POSTANOWIENIE PREZESA TRYBUNAŁU
z dnia 8 listopada 2023 r.(*)
Postępowanie w trybie przyspieszonym
W sprawie C‑530/23 [Barało](i)
mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Sąd Rejonowy we Włocławku (Polska) postanowieniem z dnia 17 sierpnia 2023 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 17 sierpnia 2023 r., w postępowaniu karnym przeciwko:
K.P.
przy udziale:
Prokuratora Rejonowego we Włocławku,
PREZES TRYBUNAŁU,
po wysłuchaniu sędzi sprawozdawczyni K. Jürimäe i rzecznik generalnej T. Ćapety,
wydaje następujące
Postanowienie
1 Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni:
– art. 1 ust. 2, art. 2 ust. 1 lit. b), art. 4 ust. 5, art. 8 i 9 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1919 z dnia 26 października 2016 r. w sprawie pomocy prawnej z urzędu dla podejrzanych i oskarżonych w postępowaniu karnym oraz dla osób, których dotyczy wniosek w postępowaniu dotyczącym europejskiego nakazu aresztowania (Dz.U. 2016, L 297, s. 1);
– art. 3 ust. 2 lit. a)–c) i art. 3 ust. 3 lit. a)–c) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/48/UE z dnia 22 października 2013 r. w sprawie prawa dostępu do adwokata w postępowaniu karnym i w postępowaniu dotyczącym europejskiego nakazu aresztowania oraz w sprawie prawa do poinformowania osoby trzeciej o pozbawieniu wolności i prawa do porozumiewania się z osobami trzecimi i organami konsularnymi w czasie pozbawienia wolności (Dz.U. 2013, L 294, s. 1);
– art. 2, art. 6 ust. 1 i 3 oraz art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE;
– art. 4 i 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „kartą praw podstawowych”) oraz
– zasad pierwszeństwa, bezpośredniej skuteczności i skuteczności prawa Unii.
2 Wniosek ten został złożony w ramach postępowania karnego wszczętego przeciwko K.P. pod zarzutem, po pierwsze, posiadania środków odurzających i substancji psychotropowych oraz, po drugie prowadzenia pojazdu, będąc pod wpływem środków odurzających.
3 Sąd Rejonowy we Włocławku (Polska) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:
„1) Czy art. 2 ust. 1 lit. b) i art. 4 ust. 5 oraz art. 9 w zw. z motywem 18, 19, 24 i 27 [dyrektywy 2016/1919] w związku z treścią art. 3 ust. 2 lit. a) i c) i art. 3 ust. 3 lit. a) [dyrektywy 2013/48] w interpretacji ukierunkowanej treścią określoną w sekcji 6, 7, 11, 13 zaleceń Komisji z dnia 27 listopada 2013 r. w sprawie gwarancji procesowych dla osób wymagających szczególnego traktowania podejrzanych lub oskarżonych w postępowaniu karnym [Dz.U. 2013, C 378, s. 8] należy interpretować w ten sposób, że wprowadzają one normę bezpośrednio skuteczną i bezwzględnie obowiązującą, która czyni niedopuszczalnym przeprowadzenie czynności w postaci przesłuchania osoby wymagającej szczególnego traktowania lub osoby znajdującej się w szczególnie trudnej sytuacji bez udziału obrońcy w sytuacji zaistnienia obiektywnych przesłanek faktycznych do przyznania pomocy prawnej, gdy jednocześnie organ postępowania przygotowawczego zaniecha przyznania pomocy prawnej z urzędu (także doraźnej lub tymczasowej) bez zbędnej zwłoki i przed przesłuchaniem danej osoby [osoby wymagającej szczególnego traktowania in concreto] przez policję, inny organ ścigania lub przez organ sądowy, lub przed przeprowadzeniem konkretnych czynności dochodzeniowo-śledczych lub dowodowych?
