Language of document : ECLI:EU:T:2017:283

Sprawa T570/16

HF

przeciwko

Parlamentowi Europejskiemu

Służba publiczna – Członek personelu kontraktowego do zadań pomocniczych – Artykuł 24 regulaminu pracowniczego – Wniosek o udzielenie wsparcia – Artykuł 12a regulaminu pracowniczego – Mobbing – Artykuł 90 ust. 1 regulaminu pracowniczego – Czteromiesięczny regulaminowy termin na udzielenie odpowiedzi – Decyzja OUZU o wszczęciu dochodzenia administracyjnego – Niezajęcie przez OUZU stanowiska w sprawie rzeczywistego charakteru zarzucanego mobbingu w regulaminowym terminie na udzielenie odpowiedzi – Pojęcie dorozumianej decyzji odmownej w sprawie wniosku o udzielenie wsparcia – Akt nieistniejący – Niedopuszczalność

Streszczenie – wyrok Sądu (pierwsza izba) z dnia 24 kwietnia 2017 r.

1.      Skargi urzędników – Akt niekorzystny – Pojęcie – Dorozumiana decyzja odmowna w sprawie wniosku o udzielenie wsparcia – Włączenie – Wyjątek – Nieudzielenie odpowiedzi przez administrację z powodu konieczności przeprowadzenia dochodzenia

(regulamin pracowniczy, art. 12a, 24, art. 90 ust. 1)

2.      Urzędnicy – Obowiązek wspomagania ciążący na administracji – Wykonanie w obszarze mobbingu – Wystąpienie z wnioskiem o udzielenie wsparcia – Wszczęcie dochodzenia administracyjnego – Konieczność doprowadzenia dochodzenia do końca

(regulamin pracowniczy, art. 12a, 24)

3.      Urzędnicy – Obowiązek wspomagania ciążący na administracji – Wykonanie w obszarze mobbingu – Wystąpienie z wnioskiem o udzielenie wsparcia – Wszczęcie dochodzenia administracyjnego – Niezakończenie dochodzenia przed upływem regulaminowego terminu na udzielenie odpowiedzi na wniosek o udzielenie wsparcia – Zapadnięcie dorozumianej decyzji odmownej – Wyłączenie

(regulamin pracowniczy, art. 12a, 24)

1.      W przypadku gdy administracja nie przedstawia żadnej odpowiedzi na wniosek o udzielenie wsparcia w rozumieniu art. 24 regulaminu pracowniczego w przewidzianym w art. 90 ust. 1 regulaminu pracowniczego terminie czterech miesięcy, można przyjąć, że zapadła dorozumiana decyzja tego organu o oddaleniu wniosku o udzielenie wsparcia. W takiej sytuacji należy bowiem przypuszczać, że organ ten nie uznał, iż dowody przedstawione na poparcie wniosku o udzielenie wsparcia stanowiły wystarczający zaczątek dowodu na rzeczywisty charakter podnoszonych okoliczności, powodujących uruchomienie obowiązku wspomagania. Stwierdzenie istnienia takiej dorozumianej decyzji oddalającej wniosek o udzielenie wsparcia jest tym samym ściśle związane z brakiem podjęcia przez administrację działań, takich jak te, do których podjęcia jest zobowiązana na podstawie obowiązku wspomagania z art. 24 regulaminu pracowniczego, ponieważ w tym przypadku administracja uważa w sposób dorozumiany, że sprawa nie jest objęta zakresem stosowania tego przepisu.

Taka sytuacja różni się jednak od sytuacji, w której w odpowiedzi na wniosek o udzielenie wsparcia administracja stwierdziła, że ma do czynienia z wystarczającym zaczątkiem dowodu, powodującym konieczność wszczęcia dochodzenia administracyjnego w celu ustalenia, czy podnoszone okoliczności faktycznie stanowią mobbing lub molestowanie w rozumieniu art. 12a regulaminu pracowniczego. W takiej sytuacji jest konieczne bowiem, aby dochodzenie zostało doprowadzone do końca, po to, żeby administracja, zaznajomiona z wnioskami sprawozdania z dochodzenia, mogła zająć ostateczne stanowisko w tym względzie, pozwalające jej albo zamknąć postępowanie w przedmiocie wniosku o udzielenie wsparcia, albo, gdy okaże się, że podnoszone okoliczności są prawdziwe i mieszczą się w zakresie stosowania art. 12a regulaminu pracowniczego, między innymi wszcząć postępowanie dyscyplinarne celem wymierzenia, w stosownym wypadku, kar dyscyplinarnych domniemanemu sprawcy mobbingu.

