WYROK SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ
(trzecia izba)
z dnia 7 listopada 2007 r.
Sprawa F‑57/06
Jacques Hinderyckx
przeciwko
Radzie Unii Europejskiej
Służba publiczna – Urzędnicy – Awans – Postępowanie w sprawie awansu za 2005 r. – Niewpisanie na listę urzędników awansowanych – Naruszenie art. 45 regulaminu pracowniczego – Porównanie osiągnięć – Sprawozdania z oceny sporządzone przez różne instytucje
Przedmiot: Skarga wniesiona na podstawie art. 236 WE i 152 EWEA, w której J. Hinderyckx żąda, po pierwsze, stwierdzenia nieważności decyzji organu powołującego Rady o nieawansowaniu go do grupy zaszeregowania B*8 w ramach postępowania w sprawie awansu za 2005 r. oraz awansu do tej grupy, a po drugie – odszkodowania.
Orzeczenie: Skarga zostaje oddalona. Rada Unii Europejskiej pokryje oprócz własnych kosztów jedną trzecią kosztów poniesionych przez J. Hinderyckx’a. J. Hinderyckx pokryje dwie trzecie własnych kosztów postępowania.
Streszczenie
1. Urzędnicy – Awans – Zażalenie kandydata, który nie został awansowany
(regulamin pracowniczy, art. 25 akapit drugi, art. 45, art. 90 ust. 2)
2. Urzędnicy – Awans – Porównanie osiągnięć
(regulamin pracowniczy, art. 45)
3. Urzędnicy – Awans – Porównanie osiągnięć
(regulamin pracowniczy, art. 45; rozporządzenie Rady nr 723/2004)
4. Urzędnicy – Awans – Porównanie osiągnięć
(regulamin pracowniczy, art. 45)
1. Chociaż organ powołujący nie ma obowiązku uzasadniania decyzji o awansie w odniesieniu do urzędników, którzy nie zostali awansowani, to ma on za to obowiązek uzasadnienia decyzji o oddaleniu zażalenia urzędnika, który nie został awansowany, jako że domniemywa się, że uzasadnienie tej decyzji o oddaleniu pokrywa się z uzasadnieniem decyzji, na którą wniesiono zażalenie.
Skoro awans obejmuje zgodnie z brzmieniem art. 45 regulaminu pracowniczego osoby „wybrane”, wystarczy, by uzasadnienie oddalenia zażalenia dotyczyło zbioru prawnych przesłanek, od spełnienia których regulamin pracowniczy uzależnia prawidłowość awansu.
Ponadto decyzja oddalająca zażalenie na decyzję o nieawansowaniu spełnia wymogi uzasadnienia, jeśli pozwala zainteresowanemu ocenić zasadność decyzji o jego nieawansowaniu oraz oszacować szanse powodzenia ewentualnej skargi do sądu wspólnotowego, a sądowi pozwala sprawować kontrolę nad zgodnością z prawem decyzji o awansie.
Co się tyczy w szczególności sytuacji urzędnika, który skorzystał z zasady mobilności zawodowej między instytucjami, nawet jeśli szczególnie wysoka ocena zawarta w ostatnim sprawozdaniu z oceny sporządzonym w instytucji wcześniejszego zatrudnienia może wskazywać na to, że pożądane byłoby uzasadnienie bardziej zupełne i szczegółowe, organ powołujący spełnia wymóg przedstawienia uzasadnienia, jeśli uściśla, że przy porównywaniu osiągnięć zostały uwzględnione wszystkie sprawozdania z oceny zainteresowanego, jeśli stwierdza, że ocenom analitycznym i ogólnym przypisano odpowiednią wagę w celu zrelatywizowania podejść różnych oceniających, i jeśli wyjaśnia sposób, w jaki został uwzględniony staż pracy.
W każdym razie w przypadku, gdy organ powołujący przedstawił zaczątek uzasadnienia, uzupełniające uściślenia mogą być przedstawione w trakcie postępowania.
