WYROK SĄDU PIERWSZEJ INSTANCJI (trzecia izba w składzie powiększonym)

z dnia 2 października 2001 r.(*)

Skarga o stwierdzenie nieważności – Akt Parlamentu Europejskiego dotyczący przepisu jego regulaminu wewnętrznego – Zgłoszenie utworzenia grupy w rozumieniu art. 29 regulaminu Parlamentu Europejskiego – Dopuszczalność – Zarzut niezgodności z prawem – Zasada równego traktowania – Poszanowanie praw podstawowych – Zasady demokracji i proporcjonalności – Wolność stowarzyszania się – Ochrona uzasadnionych oczekiwań – Tradycje parlamentarne państw członkowskich – Naruszenie istotnych wymogów proceduralnych – Nadużycie procedury

W sprawach połączonych T‑222/99, T‑327/99 i T‑329/99

Jean-Claude Martinez, poseł do Parlamentu Europejskiego, zamieszkały w Montpellier (Francja),

Charles de Gaulle, poseł do Parlamentu Europejskiego, zamieszkały w Paryżu (Francja),

reprezentowani przez adwokata F. Wagnera,

strona skarżąca w sprawie T‑222/99,

Front national, z siedzibą w Saint-Cloud (Francja), reprezentowany przez A. Nivière’a, avocat,

strona skarżąca w sprawie T‑327/99,

Emma Bonino, posłanka do Parlamentu Europejskiego, zamieszkała w Rzymie (Włochy),

Marco Pannella, poseł do Parlamentu Europejskiego, zamieszkały w Rzymie,

Marco Cappato, poseł do Parlamentu Europejskiego, zamieszkały w Vedano al Lambro (Włochy),

Gianfranco Dell’Alba, poseł do Parlamentu Europejskiego, zamieszkały w Livorno (Włochy),

Benedetto Della Vedova, poseł do Parlamentu Europejskiego, zamieszkały w Tirano (Włochy),

Olivier Dupuis, poseł do Parlamentu Europejskiego, zamieszkały w Rzymie,

Maurizio Turco, poseł do Parlamentu Europejskiego, zamieszkały w Pulsano (Włochy),

Lista Emma Bonino, z siedzibą w Rzymie,

początkowo reprezentowani przez A. Tizzana i G. M. Robertiego, avvocati, a następnie przez G.M. Robertiego, avvocato,

strona skarżąca w sprawie T‑329/99,

przeciwko

Parlamentowi Europejskiemu, reprezentowanemu przez G. Garzóna Clarianę, J. Schooego, H. Krücka i A. Caiola, działających w charakterze pełnomocników, z adresem do doręczeń w Luksemburgu,

strona pozwana,

mających za przedmiot wniosek o stwierdzenie nieważności w sprawie T‑222/99 – decyzji Parlamentu Europejskiego z dnia 14 września 1999 r. dotyczącej wykładni art. 29 ust. 1 regulaminu Parlamentu Europejskiego, w sprawie T‑327/99 – decyzji Parlamentu Europejskiego z dnia 14 września 1999 r. dotyczącej rozwiązania ze skutkiem wstecznym „Grupy Technicznej Posłów Niezrzeszonych (TPN) – grupy mieszanej” oraz w sprawie T‑329/99 – decyzji Parlamentu Europejskiego z dnia 14 września 1999 r., mocą której Parlament przyjął stanowisko komisji spraw konstytucyjnych w przedmiocie zgodności zgłoszenia utworzenia „Grupy Technicznej Posłów Niezrzeszonych (TPN) – grupy mieszanej” z art. 29 regulaminu Parlamentu Europejskiego,

SĄD PIERWSZEJ INSTANCJI WSPÓLNOT EUROPEJSKICH
(trzecia izba w składzie powiększonym),

w składzie: J. Azizi, prezes, K. Lenaerts, R.M. Moura Ramos, M. Jaeger i M. Vilaras, sędziowie,

sekretarz: J. Palacio González, administrator,

uwzględniając procedurę pisemną i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 13 lutego 2001 r.,

wydaje następujący

Wyrok

 Ramy prawne

1        Regulamin Parlamentu Europejskiego, w brzmieniu obowiązującym w czasie, gdy miały miejsce okoliczności faktyczne sporu (Dz.U. 1999, L 202, str. 1, zwany dalej „regulaminem”), stanowił w art. 29 „Tworzenie grup politycznych”, co następuje:

„1.      Posłowie mogą zrzeszać się w grupy według pokrewieństwa politycznego.

2.      Każda grupa polityczna składa się z posłów wybranych z więcej niż jednego państwa członkowskiego. Minimalna liczba posłów konieczna do utworzenia grupy politycznej wynosi dwadzieścia trzy, jeżeli pochodzą oni z dwóch państw członkowskich, osiemnaście, jeżeli pochodzą z trzech państw członkowskich, oraz czternaście, jeżeli pochodzą z czterech lub większej liczby państw członkowskich.

3.      Poseł może należeć tylko do jednej grupy politycznej.

4.      Utworzenie grupy politycznej winno być zgłoszone przewodniczącemu. Zgłoszenie to zawiera nazwę, nazwiska członków oraz skład prezydium grupy.

5.      Powyższe zgłoszenie utworzenia grupy politycznej jest publikowane w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich”.

2        Artykuł 30, dotyczący posłów niezrzeszonych, stanowi:

„1.      Posłowie, którzy nie należą do żadnej grupy politycznej, mają do dyspozycji sekretariat. Szczegółowe warunki są ustalane przez prezydium na podstawie propozycji sekretarza generalnego.

2.      Prezydium określa również status i prawa parlamentarne tych posłów”.

3        W myśl art. 23 regulaminu w skład Konferencji Przewodniczących wchodzą przewodniczący Parlamentu i przewodniczący grup politycznych z prawem głosu oraz dwóch przedstawicieli posłów niezrzeszonych, którzy uczestniczą w posiedzeniach bez prawa głosu. Ponadto grupy polityczne mogą przedkładać projekt uchwały na zakończenie debaty o wyborze Komisji (art. 33) oraz uczestniczyć w delegacji Parlamentu do Komitetu Pojednawczego (art. 82). Ponadto art. 137 regulaminu przyznaje grupom politycznym prawo składania wyjaśnień, nieprzekraczających dwóch minut, dotyczących sposobu głosowania.

4        Regulamin przewiduje również podejmowanie inicjatyw przez grupę polityczną lub co najmniej 32 posłów w następującym zakresie:

–        proponowania kandydatur na stanowiska przewodniczącego, wiceprzewodniczących i kwestorów (art. 13);

–        wnoszenia pytań do Rady lub Komisji oraz wnioskowanie o ich wpisanie „do porządku dziennego obrad Parlamentu” (art. 42);

–        przedstawiania propozycji zaleceń dla Rady w kwestiach objętych tytułami V i VI traktatu UE lub w przypadku gdy nie skonsultowano się z Parlamentem w sprawie umowy międzynarodowej objętej zakresem art. 97 lub 98 (art. 49);

–        składania wniosków o poddanie pod dyskusję kwestii bieżących, pilnych i istotnej wagi (art. 50);

–        składania wniosków o ponowne przedłożenie określonej kwestii Parlamentowi w trybie art. 71 ust. 3 regulaminu;

–        przedstawiania propozycji odrzucenia wspólnego stanowiska Rady (art. 79);

–        składania poprawek do wspólnego stanowiska Rady (art. 80);

–        składania propozycji mającej na celu wezwanie Komisji lub Rady do podjęcia dyskusji przed rozpoczęciem negocjacji z państwem kandydującym do przystąpienia (art. 96);

–        składania propozycji w przedmiocie wniosku do Rady o nieudzielanie zgody na otwarcie negocjacji w sprawie zawarcia, odnowienia lub zmiany porozumienia międzynarodowego, zanim Parlament nie wypowie się, na podstawie sprawozdania właściwej komisji parlamentarnej, na temat upoważnienia do prowadzenia planowanych negocjacji (art. 97);

–        składania propozycji mających na celu umożliwienie komisji właściwej w dziedzinie polityki zagranicznej i wspólnego bezpieczeństwa sformułowania zaleceń pod adresem Rady (art. 104);

–        przedstawiania propozycji zmian do projektu porządku obrad Parlamentu (art. 111);

–        przedstawiania propozycji do dyskusji w trybie pilnym (art. 112);

–        składania wniosków o głosowanie podzielone (art. 131);

–        składania wniosków o głosowanie imienne (art. 134);

–        przedkładania propozycji zmian do dyskusji podczas posiedzeń plenarnych (art. 139);

–        składania wniosków o odesłanie do komisji (art. 144);

–        składania wniosków o zamknięcie debaty (art. 145);

–        składania wniosków o odroczenie debaty (art. 146);

–        składania wniosków o zawieszenie lub podjęcie obrad (art. 147);

–        możliwości zgłaszania sprzeciwu wobec wykładni regulaminu proponowanej przez właściwą komisję.

5        Zgodnie z art. 180 regulaminu, dotyczącym jego stosowania:

„1.      W razie wątpliwości dotyczących stosowania lub wykładni niniejszego regulaminu przewodniczący może, bez uszczerbku dla jakichkolwiek wcześniejszych decyzji w tym zakresie, przekazać sprawę właściwej komisji do rozpatrzenia.

W razie zgłoszenia wniosków w sprawie przestrzegania regulaminu zgodnie z art. 142 przewodniczący może również przekazać sprawę właściwej komisji.

2.      Właściwa komisja decyduje w przedmiocie konieczności zaproponowania zmian do regulaminu. W takim przypadku stosuje ona procedurę przewidzianą w art. 181.

3.      Jeżeli właściwa komisja uzna, że wystarczające będzie dokonanie wykładni obowiązującego regulaminu, przekazuje swoją wykładnię przewodniczącemu, który informuje o tym Parlament.

4.      Jeżeli grupa polityczna lub co najmniej trzydziestu dwóch posłów wniesie sprzeciw wobec wykładni właściwej komisji, sprawę przedkłada się do rozpatrzenia Parlamentowi, który podejmuje decyzję zwykłą większością głosów w obecności co najmniej jednej trzeciej posłów. W razie odrzucenia wykładni sprawę przekazuje się ponownie do komisji.

5.      Wykładnie, wobec których nie wniesiono sprzeciwów, jak również te, które zostały przyjęte przez Parlament, wpisuje się kursywą, wraz z decyzjami podjętymi odnośnie do stosowania regulaminu, w formie uwag wyjaśniających do odpowiedniego artykułu lub artykułów regulaminu.

6.      Uwagi te stanowią precedensy dla stosowania i przyszłej wykładni artykułów, których dotyczą.

[…]”.

 Okoliczności faktyczne leżące u podstaw sporu

6        Pismem z dnia 19 lipca 1999 r. pewna liczba posłów do Parlamentu, należących do różnych ugrupowań politycznych, zgłosiła przewodniczącemu Parlamentu, zgodnie z art. 29 ust. 4 regulaminu, utworzenie „Grupy Technicznej Posłów Niezrzeszonych (TPN) – grupy mieszanej” (zwanej dalej „grupą TPN”), której deklarowanym celem było zagwarantowanie każdemu posłowi możliwości pełnego wykonywania mandatu poselskiego.

7        „Warunki utworzenia” grupy TPN zawierały następujące informacje:

„Ugrupowania-sygnatariusze potwierdzają swoją wzajemną i całkowitą niezależność polityczną, co oznacza:

–        swobodę głosowania, zarówno w komisjach, jak i na posiedzeniach plenarnych;

–        że każde ugrupowanie będzie się powstrzymywać od wypowiadania się w imieniu wszystkich posłów grupy;

–        że celem zebrań grupy będzie wyłącznie przyznawanie czasu wypowiedzi, jak również rozwiązywanie wszelkich problemów administracyjnych i finansowych dotyczących grupy;

–        że prezydium grupy będzie się składać z przedstawicieli różnych ugrupowań”.

8        Z protokołu posiedzenia plenarnego z dnia 20 lipca 1999 r. (Dz.U. C 301, str. 1) wynika, że przewodnicząca Parlamentu oświadczyła, iż „otrzymała od dwudziestu dziewięciu posłów zgłoszenie utworzenia nowej grupy politycznej pod nazwą Grupy Technicznej Posłów Niezrzeszonych (TPN)”. Przewodniczący pozostałych grup politycznych, uznając, że w tym przypadku nie został spełniony wymóg dotyczący pokrewieństwa politycznego, złożyli wniosek na piśmie o dokonanie wykładni art. 29 ust. 1 przez komisję spraw konstytucyjnych i uznanie zainteresowanych posłów, do czasu zajęcia stanowiska przez komisję, za niezrzeszonych.

9        Pismem z dnia 28 lipca 1999 r. przewodniczący komisji spraw konstytucyjnych powiadomił przewodniczącą Parlamentu, że:

„Na posiedzeniu w dniach 27 i 28 lipca 1999 r. komisja spraw konstytucyjnych rozpatrzyła wniosek o dokonanie wykładni art. 29 [ust.] 1 regulaminu, przekazany przez konferencję przewodniczących podczas posiedzenia z dnia 21 lipca 1999 r.

Po pogłębionej dyskusji i przy 15 głosach za, dwóch przeciw i jednym wstrzymującym się komisja spraw konstytucyjnych dokonała następującej wykładni art. 29 [ust.] 1 regulaminu:

Zgłoszenie utworzenia [grupy TPN] jest niezgodne z art. 29 [ust.]  1 [regulaminu].

Zgłoszenie utworzenia tej grupy, w szczególności załącznik 2 do pisma o utworzeniu, wystosowanego do przewodniczącego Parlamentu Europejskiego, wyklucza wszelkie pokrewieństwo polityczne. Przyznaje ono poszczególnym ugrupowaniom sygnatariuszom całkowitą niezależność polityczną wewnątrz grupy.

Proponuję wprowadzić, jako uwagę wyjaśniającą brzmienie art. 29 [ust.] 1 regulaminu, następujący tekst:

»W rozumieniu niniejszego przepisu nie jest dopuszczalne utworzenie grupy, która otwarcie wyłącza swój charakter polityczny i pokrewieństwo polityczne swoich członków«.

[…]”.

10      Na posiedzeniu plenarnym w dniu 13 września 1999 r. przewodnicząca podała do wiadomości Parlamentu, zgodnie z art. 180 ust. 3 regulaminu, cytowaną w poprzednim punkcie treść pisma z dnia 28 lipca 1999 r. Grupa TPN zgłosiła, na podstawie art. 180 ust. 4 regulaminu, sprzeciw wobec uwag wyjaśniających zaproponowanych przez komisję spraw konstytucyjnych.

11      Na posiedzeniu plenarnym w dniu 14 września 1999 r. rzeczona nota interpretacyjna została zgodnie z powyższym przepisem poddana pod głosowanie Parlamentu, który przyjął ją większością głosów swych członków.

 Przebieg postępowania

12      Pismami złożonymi w sekretariacie Sądu odpowiednio w dniach 5 października, 19 listopada i 22 listopada 2001 r. J.C. Martinez i Ch. de Gaulle (sprawa T‑222/99), Front national (sprawa T‑327/99) oraz E. Bonino, M. Pannella, M. Cappato, G. Dell’Alba, B. Della Vedova, O. Dupuis, M. Turco i Lista Emma Bonino (zwani dalej „E. Bonino i in.”) (sprawa T‑329/99) wnieśli niniejsze skargi o stwierdzenie nieważności spornych decyzji.

13      Odrębnym pismem procesowym, zarejestrowanym w sekretariacie Sądu w dniu 5 października 1999 r., J.C. Martinez i Ch. de Gaulle złożyli w trybie art. 242 WE wniosek o zawieszenie wykonania aktu Parlamentu z dnia 14 września 1999 r. Postanowieniem z dnia 25 listopada 1999 r. w sprawie T‑222/99 R J.C. Martinez i Ch. de Gaulle przeciwko Parlamentowi, Rec. str. II‑3397, prezes Sądu uwzględnił ten wniosek, zastrzegając jednocześnie, że orzeczenie o kosztach nastąpi w wyroku kończącym sprawę.

14      Sprawy te zostały początkowo przydzielone izbie orzekającej w składzie trzyosobowym. Po wysłuchaniu stanowisk stron, orzeczeniem z dnia 14 listopada 2000 r., Sąd przekazał owe sprawy do rozpoznania izbie orzekającej w składzie pięcioosobowym, zgodnie z art. 51 § 1 regulaminu Sądu.

15      Na podstawie sprawozdania sędziego sprawozdawcy Sąd (trzecia izba w składzie powiększonym) postanowił otworzyć procedurę ustną. W ramach środków organizacji postępowania wezwał on strony do przedstawienia pewnych dokumentów i odpowiedzi na piśmie na pewne pytania, co strony uczyniły w wyznaczonym terminie.

16      Strony przedstawiły swe stanowiska i udzieliły odpowiedzi na pytania Sądu podczas rozprawy w dniu 13 lutego 2001 r.

17      Wysłuchawszy stron w kwestii połączenia spraw, Sąd (trzecia izba w składzie powiększonym) zarządził na podstawie art. 50 regulaminu Sądu połączenie niniejszych spraw do celów wydania wyroku.

 Żądania stron

18      W sprawie T‑222/99 J.C. Martinez i Ch. de Gaulle wnoszą do Sądu o:

–        stwierdzenie nieważności decyzji Parlamentu z dnia 14 września 1999 r. w sprawie wykładni jego regulaminu;

–        orzeczenie o sprzeczności proponowanej przez komisję spraw konstytucyjnych Parlamentu wykładni art. 29 ust. 1 regulaminu ze wspólnotowym porządkiem prawnym, z państwem prawa, z zasadami Unii stanowiącymi jej podstawy i z prawami podstawowymi;

–        obciążenie strony pozwanej kosztami postępowania.

19      W sprawie T‑327/99 Front national wnosi do Sądu o:

–        stwierdzenie nieważności decyzji Parlamentu z dnia 14 września 1999 r. w sprawie rozwiązania grupy TPN;

–        przywrócenie członków tej grupy do ich praw i prerogatyw zarówno materialnych, jak i niematerialnych, ze skutkiem wstecznym od dnia 19 lipca 1999 r., który jest dniem zgłoszenia przewodniczącemu Parlamentu utworzenia grupy TPN;

–        dokonanie odtworzenia kariery zawodowej personelu przydzielonego do dyspozycji grupy TPN, tak aby podlegający jej asystenci, technicy i sekretarki zostali przywróceni do takiej pozycji, jaka pod względem zaszeregowania w ramach stopni i szczebli by im się należała jako członkom personelu grupy parlamentarnej;

–        zasądzenie na rzecz grupy TPN wypłacenia począwszy od dnia 19 lipca 1999 r. różnego rodzaju dotacji przeznaczonych dla grup politycznych na podstawie stosowanych do nich przepisów;

–        obciążenie strony pozwanej kosztami postępowania wraz z kosztami adwokackimi szacowanymi na 52 500 franków francuskich (FRF).

20      Podczas rozprawy Front national wycofał jednak żądania drugie, trzecie i czwarte, co Sąd przyjmuje do wiadomości.

21      W sprawie T‑329/99 E. Bonino i in. wnoszą do Sądu:

–        o stwierdzenie nieważności decyzji Parlamentu z dnia 14 września 1999 r. uznającej utworzenie grupy TPN za niezgodne z art. 29 ust. 1 regulaminu;

–        pomocniczo – o orzeczenie, w trybie art. 241 WE, o niezgodności z prawem i niestosowalności przepisu art. 29 ust. 1 w związku z art. 30 regulaminu;

–        obciążenie strony pozwanej kosztami postępowania.

22      Parlament wnosi do Sądu w każdej ze spraw o:

–        odrzucenie skargi jako niedopuszczalnej lub ewentualnie oddalenie jej jako bezzasadnej;

–        obciążenie strony skarżącej lub skarżących kosztami postępowania.

 W przedmiocie dopuszczalności

23      Nie zgłaszając formalnie zarzutu niedopuszczalności w trybie art. 114 regulaminu Parlament twierdzi, że skargi o stwierdzenie nieważności są niedopuszczalne. W uzasadnieniu, na poparcie tej tezy, podnosi on trzy zarzuty.

24      W ramach zarzutu pierwszego Parlament twierdzi w sprawach T‑327/99 i T‑329/99, że akt zaskarżony przez skarżących nie istnieje. W zarzucie drugim twierdzi on w odniesieniu do wszystkich trzech spraw, że zgodność wydanego przez niego aktu z dnia 14 września 1999 r. z prawem nie może być przedmiotem kontroli dokonywanej przez sąd wspólnotowy. Stawiany we wszystkich trzech sprawach zarzut trzeci jest wywodzony z tego, że rozpatrywany akt nie dotyczy skarżących w sposób bezpośredni i indywidualny w rozumieniu art. 230 akapit czwarty WE.

