Language of document :

Αίτηση προδικαστικής αποφάσεως την οποία υπέβαλε το Krajowa Izba Odwoławcza (Πολωνία) στις 29 Ιανουαρίου 2021 – Konsortium: ANTEA POLSKA S.A., „Pectore-Eco“ sp. z o.o., Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy κατά Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie

(Υπόθεση C-54/21)

Γλώσσα διαδικασίας: η πολωνική

Αιτούν δικαστήριο

Krajowa Izba Odwoławcza

Διάδικοι στην υπόθεση της κύριας δίκης

Προσφεύγοντες: Konsortium: ANTEA POLSKA S.A., „Pectore-Eco“ sp. z o.o., Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy

Καθής: Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie

Προδικαστικά ερωτήματα

Έχουν η αρχή της ισότιμης και χωρίς διακρίσεις αντιμετώπισης των οικονομικών φορέων, καθώς και η αρχή της διαφάνειας, κατά το άρθρο 18, παράγραφος 1, της οδηγίας 2014/24/ΕΕ1 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με τις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων και την κατάργηση της οδηγίας 2004/18/ΕΚ (στο εξής: οδηγία 2014/24/ΕΕ), την έννοια ότι επιτρέπουν να ερμηνεύονται το άρθρο 21, παράγραφος 1, της οδηγίας 2014/24/ΕΕ και το άρθρο 2, σημείο 1, της οδηγίας (ΕΕ) 2016/9432 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2016, περί προστασίας της τεχνογνωσίας και των επιχειρηματικών πληροφοριών που δεν έχουν αποκαλυφθεί (εμπορικό απόρρητο) από την παράνομη απόκτηση, χρήση και αποκάλυψή τους (στο εξής: οδηγία 2016/943), και συγκεκριμένα οι μνημονευόμενες σε αυτά φράσεις «είτε ως σύνολο είτε από την άποψη του ακριβούς περιεχομένου και της διάταξης των συνιστωσών τους, δεν είναι ευρέως γνωστές [...] ούτε άμεσα προσβάσιμες» και «έχουν εμπορική αξία απορρέουσα από τον απόρρητο χαρακτήρα τους», καθώς και η μνεία ότι «η αναθέτουσα αρχή δεν αποκαλύπτει πληροφορίες που της έχουν διαβιβάσει οικονομικοί φορεία και τις οποίες έχουν χαρακτηρίσει ως εμπιστευτικές», κατά τρόπον ώστε οικονομικός φορέας να δύναται να προστατεύει οποιαδήποτε πληροφορία ως εμπορικό απόρρητο για τον λόγο ότι δεν επιθυμεί να την αποκαλύψει σε ανταγωνιστές οικονομικούς φορείς;

Έχουν η αρχή της ισότιμης και χωρίς διακρίσεις αντιμετώπισης των οικονομικών φορέων, καθώς και η αρχή της διαφάνειας, κατά το άρθρο 18, παράγραφος 1, της οδηγίας 2014/24/ΕΕ, την έννοια ότι επιτρέπουν να ερμηνεύονται το άρθρο 21, παράγραφος 1, της οδηγίας 2014/24/ΕΕ και το άρθρο 2, σημείο 1, της οδηγίας 2016/943, ώστε οι υποψήφιοι για τη σύναψη δημόσιας σύμβασης οικονομικοί φορείς να δύνανται να προστατεύουν τα έγγραφα που μνημονεύονται στα άρθρα 59 και 60 της οδηγίας 2014/24/ΕΕ, καθώς και στο παράρτημα XII της οδηγίας 2014/24/ΕΕ, εν όλω ή εν μέρει, ως εμπορικό απόρρητο, περιλαμβανομένων ιδίως των εγγράφων που σχετίζονται με την απόδειξη πείρας, τις συστάσεις, τον κατάλογο των προτεινόμενων για την εκτέλεση της σύμβασης προσώπων και των επαγγελματικών τους προσόντων, τα ονόματα και το δυναμικό των οντοτήτων στις οποίες στηρίζονται οι φορείς ή τους υπεργολάβους, σε περίπτωση κατά την οποία τα έγγραφα αυτά απαιτούνται για να αποδειχθεί ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις συμμετοχής στη διαδικασία ή για την αξιολόγηση βάσει των κριτηρίων αξιολόγησης των προσφορών ή ότι η προσφορά είναι σύμφωνη με άλλες απαιτήσεις της αναθέτουσας αρχής οι οποίες περιλαμβάνονται στην τεκμηρίωση της διαδικασίας (προκήρυξη διαγωνισμού για τη σύναψη της σύμβασης, συγγραφή υποχρεώσεων);

