Language of document : ECLI:EU:T:2022:523

WYROK SĄDU (siódma izba w składzie powiększonym)

z dnia 7 września 2022 r.(*)

Służba publiczna – Personel EBI – Wynagrodzenie – Dodatek na ponowne zagospodarowanie – Ustanowienie miejsca zamieszkania pracownika we własnym domu po zakończeniu służby – Artykuł 13 akapit pierwszy tiret drugie przepisów administracyjnych mających zastosowanie do członków personelu EBI – Pojęcie domu – Wykładnia literalna zgodnie z przeważającą wersją językową – Nieograniczone prawo orzekania – Spór o charakterze majątkowym – Dopuszczalność

W sprawie T‑529/20

LR, którego reprezentowali adwokaci J. L. Gómez de la Cruz Coll i M. Casado García-Hirschfeld,

strona skarżąca,

przeciwko

Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu (EBI), który reprezentowały A. V. García Sánchez i I. Zanin, w charakterze pełnomocników, które wspierali adwokaci A. Manzaneque Valverde i J. Rivas de Andrés,

strona pozwana,

SĄD (siódma izba w składzie powiększonym),

w składzie: M. Van der Woude, prezes, S. Papasavvas, R. da Silva Passos, V. Valančius (sprawozdawca) i M. Sampol Pucurull, sędziowie,

sekretarz: P. Nuñez Ruiz, administratorka,

uwzględniając pisemny etap postępowania,

po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 24 lutego 2022 r.,

wydaje następujący

Wyrok

1        W skardze opartej na art. 270 TFUE i art. 50a statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej skarżący, LR, wnosi, po pierwsze, o stwierdzenie nieważności decyzji Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) z dnia 9 stycznia 2020 r., w której odmówiono mu skorzystania z dodatku na zagospodarowanie (zwanej dalej „zaskarżoną decyzją”), i po drugie, o zasądzenie od EBI wypłaty dodatku na ponowne zagospodarowanie wraz z odsetkami za zwłokę obliczonymi według stopy Europejskiego Banku Centralnego (EBC) powiększonej o 2 punkty procentowe.

 Okoliczności powstania sporu

2        Skarżący został zatrudniony przez EBI w dniu [poufne] i przeszedł na emeryturę z dniem  [poufne].

3        W trakcie tego okresu skarżący zamieszkiwał wraz z rodziną w [poufne].

4        W dniu 4 września 2019 r., skarżący wystąpił do EBI o wypłatę dodatku na ponowne zagospodarowanie ze względu na to, że po przejściu na emeryturę, przeprowadził się do [poufne].

5        W dniu 9 stycznia 2020 r., na mocy zaskarżonej decyzji EBI oddalił wniosek skarżącego ze względu na to, że był on właścicielem domu, w którym się ponownie osiedlił i że w związku z tym nie spełniał warunków przyznania dodatku na ponowne zagospodarowanie przewidzianych w art. 13 przepisów administracyjnych mających zastosowanie do członków personelu EBI (zwanych dalej „przepisami administracyjnymi”).

6        W dniu 19 lutego 2020 r. skarżący zwrócił się do prezesa EBI, tytułem żądania głównego, o przyznanie dodatku na ponowne zagospodarowanie, w przypadku, gdyby w sprawie, która od tego czasu stała się przedmiotem wyroku z dnia 12 maja 2021 r., DF i DG/EBI (T‑387/19, niepublikowanego, EU:T:2021:258), Sąd orzekł na korzyść skarżących, a tytułem żądania ewentualnego, o ponowne rozpatrzenie zaskarżonej decyzji zgodnie z art. 41 regulaminu pracowniczego EBI.

7        Decyzją z dnia 15 maja 2020 r., doręczoną w dniu 20 maja 2020 r., EBI oddalił wniosek skarżącego o ponowne rozpatrzenie sprawy (zwaną dalej „decyzją o oddaleniu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy”) z tego względu, że zgodnie z jego wykładnią wyrażenie „własny dom”, które figuruje w art. 13 akapit pierwszy tiret drugie przepisów administracyjnych oznaczało własność pracownika lub członka jego rodziny.

 Żądania stron

8        Skarżący wnosi do Sądu o:

–        stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji;

–        stwierdzenie nieważności decyzji o oddaleniu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy;

–        zasądzenie od EBI wypłaty dodatku na ponowne zagospodarowanie wraz z odsetkami za zwłokę obliczonymi według stopy EBC powiększonej o 2 punkty procentowe.

–        obciążenie EBI kosztami postępowania.

