WYROK SĄDU PIERWSZEJ INSTANCJI (izba ds. odwołań)

z dnia 19 listopada 2009 r.

Sprawa T‑49/08 P

Christos Michail

przeciwko

Komisji Wspólnot Europejskich

Odwołanie – Odwołanie wzajemne – Służba publiczna – Urzędnicy – Ocena – Sprawozdanie z przebiegu kariery zawodowej – Postępowanie w sprawie oceny za 2003 r. – Przyznanie oceny za osiągnięcia w braku zadań do wykonania – Krzywda – Obowiązek uzasadnienia spoczywający na Sądzie do spraw Służby Publicznej

Przedmiot: Odwołanie mające na celu uchylenie wyroku Sądu do spraw Służby Publicznej Unii Europejskiej (druga izba) z dnia 22 listopada 2007 r. w sprawie F‑67/05 Michail przeciwko Komisji, dotychczas nieopublikowanego w Zbiorze. Odwołanie wzajemne od ww. wyroku wniesione przez Komisję Wspólnot Europejskich.

Orzeczenie: Wyrok Sądu do spraw Służby Publicznej Unii Europejskiej (druga izba) z dnia 22 listopada 2007 r. w sprawie F‑67/05 Michail przeciwko Komisji, dotychczas nieopublikowany w Zbiorze, zostaje uchylony. Sprawa zostaje przekazana Sądowi do spraw Służby Publicznej do ponownego rozpoznania. Rozstrzygnięcie o kosztach nastąpi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.

Streszczenie

1.      Odwołanie – Odwołanie wzajemne – Termin do złożenia

(regulamin Sądu, art. 141 § 1)

2.      Urzędnicy – Ocena – Sprawozdanie z przebiegu kariery zawodowej – Sporządzenie

(regulamin pracowniczy, art. 43, 110)

3.      Urzędnicy – Zasady – Obowiązek staranności ciążący na administracji – Zakres

(regulamin pracowniczy, art. 43, 110)

4.      Urzędnicy – Skarga – Skarga o odszkodowanie lub zadośćuczynienie – Stwierdzenie nieważności niezgodnego z prawem zaskarżonego aktu – Krzywda dająca się oddzielić od niezgodności z prawem, której nie można w całości naprawić w drodze stwierdzenia nieważności

(regulamin pracowniczy, art. 91)

1.      Jedynym terminem, jaki ma zastosowanie do odwołania wzajemnego, jest określony w art. 141 § 1 regulaminu Sądu Pierwszej Instancji termin do złożenia odpowiedzi na odwołanie, wynoszący dwa miesiące od doręczenia odwołania.

(zob. pkt 38)

Odesłanie: Trybunał, sprawa C‑136/92 P Komisja przeciwko Brazzelli Lualdi i in., 1 czerwca 1994 r., Rec. s. I‑1981, pkt 72

2.      Sprawozdanie z przebiegu kariery zawodowej stanowi dokument niezbędny do oceny personelu zatrudnionego przez instytucje, ponieważ umożliwia ono dokonanie oceny kwalifikacji, wyników pracy oraz zachowania w ramach służby danego urzędnika, zgodnie z art. 43 regulaminu pracowniczego. Taka ocena nie polega wyłącznie na opisaniu zadań wykonanych podczas danego okresu, lecz obejmuje także ocenę umiejętności oraz przymiotów osobistych i kompetencji społecznych, jakimi podlegająca ocenie osoba wykazała się przy wykonywaniu swej działalności zawodowej. Omawiane sprawozdanie stanowi tym samym dokonywaną przez przełożonych wartościującą ocenę sposobu, w jaki oceniany urzędnik wykonywał powierzone mu obowiązki, oraz jego postawy w ramach służby w danym okresie. Co za tym idzie, w ramach sporządzania takiego sprawozdania, do przyznania oceny za osiągnięcia w oparciu o ocenę wyników pracy, umiejętności i zachowania w ramach służby zainteresowanego urzędnika, zgodnie z art. 43 regulaminu pracowniczego i art. 1 ust. 2 ogólnych przepisów wykonawczych do art. 43 regulaminu pracowniczego przyjętych przez Komisję, wymagane jest, aby urzędnikowi przydzielone zostały zadania do wykonania w odnośnym okresie.

