WYROK SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ UNII EUROPEJSKIEJ (druga izba)

z dnia 16 stycznia 2014 r.

Sprawa F‑107/12

Philippe Guinet

przeciwko

Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu (EBI)

Służba publiczna – Personel EBI – System emerytalny – Przeniesienie uprawnień emerytalnych – Rekompensata strat wynikających ze zwłoki w przeniesieniu uprawnień emerytalnych – Warunek faktycznego przeniesienia uprawnień emerytalnych nabytych w systemie innym niż system EBI – Zasada równego traktowania

Przedmiot: Skarga wniesiona na podstawie art. 270 TFUE, w której P. Guinet żąda stwierdzenia nieważności decyzji odmownej Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) w sprawie jego wniosku o rewaloryzację jego uprawnień emerytalnych.

Orzeczenie:      Skarga zostaje oddalona. P. Guinet pokrywa własne koszty i zostaje obciążony trzema czwartymi kosztów poniesionych przez Europejski Bank Inwestycyjny. Europejski Bank Inwestycyjny pokrywa jedną czwartą własnych kosztów.

Streszczenie

1.      Urzędnicy – Decyzja niekorzystna – Obowiązek uzasadnienia – Zakres

(regulamin pracowniczy, art. 25)

2.      Urzędnicy – Pracownicy Europejskiego Banku Inwestycyjnego – Emerytury i renty – Uprawnienia emerytalne nabyte przed podjęciem służby – Przeniesienie do systemu Banku – Brak możliwości dokonania przeniesienia przez członka personelu w braku umowy między Bankiem a danym państwem członkowskim – Brak możliwości zakupu przez tego członka dodatkowych lat ubezpieczeniowych – Naruszenie zasady równego traktowania w porównaniu z członkami personelu posiadającymi takie możliwości – Brak

(regulamin systemu emerytalnego personelu Europejskiego Banku Inwestycyjnego, art. 21-1)

3.      Zabezpieczenie społeczne – Pracownicy migrujący – Ubezpieczenie emerytalne i na wypadek śmierci – Obywatel państwa członkowskiego zatrudniony przez organ Unii – Uprawnienia emerytalne nabyte przed podjęciem służby w ramach organu Unii – Przeniesienie do systemu organu Unii – Przepis krajowy nieprzewidujący możliwości przeniesienia – Naruszenie prawa Unii – Brak – Istnienie przeszkody w swobodnym przepływie osób – Brak

(art. 45 TFUE, 48 TFUE)

4.      Urzędnicy – Pracownicy Europejskiego Banku Inwestycyjnego – Obowiązek staranności ciążący na administracji – Zasada dobrej administracji – Zakres – Obowiązek podjęcia działań w interesie służby w braku podstawy prawnej – Brak

5.      Postępowanie sądowe – Koszty – Obciążenie – Branie pod uwagę względów słuszności – Obciążenie strony, która wygrała sprawę, częścią jej własnych kosztów

(regulamin postępowania przed Sądem do spraw Służby Publicznej, art. 88)

1.      Dla rozstrzygnięcia, czy wymóg uzasadnienia, o którym mowa w regulaminie pracowniczym, został spełniony, należy uwzględnić nie tylko dokumenty, za pomocą których powiadomiono o decyzji, lecz także okoliczności, w których została ona wydana i podana do wiadomości zainteresowanego. Tym samym można uznać, że decyzja zawiera wystarczające uzasadnienie, gdy zapadła w kontekście znanym zainteresowanemu urzędnikowi i pozwalającym mu zrozumieć jej zakres. Ponadto znajomość kontekstu, w jakim zapadła decyzja, przez zainteresowanego może stanowić uzasadnienie tej decyzji.

(zob. pkt 44)

Odesłanie:

Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑97/09 Taillard przeciwko Parlamentowi, 30 listopada 2010 r., pkt 33; sprawa F‑81/09 Marcuccio przeciwko Komisji, 15 lutego 2011 r., pkt 40

Sąd Unii Europejskiej: sprawa T‑283/08 P Longinidis przeciwko Cedefopowi, 7 lipca 2011 r., pkt 68; sprawa T‑213/10 P P przeciwko Parlamentowi, 24 października 2011 r., pkt 30 i przytoczone tam orzecznictwo

2.      Naruszenie zasady równego traktowania ma miejsce tylko wtedy, gdy dwie kategorie osób, których sytuacja faktyczna i prawna nie różni się w znaczący sposób, traktuje się odmiennie bądź też gdy sytuacje różne traktuje się identycznie.