9        EBI wnosi do Sądu o:

–        oddalenie skargi;

–        obciążenie skarżącego kosztami postępowania.

 Co do prawa

 W przedmiocie żądań zmierzających do stwierdzenia nieważności decyzji o oddaleniu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy

10      W żądaniu drugim skarżący wnosi do Sądu o stwierdzenie nieważności decyzji o oddaleniu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy.

11      W tym względzie, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem dotyczącym zwłaszcza Regulaminu pracowniczego urzędników Unii Europejskiej (zwanego dalej „regulaminem pracowniczym”), które należy zastosować w drodze analogii w niniejszej sprawie, żądania stwierdzenia nieważności formalnie skierowane przeciwko decyzji oddalającej zażalenie skutkują, w przypadku gdy decyzja ta jest pozbawiona autonomicznej treści, zaskarżeniem do Sądu aktu, na który wniesione zostało zażalenie (zob. podobnie wyrok z dnia 17 marca 2021 r., EJ/EBI, T‑585/19, niepublikowany, EU:T:2021:142, pkt 22 i przytoczone tam orzecznictwo).

12      W niniejszej sprawie należy zauważyć, że decyzja oddalająca wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy nie zmienia ani znaczenia, ani zakresu zaskarżonej decyzji, na mocy której EBI odmówił przyznania skarżącemu dodatku na ponowne zagospodarowanie w związku z jego przeprowadzką do [poufne].

13      W konsekwencji należy stwierdzić, że EBI w decyzji oddalającej wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy nie zbadał ponownie sytuacji skarżącego w świetle nowych okoliczności prawnych i faktycznych, które skarżący mógłby podnieść przeciwko zaskarżonej decyzji, lecz ograniczył się, w odpowiedzi na wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy złożony przez skarżącego w dniu 19 lutego 2020 r., do przedstawienia wyjaśnień dotyczących uzasadnienia tej decyzji. Tymczasem takie wyjaśnienia nie mogą uzasadniać uznania oddalenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy za akt autonomiczny niekorzystny dla skarżącego.

14      Żądania stwierdzenia nieważności należy zatem uznać za skierowane wyłącznie przeciwko zaskarżonej decyzji, której zgodność z prawem należy jednak zbadać z uwzględnieniem uzasadnienia zawartego w decyzji o oddaleniu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, które uważa się za zbieżne z uzasadnieniem zaskarżonej decyzji (zob. podobnie wyrok z dnia 14 lipca 2021 r., KO/Komisja, T‑389/20, niepublikowany, EU:T:2021:436, pkt 15 i przytoczone tam orzecznictwo).

 W przedmiocie żądań zmierzających do stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji

15      Na poparcie żądania pierwszego skarżący podnosi cztery zarzuty dotyczące, po pierwsze, naruszenia art. 13 przepisów administracyjnych; po drugie, naruszenia obowiązku konsultacji z przedstawicielami personelu EBI; po trzecie, naruszenia zasad proporcjonalności, ochrony praw nabytych, ochrony uzasadnionych oczekiwań i obowiązku ustanowienia przepisów przejściowych; oraz po czwarte, naruszenia zasad równego traktowania i niedyskryminacji, obowiązku dbałości i zasady dobrej administracji.

16      W odniesieniu do zarzutu pierwszego skarżący utrzymuje, że EBI dokonuje błędnej wykładni art. 13 przepisów administracyjnych, dotyczącego zwrotu kosztów i dodatku ryczałtowego z tytułu zakończenia służby.

17      Skarżący twierdzi, że EBI błędnie interpretuje wyrażenie „własny dom” jako oznaczające „nieruchomość w której pracownik lub jego małżonek ma udział, choćby niewielki”, nawet jeśli dany pracownik lub jego rodzina nie zamieszkuje w tej nieruchomości i nigdy w niej nie zamieszkiwali.

18      Zdaniem EBI zaskarżona decyzja nie opiera się na nowej wykładni wyrażenia „własny dom”, lecz na prawidłowym zastosowaniu art. 13 przepisów administracyjnych, interpretowanego w świetle jego kontekstu, ogólnej systematyki i celu. EBI uważa, że wykładnia art. 13 akapit pierwszy tiret drugie przepisów administracyjnych, za którą opowiada się skarżący, pozbawiłaby ten przepis skuteczności (effet utile).