Na Komisji, podobnie jak na wszystkich instytucjach Wspólnoty, spoczywa szczególny obowiązek zachowania przejrzystości tak w odniesieniu do oceny, przenoszenia na wyższy stopień, jak i awansowania swoich pracowników, którego przestrzeganie jest gwarantowane przez sformalizowaną procedurę uregulowaną w art. 43–46 regulaminu pracowniczego. Wskazana procedura wymaga sporządzenia sprawozdania z przebiegu kariery zawodowej co najmniej raz na dwa lata na warunkach określonych przez każdą z instytucji zgodnie z art. 110 regulaminu pracowniczego. Zatem w wyjątkowej sytuacji, w której stwierdzono, że zainteresowany urzędnik, chociaż był czynny zawodowo w rozumieniu art. 1 ust. 1 akapit drugi zdanie pierwsze ogólnych przepisów wykonawczych do art. 43 regulaminu pracowniczego, to w następstwie wewnętrznej reorganizacji administracji nie otrzymał jakiejkolwiek funkcji, która mogłaby podlegać ocenie w odnośnym okresie, administracja powinna mimo wszystko sporządzić sprawozdanie, w którym zostanie stwierdzony taki stan rzeczy, po to, by była o nim poinformowana oraz by zainteresowany urzędnik dysponował formalnym dowodem na piśmie zaistnienia takiej sytuacji.

Szczególny obowiązek zachowania przejrzystości wymaga bowiem tego, by sprawozdanie z przebiegu kariery zostało sporządzone, i to zarówno ze względów dobrej administracji i racjonalizacji służb Wspólnoty, jak i dla ochrony interesów urzędników. Jako dokument wewnętrzny sprawozdanie to ma na celu przede wszystkim zapewnienie administracji jak najpełniejszej okresowej informacji na temat pełnienia służby przez urzędników. Względem danego urzędnika sprawozdanie z oceny odgrywa ważną rolę w przebiegu jego kariery zawodowej, szczególnie w zakresie przeniesienia i awansu. Stanowi ono bowiem niezbędny element oceny za każdym razem, gdy przełożeni biorą pod uwagę karierę zawodową urzędnika, a jego okresowe sporządzanie ma umożliwić uzyskanie całościowego obrazu rozwoju kariery zawodowej urzędnika.

Jeżeli w wyniku tego rodzaju wyjątkowej sytuacji, którą należy przypisywać wyłącznie administracji, oceniający nie są w stanie przyznać oceny za osiągnięcia, za pomocą której mają być ocenione dokonania i indywidualna praca w świetle oczekiwanych wyników, powinni oni przynajmniej wydać decyzję wykazującą, zgodnie ze spoczywającym na administracji obowiązkiem staranności, poszanowanie dla interesów danego urzędnika, a w szczególności dla ekspektatywy rozwoju jego kariery zawodowej w strukturach instytucji wspólnotowych.

(zob. pkt 57–65)

Odesłanie: Trybunał, sprawy połączone 6/79 i 97/79 Grassi przeciwko Radzie, 3 lipca 1980 r., Rec. s. 2141, pkt 20; Sąd, sprawa T‑59/96 Burban przeciwko Parlamentowi, 28 maja 1997 r., RecFP s. I‑A‑109, II‑331, pkt 44, 73; Sąd, sprawa T‑187/01 Mellone przeciwko Komisji, 12 czerwca 2002 r., RecFP s. I‑A‑81, II‑389, pkt 77; Sąd, sprawa T‑274/04 Rounis przeciwko Komisji, 8 grudnia 2005 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑407, II‑1849, pkt 24, 42

3.      Obowiązek staranności spoczywający na administracji odzwierciedla wzajemną równowagę praw i obowiązków, jaką regulamin pracowniczy ustanowił w stosunkach pomiędzy organem władzy publicznej a pracownikami służby publicznej. Taka równowaga oznacza w szczególności, że jeżeli organ zajmuje stanowisko względem sytuacji urzędnika, uwzględnia on wszystkie okoliczności mogące przesądzać o treści jego decyzji oraz ma na uwadze nie tylko interes służby, lecz również interes zainteresowanego urzędnika.