(zob. pkt 25–27, 31, 32)
Odesłanie:
Trybunał: sprawa C‑343/87 Culin przeciwko Komisji, 7 lutego 1990 r., Rec. str. I‑225, pkt 13; sprawa C‑115/92 P Parlament przeciwko Volgerowi, 9 grudnia 1993 r., Rec. str. I‑6549, pkt 22, 23
Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑6/96 Contargyris przeciwko Radzie; 29 maja 1997 r., RecFP str. I‑A‑119, II‑357, pkt 147; sprawa T‑142/95 Delvaux przeciwko Komisji, 18 grudnia 1997 r., RecFP str. I‑A‑477, II‑1247, pkt 84; sprawa T‑283/97 Thinus przeciwko Komisji, 27 kwietnia 1999 r., RecFP str. I‑A‑69, II‑353, pkt 74–76; sprawa T‑157/98 Oliveira przeciwko Parlamentowi, 21 września 1999 r., RecFP str. I‑A‑163, II‑851, pkt 50; sprawa T‑330/03 Liakoura przeciwko Radzie, 10 czerwca 2004 r., Zb.Orz.SP str. I‑A‑191, II‑859, pkt 42; sprawa T‑172/03 Heurtaux przeciwko Komisji, 3 lutego 2005 r., Zb.Orz.SP str. I‑A‑15, II‑63, pkt 44; sprawa T‑171/05 Nijs przeciwko Trybunałowi Obrachunkowemu, 3 października 2006 r., Zb.Orz.SP str. I‑A‑2‑195, II‑A‑2‑999, pkt 42
2. Organ powołujący przy porównywaniu osiągnięć przedstawionych do awansu urzędników korzysta z szerokich uprawnień dyskrecjonalnych, a procesu porównania, opartego w szczególności na sprawozdaniach z oceny, powinien dokonywać przy dochowaniu wszelkiej staranności i bezstronności, w interesie służby i zgodnie z zasadą równego traktowania, na podstawie porównywalnych źródeł informacji. W tym celu korzysta z kompetencji regulaminowych w zakresie przeprowadzania porównania osiągnięć urzędników przedstawionych do awansu, według procedury czy metody, które uzna za najwłaściwsze.
Tym samym kontrola sądu wspólnotowego powinna się ograniczać do zbadania tego, czy w świetle sposobów i środków, przy zastosowaniu których administracja mogła dokonać oceny, administracja ta utrzymała się w rozsądnych granicach i czy nie skorzystała ze swego uprawnienia w sposób oczywiście błędny. Sąd nie może więc zastąpić oceny organu powołującego swoją oceną kwalifikacji i osiągnięć kandydatów.
(zob. pkt 43, 44)
Odesłanie:
Trybunał: sprawa 62/75 De Wind przeciwko Komisji, 1 lipca 1976 r., Rec. str. 1167, pkt 17; sprawa C‑68/91 P Moritz przeciwko Komisji, 17 grudnia 1992 r., Rec. str. I‑6849, pkt 16
Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑187/98 Cubero Vermurie przeciwko Komisji, 3 października 2000 r., RecFP str. I‑A‑195, II‑885, pkt 59; sprawa T‑132/03 Casini przeciwko Komisji, 15 września 2005 r., Zb.Orz.SP str. I‑A‑253, II‑1169, pkt 52 i przytoczone tam orzecznictwo, pkt 53, 54
3. Sprawozdania z oceny stanowią dla organu powołującego, zarówno w świetle art. 45 regulaminu pracowniczego w jego brzmieniu sprzed wejścia w życie w dniu 1 maja 2004 r. rozporządzenia nr 723/2004 zmieniającego regulamin pracowniczy urzędników i warunki zatrudnienia innych pracowników, jak i po tej dacie, szczególnie ważny element oceny w kontekście awansu urzędnika. Artykuł 45 regulaminu pracowniczego w jego brzmieniu sprzed dnia 1 maja 2004 r. przewidywał, że obok sprawozdań z oceny, porównaniu dla celów awansu powinien podlegać inny czynnik, a konkretnie „zasługi [osiągnięcia]”, przy czym przepis ten nie uściślał jednak dokładnej treści tego pojęcia. Zadania tego podjęło się orzecznictwo, zgodnie z którym rozpatrywane pojęcie odsyła do innych informacji na temat sytuacji administracyjnej i osobistej urzędników, mogących relatywizować ocenę dokonaną wyłącznie na podstawie sprawozdań z oceny.
Od tamtego czasu art. 45 regulaminu pracowniczego stał się jaśniejszy, jeśli chodzi o to, jakie czynniki mają zostać uwzględnione dla celów awansu, odnosząc się do – obok sprawozdań z oceny – posługiwania się językami innymi niż język, którego biegłą znajomość urzędnicy wykazali i, w razie potrzeby, do poziomu wykonywanych obowiązków. Co do zasady, to w świetle tych właśnie trzech czynników organ powołujący dokonuje teraz porównania osiągnięć urzędników przedstawionych do awansu, ponieważ pojęcie „zasługi [osiągnięcia]” zawarte w art. 45 regulaminu pracowniczego ma tym samym inny, zasadniczo szerszy, zakres niż to samo pojęcie użyte w tym przepisie w jego brzmieniu sprzed dnia 1 maja 2004 r.