19      Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem do celów dokonywania wykładni przepisu prawa Unii należy uwzględniać nie tylko jego brzmienie, ale także kontekst, w jaki się on wpisuje, oraz cele regulacji, której część stanowi. Geneza przepisu prawa Unii również może dostarczyć informacji istotnych dla jego wykładni (wyrok z dnia 2 września 2021 r., CRCAM, C‑337/20, EU:C:2021:671, pkt 31; zob. także podobnie wyrok z dnia 10 marca 2021 r., AM/EBI, T‑134/19, EU:T:2021:119, pkt 60).

20      W pierwszej kolejności należy przypomnieć, że art. 13 przepisów administracyjnych, w wersji mającej zastosowanie do sporu, ma następujące brzmienie:

„Osobie, która po zakończeniu służby zmieniła miejsce zamieszkania, ustanawiając je w odległości co najmniej 50 [kilometrów (km)] od ostatniego miejsca zatrudnienia, przysługuje:

–        zwrot kosztów, o których mowa poniżej, o ile nie zostały one pokryte z innych źródeł, i

–        dodatek ryczałtowy, o którym mowa poniżej, w danym wypadku pomniejszony o dodatki wypłacane jej z innych źródeł, pod warunkiem, że nie ustanowiła ona swojego miejsca zamieszkania we własnym domu.

[…]

13.3. Dodatek na ponowne zagospodarowanie

Osoba, która przepracowała trzy lata – lub bez wymogu stażu pracy, jeśli [EBI] rozwiązał lub nie przedłużył jej umowy – otrzymuje po faktycznym osiedleniu się w nowym miejscu zamieszkania dodatek na ponowne zagospodarowanie w wysokości równej jej ostatniemu podstawowemu wynagrodzeniu miesięcznemu, pod warunkiem, że nie została zwolniona z poważnej przyczyny.

Ponadto osoba, której rodzina – o ile mieszkała z nią pod jednym dachem – faktycznie osiedliła się w nowym miejscu zamieszkania, ustanowionym w odległości co najmniej 50 km w linii prostej od miejsca zatrudnienia, otrzymuje tę samą kwotę po raz drugi.

W przypadku gdy oboje małżonkowie zatrudnieni w [EBI] są uprawnieni do dodatku na ponowne zagospodarowanie, dodatek ten jest wypłacany jedynie małżonkowi, którego wynagrodzenie podstawowe jest wyższe”.

21      W odniesieniu zatem do brzmienia art. 13 przepisów administracyjnych należy stwierdzić, że artykuł ten przewiduje wypłatę dodatku ryczałtowego na ponowne zagospodarowanie na rzecz pracownika EBI, który po zakończeniu służby zmienił miejsce zamieszkania, ustanawiając je w odległości co najmniej 50 kilometrów (km) od jego ostatniego miejsca zatrudnienia.

22      Jednakże art. 13 akapit pierwszy tiret drugie przepisów administracyjnych uzależnia możliwość skorzystania z tego dodatku od warunku, że dany pracownik nie ustanowił swojego miejsca zamieszkania we własnym domu.

23      Wobec braku zdefiniowania w przepisach administracyjnych pojęć „zamieszkanie” i „dom”, pojęcia te należy interpretować zgodnie z ich zwyczajowym znaczeniem w języku potocznym (zob. podobnie wyrok z dnia 9 września 2021 r., Phantasialand, C‑406/20, EU:C:2021:720, pkt 28, 29).

24      Należy jednak zauważyć, że francuski termin „foyer”, który pojawia się we francuskiej wersji przepisów administracyjnych, został przetłumaczony jako termin „home” w angielskiej wersji rzeczonych przepisów i że EBI oparł się na tej ostatniej wersji zarówno w zaskarżonej decyzji, jak i w decyzji o oddaleniu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy.

25      Tymczasem angielski termin „dom” odnosi się również do „domu mieszkalnego” lub „mieszkania”, w związku z czym wyrażenie „własny dom” może być interpretowane jako odsyłające, jak utrzymuje EBI, do pojęcia nieruchomości.

26      Francuski termin „foyer” natomiast, według Dictionnaire de l’Académie française, oznacza miejsce, w którym powstaje ognisko rodzinne, a co za tym idzie miejsce, w którym przebywa rodzina danej osoby. Jeśli chodzi o francuski przymiotnik „propre”, umieszczony przed terminem „foyer’, to jego jedynym celem jest, poprzez wzmocnienie przymiotnika dzierżawczego „son”, podkreślenie okoliczności, że dom, o którym mowa jest rzeczywiście domem pracownika.

