze, na porównaniu z ceną zakupu prywatnych subskrypcji w 2009 r., po drugie, na zastosowaniu metody wielokrotności przychodów na podstawie próby klubów przedstawionych jako porównywalne, i po trzecie, na ocenie rozwoju jej sytuacji finansowej.

192    Przede wszystkim należy zbadać krytyczne uwagi sformułowane przez skarżącą w odniesieniu do przyjętej przez Komisję w zaskarżonej decyzji metody wyceny jej akcji, która opiera się na ocenie jej sytuacji finansowej (zob. pkt 190 powyżej).

193    W tym względzie charakter kontroli sprawowanej przez Sąd nad oceną wartości regwarancji przez Komisję w ramach obliczania dokładnej kwoty pomocy jest identyczny z tym, o którym mowa w pkt 59 powyżej.

194    Ponadto nie ma potrzeby orzekania w przedmiocie posiłkowego argumentu Komisji, zgodnie z którym nie jest prawdopodobne, by sporne akcje obejmowały co najmniej 40% kredytu, ponieważ zaskarżona decyzja nie opiera się na tej podstawie, lecz na wniosku, że w sposób bezwzględny wartość akcji jest „bliska zeru”. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem decyzja powinna być samowystarczalna, a jej uzasadnienie nie może wynikać z pisemnych lub ustnych wyjaśnień udzielonych w późniejszym okresie, kiedy decyzja ta jest już przedmiotem skargi do sądu Unii (wyroki: z dnia 12 grudnia 1996 r., Rendo i in./Komisja, T‑16/91, EU:T:1996:189, pkt 45; z dnia 12 września 2007 r., Olympiaki Aeroporia Ypiresies/Komisji, T‑68/03, EU:T:2007:253, pkt 254; z dnia 16 września 2013 r., Wabco Europe i in./Komisji, T‑380/10, EU:T:2013:449, pkt 107).

195    Następnie należy przypomnieć, że krytyka skarżącej koncentruje się na jakoby błędnej ocenie Komisji co do wpływu podwyższenia kapitału w 2009 r. w wysokości 92,4 mln EUR na jej sytuację finansową, a zatem na wartości jej akcji.

196    Na wstępie należy przypomnieć, że Sąd bada argumentację skarżącej jedynie w zakresie, w jakim dotyczy ona środka nr 4 (zob. pkt 141 powyżej). Tymczasem w dniu przyznania tego środka, czyli w dniu 10 listopada 2010 r., podjęto już decyzję o podwyższeniu kapitału w 2009 r., a nowo wyemitowane akcje udostępnione do subskrypcji. Zdarzenia te zostały odzwierciedlone w sprawozdaniu finansowym skarżącej za rok obrotowy 2009/2010, odtworzonym w motywie 15 zaskarżonej decyzji, z którego wynika, że w dniu zakończenia tego roku kapitał zakładowy skarżącej wzrósł w porównaniu z poprzednim rokiem obrotowym z 9,2 mln EUR do 101,7 mln EUR, a jej fundusze własne wzrosły z –33,3 mln EUR do 57,3 mln EUR. Ponadto zysk przed opodatkowaniem wzrósł z –59,2 mln EUR do 17,9 mln EUR.

197    Z powyższego należy wywnioskować, że twierdzenie Komisji, zawarte w motywie 93 zaskarżonej decyzji i powtórzone w pkt 190 powyżej, że działalność skarżącej przynosiła straty, jest błędne, ponieważ rok obrotowy bezpośrednio poprzedzający przyznanie środka nr 4 był właśnie rokiem dochodowym.

