Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (τρίτο τμήμα)
της 25ης Ιανουαρίου 2023 – GEA Group κατά Επιτροπής

(Υπόθεση T‑640/16 RENV)

«Ανταγωνισμός – Συμπράξεις – Ευρωπαϊκές αγορές σταθεροποιητών θερμότητας με βάση τον κασσίτερο, το εποξειδωμένο σογιέλαιο και τους εστέρες – Εφαρμογή του ανώτατου ορίου του 10 % του κύκλου εργασιών σε μία από τις οντότητες που απαρτίζουν την επιχείρηση – Ακύρωση της αποφάσεως περί τροποποίησης του προστίμου που επιβλήθηκε βάσει της αρχικής απόφασης με την οποία διαπιστώθηκε η παράβαση – Παραδεκτό – Έννομο συμφέρον – Πρόστιμα – Παραγραφή – Έννοια της “επιχείρησης” – Αλληλέγγυα και εις ολόκληρον ευθύνη για την καταβολή του προστίμου – Δικαιώματα άμυνας – Δικαίωμα ακροάσεως – Ίση μεταχείριση – Ημερομηνία κατά την οποία το πρόστιμο καθίσταται απαιτητό σε περίπτωση τροποποίησης – Αιτιολογία»

1.      Ένδικη διαδικασία – Απόφαση του Δικαστηρίου δεσμεύουσα το Γενικό Δικαστήριο – Προϋποθέσεις – Αναπομπή κατόπιν αιτήσεως αναιρέσεως – Νομικά ζητήματα επί των οποίων αποφάνθηκε οριστικώς το Δικαστήριο στο πλαίσιο της αιτήσεως αναιρέσεως – Δεδικασμένο – Περιεχόμενο

(Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρα 53, εδ. 1, και 61· Κανονισμός Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, άρθρο 215)

(βλ. σκέψεις 49, 50, 52, 54)

2.      Προσφυγή ακυρώσεως – Φυσικά ή νομικά πρόσωπα – Έννομο συμφέρον – Απαίτηση περί υπάρξεως γεγενημένου και ενεστώτος εννόμου συμφέροντος – Εκτίμηση κατά τον χρόνο ασκήσεως της προσφυγής – Προσφυγή δυνάμενη να προσπορίσει όφελος στον προσφεύγοντα – Βάρος αποδείξεως

(Άρθρο 263, εδ. 4, ΣΛΕΕ)

(βλ. σκέψεις 66-68)

3.      Προσφυγή ακυρώσεως – Φυσικά ή νομικά πρόσωπα – Έννομο συμφέρον – Ακύρωση της προσβαλλομένης πράξεως δυνάμενη να ωφελήσει τον προσφεύγοντα στο πλαίσιο προσφυγής ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων – Παραδεκτό – Δυνατότητα του δικαιοδοτικού οργάνου της Ένωσης να εκτιμήσει την πιθανότητα του βασίμου της ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου προσφυγής – Αποκλείεται

(Άρθρο 263, εδ. 4, ΣΛΕΕ)

(βλ. σκέψεις 69, 93)

4.      Προσφυγή ακυρώσεως – Φυσικά ή νομικά πρόσωπα – Έννομο συμφέρον – Απαίτηση υπάρξεως γεγενημένου και ενεστώτος εννόμου συμφέροντος – Προσφυγή δυνάμενη να προσπορίσει όφελος στον προσφεύγοντα – Προσφυγή κατά αποφάσεως με την οποία τροποποιείται απόφαση περί επιβολής προστίμου καταβλητέου αλληλεγγύως και εις ολόκληρον σε πλείονες επιχειρήσεις – Τροποποιητική απόφαση έχουσα οριστικό χαρακτήρα έναντι των αλληλεγγύως και εις ολόκληρον συνοφειλετών της προσφεύγουσας επιχειρήσεως – Ακύρωση της τροποποιητικής αποφάσεως δυνάμενη να καταλήξει σε ευνοϊκότερη για την προσφεύγουσα επιχείρηση κατανομή του ποσού του προστίμου – Παραδεκτό

(Άρθρο 263 ΣΛΕΕ)

(βλ. σκέψεις 78-88)

5.      Ένδικη διαδικασία – Προβολή νέων λόγων και ισχυρισμών κατά τη διάρκεια της διαδικασίας – Προϋποθέσεις – Εφαρμογή στη διαδικασία μετά την αναπομπή κατόπιν αναιρέσεως

(Κανονισμός Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, άρθρα 76, στοιχείο δʹ, 84 § 1, 217 § 1 και 218)

(βλ. σκέψεις 111, 112)

6.      Πράξεις των θεσμικών οργάνων – Αιτιολογία – Υποχρέωση – Περιεχόμενο – Ουσιώδης τύπος διακρινόμενος από το ζήτημα του βασίμου της αποφάσεως