27      W tym względzie zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sformułowania użytego w jednej z wersji językowych przepisu prawa Unii nie można traktować jako jedynej podstawy jego wykładni lub przyznawać mu w tym zakresie pierwszeństwa względem innych wersji językowych. Przepisy prawa Unii należy bowiem interpretować i stosować w sposób jednolity w świetle wersji sporządzonych we wszystkich językach urzędowych Unii. W przypadku wystąpienia rozbieżności między różnymi wersjami językowymi tekstu aktu prawnego Unii dany przepis należy, co do zasady, interpretować z uwzględnieniem ogólnej systematyki i celu uregulowania, którego stanowi część (zob. podobnie wyrok z dnia 21 grudnia 2021 r., Trapeza Peiraios, C‑243/20, EU:C:2021:1045, pkt 32 i przytoczone tam orzecznictwo).

28      Tymczasem w niniejszej sprawie wersja art. 13 przepisów administracyjnych mająca zastosowanie do sporu jest wynikiem propozycji opracowanej i przyjętej w języku francuskim, a EBI postanowił wyraźnie zaznaczyć w ostatnim akapicie wstępu do przepisów administracyjnych, że angielska i niemiecka wersja omawianych przepisów jest „tłumaczeniem oryginalnej wersji francuskiej”.

29      Dlatego też w tych szczególnych okolicznościach, w celu obiektywnego ustalenia zamiaru autora spornego przepisu w momencie jego uchwalenia, Sąd winien w niniejszej sprawie dokonać wykładni pojęć „résidence” (zamieszkanie) i „foyer” (dom) zgodnie z ich zwyczajowym znaczeniem w języku francuskim.

30      Tak więc termin „résidence” w oparciu o definicję zawartą w Dictionnaire de l’Académie française, odpowiada faktowi trwałego lub stałego osiedlenia się w jakimś miejscu a, co za tym idzie, oznacza miejsce lub lokalizację, gdzie dana osoba ma swoją siedzibę.

31      W konsekwencji z brzmienia art. 13 przepisów administracyjnych wynika, że pracownikowi EBI, który po zakończeniu służby zmienił miejsce zamieszkania, ustanawiając je w odległości co najmniej 50 km od ostatniego miejsca zatrudnienia, przysługuje dodatek na ponowne zagospodarowanie, pod warunkiem że to miejsce zamieszkania nie pokrywa się z miejscem zamieszkania jego rodziny.

32      W tym względzie należy zauważyć, że wbrew temu, co utrzymuje EBI, okoliczność, że dany urzędnik lub dany pracownik posiada majątek nieruchomy w danym kraju, w szczególności w kraju jego pochodzenia, nie jest wystarczająca do tego, aby wykazać, że mieszkał on tam na stałe lub zwyczajowo, lub miał zamiar osiedlić się w tym kraju (zob. podobnie wyrok z dnia 25 listopada 2020 r., UI/Komisja, T‑362/19, niepublikowany, EU:T:2020:562, pkt 82).

33      Zatem okoliczność, że dany urzędnik lub pracownik jest najemcą lub właścicielem lokalu mieszkalnego w danym kraju – co stanowi kwestię faktyczną, która wchodzi w zakres swobody organizowania jego życia osobistego i rodzinnego – nie może sama w sobie przesądzać o tym, czy osoba ta ustanowiła w tym kraju stały lub zwyczajowy ośrodek swoich interesów życiowych (zob. podobnie wyrok z dnia 9 marca 2010 r., Tzvetanova/Komisja, F‑33/09, EU:F:2010:18, pkt 52).

34      Wreszcie lokal mieszkalny będący własnością danej osoby niekoniecznie lub systematycznie odpowiada miejscu zamieszkania członków rodziny tej osoby.

35      W konsekwencji należy rozumieć, że zawarty w art. 13 ust. 1 tiret drugie przepisów administracyjnych człon zdania „pod warunkiem, że nie ustanowiła swojego miejsca zamieszkania we własnym domu” wyłącza możliwość korzystania z dodatku na ponowne zagospodarowanie, w sytuacji gdy dany pracownik przenosi miejsce swojego zwykłego pobytu do miejsca, gdzie zamieszkują członkowie jego rodziny, a nie w sytuacji gdy lokal mieszkalny w którym pracownik osiedla się ponownie, jest jego własnością.

36      W drugiej kolejności wykładnia kontekstowa art. 13 akapit pierwszy tiret drugie przepisów administracyjnych przemawia za literalną wykładnią tego artykułu.