2) Czy art. 2 ust. 1 lit. b) i art. 4 ust. 5 oraz art. 9 w zw. z motywem 18, 19, 24 i 27 [dyrektywy 2016/1919] w związku z treścią art. 1 ust. 2 [tej dyrektywy] w interpretacji ukierunkowanej treścią sekcji 6, 7, 11, 13 zaleceń Komisji z dnia 27 listopada 2013 r. w sprawie gwarancji procesowych dla osób wymagających szczególnego traktowania podejrzanych lub oskarżonych w postępowaniu karnym mimo faktycznych przesłanek do przeprowadzenia niezwłocznej identyfikacji należy interpretować w ten sposób, że [i)] brak identyfikacji procesowej potencjalnie szczególnej sytuacji lub uznania osoby za wymagającą szczególnego traktowania i [ii)] brak możliwości zakwestionowania oceny [jej] potencjalnej szczególnie trudnej sytuacji oraz przyznania osobie takiej obrońcy z urzędu bez zbędnej zwłoki nie [są] jest dopuszczalne w żadnym przypadku w sprawach o czyny zabronione zagrożone karą pozbawienia wolności, a okoliczności zaniechania identyfikacji i przyznania obrońcy z urzędu muszą być wprost stwierdzone w zaskarżalnej co do zasady decyzji o przystąpieniu do przesłuchania pod nieobecnoś[ć] adwokata?
3) Czy art. 2 ust. 1 lit. b) i art. 4 ust. 5 oraz art. 9 w zw. z motywem 18, 19, 24 i 27 [dyrektywy 2016/1919] w związku z treścią art. 1 ust. 2 [tej dyrektywy] w interpretacji ukierunkowanej treścią sekcji 3 ust. 7 zaleceń Komisji z dnia 27 listopada 2013 r. w sprawie gwarancji procesowych dla osób wymagających szczególnego traktowania podejrzanych lub oskarżonych w postępowaniu karnym należy interpretować w ten sposób, że brak wprowadzenia przez państwo członkowski[e] w ramy postępowania karnego domniemania szczególnie trudnej sytuacji należy interpretować w ten sposób, że uniemożliwia to podejrzanemu korzystanie z gwarancyjnego charakteru art. 9 [dyrektywy 2016/1919] w interpretacji ukierunkowanej treścią sekcji 11 zaleceń Komisji z dnia 27 listopada 2013 r. w sprawie gwarancji procesowych dla osób wymagających szczególnego traktowania podejrzanych lub oskarżonych w postępowaniu karnym, a co za tym idzie – organy wymiaru sprawiedliwości obowiązane są w takiej sytuacji do bezpośredniego stosowania przepisów dyrektywy?
4) Na wypadek odpowiedzi twierdzącej na co najmniej jedno z pytań [od pierwszego do trzeciego] – czy wymienione w tych pytaniach przepisy obu dyrektyw należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie przepisom krajowym, takim jak:
a) art. 301 zd. 2 [kodeksu postępowania karnego, k.p.k.], zgodnie z którym wyłącznie na żądanie podejrzanego przesłuchuje się go z udziałem ustanowionego obrońcy, a niestawiennictwo obrońcy na przesłuchanie podejrzanego nie tamuje przesłuchania?
b) art. 79 § 1 pkt 3 i 4 k.p.k., zgodnie z którym w postępowaniu karnym oskarżony (podejrzany) musi mieć obrońcę, jeżeli zachodzi uzasadniona wątpliwość, czy jego zdolność rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania swoim postępowaniem nie była w czasie popełnienia tego czynu wyłączona lub w znacznym stopniu ograniczona, oraz gdy zachodzi uzasadniona wątpliwość, czy stan jego zdrowia psychicznego pozwala na udział w postępowaniu lub prowadzenie obrony w sposób samodzielny oraz rozsądny?
5) Czy art. 3 ust. 2 lit. a) w zw. [z] art. 3 ust. 3 lit. b) [dyrektywy 2013/48] w powiązaniu z zasadą pierwszeństwa i bezpośredniej skuteczności dyrektyw [zobowiązują] organy postępowania przygotowawczego, sądy oraz wszelkie organy państwa do pominięcia przepisów prawa krajowego niezgodnych z dyrektywą, takich jak wymienione w pytaniu [czwartym], a w konsekwencji – wobec upływu terminu implementacji – do zastąpienia normy krajowej ww. bezpośrednio skutecznymi normami dyrektywy?