 W przedmiocie zarzutu pierwszego, wywodzonego z nieistnienia aktu zaskarżonego w sprawach T‑327/99 i T‑329/99

25      W sprawach T‑327/99 i T‑329/99 Parlament powołuje się na nieistnienie aktu, którego stwierdzenia nieważności domagają się skarżący, a mianowicie odpowiednio jego domniemanej decyzji z dnia 14 września 1999 r. w sprawie rozwiązania grupy TPN ze skutkiem wstecznym oraz jego domniemanej decyzji z tego samego dnia, mocą której przejął on stanowisko komisji spraw konstytucyjnych w sprawie zgodności zgłoszenia utworzenia grupy TPN z art. 29 regulaminu. Twierdzi on, że w dniu 14 września 1999 r. przyjął on jedynie wykładnię wspomnianego przepisu proponowaną przez rzeczoną komisję, w myśl której „[w] rozumieniu niniejszego przepisu nie jest dopuszczalne utworzenie grupy, która otwarcie wyłącza swój charakter polityczny i pokrewieństwo polityczne swoich członków”.

26      Sąd stwierdza jednakże, że dla ustalenia, czy dane akty mogą stanowić przedmiot skargi w trybie art. 230 WE, znaczenie ma ich istota. Forma, w jakiej został wydany dany akt lub decyzja, pozostaje co do zasady bez wpływu na możliwość zaskarżenia tego aktu bądź tej decyzji w skardze o stwierdzenie nieważności (zob. wyroki Trybunału z dnia 11 listopada 1981 r. w sprawie 60/80 IBM przeciwko Komisji, Rec. str. 2639, pkt 9, oraz z dnia 22 czerwca 2000 r. w sprawie C‑147/96 Niderlandy przeciwko Komisji, Rec. str. I‑4723, pkt 27; postanowienie Trybunału z dnia 13 czerwca 1991 r. w sprawie C‑50/90 Sunzest przeciwko Komisji, Rec. str. I‑2917, pkt 12).

27      Należy zatem zbadać, czy mimo iż akt z dnia 14 września 1999 r. jest formalnie rzecz biorąc przyjęciem przez Parlament wykładni art. 29 ust. 1 regulaminu proponowanej przez komisję spraw konstytucyjnych, można uznać, iż akt ten zawiera w sobie także decyzje zaskarżone przez skarżących w sprawach T‑327/99 i T‑329/99.

28      W odniesieniu do sprawy T‑327/99 należy przypomnieć, że po tym jak przewodnicząca Parlamentu ogłosiła w trakcie posiedzenia plenarnego w dniu 20 lipca 1999 r., iż otrzymała zgłoszenie utworzenia grupy TPN, zgodność tej grupy z art. 29 ust. 1 regulaminu została zakwestionowana przez przewodniczących pozostałych grup politycznych, którzy zgłosili wniosek o zwrócenie się do komisji spraw konstytucyjnych i zażądali, aby w oczekiwaniu na opinię tej komisji zainteresowani posłowie byli uważani za posłów niezrzeszonych.

29      Z ostatecznej wersji protokołu z posiedzenia plenarnego Parlamentu z dnia 22 lipca 1999 r. (Dz.U. C 301, str. 26) wynika, że do komisji spraw konstytucyjnych została skierowana „kwestia stosowania art. 29 ust. 1 regulaminu w szczególności w odniesieniu do utworzenia grupy [TPN]”. Punkt 5 protokołu z posiedzenia rzeczonej komisji z dnia 27 i 28 lipca 1999 r. dowodzi, że jej przewodniczący przedstawił wniesiony do tej komisji wniosek o dokonanie wykładni, dotyczący „kwestii utworzenia [grupy TPN], dla celów ustalenia zgodności tego utworzenia z przepisami art. 29 ust. 1 regulaminu”.

30      Pismem z dnia 28 lipca 1999 r. (zob. pkt 9 powyżej) przewodniczący komisji spraw konstytucyjnych powiadomił przewodniczącą Parlamentu, że w myśl wykładni art. 29 ust. 1 regulaminu dokonanej przez rzeczoną komisję przepis ten nie zezwala na utworzenie grupy TPN ze względu na to, iż zgłoszenie utworzenia tej grupy wyklucza wszelkie pokrewieństwo polityczne i przyznaje całkowitą niezależność polityczną w łonie tej grupy jej poszczególnym członkom sygnatariuszom. Następnie komisja ta zaproponowała wprowadzenie cytowanej w pkt 9 powyżej noty interpretacyjnej do art. 29 ust. 1 regulaminu, która została przyjęta przez Parlament podczas posiedzenia plenarnego w dniu 14 września 1999 r.

31      Z informacji przedstawionych w pkt 28–30 powyżej wynika, że wykładnia art. 29 ust. 1 regulaminu stała się przedmiotem wniosku do komisji spraw konstytucyjnych wskutek ogłoszenia o zgłoszeniu utworzenia grupy TPN i sprzeciwu podniesionego przez przewodniczących pozostałych grup politycznych w zakresie zgodności tego zgłoszenia z powyższym przepisem. Nota interpretacyjna do tego przepisu zaproponowana przez komisję spraw konstytucyjnych i zatwierdzona przez Parlament w dniu 14 września 1999 r., została przyjęta przy okazji tego zgłoszenia, a jej treść została określona pod kątem szczególnego przypadku, jaki zgłoszenie to stanowiło.

32      W tych okolicznościach Parlament nie może twierdzić, że przedmiotem aktu wydanego przez niego w dniu 14 września 1999 r. jest przyjęcie ogólnej i abstrakcyjnej wykładni art. 29 ust. 1 regulaminu.

33      Przyjmując w dniu 14 września 1999 r. ogólną wykładnię art. 29 ust. 1 regulaminu, która została mu zaproponowana przez komisję spraw konstytucyjnych, wypowiedział się on jednocześnie w sprawie zgłoszenia utworzenia grupy TPN. W świetle tej ogólnej wykładni wywnioskował on, że grupa ta nie jest zgodna z art. 29 ust. 1 regulaminu i że należało uznać, iż grupa ta nigdy nie istniała. W konsekwencji bez potrzeby wydawania jakiegokolwiek innego aktu dodatkowego posłowie, którzy zgłosili utworzenie grupy TPN i których Parlament, zgodnie z jego własnymi wyjaśnieniami na rozprawie, dopuścił tymczasem do obradowania jako członków grupy TPN, zostali tym samym uznani za posłów niezrzeszonych, czemu zresztą Parlament nie przeczy.

34      Z decyzji przyjętej przez prezydium Parlamentu w dniu 14 września 1999 r., w odniesieniu do podziału środków zapisanych w pozycji 3707 budżetu Parlamentu za drugi semestr roku 1999 i przeznaczonych na koszty sekretariatu, funkcjonalne wydatki administracyjne i wydatki związane z działalnością polityczną grup politycznych i członków niezrzeszonych wynika, że decyzja podjęta tego samego dnia przez Parlament o stwierdzeniu nieistnienia grupy TPN wywołała skutki ex tunc. W rzeczy samej wspomniana decyzja prezydium nie wymienia grupy TPN wśród grup, których dotyczy podział środków przydzielonych na ów semestr, obejmujący okres od dnia 19 lipca do dnia 14 września 1999 r.

35      Mając na względzie analizę przeprowadzoną w pkt 28–34 powyżej, należy zatem uznać, że w dniu 14 września 1999 r. Parlament postanowił również orzec o nieistnieniu ex tunc grupy TPN z powodu niezgodności z art. 29 ust. 1 regulaminu.

36      Zgłoszone przez Front national żądanie stwierdzenia nieważności decyzji Parlamentu z dnia 14 września 1999 r. dotyczącej rozwiązania grupy TPN ze skutkiem wstecznym powinno zatem zostać uznane za dotyczące decyzji opisanej w poprzednim punkcie.

37      Z uwagi na powyższe rozważania zarzut wywodzony z nieistnienia zaskarżonego aktu w sprawie T‑327/99 nie zasługuje na uwzględnienie.

38      Co się tyczy sprawy T‑329/99, z pełnej wersji sprawozdania z posiedzenia plenarnego Parlamentu w dniu 13 września 1999 r. wynika, że w toku tego posiedzenia przewodnicząca Parlamentu dokonała następującego ogłoszenia:

„Z pewnością pamiętacie państwo, że na posiedzeniu w dniach 27 i 28 lipca 1999 r. komisja spraw konstytucyjnych rozpatrzyła wniosek o dokonanie wykładni art. 29 ust. 1 regulaminu, sformułowany przez Konferencję Przewodniczących podczas posiedzenia z dnia 21 lipca 1999 r.

Komisja spraw konstytucyjnych doszła do następującego wniosku: »Zgłoszenie utworzenia grupy technicznej posłów niezrzeszonych – grupy mieszanej jest niezgodne z art. 29 ust. 1 [regulaminu]«. Dalej komisja spraw konstytucyjnych stwierdza: »Zgłoszenie utworzenia tej grupy, w szczególności załącznik 2 do pisma o utworzeniu, wystosowanego do przewodniczącego Parlamentu Europejskiego, wyklucza wszelkie pokrewieństwo polityczne. Przyznaje ono poszczególnym ugrupowaniom sygnatariuszom całkowitą niezależność polityczną wewnątrz grupy«.

Komisja spraw konstytucyjnych wnosi, aby do art. 29 ust. 1 naszego regulaminu dopisać następującą wykładnię: »W rozumieniu niniejszego przepisu nie jest dopuszczalne utworzenie grupy, która otwarcie wyłącza swój charakter polityczny i pokrewieństwo polityczne swoich członków«”.

39      Z pełnej wersji sprawozdania z posiedzenia plenarnego Parlamentu w dniu 14 września 1999 r. wynika, że wskutek uwagi zgłoszonej przez G. Napolitano z grupy PSE, że tymczasowa wersja protokołu z posiedzenia plenarnego z dnia 13 września 1999 r. zdawała niepełną relację z oświadczenia przewodniczącej Parlamentu, albowiem nie przytaczała pierwszej części tego oświadczenia dotyczącej niezgodności zgłoszenia utworzenia grupy TPN z art. 29 ust. 1 regulaminu, przewodnicząca Parlamentu poinformowała, że protokół zostanie w tym zakresie sprostowany i uzupełniony.

40      W reakcji na interwencję B. Golnischa i G. Dell’Alby z grupy TPN, której celem było w szczególności sprzeciwienie się temu sprostowaniu, przewodnicząca Parlamentu rzekła:

„Szanowny Panie Dell’Alba, jedna rzecz jest jasna: wiem, co mówiłam wczoraj i nie tylko to wiem, ale mam też tu przed sobą tekst, który odczytałam wczoraj, czego nikt nie może podważyć.

Mamy procedurę, która przewiduje przyjmowanie protokołu i która przewiduje, że koledzy, którzy uważają, iż protokół nie jest zgodny z tym, co zostało powiedziane, mogą go nie przyjąć. Zresztą ja sama mogłabym uznać, że istotnie moje słowa nie zostały wiernie oddane w stosunku do tego, co powiedziałam, a co zostało tu opisane.

Jedyne co mogę zatem uczynić to oczywiście uwzględnić poprawkę, której żąda pan G. Napol[i]tano, tym bardziej że jestem w lepszej pozycji niż ktokolwiek inny do uznania, że rzeczywiście moje słowa nie zostały prawidłowo zaprotokołowane. Dlatego też nie mogę odrzucić tej poprawki”.

41      Po uwadze M. Pannelli z grupy TPN przewodnicząca Parlamentu dodała:

„[…] Na chwilę obecną proszę, aby każdy dokonał takich poprawek do protokołu, jakie uważa za niezbędne […]. Zgodnie z tym, co zawsze czyniliśmy, ogłoszę następnie przyjęcie protokołu z poprawkami, które zostaną mi zgłoszone. Dopiero potem przejdziemy do głosowania nad sprzeciwem wobec wykładni, który Pan zgłosił”.

42      Protokół z posiedzenia plenarnego z dnia 13 września 1999 r., uzupełniony zgodnie z wnioskiem G. Napolitana, został następnie przyjęty przez Parlament. Wynika z tego, że stanowisko zajęte przez komisję spraw konstytucyjnych w sprawie zgodności zgłoszenia utworzenia grupy TPN z art. 29 ust. 1 regulaminu, które zostało przedstawione powyżej w pkt 38, stanowi nierozerwalną część wykładni tego artykułu, która została poddana pod głosowanie Parlamentu. Żadna okoliczność nie wskazuje na to, aby przyjmując tę wykładnię Parlament dokonał zastrzeżenia w przedmiocie powyższego stanowiska.

43      Mając na względzie owe okoliczności, przyjęcie przez Parlament w dniu 14 września 1999 r. noty interpretacyjnej do art. 29 ust. 1 regulaminu proponowanej przez komisję spraw konstytucyjnych należy traktować jako przyjęcie stanowiska tej komisji w sprawie zgodności zgłoszenia grupy TPN z tym przepisem.

44      W każdym razie analiza przeprowadzona w pkt 28–34 powyżej, z której wynika, że w dniu 14 września 1999 r. Parlament stwierdził nieistnienie grupy TPN z powodu niezgodności tej grupy z art. 29 ust. 1 regulaminu, wykazuje, że w tym samym dniu Parlament postanowił przyjąć powyższe stanowisko.

45      Wynika z tego, że zarzut wywodzony z nieistnienia zaskarżonego aktu należy oddalić także w sprawie T‑329/99. W ten sposób cały ten zarzut podlega oddaleniu.

46      Kończąc analizę tego zarzutu należy dojść do wniosku, że mocą aktu z dnia 14 września 1999 r. Parlament postanowił przyjąć ogólną wykładnię art. 29 ust. 1 regulaminu proponowaną przez komisję spraw konstytucyjnych, jak również stanowisko zajęte przez tę komisję na temat zgodności zgłoszenia utworzenia grupy TPN z tym przepisem, i stwierdzić nieistnienie tej grupy ex tunc z powodu niespełnienia przesłanki przewidzianej w tym przepisie.

 W przedmiocie zarzutu drugiego, wywodzonego z niemożności zaskarżenia aktu z dnia 14 września 1999 r.

47      W wszystkich trzech sprawach Parlament twierdzi, że jego akt z dnia 14 września 1999 r. nie może stanowić przedmiotu wniosku o stwierdzenie nieważności do sądu wspólnotowego. Twierdzi on w istocie, że akt ten dotyczy wyłącznie wewnętrznej organizacji jego prac i nie wywołuje skutków prawnych wobec osób trzecich.

48      Na wstępie należy przypomnieć, że Wspólnota Europejska jest wspólnotą prawa w tym znaczeniu, że akty wydawane przez państwa członkowskie i instytucje podlegają kontroli zgodności z aktem zasadniczym, jakim jest traktat, oraz że traktat wprowadził całościowy system środków prawnych i procedur w celu powierzenia Trybunałowi Sprawiedliwości kontroli legalności aktów wydawanych przez instytucje (wyrok Trybunału z dnia 23 kwietnia 1986 r. w sprawie 294/83 Zieloni przeciwko Parlamentowi, Rec. str. 1339, pkt 23, z dnia 22 października 1987 r. w sprawie 314/85 Foto‑Frost, Rec. str. 4199, pkt 16, i z dnia 23 marca 1993 r. w sprawie C‑314/91 Weber przeciwko Parlamentowi, Rec. str. I‑1093, pkt 8; oraz postanowienie Trybunału z dnia 13 lipca 1990 r. w sprawie C‑2/88 Imm. Zwartveld i in., Rec. str. I‑3365, pkt 16; zob. także opinia Trybunału 1/91 z dnia 14 grudnia 1991 r., Rec. str. I‑6079, pkt 21).

49      W szczególności art. 230 akapit pierwszy WE stanowi, że sąd wspólnotowy kontroluje legalność aktów Parlamentu Europejskiego zmierzających do wywarcia skutków prawnych wobec osób trzecich.

50      W niniejszej sprawie wypada przede wszystkim zauważyć, że akt z dnia 14 września 1999 r. został przyjęty na posiedzeniu plenarnym większością głosów członków Parlamentu. Akt ten należy więc uznać za akt samego Parlamentu dla celów badania dopuszczalności skargi (zob. per analogiam ww. w pkt 48 powyżej wyrok w sprawie Zieloni przeciwko Parlamentowi, pkt 20).

51      Następnie należy podkreślić, uwzględniając linię orzeczniczą w tym zakresie, że ponieważ chodzi o dopuszczalność wniosku o stwierdzenie nieważności aktu Parlamentu, art. 230 akapit pierwszy WE zmusza do przeprowadzenia rozróżnienia na dwie kategorie aktów.

52      Przedmiotem skargi o stwierdzenie nieważności nie mogą być akty Parlamentu dotyczące jedynie wewnętrznej organizacji jego prac (postanowienia Trybunału z dnia 4 czerwca 1986 r. w sprawie 78/85 Groupe des droites européennes przeciwko Parlamentowi, Rec. str. 1753, pkt 11, oraz z dnia 22 maja 1990 r. w sprawie C‑68/90 Blot i Front national przeciwko Parlamentowi, Rec. str. I‑2101, pkt 11; ww. w pkt 48 powyżej wyrok w sprawie Weber przeciwko Parlament, pkt 9). Do pierwszej z tych kategorii należą akty Parlamentu, które albo nie wywołują skutków prawnych, albo wywołują skutki prawne jedynie wewnątrz Parlamentu w zakresie organizacji jego pracy i podlegają procedurom kontrolnym ustalonym w jego regulaminie (ww. w pkt 48 powyżej wyrok w sprawie Weber przeciwko Parlament, pkt 10).

53      Drugą kategorię aktów stanowią akty Parlamentu, które wywołują bądź mają wywoływać skutki prawne wobec osób trzecich czy też, innymi słowy, akty, których skutki prawne wykraczają poza ramy wewnętrznej organizacji pracy tej instytucji. Te akty są zaskarżalne do sądu wspólnotowego (ww. w pkt 48 powyżej wyrok w sprawie Weber przeciwko Parlament, pkt 11).

54      Parlament twierdzi, że akt z dnia 14 września 1999 r. należy do pierwszej kategorii aktów, przez co nie podlega zaskarżeniu w trybie skargi o stwierdzenie nieważności. Skarżący podnoszą natomiast, że akt ten należy do drugiej kategorii, tak iż ich wniosek o stwierdzenie nieważności powinien zostać dopuszczony.

55      W tym względzie należy przypomnieć, że niniejsze skargi mają na celu stwierdzenie nieważności aktu z dnia 14 września 1999 r., mocą którego Parlament postanowił o przyjęciu wykładni ogólnej art. 29 ust. 1 regulaminu proponowanej przez komisję spraw konstytucyjnych i stanowiska zajętego przez tę komisję na temat zgodności zgłoszenia utworzenia grupy TPN z tym przepisem i o stwierdzeniu nieistnienia tej grupy ex tunc (zob. pkt 46 powyżej).

56      Wiadomo, że przedmiotem regulaminu wewnętrznego instytucji wspólnotowej jest organizacja wewnętrznego funkcjonowania jej służb w interesie dobrej administracji, stąd zasady, które regulamin ten ustanawia, pełnią zasadniczo funkcję gwarantowania prawidłowego przebiegu obrad (wyrok Trybunału z dnia 7 maja 1991 r. w sprawie C‑69/89 Nakajima przeciwko Radzie, Rec. str. I‑2069, pkt 49).

57      Jednakże stwierdzenie to jako takie nie wyklucza tego, że akt Parlamentu taki jak ten z dnia 14 września 1999 r. może wywoływać skutki prawne wobec osób trzecich (zob. wyrok Trybunału z dnia 30 kwietnia 1996 r. w sprawie C‑58/94 Niderlandy przeciwko Radzie, Rec. str. I‑2169, pkt 38), a zatem tego, że może stać się on przedmiotem wniosku do sądu wspólnotowego o stwierdzenie nieważności w trybie art. 230 WE.

58      Do właściwości Sądu należy w konsekwencji zbadanie, czy można uznać, iż akt z dnia 14 września 1999 r. wywołuje bądź ma wywoływać skutki prawne wykraczające poza ramy wewnętrznej organizacji prac Parlamentu.