Επιτρέπουν η αρχή της ισότιμης και χωρίς διακρίσεις αντιμετώπισης των οικονομικών φορέων, καθώς και η αρχή της διαφάνειας, κατά το άρθρο 18, παράγραφος 1, της οδηγίας 2014/24/ΕΕ, ερμηνευόμενο σε συνδυασμό με το άρθρο 58, παράγραφος 1, το άρθρο 63, παράγραφος 1 και το άρθρο 67, παράγραφος 2, στοιχείο β’´, της οδηγίας 2014/24/ΕΕ, την εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής ταυτόχρονη αποδοχή δήλωσης του οικονομικού φορέα ότι έχει στη διάθεσή του τους απαιτούμενους από την αναθέτουσα αρχή ή τους δηλούμενους από τον ίδιο πόρους σε ανθρώπινο δυναμικό, τις οντότητες στις οποίες επιθυμεί να στηριχθεί ή τους υπεργολάβους, στοιχεία που εκ του νόμου οφείλει να γνωστοποιήσει στην αναθέτουσα αρχή, και δήλωσης περί του ότι απλώς και μόνον η γνωστοποίηση των στοιχείων των προσώπων ή των οντοτήτων αυτών (ονοματεπώνυμα, επωνυμίες, πείρα, προσόντα) σε ανταγωνιστές αυτού οικονομικούς φορείς μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την «εξαγορά» τους από τους εν λόγω ανταγωνιστές και ότι, για τον λόγο αυτόν, είναι απαραίτητο οι συγκεκριμένες πληροφορίες να εμπίπτουν στο εμπορικό απόρρητο; Λαμβανομένων υπόψη των ανωτέρω, μπορεί η ασταθής σχέση μεταξύ του οικονομικού φορέα και των εν λόγω προσώπων και οντοτήτων να θεωρηθεί επαρκής απόδειξη ότι ο φορέας διαθέτει τους συγκεκριμένους πόρους και, ειδικότερα, μπορούν να απονεμηθούν στον οικονομικό φορέα πρόσθετες μονάδες βαθμολογίας βάσει των κριτηρίων αξιολόγησης των προσφορών;