37      Po pierwsze, w art. 1.3 akapit drugi zdanie pierwsze przepisów administracyjnych, dotyczącym dodatku na ponowne zagospodarowanie, w art. 5 akapit drugi załącznika VII do przepisów administracyjnych, dotyczącym dodatku na ponowne zagospodarowanie dla członków personelu zatrudnionych w biurach zewnętrznych oraz w art. 6 akapit drugi wspomnianego załącznika, dotyczącym zakwaterowania członków personelu w biurach zewnętrznych poza terytorium Unii użyto terminu „dom” w odniesieniu do miejsca zamieszkania pracownika, gdy zamieszkują z nim członkowie jego rodziny.

38      Podobnie art. 3.10 akapit pierwszy lit. b) i akapit trzeci załącznika X do przepisów administracyjnych, dotyczący procedur administracyjnych w sprawach medycznych, zobowiązuje pracownika do niezwłocznego informowania służb medycznych EBI o każdym przypadku poważnej choroby zakaźnej dotykającej jego samego lub innych „członków jego gospodarstwa domowego”.

39      Przepisy te przemawiają zatem za wykładnią zgodnie z którą termin „dom” zawarty w art. 13 akapit pierwszy tiret drugie przepisów administracyjnych odpowiada miejscu, w którym zwykle zamieszkują członkowie rodziny pracownika a nie lokalowi mieszkalnemu będącemu własnością pracownika.

40      Po drugie, należy zauważyć, że art. 1 akapit pierwszy tiret drugie przepisów administracyjnych, dotyczący zwrotu kosztów i dodatków ryczałtowych w chwili wstąpienia do służby lub zatrudnienia w innym miejscu pracy, zawiera klauzulę wyłączającą prawo do dodatku na zagospodarowanie, która jest sformułowana w taki sam sposób jak art. 13 akapit pierwszy tiret drugie tych samych przepisów.

41      Ponadto art. 5 ust. 4 załącznika VII do regulaminu pracowniczego, dotyczący dodatku na zagospodarowanie, również zawiera klauzulę wyłączającą prawo do tego dodatku, w przypadku gdy urzędnik zostaje zatrudniony w miejscu zamieszkania swojej rodziny.

42      W tym względzie prawdą jest, że EBI posiada, zgodnie z art. 308 TFUE, autonomię funkcjonalną i instytucjonalną, a w szczególności, że wyłączając stosowanie art. 336 TFUE, który przyznaje Parlamentowi Europejskiemu i Radzie Unii Europejskiej kompetencję do uchwalenia przepisów regulaminu pracowniczego i warunków zatrudnienia innych pracowników instytucji Unii, statut EBI przyznaje temu ostatniemu autonomię funkcjonalną w zakresie określania warunków zatrudnienia członków jego personelu. Tak więc, wykonując tę kompetencję, EBI wybrał raczej system umowny niż system regulaminowy, wyłączając możliwość stosowania przepisów regulaminu pracowniczego, jako takich, w stosunkach pracy pomiędzy EBI a jego personelem (zob. podobnie wyroki: z dnia 10 lipca 2003 r., Komisja/EBI, C‑15/00, EU:C:2003:396, pkt 101; z dnia 16 grudnia 2004 r., De Nicola/EBI, T‑120/01 i T‑300/01, EU:T:2004:367, pkt 57 i przytoczone tam orzecznictwo).

43      Jednakże w niniejszej sprawie EBI nie wykazał, w jaki sposób jego autonomia funkcjonalna zostałaby naruszona w wyniku wykładni art. 13 akapit pierwszy tiret drugie przepisów administracyjnych, która wynika z zastosowania w drodze analogii orzecznictwa wydanego w odniesieniu do regulaminu pracowniczego, wynikającego z wyroku, o którym mowa w pkt 44 poniżej.

44      Zatem klauzula wyłączająca prawo do dodatku na zagospodarowanie przewidziana w art. 5 ust. 4 załącznika VII do regulaminu pracowniczego ma zastosowanie, w przypadku gdy urzędnik zostaje zatrudniony w miejscu, w którym zamieszkuje już jego rodzina, i osiedla się on wraz z nią, ponieważ nie będzie narażony na koszty związane z zagospodarowaniem (wyrok z dnia 18 listopada 2015 r., FH/Parlament, F‑26/15, EU:F:2015:137, pkt 35).

45      Ponadto z orzecznictwa dotyczącego regulaminu pracowniczego, które może znaleźć zastosowanie w niniejszym wypadku, z uwagi na identyczne brzmienie art. 1 i 13 przepisów administracyjnych, wynika, że nie tylko nie ma różnicy, gdy chodzi o funkcje między dodatkiem na zagospodarowanie a dodatkiem na ponowne zagospodarowanie, ale wręcz przeciwnie, że istnieje między nimi ścisłe podobieństwo pod względem ich celów (zob. podobnie wyrok z dnia 24 kwietnia 2001 r., Miranda/Komisja, T‑37/99, EU:T:2001:122, pkt 29).

