Sprawa T‑552/13

Oil Turbo Compressor Co. (Private Joint Stock)

przeciwko

Radzie Unii Europejskiej

Skarga o stwierdzenie nieważności – Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa – Środki ograniczające podjęte wobec Iranu w celu zapobiegania rozprzestrzenianiu broni jądrowej – Zamrożenie środków finansowych – Termin do wniesienia skargi – Przekroczenie terminu – Niedopuszczalność – Żądanie odszkodowawcze – Niedopuszczalność

Streszczenie – wyrok Sądu (druga izba) z dnia 23 października 2015 r.

1.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Termin – Rozpoczęcie biegu terminu – Akt prowadzący do ustanowienia środków ograniczających wobec danej osoby lub danego podmiotu – Akt opublikowany, o którym adresaci zostali powiadomieni – Data powiadomienia o akcie – Powiadomienie zainteresowanego w drodze publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej – Dopuszczalność – Ogólny obowiązek informowania adresatów o środkach odwoławczych i terminach – Brak

[art. 263 akapity czwarty, szósty TFUE, art. 275 akapit drugi TFUE; regulamin postępowania przed Sądem (1991), art. 102; rozporządzenie Rady nr 267/2012, art. 46 ust. 3]

2.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Termin – Rozpoczęcie biegu terminu – Akt prowadzący do ustanowienia środków ograniczających wobec danej osoby lub danego podmiotu – Akt opublikowany, o którym adresaci zostali powiadomieni – Data powiadomienia o akcie – Powiadomienie zainteresowanego w drodze publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej – Dopuszczalność – Przesłanki – Brak możliwości dokonania notyfikowania przez Radę – Uprawnienia Rady – Zakres

[art. 263 akapit szósty TFUE, art. 275 akapit drugi TFUE; regulamin postępowania przed Sądem (1991), art. 102; rozporządzenia Rady: nr 1245/2011, nr 267/2012]

3.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Termin – Rozpoczęcie biegu terminu – Doręczenie – Pojęcie – Doręczenie przedstawicielowi skarżącego – Przesłanka

(art. 263 akapit szósty TFUE)

4.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Termin – Rozpoczęcie biegu terminu – Akt prowadzący do ustanowienia środków ograniczających wobec danej osoby lub danego podmiotu – Akt nieopublikowany i niedoręczony skarżącemu – Dzień powzięcia wiadomości o akcie

[art. 263 akapit szósty TFUE, art. 275 akapit drugi TFUE; regulamin postępowania przed Sądem (1991), art. 102; rozporządzenia Rady: nr 1245/2011, nr 267/2012]

5.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Wyrok stwierdzający nieważność – Środki zapewniające wykonanie wyroku – Odmowa wydania przepisów wykraczających poza akt będący zastąpieniem aktu, którego nieważność została stwierdzona – Zakwestionowanie dotyczące zakresu obowiązku wykonania – Tryb postępowania – Skarga na bezczynność

(art. 263 TFUE, 265 TFUE, 266 TFUE)

6.      Postępowanie sądowe – Pismo wszczynające postępowanie – Wymogi formalne – Określenie przedmiotu sporu – Żądanie odszkodowawcze podniesione po raz pierwszy w replice – Niedopuszczalność

[regulamin postępowania przed Sądem, art. 44 § 1 lit. c), art. 48 § 2]

1.      W przypadku środków ograniczających podjętych wobec Iranu Rada nie ma swobody arbitralnego wyboru sposobu powiadomienia zainteresowanych osób o swoich decyzjach. Wyłącznie w wypadku, gdy niemożliwe jest indywidualne powiadomienie zainteresowanego o treści aktu, w którym przyjęto lub utrzymano w mocy dotyczące go środki ograniczające, opublikowanie ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym skutkuje rozpoczęciem biegu terminu do wniesienia skargi.