6) Czy art. 2 ust. 1 lit. b) i art. 4 ust. 5 oraz art. 9 w zw. z motywem 19, 24 i 27 [dyrektywy 2016/1919] należy interpretować w ten sposób, że w braku podjęcia decyzji o przyznaniu lub w przypadku zaniechania przyznania pomocy prawnej z urzędu osobie wymagającej szczególnego traktowania lub osobie, co do której zachodzi domniemanie szczególnie trudnej sytuacji zgodnie z treścią sekcji 3 pkt 7 zaleceń Komisji z dnia 27 listopada 2013 r. w sprawie gwarancji procesowych dla osób wymagających szczególnego traktowania podejrzanych lub oskarżonych w postępowaniu karnym (2013/C 378/02), a następnie wobec dokonania z udziałem takiej osoby czynności dochodzeniowo-śledczych przez organ policji lub inny organ ścigania, w tym czynności, której nie można powtórzyć przed sądem, sąd krajowy rozpoznający sprawę w postępowaniu karnym, jak również wszelkie inne organy państwa sprawujące wymiar sprawiedliwości w postępowaniu karnym (a więc – organy postępowania przygotowawczego) zobligowane są do pominięcia przepisów prawa krajowego niezgodnych z dyrektywą, takich jak wymienione w pytaniu czwartym, a w konsekwencji – wobec upływu terminu implementacji – do zastąpienia normy krajowej ww. bezpośrednio skutecznymi normami dyrektywy, nawet w przypadku gdy osoba taka po zakończeniu dochodzeniu (lub śledztwa) i złożeniu przez oskarżyciela publicznego aktu oskarżenia do Sądu ustanowiła obrońcę z wyboru?
7) Czy art. 2 ust. 1 lit. b) i art. 4 ust. 5 oraz art. 9 w zw. z motywem 19, 24 i 27 [dyrektywy 2016/1919] w związku z treścią art. 1 ust. 2 [tej dyrektywy] w interpretacji ukierunkowanej treścią sekcji 6, 7, 11, 13 zaleceń Komisji z dnia 27 listopada 2013 r. w sprawie gwarancji procesowych dla osób wymagających szczególnego traktowania podejrzanych lub oskarżonych w postępowaniu karnym należy interpretować w ten sposób, że państwo członkowskie zobowiązane jest zagwarantować natychmiastową identyfikację i uznanie szczególnie trudnej sytuacji podejrzanego oraz pomoc prawną z urzędu podejrzanym lub oskarżonym w postępowaniu karnym, co do których zachodzi domniemanie szczególnie trudnej sytuacji lub osób wymagających szczególnego traktowania, a pomoc ta ma charakter obligatoryjny nawet w sytuacji braku zwrócenia się przez właściwy organ do niezależnego eksperta o ocenę powagi szczególnie trudnej sytuacji, potrzeb osoby wymagającej szczególnego traktowania oraz adekwatności wszelkich środków podjętych lub przewidzianych wobec osoby wymagającej szczególnego traktowania aż do czasu dokonania prawidłowej oceny dokonanej przez niezależnego eksperta?
8) Na wypadek odpowiedzi twierdzącej na pytanie [siódme] – czy ww. przepisy dyrektywy i zaleceń Komisji należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie przepisom krajowym, takim jak art. 79 § 1 pkt 3 i 4 k.p.k., zgodnie z którym w postępowaniu karnym oskarżony musi mieć obrońcę, tylko jeśli zachodzi uzasadniona wątpliwość, czy jego zdolność rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania swoim postępowaniem nie była w czasie popełnienia tego czynu wyłączona lub w znacznym stopniu ograniczona oraz gdy zachodzi uzasadniona wątpliwość, czy stan jego zdrowia psychicznego pozwala na udział w postępowaniu lub prowadzenie obrony w sposób samodzielny oraz rozsądny?