46      Zatem orzecznictwo przytoczone powyżej w pkt 44, które dotyczy dodatku na zagospodarowanie przewidzianego w art. 5 załącznika VII do regulaminu pracowniczego, ma zastosowanie w drodze analogii do dodatku na ponowne zagospodarowanie przewidzianego w art. 6 tego załącznika i w art. 13 przepisów administracyjnych oraz do dodatku na zagospodarowanie uregulowanego w art. 1 każdego z rzeczonych przepisów.

47      Prawdą jest, że istnieje różnica w redakcji między, z jednej strony, art. 1 akapit pierwszy tiret drugie i art. 13 akapit pierwszy tiret drugie przepisów administracyjnych, a z drugiej strony, art. 5 ust. 4 załącznika VII do regulaminu pracowniczego.

48      Nie wydaje się jednak, aby ta czysto redakcyjna różnica uniemożliwiała transpozycję wykładni klauzuli wyłączającej prawo do dodatku na zagospodarowanie przewidzianego w art. 5 ust. 4 załącznika VII do regulaminu pracowniczego do dodatków na zagospodarowanie i ponowne zagospodarowanie przewidzianych w przepisach administracyjnych na rzecz pracowników EBI.

49      W trzeciej i ostatniej kolejności wykładnię teleologiczną art. 13 akapit pierwszy tiret drugie przepisów administracyjnych potwierdza wykładnia literalna i kontekstowa.

50      W tym względzie, jak słusznie zauważa EBI, celem dodatku na ponowne zagospodarowanie, jak wynika z orzecznictwa dotyczącego dodatku na ponowne zagospodarowanie przewidzianego w art. 6 załącznika VII do regulaminu pracowniczego, jest pokrycie i złagodzenie kosztów wynikających z ponownego osiedlania się byłego urzędnika lub pracownika w nowym środowisku na czas nieokreślony, lecz wystarczająco długi, z powodu zmiany jego głównego miejsca zamieszkania po ostatecznym zakończeniu służby (zob. podobnie wyrok z dnia 24 kwietnia 2001 r., Miranda/Komisja, T‑37/99, EU:T:2001:122, pkt 29).

51      O ile bowiem art. 13 akapit pierwszy przepisów administracyjnych uzależnia przyznanie dodatku na ponowne zagospodarowanie jedynie od przeniesienia miejsca zamieszkania danego pracownika do miejsca oddalonego o co najmniej 50 kilometrów od miejsca zatrudnienia, o tyle przeniesienie miejsca zamieszkania, o którym mowa w tym przepisie, oznacza koniecznie faktyczną zmianę zwykłego miejsca zamieszkania tego pracownika na nowe miejsce wskazane jako miejsce ponownego osiedlenia się (zob. analogicznie wyrok z dnia 24 kwietnia 2001 r., Miranda/Komisja, T‑37/99, EU:T:2001:122, pkt 30 i przytoczone tam orzecznictwo).

52      W tych okolicznościach przyjmuje się, że koszty, które były pracownik jest zobowiązany ponieść w związku ze zmianą głównego miejsca zamieszkania po ostatecznym zakończeniu służby, są wyższe w przypadku ponownego osiedlenia się z rodziną, co uzasadnia w takim przypadku, zgodnie z art. 13.3 akapit drugi przepisów administracyjnych, przyznanie mu dodatku na ponowne zagospodarowanie w wysokości dwukrotnej kwoty ostatniego miesięcznego wynagrodzenia podstawowego (zob. analogicznie wyrok z dnia 19 listopada 2015 r., van der Spree/Komisja, F‑37/15, EU:F:2015:139, pkt 29 i przytoczone tam orzecznictwo).

53      W rozpatrywanym zaś w niniejszej sprawie przypadku, gdy z racji zakończenia służby pracownik ponownie osiedla się wraz z rodziną, która mieszkała z nim w ostatnim miejscu zatrudnienia, nie wydaje się, aby własność lokalu mieszkalnego, do którego pracownik się przesiedla, zwalniała go z wszelkich kosztów związanych z przeniesieniem jego głównego miejsca zamieszkania i miejsca zamieszkania rodziny oraz z jego integracją oraz integracją członków jego gospodarstwa domowego w ich nowym miejscu zamieszkania na znaczny okres.

