Sprawa T‑197/13

Marques de l’État de Monaco (MEM)

przeciwko

Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego
(znaki towarowe i wzory) (OHIM)

Wspólnotowy znak towarowy – Rejestracja międzynarodowa wskazująca Wspólnotę Europejską – Słowny znak towarowy MONACO – Bezwzględne podstawy odmowy rejestracji – Charakter opisowy – Brak charakteru odróżniającego – Artykuł 151 ust. 1 i art. 154 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 207/2009 – Artykuł 7 ust. 1 lit. b) i c) oraz art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009 – Częściowa odmowa przyznania ochrony

Streszczenie – wyrok Sądu (ósma izba) z dnia 15 stycznia 2015 r.      

1.      Wspólnotowy znak towarowy – Procedura – Uzasadnienie decyzji – Artykuł 75 zdanie pierwsze rozporządzenia nr 207/2009 – Zakres identyczny z zakresem art. 296 TFUE

(art. 296 TFUE; rozporządzenie Rady nr 207/2009, art. 75 zdanie pierwsze)

2.      Wspólnotowy znak towarowy – Definicja i uzyskanie wspólnotowego znaku towarowego – Właściciele wspólnotowych znaków towarowych – Podmiotowy zakres stosowania – Państwo trzecie będące podmiotem prawa międzynarodowego i spółka mająca siedzibę na jego terytorium – Zaliczenie

(rozporządzenie Rady nr 207/2009, art. 5)

3.      Pytania prejudycjalne – Wystąpienie do Trybunału – Pytania sformułowane w ramach wniesionej do Sądu skargi o stwierdzenie nieważności – Niedopuszczalność

(art. 256 TFUE, 267 TFUE; statut Trybunału Sprawiedliwości, art. 51, art. 54 akapit drugi; regulamin postępowania przed Sądem, art. 112)

4.      Wspólnotowy znak towarowy – Definicja i uzyskanie wspólnotowego znaku towarowego – Bezwzględne podstawy odmowy rejestracji – Znaki towarowe składające się wyłącznie z oznaczeń lub wskazówek mogących służyć do oznaczania cech towaru lub usługi – Ocena charakteru opisowego oznaczenia – Nazwy geograficzne

[rozporządzenie Rady nr 207/2009, art. 7 ust. 1 lit. c)]

5.      Wspólnotowy znak towarowy – Definicja i uzyskanie wspólnotowego znaku towarowego – Bezwzględne podstawy odmowy rejestracji – Znaki towarowe składające się wyłącznie z oznaczeń lub wskazówek mogących służyć do oznaczania cech towaru lub usługi – Znaki towarowe pozbawione charakteru odróżniającego – Słowny znak towarowy MONACO

[rozporządzenie Rady nr 207/2009, art. 7 ust. 1 lit. b), c)]

6.      Wspólnotowy znak towarowy – Decyzje Urzędu – Zasada równego traktowania – Zasada dobrej administracji – Wcześniejsza praktyka decyzyjna Urzędu – Zasada legalności

1.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 16, 19)

2.      Z art. 5 rozporządzenia nr 207/2009 w sprawie wspólnotowego znaku towarowego, który reguluje podmiotowy zakres stosowania tego rozporządzenia, wynika, że każda osoba prawna, w tym podmiot prawa publicznego, może skorzystać z ochrony przysługującej wspólnotowemu znakowi towarowemu. Powyższe odnosi się zatem do spółek mających siedzibę na terytorium państwa niebędącego członkiem Unii, ale również do samego tego państwa, które – o ile jest podmiotem prawa międzynarodowego – stanowi mimo wszystko, w rozumieniu prawa Unii, osobę prawną prawa publicznego.

Stąd też, w przypadku gdy państwo trzecie występuje za pośrednictwem swojego rządu z wnioskiem, którego celem jest wskazanie Unii przy dokonywaniu międzynarodowej rejestracji danego znaku, to jest ono także objęte zakresem stosowania rozporządzenia nr 207/2009 i w konsekwencji może spotkać się z podniesieniem wobec niego którejkolwiek z podstaw odmowy rejestracji określonych w art. 7 wspomnianego rozporządzenia. Inaczej mówiąc, w takiej sytuacji to nie zakres stosowania prawa Unii zaczyna rozciągać się na terytorium państwa trzeciego, a jedynie to ostatnie, w sposób dobrowolny, próbuje skorzystać z możliwości zastosowania tego prawa.

(por. pkt 30–32)

3.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 37–40)

4.      W przypadku oznaczeń lub wskazówek mogących służyć do oznaczania pochodzenia lub przeznaczenia geograficznego kategorii towarów czy też miejsca świadczenia kategorii usług, dla których występuje się o przyznanie ochrony, zwłaszcza w przypadku nazw geograficznych, istnieje ogólny interes w zachowaniu ich dostępności, w szczególności ze względu na ich zdolność nie tylko do ewentualnego wskazywania jakości i innych właściwości danych kategorii towarów lub usług, ale również z uwagi na ich zdolność do wpływania w różny sposób na preferencje konsumentów, na przykład poprzez przypisanie towarów lub usług miejscu, które może wzbudzać pozytywne odczucia.

