WYROK SĄDU (ósma izba)
z dnia 25 czerwca 2010 r.(*)
Wspólnotowy znak towarowy – Postępowanie w sprawie sprzeciwu – Zgłoszenie graficznego wspólnotowego znaku towarowego Metromeet – Wcześniejszy słowny krajowy znak towarowy meeting metro – Względna podstawa odmowy rejestracji – Prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd – Artykuł 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia (WE) nr 40/94 [obecnie art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia (WE) nr 207/2009]
W sprawie T‑407/08
MIP Metro Group Intellectual Property GmbH & Co. KG, z siedzibą w Düsseldorfie (Niemcy), reprezentowana przez adwokatów J.C. Platego oraz R. Kaasego,
strona skarżąca,
przeciwko
Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) (OHIM), reprezentowanemu przez S. Schäffnera, działającego w charakterze pełnomocnika,
strona pozwana,
w której drugą stroną w postępowaniu przed Pierwszą Izbą Odwoławczą OHIM była
CBT Comunicación Multimedia, SL, z siedzibą w Getxo (Hiszpania),
mającej za przedmiot skargę na decyzję Pierwszej Izby Odwoławczej OHIM z dnia 12 czerwca 2008 r. (sprawa R 387/2007‑1) dotyczącą postępowania w sprawie sprzeciwu między MIP Metro Group Intellectual Property GmbH & Co. KG a CBT Comunicación Multimedia, SL,
SĄD (ósma izba),
W składzie: M.E. Martins Ribeiro (sprawozdawca), prezes, S. Papasavvas i A. Dittrich, sędziowie,
sekretarz: E. Coulon,
po zapoznaniu się ze skargą złożoną w sekretariacie Sądu w dniu 22 września 2008 r.,
po zapoznaniu się z odpowiedzią na skargę złożoną przez OHIM w sekretariacie Sądu w dniu 9 stycznia 2009 r.,
uwzględniając, że w terminie miesiąca od dnia powiadomienia stron o zakończeniu procedury pisemnej nie wpłynął żaden wniosek o wyznaczenie rozprawy, i postanowiwszy, na podstawie sprawozdania sędziego sprawozdawcy i w zastosowaniu art. 135a regulaminu postępowania Sądu, orzec w przedmiocie skargi bez przeprowadzenia części ustnej,
po zapoznaniu się ze złożoną w dniu 16 grudnia 2009 r. odpowiedzią skarżącej na pisemne pytanie Sądu skierowane do niej w dniu 9 grudnia 2009 r.
wydaje następujący
Wyrok
Okoliczności powstania sporu
1 W dniu 30 marca 2004 r. CBT Comunicación Multimedia, SL dokonała w Urzędzie Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) (OHIM) zgłoszenia wspólnotowego znaku towarowego na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 40/94 z dnia 20 grudnia 1993 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz.U. 1994, L 11, s. 1), ze zmianami [zastąpionego rozporządzeniem Rady (WE) nr 207/2009 z dnia 26 lutego 2009 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz.U. L 78, s. 1)].
2 Znakiem towarowym, którego dotyczyło zgłoszenie, jest następujące oznaczenie graficzne:
3 Towary i usługi, dla których dokonano zgłoszenia, należą do klas 9, 16, 35 i 41 w rozumieniu Porozumienia nicejskiego dotyczącego międzynarodowej klasyfikacji towarów i usług dla celów rejestracji znaków z dnia 15 czerwca 1957 r., ze zmianami i odpowiadają dla każdej z tych klas następującemu opisowi:
– klasa 9: „publikacje do zdalnego pobierania przechowywane na magnetycznych nośnikach danych, związane wyłącznie z zagadnieniami z zakresu metrologii”;
– klasa 16: „publikacje, książki, magazyny, gazety, roczniki i katalogi; materiały szkoleniowe i instruktażowe (z wyjątkiem aparatów); wszystkie związane wyłącznie z zagadnieniami z zakresu metrologii”;
– klasa 35: „reklama; zarządzanie w działalności handlowej; administrowanie działalności handlowej; prace biurowe; organizacja i prowadzenie wystaw w celach handlowych lub reklamowych; publikowanie tekstów reklamowych; wszystkie te usługi związane wyłącznie z zagadnieniami z zakresu metrologii”;
– klasa 41: „nauczanie; kształcenie; rozrywka; działalność kulturalna; organizowanie i prowadzenie prezentacji w celach edukacyjnych lub kulturalnych; organizowanie i prowadzenie seminariów, sympozjów, kongresów i konferencji; publikowanie tekstów (z wyjątkiem tekstów reklamowych); wszystkie te usługi związane wyłącznie z zagadnieniami z zakresu metrologii”.
4 Zgłoszenie wspólnotowego znaku towarowego zostało opublikowane w Biuletynie Wspólnotowych Znaków Towarowych nr 3/2005 z dnia 17 stycznia 2005 r.
