Sprawa T‑671/16

Vincent Villeneuve

przeciwko

Komisji Europejskiej

Służba publiczna – Zatrudnienie – Konkurs otwarty – Ogłoszenie o konkursie EPSO/AD/303/15 (AD 7) – Weryfikacja przez EPSO warunków dopuszczenia do udziału w konkursie – Doświadczenie zawodowe krótsze niż minimalny wymagany okres – Charakter kontroli warunku dopuszczenia związanego z doświadczeniem zawodowym – Obowiązek uzasadnienia – Oczywisty błąd w ocenie komisji konkursowej – Równość traktowania

Streszczenie – wyrok Sądu (czwarta izba) z dnia 5 września 2018 r.

1.      Skargi urzędników – Akt niekorzystny – Decyzja wydana po ponownym zbadaniu wcześniejszej decyzji – Decyzja wydana przez komisję konkursową po ponownym rozpatrzeniu sprawy kandydata niedopuszczonego do konkursu

(regulamin pracowniczy, art. 90 ust. 2, art. 91 ust. 1)

2.      Urzędnicy – Konkurs – Konkurs w oparciu o świadectwa posiadanych kwalifikacji oraz egzaminy – Niedopuszczenie do udziału w konkursie – Obowiązek uzasadnienia – Zakres

(regulamin pracowniczy, art. 25 akapit drugi)

3.      Urzędnicy – Skarga na decyzję nieuwzględniającą wniosku – Zarzut dotyczący braku uzasadnienia – Uwzględnienie uzasadnienia zawartego w decyzji oddalającej zażalenie

(regulamin pracowniczy, art. 90, 91)

4.      Skargi urzędników – Skarga na decyzję o niedopuszczeniu do egzaminów konkursowych – Możliwość powołania się na nieprawidłowość ogłoszenia o konkursie – Przesłanki

(regulamin pracowniczy, art. 90, 91)

5.      Urzędnicy – Konkurs – Konkurs w oparciu o świadectwa posiadanych kwalifikacji oraz egzaminy – Weryfikacja spełnienia warunków dopuszczenia ustalonych w ogłoszeniu o konkursie – Decyzja o wykluczeniu kandydata podjęta po zakończeniu tej weryfikacji – Dopuszczalność

(regulamin pracowniczy, załączniki III, art. 5 akapity pierwszy, czwarty)

6.      Urzędnicy – Konkurs – Konkurs w oparciu o świadectwa posiadanych kwalifikacji oraz egzaminy – Weryfikacja spełnienia warunków dopuszczenia ustalonych w ogłoszeniu o konkursie – Zakres – Porównanie doświadczenia zawodowego kandydata z obowiązkami związanymi ze stanowiskiem do obsadzenia – Dopuszczalność

(regulamin pracowniczy, załącznik III, art. 5)

7.      Urzędnicy – Konkurs – Konkurs w oparciu o świadectwa posiadanych kwalifikacji oraz egzaminy – Warunki dopuszczenia – Ustalenie w ogłoszeniu o konkursie – Ocena doświadczenia zawodowego kandydatów przez komisję konkursową – Kontrola sądowa – Granice

(regulamin pracowniczy, załącznik III, art. 2, 5)

8.      Urzędnicy – Konkurs – Warunki dopuszczenia – Równość traktowania – Wykluczenie kandydata przed doborem na podstawie kwalifikacji – Dopuszczalność

1.      Zobacz tekst orzeczenia.

(zob. pkt 24)

2.      Obowiązek uzasadnienia ustanowiony w art. 25 akapit drugi regulaminu pracowniczego ma na celu zapewnienie zainteresowanej osobie informacji koniecznych do stwierdzenia, czy decyzja jest zasadna, i umożliwienie przeprowadzenia kontroli sądowej. Odnosząc się bardziej konkretnie do decyzji o niedopuszczeniu do udziału w konkursie, komisja konkursowa winna wskazać dokładnie, które z warunków określonych w ogłoszeniu o konkursie uznano za niespełnione przez kandydata. Komisja konkursowa konkursu z dużą liczbą uczestników może na etapie dopuszczenia do egzaminów organizowanych w ramach takiego konkursu ograniczyć się do zwięzłego uzasadnienia odmowy poprzez przekazanie kandydatom samych kryteriów doboru oraz decyzji komisji, chyba że owi kandydaci złożą wyraźny wniosek o przedstawienie indywidualnych wyjaśnień.

(zob. pkt 34, 35)

3.      Zobacz tekst orzeczenia.

(zob. pkt 38)

4.      O ile kandydat do konkursu ma prawo wnieść w wyznaczonym terminie skargę bezpośrednią na ogłoszenie o konkursie, gdy ogłoszenie to stanowi decyzję organu powołującego wywołującą niekorzystne dla niego skutki w rozumieniu art. 90 i 91 regulaminu pracowniczego, o tyle nie powoduje to po jego stronie utraty z powodu przekroczenia terminu prawa do wniesienia skargi na decyzję w sprawie niedopuszczenia go do konkursu tylko dlatego, że nie zaskarżył ogłoszenia o konkursie w stosownym czasie. Taki kandydat nie może bowiem zostać pozbawiony prawa do zakwestionowania wszelkich aspektów, w tym także tych, które zostały określone w ogłoszeniu o konkursie, zasadności indywidualnej decyzji podjętej w stosunku do niego na podstawie warunków określonych w tym ogłoszeniu, ponieważ dopiero ta decyzja wykonawcza indywidualizuje jego sytuację prawną i pozwala mu dowiedzieć się w sposób pewny, jak i w jakim zakresie jego interesy indywidualne zostały naruszone. Natomiast w sytuacji braku ścisłego związku między samym uzasadnieniem zaskarżonej decyzji a zarzutem opartym na podnoszonej nieprawidłowości niezaskarżonego w odpowiednim czasie ogłoszenia o konkursie zarzut taki powinien zostać uznany za niedopuszczalny z uwagi na bezwzględne przeszkody procesowe dotyczące terminu do wniesienia skargi.

