Αίτηση προδικαστικής αποφάσεως την οποία υπέβαλε το Prim’Awla tal-Qorti Ċivili (Μάλτα) στις 14 Ιουλίου 2023 – FB κατά European Lotto and Betting Ltd και Deutsche Lotto-und Sportwetten ltd.
(Υπόθεση C-440/23, European Lotto and Betting and Deutsche Lotto- und Sportwetten)
Γλώσσα διαδικασίας: η αγγλική
Αιτούν δικαστήριο
Prim’Awla tal-Qorti Ċivili
Διάδικοι στην υπόθεση της κύριας δίκης
Ενάγων: FB
Εναγόμενες: European Lotto and Betting Ltd και Deutsche Lotto-und Sportwetten ltd.
Προδικαστικά ερωτήματα
Έχει το [άρθρο] 56 ΣΛΕΕ την έννοια ότι η παραβίαση της αρχής της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών μέσω της γενικής απαγόρευσης λειτουργίας διαδικτυακών κουλοχέρηδων στο κράτος μέλος του καταναλωτή (χώρα προορισμού) που έχει επιβληθεί έναντι επιχειρήσεων λειτουργίας διαδικτυακών καζίνο οι οποίες έχουν λάβει άδεια και υπόκεινται σε νομοθετικές ρυθμίσεις στο κράτος προελεύσεώς τους (Μάλτα) δεν μπορεί να δικαιολογηθεί από επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος,
- στην περίπτωση που το κράτος μέλος προορισμού επιτρέπει ταυτοχρόνως σε ιδιώτες παρόχους τη διενέργεια παρόμοιων παιγνίων τα οποία είναι πανταχού παρόντα στο έδαφός του μέσω αδειοδοτημένων κουλοχέρηδων σε καταστήματα ηλεκτρονικών παιχνιδιών και εστιατόρια, καθώς και εντατική δραστηριότητα τυχερών παιγνίων σε καζίνο που εδρεύουν στο έδαφός του και, αδειοδοτημένες εθνικές επιχειρήσεις κληρώσεων σε περισσότερα από 20 000 πρακτορεία τα οποία απευθύνονται στο κοινό, και επίσης
- επιτρέπει τη διενέργεια αδειοδοτημένων διαδικτυακών δραστηριοτήτων τυχερών παιγνίων σε ιδιώτες διοργανωτές παιγνίων στοιχηματισμού σε αθλητικά γεγονότα και σε ιπποδρομίες καθώς και σε άλλους ιδιώτες πράκτορες διαδικτυακών κληρώσεων οι οποίοι πωλούν τα προϊόντα των υπαγόμενων στην κρατική αρμοδιότητα κληρώσεων και άλλων αδειοδοτημένων κληρώσεων,
ενώ, αντίθετα, το ίδιο αυτό κράτος μέλος –σε αντίθεση με τις [παραλειπόμενα] αποφάσεις του Δικαστηρίου στις υποθέσεις Deutsche Parkinson (C-148/15 1 , σκέψη 35), Markus Stoß (C-316/07 2 ) και Lindman (C-42/02 3 )– δεν έχει, προφανώς, παράσχει επιστημονικά αποδεικτικά στοιχεία από τα οποία να προκύπτει ότι τα συγκεκριμένα παίγνια ενέχουν ιδιαίτερους κινδύνους οι οποίοι σχετίζονται σημαντικά με την επίτευξη των στόχων που επιδιώκονται με τη ρύθμισή του, ιδίως δε την αποτροπή των προβληματικών παιγνίων, και
ότι λαμβανομένων υπόψη των συγκεκριμένων κινδύνων η απαγόρευση των διαδικτυακών κουλοχέρηδων –σε αντίθεση με όλες τις προσφορές παιχνιδιών που επιτρέπονται για τους διαδικτυακούς και σταθερούς κουλοχέρηδες– μπορεί να θεωρηθεί ρύθμιση κατάλληλη, αναπόφευκτη και αναλογική για την επίτευξη των σκοπών της ρύθμισης;
Έχει το άρθρο 56 ΣΛΕΕ την έννοια ότι αντίκειται στην εφαρμογή της γενικής απαγόρευσης των διαδικτυακών τυχερών παιγνίων καζίνου που περιέχεται στο άρθρο 4, παράγραφοι 1 και 4, της γερμανικής ομοσπονδιακής συμφωνίας για τα τυχερά παίγνια (στο εξής: GlüStV), εφόσον η γερμανική ρύθμιση για τα τυχερά παίγνια (GlüStV), σύμφωνα με το άρθρο της 1, δεν αποσκοπεί στην καθολική απαγόρευση των τυχερών παιγνίων αλλά στην [παραλειπόμενα] «καθοδήγηση του φυσικού ενστίκτου στοιχηματισμού του πληθυσμού σε συνήθεις και εποπτευόμενους διαύλους καθώς και στην αντιμετώπιση της ανάπτυξης και της διαδόσεως των χωρίς άδεια τυχερών παιγνίων στις μαύρες αγορές» και λαμβανομένου υπόψη ότι υπάρχει αξιοσημείωτη ζήτηση για διαδικτυακούς κουλοχέρηδες από τους παίχτες;
Έχει το άρθρο 56 ΣΛΕΕ την έννοια ότι δεν μπορεί να επιβληθεί γενική απαγόρευση της προσφοράς διαδικτυακών παιχνιδιών καζίνου εφόσον:
- οι κυβερνήσεις σε όλα τα ομόσπονδα κράτη του εν λόγω κράτους μέλους έχουν ήδη συμφωνήσει ότι οι κίνδυνοι που συνεπάγονται οι εν λόγω προσφορές διαδικτυακών τυχερών παιγνίων μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικότερα μέσω ενός συστήματος προηγούμενης επίσημης έγκρισης και όχι μέσω της πλήρους απαγόρευσης και