(Άρθρο 296 ΣΛΕΕ)

(βλ. σκέψεις 151-153)

7.      Ανταγωνισμός – Διοικητική διαδικασία – Παραγραφή προστίμων – Τροποποίηση αποφάσεως περί επιβολής προστίμου – Τροποποιητική απόφαση η οποία δεν αφορά ούτε την επιβολή του προστίμου αυτήν καθεαυτήν ούτε το συνολικό ύψος του – Εκτίμηση της τηρήσεως της προθεσμίας παραγραφής σε σχέση με την ημερομηνία εκδόσεως της αρχικής αποφάσεως

(Άρθρο 101 ΣΛΕΕ· κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρα 23 § 2, στοιχείο βʹ, και 25)

(βλ. σκέψεις 176-179, 186)

8.      Προσφυγή ακυρώσεως – Λόγοι – Παράβαση ουσιώδους τύπου – Μη τήρηση της ταχθείσας από τον νομοθέτη της Ένωσης προθεσμίας – Αυτεπάγγελτη εξέταση από τον δικαστή

(Άρθρο 263 ΣΛΕΕ)

(βλ. σκέψη 188)

9.      Ανταγωνισμός – Διοικητική διαδικασία – Υποχρεώσεις της Επιτροπής – Τήρηση εύλογης προθεσμίας – Παραβίαση – Συνέπειες – Ακύρωση της αποφάσεως με την οποία διαπιστώνεται παράβαση λόγω υπέρμετρης διάρκειας της διαδικασίας – Προϋπόθεση – Προσβολή των δικαιωμάτων άμυνας των οικείων επιχειρήσεων

(Άρθρο 101 ΣΛΕΕ· Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρθρο 41 § 1)

(βλ. σκέψεις 190-192)

10.    Ανταγωνισμός – Διοικητική διαδικασία – Ανακοίνωση των αιτιάσεων – Υποχρέωση της Επιτροπής να οργανώσει ακρόαση κατόπιν αιτήματος των αποδεκτών της ανακοινώσεως των αιτιάσεων – Έγγραφο της Επιτροπής με το οποίο παρέχονται πληροφορίες βαίνουσες πέραν του αναγκαίου περιεχομένου της ανακοινώσεως των αιτιάσεων – Δικαίωμα ακροάσεως των αποδεκτών – Δεν υφίσταται

(Άρθρο 101 ΣΛΕΕ· Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρθρο 41 § 2, στοιχεία αʹ και βʹ· κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 27 § 1· κανονισμός 773/2004, άρθρο 12 § 1)

(βλ. σκέψεις 206-224)

11.    Ανταγωνισμός – Κανόνες της Ένωσης – Παράβαση την οποία διαπράττει θυγατρική – Καταλογισμός στη μητρική εταιρία – Αλληλέγγυα και εις ολόκληρον ευθύνη για την καταβολή του προστίμου – Περιεχόμενο – Μητρική και θυγατρική εταιρία οι οποίες, κατά τη διάρκεια μέρους του χρονικού διαστήματος διαπράξεως της παραβάσεως, αποτελούσαν μία επιχείρηση, κατά την έννοια του άρθρου 101 ΣΛΕΕ, που έπαυσε να υφίσταται υπό τη μορφή αυτή κατά την ημερομηνία εκδόσεως αποφάσεως περί επιβολής προστίμου – Συνέπειες επί του καθορισμού του ποσού του προστίμου – Ατομική εφαρμογή του ανώτατου ορίου ποσοστού 10 % του κύκλου εργασιών – Παραβίαση των αρχών της αναλογικότητας και της ίσης μεταχειρίσεως – Δεν υφίσταται

(Άρθρο 101 ΣΛΕΕ· κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 23 § 2)

(βλ. σκέψεις 242-249, 285)

12.    Ανταγωνισμός – Πρόστιμα – Ύψος – Καθορισμός – Διακριτική ευχέρεια της Επιτροπής – Δικαστικός έλεγχος – Πλήρης δικαιοδοσία του δικαστή της Ένωσης – Περιεχόμενο – Καθορισμός του ποσού του επιβαλλόμενου προστίμου – Κριτήρια εκτιμήσεως – Σοβαρότητα και διάρκεια της παραβάσεως – Τήρηση των αρχών της αιτιολογήσεως, της αναλογικότητας, της εξατομικεύσεως των ποινών και της ίσης μεταχειρίσεως

(Άρθρα 101, 261 και 263 ΣΛΕΕ· κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 31)

(βλ. σκέψεις 260-268, 270-272, 277, 286)

Διατακτικό

Το Γενικό Δικαστήριο αποφασίζει:

1) Απορρίπτει την προσφυγή.

2) Η GEA Group AG φέρει, πέραν των δικαστικών εξόδων της, τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις υποθέσεις T‑640/16, T‑640/16 RENV και C‑823/18 P.