5 W dniu 15 kwietnia 2005 r. skarżąca, MIP Metro Group Intellectual Property GmbH & Co. KG, wniosła sprzeciw wobec rejestracji zgłoszonego znaku towarowego, podnosząc istnienie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd w rozumieniu art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94 [obecnie art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia (WE) nr 207/2009].
6 Sprzeciw został oparty na części towarów i usług objętych dokonaną w Niemczech rejestracją nr 30348717 przedstawionego poniżej graficznego znaku towarowego, dla którego wskazano kolory niebieski i żółty:
7 Wcześniejszy graficzny krajowy znak towarowy METRO został zgłoszony w dniu 22 września 2003 r. i zarejestrowany w dniu 27 kwietnia 2004 r. między innymi dla następujących towarów i usług:
– klasa 9: „urządzenia do przetwarzania danych i komputery; elektroniczne, magnetyczne i optyczne nośniki do przechowywania danych; nośniki do przechowywania danych ROM, PROM, EAROM oraz EPROM, nośniki CD-ROM, chipy (obwody scalone), dyskietki, dyski magnetyczne; elektryczne tablice rozdzielcze z pamięcią, wszystkie wyżej wymienione towary z zarejestrowanymi danymi lub bez nich; mikroprocesory; oprogramowanie, bazy danych”;
– klasa 16: „papier i tektura (nieujęte w innych klasach); wyroby z tych materiałów, a mianowicie ręczniki papierowe, serwetki papierowe, papier filtracyjny, chusteczki papierowe, papier toaletowy, pieluchy papierowe, pojemniki opakowaniowe, torby do pakowania, druki; materiały piśmienne, albumy zdjęciowe; materiały szkoleniowe i instruktażowe (z wyjątkiem aparatów); oprawy kołowe, teczki do materiałów konferencyjnych, przyrządy do pisania, koszulki do dokumentów, zeszyty do ćwiczeń z zakresu pisania, liczenia, muzyki, słownictwa i innych zadań”;
– klasa 35: „reklama; marketing, doradztwo w zakresie marketingu i zakupu; badania i analizy rynku, public relations; zarządzanie działalnością handlową; administrowanie działalności handlowej; doradztwo dla przedsiębiorstw w zakresie zarządzania i organizacji oraz zarządzania personelem; prace biurowe”;
– klasa 41: „nauczanie; kształcenie; rozrywka, działalność sportowa i kulturalna; organizowanie i prowadzenie konferencji, kongresów i sympozjów, wynajem urządzeń audio i wideo; usługi gier online; publikowanie i wydawanie książek, gazet i magazynów”.
8 W uzasadnieniu sprzeciwu powołano się również na dokonaną wcześniej w Niemczech rejestrację nr 30235327 słownego znaku towarowego meeting metro, który został zgłoszony w dniu 22 lipca 2002 r. i zarejestrowany w dniu 18 lutego 2003 r. między innymi dla następujących towarów i usług:
– klasa 9: „urządzenia do przetwarzania danych i komputery; nośniki danych (również z programami do odczytu), programy do przetwarzania danych”;
– klasa 16: „druki, prospekty, magazyny, gazety, książki, sztuka graficzna, obrazy, fotografie; materiały szkoleniowe i instruktażowe (z wyjątkiem aparatów), wyroby z papieru i tektury (nieujęte w innych klasach); papier, tektura”;
– klasa 35: „reklama; zarządzanie działalnością handlową; prace biurowe; administrowanie działalności handlowej i doradztwo w zakresie zarządzania; usługi agencji pośrednictwa pracy i wynajem pracowników; doradztwo w zakresie zarządzania personelem, selekcja i nabór pracowników, w szczególności poszukiwanie i proces selekcji personelu fachowego i na stanowiska kierownicze oraz organizacja wydarzeń związanych z zatrudnieniem; usługi pośrednictwa pracy; oddelegowywanie pracowników do pracy tymczasowej”;
– klasa 41: „nauczanie; szkolenie, instruktaż, doskonalenie i poradnictwo zawodowe; organizowanie seminariów i kongresów oraz kursów korespondencyjnych; publikowanie i wydawanie książek, gazet i magazynów; rozrywka; działalność sportowa i kulturalna”.