(zob. pkt 54, 56, 57)

2.      Co się tyczy dochodzenia administracyjnego wszczętego przez administrację w następstwie otrzymania wniosku o udzielenie wsparcia z uwagi na stosowanie mobbingu, samym celem tego dochodzenia administracyjnego jest potwierdzenie istnienia mobbingu w rozumieniu art. 12a regulaminu pracowniczego lub zaprzeczenie jego istnieniu, wobec czego organ upoważniony do zawierania umów o pracę nie może przesądzać o wyniku dochodzenia i nie powinien właśnie zajmować stanowiska, nawet w sposób dorozumiany, w przedmiocie rzeczywistego charakteru podnoszonego mobbingu przed otrzymaniem wyników dochodzenia administracyjnego. Innymi słowy, właściwe wszczęciu dochodzenia administracyjnego jest to, że administracja nie zajmuje przedwcześnie stanowiska, zasadniczo na podstawie jednostronnego opisu faktów przedstawionego we wniosku o udzielenie wsparcia, ponieważ, wręcz przeciwnie, powinna ona wstrzymać się od zaprezentowania swojego stanowiska do czasu, aż to dochodzenie, które powinno być prowadzone w sposób kontradyktoryjny z udziałem domniemanego sprawcy oraz szybko i z poszanowaniem zasady rozsądnego terminu, zostanie zakończone.

W takim przypadku administracja pozostaje zobowiązana przeprowadzić dochodzenie administracyjne do końca, niezależnie od tego, czy domniemany mobbing w międzyczasie ustał, i nawet wtedy, gdy autor wniosku o udzielenie wsparcia lub domniemany sprawca mobbingu opuścił instytucję.

Znaczenie przeprowadzenia dochodzenia administracyjnego do końca polega też na tym, że po pierwsze, ewentualne przyznanie przez organ upoważniony do zawierania umów o pracę – po zakończeniu dochodzenia administracyjnego, przeprowadzonego ewentualnie przy pomocy odrębnego od tego organu podmiotu, takiego jak komitet doradczy – istnienia mobbingu może samo w sobie mieć korzystny wpływ na terapeutyczny proces dochodzenia do siebie nękanego urzędnika czy pracownika, a także może być wykorzystane przez ofiarę na potrzeby ewentualnego krajowego postępowania sądowego, w ramach którego znajdować będzie zastosowanie obowiązek wspomagania ze strony wspomnianego organu na podstawie art. 24 regulaminu pracowniczego, który nie wygaśnie do końca okresu zatrudnienia zainteresowanego pracownika. Z drugiej strony przeprowadzenie dochodzenia administracyjnego do końca może pozwolić zaprzeczyć zarzutom domniemanej ofiary, umożliwiając w ten sposób naprawienie szkody, jaką takie oskarżenie, jeśli miałoby się okazać bezzasadne, mogło spowodować u osoby wskazanej w postępowaniu dochodzeniowym jako rzekomy sprawca mobbingu.

(zob. pkt 59–61)

3.      W przeciwieństwie do tego, co ma miejsce w sprawach dyscyplinarnych, regulamin pracowniczy nie przewiduje szczególnych przepisów dotyczących okresu, w którym administracja ma przeprowadzić dochodzenie administracyjne, zwłaszcza w odniesieniu do mobbingu. Wobec tego okoliczność, że dochodzenie administracyjne wszczęte w odpowiedzi na wniosek o udzielenie wsparcia w ciągu czterech miesięcy od daty złożenia tego wniosku jest nadal w toku po tym okresie, nie pozwala na przypisanie administracji dorozumianej decyzji, na mocy której zaprzeczyła ona rzeczywistemu charakterowi okoliczności podnoszonych we wniosku o udzielenie wsparcia lub na mocy której miałaby uznać, że nie stanowiły one mobbingu w rozumieniu art. 12a regulaminu pracowniczego.

(zob. pkt 62)