198    Ponadto środki własne skarżącej na koniec roku budżetowego 2009/2010 były znaczne, zgodnie z zaskarżoną decyzją rzędu 57,3 mln EUR. W odpowiedzi na pytanie zadane przez Sąd w ramach środków organizacji postępowania Komisja twierdzi, że w dniu przyznania środka nr 4 „zobowiązania klubu przekraczały jego aktywa”. W zakresie, w jakim skarżąca rozumie przez to, że dług klubu wykracza poza całość jej aktywów, należy stwierdzić, iż twierdzenie to nie jest w żaden sposób poparte i nie zostało podważone przez samą Komisję, która podczas rozprawy przyznała, że majątek netto skarżącej w tym dniu był dodatni. Również w ramach tej odpowiedzi Komisja powołuje się na okoliczność, że straty zarejestrowane w trakcie roku obrotowego 2008/2009 stanowiły jedną trzecią kwoty podwyższenia kapitału z 2009 r., a ujemny kapitał własny stwierdzony w wyniku tego samego roku obrachunkowego odpowiadał około jednej trzeciej tej kwoty. Należy jednak zauważyć, że okoliczność ta nie podważa ustalenia, zgodnie z którym na koniec ostatniego roku obrotowego zamkniętego przed przyznaniem środka nr 4 środki własne skarżącej wynosiły 57,3 mln EUR.

199    Na rozprawie Komisja podkreśliła fakt, że skarżąca realizowała „transakcje ze stratą”, że nie posiadała wiarygodnego planu restrukturyzacji, a nawet przy założeniu, że oparcie się na nim było możliwe, fakt, że wykonanie tego planu w każdym wypadku opierało się, w odniesieniu do pierwszych czterech lat, na realizacji strat, przy czym wszystko uzasadniało uznanie, że akcje skarżącej miały wartość bliską zeru. Tymczasem należy przypomnieć, że rok obrotowy zakończony przed przyznaniem środka nr 4 był dochodowy, co z jednej strony podważa twierdzenie Komisji, zgodnie z którym skarżąca dokonywała jedynie „transakcji ze stratą”, a z drugiej strony relatywizuje znaczenie prognoz dokonanych wcześniej w ramach planu rentowności z 2009 r.

200    Wreszcie z motywu 76 zaskarżonej decyzji wynika, że zakwalifikowanie skarżącej jako przedsiębiorstwa zagrożonego w dniu przyznania środka nr 4 opiera się na bardziej ograniczonym materiale dowodowym niż ten zaakceptowany przez Komisję w dniu przyznania środka nr 1, co również doprowadziło do tego, że w odniesieniu do pierwszego z nich zastosowano jedynie kryteria określone w pkt 11 wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji, podczas gdy Komisja uznała, że zarówno pkt 10, jak i pkt 11 tych wytycznych mają zastosowanie do drugiego ze środków (zob. pkt 64 i 65 powyżej). Tak więc podczas gdy Komisja oparła się na istnieniu strat, spadku obrotów, ujemnego kapitału własnego oraz na poziomie zadłużenia skarżącej, aby dojść do wniosku, że w dniu przyznania środka nr 1 byłą ona przedsiębiorstwem zagrożonym, tylko ten ostatni czynnik oraz „zyski bliskie zeru” potwierdzają wniosek sformułowany przez Komisję w odniesieniu do sytuacji skarżącej przy przyznawaniu środka nr 4.

201    W świetle powyższego należy stwierdzić, że elementy, na których opierają się wnioski Komisji zawarte w motywie 93 zaskarżonej decyzji, dotyczące „bliskiej zeru” wartości akcji skarżącej w dniu przyznania środka nr 4, są częściowo błędne, ponieważ rok obrotowy poprzedzający przyznanie tego środka był dochodowy. Należy również uznać, że stwierdzając we wspomnianym motywie 93 ze względów wspólnych dla środków nr 1 i 4, „bliskiej zeru” wartości akcji skarżącej, Komisja popełniła oczywisty błąd w ocenie, nie uwzględniając istotnych czynników, jakimi są istnienie znacznych funduszy własnych i osiągnięcie zysku przed opodatkowaniem w roku obrotowym poprzedzającym przyznanie środka nr 4.