9 Sprzeciw dotyczył wszystkich towarów i usług objętych zgłoszeniem znaku towarowego.
10 Decyzją z dnia 23 stycznia 2007 r. Wydział Sprzeciwów, opierając się na słownym znaku towarowym meeting metro, uwzględnił sprzeciw w całości ze względu na istnienie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd w odniesieniu do wszystkich rozpatrywanych towarów i usług. Wydział Sprzeciwów stwierdził identyczność lub podobieństwo rozpatrywanych towarów i usług oraz wskazał, że oznaczenia meeting metro i Metromeet są podobne, ponieważ zawierają elementy „metro” i „meet”, a składnik „meeting” jest jedynie imiesłowem elementu „meet”. Odwrócona kolejność elementów „metro” z jednej strony i elementów „meet” lub „meeting” z drugiej strony nie kompensuje istniejących między tymi oznaczeniami podobieństw na płaszczyznach wizualnej i fonetycznej. Pod względem koncepcyjnym omawiane oznaczenia zawierają ten sam przekaz.
11 W dniu 14 marca 2007 r. CBT Comunicación Multimedia wniosła do OHIM na podstawie art. 57–62 rozporządzenia nr 40/94 (obecnie art. 58–64 rozporządzenia nr 207/2009) odwołanie od decyzji Wydziału Sprzeciwów.
12 Decyzją z dnia 12 czerwca 2008 r. (zwaną dalej „zaskarżoną decyzją”) Pierwsza Izba Odwoławcza uwzględniła odwołanie i uchyliła decyzję Wydziału Sprzeciwów. Izba Odwoławcza uznała w szczególności, że towary i usługi objęte zgłoszeniem i te oznaczone wcześniejszymi znakami towarowymi są albo identyczne, albo podobne, oraz że kolidujące ze sobą oznaczenia są podobne jedynie w niewielkim stopniu. Izba Odwoławcza wykluczyła jednak prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd, ponieważ docelowy krąg odbiorców natychmiast zrozumie, że wspólny tym oznaczeniom element „metro” stanowi odniesienie do metrologii lub „Metrologie” w języku niemieckim. Wspomniany krąg odbiorców, składający się ze specjalistów, którzy są szczególnie uważni przy zakupie rozpatrywanych towarów lub usług, dostrzeże związek z metrologią. Ponadto istniejące między spornymi znakami różnice wizualne są bardzo istotne.
Żądania stron
13 Skarżąca wnosi do Sądu o:
– stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji i odrzucenie zgłoszenia nr 3740529 wspólnotowego znaku towarowego Metromeet;
– obciążenie OHIM kosztami postępowania, w tym kosztami poniesionymi w związku z postępowaniem w sprawie sprzeciwu oraz postępowaniem przed Izbą Odwoławczą.
14 OHIM wnosi do Sądu o:
– oddalenie skargi;
– obciążenie skarżącej kosztami postępowania.
W przedmiocie dopuszczalności dokumentu przedstawionego po raz pierwszy w postępowaniu przed Sądem
15 Skarżąca wydaje się opierać na badaniach przeprowadzonych jesienią 2007 r. przez ośrodek badania opinii publicznej, z których wynika, że 70% respondentów w Niemczech kojarzy słowo „metro” ze skarżącą, natomiast 10% z systemem kolei podziemnej za granicą.
16 Należy w tym miejscu przypomnieć, że skarga do Sądu ma na celu kontrolę zgodności z prawem decyzji izb odwoławczych OHIM w rozumieniu art. 63 rozporządzenia nr 40/94 (obecnie art. 65 rozporządzenia nr 207/2009). Zadaniem Sądu nie jest zatem ponowne badanie stanu faktycznego w świetle dowodów przedstawionych po raz pierwszy w postępowaniu przed nim. Dopuszczenie takich dowodów byłoby bowiem niezgodne z art. 135 § 4 regulaminu postępowania przed Sądem, który stanowi, że pisma stron nie mogą zmieniać przedmiotu sporu przed izbą odwoławczą [wyroki Sądu: z dnia 6 marca 2003 r. w sprawie T‑128/01 DaimlerChrysler przeciwko OHIM (Calandre), Rec. s. II‑701, pkt 18; z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie T‑269/06 Rautaruukki przeciwko OHIM (RAUTARUUKKI), niepublikowany w Zbiorze, pkt 20].
17 W tych okolicznościach załącznik do skargi zawierający badania opinii publicznej, na które skarżąca wydaje się powoływać w niniejszej sprawie, należy uznać za niedopuszczalny, ponieważ badania te nie były przedmiotem rozpoznania przez Izbę Odwoławczą.
Co do istoty
18 Na wstępie należy zauważyć, że – jak to wynika z pkt 13 powyżej – w skardze skarżąca domagała się stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji i odrzucenia zgłoszenia nr 3740529 wspólnotowego znaku towarowego Metromeet. W odpowiedzi udzielonej na pytanie Sądu skarżąca wskazała, że jej żądania należy rozumieć w ten sposób, iż wnosi ona do Sądu o odrzucenie zgłoszenia i posiłkowo o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji oraz o przekazanie sprawy do OHIM celem dalszego postępowania.