59      W tym względzie wypada podkreślić, że akt z dnia 14 września 1999 r. pozbawia posłów, którzy zgłosili utworzenie grupy TPN, możliwości zrzeszenia się poprzez tę grupę w ramach grupy politycznej w rozumieniu art. 29 ust. 1 regulaminu, tak iż owi posłowie są uznawani za niezrzeszonych zgodnie z art. 30 tego regulaminu. Jak wynika z informacji opisanych w pkt 3 i 4 powyżej, posłowie ci są w ten sposób zmuszeni do wykonywania ich mandatu na odmiennych warunkach niż te, jakim by podlegali w związku z przynależnością do grupy politycznej, gdyby nie przyjęto aktu z dnia 14 września 1999 r.

60      Akt z dnia 14 września 1999 r. wpływa zatem na warunki wykonywania funkcji parlamentarnych przez danych posłów, przez co wywołuje skutki prawne wobec nich.

61      Będąc na mocy art. 1 aktu z dnia 20 września 1976 r. dotyczącego wyborów przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich (Dz.U. L 278, str. 5, zwanego dalej „aktem z 1976 r.”) posiadaczami mandatu przedstawiciela narodów zjednoczonych we Wspólnocie, posłowie wymienieni powyżej w pkt 59 i 60 powinni być uważani za osoby trzecie w rozumieniu art. 230 akapit pierwszy WE wobec aktu wydanego przez Parlament i wywołującego skutki prawne w zakresie warunków wykonywania owego mandatu, bez względu na to, jakie stanowisko osobiście zajęli podczas posiedzenia plenarnego w dniu 14 września 1999 r. przy okazji głosowania nad notą interpretacyjną do art. 29 ust. 1 regulaminu proponowaną przez komisję spraw konstytucyjnych.

62      Akt z dnia 14 września 1999 r. nie powinien w tych okolicznościach być uważany za akt dotyczący ściśle organizacji wewnętrznej prac Parlamentu. Nadto istotne jest podkreślenie, że nie może on stanowić przedmiotu żadnej z procedur kontrolnych ustanowionych w regulaminie. Wynika z tego, że zgodnie z kryteriami określonymi przez Trybunał w ww. w pkt 48 powyżej wyroku w sprawie Weber przeciwko Parlamentowi (pkt 9 i 10), musi istnieć możliwość poddania tego aktu kontroli legalności przez sąd wspólnotowy zgodnie z art. 230 akapit pierwszy WE.

63      Wobec powyższego zarzut drugi należy oddalić.

 W przedmiocie zarzutu trzeciego, wywodzonego z faktu, że akt z dnia 14 września 1999 r. nie dotyczy skarżących bezpośrednio i indywidualnie

64      We wszystkich trzech sprawach Parlament twierdzi, że akt z dnia 14 września 1999 r. nie dotyczy skarżących bezpośrednio i indywidualnie w rozumieniu art. 230 akapit pierwszy WE. Akt ten stanowi bowiem jego zdaniem wykładnię ogólną i deklaratoryjną przepisu o charakterze ogólnym.

65      Jeśli chodzi o kwestię tego, czy akt z dnia 14 września 1999 r. nie dotyczy skarżących bezpośrednio, Sąd stwierdza w świetle analizy przeprowadzonej w pkt 59 i 60 powyżej, że akt ten, bez potrzeby wydawania jakichkolwiek środków dodatkowych, uniemożliwia J.C. Martinezowi i Ch. de Gaulle’owi oraz posłom, którzy wnieśli skargę w sprawie T‑329/99, zrzeszenie się w ramach grupy TPN w grupę polityczną w rozumieniu art. 29 ust. 1 regulaminu, co bezpośrednio wpływa na warunki wykonywania ich funkcji. Powyższy akt powinien zatem zostać uznany za dotyczący tych skarżących bezpośrednio.

66      W odniesieniu do sprawy T‑327/99 należy podkreślić, że Front national, będący francuską partią polityczną, jest osobą prawną, której cel statutowy stanowi propagowanie, za pośrednictwem jej członków, idei i projektów politycznych w ramach instytucji krajowych i europejskich. Front national wystawił listę wyborczą do Parlamentu w wyborach 1999 r. Wszyscy jego członkowie wybrani z tej listy znajdują się wśród założycieli grupy TPN. W związku z aktem z dnia 14 września 1999 r. znajdują się oni wszyscy w sytuacji opisanej powyżej w pkt 59, co dotyczy bezpośrednio możliwości propagowania idei i projektów partii, którą reprezentują w Parlamencie Europejskim, a tym samym warunków realizowania statutowych zadań tej partii na płaszczyźnie europejskiej.

67      W tym stanie rzeczy uznać należy, że akt z dnia 14 września 1999 r. dotyczy bezpośrednio Front national.

68      Co się tyczy kwestii tego, czy akt z dnia 14 września 1999 r. dotyczy skarżących indywidualnie, należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem inne podmioty niż te, które są adresatami decyzji, mogą twierdzić, iż dotyczy ich ona indywidualnie tylko wtedy, gdy decyzja ta dotyczy ich indywidualnie ze względu na określone cechy, które są im właściwe, lub sytuację faktyczną, która wyodrębnia je spośród wszystkich osób i w ten sposób indywidualizuje je w stosunku do wszelkich innych osób (zob. przykładowo wyroki Trybunału z dnia 15 lipca 1963 r. w sprawie 25/62 Plaumann przeciwko Komisji, Rec. str. 197, pkt 223 i z dnia 18 maja 1994 r. w sprawie C‑309/89 Codorniu przeciwko Radzie, Rec. str. I‑1853, pkt 20; wyrok Sądu z dnia 27 kwietnia 1995 r. w sprawie T‑12/93 CCE de Vittel i in. przeciwko Komisji, Rec. str. II‑1247, pkt 36).

69      W niniejszym stanie faktycznym, o ile prawdą jest, że akt z dnia 14 września 1999 r. dotyczy przyjęcia ogólnej wykładni art. 29 ust. 1 regulaminu proponowanej przez komisję spraw konstytucyjnych, o tyle należy przypomnieć przede wszystkim, że owa wykładnia była przedmiotem wniosku złożonego do tej komisji wskutek sprzeciwu zgłoszonego przez przewodniczących grup politycznych po tym, jak przewodnicząca Parlamentu ogłosiła podczas posiedzenia plenarnego w dniu 20 lipca 1999 r., że wpłynęło do niej zgłoszenie utworzenia grupy TPN przez szereg posłów, w tym J.C. Martineza i Ch. de Gaulle’a, członków Front national oraz posłów, którzy wnieśli skargę w sprawie T‑329/99.

70      Następnie zostało ustalone, że owa wykładnia była proponowana przez komisję spraw konstytucyjnych pod kątem szczególnego przypadku, jaki stanowiło to zgłoszenie (zob. powyżej pkt 29–31).

71      Wreszcie z analizy przeprowadzonej w ramach zarzutu pierwszego wynika, że mocą aktu z dnia 14 września 1999 r. Parlament nie tylko postanowił przyjąć ogólną wykładnię, o której mowa w pkt 69 powyżej, ale również przyjął stanowisko zajęte przez tę komisję w przedmiocie zgodności zgłoszenia utworzenia grupy TPN z art. 29 ust. 1 regulaminu i stwierdził nieistnienie tej grupy ex tunc z powodu nieprzestrzegania tego przepisu (zob. powyżej pkt 46).

72      Wynika z tego, że akt z dnia 14 września 1999 r. dotyczy skarżących w sprawach T‑222/99 i T‑327/99 oraz posłów, którzy wnieśli skargę w sprawie T‑329/99 z powodu decyzji indywidualnych, o których mowa w poprzednim punkcie, w odniesieniu do grupy TPN, stanowi akt, który odróżnia sytuację tych skarżących od sytuacji wszelkich innych osób. Dlatego dotyczy on ich indywidualnie w rozumieniu orzecznictwa przypomnianego w pkt 68 powyżej.

73      W odniesieniu do sprawy T‑329/99 należy jeszcze wyjaśnić, że ponieważ chodzi o jedną i tę samą skargę, to ustaliwszy, że akt z dnia 14 września 1999 r. dotyczy bezpośrednio i indywidualnie posłów, którzy wnieśli tę skargę, nie ma potrzeby badania, czy akt ten dotyczy również bezpośrednio i indywidualnie zgrupowania wyborczego Lista Gemma Bonino, które także jest stroną w tej sprawie (wyrok Trybunału z dnia 24 marca 1993 r. w sprawie C‑313/90 CIRFS i in. przeciwko Komisji, Rec. str. I‑1125, pkt 31).

74      Mając powyższe na względzie, zarzut trzeci należy oddalić.

75      W tych okolicznościach skargi należy uznać za dopuszczalne.

 Co do istoty

76      W uzasadnieniu swych żądań stwierdzenia nieważności skarżący podnoszą cały szereg zarzutów czasem wspólnych wszystkim sprawom, a czasami specyficznych dla ich własnej sprawy. Ich argumenty można co do istoty podzielić na dziewięć zarzutów.

77      Zarzut pierwszy jest wywodzony z tego, iż podstawę aktu z dnia 14 września 1999 r. stanowi błędna lektura art. 29 ust. 1 regulaminu Parlamentu. Zarzut drugi jest wywodzony z naruszenia zasady równego traktowania oraz z naruszenia przepisów regulaminu, a także z braku podstawy prawnej dla spornego aktu w zakresie, w jakim Parlament niesłusznie zbadał zgodność grupy TPN z art. 29 ust. 1 regulaminu i doszedł do wniosku, że członkowie tej grupy nie są ze sobą spokrewnieniu politycznie. Zarzut trzeci bierze swe podstawy z naruszenia zasady równego traktowania w odniesieniu do członków grupy TPN. Zarzut czwarty bazuje na naruszeniu zasady demokracji. Zarzut piąty zasadza się na naruszeniu zasady proporcjonalności. Zarzut szósty dotyczy naruszenia zasady wolności stowarzyszania się. Zarzut siódmy jest oparty na nieprzestrzeganiu tradycji parlamentarnych wspólnych państwom członkowskim. Zarzut ósmy dotyczy naruszenia istotnych wymogów proceduralnych. Zarzut dziewiąty opiera się na domniemaniu obejścia procedury.

78      W ramach analizy każdego z poszczególnych zarzutów będą precyzowane nazwiska skarżących podnoszących dany zarzut.

 W przedmiocie zarzutu pierwszego, opartego na tym, iż podstawę aktu z dnia 14 września 1999 r. stanowi błędna lektura art. 29 ust. 1 regulaminu

79      We wszystkich trzech sprawach skarżący twierdzą, że podstawę aktu z dnia 14 września 1999 r. stanowi błędna lektura art. 29 ust. 1 regulaminu i że akt ten jest sprzeczny z duchem regulaminu. Ich zdaniem bowiem przewidziana w tym przepisie przesłanka pokrewieństwa politycznego ma charakter fakultatywny. Stąd podobnie jak mają oni swobodę stowarzyszania się według pokrewieństwa politycznego, posłowie mają również prawo do tworzenia grup na podstawie innych kryteriów. Dlatego też art. 29 ust. 1 regulaminu należy rozumieć w ten sposób, iż pozwala on posłom na stowarzyszanie się ze względu na pokrewieństwo polityczne, co jednak nie wyklucza zrzeszeń pozbawionych tego pokrewieństwa, jeśli zrzeszenia te mają na celu pogodzenie wymogów związanych ze skuteczną organizacją zgromadzenia parlamentarnego z gwarantowaniem ich członkom pełnego wykonywania ich funkcji parlamentarnych.

80      W tej kwestii Sąd przypomina, że art. 29 ust. regulaminu stanowi, iż posłowie mogą zrzeszać się w grupy według pokrewieństwa politycznego.

81      Taki przepis umieszczony w ramach artykułu poświęconego „tworzeniu grup politycznych” powinien siłą rzeczy być pojmowany jako oznaczający, iż posłowie, którzy zdecydują się na utworzenie grupy w Parlamencie mogą to uczynić wyłącznie na podstawie pokrewieństwa politycznego. Samo brzmienie art. 29 ust. 1 regulaminu w połączeniu z tytułem artykułu, w którego ramy przepis ten się wpisuje, prowadzi zatem do odrzucenia tezy skarżących opartej na fakultatywnym charakterze przewidzianego w tym przepisie kryterium pokrewieństwa politycznego.

82      Nadto regulamin, w tym w szczególności jego przepisy przywołane w pkt 1–5 powyżej, konsekwentnie odnosi się do grup politycznych, co w oderwaniu od kontekstu oznacza pojęcie organizacji europejskiego zgromadzenia parlamentarnego na podstawie tworzenia grup o charakterze wyłącznie politycznym. Stwierdzenie to potwierdza bronioną przez Parlament tezę, że kryterium dotyczące pokrewieństwa politycznego, o którym mowa w art. 29 ust. 1 regulaminu, stanowi bezwzględną przesłankę utworzenia grupy.

83      We wszystkich trzech sprawach skarżący twierdzą, że za ich tezą przemawia fakt, iż Parlament do tej pory jeszcze nigdy nie sprawdzał spełnienia przesłanki dotyczącej pokrewieństwa politycznego i że grupy powołane w celach technicznych były w przeszłości dopuszczane. W ten sposób zezwolono na utworzenie w 1979 r. Technicznej Grupy Koordynacji Grup i Parlamentarzystów Niezrzeszonych (zwanej dalej „CDI”); w 1984 r. Grupy Tęcza: Federacji Związku Zielonego i Alternatywy Europejskiej, Agalev-Écolo, Ludowego Ruchu Duńskiego przeciwko Przynależności do Unii Europejskiej i Wolnego Związku Europejskiego w łonie Parlamentu Europejskiego; w 1987 r. Technicznej Grupy Obrony Grup i Posłów Niezależnych (zwanej dalej „grupą CTDI”); a w 1989 r. grupy Tęcza w Parlamencie Europejskim. Front national powołuje się również na utworzenie za poprzednich kadencji parlamentarnych grupy Europa Narodów.

84      Niemniej jednak nawet gdyby przyjąć tezę skarżących o technicznym charakterze poszczególnych grup wymienionych w poprzednim punkcie, okoliczność, że utworzenie tych grup nie zostało poddane w wątpliwość, przy istnieniu przepisu o takiej samej treści co art. 29 ust. 1 regulaminu, pozostaje bez wpływu na analizę przeprowadzoną w pkt 80–82 powyżej, z której wynika bezsprzecznie, że przepis ten należy rozumieć jako wymagający, aby posłowie zgłaszający zrzeszenie w grupę byli ze sobą politycznie spokrewnieni.

85      Postawę przyjętą przez Parlament wobec zgłoszeń utworzenia grup opisanych w pkt 83 powyżej należy rozumieć jako oznaczającą odmienną ocenę w zakresie spełnienia wymogu pokrewieństwa politycznego, pod kątem okoliczności i kontekstu właściwych każdemu z tych zgłoszeń, od tej oceny, jakiej Parlament dokonał w niniejszym stanie faktycznym. Nie można natomiast uważać jej za przesądzającą o prawnej wykładni, zgodnie z którą należy dojść do wniosku o fakultatywnym charakterze przesłanki dotyczącej pokrewieństwa politycznego przewidzianej w kolejnych wersjach regulaminu Parlamentu.

86      Front national oraz E. Bonino i in. twierdzą, że ich sposób rozumienia art. 29 ust. 1 regulaminu potwierdza fakt, iż w kompozycji Parlamentu powstałej po ostatnich wyborach Parlament dopuścił do utworzenia Grupy dla Europy Demokracji i Różnic (zwanej dalej „EDR”), podczas gdy grupa ta ma ewidentnie charakter techniczny.

87      Sąd stwierdza jednakże, że nazwa tej grupy tłumaczy pewną wizję polityki wspólnej Europy lansowaną przez jej członków, co uzasadnia, dlaczego w przeciwieństwie do niniejszego przypadku, w owym przypadku Parlament uznał, że grupa ta spełniła wymóg pokrewieństwa politycznego ustanowiony w art. 29 ust. 1 regulaminu.

88      W każdym razie nawet gdyby przyjęć tezę skarżących dotyczącą technicznego charakteru grupy EDR, niezakwestionowanie przez Parlament zgodności tej grupy z art. 29 ust. 1 regulaminu pozostaje bez wpływu na badanie przeprowadzone w pkt 80–82 powyżej. Dowodzi to jedynie, że Parlament dokonał w odniesieniu do zgłoszenia utworzenia grupy EDR odmiennej oceny w stosunku do tej dokonanej w niniejszej sprawie w odniesieniu do zgłoszenia utworzenia grupy TPN.

89      Z analizy przedstawionej w dwóch poprzednich punktach wynika, że skarżący nie mogą w żadnym wypadku skutecznie powoływać się na brak sprzeciwu Parlamentu wobec utworzenia grupy EDR celem podważenia bezwzględnego charakteru przesłanki dotyczącej pokrewieństwa politycznego przewidzianej w art. 29 ust. 1 regulaminu.

90      E. Bonino i in. twierdzą również, że fakt, iż Parlament nigdy nie podważał zgodności z prawem obecnych grup politycznych, choć ich tożsamość polityczna okazała się wątpliwa podczas głosowań przeprowadzonych niedawno na posiedzeniach plenarnych, przemawia za lansowanym przez nich rozumieniem art. 29 ust. 1 regulaminu.

91      Nie można wszakże wyciągać żadnej nauki, pod kątem art. 29 ust. 1 regulaminu, z zachowania podczas głosowań na posiedzeniach plenarnych członków grup politycznych tworzących obecne zgromadzenie parlamentarne. Wymóg pokrewieństwa politycznego między posłami grupy nie zabrania im bowiem wyrażania ich codziennymi zachowaniami odmiennych opinii politycznych na ten czy inny konkretny temat, w myśl zasady niezależności mandatu ustanowionej w art. 4 ust. 1 aktu z 1976 r. i w art. 2 regulaminu. Heterogeniczny sposób głosowania członków tej samej grupy politycznej powinien więc w tych okolicznościach być uważany nie za brak pokrewieństwa politycznego między członkami grupy, lecz za przejaw zasady niezależności mandatu posła.

92      Wynika z tego, że heterogeniczne zachowanie członków tej samej grupy politycznej podczas głosowań na posiedzeniu plenarnym, jak również brak reakcji Parlamentu na tego typu zachowanie, nie mogą w żadnym razie być postrzegane jako stanowiące dowód na fakultatywny charakter przewidzianej w art. 29 ust. 1 regulaminu przesłanki dotyczącej pokrewieństwa politycznego.

93      E. Bonino i in. twierdzą nadto, że okoliczność, iż regulamin nie przewiduje automatycznej przynależności posłów niezrzeszonych do grupy mieszanej uposażonej w te same prerogatywy co grupa polityczna, przemawia za lansowaną przez nich elastyczną wykładnią art. 29 ust. 1 regulaminu.

94      Jednakże status zastrzeżony przez Parlament dla posłów, którzy nie przystąpią do żadnej grupy politycznej, w żadnym razie nie pozwala na bronienie takiego rozumienia art. 29 ust. 1 regulaminu, które zaprzecza wykładni wynikającej z samego tekstu tego przepisu oraz z innych elementów opisanych w pkt 80–82 powyżej.

95      Z uwagi na powyższe zarzut pierwszy podlega oddaleniu.

 W przedmiocie zarzutu drugiego, opartego na naruszeniu zasady równego traktowania oraz naruszeniu przepisów regulaminu, a także na braku podstawy prawnej dla spornego aktu, w zakresie w jakim Parlament niesłusznie zbadał zgodność grupy TPN z art. 29 ust. 1 regulaminu i doszedł do wniosku, że członkowie tej grupy nie są ze sobą spokrewnieniu politycznie

96      J.C. Martinez i Ch. de Gaulle oraz Front national twierdzą, że żaden przepis regulaminu nie daje Parlamentowi prawa do weryfikowania pokrewieństwa politycznego posłów, którzy zgłaszają utworzenie grupy. Tworzenie grup należy do inicjatywy posłów, których jedynym obowiązkiem jest jego zgłoszenie przewodniczącemu Parlamentu. Nie jest przewidziane żadne postępowanie w przedmiocie uznania. Tymczasem w niniejszym stanie faktycznym Parlament dokonał arbitralnej kontroli politycznej celowości utworzenia grupy TPN i sam się wyznaczył do orzeczenia o pokrewieństwach politycznych i motywacjach, które doprowadziły do utworzenia tej grupy. Czyniąc to, naruszył on treść i ducha regulaminu.