Przewidziana przez przepisy wewnętrzne Europejskiego Banku Inwestycyjnego zasada działania wstecz, będąca częścią mechanizmu pozwalającego na zakup dodatkowych lat ubezpieczenia, stanowi jedynie sposób zneutralizowania niekorzystnych skutków ewentualnego opóźnienia, za które nie odpowiada dany pracownik, w przenoszeniu jego uprawnień emerytalnych w stosunku do daty podjęcia przez niego służby w Europejskim Banku Inwestycyjnym. Takie negatywne skutki wynikają w szczególności z podniesienia wieku zainteresowanego i rozwoju kariery zawodowej, które prowadzą do wzrostu kosztów zakupu dodatkowego roku ubezpieczenia. Zarówno roszczenie o zastosowanie zasady działania z mocą wsteczną, jak i kwota, jaką ona stanowi, są więc nierozerwalnie związane z przeniesieniem uprawnień emerytalnych zainteresowanego. Z tego wynika, że zasada działania z mocą wsteczną nie stanowi niezależnej rewaloryzacji uprawnień emerytalnych w systemie emerytalnym Banku, z którego może korzystać pracownik, który nie przeniósł swych uprawnień emerytalnych do systemu krajowego.

W rezultacie, w kontekście zasady działania z mocą wsteczną, sytuacja faktyczna i prawna osoby, która nie mogła dokonać przeniesienia uprawnień emerytalnych, nie jest taka sama, jak sytuacja członków personelu Banku, na których uprawnienia emerytalne przeniesione do systemu emerytalnego Banku negatywnie mogły wpłynąć opóźnienia w procesie przenoszenia uprawnień emerytalnych, za które nie odpowiadają ci pracownicy.

(zob. pkt 57, 60, 62, 63)

Odesłanie:

Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑100/92 La Pietra przeciwko Komisji, 15 marca 1994 r., pkt 50

Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑29/06 Arnaldos Rosauro i in. przeciwko Komisji, 26 września 2011 r., pkt 157

3.      Należy stwierdzić, że jeśli chodzi o koordynację systemów zabezpieczenia społecznego pomiędzy państwami członkowskimi, to ani traktat FUE, ani rozporządzenie nr 1408/71 w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie, ani rozporządzenie, które je zastąpiło, czyli rozporządzenie nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego nie przewidują zasad dotyczących przenoszenia kapitału reprezentującego już nabyte uprawnienia emerytalne, lecz są oparte na zasadach sumowania okresów oraz proratyzacji świadczeń, jak wynika to z art. 48 TFUE, wykonywanego przez te rozporządzenia.

Tym samym z art. 45 TFUE nie wynika dla państwa członkowskiego obowiązek zapewnienia członkowi personelu Europejskiego Banku Inwestycyjnego możliwości przeniesienia kapitału reprezentującego jego uprzednio nabyte uprawnienia emerytalne do systemu emerytalnego Banku ani obowiązku zawarcia umowy w tym zakresie.

W konsekwencji brak takiej możliwości w przypadku członków personelu Banku nie może być uważany za przeszkodę w swobodnym przepływie pracowników w rozumieniu art. 45 TFUE.

(zob. pkt 76–78)

Odesłanie:

Trybunał: sprawa C‑233/12 Gardella, 4 lipca 2013 r., pkt 33, 35

4.      Obowiązek staranności, jak również zasada dobrej administracji wymagają, by przy podejmowaniu decyzji w sprawie sytuacji urzędnika lub pracownika właściwy organ, nawet korzystając z szerokiego zakresu uznania, brał pod uwagę wszystkie okoliczności mogące wpłynąć na tę decyzję. Czyniąc to, powinien mieć na względzie nie tylko interes służby, ale również interes danego urzędnika lub pracownika. Jednak obowiązki staranności, działania w dobrej wierze i dobrej administracji nie mogą uzasadniać tego, by administracja podejmowała działania w interesie skarżącego w braku jakiejkolwiek podstawy prawnej.

Z tego wynika, że w braku podstawy prawnej do przyznania jednemu ze swych pracowników możliwości zakupu dodatkowych lat ubezpieczenia lub w braku jakiegokolwiek mającego umocowanie w prawie obowiązku wynagrodzenia straty finansowej poniesionej przez pracownika z uwagi na brak umowy w zakresie przenoszenia uprawnień między Europejskim Bankiem Inwestycyjnym a państwem członkowskim, w którym nabył on swe uprawnienia emerytalne, nie można zarzucać Bankowi, że z naruszeniem obowiązków staranności, działania w dobrej wierze i dobrej administracji nie przyznał mu takiej możliwości.

(zob. pkt 83, 84)

Odesłanie:

Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑17/11 BB przeciwko Komisji, 19 lutego 2013 r., pkt 61

5.      Zgodnie z art. 88 regulaminu postępowania przed Sądem do spraw Służby Publicznej strona, nawet wygrywająca sprawę, może zostać obciążona częścią, a nawet całością kosztów, jeżeli jest to uzasadnione jej postępowaniem. Jest tak, w wypadku gdy strona wygrywająca sprawę przedstawiła po raz pierwszy podczas rozprawy argumenty, które w istotny sposób wpłynęłyby na zarządzanie sprawą, gdyby jeden z tych argumentów był zasadny, nie wyjaśniając w żaden sposób opóźnienia w podaniu tych argumentów.

(zob. pkt 94, 96)