Ponadto z rejestracji jako znak towarowy wyłączone są, po pierwsze, nazwy geograficzne, w przypadku gdy oznaczają one określone obszary geograficzne, które z powodu danej kategorii towarów cieszą się już uznaniem lub są z nich znane i w konsekwencji w zainteresowanych kręgach wykazują z nimi związek, oraz po drugie, nazwy geograficzne, które mogą być używane przez przedsiębiorstwa i muszą pozostawać również dla nich dostępne jako wskazówki pochodzenia geograficznego danej kategorii towarów lub usług. Należy jednakże wskazać, iż co do zasady art. 7 ust. 1 lit. c) rozporządzenia nr 207/2009 w sprawie wspólnotowego znaku towarowego nie stoi na przeszkodzie rejestracji nazw geograficznych, które nie są znane w zainteresowanych kręgach lub przynajmniej nie są znane jako oznaczenie obszaru geograficznego, jak również nazw, odnośnie do których, ze względu na cechy wskazanego miejsca, nie jest prawdopodobne, aby zainteresowane kręgi mogły uznać, że dana kategoria towarów lub usług pochodzi z tego miejsca lub została w nim wynaleziona.

Mając na uwadze powyższe rozważania, oceny charakteru opisowego oznaczenia należy dokonać wyłącznie, po pierwsze, w stosunku do danych towarów lub usług, oraz po drugie, w odniesieniu do sposobu postrzegania ich przez właściwy krąg odbiorców. W ramach tej oceny Urząd Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) jest zobowiązany ustalić, czy nazwa geograficzna jest znana zainteresowanym kręgom jako oznaczenie miejsca. Ponadto konieczne jest, by omawiana nazwa geograficzna w danym momencie wykazywała w odczuciu zainteresowanych kręgów związek z kategorią rozpatrywanych towarów lub usług albo też by można w uzasadniony sposób przypuszczać, że w odczuciu tych odbiorców taka nazwa mogłaby wskazywać pochodzenie geograficzne wspomnianej kategorii towarów lub usług. W ramach tego badania należy zwrócić szczególną uwagę na mniejszą lub większą znajomość danej nazwy geograficznej w zainteresowanych kręgach, jak również na cechy samego określanego miejsca oraz danej kategorii towarów i usług.

(por. pkt 47–51)

5.      Z punktu widzenia zarówno przeciętnego konsumenta, jak i odbiorców wyspecjalizowanych z Unii oznaczenie słowne MONACO, o którego rejestrację wystąpiono dla „magnetycznych nośników danych”, „wyrobów z tych materiałów [papier, karton] nieujętych w innych klasach; druki; fotografie”, „transportu; organizowania podróży”, „rozrywki; działalności sportowej” i „tymczasowego zakwaterowania”, należących odpowiednio do klas 9, 16, 39, 41 i 43 w rozumieniu porozumienia nicejskiego, jest opisowe dla towarów wskazanych w zgłoszeniu wspólnotowego znaku towarowego w rozumieniu art. 7 ust. 1 lit. c) rozporządzenia nr 207/2009 w sprawie wspólnotowego znaku towarowego w zakresie, w jakim został ustalony wystarczająco bezpośredni i konkretny związek między każdym lub każdą z rozpatrywanych towarów lub usług a danym oznaczeniem, aby móc stwierdzić, że określenie „monaco” może służyć w obrocie jako wskazanie pochodzenia lub przeznaczenia geograficznego towarów czy też miejsca świadczenia usług.

Bezsporne jest bowiem, że określenie „monaco” odpowiada francuskiej nazwie księstwa, które mimo swojej powierzchni liczącej ok. 2 km² i populacji nieprzekraczającej 40 000 mieszkańców jest znane na całym świecie choćby ze względu na powszechną znajomość rodziny książęcej, organizację samochodowych wyścigów Grand Prix Formuły 1 i festiwalu cyrkowego. Jeszcze większą znajomością Księstwo Monako cieszy się wśród obywateli Unii, głównie ze względu na fakt, że graniczy ono z jednym z państw członkowskich, a mianowicie z Francją, że jest położone w pobliżu innego państwa członkowskiego, a mianowicie Włoch, i że w tym państwie trzecim obowiązuje ta sama waluta co w 19 z 28 państw członkowskich, czyli euro. W konsekwencji określenie „monaco” będzie przywoływało na myśl, niezależnie od przynależności językowej właściwego kręgu odbiorców, obszar geograficzny o tej samej nazwie.

Ponadto słowny znak towarowy, który stanowi opis właściwości towarów lub usług w rozumieniu art. 7 ust. 1 lit. c) rozporządzenia nr 207/2009, już z tego względu jest bezwzględnie pozbawiony charakteru odróżniającego względem tych towarów lub usług w rozumieniu art. 7 ust. 1 lit. b) tego rozporządzenia. W rezultacie rozpatrywane oznaczenie nie może mieć charakteru odróżniającego w rozumieniu art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009 ani też w rozumieniu art. 7 ust. 2 tego rozporządzenia.

(por. pkt 52, 53, 55, 58, 67, 68)

6.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 59)