202    Argument Komisji, że wartość akcji skarżącej powinna zostać obniżona o wartość jej aktywów już zastawionych jako zabezpieczenie w związku z kredytami udzielonymi jej wcześniej, nie może podważyć tego wniosku. Po pierwsze, należy zauważyć, że chodzi o nowy powód w stosunku do tych zawartych w zaskarżonej decyzji, które jako takie nie mogą uzupełnić stwierdzonych powyżej braków tej decyzji (zob. orzecznictwo przypomniane w pkt 194 powyżej). Po drugie, w każdym wypadku Komisja nie wyjaśnia, dlaczego należy wykazać tak ścisły związek między wartością aktywów skarżącej przekazanych jako zabezpieczenie a wartością akcji będących przedmiotem zabezpieczania. Po trzecie, kredyty, którym towarzyszą takie gwarancje, są z założenia już uwzględnione w danych finansowych skarżącej przedstawionych w motywie 15, na których Komisja opiera się przy formułowaniu swoich wniosków dotyczących wartości przedmiotowych udziałów.

203    W związku z tym, bez konieczności badania innych argumentów skarżącej, należy uwzględnić trzeci zarzut, ponieważ dokonana przez Komisję ocena wartości jej zastawionych akcji jest oparta na istotnej nieścisłości i jest obarczona oczywistymi błędami.

204    W świetle tego wniosku i ze względów ekonomii procesowej nie ma potrzeby badania zarzutów czwartego i piątego oraz części drugiej zarzutu szóstego, które dotyczą późniejszego etapu analizy i zakładają, że cechy spornej gwarancji zostały prawidłowo ustalone.

205    Ponadto chociaż z zarzutu trzeciego wynika, że dotyczy on jedynie obliczenia kwoty rozpatrywanego środka pomocy, a nie samego istnienia tej pomocy, należy jednocześnie zauważyć, że stwierdzony przez Sąd oczywiście błędny charakter dokonanej przez Komisję oceny wartości regwarancji udzielonej IVF może mieć wpływ na uznanie rozpatrywanego środka za pomoc państwa w świetle warunku korzyści. Nie można bowiem wykluczyć, że dokonując przeglądu wartości zaoferowanej regwarancji, Komisja będzie zmuszona dokonać nowej oceny charakteru środka nr 4 jako pomocy państwa. W tym względzie określenie wartości akcji zastawionych przez skarżącą ma zasadnicze znaczenie w ogólnej systematyce zaskarżonej decyzji (zob. analogicznie wyrok z dnia 15 czerwca 2005 r., Corsica Ferries France/Komisja, T‑349/03, EU:T:2005:221, pkt 319, 320).

206    W związku z tym należy stwierdzić nieważność zaskarżonej decyzji w zakresie, w jakim dotyczy ona przyznanych skarżącej środków nr 1 i 4.

 W przedmiocie kosztów

207    Zgodnie z art. 134 § 1 regulaminu postępowania kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ Komisja przegrała sprawę, należy – zgodnie z żądaniem skarżącej – obciążyć ją jej własnymi kosztami oraz kosztami poniesionymi przez skarżącą, w tym kosztami związanymi z postępowaniem w przedmiocie środka tymczasowego.

208    Zgodnie z art. 138 § 1 regulaminu postępowania państwa członkowskie i instytucje interweniujące w sprawie pokrywają własne koszty. Wobec tego Królestwo Hiszpanii pokryje własne koszty.

Z powyższych względów

SĄD (czwarta izba)

orzeka, co następuje:

1)      Stwierdza się nieważność decyzji Komisji (UE) 2017/365 z dnia 4 lipca 2016 r. w sprawie pomocy państwa SA.36387 (2013/C) (ex 2013/NN) (ex 2013/CP) wdrożonej przez Hiszpanię na rzecz Valencia Club de Fútbol, SAD, Hércules Club de Fútbol, SAD, oraz Elche Club de Fútbol, SAD w zakresie, w jakim dotyczy ona Valencia Club de Fútbol, SAD.

2)      Komisja Europejska pokrywa własne koszty oraz koszty poniesione przez Valencia Club de Fútbol, w tym koszty związane z postępowaniem w przedmiocie środka tymczasowego.

3)      Królestwo Hiszpanii pokrywa własne koszty.

Kanninen Schwarcz Iliopoulos

Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 12 marca 2020 r.

Podpisy

Spis treści

*      Język postępowania: hiszpański.