9) Czy art. 2 ust. 1 lit. b) i art. 4 ust. 5 oraz art. 9 w zw. z motywem 19, 24 i 27 [dyrektywy 2016/1919] w związku z treścią art. 1 ust. 2 [tej dyrektywy] w interpretacji ukierunkowanej treścią sekcji 6, 7, 11, 13 zaleceń Komisji z dnia 27 listopada 2013 r. w sprawie gwarancji procesowych dla osób wymagających szczególnego traktowania podejrzanych lub oskarżonych w postępowaniu karnym oraz zasadę domniemania szczególnie trudnej sytuacji należy interpretować w ten sposób, że właściwe organy (prokuratura, policja), najpóźniej przed pierwszym przesłuchaniem osoby podejrzanej przez policję lub inny właściwy organ, powinny niezwłocznie dokonać procesowej identyfikacji i uznania szczególnie trudnej sytuacji podejrzanego w postępowaniu karnym i zagwarantować mu udzielenie pomocy prawnej lub pomocy doraźnej (tymczasowej) oraz odstąpić od przesłuchania podejrzanego aż do momentu ustanowienia pomocy prawnej z urzędu lub udzielenia osobie pomocy doraźnej (tymczasowej)?
10) W przypadku odpowiedzi pozytywnej na pytanie [dziewiąte], czy art. 2 ust. 1 lit. b) i art. 4 ust. 5 oraz art. 9 w zw. z motywem 19, 24 i 27 [dyrektywy 2016/1919] w związku z treścią art. 1 ust. 2 [tej dyrektywy] w interpretacji ukierunkowanej treścią sekcji 6, 7, 11, 13 zaleceń Komisji z dnia 27 listopada 2013 r. w sprawie gwarancji procesowych dla osób wymagających szczególnego traktowania podejrzanych lub oskarżonych w postępowaniu karnym należy interpretować w ten sposób, że nakłada on na państwa członkowskie obowiązek wyraźnego określenia w swoim prawie krajowym powodów i kryteriów odstępstw od natychmiastowej identyfikacji i uznania szczególnie trudnej sytuacji podejrzanego w postępowaniu karnym oraz zagwarantowania mu udzielenia pomocy prawnej lub pomocy doraźnej (tymczasowej), zaś ewentualne wszelkie odstępstwa powinny być proporcjonalne, ograniczone w czasie i nie powinny naruszać zasady rzetelności postępowania, a przy tym powinny one przybrać formę procesową decyzji w sprawie zezwolenia na czasowe odstępstwo, od której co do zasady powinno przysługiwać uprawnienie strony do żądania poddania tej decyzji ocenie sądu?
11) Czy art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE i art. 47 [karty praw podstawowych] w związku z art. 3 ust. 2 lit. a) i art. 3 ust. 3 lit. a) i b) [dyrektywy 2013/48] w związku z art. 1 ust. 2 i motywem 27 oraz w związku z art. 8 [dyrektywy 2016/1919] należy interpretować w ten sposób, że w sytuacji braku przyznania przez organ procesowy i określenia przyczyn zaniechania decyzji o przyznaniu pomocy prawnej z urzędu osobie, co do której zachodzi domniemanie szczególnie trudnej sytuacji lub/i wymagając[ej] szczególnego traktowania (zgodnie z treścią zalecenia 7 i 11 zaleceń Komisji z dnia 27 listopada 2013 r. w sprawie gwarancji procesowych dla osób wymagających szczególnego traktowania podejrzanych lub oskarżonych w postępowaniu karnym) osoba taka ma prawo do efektywnego środka prawnego, a za taki uznać należy instytucję prawa procesowego krajowego przewidzianą w art. 344a k.p.k., nakazującą zwrot sprawy prokuratorowi w celu:
a) przeprowadzenia przez organ postępowania przygotowawczego identyfikacji i uznania szczególnie trudnej sytuacji podejrzanego w postępowaniu karnym;
b) umożliwienia podejrzanemu konsultacji z obrońcą przed przystąpieniem do przesłuchania;
c) przeprowadzenia przesłuchania podejrzanego w obecności obrońcy z rejestracją audiowizualną samego przesłuchania;
d) umożliwienia obrońcy zaznajomienia z aktami postępowania i złożenia ewentualnych wniosków dowodowych przez osobę wymagającą szczególnego traktowania i adwokata ustanowionego z urzędu lub adwokata ustanowionego przez podejrzanego?