19 Zgodnie z art. 44 § 1 regulaminu postępowania skarga powinna zawierać między innymi żądania skarżącego. W niniejszej sprawie należy stwierdzić, że wskazanie żądania stwierdzenia nieważności jako posiłkowego względem żądania odrzucenia zgłoszenia nie zostało dokonane w skardze, tylko w odpowiedzi skarżącej na środek organizacji postępowania. Wynika stąd, że rzeczona zmiana żądania dokonana w ramach środka organizacji postępowania winna zostać uznana za niedopuszczalną (zob. podobnie postanowienie Sądu z dnia 14 lutego 2005 r. w sprawie T‑406/03 Ravailhe przeciwko Komitetowi Regionów, Zb.Orz.SP s. I‑A‑19 i II‑79, pkt 53).
W przedmiocie pierwszej części pierwszego żądania, mającej na celu stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji
20 Skarżąca podnosi tylko jeden zarzut, dotyczący naruszenia art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94. W głównych zarysach uważa ona, że oznaczenia Metromeet i meeting metro są do siebie podobne pod względem wizualnym, fonetycznym i koncepcyjnym, co też stwierdził Wydział Sprzeciwów, ponieważ oba te oznaczenia zawierają elementy „metro” i „meet”, a przyrostek „ing” występujący w elemencie „meeting” wcześniejszego słownego znaku towarowego tworzy jedynie imiesłów słowa „meet” i nie jest w stanie wpłynąć na powstanie między tymi oznaczeniami różnic na płaszczyznach wizualnej, fonetycznej czy koncepcyjnej. Jedyna różnica, która sprowadza się do odwrócenia kolejności dwóch składników tych oznaczeń, nie wyklucza ostatecznie istnienia podobieństwa między nimi.
21 Zdaniem OHIM w przypadku omawianych oznaczeń nie istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd, ponieważ element „metro” ma charakter silnie aluzyjny i nieznacznie odróżniający. Osoby zawodowo trudniące się metrologią, skonfrontowane z towarami i usługami związanymi z tą specjalistyczną dziedziną, będą kojarzyć element „metro” z metrologią.
22 Zgodnie z art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94 w wyniku sprzeciwu właściciela wcześniejszego znaku towarowego zgłoszonego znaku towarowego nie rejestruje się, jeżeli „z powodu identyczności lub podobieństwa do wcześniejszego znaku towarowego, identyczności lub podobieństwa towarów lub usług istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd opinii publicznej [odbiorców] na terytorium, na którym wcześniejszy znak towarowy jest chroniony; prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd obejmuje również prawdopodobieństwo skojarzenia z wcześniejszym znakiem towarowym”.
23 Ponadto na podstawie art. 8 ust. 2 lit. a) ppkt (i) i (ii) rozporządzenia nr 40/94 [obecnie art. 8 ust. 2 lit. a) ppkt (i) i (ii) rozporządzenia nr 207/2009] przez wcześniejsze znaki towarowe należy rozumieć znaki towarowe zarejestrowane w państwie członkowskim, w przypadku których data zgłoszenia jest wcześniejsza od daty zgłoszenia wspólnotowego znaku towarowego.
24 Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd istnieje, jeśli krąg odbiorców może uznać, że dane towary lub usługi pochodzą z tego samego przedsiębiorstwa lub ewentualnie z przedsiębiorstw powiązanych gospodarczo [zob. wyrok Sądu z dnia 10 września 2008 r. w sprawie T‑325/06 Boston Scientific przeciwko OHIM – Terumo (CAPIO), niepublikowany w Zbiorze, pkt 70 i przytoczone tam orzecznictwo; zob. także analogicznie wyroki Trybunału: z dnia 29 września 1998 r. w sprawie C‑39/97 Canon, Rec. s. I‑5507, pkt 29; z dnia 22 czerwca 1999 r. w sprawie C‑342/97 Lloyd Schuhfabrik Meyer, Rec. s. I‑3819, pkt 17].
25 Ponadto prawdopodobieństwo wprowadzenia odbiorców w błąd należy oceniać całościowo, przy uwzględnieniu wszystkich istotnych czynników występujących w danym przypadku (zob. ww. w pkt 24 wyrok w sprawie CAPIO, pkt 71 i przytoczone tam orzecznictwo; zob. także analogicznie wyrok Trybunału z dnia 11 listopada 1997 r. w sprawie C‑251/95 SABEL, Rec. s. I‑6191, pkt 22; ww. w pkt 24 wyroki: w sprawie Canon, pkt 16; w sprawie Lloyd Schuhfabrik Meyer, pkt 18).