(zob. pkt 54, 55)

5.      Odrzucenie kandydatów do konkursu przeprowadzanego w oparciu o świadectwa posiadanych kwalifikacji i testy po zakończeniu etapu sprawdzenia warunków udziału w konkursie zostało wyraźnie przewidziane w postępowaniu konkursowym określonym w art. 5 akapit pierwszy załącznika III do regulaminu pracowniczego.

Z art. 5 załącznika III do regulaminu pracowniczego oraz z przepisów ogólnych dotyczących konkursów otwartych wynika zatem, że drugi etap, a mianowicie dobór na podstawie kwalifikacji, dotyczy jedynie kandydatów, którzy spełniają wymogi udziału w konkursie. Tym samym ogłoszenie o konkursie nie tylko mogło, ale też musiało przewidzieć uprzednie sprawdzenie warunków udziału w konkursie przed przeprowadzeniem oceny świadectw posiadanych kwalifikacji przez komisję konkursową.

(zob. pkt 68, 70)

6.      O ile w ramach etapu pierwszego komisja konkursowa powinna jedynie sprawdzić, czy kandydat ma doświadczenie zawodowe w dziedzinie konkursu, o tyle powinna ona w tym celu porównać zadania wykonywane przez kandydata przedstawione w jego formularzu zgłoszeniowym z obowiązkami, które miałby on wykonywać na stanowisku do obsadzenia.

W tym względzie warunki dopuszczenia do udziału w konkursie należy interpretować w świetle celów danego konkursu, wynikających z opisu obowiązków związanych ze stanowiskami do obsadzenia, wobec czego część dotyczącą charakteru obowiązków i część dotyczącą warunków dopuszczenia do udziału w konkursie danego ogłoszenia o konkursie należy postrzegać jako całość.

W tym wypadku porównując zadania wykonywane przez kandydata, opisane w zakładce „doświadczenie zawodowe” jego formularza zgłoszeniowego, z obowiązkami związanymi ze stanowiskiem do obsadzenia, opisanymi w ogłoszenia o konkursie, komisja nie dokonała oceny zgodności jego doświadczenia ze stanowiskiem do obsadzenia, której to oceny dokonuje się na etapie doboru na podstawie kwalifikacji, lecz która ogranicza się do sprawdzenia, czy jego doświadczenie wchodzi w zakres dziedziny konkursu.

(zob. pkt 87–89, 91)

7.      Jeśli chodzi w szczególności o warunek dopuszczenia do udziału w konkursie dotyczący doświadczenia zawodowego, funkcja ogłoszenia o konkursie nie zakazuje pozostawienia komisji konkursowej obowiązku oceny indywidualnie dla każdego przypadku, czy doświadczenie zawodowe wskazane przez każdego kandydata odpowiada wymaganemu poziomowi określonemu w ogłoszeniu o konkursie. Komisji konkursowej przysługuje szeroki zakres uznania w ramach przepisów regulaminu pracowniczego dotyczących postępowania konkursowego w odniesieniu do oceny zarówno charakteru i długości wcześniejszego doświadczenia zawodowego kandydatów, jak i mniej lub bardziej ścisłego związku tego doświadczenia z wymogami stanowiska do obsadzenia. Tym samym w ramach kontroli zgodności z prawem Sąd powinien ograniczyć się do sprawdzenia, czy nie popełniono oczywistego błędu przy korzystaniu ze swobodnego uznania.

(zob. pkt 97, 98)

8.      Zasada równego traktowania, jako zasada ogólna prawa Unii, wymaga, aby podobnych sytuacji nie traktowano odmiennie, a odmiennych sytuacji nie traktowano tak samo, o ile takie traktowanie nie jest obiektywnie uzasadnione. W sprawach dotyczących wykonywania uprawnień dyskrecjonalnych wspomniana zasada zostaje naruszona, w przypadku gdy zainteresowana instytucja dokonuje arbitralnego lub wyraźnie nieodpowiedniego zróżnicowania w świetle celu danego uregulowania.

Ogłoszenie o konkursie wprowadzające rozróżnienie na etap weryfikacji warunków dopuszczenia do udziału i na etap doboru na podstawie kwalifikacji, przy czym ten drugi etap ma zastosowanie wyłącznie do kandydatów, którzy pomyślnie przeszli etap pierwszy, nie jest niezgodne z prawem. Zatem kandydat wykluczony po etapie sprawdzenia warunków udziału w konkursie nie może porównywać swojej sytuacji do sytuacji innych dopuszczonych kandydatów, których kandydatura była przedmiotem badania w ramach drugiego etapu doboru na podstawie kwalifikacji i którzy w związku z tym nie znajdują się w takiej samej jak on sytuacji.

(zob. pkt 118–123)