12) Czy art. 4 [karty praw podstawowych] w związku z art. 6 ust. 1 i art. 2 TUE oraz art. 6 ust. 3 TUE w związku z art. 3 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., zmienionej następnie protokołami nr 3, nr 5 i nr 8 oraz uzupełnionej protokołem nr 2, w związku z domniemaniem szczególnie trudnej sytuacji zgodnie z treścią zalecenia 7 zaleceń Komisji z dnia 27 listopada 2013 r. w sprawie gwarancji procesowych dla osób wymagających szczególnego traktowania podejrzanych lub oskarżonych w postępowaniu karnym należy interpretować w ten sposób, że przesłuchanie podejrzanego przez policjanta lub inną osobę uprawnioną do dokonania czynności dochodzeniowo-śledczej w warunkach szpitala psychiatrycznego bez uwzględnienia stanu niepewności i w warunkach szczególnej ograniczonej swobody wypowiedzenia się i swoistej bezbronności psychicznej i pod nieobecność adwokata stanowi nieludzkie traktowanie i jako takie dyskwalifikuje w ogóle taką czynność procesową przesłuchania jako sprzeczną z prawami podstawowymi Unii?
13) W przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie [dwunaste], czy przepisy powołane w pytaniu dwunastym należy interpretować w ten sposób, że uprawniają one (względnie – zobowiązują) [i)]sąd krajowy rozpoznający sprawę w postępowaniu karnym – objętą zakresem stosowania [dyrektywy 2016/1919] w związku z zaleceniem 7 zaleceń Komisji z dnia 27 listopada 2013 r. w sprawie gwarancji procesowych dla osób wymagających szczególnego traktowania podejrzanych lub oskarżonych w postępowaniu karnym oraz zakresem stosowania [dyrektywy 2013/48] – ale też [ii)] wszelkie inne organy postępowania karnego podejmujące czynności procesowe w sprawie do pominięcia przepisów prawa krajowego niezgodnych z dyrektywą, w tym w szczególności do pominięcia art. 168a k.p.k., a w konsekwencji – wobec upływu terminu implementacji – do zastąpienia normy krajowej ww. bezpośrednio skutecznymi normami dyrektywy nawet w przypadku, gdy osoba taka po zakończeniu dochodzeniu (lub śledztwa) i złożeniu przez oskarżyciela publicznego aktu oskarżenia do Sądu ustanowiła obrońcę z wyboru?
14) Czy art. 2 ust. 1 lit. b) i art. 4 ust. 5 oraz art. 9 w zw. z motywem 19, 24 i 27 [dyrektywy 2016/1919] w powiązaniu z art. 3 ust. 2 lit. [a)–c)] oraz art. 3 ust. 3 lit. b) [dyrektywy 2013/48] w związku z art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE oraz zasadę efektywności w prawie Unii Europejskiej należy interpretować w ten sposób, że prokurator, działając na etapie postępowania przygotowawczego w sprawie karnej, zobligowany jest działać z pełnym poszanowaniem wymogów dyrektyw[y] 2016/1919 wywierających bezpośredni skutek i tym samym – zapewnić, aby podejrzany lub oskarżony objęty ochroną ww. dyrektywy w postępowaniu zapewnioną miał skuteczną ochronę prawną począwszy od najwcześniejszego spośród następujących terminów:
a) przed ich przesłuchaniem przez policję lub inny organ ścigania lub organ sądowy;
b) w momencie prowadzenia przez organy ścigania lub inne właściwe organy czynności dochodzeniowych lub innych czynności dowodowych zgodnie z art. 3 ust. 3 lit. c) [dyrektywy 2013/48];
c) niezwłocznie po pozbawieniu wolności (przez co należy rozumieć także pobyt w szpitalu psychiatrycznym), a w razie konieczności – zobowiązany jest on do pominięcia ewentualnych zarządzeń przełożonych prokuratorów, jeśli przekonany jest, iż zastosowanie się do nich spowodowałoby uszczerbek dla skutecznej ochrony podejrzanego, wobec którego zachodzi domniemanie szczególnego traktowania i szczególnie trudnej sytuacji, w tym dla jego prawa do rzetelnego procesu lub dla innego prawa przyznanego mu dyrektywą 2016/1919 w powiązaniu z dyrektywą 2013/48?