- έχουν ήδη συντάξει και συμφωνήσει επί ενός μελλοντικού ρυθμιστικού πλαισίου μέσω της αντίστοιχης κρατικής συμφωνίας η οποία αντικαθιστά την πλήρη απαγόρευση με ένα σύστημα προηγούμενης έγκρισης,
- και εν αναμονή αυτής της μελλοντικής ρυθμίσεως έχουν αποφασίσει να αποδέχονται τις αντίστοιχες προσφορές τυχερών παιγνίων χωρίς άδεια από τις γερμανικές αρχές υπό την προϋπόθεση συμμορφώσεώς τους προς ορισμένες απαιτήσεις μέχρι την έκδοση των αδειών από τις γερμανικές αρχές,
μολονότι κατά την [παραλειπόμενα] [απόφαση Winner Wetten (C-409/06 1 )] η εφαρμογή του δικαίου της Ένωσης δεν μπορεί να ανασταλεί προσωρινώς;
Έχει το άρθρο 56 ΣΛΕΕ την έννοια ότι το κράτος μέλος (προορισμού) δεν μπορεί να δικαιολογήσει τη θέσπιση εθνικής νομοθετικής ρυθμίσεως για επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος, στην περίπτωση που:
- η ρύθμιση αυτή δεν επιτρέπει στους καταναλωτές να τοποθετήσουν αδειοδοτημένα, διασυνοριακά στοιχήματα σε άλλα κράτη μέλη (προελεύσεως) σε κληρώσεις που έχουν λάβει άδεια στο κράτος μέλος προορισμού οι οποίες επιτρέπονται και ρυθμίζονται νομοθετικώς στο κράτος αυτό και
- στην περίπτωση που οι κληρώσεις έχουν λάβει άδεια στο κράτος μέλος προορισμού και η νομοθετική ρύθμιση αποσκοπεί στην προστασία των παιχτών και των ανηλίκων
- και εφόσον η ρύθμιση των αδειοδοτημένων στοιχηματισμών σε κληρώσεις στο κράτος μέλος προέλευσης αποσκοπεί επίσης στην προστασία των παιχτών και των ανηλίκων και παρέχει το ίδιο επίπεδο προστασίας με τη ρύθμιση των κληρώσεων στο κράτος προορισμού;
Έχει το άρθρο 56 ΣΛΕΕ την έννοια ότι η διάταξη αυτή δεν επιτρέπει την ανάκτηση απολεσθέντων στοιχημάτων στο πλαίσιο της συμμετοχής σε (δευτερεύουσες) κληρώσεις, η οποία στηρίζεται στην προβαλλόμενη ακυρότητα των δικαιοπραξιών λόγω της απουσίας άδειας στο κράτος μέλος του καταναλωτή, εάν:
- δεν προβλέπεται από τον νόμο τέτοιου είδους άδεια για (δευτερεύουσες) κληρώσεις από ιδιώτες παρόχους,
- και η παράλειψη αυτή δικαιολογείται από τα εθνικά δικαστήρια λόγω της φερόμενης διαφοράς μεταξύ του στοιχήματος που τίθεται σε έναν κρατικό πάροχο επί του αποτελέσματος κληρώσεως που διοργανώνεται από κρατικό φορέα και του στοιχήματος σε ιδιώτη πάροχο επί του αποτελέσματος κρατικής κληρώσεως;
Έχει το άρθρο 56 ΣΛΕΕ την έννοια ότι δεν επιτρέπει την επιστροφή των απολεσθέντων στοιχημάτων στο πλαίσιο της συμμετοχής σε (δευτερεύουσες) κληρώσεις, η οποία στηρίζεται στη φερόμενη ακυρότητα των δικαιοπραξιών λόγω της έλλειψης άδειας στο κράτος μέλος του καταναλωτή εάν:
- δεν προβλέπεται από τον νόμο τέτοιου είδους άδεια για (δευτερεύουσες) κληρώσεις από ιδιώτες παρόχους,
- και η παράλειψη αυτή υπέρ των διοργανωτών κρατικών κληρώσεων δικαιολογείται από τα εθνικά δικαστήρια λόγω της φερόμενης διαφοράς μεταξύ του στοιχήματος που τίθεται σε έναν κρατικό πάροχο επί του αποτελέσματος κληρώσεως που διοργανώνεται από κρατικό φορέα και του στοιχήματος σε ιδιώτη πάροχο επί του αποτελέσματος κρατικής κληρώσεως;
Έχει το άρθρο 56 ΣΛΕΕ και η απαγόρευση κατάχρησης δικαιώματος ([παραλειπόμενα] απόφαση Niels Kratzer [C-423/15 1 )]) την έννοια ότι δεν επιτρέπει την επιστροφή απολεσθέντων στοιχημάτων που στηρίζεται στην απουσία άδειας από τις γερμανικές αρχές και στον αδικαιολόγητο πλουτισμό όταν ο διοργανωτής έχει λάβει άδεια και εποπτεύεται από τις αρχές σε άλλο κράτος μέλος και οι αξιώσεις του παίχτη επί περιουσιακών στοιχείων καθώς και οι αξιώσεις καταβολής είναι εξασφαλισμένες από το δίκαιο του κράτους μέλους στο οποίο έχει την έδρα του ο διοργανωτής;
____________
1 EU:C:2016:776
1 EU:C:2010:504
1 EU:C:2003:613
1 EU:C:2010:503
1 EU:C:2016:604