Έχουν η αρχή της ισότιμης και χωρίς διακρίσεις αντιμετώπισης των οικονομικών φορέων, καθώς και η αρχή της διαφάνειας, κατά το άρθρο 18, παράγραφος 1, της οδηγίας 2014/24/ΕΕ, την έννοια ότι επιτρέπουν να ερμηνεύονται το άρθρο 21, παράγραφος 1, της οδηγίας 2014/24/ΕΕ και το άρθρο 2, σημείο 1, της οδηγίας 2016/943, κατά τρόπον ώστε οι υποψήφιοι για τη σύναψη δημόσιας σύμβασης οικονομικοί φορείς να μπορούν να προστατεύουν ως εμπορικό απόρρητο τα έγγραφα που απαιτούνται για να αποδειχθεί ότι η προσφορά τους πληροί τις απαιτήσεις της αναθέτουσας αρχής που μνημονεύονται στη σχετική συγγραφή υποχρεώσεων της δημόσιας σύμβασης (περιλαμβανομένης της περιγραφής του αντικειμένου της) ή για την αξιολόγηση της προσφοράς βάσει των κριτηρίων αξιολόγησης, ιδίως σε περίπτωση κατά την οποία τα έγγραφα αυτά αφορούν τη συμμόρφωση προς τις προϋποθέσεις της αναθέτουσας αρχής που μνημονεύονται στη συγγραφή υποχρεώσεων, στις εφαρμοστέες νομοθετικές διατάξεις ή σε άλλα διαθέσιμα στο κοινό ή στους ενδιαφερόμενους έγγραφα, ειδικότερα δε οσάκις η εν λόγω αξιολόγηση δεν διενεργείται βάσει αντικειμενικά συγκρίσιμων χαρακτηριστικών και μαθηματικά μετρήσιμων και συγκρίσιμων δεικτών, αλλά βάσει εξατομικευμένης εξέτασης από την αναθέτουσα αρχή; Συνεπώς, έχουν το άρθρο 21, παράγραφος 1, της οδηγίας 2014/24/ΕΕ και το άρθρο 2, σημείο 1, της οδηγίας 2016/943 την έννοια ότι η δήλωση που υποβάλλει οικονομικός φορέας στο πλαίσιο διαγωνισμού περί του ότι θα εκτελέσει το έργο το οποίο αποτελεί αντικείμενο της σύμβασης σύμφωνα με τις μνημονευόμενες στη συγγραφή υποχρεώσεων απαιτήσεις της αναθέτουσας αρχής, συμμόρφωση η οποία ελέγχεται και διακριβώνεται από την τελευταία, δύναται να χαρακτηρισθεί ως εμπορικό απόρρητο του οικείου οικονομικού φορέα, ακόμη και αν απόκειται σε αυτόν να επιλέξει τη μέθοδο επίτευξης του απαιτούμενου από την αναθέτουσα αρχή αποτελέσματος (αντικειμένου της δημόσιας σύμβασης);

Επιτρέπουν η αρχή της ισότιμης και χωρίς διακρίσεις αντιμετώπισης των οικονομικών φορέων, καθώς και η αρχή της διαφάνειας, κατά το άρθρο 18, παράγραφος 1, της οδηγίας 2014/24/ΕΕ, ερμηνευόμενο σε συνδυασμό με το άρθρο 67, παράγραφος 4, της οδηγίας 2014/24/ΕΕ, το οποίο ορίζει ότι τα κριτήρια ανάθεσης δεν έχουν ως αποτέλεσμα την παροχή απεριόριστης ελευθερίας επιλογής στην αναθέτουσα αρχή και ότι πρέπει να διασφαλίζουν τη δυνατότητα αποτελεσματικού ανταγωνισμού και την αποτελεσματική επαλήθευση των πληροφοριών που παρέχονται από τους προσφέροντες, προκειμένου να αξιολογείται ο βαθμός συμμόρφωσής τους προς τα κριτήρια ανάθεσης, να καθορίζουν οι αναθέτουσες αρχές τα κριτήρια αξιολόγησης των προσφορών και συγκεκριμένα κριτήρια εξεταζόμενα βάσει εξατομικευμένης αξιολόγησης εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής, μολονότι ήδη κατά τον χρόνο καθορισμού των εν λόγω κριτηρίων είναι γνωστό ότι ο οικονομικός φορέας θεωρεί προστατευόμενο βάσει του εμπορικού απορρήτου το μέρος της προσφοράς που αφορά το οικείο κριτήριο, στοιχείο ως προς το οποίο δεν αντιτίθεται η αναθέτουσα αρχή, με αποτέλεσμα οι ανταγωνιστές να αδυνατούν να εξετάσουν την προσφορά και να τη συγκρίνουν με τις δικές τους, οπότε προκαλείται σε αυτούς η υπόνοια ότι οι αναθέτουσες αρχές έχουν απόλυτη διακριτική ευχέρεια κατά την εξέταση και την αξιολόγηση προσφορών;