97      Ci sami skarżący twierdzą, że Parlament niesłusznie doszedł do wniosku o braku pokrewieństwa politycznego między posłami, którzy zgłosili utworzenie grupy TPN. Posłowie ci są bowiem ze sobą politycznie spokrewnieniu, w zakresie w jakim podzielają wolę zagwarantowania każdemu z posłów pełnego wykonywania jego mandatu. Oświadczenie o niezależności politycznej zawarte w warunkach utworzenia grupy TPN nie wyklucza istnienia takiego pokrewieństwa. Akt z dnia 14 września 1999 r. stanowi w rzeczywistości decyzję polityczną, która nie znajduje żadnego obiektywnego uzasadnienia, a która otwiera grupom politycznym w Parlamencie swobodną drogę do popełniania nadużyć.

98      Front national dodaje, że członkowie grupy TPN nigdy w żaden sposób nie zobowiązali się formalnie do niepracowania razem. Wręcz przeciwnie, od dnia wydania postanowienia w sprawie J.C. Martinez i Ch. de Gaulle przeciwko Parlamentowi, ww. w pkt 13, grupa TPN działa dokładnie tak, jak każda inna grupa polityczna w Parlamencie. Zgłosiła też propozycje zmian do sprawozdań i projekty rezolucji.

99      J.C. Martinez i Ch. de Gaulle twierdzą dodatkowo, że postawa przyjęta przez członków grupy podczas posiedzeń jest świadectwem spójności politycznej tej grupy. W tym względzie zarówno oni, jak i Front national przytaczają przykłady niedawnych głosowań imiennych, które ich zdaniem dowodzą spójności poglądów członków grupy TPN.

100    Sąd uważa, że aby odnieść się do argumentów przedstawionych przez skarżących w uzasadnieniu tego zarzutu, należy w pierwszej kolejności zbadać, czy Parlament jest właściwy do weryfikacji przestrzegania art. 29 ust. 1 regulaminu przez grupę, której utworzenie zgłasza określona liczba posłów zgodnie z art. 29 ust. 4 regulaminu, jak uczynił to w niniejszym przypadku. Jeśli to się potwierdzi, do Sądu należeć będzie w drugiej kolejności określenie zakresu swobodnego uznania, z jakiego korzysta Parlament w ramach tego uprawnienia, a w trzeciej kolejności zbadanie zasadności oceny przeprowadzonej przez Parlament w przedmiocie niespełnienia przez grupę TPN wymogu pokrewieństwa politycznego przewidzianego w art. 29 ust. 1 regulaminu.

101    Co się tyczy pierwszej kwestii, należy podkreślić, że jak wynika z art. 180 regulaminu, Parlament jest właściwy do czuwania – w odpowiednim przypadku poprzez zwrócenie się do komisji spraw konstytucyjnych – nad prawidłowym stosowaniem i wykładnią przepisów jego regulaminu wewnętrznego. Z tego tytułu posiada on w szczególności uprawnienia w zakresie zbadania przestrzegania przez grupę, której utworzenie jest zgłaszane przewodniczącemu Parlamentu zgodnie z art. 29 ust. 4 regulaminu, wymogu pokrewieństwa politycznego ustanowionego w ust. 1 tego artykułu, jak uczynił to w tym przypadku. Zanegowanie takiego uprawnienia kontrolnego Parlamentowi oznaczałoby zmuszenie go do pozbawienia tego ostatniego przepisu wszelkiej skuteczności.

102    Co się tyczy następnie kwestii zakresu swobodnego uznania przysługującego Parlamentowi z tytułu owych uprawnień kontrolnych, Sąd zauważa, że ani art. 29, ani żaden inny przepis regulaminu nie określają pojęcia pokrewieństwa politycznego, o którym mowa w ust. 1 tego artykułu. Nadto regulamin nie wymaga, aby zgłoszeniu utworzenia grupy w rozumieniu art. 29 regulaminu towarzyszyła jakakolwiek informacja na temat pokrewieństwa członków wchodzących w skład tej grupy.

103    W tych okolicznościach pojęcie pokrewieństwa politycznego powinno być rozumiane jako odpowiadające w każdym konkretnym przypadku temu, co pragną przezeń wyrazić posłowie, którzy zdecydowali się na utworzenie grupy politycznej w trybie art. 29 regulaminu, przy czym nie muszą oni koniecznie wyjaśniać tego wprost. Wynika z tego, że należy domniemywać, iż posłowie, którzy zgłaszają swoje zrzeszenie w grupę w trybie tego przepisu, są ze sobą politycznie spokrewnieni, choćby nawet w minimalnym stopniu.

104    Domniemania tego nie można jednak uznać za nieobalalne. Na mocy przysługujących mu uprawnień kontrolnych, o których mowa była w pkt 101 powyżej, Parlament może zbadać przestrzeganie wymogu ustanowionego w art. 29 ust. 1 regulaminu, jeśli – jak stanowi nota interpretacyjna do tego przepisu przyjęta w dniu 14 września 1999 r. (zob. pkt 9 powyżej) – posłowie, którzy zgłosili utworzenie grupy, otwarcie wykluczają jakiekolwiek pokrewieństwo polityczne między sobą, lekceważąc przez to w oczywisty sposób powyższy wymóg.

105    Takie podejście pozwala na pogodzenie z jednej strony szerokiej koncepcji pojęcia pokrewieństwa politycznego, jaką należy preferować ze względu na jej subiektywny charakter, a z drugiej strony poszanowania wymogu ustanowionego w art. 29 ust. 1 regulaminu.

106    W niniejszym stanie faktycznym Parlament, zatwierdzając stanowisko zajęte przez komisję spraw konstytucyjnych, uznał, że zgłoszenie utworzenia grupy TPN nie jest zgodne z art. 29 ust. 1 regulaminu z tego powodu, że wyklucza ono wszelkie pokrewieństwo polityczne i przyznaje poszczególnym ugrupowaniom sygnatariuszom całkowitą niezależność polityczną wewnątrz grupy. Taka ocena mieści się w granicach swobodnego uznania, o którym mowa w pkt 104 powyżej.

107    W tych okolicznościach zadaniem Sądu jest zbadanie zasadności tego stwierdzenia zgodnie z tym, co zostało powiedziane w pkt 100 powyżej.

108    W tym względzie zawarta w zgłoszeniu utworzenia grupy TPN informacja, że poszczególne ugrupowania sygnatariusze zachowują swobodę głosu zarówno w ramach komisji, jak i na posiedzeniu plenarnym, nie pozwala na wyciagnięcie wniosku o braku pokrewieństwa politycznego między tymi ugrupowaniami. W istocie taka informacja jest wyrazem zasady niezależności mandatu ustanowionej w art. 4 ust. 1 aktu z 1976 r. oraz w art. 2 regulaminu, stąd nie może ona wywierać wpływu na ocenę zgodności grupy z art. 29 ust. 1 regulaminu (zob. powyżej pkt 91).

109    Fakt, iż posłowie zrzeszający się w grupę oświadczają, że zachowują oni swą niezależność polityczną wzajemnie wobec siebie, nie pozwala też jako taki na uznanie, iż nie są oni ze sobą spokrewnieni politycznie. Oświadczenie tego rodzaju również mieści się w ramach zasady niezależności mandatu wspomnianej w poprzednim punkcie.

110    Niemniej jednak w niniejszym stanie faktycznym trzeba siłą rzeczy dojść do wniosku, że szczególne konsekwencje wynikające dla członków grupy TPN z ich oświadczenia o niezależności politycznej, a mianowicie z jednej strony postawiony każdemu z ugrupowań tworzących grupę zakaz wypowiadania się w imieniu wszystkich posłów grupy, a z drugiej strony ograniczenie przedmiotu posiedzeń grupy do przyznawania czasu do zabrania głosu i do rozstrzygania kwestii administracyjnych i finansowych dotyczących grupy, dowodzi w sposób niezaprzeczalny, że członkowie tej grupy mieli na celu uniknięcie za wszelką cenę ujawnienia się pokrewieństwa politycznego i całkowicie wykluczyli dawanie podczas prac legislacyjnych wyrazu ich wspólnej woli, wspólnych idei lub projektów politycznych, jakkolwiek ograniczone by one nie były. Te okoliczności dowodzą, że członkowie grupy TPN umówili się, że będą unikać wszelkiego ryzyka bycia postrzeganymi jako spokrewnieni politycznie i odmówili uznania, że grupa ta mogłaby służyć jako ramy do wspólnego działania politycznego, powierzając jej funkcje ściśle administracyjne i finansowe.

111    Ugrupowania tworzące grupę TPN również kategorycznie odrzuciły wszelkie pokrewieństwo politycznie między sobą, zobowiązały się do niestwarzania w żadnych okolicznościach wrażenia, że łączy je jakiekolwiek pokrewieństwo tego rodzaju i wykluczyły z góry wszelkie działania prowadzące do pokrewieństwa nawet w zakresie konkretnych kwestii w ramach prac legislacyjnych.

112    Umyślne negowanie pokrewieństwa politycznego między ugrupowaniami tworzącymi grupę TPN potwierdzają liczne fragmenty pisma wystosowanego przez posłów z Listy Bonino do innych posłów w dniu 13 września 1999 r., czyli w przeddzień posiedzenia plenarnego, na którym Parlament zajął stanowisko w kwestii wykładni art. 29 regulaminu proponowanej przez komisję spraw konstytucyjnych.

113    W piśmie tym, w rzeczy samej, znajdują się następujące fragmenty:

„[…]

Podczas posiedzenia konstytuującego nasz Parlament posłowie z Listy Bonino wyszli z inicjatywą zaproponowania wszystkim posłom niezrzeszonym w żadnej z istniejących już grup politycznych utworzenie jednej grupy »mieszanej«; celem było zakończenie dyskryminacji, jaką wobec posłów niezrzeszonych stosuje z jednej strony nasz regulamin, a z drugiej strony wewnętrzne przepisy administracyjne i finansowe. Wydawało nam się, że w momencie gdy przed Parlamentem Europejskim stają nowe zadania i nowe odpowiedzialności wobec ryzyka stwarzania wrażenia chęci tworzenia związków politycznych »wbrew naturze«, naszą powinnością jest ponowne zwrócenie uwagi na trwającą już od dwudziestu lat dyskryminację, która jest niegodna demokratycznego parlamentu, albowiem drwi sobie ona z poszanowania należnego woli społeczeństwa.

[…]

W wykładni regulaminu przegłosowanej przez komisję spraw konstytucyjnych, którą będziecie musieli przyjąć lub odrzucić podczas tego posiedzenia, jest powiedziane […], że grupa TPN powinna zostać rozwiązana, albowiem jej członkowie podpisali oświadczenie, które wyklucza wszelkie pokrewieństwo polityczne i potwierdza pełną niezależność przedstawicieli politycznych wchodzących w jej skład. My zaś pragniemy stworzyć właśnie grupę mieszaną, aby wreszcie uzyskać bezpośrednie jej uznanie przez [regulamin]”.

114    Za pomocą tych informacji sygnatariusze tej listy chcieli wytłumaczyć innym posłom, że wbrew pierwszemu wrażeniu, jakie może wywoływać utworzenie grupy TPN, nie są oni spokrewnieni politycznie z innymi ugrupowaniami wchodzącymi w skład tej grupy i że celem ich działania jest wyłącznie umożliwienie wszystkim posłom, którzy nie są w żaden sposób spokrewni politycznie z innymi, utworzenia grupy mieszanej dopuszczonej do korzystania z prerogatyw przyznanych grupom politycznym, celem położenia kresu różnicy w traktowaniu, któremu poddani są ci posłowie z powodu ich statusu członków niezrzeszonych.

115    Skarżący twierdzą, że zadeklarowany cel grupy TPN, a mianowicie zagwarantowanie każdemu posłowi możliwości pełnego wykonywania mandatu poselskiego (zob. pkt 6 powyżej), stanowi dowód pokrewieństwa politycznego między ugrupowaniami tworzącymi tę grupę. W tym względzie należy podkreślić, że między dniem 20 lipca 1999 r., kiedy to przewodniczący pozostałych grup Parlamentu podważyli zgodność utworzenia grupy TPN z art. 29 regulaminu, a przyjęciem aktu z dnia 14 września 1999 r. członkowie grupy TPN, postawieni wobec zakwestionowania politycznego charakteru ich grupy, nigdy nie powołali się na jej cel dla wykazania pokrewieństwa politycznego między nimi.

116    Argumenty, które przedstawili oni podczas posiedzeń, w trakcie których dyskutowano nad zgodnością grupy TPN z art. 29 ust. regulaminu, miały co do istoty na celu wykazanie, że przesłanka przewidziana w tym przepisie nie ma charakteru bezwzględnego, że przepis ten nie wymaga od posłów, którzy zrzeszają się w grupę, aby uzasadnili swe pokrewieństwo polityczne, że ani Parlament, ani pozostałe grupy polityczne nie mogą dokonywać osądu pokrewieństwa politycznego członków grupy TPN i że grupy składające się z posłów, którzy nie są ze sobą politycznie spokrewnieni, były dopuszczane w przeszłości oraz zostały dopuszczone w obecnej kadencji. Członkowie grupy TPN poddali również w wątpliwość istnienie pokrewieństwa politycznego między członkami grup politycznych Parlamentu. Podkreślili oni nadto stawiający ich w gorszej sytuacji sposób traktowania posłów niezrzeszonych w stosunku do traktowania posłów będących członkami grupy politycznej, kontrast w tym zakresie między sytuacją w Parlamencie a tradycjami parlamentarnymi niektórych państw członkowskich, jak również ryzyko precedensu związane z zakazem nałożonym na grupę TPN.

117    Nigdy nie twierdzili oni natomiast, że cel, jaki zamierzają zrealizować poprzez utworzenie tej grupy, powinien być uważany za dowód ich pokrewieństwa politycznego. Przeciwnie, z informacji przedstawionych w pkt 113 powyżej wynika, że cel grupy TPN prezentowano jako chęć umożliwienia posłom pozbawionym takiego pokrewieństwa z innymi utworzenia grupy mieszanej, która mogłaby aspirować do prerogatyw zastrzeżonych dla grup politycznych.

118    Dlatego skarżący nie mogą zarzucać Parlamentowi, że nie odczytał wskazówki zawartej w zgłoszeniu utworzenia grupy TPN i dotyczącej celu tej grupy jako oznaki istnienia pokrewieństwa politycznego między ugrupowaniami tworzącymi tę grupę.

119    W każdym razie taka wskazówka nie pozwala na podważenie analizy przeprowadzonej w pkt 111–115 powyżej, z której wynika, że członkowie tej grupy zamierzali otwarcie pozbawić tę grupę wszelkiego charakteru politycznego.

120    Na zakończenie rozważań przeprowadzonych w pkt 110–119 powyżej można dojść do wniosku, że Parlament słusznie uznał, iż zgłoszenie utworzenia grupy TPN odznaczało się całkowitym i oczywistym brakiem pokrewieństwa politycznego między członkami tej grupy. Wbrew twierdzeniom skarżących, czyniąc to, Parlament nie powołał się sam na sędziego orzekającego o pokrewieństwie politycznym członków tej grupy. Stwierdził on jedynie na podstawie powyższego zgłoszenia, że członkowie tej grupy otwarcie wykluczyli istnienie jakiegokolwiek pokrewieństwa tego rodzaju, sami obalając w ten sposób domniemanie faktyczne istnienia pokrewieństwa politycznego, o którym mowa w pkt 103 i 104 powyżej. W tych okolicznościach nie sposób było dojść do innego wniosku, jak tylko do wniosku o nieprzestrzeganiu przez grupę TPN art. 29 ust. 1 regulaminu, w przeciwnym bowiem razie przepis ten zostałby pozbawiony wszelkiej skuteczności.

121    Tej analizy nie podważa ani podniesiona przez Front national okoliczność, że od momentu wydania ww. w pkt 13 powyżej postanowienia w sprawie J.C. Martinez i Ch. de Gaulle przeciwko Parlamentowi grupa TPN zgłosiła szereg zmian do sprawozdań i propozycji rezolucji, ani informacje dostarczone przez J.C. Martineza i Ch. de Gaulle’a oraz przez Front national na temat postawy przyjętej przez członków grupy podczas niedawnych głosowań na posiedzeniach plenarnych.

122    W rzeczy samej, co się tyczy inicjatyw przedstawionych w imieniu grupy TPN, z dokumentów przedłożonych przez Front national na żądanie Sądu wynika, że wszystkie te inicjatywy zostały złożone albo przez jednego posła będącego członkiem grupy TPN, albo przez posłów pochodzących z tego samego ugrupowania wchodzącego w skład tej grupy. Żadna z tych inicjatyw nie została przedstawiona przez posłów należących do więcej niż jednego ugrupowania grupy TPN. Takie ustalenie potwierdza jedynie brak jakiegokolwiek pokrewieństwa politycznego między ugrupowaniami wchodzącymi w skład tej grupy, który można wywnioskować ze zgłoszenia utworzenia tej grupy.

123    W kwestii postawy członków grupy TPN podczas niedawnych głosowań na posiedzeniach plenarnych należy stwierdzić, że jak słusznie podkreśla Parlament w swych pismach procesowych, spójność w sposobie głosowana w łonie tej grupy zaobserwowana podczas głosowań może kryć głębokie rozbieżności indywidualnych motywacji politycznych, które legły u podstaw takiego oddania głosu przez każdego z jej członków. Nie można jej zatem uznać za oznakę istnienia pokrewieństwa politycznego między członkami tej grupy.

124    Należy jeszcze dodać, że okoliczność i informacje, o których mowa w akt 121 powyżej, są późniejsze w stosunku do aktu z dnia 14 września 1999 r., stąd tak czy inaczej nie mogą wywoływać wpływu na badanie zasadności oceny Parlamentu zawartej w tym akcie w przedmiocie niezgodności grupy TPN z art. 29 ust. 1 regulaminu.

125    Na podstawie całości powyższych rozważań zarzut drugi podlega oddaleniu.

 W przedmiocie zarzutu trzeciego, opartego na naruszeniu zasady równego traktowania w stosunku do członków grupy TPN

126    Zarzut ten dzieli się na trzy części. W pierwszej części skarżący twierdzą, że akt z dnia 14 września 1999 r. stanowi dyskryminację wobec członków grupy TPN w stosunku do posłów należących do grupy politycznej. W drugiej części skarżący stwierdzą, że akt ten dyskryminuje grupę TPN w stosunku do pozostałych grup technicznych. W trzeciej części zarzucają oni dyskryminowanie grupy TPN w stosunku do grup politycznych tworzących obecne zgromadzenie parlamentarne.

 W przedmiocie pierwszej części zarzutu

127    We wszystkich trzech sprawach skarżący twierdzą, że akt z dnia 14 września 1999 r. stanowi dyskryminację w stosunku do posłów nienależących do grupy politycznej.

128    Przynależność do takiej grupy pociąga za sobą bowiem cały szereg przywilejów, tak w zakresie prerogatyw parlamentarnych, jak i na płaszczyźnie finansowej, merytorycznej i administracyjnej, których członkowie grupy TPN są ich zdaniem pozbawieni z tego względu, iż akt z dnia 14 września 1999 r. przyznaje im status posłów niezrzeszonych. Obejmując grupę TPN zakazem akt ten potwierdza na szkodę członków tej grupy dyskryminację stosowaną wewnątrz Parlamentu wobec posłów niezrzeszonych, naruszając w ten sposób równość posłów pod względem warunków wykonywania ich mandatu poselskiego.

129    Te same argumenty podnoszą w szczególności E. Bonino i in. na poparcie podnoszonego przez siebie w trybie art. 241 WE zarzutu niezgodności z prawem łącznej dyspozycji przepisu art. 29 ust. 1 w związku z art. 30 regulaminu.

130    Sąd uważa, że należy najpierw zbadać ten zarzut niezgodności z prawem.

131    Parlament podważa dopuszczalność tego zarzutu.

132    Twierdzi on, że regulamin nie należy do żadnej z kategorii aktów, wobec których można podnieść zarzut sprzeczności z prawem na podstawie art. 241 WE. Nadto podstawą prawną aktu z dnia 14 września 1999 r. nie jest art. 30 regulaminu ani też akt ten nie stanowi środka wykonawczego art. 29 tego regulaminu, stąd w niniejszym stanie faktycznym nie można podnieść zarzutu niezgodności tych dwóch przepisów z prawem.