Ponadto, ponieważ w orzecznictwie sprzed wejścia w życie rozporządzenia nr 723/2004 przyjęto, że w ocenie osiągnięć urzędników organ powołujący może pomocniczo uwzględnić inne czynniki, takie jak wiek kandydatów i ich staż pracy w grupie zaszeregowania lub w służbie, te czynniki pomocnicze mogą wciąż okazać się użyteczne w przypadku, gdy okaże się, że urzędnicy przedstawieni do awansu, po uwzględnieniu trzech czynników określonych wyraźnie w art. 45 regulaminu pracowniczego, mają równe osiągnięcia i słusznie te czynniki pomocnicze mogą być rozstrzygające przy wyborze organu powołującego.
(zob. pkt 45, 46)
Odesłanie:
Sąd Pierwszej Instancji: sprawy połączone T‑89/91 T‑21/92 i T‑89/92 X przeciwko Komisji, 25 listopada 1993 r., Rec. str. II‑1235, pkt 49, 50; sprawa T‑280/94 Lopes przeciwko Trybunałowi Sprawiedliwości, 29 lutego 1996 r., RecFP str. I‑A‑77, II‑239, pkt 138; sprawa T‑168/96 Patronis przeciwko Radzie, 21 października 1997 r., RecFP str. I‑A‑299, II‑833, pkt 35; sprawa T‑221/96 Manzo-Tafaro przeciwko Komisji, 5 marca 1998 r., RecFP str. I‑A‑115, II‑307, pkt 17, 18; sprawa T‑82/98 Jacobs przeciwko Komisji, 24 lutego 2000 r., RecFP str. I‑A‑39, II‑169, pkt 36–39; sprawa T‑163/01 Perez Escanilla przeciwko Komisji, 11 lipca 2002 r., RecFP str. I‑A‑131, II‑717, pkt 29; sprawa T‑134/02 Tejada Fernández przeciwko Komisji, 9 kwietnia 2003 r., RecFP str. I‑A‑125, II‑609, pkt 42
4. Chociaż instytucje wspólnotowe muszą z jednej strony zapewnić, że mobilność nie stoi na przeszkodzie przebiegowi kariery zawodowej urzędników, którzy z niej korzystają, a z drugiej strony badać sytuację urzędników, którzy skorzystali z zasady mobilności w celu sprawdzenia, czy przeniesieni urzędnicy nie zostali pokrzywdzeni w ramach postępowania w sprawie awansu, to na podstawie art. 45 regulaminu pracowniczego instytucje nie mają żadnego obowiązku ustanowienia dokładnych zasad regulujących sytuację urzędników, którzy skorzystali z zasady mobilności.
Organ powołujący korzysta bowiem z kompetencji regulaminowych w postępowaniu w sprawie awansu według procedur i metod, jakie uzna za stosowne. W rezultacie i w świetle podstawy prawnej art. 45 regulaminu pracowniczego oraz wynikającego z niego po stronie instytucji obowiązku porównywania we wszystkich przypadkach osiągnięć w odniesieniu do w szczególności, sprawozdań z oceny, urzędnik nie może wymagać, by instytucja przyjęła szczególne zasady organizacji procedury i metod w zakresie porównania między urzędnikami, którzy zostali poddani ocenie w tej instytucji, a urzędnikami, którzy zostali zatrudnieni w tej instytucji, po tym jak zostali poddani ocenie w innej instytucji. W tym kontekście urzędnik nie może też zarzucać danej instytucji, że skorzystała ze swych kompetencji w oczywiście błędny sposób, gdy nie przyjęła takich ram prawnych, nie przedstawiając dowodów na to, że w braku przepisów w tym zakresie istniało realne ryzyko stosowania arbitralnej oceny przy porównaniu osiągnięć urzędników. Ponadto, w przeciwieństwie do art. 43 regulaminu pracowniczego dotyczącego w szczególności sprawozdań z oceny, z art. 45 regulaminu pracowniczego nie wynika żaden obowiązek przyjęcia ram prawnych w zakresie procedur awansowania, i to nawet jeśli pewne instytucje uregulowały te procedury w drodze wewnętrznych decyzji.
(zob. pkt 55, 59, 60)
Odesłanie:
Sąd Pierwszej Instancji: ww. sprawa Cubero Vermurie przeciwko Komisji, pkt 68, 69; sprawa T‑216/03 Tenreiro przeciwko Komisji, 28 września 2004 r., Zb.Orz.SP str. I‑A‑245, II‑1087, pkt 92, 95