26 Owa całościowa ocena prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd zakłada pewną współzależność branych pod uwagę czynników, w szczególności między podobieństwem znaków towarowych a podobieństwem oznaczonych towarów lub usług. W związku z tym niski stopień podobieństwa oznaczonych towarów lub usług może być kompensowany wysokim stopniem podobieństwa znaków towarowych i odwrotnie [wyrok Trybunału z dnia 13 września 2007 r. w sprawie C‑234/06 Il Ponte Finanziaria przeciwko OHIM, Zb.Orz. s. I‑7333, pkt 48; wyrok Sądu z dnia 23 października 2002 r. w sprawie T‑6/01 Matratzen Concord przeciwko OHIM – Hukla Germany (MATRATZEN), Rec. s. II‑4335, pkt 25; zob. także analogicznie ww. w pkt 24 wyrok w sprawie Canon, pkt 17]. Współzależność pomiędzy tymi czynnikami została wyrażona w motywie siódmym rozporządzenia nr 40/94, zgodnie z którym pojęcie podobieństwa należy interpretować w odniesieniu do prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd, którego ocena zależy od wielu czynników, a w szczególności od rozpoznawalności znaku towarowego na rynku, mogącego powstać skojarzenia ze znakiem używanym lub zarejestrowanym i stopnia podobieństwa między znakiem towarowym a oznaczeniem oraz między oznaczonymi towarami lub usługami (zob. ww. w pkt 24 wyrok w sprawie CAPIO, pkt 72 i przytoczone tam orzecznictwo).
27 Co więcej, całościowa ocena w zakresie dotyczącym wizualnego, fonetycznego lub koncepcyjnego podobieństwa kolidujących ze sobą oznaczeń powinna opierać się na wywieranym przez nie całościowym wrażeniu, przy szczególnym uwzględnieniu ich elementów odróżniających i dominujących. W istocie z art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94, w którym użyto sformułowania „istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia odbiorców w błąd”, wynika, że sposób postrzegania znaków towarowych przez przeciętnego konsumenta danej kategorii towarów lub usług odgrywa decydującą rolę w całościowej ocenie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd. Przeciętny konsument postrzega zwykle znak towarowy jako całość i nie dokonuje analizy jego poszczególnych detali (zob. ww. w pkt 24 wyrok w sprawie CAPIO, pkt 73 i przytoczone tam orzecznictwo; zob. także analogicznie ww. w pkt 25 wyrok w sprawie SABEL, pkt 23).
28 Na potrzeby całościowej oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd przeciętnego konsumenta danej kategorii towarów uważa się za właściwie poinformowanego, dostatecznie uważnego i rozsądnego. Ponadto należy wziąć pod uwagę fakt, że przeciętny konsument rzadko kiedy ma możliwość bezpośredniego porównania poszczególnych znaków i w tym zakresie musi ufać ich niedoskonałemu obrazowi zachowanemu w pamięci. Należy również pamiętać, że poziom uwagi przeciętnego konsumenta może różnić się w zależności od kategorii danych towarów lub usług [wyroki Sądu: z dnia 23 października 2002 r. w sprawie T‑104/01 Oberhauser przeciwko OHIM – Petit Liberto (Fifties), Rec. s. II‑4359, pkt 28; z dnia 30 czerwca 2004 r. w sprawie T‑186/02 BMI Bertollo przeciwko OHIM – Diesel (DIESELIT), Zb.Orz. s. II‑1887, pkt 38; zob. także analogicznie ww. w pkt 24 wyrok w sprawie Lloyd Schuhfabrik Meyer, pkt 26].
29 W niniejszej sprawie wcześniejszymi znakami towarowymi, przez wzgląd na które została wydana zaskarżona decyzja, są krajowe znaki towarowe zarejestrowane w Niemczech. Zatem, jak trafnie stwierdziła Izba Odwoławcza w pkt 34 i 39 zaskarżonej decyzji, badanie należy ograniczyć do terytorium Niemiec.
30 Warto również wskazać, że właściwy krąg odbiorców – na co słusznie wskazała Izba Odwoławcza w pkt 22 zaskarżonej decyzji – składa się ze specjalistów z zakresu metrologii oraz z podmiotów świadczących usługi w tej dziedzinie, ponieważ rozpatrywane towary i usługi dotyczą wyłącznie metrologii. Wbrew twierdzeniom skarżącej nie można skutecznie utrzymywać, że rozpatrywane towary i usługi są skierowane do ogółu odbiorców ze względu na codzienne wykorzystanie przyrządów pomiarowych takich jak zegarki, miarki, wagi, pojemniki z miarką czy termometry. W istocie żaden z towarów i żadna z usług objętych zgłoszeniem wspólnotowego znaku towarowego nie ma związku z przyrządami pomiarowymi, do których odnosi się skarżąca.
31 To właśnie w świetle powyższych rozważań należy przeprowadzić analizę dokonanej przez Izbę Odwoławczą oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd w przypadku kolidujących ze sobą oznaczeń.