133    W tym względzie Sąd przypomina, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem art. 241 WE jest wyrazem zasady ogólnej gwarantującej każdemu prawo do podważenia w trybie incydentalnym ważności wcześniejszego aktu instytucji stanowiącego podstawę prawną decyzji, która go dotyczy bezpośrednio i indywidualnie, celem uzyskania stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji, jeśli osoba ta nie miała prawa wniesienia w trybie art. 230 WE bezpośredniej skargi na taki akt instytucji, którego konsekwencje jednak w ten sposób ponosi bez uprzedniej możliwości żądania stwierdzenia jego nieważności (zob. wyroki Trybunału z dnia 6 marca 1979 r. w sprawie 92/78 Simmenthal przeciwko Komisji, Rec. str. 777, pkt 39, oraz z dnia 19 stycznia 1984 r. w sprawie 262/80 Andersen i in. przeciwko Parlamentowi, Rec. str. 195, pkt 6).

134    Zarzut niezgodności z prawem nie może więc ograniczać się do aktów przyjmujących formę rozporządzenia w rozumieniu art. 241 WE. Postanowienie to powinno być interpretowane szeroko, tak aby zagwarantować skuteczną kontrolę legalności aktów instytucji o charakterze ogólnym osobom nieuprawnionym do wniesienia skargi bezpośredniej na takie akty, jeśli ponoszą one konsekwencje decyzji wykonawczych, które dotyczą ich bezpośrednio i indywidualnie (ww. w pkt 133 wyrok w sprawie Simmenthal przeciwko Komisji, pkt 40 i 41; wyrok Sądu z dnia 26 października 1993 r. w sprawach połączonych T‑6/92 i T‑52/92 Reinarz przeciwko Komisji, Rec. str. II‑1047, pkt 56).

135    Nadto zakres stosowania tego artykułu powinien zostać rozszerzony na akty instytucji, które odegrały rolę w przyjmowaniu decyzji będącej przedmiotem skargi o stwierdzenie nieważności, nawet jeśli akty te nie stanowiły formalnie podstawy prawnej rzeczonej decyzji (wyrok Sądu z dnia 4 marca 1998 r. w sprawie T‑146/96 De Abreu przeciwko Trybunałowi Sprawiedliwości, RecFP str. I‑A‑109 i II‑281, pkt 27).

136    Wypada dodać, że zarzut niezgodności z prawem powinien ograniczać się do tego, co jest ściśle niezbędne do rozstrzygnięcia sporu. W rzeczy samej celem art. 241 WE nie jest umożliwienie stronie podważenia stosowania jakiegokolwiek aktu o charakterze ogólnym na potrzeby jakiejkolwiek skargi. Musi istnieć bezpośredni związek prawny między zaskarżoną decyzją indywidualną a spornym aktem ogólnym (wyroki Trybunału z dnia 31 marca 1965 r. w sprawie 21/64 Macchiorlati Dalmas e Figli przeciwko Wysokiej Władzy, Rec. str. 227, 245; z dnia 13 lipca 1966 r. w sprawie 32/65 Włochy przeciwko Radzie i Komisji, Rec. str. 563, 594, oraz z dnia 21 lutego 1984 r. w sprawach połączonych 140/82, 146/82, 221/82 i 226/82 Walzstahl-Vereinigung i Thyssen przeciwko Komisji, Rec. str. 951, pkt 20; ww. w pkt 134 wyrok w sprawie Reinarz przeciwko Komisji, pkt 57).

137    W niniejszym stanie faktycznym niepodważalny jest fakt, że przepisy art. 29 i 30 regulaminu, które wywierają wpływ na sposób wykonywania mandatu poselskiego, mają charakter ogólny. Stosują się one do sytuacji określonych obiektywnie i wywołują skutki prawne wobec osób objętych zakresem ich stosowania w sposób ogólny i abstrakcyjny (zob. per analogiam wyroki Trybunału z dnia 18 marca 1975 r. w sprawach połączonych 44/74, 46/74 i 49/74 Acton i in. przeciwko Komisji, Rec. str. 383, pkt 7, oraz z dnia 14 lutego 1989 r. w sprawie 206/87 Lefebvre Frère et Soeur przeciwko Komisji, Rec. str. 275, pkt 13). Skarżący nie są więc w stanie żądać stwierdzenia ich nieważności na podstawie art. 230 WE.

138    Nadto decyzje wydane przez Parlament w akcie z dnia 14 września 1999 r. (zob. pkt 46 powyżej) wywodzą się bezpośrednio z faktu, że art. 29 ust. 1 regulaminu uzależnia utworzenie grupy w Parlamencie od istnienia pokrewieństwa politycznego między zainteresowanymi posłami. Przepis ten legł u podstaw podważenia utworzenia grupy TPN przez przewodniczących pozostałych grup politycznych i wskutek owej kontestacji stał się przedmiotem wykładni przyjętej przez Parlament w dniu 14 września 1999 r. Mając na względzie ten przepis w rozumieniu wyjaśnionym przez ową wykładnię, Parlament stwierdził nieistnienie grupy TPN i na mocy art. 30 regulaminu uznał zainteresowanych posłów za posłów niezrzeszonych. Łączne zastosowanie tych dwóch przepisów uwarunkowało więc istnienie i treść aktu z dnia 14 września 1999 r.

139    Można zatem zasadnie dojść do wniosku, że istnieje bezpośredni związek prawny między aktem z dnia 14 września 1999 r. a przepisami art. 29 ust. 1 i art. 30 regulaminu, których niezgodność z prawem podnoszą E. Bonino i in.

140    W tych okolicznościach uwzględniając fakt, iż wniesiona przez E. Bonino i in. skarga o stwierdzenie nieważności została uznana za dopuszczalną (zob. powyżej pkt 75), należy orzec o dopuszczalności zarzutu podniesionego przez tych skarżących wobec art. 29 ust. 1 i art. 30 regulaminu.

141    Należy teraz zbadać zasadność tego zarzutu, w zakresie w jakim jest on wywodzony z naruszenia zasady równego traktowania.

142    Poza argumentami przedstawionymi w pkt 128 powyżej E. Bonino i in. twierdzą, że jeśli art. 29 ust. 1 regulaminu należy rozumieć jako zabraniający tworzenia grupy przez ugrupowania niespokrewnione politycznie, należy poddać w wątpliwość zgodność z prawem łącznej dyspozycji przepisów tego artykułu i art. 30 regulaminu pod kątem zasady niedyskryminacji. Łączne stosowanie tych dwóch przepisów oznacza bowiem ich zdaniem, że posłowie, którzy nie są w żaden sposób spokrewnieni politycznie z innymi, nie mogliby ani zrzeszać się w grupy w rozumieniu art. 29 ust. 1 regulaminu, ani powoływać się na automatyczną przynależność do grupy mieszanej. Ci posłowie byliby uznawani za posłów niezrzeszonych, co szkodzi pełnemu wykonywaniu ich mandatu poselskiego.

143    Zgodnie z ich wyjaśnieniami podczas rozprawy E. Bonino i in. podważają zgodność powyższych przepisów z prawem w zakresie, w jakim uniemożliwiają one zarówno dobrowolne utworzenie grupy technicznej przez posłów zupełnie niespokrewnionych ze sobą politycznie, jak i automatyczne zrzeszanie się tych posłów w grupę mieszaną.

144    W tym względzie Sąd przypomina przede wszystkim, że zgodnie z orzecznictwem Parlament, na mocy prawa do ustanawiania swojej organizacji wewnętrznej, przyznanego mu w trybie art. 25 EWWiS, 199 WE i 112 EWEA, jest uprawniony do przyjęcia odpowiednich środków celem zagwarantowania jego prawidłowego funkcjonowania i właściwego przebiegu obrad (wyroki Trybunału z dnia 10 lutego 1983 r. w sprawie 230/81 Luksemburg przeciwko Parlamentowi, Rec. str. 255, pkt 38, oraz z dnia 28 listopada 1991 r. w sprawach połączonych C‑213/88 i C‑39/89 Luksemburg przeciwko Parlamentowi, Rec. str. I‑5643, pkt 29).

145    W niniejszym stanie faktycznym, jak słusznie twierdzi Parlament, jego strukturalizacja w grupy polityczne stanowi wyraz całej serii uzasadnionych celów podyktowanych zarówno przez rzeczywistość społeczno-polityczną charakterystyczną dla demokracji parlamentarnych, jak i przez jego szczególną pozycję w stosunku do krajowych zgromadzeń parlamentarnych oraz przez funkcje i obowiązki, jakie zostały mu powierzone przez traktat, czyli celów, do osiągnięcia których nie mogłyby przyczynić się grupy techniczne czy mieszane, takie jak grupa TPN, które jednoczą posłów zupełnie niespokrewnionych ze sobą politycznie.

146    Strukturalizacja Parlamentu w grupy polityczne, które łączą spokrewnionych ze sobą politycznie posłów pochodzących z więcej niż jednego państwa członkowskiego, po pierwsze, jawi się jako środek przystosowany do skutecznego zorganizowania prac i obrad instytucji między innymi celem umożliwienia wyrażania wspólnych woli politycznych i osiągania kompromisu, które są szczególnie konieczne, gdy weźmie się pod uwagę bardzo dużą liczbę posłów wchodzących w skład owego zgromadzenia, wyjątkowe zróżnicowanie kultur, narodowości, języków i krajowych ruchów politycznych reprezentowanych w jego łonie, wielką różnorodność działań Parlamentu i fakt, że w przeciwieństwie do parlamentów krajowych, Parlament nie działa według klasycznego podziału na większość i opozycję. W tym kontekście grupa polityczna w rozumieniu art. 29 ust. 1 regulaminu spełnia funkcję, której nie mogłaby spełniać grupa składająca się z posłów pozbawionych wszelkiego pokrewieństwa politycznego między nimi.

147    Po drugie, organizacja w ramach grup politycznych jest uzasadniona wagą – w szczególności od chwili przyjęcia traktatu o Unii Europejskiej i traktatu z Amsterdamu – odpowiedzialności Parlamentu za realizację zadań powierzonych Wspólnocie na mocy traktatu WE i obowiązków w procesie przyjmowania aktów wspólnotowych niezbędnych do wypełnienia tych zadań (zob. art. 7 WE, 192–195 WE, 200 WE i 201 WE). W szczególności skuteczne funkcjonowanie i prawidłowy przebieg rządzonego na podstawie art. 251 WE postępowania wspólnego przyjmowania aktów wspólnotowych przez Parlament i Radę (postępowania według tzw. procedury współdecydowania) oznacza, że gdy niezbędne okaże się zwrócenie do przewidzianego w ust. 3–5 tego postanowienia komitetu pojednawczego celem dojścia do porozumienia w sprawie wspólnego projektu, kompromis polityczny jest uprzednio wypracowywany w łonie Parlamentu. Następnie niezbędne jest, aby delegacja Parlamentu, która wzięła na siebie odpowiedzialność za negocjacje z Radą na poziomie wyżej wspomnianego komitetu, składała się z posłów stanowiących odzwierciedlenie politycznej kompozycji zgromadzenia, którzy są upoważnieni do wypowiadania się w imieniu pozostałych posłów i którzy znajdą poparcie w momencie, gdy zostanie osiągnięte porozumienie z Radą, do czego może skutecznie przyczynić się grupa polityczna, w przeciwieństwie do grupy składającej się z posłów niespokrewnionych ze sobą politycznie.

148    Po trzecie, podwójny wymóg pokrewieństwa politycznego i pochodzenia z więcej niż jednego państwa członkowskiego, na których opiera się zrzeszanie się posłów w grupy, pozwala na przezwyciężenie lokalnych partykularyzmów politycznych i na promowanie przewidzianej w traktacie integracji europejskiej. W ten sposób grupy polityczne przyczyniają się do osiągania celu stawianego w art. 191 WE, a mianowicie powstawania partii politycznych na poziomie europejskim jako czynnika integracji w ramach Unii, tworzenia się europejskiej świadomości i wyrazu woli politycznej obywateli Unii. Takiej roli politycznej nie mogłaby odegrać ani grupa techniczna, ani mieszana składająca się z posłów wykluczających jakiekolwiek pokrewieństwo polityczne między sobą.

149    Z powyższej analizy wynika, że łącznie czytane przepisy art. 29 ust. 1 i art. 30 regulaminu – w zakresie w jakim zezwalają one na tworzenie w łonie Parlamentu jedynie grup powstałych na podstawie pokrewieństwa politycznego i stanowią, że posłowie nienależący do grupy politycznej obradują jako posłowie niezrzeszeni na warunkach ustalonych przez prezydium Parlamentu, zamiast zezwolić tym ostatnim na utworzenie grupy technicznej lub zjednoczenie się w ramach grupy mieszanej – stanowią środki organizacji wewnętrznej uzasadnione ze względu na cechy właściwe Parlamentu, na wymogi związane z jego funkcjonowaniem oraz na obowiązki i cele, jakie zostały mu powierzone przez traktat.

150    Następnie należy podkreślić, że zgodnie z orzecznictwem zasada niedyskryminacji, która stanowi podstawową zasadę prawa, zabrania traktowania porównywalnych sytuacji w sposób odmienny lub traktowania odmiennych sytuacji w jednakowy sposób, chyba że takie traktowanie jest obiektywnie uzasadnione (zob. w szczególności wyrok Trybunału z dnia 28 czerwca 1990 r. w sprawie C‑174/89 Hoche, Rec. str. I‑2681, pkt 25 oraz przywołane tam orzecznictwo).

151    W niniejszym przypadku wszyscy posłowie do Parlamentu są wyposażeni w mandat, który został im przyznany przez wyborców w sposób demokratyczny i pełnią te same funkcje reprezentacji politycznej na poziomie europejskim (zob. powyżej pkt 61). Z tego powodu są oni w tej samej sytuacji.

152    Z pewnością łączna dyspozycja przepisów art. 29 ust. 1 i art. 30 regulaminu wprowadza różnice między dwoma kategoriami posłów, a mianowicie posłów, którzy należą do grupy politycznej w rozumieniu wewnętrznych uregulowań Parlamentu, i tych, którzy obradują jako posłowie niezrzeszeni na warunkach ustalonych przez prezydium Parlamentu. Taka różnica jest jednak uzasadniona przez fakt, że w przeciwieństwie do tych drugich, pierwsi z posłów spełniają wymóg regulaminowy dyktowany koniecznością osiągnięcia określonych uzasadnionych celów (zob. powyżej pkt 145–149).

153    Nie można zatem uważać, że stanowi ona naruszenie zasady niedyskryminacji w znaczeniu nadanym tej zasadzie przez orzecznictwo (zob. powyżej pkt 150).

154    Na poparcie swej argumentacji skarżący twierdzą w pismach procesowych, że posłowie niezrzeszeni w rozumieniu art. 30 regulaminu są traktowani w sposób dyskryminacyjny w stosunku do członków grupy politycznej. Powołują się oni w tym zakresie na cały szereg różnic w traktowaniu działających na płaszczyźnie praw poselskich i korzyści finansowych, administracyjnych i merytorycznych między posłami niezrzeszonymi a członkami grupy politycznej, które to różnice stanowią ich zdaniem przejawy dyskryminacji sprzeczne z prawem.

155    Z pism procesowych stron i dokumentów przedłożonych przez strony na żądanie Sądu wynika jednak, że te różnice w traktowaniu – którym zresztą Parlament nie przeczy – wynikają nie z łącznej dyspozycji art. 29 ust. 1 i art. 30 regulaminu, lecz z całej serii innych wewnętrznych przepisów Parlamentu.

156    I tak:

–        nieprzyznanie dwóm delegatom reprezentującym posłów niezrzeszonych na konferencji przewodniczących prawa głosu przyznanego przewodniczącym grup politycznych lub ich potencjalnym pełnomocnikom wynika z art. 23 regulaminu;

–        fakt, iż w przeciwieństwie do grup politycznych posłowie niezrzeszeni nie mogą przedkładać propozycji rezolucji na zakończenie debaty w sprawie wyboru Komisji, wynika z art. 33 regulaminu;

–        fakt, iż posłowie niezrzeszeni są wykluczeni z prac delegacji Parlamentu do komitetu pojednawczego, podczas gdy grupy polityczne są reprezentowane albo w ramach tej delegacji, albo na wewnętrznych spotkaniach przygotowawczych, wynika z art. 82 regulaminu;

–        fakt, iż poseł niezrzeszony może korzystać z prerogatyw przyznanych grupom politycznym jedynie przy wsparciu innych 31 posłów, wynika z różnych przepisów regulaminu opisanych w pkt 4 powyżej;

–        fakt, iż odmiennie niż grupy polityczne, posłowie niezrzeszeni pochodzący z tego samego ugrupowania politycznego nie mają prawa przedstawienia swojego wspólnego stanowiska w sprawie głosowania końcowego, wynika z art. 137 regulaminu;

–        fakt, iż posłowie niezrzeszeni nie są brani pod uwagę przy podziale funkcji przewodniczącego Parlamentu i kwestorów, przewodniczących i wiceprzewodniczących komisji i delegacji interparlamentarnych, o których mowa w rozdziałach XX i XXI regulaminu, że są oni brani pod uwagę w drugiej kolejności przy przydziale miejsc członków tych komisji i delegacji i że są oni wykluczeni z delegacji ad hoc tworzonych przez konferencję przewodniczących oraz z delegacji na konferencję komisji ds. wspólnotowych przewidzianej w art. 56 regulaminu, wynika ze stosowania metody zwanej metodą d’Hondta, używanej przez Parlament przy rozdzielaniu powyższych funkcji, oraz z faktu, że posłowie niezrzeszeni uczestniczący w konferencji przewodniczących, która jest organem właściwym w tym zakresie, nie mają prawa głosu;

–        różnica w traktowaniu między posłami niezrzeszonymi a grupami politycznymi w kwestiach związanych z sekretariatem wynika z decyzji prezydium Parlamentu podjętych na podstawie art. 22 regulaminu;

–        odmienne traktowanie zastrzeżone dla posłów niezrzeszonych i dla grup politycznych w zakresie podziału środków budżetowych zapisanych w pozycji 3707, dotyczących szczególnych wydatków Parlamentu w zakresie kosztów sekretariatu, kosztów administracyjnych związanych z funkcjonowaniem i kosztów związanych z działalnością polityczną grup politycznych i posłów niezrzeszonych, wynika z decyzji prezydium Parlamentu przyjętych na podstawie art. 22 regulaminu;

–        fakt, iż posłowie niezrzeszeni, w odróżnieniu od grup politycznych, nie mogą korzystać ze służb Parlamentu, w szczególności w zakresie ustnych tłumaczeń symultanicznych, jest konsekwencją uregulowań administracyjnych Parlamentu dotyczących zebrań grup politycznych.

157    Z pewnością to do uprawnień Parlamentu należy weryfikowanie, czy sytuacja wynikająca ze stosowania poszczególnych przepisów wewnętrznych opisanych w poprzednim punkcie jest pod każdym względem zgodna z zasadą równego traktowania w rozumieniu nadanym jej przez orzecznictwo (zob. powyżej pkt 150). Należy jednak w tym względzie podkreślić, że o ile osiąganie uzasadnionych celów stawianych sobie przez Parlament za pomocą organizacji w ramach grup politycznych usprawiedliwia fakt, że grupy te, a za ich pośrednictwem należący do nich posłowie, korzystają z pewnych prerogatyw i ułatwień w stosunku do posłów niezrzeszonych, o tyle do zadań Parlamentu należy zbadanie, przy zachowaniu wewnętrznych procedur ustanowionych w tym celu, czy wszystkie różnice w traktowaniu między tymi dwoma kategoriami posłów, które wypływają z opisanych powyżej przepisów wewnętrznych, są rzeczywiście niezbędne, a przez to obiektywnie uzasadnione z punktu widzenia osiąganych celów. W odpowiednim przypadku Parlament, korzystając z przysługujących mu uprawnień w zakresie organizacji wewnętrznej, będzie musiał zaradzić wynikającym z tych przepisów nierównościom, które nie spełniają wymogu niezbędności i które z tego powodu mogłyby zostać uznane za dyskryminacyjne przy okazji przeprowadzania przez sąd wspólnotowy na wniosek kontroli zgodności z prawem aktów Parlamentu wydanych w trybie wykonującym te przepisy (zob. powyżej pkt 48–62).

158    Niemniej jednak w niniejszym przypadku trzeba stwierdzić z całą stanowczością, że E. Bonino i in. nie podnoszą niezgodności z prawem poszczególnych przepisów opisanych w pkt 156 powyżej. W trakcie rozprawy potwierdzili oni, że zarzut niezgodności z prawem podniesiony w ich skardze o stwierdzenie nieważności dotyczy art. 29 ust. 1 i art. 30 regulaminu, nie zaś przepisów wewnętrznych Parlamentu warunkujących status posła niezrzeszonego.