Przy sporządzaniu sprawozdania z przebiegu kariery zawodowej, zgodnie z obowiązkiem staranności, oceniający mogą zatem uznać, że danemu urzędnikowi należy przyznać liczbę punktów za osiągnięcia właściwą to tego, by zabezpieczyć jego interesy, a w szczególności perspektywę rozwoju kariery zawodowej w strukturach instytucji wspólnotowych.

Konieczność spełnienia szczególnego wymogu przejrzystości wymaga jednakże, by omawiana decyzja została podjęta wedle zasad postępowania w sprawie oceny urzędników określonego w art. 43 regulaminu pracowniczego oraz w ogólnych przepisach wykonawczych do niego, przyjętych na podstawie art. 110 regulaminu pracowniczego. W razie gdy autorowi decyzji przysługuje uznanie, poszanowanie gwarancji proceduralnych, które zapewnia wspólnotowy prządek prawny, ma bowiem tym bardziej podstawowe znaczenie.

(zob. pkt 66–68)

Odesłanie: Trybunał, sprawa C‑269/90 Technische Universität München, 21 listopada 1991 r., Rec. s. I‑5469, pkt 14; Sąd, sprawa T‑346/94 France‑aviation przeciwko Komisji, 9 listopada 1995 r., Rec. s. II‑2841, pkt 32–34; Sąd, sprawa T‑95/98 Gogos przeciwko Komisji, 23 marca 2000 r., RecFP s. I‑A‑51, II‑219, pkt 37; Sąd, sprawa T‑156/05 Lantzoni przeciwko Trybunałowi Sprawiedliwości, 27 września 2006 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑2‑189, II‑A‑2‑969, pkt 88 i przytoczone tam orzecznictwo

4.      Choć spoczywający na Sądzie do spraw Służby Publicznej obowiązek uzasadnienia orzeczeń nie oznacza, że musi on udzielić szczegółowej odpowiedzi na każdy z podniesionych przez stronę argumentów, zwłaszcza gdy argument nie jest wystarczająco jasny i precyzyjny i nie jest oparty na szczegółowo przedstawionych dowodach, to wymaga on, by sąd przynajmniej orzekł w przedmiocie zawartych w skardze żądań.

Jeżeli chodzi o odpowiedź, jakiej Sąd do spraw Służby Publicznej powinien udzielić w przedmiocie żądań odszkodowania, to jakkolwiek stwierdzenie nieważności aktu dotkniętego wadą w postaci niezgodności z prawem może samo w sobie stanowić stosowne i co do zasady wystarczające zadośćuczynienie za wszelką krzywdę, jaką akt ten mógł wyrządzić, nie odnosi się to do sytuacji, w której strona skarżąca wykaże, że poniosła krzywdę, którą da się oddzielić od niezgodności z prawem stanowiącej podstawę stwierdzenia nieważności i której nie można w całości naprawić w drodze stwierdzenia nieważności.

(zob. pkt 87, 88)

Odesłanie: Trybunał, sprawa C‑221/97 P Schröder i in. przeciwko Komisji, 10 grudnia 1998 r., Rec. s. I‑8255, pkt 24; Trybunał, sprawa C‑274/99 P Connolly przeciwko Komisji, 6 marca 2001 r., Rec. s. I‑1611, pkt 121; Trybunał, sprawa C‑197/99 P Belgia przeciwko Komisji, 11 września 2003 r., Rec. s. I‑8461, pkt 81; Trybunał, sprawa C‑167/06 P Komninou i in. przeciwko Komisji, 25 października 2007 r., niepublikowana w Zbiorze, pkt 22; Sąd, sprawa T‑10/02 Girardot przeciwko Komisji, 6 czerwca 2006 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑2‑129, II‑A‑2‑609, pkt 131 i przytoczone tam orzecznictwo