W przedmiocie podobieństwa towarów i usług
32 W tym względzie należy stwierdzić, że zajęte przez Izbę Odwoławczą w zaskarżonej decyzji – w pkt 23–29 w odniesieniu do znaku meeting metro i w pkt 41–45 w odniesieniu do znaku METRO – stanowisko winno zostać podtrzymane. Dodatkowo należy zauważyć, że skarżąca w żaden sposób nie zakwestionowała ustaleń dokonanych przez Izbę Odwoławczą w zakresie identyczności lub podobieństwa rozpatrywanych towarów i usług.
W przedmiocie podobieństwa oznaczeń
33 Warto przypomnieć, że – jak już wskazano w pkt 27 powyżej – całościową ocenę prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd w zakresie, w jakim dotyczy ona wizualnego, fonetycznego lub koncepcyjnego podobieństwa rozpatrywanych znaków, należy oprzeć na wywieranym przez nie całościowym wrażeniu, ze szczególnym uwzględnieniem ich elementów odróżniających i dominujących [zob. wyrok Sądu z dnia 14 października 2003 r. w sprawie T‑292/01 Phillips‑Van Heusen przeciwko OHIM – Pash Textilvertrieb und Einzelhandel (BASS), Rec. s. II‑4335, pkt 47; ww. w pkt 24 wyrok w sprawie CAPIO, pkt 88 i przytoczone tam orzecznictwo; zob. analogicznie ww. w pkt 25 wyrok w sprawie SABEL, pkt 23].
34 Z orzecznictwa wynika także, że dwa znaki towarowe są podobne, jeżeli z punktu widzenia właściwego kręgu odbiorców są one przynajmniej częściowo identyczne w jednym lub kilku z ich istotnych aspektów (ww. w pkt 26 wyrok w sprawie MATRATZEN, pkt 30; ww. w pkt 24 wyrok w sprawie CAPIO, pkt 89; zob. także analogicznie ww. w pkt 25 wyrok w sprawie SABEL, pkt 23).
35 W pierwszym rzędzie przedmiotem porównania winny być następujące oznaczenia:
Wcześniejszy krajowy znak towarowy | Zgłoszony wspólnotowy znak towarowy |
| 
|
36 Po pierwsze, w ramach porównania wizualnego należy stwierdzić, że zgłoszony znak towarowy jest znakiem graficznym zawierającym element słowny, który składa się z dziewięciu liter zapisanych standardowym krojem pisma. Należy jednak zauważyć, że dwie litery „e” są umieszczone nieco poniżej pozostałych liter oraz że ostatnia z nich zapisana jest w lustrzanym odbiciu. Ponadto element graficzny tworzony przez przechylony kwadrat z wpisanym weń okręgiem umieszczony jest powyżej dwóch ostatnich liter „e”. Element „metro” w zgłoszonym znaku towarowym jest podkreślony. Natomiast wcześniejszy słowny znak towarowy składa się z dwóch słów, zawierających odpowiednio siedem i pięć liter, a zatem łącznie z dwunastu liter.
37 Bezsporne jest, że zgłoszony znak towarowy składa się z dwóch elementów, „metro” i „meet”, które występują również w odwróconej kolejności we wcześniejszym znaku towarowym, ponieważ słowo „meeting” może z łatwością zostać uznane przez właściwy krąg odbiorców za imiesłów słowa „meet”.
38 W tym zakresie warto przypomnieć, że samo odwrócenie kolejności elementów w znaku nie może prowadzić do stwierdzenia braku podobieństwa wizualnego [wyrok Sądu z dnia 11 czerwca 2009 r. w sprawie T‑67/08 Hedgefund Intelligence przeciwko OHIM – Hedge Invest (InvestHedge), niepublikowany w Zbiorze, pkt 35].
39 Między rozpatrywanymi znakami można jednak dostrzec różnice wynikające z obecności elementu graficznego tworzonego przez kwadrat, ze szczególnego rozmieszczenia w zgłoszonym znaku towarowym dwóch ostatnich liter „e”, jak również z istnienia pewnej rozbieżności między elementami „meet” i „meeting”. Sformułowany przez Izbę Odwoławczą w pkt 30 zaskarżonej decyzji wniosek, zgodnie z którym oznaczenia są podobne pod względem wizualnym jedynie w niewielkim stopniu, winien zatem zostać podtrzymany.
40 Po drugie, w odniesieniu do podobieństwa fonetycznego należy zauważyć, że z powodu odwrócenia kolejności dwóch elementów tworzących omawiane oznaczenia oraz ze względu na to, że słowo „meet” ma nieco odmienną postać we wcześniejszym znaku towarowym (meeting), oznaczenia te są wymawiane w różny sposób. Zważywszy jednak na identyczność pierwszego elementu zgłoszonego znaku towarowego z ostatnim elementem wcześniejszego znaku towarowego oraz na podobieństwo w wymowie elementów „meet” i „meeting”, między tymi dwoma oznaczeniami rozpatrywanymi jako całość istnieje pewne podobieństwo fonetyczne. Okoliczność, że elementy słowne są wymawiane w odwrotnej kolejności, nie stoi na przeszkodzie temu, by oznaczenia były ogólnie podobne (zob. podobnie ww. w pkt 38 wyrok w sprawie InvestHedge, pkt 39). Wynika z tego, że nie można się przychylić do sformułowanego przez Izbę Odwoławczą w pkt 31 zaskarżonej decyzji wniosku, zgodnie z którym rozpatrywane znaki nie są podobne pod względem fonetycznym.
