Wyrok Sądu (druga izba) z dnia 9 grudnia 2014 r. – Feralpi przeciwko Komisji
(sprawa T‑70/10)
Konkurencja – Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Rynek prętów zbrojeniowych prostych lub w kręgach – Decyzja stwierdzająca naruszenie art. 65 EWWiS, po wygaśnięciu traktatu EWWiS, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1/2003 – Ustalanie cen i terminów płatności – Ograniczanie lub kontrolowanie produkcji lub sprzedaży – Naruszenie istotnych wymogów proceduralnych – Brak właściwości – Podstawa prawna – Naruszenie prawa do obrony – Zasady dobrej administracji, proporcjonalności i równości broni – Kryteria przypisania – Określenie rynku – Naruszenie art. 65 EWWiS – Grzywny – Przedawnienie – Waga – Czas trwania
1. Akty instytucji – Domniemanie ważności – Akt nieistniejący – Pojęcie (art. 249 WE) (por. pkt 50–53)
2. Akty instytucji – Uzasadnienie – Obowiązek – Zakres – Decyzja w przedmiocie zastosowania reguł konkurencji doręczona bez załączników – Kontekst znany zainteresowanemu umożliwiający mu zrozumienie zakresu podjętego wobec niego środka – Brak naruszenia obowiązku uzasadnienia (art. 15 EWWiS, 36 EWWiS) (por. pkt 56–61, 82)
3. Komisja – Zasada kolegialności – Zakres – Decyzja w przedmiocie zastosowania reguł konkurencji doręczona bez załączników – Naruszenie zasady kolegialności – Brak – Okoliczności przedstawione w sposób wystarczający pod względem prawnym w tekście decyzji (art. 219 WE) (por. pkt 84–86)
4. Akty instytucji – Wybór podstawy prawnej – Uregulowania Unii – Wymóg jasności i przewidywalności – Wyraźne wskazanie podstawy prawnej – Decyzja Komisji stwierdzająca, po wygaśnięciu traktatu EWWiS, naruszenie art. 65 EWWiS i nakładająca karę na dane przedsiębiorstwo – Podstawa prawna ustanowiona w art. 7 ust. 1 i art. 23 ust. 2 rozporządzenia nr 1/2003 (art. 65 ust. 1 EWWiS; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 7 ust. 1, art. 23 ust. 2) (por. pkt 94–99)
5. Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki podlegające ratione materiae i ratione temporis reżimowi prawnemu traktatu EWWiS – Wygaśnięcie traktatu EWWiS – Ciągłość systemu wolnej konkurencji w traktacie WE – Utrzymanie kontroli Komisji działającej w ramach prawnych rozporządzenia nr 1/2003 (art. 65 akapit 1 EWWiS; rozporządzenie Rady nr 1/2003) (por. pkt 100–115)
6. Akty instytucji – Stosowanie w czasie – Przepisy proceduralne – Przepisy materialne – Rozróżnienie – Wygaśnięcie traktatu EWWiS – Decyzja w przedmiocie zastosowania reguł konkurencji wydana po tym wygaśnięciu i dotycząca okoliczności faktycznych mających miejsce przed tym wygaśnięciem – Zasady pewności prawa, ochrony uzasadnionych oczekiwań i legalności kar – Sytuacje prawne zaistniałe przed wygaśnięciem traktatu EWWiS – Poddanie systemowi prawnemu traktatu EWWiS (art. 65 ust. 1 EWWiS; Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 49 ust. 1) (por. pkt 117, 118, 120–122)
7. Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Poszanowanie prawa do obrony – Zakres zasady – Stwierdzenie nieważności pierwszej decyzji Komisji stwierdzającej naruszenie – Wydanie nowej decyzji w oparciu o inną podstawę prawną i wcześniejsze akty przygotowawcze – Dopuszczalność – Obowiązek sporządzenia nowego pisma w sprawie przestawienia zarzutów – Brak (art. 65 EWWiS) (por. pkt 133–142, 147, 148)
8. Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Poszanowanie prawa do obrony – Dostęp do akt – Zakres – Odmowa przekazania obciążającego dokumentu – Konsekwencje w zakresie ciężaru dowodu spoczywającego na danym przedsiębiorstwie (art. 65 ust. 1 EWWiS; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 27 ust. 2) (por. pkt 144)
9. Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Obowiązki Komisji – Dochowanie rozsądnego terminu – Kryteria oceny – Naruszenie – Przesłanka – Naruszenie prawa do obrony – Skutki mogące polegać na obniżeniu grzywny (art. 65 ust. 1 EWWiS; Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 41; rozporządzenie Rady nr 1/2003) (por. pkt 152–155)
10. Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Prawo do obrony – Pismo w sprawie przedstawienia zarzutów wskazujące niezałączony dokument – Brak naruszenia prawa do obrony w przypadku dostępu do takiego dokumentu przed upływem wyznaczonego terminu na udzielenie odpowiedzi (por. pkt 168, 169)
11. Konkurencja – Przedsiębiorstwo – Pojęcie – Jednostka gospodarcza – Przypisanie naruszeń – Osoba prawna odpowiedzialna za prowadzenie przedsiębiorstwa w trakcie naruszenia – Przypisanie podmiotowi będącemu następcą podmiotu, który popełnił naruszenie, w działalności gospodarczej prowadzonej na danym rynku – Brak wpływu (art. 65 ust. 1 EWWiS) (por. pkt 177–179)
12. Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Uzgodniona praktyka – Pojęcie – Koordynacja i współpraca niezgodna z obowiązkiem określenia przez każde przedsiębiorstwo w sposób autonomiczny jego zachowania na rynku – Wymiana informacji między konkurentami – Domniemanie wykorzystywania informacji w celu określenia zachowania na rynku (art. 65 ust. 1 EWWiS) (por. pkt 201–204, 269)
13. Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Decyzja Komisji stwierdzająca naruszenie – Ciężar udowodnienia naruszenia i czasu jego trwania spoczywający na Komisji – Domniemanie niewinności – Posłużenie się łańcuchem poszlak – Moc dowodowa wymagana od dowodów przyjętych przez Komisję – Obowiązek przedstawienia dowodów przez przedsiębiorstwa kwestionujące wystąpienie naruszenia (art. 65 ust. 1 EWWiS; Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 48 ust. 1; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 2) (por. pkt 206–215, 239)
14. Akty instytucji – Uzasadnienie – Obowiązek – Zakres – Sprzeczność w uzasadnieniu – Przesłanki – Skutki (art. 296 TFUE) (por. pkt 220)
15. Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Zakaz – Naruszenia – Porozumienia i uzgodnione praktyki stanowiące jednolite naruszenie – Odpowiedzialność za zachowania innych przedsiębiorstw składające się na to samo naruszenie – Dopuszczalność – Kryteria – Wzięcie pod uwagę przy ocenie wagi naruszenia (art. 65 ust. 1 EWWiS) (por. pkt 225, 226, 301–306)
16. Konkurencja – Grzywny – Ocena w zależności od indywidualnego zachowania przedsiębiorstwa – Wpływ braku zastosowania sankcji wobec innego podmiotu gospodarczego – Brak (por. pkt 227, 293)
17. EWWiS – Cena – Cenniki – Obowiązkowa jawność – Zgodność z zakazem karteli (art. 60 EWWiS, art. 65 ust. 1 EWWiS) (por. pkt 243, 297)
18. Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Decyzja Komisji stwierdzająca naruszenie – Środek dowodowy – Dowody z dokumentów – Ocena wartości dowodowej dokumentu – Kryteria – Brak parafy i podpisu – Brak wpływu (art. 65 EWWiS) (por. pkt 250)
19. Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Uczestniczenie w spotkaniach mających cel antykonkurencyjny – Okoliczność umożliwiająca stwierdzenie, w braku zdystansowania się od podjętych decyzji, że przedsiębiorstwo bierze udział w porozumieniu wynikającym z wcześniejszego spotkania – Otwarte zdystansowanie się – Wykładnia zawężająca (art. 65 ust. 1 EWWiS) (por. pkt 254, 285)
20. Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Porozumienia między przedsiębiorstwami – Naruszenie konkurencji w rozumieniu art. 65 EWWiS – Kryteria oceny – Cel antykonkurencyjny – Wystarczające ustalenie (art. 65 ust. 1 EWWiS) (por. pkt 317)
21. Konkurencja – Grzywny – Wytyczne w sprawie metody ustalania grzywien – Metoda obliczania, która uwzględnia różne elementy zwiększające elastyczność – Uprawnienia dyskrecjonalne Komisji – Kontrola sądowa – Nieograniczone prawo orzekania (rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2; komunikat Komisji 98/C 9/03, pkt 1A, 1B) (por. pkt 331, 342–344)
22. Konkurencja – Grzywny – Wytyczne w sprawie metody ustalania grzywien – Charakter prawny – Będąca wskazówką norma postępowania implikująca wyznaczenie przez samą Komisję granic uznania – Obowiązek przestrzegania zasad równego traktowania, ochrony uzasadnionych oczekiwań i pewności prawa (komunikat Komisji 98/C 9/03) (por. pkt 334–336)
23. Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Podział zainteresowanych przedsiębiorstw na kategorie, w których określono konkretną kwotę wyjściową – Dopuszczalność – Przesłanki – Przestrzeganie zasad równego traktowania i proporcjonalności – Kryteria (rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2; komunikat Komisji 98/C 9/03, pkt 1A) (por. pkt 360–365, 367, 368)
24. Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Kryteria – Waga naruszenia – Kwalifikacja naruszenia jako bardzo poważne – Zasadnicza rola kryterium dotyczącego charakteru naruszenia – Brak autonomii kryterium dotyczącego rozmiaru rynku rozpatrywanych produktów – Kwalifikacja naruszenia jako bardzo poważne mimo jego ograniczenia do terytorium jednego państwa członkowskiego – Dopuszczalność (rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2; komunikat Komisji 98/C 9/03, pkt 1A) (por. pkt 372, 380, 392–394)
25. Konkurencja – Grzywny – Ramy prawne – Ustalenie – Wcześniejsza praktyka decyzyjna Komisji – Charakter instrukcyjny (art. 65 EWWiS; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2) (por. pkt 376)
26. Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Kryteria – Waga naruszenia – Ustalanie cen – Obowiązek przyjęcia przez Komisję za punkt odniesienia, przy ocenie wpływu danego naruszenia na rynek, konkurencji, jaka by istniała na rynku w przypadku braku tego naruszenia (rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2) (por. pkt 381, 382)
Przedmiot
| Żądanie stwierdzenia nieważności decyzji Komisji C(2009) 7492 wersja ostateczna z dnia 30 września 2009 r. w sprawie postępowania na podstawie art. 65 EWWiS (sprawa COMP/37.956 – Pręty zbrojeniowe okrągłe, ponowne przyjęcie), zmienionej decyzją Komisji C(2009) 9912 wersja ostateczna z dnia 8 grudnia 2009 r., w której Komisja nałożyła na skarżącą grzywnę w wysokości 10,25 mln EUR z tytułu naruszenia art. 65 ust. 1 EWWiS |
Sentencja
1) | | Skarga zostaje oddalona. |
2) | | Feralpi Holding SpA zostaje obciążona kosztami postępowania. |