W tym względzie okoliczność, że takie ogłoszenie nie zawiera żadnego wskazania co do możliwości wniesienia przez osoby i podmioty objęte środkami ograniczającymi skargi do Sądu zgodnie z postanowieniami art. 275 akapit drugi TFUE i art. 263 akapity czwarty i szósty TFUE, nie może podważyć ustalenia, że ogłoszenie to umożliwiło zainteresowanemu pozyskanie informacji o treści uzasadnienia umieszczenia go w wykazie osób i podmiotów objętych środkami ograniczającymi wobec Iranu.

W braku wyraźnego przepisu prawa Unii nie można bowiem uznać, że na instytucjach Unii ciąży ogólny obowiązek informowania jednostek o dostępnych drogach odwołania oraz o warunkach, na jakich mogą z nich skorzystać.

Rozporządzenie nr 267/2012 w sprawie środków ograniczających wobec Iranu i uchylające rozporządzenie (UE) nr 961/2010 nie zawiera zaś żadnego przepisu nakładającego na Radę obowiązek wskazania w związku z powiadamianiem w drodze opublikowania ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym dostępnych środków prawnych i warunków, na jakich można z nich skorzystać. W szczególności art. 46 ust. 3 tego rozporządzenia, który dotyczy powiadamiania o uzasadnieniu przyjęcia środków restrykcyjnych wobec zainteresowanych osób i podmiotów, nie zawiera żadnego obowiązku w tym znaczeniu.

(por. pkt 43, 67–69)

2.      W przypadku środków ograniczających podjętych wobec Iranu można uznać, że Rada nie ma możliwości indywidualnego powiadomienia osoby fizycznej lub prawnej lub podmiotu o akcie dotyczącym podjętych wobec nich środków ograniczających albo w wypadku, gdy adres tej osoby lub podmiotu nie jest publicznie znany i nie został udostępniony Radzie, albo w wypadku, gdy powiadomienie wysłane na adres, którym dysponuje Rada, nie powiodło się pomimo działań, które przedsięwzięła z wszelką należytą starannością, aby dokonać takiego powiadomienia.

Rada znajduje się w sytuacji niemożliwości dokonania indywidualnego powiadomienia analogicznej do sytuacji, w której znalazłaby się, gdyby adres danego podmiotu nie był jej znany, jeżeli wysłała danemu podmiotowi pismo za potwierdzeniem odbioru w celu powiadomienia go o jego umieszczeniu w wykazie osób i podmiotów objętych środkami ograniczającymi wobec Iranu, a pismo to zostało zwrócone jej przez irańskie służby pocztowe z adnotacją „adresat zmienił siedzibę”. Stwierdzenie to zachowuje ważność, nawet gdyby adres podmiotu był poprawny.

Z jednej strony bowiem ten sposób nadania przesyłki pocztowej jest znany służbom odpowiedzialnym w Iranie za doręczanie przesyłek pocztowych. Z drugiej strony stanowi on właściwy sposób indywidualnego powiadomienia, jako że doręczenie listem poleconym za potwierdzeniem odbioru pozwala ustalić z pewnością dzień rozpoczęcia biegu terminu do wniesienia skargi.

A zatem Rada, która może dysponować w Iranie tylko ograniczonymi środkami dla celów wyszukiwania prywatnych adresów wszystkich osób i podmiotów, których dotyczy system środków ograniczających, dochowała należytej staranności w odniesieniu do obowiązku powiadomienia danego podmiotu o podjętych wobec niego środkach ograniczających.

Wynika z tego, że Rada mogła zgodnie z prawem zawierzyć adnotacji irańskich służb pocztowych, zgodnie z którą dany podmiot zmienił siedzibę, przy czym nie było konieczności, by Rada ponowiła powiadomienie, dokonując nowej próby doręczenia drogą pocztową lub w inny sposób.

(por. pkt 44, 47–51)

3.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 62)

4.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 72–76)

5.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 81)

6.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 86, 91, 92)