54      Należy bowiem zauważyć, że koszty objęte dodatkiem na ponowne zagospodarowanie przewidzianym w art. 13 akapit pierwszy tiret drugie przepisów administracyjnych nie są określone co do rodzaju, co ponadto upraszcza zadanie administracji, eliminując konieczność sprawdzania przez nią kosztów faktycznie poniesionych przez pracownika (zob. analogicznie wyrok z dnia 9 listopada 1978 r., Verhaaf/Komisja, 140/77, EU:C:1978:197, pkt 17).

55      Zatem ten dodatek ryczałtowy ma na celu pokrycie wydatków, które nieuchronnie zostaną poniesione, ale które są trudne do określenia liczbowo i których ustalenie byłoby zbyt kosztowne i niewygodne dla administracji (zob. podobnie opinia rzecznika generalnego G. Slynna w sprawie Evens/Trybunał Obrachunkowy, 79/82, EU:C:1982:389, s. 4045).

56      Prawdą jest, że okoliczność, iż pracownik z racji zakończenia służby osiedla się ponownie w lokalu mieszkalnym, którego jest właścicielem lub współwłaścicielem, może zmniejszyć niektóre koszty związane z jego ponownym osiedleniem, pozwalając mu na uniknięcie w szczególności kosztów wynajmu nowego lokalu.

57      Wbrew temu, co utrzymuje EBI, z takiej okoliczności nie można jednak wyprowadzić ogólnego domniemania, że integracja danego pracownika w środowisku innym niż środowisko jego ostatniego miejsca zatrudnienia, nie narazi go na żadne koszty.

58      Nie można bowiem wykluczyć, że decyzji danej osoby o przeniesieniu swojego miejsca zwykłego pobytu do drugiego miejsca zamieszkania mogą towarzyszyć na przykład prace remontowe lub wykończeniowe, które – w sytuacji gdy to ponowne osiedlenie się następuje po zakończeniu służby – stanowią koszty, które ma pokryć dodatek na ponowne zagospodarowanie.

59      W tym względzie urzędnik lub pracownik, który osiedla się ponownie w lokalu mieszkalnym będącym jego własnością, nie znajduje się w identycznej sytuacji jak sytuacja urzędnika lub pracownika, który ustanawia swoje nowe miejsce zamieszkania we własnym domu.

60      W tym ostatnim bowiem przypadku domniemanie, że dany urzędnik lub pracownik nie jest narażony na koszty związane z ponownym zagospodarowaniem, wynika logicznie z intensywności więzi, jakie dana osoba utrzymuje co do zasady z członkami swojej rodziny i które skłaniają ją do jak najczęstszych powrotów do miejsca, gdzie zamieszkuje jej rodzina.

61      Z uwagi na intensywność tych więzi nie można racjonalnie uznać, że w momencie zakończenia służby pracownika i przeniesienia jego zwykłego miejsca pobytu do własnego domu, tenże pracownik staje przed koniecznością przystosowania się do nowego środowiska.

62      Z powyższego wynika, że odmawiając skarżącemu możliwości skorzystania z dodatku na ponowne zagospodarowanie z tego powodu, że był on właścicielem lokalu mieszkalnego, w którym ponownie się osiedlił, EBI powołał się na podstawę nieprzewidzianą w art. 13 akapit pierwszy tiret drugie przepisów administracyjnych i tym samym naruszył ten przepis.

63      W konsekwencji należy stwierdzić nieważność zaskarżonej decyzji, bez konieczności badania pozostałych zarzutów skargi.

 W przedmiocie żądań zmierzających do zasądzenia od EBI wypłaty dodatku na ponowne zagospodarowanie

64      W żądaniu trzecim skarżący wnosi o zasądzenie od EBI wypłaty dodatku na ponowne zagospodarowanie wraz z odsetkami za zwłokę obliczonymi według stopy EBI powiększonej o 2 punkty procentowe, do całkowitej zapłaty rzeczonego dodatku.

65      W tym względzie należy przypomnieć, że zgodnie z orzecznictwem sąd Unii nie może, nie naruszając prerogatyw władzy administracyjnej, kierować do instytucji lub jednostki organizacyjnej Unii nakazów podjęcia konkretnych działań wymaganych w celu wykonania wyroku stwierdzającego nieważność decyzji (zob. podobnie wyrok z dnia 2 października 2014 r., Strack/Komisja, C‑127/13 P, EU:C:2014:2250, pkt 145 i przytoczone tam orzecznictwo).