15) W przypadku odpowiedzi pozytywnej na pytanie [czternaste] – czy art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE określający zasadę efektywnej ochrony prawnej w związku z art. 2 TUE, w związku z zasadą poszanowania państwa prawnego zgodnie z jej wykładnią dokonaną w orzecznictwie Trybunału [wyrok z dnia 27 maja 2019 r., OG i PI (Prokuratury w Lubece i w Zwickau), C‑508/18 i C‑82/19 PPU, EU:C:2019:456], a także czy zasadę niezawisłości sędziowskiej określoną w art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE i art. 47 [karty praw podstawowych], zgodnie z wykładnią dokonaną w orzecznictwie Trybunału (wyrok z dnia 27 lutego 2018 r., Associação Sindical dos Juízes Portugueses, C‑64/16, EU:C:2018:117) należy interpretować w ten sposób, że zasady te ze względu na możliwość wydawania wiążących poleceń prokuratorom niższego szczebla przez Prokuratora Generalnego lub przełożonych prokuratur zobowiązując[ych] prokuratorów niższego szczebla do pomijania bezpośrednio skutecznych przepisów unijnych lub utrudniając[ych] ich stosowanie stoją na przeszkodzie ustawodawstwu krajowemu, które wskazuje na bezpośrednią zależność prokuratury od organu wykonawczego, tj. Ministra Sprawiedliwości, a także stoją na przeszkodzie istnieniu uregulowań krajowych, które ograniczają niezależność prokuratora w zakresie stosowania prawa Unii, a w szczególności [...] art. 1 § 2, art. 3 § 1 pkt 1 i pkt 3 oraz art. 7 §§ 1–6 i § 8, a także art. 13 §§ 1 i 2 ustawy z dnia 28 stycznia 2016 r. – Prawo o prokuraturze, których treść wskazuje na to, że Minister Sprawiedliwości, będący jednocześnie Prokuratorem Generalnym i naczelnym organem prokuratury ma prawo wydawać polecenia wiążące prokuratorom niższego rzędu również w zakresie ograniczającym lub utrudniającym bezpośrednie stosowanie prawa Unii?”.
4 Sąd odsyłający zwrócił się do Trybunału o rozpoznanie niniejszej sprawy w trybie przyspieszonym, przewidzianym w art. 105 regulaminu postępowania przed Trybunałem.
5 Zgodnie z art. 105 § 1 regulaminu postępowania, jeżeli charakter sprawy wymaga niezwłocznego rozstrzygnięcia prezes Trybunału może, na wniosek sądu odsyłającego lub w wyjątkowych przypadkach z urzędu – po zapoznaniu się ze stanowiskiem sędziego sprawozdawcy i rzecznika generalnego, postanowić o rozpatrzeniu tej sprawy w trybie przyspieszonym, stanowiącym odstępstwo od przepisów regulaminu postępowania.