41 Po trzecie, co się tyczy porównania na płaszczyźnie koncepcyjnej, zważywszy na to, że rozpatrywane oznaczenia są stosowane do towarów i usług związanych z metrologią, oraz biorąc pod uwagę docelowy krąg odbiorców, złożony ze specjalistów w dziedzinie metrologii, należy stwierdzić, że będą one postrzegane przez wspomnianych odbiorców nie tylko, jak to wynika z pkt 32 zaskarżonej decyzji, jako nawiązanie do metrologii, ale również – wbrew temu, co wynika z pkt 33 i 34 wspomnianej decyzji – jako odniesienie do spotkań osób zainteresowanych tą nauką, co zostało również odnotowane przez Wydział Sprzeciwów w jego decyzji. Powyższe stwierdzenie wynika z tego, że słowo „meeting” stanowi część potocznego słownictwa w języku niemieckim, tak więc dany krąg odbiorców zrozumie wyraz „meet”. W rezultacie między rozpatrywanymi oznaczeniami istnieje oczywisty związek, ponieważ pojęcia, do których odsyłają, są identyczne.
W przedmiocie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd
42 Należy przypomnieć, że prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd występuje, gdy stopień podobieństwa rozpatrywanych znaków towarowych i stopień podobieństwa towarów lub usług oznaczonych tymi znakami są łącznie wystarczająco wysokie (ww. w pkt 26 wyrok w sprawie MATRATZEN, pkt 45).
43 W tym zakresie należy stwierdzić, że element „metro”, chociaż nie ma charakteru opisowego, nie może zostać uznany za wysoce odróżniający w odniesieniu do towarów i usług związanych z metrologią i skierowanych do odbiorców wyspecjalizowanych w tej dziedzinie. Ponadto nawet jeżeli drugi element omawianych oznaczeń może być postrzegany jako odróżniający, to należy stwierdzić, że wyrazy „meet” i „meeting”, mimo że nie są identyczne, są podobne, ponieważ ze względu na obecność w jednym z tych oznaczeń imiesłowu mamy tu do czynienia z dwiema różnymi formami gramatycznymi tego samego słowa.
44 Warto w tym miejscu przypomnieć, że także w przypadku kręgu odbiorców składającego się ze specjalistów należy brać pod uwagę okoliczność, iż przeciętny konsument rzadko kiedy ma możliwość bezpośredniego porównania poszczególnych znaków towarowych i w tym zakresie musi ufać ich niedoskonałemu obrazowi zachowanemu w pamięci (ww. w pkt 24 wyrok w sprawie Lloyd Schuhfabrik Meyer, pkt 26; wyrok Sądu z dnia 12 listopada 2008 r. w sprawie T‑7/04 Shaker przeciwko OHIM – Limiñana y Botella (Limoncello della Costiera Amalfitana shaker), Zb.Orz. s. II‑3085, pkt 30). Poza tym fakt, że rozpatrywane towary i usługi nie są nabywane ani świadczone z codzienną lub cotygodniową częstotliwością zwiększa możliwość, że docelowy krąg odbiorców zostanie wprowadzony w błąd przez niedoskonały obraz konfiguracji tych znaków zachowany w pamięci [zob. podobnie wyrok Sądu z dnia 23 października 2002 r. w sprawie T‑388/00 Institut für Lernsysteme przeciwko OHIM – Educational Services (ELS), Rec. s. II‑4301, pkt 76].
45 Ponadto należy przypomnieć, że przyznanie wcześniejszemu znakowi towarowemu nieznacznie odróżniającego charakteru nie stoi na przeszkodzie stwierdzeniu prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd. W istocie bowiem, chociaż w ramach oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd trzeba brać pod uwagę charakter odróżniający wcześniejszego znaku towarowego, to stanowi on tylko jeden z elementów, które należy rozważyć przy dokonywaniu tej oceny. A zatem nawet gdy wcześniejszy znak towarowy ma charakter nieznacznie odróżniający, prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd może zaistnieć w szczególności z powodu podobieństwa oznaczeń i podobieństwa danych towarów lub usług [zob. wyrok Sądu z dnia 13 grudnia 2007 r. w sprawie T‑134/06 Xentral przeciwko OHIM – Pages jaunes (PAGESJAUNES.COM), Zb.Orz. s. II‑5213, pkt 70 i przytoczone tam orzecznictwo].