66      Niemniej jednak w sporach o charakterze majątkowym nieograniczone prawo orzekania przyznane sądowi Unii w art. 91 ust. 1 regulaminu pracowniczego nakłada nań obowiązek zakończenia zawisłych przed nim sporów w sposób zupełny, to znaczy rozstrzygnięcia w przedmiocie całokształtu praw i obowiązków urzędnika, z zastrzeżeniem przekazania odnośnej instytucji wykonania, pod swoją kontrolą, części orzeczenia na warunkach, które zostały przez ten sąd szczegółowo określone (wyrok z dnia 18 grudnia 2007 r., Weißenfels/Parlament, C‑135/06 P, EU:C:2007:812, pkt 67).

67      Zatem w rozumieniu art. 91 ust. 1 regulaminu pracowniczego „spory o charakterze majątkowym” stanowią nie tylko skargi pracowników dotyczące odpowiedzialności instytucji, lecz również wszystkie te, które dotyczą zapłacenia przez instytucję na rzecz pracownika kwoty, którą pracownik uważa za jemu należną na podstawie regulaminu pracowniczego lub innego aktu prawnego mającego zastosowanie do stosunku pracy łączącego go z instytucją (wyrok z dnia 18 grudnia 2007 r., Weißenfels/Parlament, C‑135/06 P, EU:C:2007:812, pkt 65).

68      Do sądu Unii należy w razie potrzeby zasądzenie od instytucji zapłaty pewnej kwoty, do której strona skarżąca ma prawo na podstawie regulaminu pracowniczego lub innego aktu prawnego (wyroki: z dnia 18 grudnia 2007 r., Weißenfels/Parlament, C‑135/06 P, EU:C:2007:812, pkt 68; z dnia 10 września 2015 r., (szczególna procedura kontroli orzeczenia) Missir Mamachi di Lusignano/Komisja, C‑417/14 RX-II, EU:C:2015:588, pkt 40).

69      Ponadto, w myśl orzecznictwa, do sporów powstałych między EBI a członkami jego personelu należy zastosować zasadę zawartą w art. 91 ust. 1 zdanie drugie regulaminu pracowniczego (zob. podobnie wyrok z dnia 2 października 2001 r., EBI/Hautem, C‑449/99 P, EU:C:2001:502, pkt 95).

70      W niniejszym przypadku żądanie skarżącego, aby EBI wypłacił mu kwotę dodatku na ponowne zagospodarowanie i aby kwota ta została powiększona o odsetki za zwłokę ma charakter majątkowy w rozumieniu art. 91 ust. 1 regulaminu pracowniczego.

71      Ponadto EBI nie wykazał ani nawet nie twierdził, że skarżący nie spełnił innych warunków przyznania dodatku na ponowne zagospodarowanie określonych w art. 13 przepisów administracyjnych.

72      Wobec powyższego, mając na uwadze stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji, należy uwzględnić żądanie skarżącego i zasądzić od EBI wypłatę skarżącemu dodatku na ponowne zagospodarowanie, który jest mu należny od dnia otrzymania jego wniosku, to jest od dnia 4 września 2019 r. wraz z odsetkami za zwłokę w wypłacie tego dodatku do czasu całkowitej zapłaty, przy czym odsetki za zwłokę ustala się w wysokości stopy procentowej stosowanej przez EBC dla jego podstawowych operacji refinansowych i obowiązującej w pierwszym dniu miesiąca, w którym przypada termin płatności, powiększonej o 2 punkty procentowe.

 W przedmiocie kosztów

73      Zgodnie z art. 134 § 1 regulaminu postępowania przed Sądem kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ EBI przegrał sprawę, należy – zgodnie z żądaniem skarżącego – obciążyć go kosztami postępowania.

Z powyższych względów

SĄD (siódma izba w składzie powiększonym)

orzeka, co następuje:

1)      Stwierdza się nieważność decyzji Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) z dnia 9 stycznia 2020 r. odmawiającej przyznania LR dodatku na ponowne zagospodarowanie.

2)      Zasądza się od EBI wypłatę na rzecz LR dodatku, o którym mowa w pkt 1 sentencji, wraz z odsetkami za zwłokę, od dnia 4 września 2019 r. do dnia faktycznej zapłaty, według stopy ustalonej przez Europejski Bank Centralny (EBC) dla jego podstawowych operacji refinansowych i mającej zastosowanie w danym okresie, powiększonej o 2 punkty procentowe.

3)      EBI zostaje obciążony kosztami postępowania.

van der Woude

Papasavvas

da Silva Passos

Valančius

 

      Sampol Pucurull

Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 7 września 2022 r.

Podpisy


*      Język postępowania: hiszpański.