159    W każdym razie zatem naruszenie zasady równości traktowania przez taki czy inny z tych przepisów wewnętrznych może wywierać wpływ jedynie na zgodność z prawem spornego przepisu lub aktu, który został wydany przez Parlament w zastosowaniu tego przepisu. Nie może ono natomiast zaprzeczyć analizie przeprowadzonej w pkt 144–153 powyżej.

160    Z powyższej analizy (zob. powyżej pkt 144–159) wynika, że zarzut niezgodności art. 29 ust. 1 i art. 30 regulaminu z prawem, w zakresie w jakim dotyczy on naruszenia zasady równości traktowania, należy oddalić jako bezzasadny.

161    Ta sama analiza zmusza do odrzucenia argumentacji przedstawionej przez skarżących w ramach pierwszej części rozpatrywanego zarzutu, która opiera się na tych samych kwestiach co te podniesione przez E. Bonino i in. celem podważenia zgodności łącznej dyspozycji art. 29 ust. 1 i art. 30 regulaminu z zasadą równości traktowania (zob. powyżej pkt 127–129).

162    Należy bowiem stwierdzić z całą stanowczością, że akt z dnia 14 września 1999 r., w zakresie w jakim pozbawia on posłów, którzy – jak posłowie, którzy zgłosili utworzenie grupy TPN – nie są ze sobą politycznie spokrewnieni, możliwości utworzenia wspólnie grupy politycznej w rozumieniu wewnętrznych uregulowań Parlamentu i w jakim przyznaje im status posłów niezrzeszonych, wyciąga jedynie konsekwencje z nieprzestrzegania przez nich wymogu istnienia pomiędzy nimi pokrewieństwa politycznego ustanowionego w art. 29 ust. 1 regulaminu i nakłada na nich przewidziane w art. 30 regulaminu skutki obejmujące posłów, którzy nie spełniają tego wymogu.

163    Tymczasem zgodność tych dwóch przepisów z zasadą równości traktowania nie ulega wątpliwości (zob. powyżej pkt 144–159).

164    Wynika stąd, że akt z dnia 14 września 1999 r. nie może zostać uznany za sprzeczny z tą zasadą.

165    Warto jeszcze dodać, że różnice w traktowaniu podnoszone przez skarżących na poparcie ich argumentacji, którym z przyczyn przyznanego im statusu posłów niezrzeszonych podlegają w zakresie wykonywania ich mandatu posłowie, których dotyczy akt z dnia 14 września 1999 r. (zob. poniżej pkt 155 i 156) wynikają nie z tego aktu, lecz z przepisów wewnętrznych Parlamentu opisanych w pkt 156 powyżej, których zgodność z prawem nie została jednak podana w wątpliwość przez skarżących.

166    Dlatego oprócz tego, co zostało powiedziane w pkt 158 powyżej, należy jeszcze stwierdzić w odniesieniu do sprawy T‑327/99, że Front national, podkreśliwszy najpierw różnice w traktowaniu zastrzeżonym pod różnymi względami dla posłów niezrzeszonych w stosunku do członków grup politycznych, stwierdza:

„Jest to tak dalece posunięte, iż można się zastanawiać, czy to nie przepisy regulaminu, wprowadzając tę dyskryminację, powinny zostać podane w wątpliwość. Jednakże to nie stanowi przedmiotu niniejszej skargi” (skarga, str. 8).

167    Podczas rozprawy skarżący potwierdzili, że nie podnoszą oni niezgodności z prawem przepisów wewnętrznych opisanych w pkt 156 powyżej.

168    Mając na względzie powyższe rozważania, należy oddalić pierwszą część rozpatrywanego zarzutu.

 W przedmiocie drugiej części zarzutu

169    We wszystkich trzech sprawach skarżący twierdzą, że akt z dnia 14 września 1999 r. pociąga za sobą nieuzasadnioną dyskryminację w zakresie, w jakim zabrania utworzenia grupy TPN, podczas gdy za czasów poprzednich kadencji Parlamentu dopuszczono do utworzenia szeregu grup technicznych, a mianowicie grupy CDI, Grupy Tęcza: Federacja Związku Zielonego i Alternatywy Europejskiej, Agalev-Écolo, Ludowego Ruchu Duńskiego przeciwko Przynależności do Unii Europejskiej i Wolnego Związku Europejskiego w łonie Parlamentu Europejskiego, grupy CDI i grupy Tęcza w Parlamencie Europejskim. Front national powołuje się również na utworzenie za poprzednich kadencji parlamentarnych grupy Europa Narodów.

170    Zezwolenie w obecnej kadencji na utworzenie grupy EDR, która ma ewidentnie charakter techniczny, uwypukla dodatkowo dyskryminacyjny wobec członków grupy TPN charakter aktu z dnia 14 września 1999 r..

171    W tym względzie Sąd przypomina, że z analizy przeprowadzonej w pkt 100–124 powyżej wynika, iż Parlament słusznie orzekł o nieistnieniu grupy TPN wobec niezgodności z art. 29 ust. 1 regulaminu z tego powodu, iż ugrupowania wchodzące w skład tej grupy otwarcie wykluczyły wszelkie pokrewieństwo polityczne między nimi i zanegowały jakikolwiek charakter polityczny tej grupy. W tych okolicznościach skarżące nie mogą w żadnym razie skutecznie powoływać się na odmienną ocenę, jakiej Parlament dokonał wobec zgłoszeń utworzenia grup opisanych w poprzednich dwóch punktach.

172    Warto jeszcze dodać, że skarżący nie kwestionowali tezy Parlamentu, zgodnie z którą w przeciwieństwie do posłów, którzy zgłosili utworzenie grupy TPN, posłowie, którzy zgłosili utworzenie poszczególnych opisanych wyżej grup, w żadnym razie nie wykluczyli otwarcie wszelkiego pokrewieństwa politycznego między nimi. Dlatego sytuacja grupy TPN i sytuacja owych innych grup nie może zostać uznana za porównywalną, tak iż uzasadniona jest różnica w traktowaniu tej pierwszej i pozostałych grup.

173    E. Bonino i in. odpowiadają w tym względzie, że teza Parlamentu sprowadza przesłankę dotyczącą pokrewieństwa politycznego do wymogu czysto formalnego, który zostaje spełniony w chwili, gdy posłowie zgłaszający utworzenie grupy nie przeczą otwarcie wszelkiemu pokrewieństwu politycznemu między nimi. W ten sposób taka teza zniekształca ich zdaniem treść art. 29 regulaminu. Nadto brak wyraźnego zanegowania pokrewieństwa politycznego przez członków grup opisanych w pkt 169 i 170 powyżej nie kryje istnienia ekstremalnych rozbieżności politycznych między tymi członkami. Co więcej, ich zdaniem nie ma żadnej różnicy między grupą, która tak jak grupa TPN otwarcie wyklucza wszelkie pokrewieństwo polityczne między tworzącymi ją ugrupowaniami a grupą, która na wzór grupy CDI oświadcza wprost, że każdy z członków zachowuje swój program polityczny oraz swobodę wypowiedzi i głosu zarówno w komisji, jak i podczas posiedzeń plenarnych.

174    Nie można jednak zgodzić się z tezą skarżących. Należy bowiem przypomnieć, że jak wynika z analizy przeprowadzonej w pkt 110–114 powyżej, zanegowanie pokrewieństwa politycznego między ugrupowaniami tworzącymi grupę TPN nie ma charakteru jedynie formalnego. Jest ono wynikiem przemyślanej woli tych ugrupowań, które chciały uniknąć ryzyka bycia postrzeganymi jako ugrupowania spokrewnione ze sobą politycznie. Wobec tak wyraźnego zaprzeczenia Parlament mógł jedynie przyjąć do wiadomości ów brak pokrewieństwa politycznego i stwierdzić nieistnienie grupy TPN z powodu niezgodności z wymogiem ustanowionym w art. 29 ust. 1 regulaminu, w przeciwnym bowiem razie przepis ten zostałby pozbawiony wszelkiej skuteczności.

175    Natomiast brak wyraźnego wykluczenia pokrewieństwa politycznego przez grupy opisane w pkt 169 i 170 powyżej mógł doprowadzić do stwierdzenia w świetle wszystkich istotnych okoliczności, że rozbieżności polityczne między ugrupowaniami tworzącymi te grupy, nazwa grupy technicznej przyjęta przez niektóre z nich bądź też, w przypadku grupy CTDI, względy praktyczne, na które powołali się zainteresowani posłowie w zgłoszeniu utworzenia grupy, nie wykluczają istnienia minimalnego pokrewieństwa politycznego między członkami tych grup, co zatem nie pozwala na podważenie domniemania pokrewieństwa politycznego, o którym była mowa w pkt 103 powyżej.

176    Przywołana przez E. Bonino i in. okoliczność dotycząca grupy CDI, że zgłoszenie utworzenia tej grupy zachowuje niezależność polityczną oraz swobodę wypowiedzi i głosu członków tej grupy w komisji i podczas posiedzeń plenarnych nie może – z przyczyn podanych w pkt 91, 108 i 109 powyżej – podważyć przeprowadzonej do tej pory analizy, nawet gdyby założyć jej prawdziwość. Podobnie jest zresztą jeśli chodzi o oświadczenie dotyczące niezależności politycznej członków grupy CTDI.

177    Co się tyczy w szczególności grupy EDR, należy dodać, że wbrew twierdzeniom zawartym w pismach procesowych Front national, jej nazwa świadczy o pewnej koncepcji politycznej Europy wspólnej posłom należącym do tej grupy, która zresztą znajduje swe odzwierciedlenie w statucie przyjętym przez tę grupę w listopadzie 1999 r.

178    Statut ten, włączony w poczet akt sprawy przez Parlament, zawiera w rzeczy samej następujące twierdzenia:

„Grupa jest otwarta na członków, którzy podpisują się pod ideą Europejskiego Stowarzyszenia Suwerennych Państw Narodowych i przyjmują deklarację Narodów Zjednoczonych dotyczącą praw człowieka i demokracji parlamentarnej.

EDR opowiada się za tworzeniem Europy stabilnych i demokratycznych państw narodów opartej na różnorodności kultur ich mieszkańców. Grupa jest otwarta na osoby sceptyczne wobec silnej integracji i centralizacji europejskiej”.

179    Takie stwierdzenia pozwalają na uznanie, że posłowie przystępujący do grupy EDR są ze sobą politycznie spokrewnieni w zakresie woli zagwarantowania suwerenności państw członkowskich i różnorodności narodów europejskich oraz niechęci do przywiązywania zbyt dużej wagi do integracji i centralizacji europejskiej. Przyczyniają się one do wyjaśnienia, dlaczego Parlament nie uznał, iż należało poddać w wątpliwość spełnienia przez tę grupę przewidzianego w art. 29 ust. 1 regulaminu wymogu.

180    Warto jeszcze wyjaśnić, że wbrew twierdzeniom Front national, z przyczyn przedstawionych w pkt 91 powyżej heterogeniczny sposób głosowania członków grupy EDR podczas posiedzeń plenarnych nie ma żadnego znaczenia dla oceny zgodności tej grupy z art. 29 ust. 1 regulaminu. Dlatego też Front national nie może skutecznie powoływać się na tę okoliczność na poparcie niniejszego zarzutu.

181    Z całości powyższych rozważań wynika, że argumenty skarżących wywodzone z nieuzasadnionej dyskryminacji członków grupy TPN w stosunku do grup opisanych w pkt 169 i 170 powyżej nie zasługują na uwzględnienie.

182    J.C. Martinez i Ch. de Gaulle twierdzą ponadto, że przykłady dotyczące tych ostatnich grup doprowadziły do powstania w ciągu ostatnich 20 lat uzasadnionych oczekiwań w kwestii dopuszczalności grup technicznych w Parlamencie. Dlatego też obejmując zakazem grupę TPN, akt z dnia 14 września 1999 r. naruszył ich zdaniem zasadę ochrony uzasadnionych oczekiwań.

183    W tym względzie należy przypomnieć, że na mocy utrwalonego orzecznictwa zasada uzasadnionych oczekiwań, która zalicza się do podstawowych zasad Wspólnoty (zob. w szczególności wyrok z dnia 14 października 1999 r. w sprawie C‑104/97 P Atlanta przeciwko Wspólnocie Europejskiej, Rec. str. I‑6983, pkt 52) zakłada, że dana instytucja wspólnotowa udzieliła osobom zainteresowanym konkretnych zapewnień, wzbudzając u nich określone uzasadnione nadzieje (zob. wyroki Sądu z dnia 15 grudnia 1994 r. w sprawie T‑489/93 Unifruit Hellas przeciwko Komisji, Rec. str. II‑1201, pkt 51 i przywołane tam orzecznictwo, oraz z dnia 29 stycznia 1998 r. w sprawie T‑113/96 Dubois et Fils przeciwko Radzie i Komisji, Rec. p. II‑125, pkt 68).

184    Niemniej jednak w niniejszym stanie faktycznym brak sprzeciwu ze strony Parlamentu wobec zgłoszenia utworzenia grup, które nie odznaczają się takimi samymi cechami jak grupa TPN (zob. powyżej pkt 172–180), nie może być traktowany jak konkretne zapewnienie wzbudzające w świadomości posłów zgłaszających utworzenie tej grupy uzasadnionych nadziei w kwestii zgodności tej grupy z art. 29 ust. 1 regulaminu.

185    Należy jeszcze dodać, że od chwili zgłoszenia utworzenia grupy TPN zgodność istnienia tej grupy z art. 29 ust. 1 regulaminu została poddana w wątpliwość. Nadto z akt sprawy nie wynika, by posłowie, którzy dokonali tego zgłoszenia, w okresie od momentu podważenia zgodności ich grupy z prawem do chwili przyjęcia aktu z dnia 14 września 1999 r. otrzymali jakiekolwiek konkretne zapewnienie od jakiegokolwiek organu Parlamentu, które mogłoby wzbudzić w nich uzasadnione oczekiwania dotyczące zgodności grupy TPN z powyższym przepisem.

186    Wynika z tego, że argumenty J.C. Martineza i Ch. de Gaulle’a wywodzone z naruszenia zasady ochrony uzasadnionych oczekiwań muszą zostać oddalone.

187    Mając na powyższe względzie, należy oddalić drugą część rozpatrywanego zarzutu.

 W przedmiocie trzeciej części zarzutu

188    We wszystkich trzech sprawach skarżący twierdzą, że zgodność z prawem formowania grup składających się na zgromadzenie parlamentarne nigdy nie była podważana. Tymczasem podczas niedawno przeprowadzonych głosowań w przedmiocie delikatnych kwestii politycznych istnienie pokrewieństwa politycznego między członkami tych grup okazało się wątpliwe, podczas gdy, przeciwnie, członkowie grupy TPN dali dowód dużej spójności politycznej. Takie ustalenie jeszcze bardziej wzmacnia ich zdaniem dyskryminacyjny charakter aktu z dnia 14 września 1999 r.

189    Sąd przypomina jednakże, że analiza przedstawiona w pkt 100–124 powyżej dowodzi, iż Parlament słusznie stwierdził nieistnienie grupy TPN z powodu niezgodności tej grupy z art. 29 ust. 1 regulaminu wynikające z wyraźnego wykluczenia jakiekolwiek pokrewieństwa politycznego między ugrupowaniami wchodzącymi w skład tej grupy. W ramach tej analizy zostało ustalone, że zasadność oceny Parlamentu nie może zostać podważona przez homogeniczny sposób głosowania przez członków tej grupy podczas ostatnich posiedzeń (zob. powyżej pkt 123 i 124).

190    W tych okolicznościach skarżący nie mogą skutecznie powoływać się na odmienną ocenę, jakiej Parlament dokonał wobec zgłoszeń utworzenia grup politycznych składających się na obecne zgromadzenie parlamentarne.

191    Warto dodać, że skarżący nie dostarczyli żadnego dowodu zdolnego wykazać, że grupy te otwarcie wykluczyły jakikolwiek charakter polityczny, podobnie jak uczyniła to grupa TPN. Ze względów przedstawionych w pkt 91 powyżej natomiast heterogeniczny sposób głosowania przez członków należących do tej samej grupy politycznej w konkretnych sprawach nie może być uważany za taki dowód.

192    Mając na względzie powyższe rozważania, należy oddalić trzecią część rozpatrywanego zarzutu.

193    Trzeci zarzut należy zatem oddalić w całości.

 W przedmiocie zarzutu czwartego, opartego na naruszeniu zasady demokracji

194    W sprawach T‑222/99 i T‑329/99 skarżący twierdzą, że zaskarżony akt narusza zasadę demokracji, która jest wspólna państwom członkowskim i która stanowi podstawę konstrukcji europejskiej (art. 6 UE, 7 UE i 49 UE oraz art. 309 WE; opinia rzecznika generalnego G. Tesaura w sprawie Niderlandy przeciwko Radzie w zakończonej ww. w pkt 57 wyrokiem, Rec. str. I‑2171, pkt 19). Zasada ta oznacza ich zdaniem, że narody uczestniczą w wykonywaniu władzy za pośrednictwem zgromadzenia ich przedstawicieli (wyrok Sądu z dnia 17 czerwca 1998 r. w sprawie T‑135/96 UEAPME przeciwko Radzie, Rec. str. II‑2335, pkt 88).

195    E. Bonino i in. twierdzą, że w niniejszym stanie faktycznym zakaz utworzenia grupy TPN pozbawia posłów niezrzeszonych korzyści zastrzeżonych dla członków grup politycznych i poważnie utrudnia wykonywanie mandatu, który został im demokratycznie udzielony. Taki zakaz wywiera zatem wpływ na polityczną reprezentację wyborców.

196    Tymczasem spośród szeregu możliwych wykładni prawa wspólnotowego należałoby wybrać tę, która najlepiej pozwala na pełną realizację wartości demokratycznych Unii (opinia rzecznika generalnego G. Tesaura w sprawie C‑300/89 Komisja przeciwko Radzie, zakończonej wyrokiem z dnia 11 czerwca 1991 r., Rec. str. I‑2867, I‑2878).

197    Co się tyczy art. 29 ust. 1 regulaminu, należałoby zatem wśród różnych możliwych wykładni tego przepisu preferować wykładnię, która najlepiej gwarantuje poszanowanie zasady demokracji i udziału społeczeństwa w wykonywaniu władzy za pośrednictwem zgromadzenia przedstawicieli (ww. w pkt 196 powyżej wyrok w sprawie Komisja przeciwko Radzie).

198    Argumenty przedstawione w pkt 194–197 powyżej zostały podniesione również przez E. Bonino i in. na poparcie zgłoszonego przez nich zarzutu niezgodności z prawem łącznej dyspozycji przepisów art. 29 ust 1 i art. 30 regulaminu, które są ich zdaniem sprzeczne z zasadą demokracji.

199    Sąd uważa, że należy przede wszystkim zbadać zarzut sprzeczności z prawem, uznany za dopuszczalny z przyczyn przedstawionych w pkt 133–140 powyżej, w zakresie w jakim opiera się on na naruszeniu powyższej zasady, co widać w świetle argumentów przedstawionych w pkt 194–197 powyżej oraz argumentów opisanych w pkt 142 powyżej powtórzonych przez E. Bonino i in. w tym kontekście.

200    W tym względzie Sąd podkreśla, że o ile zasada demokracji oczywiście stanowi podstawowy czynnik kształtujący Unię Europejską (ww. w pkt 194 wyrok w sprawie UEAPME przeciwko Radzie, pkt 89), o tyle zasada ta nie stoi na przeszkodzie przyjmowaniu przez Parlament, przy uwzględnieniu właściwych mu cech charakterystycznych, środków organizacji wewnętrznej mających na celu umożliwienie mu jak najlepszego wypełniania swej roli instytucjonalnej i celów, które zostały mu wyznaczone przez traktaty, co właśnie czynią łącznie czytane przepisy art. 29 ust. 1 i art. 30 regulaminu (zob. powyżej pkt 144–149).

201    Prawdą jest, że posłowie niezrzeszeni w rozumieniu art. 30 regulaminu są pozbawieni w ramach wykonywania ich funkcji możliwości korzystania z szeregu prerogatyw parlamentarnych, finansowych, merytorycznych i administracyjnych przyznanych grupom politycznym. Niemniej jednak, jak zostało powiedziane w pkt 155 i 156 powyżej, taka sytuacja wynika nie z łącznej dyspozycji przepisów art. 29 ust. 1 i art. 30 regulaminu, lecz z przepisów uregulowań wewnętrznych Parlamentu opisanych w pkt 156 powyżej.