6 Co się tyczy względów, na których sąd odsyłający oparł wniosek o rozpoznanie sprawy w trybie przyspieszonym, należy wskazać, że z utrwalonego orzecznictwa Trybunału wynika, że znaczna liczba osób lub sytuacji prawnych, których może dotyczyć orzeczenie sądu odsyłającego wydane w następstwie skierowania sprawy do Trybunału w trybie prejudycjalnym, sama w sobie nie stanowi wyjątkowej okoliczności uzasadniającej zastosowanie trybu przyspieszonego. To samo dotyczy znacznej liczby spraw, które mogą zostać zawieszone do czasu wydania przez Trybunał orzeczenia w trybie prejudycjalnym [zob. w szczególności postanowienie z dnia 12 lipca 2022 r., Minister for Justice and Equality (Sąd ustanowiony ustawą w wydającym nakaz państwie członkowskim – II), C‑480/21, EU:C:2022:592, pkt 23; a także wyrok z dnia 3 marca 2022 r., Presidenza del Consiglio dei Ministri i in. (Lekarze odbywający szkolenia specjalizacyjne), C‑590/20, EU:C:2022:150, pkt 28].
7 Następnie należy zauważyć, że bez wątpienia uzasadniony interes jednostek w możliwie jak najszybszym ustaleniu zakresu uprawnień, jakie wywodzą one z prawa Unii, nie pozwala sam w sobie na wykazanie istnienia wyjątkowej okoliczności w rozumieniu art. 105 § 1 regulaminu postępowania (wyrok z dnia 11 maja 2023 r., Inspecţia Judiciară, C‑817/21, EU:C:2023:391, pkt 29).
8 Wreszcie wskazać trzeba, że jak wynika z pkt 37 Zaleceń dla sądów krajowych dotyczących składania wniosków o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym (Dz.U. 2019, C 380) w celu umożliwienia Trybunałowi podjęcia szybkiej decyzji co do zastosowania trybu przyspieszonego wniosek powinien wskazywać precyzyjnie elementy stanu faktycznego i prawnego dowodzące pilności, a w szczególności zagrożenia wynikające z rozpatrzenia odesłania w zwykłym trybie [postanowienie prezesa Trybunału z dnia 18 stycznia 2019 r., VW (Prawo dostępu do obrońcy w wypadku niestawiennictwa), C‑659/18, EU:C:2019:45, pkt 6). Tymczasem w niniejszej sprawie sąd odsyłający ogranicza się do wskazania, że ewentualna interwencja Ministra Sprawiedliwości w postaci poleceń czy wytycznych kierowanych do prokuratury w postępowaniach obejmujących stosowanie prawa Unii w sprawach karnych stanowi zagrożenie dla wykonywania przez sądy funkcji orzeczniczych, podważając fundamenty sprawowania wymiaru sprawiedliwości w Polsce. Interwencja taka może ponadto stwarzać niebezpieczeństwo dla interesów obywateli, którzy w przypadku uruchomienia z ich udziałem postępowania karnego w tym państwie znajdą się w gorszej sytuacji niż obywatele innych państw członkowskich Unii, w których wyżej wspomniane dyrektywy są w pełni stosowane. Sąd odsyłający nie wyjaśnia jednak, na czym polega konkretne ryzyko, na które narażona jest osoba oskarżona w sprawie w postępowaniu głównym, a którego można by uniknąć w razie uwzględnienia wniosku o rozpoznanie sprawy w trybie przyspieszonym.
9 W świetle powyższych rozważań należy stwierdzić, że charakter niniejszej sprawy prejudycjalnej nie wymaga jej niezwłocznego rozstrzygnięcia. W konsekwencji nie można uwzględnić wniosku sądu odsyłającego o rozpoznanie tej sprawy w trybie przyspieszonym stanowiącym, zgodnie z art. 105 § 1 regulaminu postępowania, odstępstwo od przepisów tego regulaminu.
Z powyższych względów prezes Trybunału postanawia, co następuje:
Wniosek Sądu Rejonowego we Włocławku (Polska) o rozpoznanie sprawy C‑530/23 w trybie przyspieszonym, o którym mowa w art. 105 regulaminu postępowania przed Trybunałem, zostaje oddalony.
Sporządzono w Luksemburgu w dniu 8 listopada 2023 r.
A. Calot Escobar | | K. Lenaerts |