46 Zważywszy na to, że z jednej strony rozpatrywane towary i usługi są w części identyczne i w części co najmniej podobne, a z drugiej strony sporne oznaczenia wykazują, choć niewielkie, podobieństwa wizualne i fonetyczne oraz tożsamość pod względem koncepcyjnym, należy stwierdzić, że między tymi oznaczeniami nie istnieje wystarczająca różnica, aby w przypadku omawianych znaków można było wykluczyć wszelkie prawdopodobieństwo wprowadzenia odbiorców w błąd.
47 Wbrew temu, co stwierdziła Izba Odwoławcza w pkt 37 zaskarżonej decyzji, żaden z elementów nie pozwala na przyjęcie, że rozpatrywane towary lub usługi są zwykle nabywane po zasięgnięciu informacji na ich temat, w związku z czym różnicom wizualnym należałoby przypisać duże znaczenie. W istocie nabycie rozpatrywanych towarów lub świadczenie rozpatrywanych usług może być skutkiem ustnej rekomendacji, a konsument, skonfrontowany z dwoma omawianymi oznaczeniami, z łatwością może, ze względu na zachowany w pamięci niedoskonały obraz spornych znaków, pomylić towar lub usługę oznaczone poleconym znakiem towarowym z tymi oznaczonymi drugim ze spornych znaków.
48 W tych okolicznościach należy uwzględnić jedyny zarzut skarżącej i w konsekwencji stwierdzić nieważność zaskarżonej decyzji, bez potrzeby dokonywania porównania zgłoszonego znaku towarowego z wcześniejszym znakiem METRO.
W przedmiocie drugiej części pierwszego żądania, mającej na celu odmowę rejestracji zgłoszonego znaku towarowego
49 W odniesieniu do drugiej części pierwszego żądania należy stwierdzić, że w okolicznościach niniejszej sprawy stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji wystarczająco zabezpiecza interesy skarżącej, bez konieczności wypowiadania się w przedmiocie żądania skarżącej mającego na celu odmowę rejestracji zgłoszonego znaku towarowego. Takie żądanie stanowi jedynie konsekwencję stwierdzenia nieważności wspomnianej decyzji, a zatem wpisuje się w ramy środków podejmowanych w celu zastosowania się do orzeczenia sądu Unii, zgodnie z art. 63 ust. 6 rozporządzenia nr 40/94 (obecnie art. 65 ust. 6 rozporządzenia nr 207/2009) [zob. podobnie wyroki Sądu: z dnia 27 lutego 2002 w sprawie T‑106/00 Streamserve przeciwko OHIM (STREAMSERVE), Rec. s. II‑723, pkt 17; z dnia 12 stycznia 2006 r. w sprawie T‑147/03 Devinlec przeciwko OHIM – TIME ART (QUANTUM), Zb.Orz. s. II‑11, pkt 113].
W przedmiocie kosztów
50 Zgodnie z art. 87 § 2 regulaminu postępowania kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ OHIM przegrał sprawę, należy – zgodnie z żądaniem skarżącej – obciążyć go kosztami postępowania.
51 Ponadto skarżąca wniosła o obciążenie OHIM kosztami poniesionymi przez nią w związku z postępowaniem w sprawie sprzeciwu i postępowaniem przed Izbą Odwoławczą. W tym względzie należy przypomnieć, że zgodnie z art. 136 § 2 regulaminu postępowania niezbędne koszty poniesione przez strony w związku z postępowaniem przed Izbą Odwoławczą uznaje się za koszty podlegające zwrotowi. Nie dotyczy to jednak kosztów poniesionych w związku z postępowaniem przed Wydziałem Sprzeciwów. W rezultacie żądanie skarżącej mające na celu obciążenie OHIM kosztami postępowania administracyjnego przed Wydziałem Sprzeciwów musi zostać uznane za niedopuszczalne [wyrok Sądu z dnia 10 grudnia 2008 r. w sprawie T‑290/07 MIP Metro przeciwko OHIM – Metronia (METRONIA), niepublikowany w Zbiorze, pkt 60].
Z powyższych względów
SĄD (ósma izba)
orzeka, co następuje:
1) Stwierdza się nieważność decyzji Pierwszej Izby Odwoławczej Urzędu Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) (OHIM) z dnia 12 czerwca 2008 r. (sprawa R 387/2007‑1) dotyczącej postępowania w sprawie sprzeciwu między MIP Metro Group Intellectual Property GmbH & Co. KG a CBT Comunicación Multimedia, SL.
2) OHIM zostaje obciążony kosztami postępowania.
Martins Ribeiro | Papasavvas | Dittrich |
Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 25 czerwca 2010 r.
Podpisy