202    Oczywiście do zadań Parlamentu należy zweryfikowanie, w okolicznościach opisanych w pkt 157 powyżej i pod potencjalną kontrolą sądu wspólnotowego, czy sytuacja opisana w poprzednim punkcie jest pod każdym względem zgodna z zasadą demokracji. Zasada ta nie zezwala na to, aby posłowie, którym w sposób demokratyczny powierzono sprawowanie mandatu poselskiego, ponosili w zakresie wykonywania tego mandatu, z powodu nieprzynależenia do żadnej grupy politycznej, negatywne skutki w zakresie przekraczającym to, co jest konieczne do osiągania uzasadnionych celów stawianych sobie przez Parlament za pomocą organizacji w ramach grup politycznych.

203    Niemniej jednak w niniejszym przypadku należy przypomnieć, że E. Bonino i in. nie podnoszą sprzeczności z prawem przepisów wewnętrznych opisanych w pkt 156 powyżej (zob. powyżej pkt 158).

204    Dlatego tak czy inaczej naruszenie zasady demokracji spowodowane przez taki czy inny z owych przepisów wewnętrznych może mieć wpływ na zgodność z prawem jedynie danego przepisu oraz aktu, który Parlament ewentualnie by wydał na podstawie tego przepisu. Nie może ona natomiast podważyć analizy przeprowadzonej w pkt 144–149 i 200 powyżej.

205    Z powyższej analizy (zob. pkt 200–204) wynika, że zarzut sprzeczności art. 29 ust. 1 i art. 30 regulaminu z prawem, w zakresie w jakim dotyczy on naruszenia zasady demokracji, podlega oddaleniu jako bezzasadny.

206    Analiza ta prowadzi do odrzucenia argumentacji przedstawionej przez skarżących w ramach rozpatrywanego tu zarzutu, która opiera się na tych samych kwestiach co kwestie podniesione przez E. Bonino i in. celem podważenia zgodności łącznej dyspozycji przepisów art. 29 ust. 1 i art. 30 regulaminu z zasadą demokracji (zob. powyżej pkt 194–198).

207    Należy bowiem przypomnieć, że akt z dnia 14 września 1999 r., w zakresie w jakim pozbawia on posłów, którzy – jak posłowie, którzy zgłosili utworzenie grupy TPN – nie są ze sobą politycznie spokrewnieni, możliwości utworzenia wspólnie grupy politycznej w rozumieniu wewnętrznych uregulowań Parlamentu i w jakim przyznaje im status posłów niezrzeszonych, wyciąga jedynie konsekwencje z nieprzestrzegania przez nich wymogu istnienia pomiędzy nimi pokrewieństwa politycznego ustanowionego w art. 29 ust. 1 regulaminu i nakłada na nich skutki przewidziane w art. 30 regulaminu i obejmujące posłów, którzy nie spełniają tego wymogu (zob. powyżej pkt 162).

208    Tymczasem zgodność tych dwóch przepisów z zasadą równości traktowania nie ulega wątpliwości. Jak wynika bowiem z analizy przeprowadzonej w pkt 144–149 i 200 powyżej, przepisy te pozwalają Parlamentowi na lepsze wypełnianie roli instytucjonalnej i celów wyznaczonych mu przez traktaty.

209    W tych okolicznościach akt z dnia 14 września 1999 r. nie może zostać uznany za sprzeczny z zasadą demokracji.

210    Wypada jeszcze dodać, że utrudnienia, o których mówią skarżący w uzasadnieniu ich zarzutu (zob. powyżej pkt 195), którym muszą stawiać czoła przy wykonywaniu swych funkcji posłowie, których dotyczy akt z dnia 14 września 1999 r., wynikają nie z tego aktu, lecz z przepisów wewnętrznych Parlamentu opisanych w pkt 156 powyżej, których zgodność z prawem nie została jednak podana w wątpliwość przez skarżących w ramach niniejszej skargi o stwierdzenie nieważności (zob. pkt 166 i 167 powyżej).

211    Mając na względzie poprzedzające rozważania, zarzut czwarty należy oddalić.

 W przedmiocie zarzutu piątego, opartego na naruszeniu zasady proporcjonalności

212    E. Bonino i in. twierdzą, że akt z dnia 14 września 1999 r. narusza zasadę proporcjonalności. Podnoszą oni, że elastyczna wykładnia art. 29 regulaminu, na której opiera się utworzenie grupy TPN, pozwala – wbrew powyższemu aktowi – na pogodzenie wymogów związanych ze skuteczną organizacją zgromadzenia parlamentarnego i gwarancji pełnego wykonywania mandatu wszystkim posłom.

213    Te argumenty są również podnoszone przez E. Bonino i in. na poparcie ich zarzutu niezgodności z prawem łącznej dyspozycji przepisów art. 29 ust. 1 i art. 30 regulaminu.

214    Sąd uważa, że należy przede wszystkim zbadać zarzut niezgodności z prawem, dopuszczalny z przyczyn przedstawionych w pkt 133–140 powyżej, w zakresie w jakim opiera się on na naruszeniu zasady proporcjonalności, w świetle argumentów przedstawionych w pkt 122 powyżej, powtórzonych przez E. Bonino i in. w tym kontekście.

215    W tym względzie Sąd podkreśla, że na mocy orzecznictwa zasada proporcjonalności wymaga, aby akty wydawane przez instytucje wspólnotowe były odpowiednie i konieczne do osiągnięcia zamierzonego celu, co oznacza, że jeśli istnieje wybór między różnymi odpowiednimi środkami, należy zastosować ten najmniej uciążliwy (zob. w szczególności wyroki Trybunału z dnia 17 maja 1984 r. w sprawie 15/83 Denkavit Nederland, Rec. str. 2171, pkt 25, oraz z dnia 11 lipca 1989 r. w sprawie 265/87 Schräder, Rec. str. 2237, pkt 21).

216    W niniejszej sprawie z analizy przeprowadzonej w pkt 144–149 powyżej wynika, że łącznie czytane przepisy art. 29 ust. 1 i art. 30 regulaminu stanowią odpowiednie i konieczne środki organizacji wewnętrznej z punktu widzenia uzasadnionych celów opisanych w powyższych punktach. W rzeczy samej, uwzględniając właściwe mu cechy charakterystyczne i wymogi związane z jego funkcjonowaniem, jedynie grupy tworzone przez posłów spokrewnionych ze sobą politycznie w rozumieniu art. 29 ust. 1 regulaminu umożliwiają Parlamentowi wypełnianie misji instytucjonalnych i celów stawianych mu przez traktat. Jeśli posłowie zgłaszający utworzenie grupy w rozumieniu art. 29 regulaminu nie są ze sobą w żaden sposób spokrewnieni politycznie, Parlament jest zmuszony do zabronienia tworzenia takiej grupy i uznania owych posłów za niezrzeszonych jak przewiduje art. 30 regulaminu, albowiem w przeciwnym razie mógłby narazić na szwank osiąganie uzasadnionych celów, które sobie stawia poprzez strukturyzację w oparciu o grupy polityczne.

217    Wynika z tego, że łączna dyspozycja art. 29 ust. 1 i art. 30 regulaminu nie może być uznana za środek przekraczający granice tego, co jest odpowiednie i niezbędne dla osiągnięcia uzasadnionych celów opisanych w poprzednim punkcie, z naruszeniem zasady proporcjonalności.

218    Prawdą jest, że posłowie niezrzeszeni w rozumieniu art. 30 regulaminu nie korzystają przy wykonywaniu swych funkcji z takich samych udogodnień, jakie są przyznawane członkom grup politycznych. Niemniej jednak, jak zostało już powiedziane w pkt 155 i 156 powyżej, taka sytuacja nie wynika z łącznej dyspozycji art. 29 ust. 1 i art. 30 regulaminu, lecz z całej serii innych wewnętrznych przepisów Parlamentu opisanych w pkt 156 powyżej.

219    Oczywiście do zadań Parlamentu należy zweryfikowanie, w okolicznościach opisanych w pkt 157 powyżej i pod potencjalną kontrolą sądu wspólnotowego, czy sytuacja opisana w poprzednim punkcie jest pod każdym względem zgodna z zasadą proporcjonalności poprzez dokonanie weryfikacji, czy w odniesieniu do każdego z przepisów wewnętrznych zidentyfikowanych w pkt 156 powyżej rozwiązanie mniej uciążliwe nie byłoby w stanie doprowadzić w równie odpowiedni sposób do osiągnięcia uzasadnionych celów stawianych sobie przez Parlament za pomocą organizacji w ramach grup politycznych.

220    Jednakże w niniejszym przypadku należy przypomnieć, że E. Bonino i in. nie powołują się na niezgodność przywołanych w poprzednim punkcie przepisów wewnętrznych z prawem (zob. powyżej pkt 158).

221    W każdym bądź razie zatem ewentualne naruszenie zasady proporcjonalności przez taki czy inny z tych przepisów wewnętrznych może wywierać wpływ jedynie na zgodność z prawem spornego przepisu lub aktu, który został wydany przez Parlament w zastosowaniu tego przepisu. Nie może ono natomiast podważyć analizy przeprowadzonej w pkt 144–149 i 215–217 powyżej.

222    Z powyższej analizy (zob. powyżej pkt 215–221) wynika, że zarzut niezgodności art. 29 ust. 1 i art. 30 regulaminu z prawem, w zakresie w jakim dotyczy on naruszenia zasady proporcjonalności, należy oddalić jako bezzasadny.

223    Mając na względzie rozważania przedstawione w pkt 144–160, 200–205 i 215–22 powyżej należy zatem oddalić podniesiony przez E. Bonino i in. zarzut niezgodności z prawem łącznej dyspozycji art. 29 ust. 1 i art. 30 regulaminu.

224    Analiza przeprowadzona w pkt 215–221 powyżej prowadzi do odrzucenia argumentacji przedstawionej przez E. Bonino i in. w ramach rozpatrywanego zarzutu, która pokrywa się z argumentami podniesionymi przez tych skarżących celem podważenia zgodności łącznej dyspozycji art. 29 ust. 1 i art. 30 regulaminu z zasadą proporcjonalności (zob. powyżej pkt 212 i 213).

225    Należy bowiem przypomnieć, że akt z dnia 14 września 1999 r., w zakresie w jakim pozbawia on posłów, którzy – jak posłowie, którzy zgłosili utworzenie grupy TPN – nie są ze sobą politycznie spokrewnieni, możliwości utworzenia wspólnie grupy politycznej w rozumieniu wewnętrznych uregulowań Parlamentu i w jakim przyznaje im status posłów niezrzeszonych, wyciąga jedynie konsekwencje z nieprzestrzegania przez nich wymogu istnienia między nimi pokrewieństwa politycznego ustanowionego w art. 29 ust. 1 regulaminu i nakłada na nich skutki przewidziane w art. 30 regulaminu i obejmujące posłów, którzy nie spełniają tego wymogu (zob. pkt 162 powyżej).

226    Tymczasem zgodność tych dwóch przepisów z zasadą równości traktowania nie ulega wątpliwości (zob. pkt 144–149 i 215–217 powyżej).

227    W tych okolicznościach akt z dnia 14 września 1999 r. nie może zostać uznany za sprzeczny z zasadą proporcjonalności.

228    Należy jeszcze dodać, że zgłoszony przez E. Bonino i in. (zob. powyżej pkt 212) brak równowagi między wymogami związanymi ze skuteczną organizacją Parlamentu a wymogami zagwarantowania pełnego wykonywania mandatu wszystkim posłom nie wynika z aktu z dnia 14 września 1999 r., lecz z wewnętrznych przepisów Parlamentu zidentyfikowanych w pkt 156 powyżej, których zgodność z prawem nie została jednak poddana w wątpliwość przez skarżących (zob. powyżej pkt 158 i 167).

229    Mając na względzie poprzedzające rozważania, zarzut piąty należy oddalić.

 W przedmiocie zarzutu szóstego, opartego na naruszeniu zasady wolności stowarzyszania się

230    J.C. Martinez i Ch. de Gaulle podnoszą, że akt z dnia 14 września 1999 r. narusza wolność stowarzyszania się gwarantowaną przez art. 11 europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (EKPC). Twierdzą oni, że w imię tej wolności posłowie powinni mieć możliwość zrzeszania się w grupy celem uzyskania dostępu do całości prerogatyw niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania demokracji, bez obowiązku podporządkowywania się wiążącemu programowi politycznemu, który zagrażałby ich niezależności politycznej i procesowi demokratycznemu. Zabraniając utworzenia grupy TPN, której uzasadnionym celem jest położenie kresu dyskryminacji, której skutki ponoszą deputowani niezrzeszeni, Parlament narusza ich zdaniem z przyczyn politycznych swobodę stowarzyszania się.

231    W tym względzie Sąd podkreśla, że zasada wolności stowarzyszania się, uświęcona w art. 11 EKPC i wynikająca z tradycji parlamentarnych wspólnych państwom członkowskim, stanowi część praw podstawowych, które zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału, potwierdzonym zresztą w preambule Jednolitego aktu europejskiego i w art. 6 ust. 2 UE, podlegają ochronie w ramach wspólnotowego porządku prawnego (zob. w szczególności wyroki Trybunału z dnia 15 grudnia 1995 r. w sprawie C‑415/93 Bosman, Rec. str. I‑4921, pkt 79, oraz z dnia 8 lipca 1999 r. w sprawie C‑235/92 P Montecatini przeciwko Komisji, Rec. str. I‑4539, pkt 137).

232    Niemniej jednak nawet gdyby uznać, że zasada ta może być stosowana na poziomie wewnętrznej organizacji Parlamentu, wypada podkreślić, że nie ma ona charakteru bezwzględnego. Korzystanie z prawa do stowarzyszania się może być obwarowane ograniczeniami odpowiadającymi uzasadnionym potrzebom, pod warunkiem że ograniczenia te z punktu widzenia zamierzonego celu nie stanowią ingerencji ponad miarę i niemożliwej do zaakceptowania, która zagrażałaby samej racji bytu tego prawa (zob. podobnie wyroki Trybunału z dnia 13 lipca 1989 r. w sprawie 5/88 Wachauf, Rec. str. 2609, pkt 18, oraz z dnia 13 kwietnia 2000 r. w sprawie C‑292/97 Karlsson i in., Rec. str. I‑2737, pkt 45; zob. również wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 23 czerwca 1981 r. w sprawie Le Compte, Van Leuven i De Meyere, seria A nr 43, pkt 65).

233    W niniejszym przypadku zasada wolności stowarzyszania się nie stoi na przeszkodzie temu, aby w ramach przysługujących mu uprawnień w zakresie organizacji wewnętrznej Parlament uzależnił tworzenie w swym łonie grupy posłów od spełnienia wymogu pokrewieństwa politycznego dyktowanego zamiarem osiągnięcia uzasadnionych celów (zob. powyżej pkt 145–149) i zabronił – jak wynika to z aktu z dnia 14 września 1999 r. – tworzenia grupy, która podobnie jak grupa TPN w sposób oczywisty nie przestrzega tego wymogu. Środki tego rodzaju, które odpowiadają uzasadnionym potrzebom, nie wywierają wpływu na prawo danych posłów do zrzeszania się w grupy przy spełnieniu przesłanek przewidzianych w tym celu przez regulamin.

234    W tych okolicznościach J.C. Martinez i Ch. de Gaulle nie mogą skutecznie powołać się na zasadę wolności stowarzyszania się dla podważenia ważności wykładni art. 29 ust. 1 regulaminu przyjętej przez Parlament oraz nieuznania przez Parlament grupy TPN.

235    Z uwagi na powyższe rozważania zarzut szósty podlega oddaleniu.

 W przedmiocie zarzutu siódmego, opartego na nieuwzględnieniu tradycji parlamentarnych wspólnych państwom członkowskim

236    J.C. Martinez i Ch. de Gaulle podnoszą, że zabraniając tworzenia grup mieszanych, gdy tego rodzaju zakaz nie wynika z art. 29 regulaminu, Parlament w akcie z dnia 14 września 1999 r. przyjął wykładnię tego przepisu, która odchodzi od większości przepisów prawnych i praktyk parlamentarnych państw członkowskich. Powołują się oni na aktualną sytuację w zgromadzeniach parlamentarnych włoskim i hiszpańskim, w których posłowie niezrzeszeni zostają z urzędu wpisani do grupy mieszanej korzystającej z takiego samego statutu i takich samych prerogatyw co grupy polityczne.

237    Podkreślają oni również cechy charakterystyczne niemieckiego systemu parlamentarnego. System ten, który opiera się ich zdaniem na koncepcji analogicznej do koncepcji europejskiego systemu parlamentarnego, zezwala na tworzenie mieszanych grup parlamentarnych za zgodą Bundestagu. Ponadto według nich orzecznictwo niemieckiego trybunału konstytucyjnego gwarantuje posłom nienależącym do grupy politycznej prawa równoważne z tymi, jakie przysługują parlamentarzystom należącym do grupy tego rodzaju. Niemiecki system parlamentarny, uważany za najbardziej surowy w Europie, okazałby się zatem mniej naruszający prawa indywidualne posłów niż ten wyłaniający się z wykładni bronionej przez Parlament w akcie z dnia 14 września 1999 r.

238    Front national twierdzi, że poziomu dyskryminacji stosowanego przez Parlament między posłami niezrzeszonymi a członkami grup politycznych nie można odnaleźć w żadnym krajowym zgromadzeniu parlamentarnym. Przytaczane przykłady z praktyki parlamentarnej panującej w różnych państwach członkowskich (Królestwie Hiszpanii, Republice Włoskiej, Królestwie Niderlandów, Republice Finlandii, Królestwie Szwecji, Republice Austrii i Republice Federalnej Niemiec) dowodzą jego zdaniem, że akt z dnia 14 września 1999 r. jest ewidentnie sprzeczny z porównawczym prawem parlamentarnym.

239    E. Bonino i in. twierdzą, że nieuznanie przez Parlament prawa posłów niezrzeszonych do korzystania z prerogatyw związanych z przynależnością do grupy politycznej pozostaje w sprzeczności z obowiązującą w wielu państwach członkowskich praktyką parlamentarną.

240    W tym względzie Sąd uważa przede wszystkim, że nawet gdyby uznać, iż orzecznictwo, zgodnie z którym sąd wspólnotowy, gwarantując ochronę praw podstawowych, ma obowiązek czerpania inspiracji z tradycji konstytucyjnych wspólnych państwom członkowskim (zob. w szczególności wyroki Trybunału z dnia 17 grudnia 1970 r. w sprawie 11/70 Internationale Handelsgesellschaft, Rec. str. 1125, pkt 4, oraz z dnia 14 maja 1974 r. w sprawie 4/73 Nold przeciwko Komisji, Rec. str. 491, pkt 13), znajduje odpowiednie zastosowanie do tradycji parlamentarnych wspólnych tym państwom, to jednak akt z dnia 14 września 1999 r., w zakresie w jakim zabrania on tworzenia grup, których członkowie zaprzeczają wszelkiemu pokrewieństwu między nimi, jak ma to miejsce w niniejszym przypadku, nie może zostać uznany za sprzeczny z tradycją parlamentarną wspólną państwom członkowskim.

241    W rzeczywistości bowiem informacje dostarczone przez skarżących w ich pismach procesowych dowodzą co najwyżej, że tworzenie grup technicznych lub mieszanych jest dopuszczalne w takim czy innym krajowym zgromadzeniu parlamentarnym.

242    Nie pozwalają one natomiast na wykluczenie, że krajowe parlamenty, które tak jak Parlament uzależniają tworzenie grupy w ich łonie od wymogu pokrewieństwa politycznego, miałyby dokonywać w odniesieniu do zgłoszenia utworzenia grupy takiej jak grupy TPN wykładni identycznej jak ta, której dokonał Parlament w akcie z dnia 14 września 1999 r. Nie pozwalają też one na dojście do wniosku, że utworzenie grupy takiej jak grupa TPN, której członkowie zaznaczają wprost, że jest ona pozbawiona wszelkiego charakteru politycznego, byłoby możliwe w większości parlamentów krajowych.

243    Następnie należy przypomnieć, że podnoszone przejawy dyskryminacji stosowanej przez Parlament między posłami niezrzeszonymi, jakimi są posłowie, którzy zgłosili utworzenie grupy TPN zgodnie z aktem z dnia 14 września 1999 r., a członkami grup politycznych wynikają nie z owego aktu, lecz z wewnętrznych przepisów Parlamentu opisanych w pkt 156 powyżej.