Έχουν η αρχή της ισότιμης και χωρίς διακρίσεις αντιμετώπισης των οικονομικών φορέων, καθώς και η αρχή της διαφάνειας, κατά το άρθρο 18, παράγραφος 1, της οδηγίας 2014/24/ΕΕ, ερμηνευόμενο σε συνδυασμό με το άρθρο 67, παράγραφος 4, της οδηγίας 2014/24/ΕΕ, το οποίο ορίζει ότι τα κριτήρια ανάθεσης δεν έχουν ως αποτέλεσμα την παροχή απεριόριστης ελευθερίας επιλογής στην αναθέτουσα αρχή και ότι πρέπει να διασφαλίζουν τη δυνατότητα αποτελεσματικού ανταγωνισμού και την αποτελεσματική επαλήθευση των πληροφοριών που παρέχονται από τους προσφέροντες, προκειμένου να αξιολογείται ο βαθμός συμμόρφωσής τους προς τα κριτήρια ανάθεσης, την έννοια ότι επιτρέπεται στις αναθέτουσες αρχές ο καθορισμός κριτηρίου αξιολόγησης προσφορών, όπως είναι στην υπό κρίση υπόθεση το κριτήριο σχετικά με τον «σχεδιασμό της μελέτης» και το κριτήριο σχετικά με την «περιγραφή του τρόπου εκτέλεσης της δημόσιας σύμβασης»;

Έχει το άρθρο 1, παράγραφοι 1 και 3, της οδηγίας 2007/66/ΕΕ3 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2007, για την τροποποίηση των οδηγιών 89/665/ΕΟΚ και 92/13/ΕΟΚ του Συμβουλίου όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών προσφυγής στον τομέα της σύναψης δημόσιων συμβάσεων, που επιβάλλει στα κράτη μέλη να διασφαλίζουν στους οικονομικούς φορείς τη δυνατότητα ασκήσεως αποτελεσματικής προσφυγής κατά απόφασης των αναθετουσών αρχών και τη διαθεσιμότητα διαδικασιών προσφυγής σε οντότητες οι οποίες έχουν ή είχαν συμφέρον να τους ανατεθεί συγκεκριμένη σύμβαση και οι οποίες υπέστησαν ή ενδέχεται να υποστούν ζημία λόγω προβαλλομένης παραβάσεως, την έννοια ότι η εκ μέρους των αρχών επίλυσης διαφορών διαπίστωση ότι τα υποδειχθέντα από τους οικονομικούς φορείς έγγραφα δεν εμπίπτουν στο εμπορικό απόρρητο, γεγονός το οποίο συνεπάγεται υποχρέωση δημοσιοποίησής τους από την αναθέτουσα αρχή και την παροχή πρόσβασης σε αυτά στους ανταγωνιστές οικονομικούς φορείς –εφόσον τέτοια συνέπεια δεν προβλέπεται ρητώς εκ του νόμου– και επιβάλλει στην αρχή επίλυσης διαφορών την υποχρέωση να παράσχει στον συγκεκριμένο οικονομικό φορέα τη δυνατότητα να ασκήσει εκ νέου προσφυγή –λαμβανομένου υπόψη του περιεχομένου των εν λόγω εγγράφων, για τα οποία δεν είχε λάβει γνώση νωρίτερα με συνέπεια να αδυνατεί να ασκήσει αποτελεσματικά ένδικο βοήθημα– κατά πράξεων για τις οποίες δεν θα είχε δικαίωμα ασκήσεως προσφυγής λόγω εκπνοής της προθεσμίας άσκησής της, για παράδειγμα μέσω ακύρωσης των πράξεων εξέτασης και αξιολόγησης των προσφορών τις οποίες αφορούν τα επίμαχα έγγραφα που χαρακτηρίσθηκαν ως εμπίπτοντα στο εμπορικό απόρρητο;

____________

1 ΕΕ 2014, L 94, σ. 65.

2 ΕΕ 2016, L 157, σ. 1.

3 ΕΕ 2007, L 335, σ. 31.