244    W tych okolicznościach bez potrzeby przeprowadzania dalszej analizy prawnoporównawczej w zakresie statusu zastrzeżonego dla posłów niezrzeszonych lub niezależnych w różnych krajowych zgromadzeniach parlamentarnych należy oddalić argument skarżących, zgodnie z którym akt z dnia 14 września 1999 r. powoduje między członkami grupy TPN a członkami grup politycznych dyskryminację sprzeczną z tradycjami parlamentarnymi wspólnymi państwom członkowskim.

245    Mając na względzie powyższe rozważania, należy oddalić zarzut siódmy.

 W przedmiocie zarzutu ósmego, opartego na  naruszeniu istotnych wymogów proceduralnych

246    Front national podnosi zarzut wywodzony z naruszenia istotnych wymogów proceduralnych. Zarzut ten składa się z trzech części. W pierwszej części Front national twierdzi, że zakres aktu z dnia 14 września 1999 r. przekracza zakres wykładni regulaminu. W drugiej części podnosi on, że rozwiązanie grupy TPN nie było poddane pod głosowanie na posiedzeniu plenarnym. W trzeciej części zgłasza on naruszenie zasady kontradyktoryjności.

 W przedmiocie pierwszej części zarzutu

247    W pierwszej części tego zarzutu Front national twierdzi, że akt z dnia 14 września 1999 r. jest czymś więcej niż jedynie wykładnią ogólną i deklaratoryjną. Akt ten stanowi podobno decyzję o skutku retroaktywnym od dnia zgłoszenia utworzenia grupy TPN, uzależniającą utworzenie grupy od spełnienia nowej przesłanki, która zgodnie z art. 29 regulaminu miała charakter fakultatywny, a mianowicie od przesłanki istnienia pokrewieństwa politycznego między członkami owej grupy. Na poparcie swej argumentacji Front national przytacza przykłady grup technicznych dopuszczonych za poprzednich i obecnej kadencji Parlamentu, które dowodzą jego zdaniem w tym przypadku, że Parlament objął swą dyskrecjonalną kontrolą spełnienie przesłanki fakultatywnej i naruszył utarty zwyczaj, który do owej chwili nigdy nie był poddawany w wątpliwość.

248    Sąd pojmuje argumentację przedstawioną przez Front national w tej części zarzutu jako zmierzającą do wykazania, po pierwsze, że Parlament naruszył istotne wymogi proceduralne poprzez to, iż za pomocą aktu z dnia 14 września 1999 r. oprócz decyzji o przyjęciu ogólnej wykładni art. 29 ust. 1 regulaminu proponowanej przez komisję spraw konstytucyjnych przyjął jednocześnie decyzję o stwierdzeniu nieistnienia grupy TPN ex tunc.

249    Rozumowanie to należy odrzucić.

250    W rzeczy samej Sąd stwierdza z jednej strony, że Front national nie określa, jakie istotne wymogi proceduralne miałyby zostać naruszone przez Parlament wskutek tego, iż w akcie z dnia 14 września 1999 r. postanowił on stwierdzić nieistnienie ex tunc grupy TPN w świetle ogólnej wykładni art. 29 ust. 1 regulaminu przyjętej tego samego dnia na posiedzeniu plenarnym.

251    W tym względzie wypada stwierdzić, że zgodnie z przepisami art. 180 ust. 5 i 6 regulaminu wykładnie przyjęte przez Parlament wpisuje się w formie uwag wyjaśniających do odpowiedniego artykułu lub artykułów regulaminu, które stanowią precedensy w szczególności do stosowania danych artykułów. W przeciwieństwie do art. 181 ust. 3 regulaminu dotyczącego przypadku zmiany regulaminu, na podstawie którego tego rodzaju zmiana wchodzi w życie dopiero pierwszego dnia sesji następującej po jej przyjęciu, opisane powyżej przepisy art. 180 regulaminu nie uzależniają stosowania wykładni przepisu regulaminu przyjętej przez Parlament do konkretnego przypadku od wymogu przestrzegania jakiegokolwiek terminu ani innej formalności.

252    Z drugiej strony, co się tyczy skutku ex tunc decyzji stwierdzającej nieistnienie grupy TPN, należy podkreślić, że dokonana przez Parlament wykładnia przepisu jego regulaminu wyjaśnia i precyzuje znaczenie i zakres tego przepisu w formie, w jakiej powinien on był być rozumiany i stosowany już od chwili jego wejścia w życie. Wynika z tego, że tak zinterpretowany przepis może być stosowany do sytuacji powstałych przed przyjęciem decyzji w sprawie wykładni.

253    Sąd pojmuje argumentację przedstawioną przez Front national w tej części zarzutu jako zmierzającą do wykazania, po drugie, że uwzględniając fakt, iż grupy techniczne były dopuszczane zarówno za czasów poprzednich, jak i za obecnej kadencji Parlamentu, należy przyjąć, że odmawiając w tym przypadku uznania utworzenia grupy TPN Parlament, z naruszeniem stosowanej w utrwalony do owej chwili sposób wykładni art. 29 ust. 1 regulaminu, zmienił treść tego przepisu. Parlament nadał podobno w ten sposób przesłance dotyczącej pokrewieństwa politycznego charakter bezwzględny, którego nie miała ona poprzednio, i w nieuzasadniony sposób narzucił swą kontrolę w zakresie przestrzegania tej przesłanki.

254    W tym względzie należy przypomnieć, że z przyczyn przedstawionych w pkt 84, 85 i 87–89 powyżej fakt, iż Parlament nie sprzeciwił się utworzeniu grupy przywoływanych przez Front national w ramach tej argumentacji nie może podważyć analizy przeprowadzonej w pkt 80–82 i 101–124 powyżej. Analiza ta wykazuje, że kryterium dotyczące pokrewieństwa politycznego, które, zgodnie z wyjaśnieniami Parlamentu podczas rozprawy, było obecne we wszystkich poprzednich wersjach jego regulaminu wewnętrznego w brzmieniu identycznym z tym zawartym w art. 29 ust. 1 regulaminu, powinno być uważane za stanowiące od samego początku funkcjonowania tej instytucji bezwzględną przesłankę utworzenia grupy politycznej. Z analizy tej wynika również, że z tytułu przysługujących mu uprawnień w zakresie stosowania i wykładni przepisów swego regulaminu Parlament posiada uprawnienia uznaniowe upoważniające go do nałożenia zakazu tworzenia grupy, która jak grupa TPN, w sposób ewidentny lekceważy ową przesłankę.

255    Mając na względzie powyższe rozważania, pierwszą część rozpatrywanego zarzutu należy oddalić.

 W przedmiocie drugiej części zarzutu

256    W drugiej części rozpatrywanego zarzutu Front national twierdzi, po pierwsze, że komisja spraw konstytucyjnych nie była właściwa do podjęcia decyzji szczególnej dotyczącej zgodności zgłoszenia utworzenia grupy TPN z art. 29 ust. 1 regulaminu.

257    W tym względzie Sąd stwierdza, że zgodnie z brzmieniem pkt XV 8 załącznika VI do regulaminu Komisja Spraw Konstytucyjnych jest właściwa w zakresie wszelkich kwestii związanych z wykładnią regulaminu zgodnie w szczególności z jego art. 180.

258    Na mocy art. 180 ust. 1 regulaminu w razie wątpliwości dotyczących stosowania lub wykładni regulaminu przewodniczący Parlamentu może przekazać kwestię do rozpatrzenia komisji spraw konstytucyjnych. Zgodnie z ust. 3 tego artykułu, jeśli komisja zdecyduje, iż wystarczy dokonać wykładni obowiązującego regulaminu, przesyła ona swą wykładnię przewodniczącemu Parlamentu, który informuje o niej Parlament.

259    Przepisy opisane w poprzednich dwóch punktach powinny być pojmowane jako przyznające Komisji Spraw Konstytucyjnych, w razie zwrócenia się do niej, właściwość do zaproponowania Parlamentowi jej wykładni regulaminu w związku z danym problematycznym przypadkiem, który dał przyczynek owej wykładni.

260    W niniejszej sprawie z informacji opisanych w pkt 29 i 30 powyżej wynika, że Komisja Spraw Konstytucyjnych została wezwana do rozpatrzenia kwestii stosowania art. 29 ust. 1 regulaminu pod kątem w szczególności zgłoszenia utworzenia grupy TPN. Z informacji tych wynika również, że po posiedzeniu w dniach 27 i 28 lipca 1999 r. komisja ta z jednej strony powiadomiła przewodniczącą Parlamentu, że zgodnie z dokonaną przez nią wykładnią powyższego przepisu przepis ten nie zezwala na utworzenie rzeczonej grupy z tego powodu, iż wspomniane zgłoszenie wyklucza wszelkie pokrewieństwo polityczne między ugrupowaniami tworzącymi tę grupę, a z drugiej strony zaproponowała wykładnię tego przepisu zainspirowaną szczególnym przypadkiem, który był przyczyną zwrócenia się do niej.

261    To czyniąc, Komisja Spraw Konstytucyjnych pozostała w granicach swych kompetencji, które zostały jej przyznane na podstawie łącznej dyspozycji pkt XV 8 załącznika VI i art. 180 regulaminu.

262    Po drugie, Front national podnosi, że decyzja o rozwiązaniu grupy TPN nie została poddana pod głosowanie na posiedzeniu plenarnym. Jedynie ogólna wykładnia art. 29 ust. 1 regulaminu proponowana przez komisję spraw konstytucyjnych została poddana pod głosowanie, zaś dopiero po przyjęciu tej wykładni przewodnicząca Parlamentu oświadczyła, że głosowanie dotyczyło również wspomnianej decyzji. Skoro na mocy art. 180 ust. 4 regulaminu Parlament miał się wypowiedzieć jedynie na temat tej właśnie wykładni, w ten sposób zatem został on zaangażowany w przyjęcie tekstu, z którego pełną treścią nie miał możliwości się zapoznać.

263    W tym względzie Sąd przypomina, że podczas posiedzenia plenarnego w dniu 13 września 1999 r. przewodnicząca Parlamentu odczytała zgromadzeniu parlamentarnemu treść pisma, które zostało jej przesłane w dniu 28 lipca 1999 r. przez przewodniczącego Komisji Spraw Konstytucyjnych w brzmieniu przytoczonym w pkt 38 powyżej. Poinformowała ona zatem Parlament z jednej strony o wykładni art. 29 ust. 1 proponowanej przez ową komisję w odniesieniu do zgłoszenia utworzenia grupy TPN oraz powodów tej szczególnej wykładni, a z drugiej strony o treści tekstu, jaki komisja ta proponowała wpisać w charakterze ogólnej wykładni art. 29 ust. 1 regulaminu.

264    Tak poinformowani posłowie, po zgłoszeniu przez grupę TPN sprzeciwu wobec owej ogólnej wykładni, wzięli udział w głosowaniu nad tą wykładnią w pełni świadomi konkretnych skutków tego głosowania na zgłoszenie utworzenia grupy TPN. Siłą rzeczy rozumieli oni, że zajmując stanowisko w sprawie opisanej powyżej wykładni, wypowiadali się jednocześnie na temat zgodności rzeczonego zgłoszenia z art. 29 ust. 1 regulaminu, a tym samym na temat losów grupy TPN. W tych okolicznościach brak było uzasadnienia do przeprowadzania odrębnego głosowania nad tą kwestią.

265    Mając na względzie powyższe rozważania, należy oddalić drugą część rozpatrywanego zarzutu.

 W przedmiocie trzeciej części zarzutu

266    W trzeciej części rozpatrywanego zarzutu Front national twierdzi, że nie przeprowadzając przed przyjęciem aktu z dnia 14 września 1999 r. debaty pozwalającej członkom grupy TPN na obronę przed zarzutami o braku pokrewieństwa politycznego między nimi, Parlament naruszył zasadę kontradyktoryjności i poszanowania prawa do obrony. Dodaje on przy tym, że dyskusje komisji spraw konstytucyjnych odbyły się za zamkniętymi drzwiami i że członkowie grupy TPN uczestniczyli w nich jako członkowie instytucjonalni tej komisji.

267    Sąd stwierdza jednakże, że między dniem 20 lipca 1999 r., czyli dniem, w którym przewodniczący grup politycznych podali w wątpliwość zgodność utworzenia grupy TPN z art. 29 ust. 1 regulaminu, a dniem 14 września 1999 r., członkowie rzeczonej grupy mieli wielokrotnie możliwość przedstawienia innym posłom swego punktu widzenia na temat krytyki dotyczącej niezgodności istnienia tej grupy ze wspomnianym przepisem.

268    W rzeczy samej, po pierwsze, protokół z posiedzenia konferencji przewodniczących z dni 21 i 22 lipca 1999 r. odnotowuje dwukrotne zabranie głosu przez E. Bonino przemawiającą w charakterze osoby pełniącej funkcję przewodniczącego grupy TPN na temat pkt 2 porządku obrad poświęconego utworzeniu tej grupy. Podczas tego posiedzenia przedstawiła ona w szczególności „swoje pismo przywołujące szereg grup technicznych, które powstały w przeszłości, zauważając, że regulamin wewnętrzny Parlamentu nie zmienił się w kwestii pokrewieństwa politycznego”. Wyraziła ona również swe „zastrzeżenia wobec oceny kryterium pokrewieństwa politycznego”.

269    Po drugie, protokół z posiedzenia komisji spraw konstytucyjnych z dnia 28 lipca 1999 r. zdaje relację w punkcie poświęconym „wykładni art. 29 ust. 1 regulaminu pod kątem utworzenia [grupy TPN]” z interwencji F.E. Speroniego i O. Dupuisa. Określenie „TPN” figurujące obok ich nazwisk wskazuje na to, że wypowiadali się oni w imieniu grupy TPN i tak też zostali odebrani przez pozostałych członków komisji.

270    F.E. Speroni stwierdził między innymi:

„Wszelkie formalności dotyczące utworzenia grupy zostały dopełnione. Istnienie grupy mieszanej nie jest niespójne z istnieniem innych grup celem wypuszczenia z getta posłów niezrzeszonych. »Brak pokrewieństwa politycznego« istnieje również w innych grupach politycznych Parlamentu Europejskiego […]. Status posła indywidualnego nie jest skuteczny. Nie leży w gestii innych grup decydowanie o utworzeniu bądź też nie innych grup […]. Artykuł 29 nie wymaga uzasadnienia owego »pokrewieństwa politycznego«. Na poziomie minimalnym, minimum pokrewieństwa na podstawie wspólnego minimum”.

271    Wypada jeszcze dodać w odniesieniu do tego posiedzenia, że z protokołu nie wynika, jakoby komisja obradowała przy drzwiach zamkniętych. Nadto Front national nie przedstawia żadnych dowodów mogących wykazać, że posłowie niewchodzący w skład tej komisji wnieśli o dopuszczenie ich do udziału w jej pracach na podstawie art. 166 ust. 3 regulaminu i że zostało im to odmówione.

272    Po trzecie, podczas rozpatrywania punktu porządku dziennego obrad posiedzenia plenarnego Parlamentu z dnia 14 września 1999 r. dotyczącego przyjęcia protokołu z posiedzenia z dnia poprzedniego B. Gollnisch podzielił się w imieniu grupy TPN następującymi uwagami:

„Chciałbym, jeśli pozwolicie, krótko wyjaśnić, dlaczego naszym zdaniem wykładnia [art. 29] nie powinna zostać przyjęta. Artykuł 29 [ust.] 4 naszego regulaminu stanowi, że zgłoszenie grupy zawiera nazwę grupy, nazwiska jej członków oraz skład jej prezydium. To są jedyne trzy wymogi stawiane przez nasz regulamin.

Pragnę zwrócić waszą uwagę, moi drodzy koledzy, na to, że jeśli łamiąc być może prawa mniejszości, w wyrazie hegemonicznej woli dużych grup przyjmiecie wykładnię, która wykracza poza jasne przecież brzmienie [regulaminu], stworzycie bardzo istotny i bardzo szkodliwy precedens, który któregoś dnia może zwrócić się przeciwko jakiejkolwiek z grup lub podgrup tego Zgromadzenia.

Dacie bowiem większości w Zgromadzeniu, w sposób koniunkturalny, możliwość wypowiadania się na temat pokrewieństwa politycznego, które może istnieć między takimi czy innymi posłami, którzy podpisali się pod utworzeniem określonej grupy, a przecież wiemy, że także w obrębie grup większościowych istnieją frakcje, które nie zgadzają się między sobą co do wspólnego programu politycznego”.

273    Mając na względzie powyższe rozważania, należy oddalić trzecią część rozpatrywanego zarzutu.

274    Wynika z tego, że zarzut ósmy należy oddalić w całości.

 W przedmiocie zarzutu dziewiątego, opartego na domniemaniu obejścia procedury

275    Front national powołuje się na domniemanie obejścia procedury. Przypominając zmiany wprowadzone w przeszłości do art. 14 regulaminu, dotyczącego mowy otwierającej nową kadencję Parlamentu, do art. 34, dotyczącego wniosku nieufności wobec Komisji, i do art. 126, dotyczącego kworum, twierdzi on, że akt z dnia 14 września 1999 r., podobnie jak owe zmiany, stanowi wyraz woli Parlamentu zmierzającej do systematycznego ograniczania praw określonych posłów, w szczególności posłów Front national.

276    Sąd przypomina jednakże, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem brak jest znamion nadużycia władzy, którego jedną z form stanowi obejście procedury, dopóki na podstawie obiektywnych, adekwatnych i spójnych przesłanek nie można stwierdzić, że zaskarżony akt został wydany wyłącznie lub co najmniej w decydującej mierze w celu osiągnięcia innych celów niż wskazane (zob. w szczególności wyrok Trybunału z dnia 25 czerwca 1997 r. w sprawie C‑285/94 Włochy przeciwko Komisji, Rec. str. I‑3519, pkt 52, oraz wyrok Sądu z dnia 6 kwietnia 1995 r. w sprawie T‑143/89 Ferriere Nord przeciwko Komisji, Rec. str. II‑917, pkt 68).

277    Tymczasem w niniejszym stanie faktycznym przykłady wywodzone z wcześniejszych zmian regulaminu wewnętrznego Parlamentu nie mogą stanowić dowodu na to, że decyzje podjęte przez Parlament w dniu 14 września 1999 r. (zob. pkt 46 powyżej) wynikały z jego umyślnej woli wywarcia wpływu na prawa określonych posłów, w tym w szczególności na prawa skarżących w sprawie T‑327/99. Wręcz przeciwnie, analiza przeprowadzona w pkt 101–124 dowodzi, że w niniejszym przypadku Parlament całkowicie w zgodzie z prawem skorzystał z przysługujących mu uprawnień ocennych w zakresie zgodności istnienia grupy z wymogiem pokrewieństwa politycznego ustanowionym w art. 29 ust. 1 regulaminu i że wobec przypadku tak oczywistego braku pokrewieństwa politycznego jak ten wynikający ze zgłoszenia utworzenia grupy TPN mógł on jedynie stwierdzić nieistnienie tej grupy z powodu nieprzestrzegania powyższego wymogu.

278    Na tej podstawie zarzut dziewiąty podlega oddaleniu.

279    Mając na względzie całość powyższych rozważań, skargę o stwierdzenie nieważności należy oddalić w całości.

 W przedmiocie kosztów

280    Zgodnie z art. 87 § 2 regulaminu Sądu kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ skarżący przegrali sprawę, każdy z nich pokryje zgodnie z żądaniem Parlamentu własne koszty oraz koszty poniesione przez Parlament w niniejszej sprawie, w tym także koszty związane z postępowaniem o zastosowanie środka tymczasowego w sprawie T‑222/99.

Z powyższych względów

SĄD (trzecia izba w składzie powiększonym)

orzeka, co następuje:

1)      Sprawy T‑222/99, T‑327/99 i T‑329/99 zostają połączone do celów wydania wyroku.

2)      Skargi zostają oddalone.

3)      Skarżący pokryją w każdej ze spraw własne koszty oraz koszty poniesione przez Parlament, w tym także koszty związane z postępowaniem o zastosowanie środka tymczasowego w sprawie T‑222/99.

Azizi Lenaerts Moura Ramos

Jaeger       Vilaras

Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 2 października 2001 r.

Sekretarz       Prezes

H. Jung       M. Jaeger

* Język postępowania: francuski i włoski