WYROK SĄDU PIERWSZEJ INSTANCJI (druga izba)
z dnia 12 września 2007 r.(*)
EFOGR – Sekcja Gwarancji – Wydatki wykluczone z finansowania wspólnotowego – Rośliny uprawne – Oliwa z oliwek – Audyt finansowy – Okres 24 miesięcy
W sprawie T‑243/05
Republika Grecka, reprezentowana przez G. Kanellopoulosa oraz E. Svolopoulou, działających w charakterze pełnomocników,
strona skarżąca,
przeciwko
Komisji Wspólnot Europejskich, reprezentowanej przez H. Tserepę-Lacombe oraz L. Visaggia, działających w charakterze pełnomocników, wspieranych przez adwokata N. Korogiannakisa,
strona pozwana,
mającej za przedmiot wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji Komisji nr 2005/354/WE z dnia 29 kwietnia 2005 r. wyłączającej z finansowania wspólnotowego niektóre wydatki poniesione przez państwa członkowskie z tytułu Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR) (Dz.U. L 112, str. 14) w takim zakresie, w jakim wyłącza ona niektóre wydatki poniesione przez Republikę Grecką w sektorach roślin uprawnych i oliwy z oliwek, a także w dziedzinie audytu finansowego,
SĄD PIERWSZEJ INSTANCJI WSPÓLNOT EUROPEJSKICH (druga izba),
w składzie: J. Pirrung, prezes, N.J. Forwood i S. Papasavvas, sędziowie,
sekretarz: C. Kantza, administrator,
uwzględniając procedurę pisemną i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 20 marca 2007 r.,
wydaje następujący
Wyrok
Ramy prawne
1 Rozporządzenie Rady (EWG) nr 729/70 z dnia 21 kwietnia 1970 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej (Dz.U. L 94, str. 13), z ostatnimi zmianami wprowadzonymi rozporządzeniem Rady (WE) nr 1287/95 z dnia 22 maja 1995 r. (Dz.U. L 125, str. 1), ustanowiło ogólne zasady finansowania wspólnej polityki rolnej. Rozporządzenie Rady (WE) nr 1258/99 z dnia 17 maja 1999 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej (Dz.U. L 160, str. 103) zastąpiło rozporządzenie nr 729/70 i znajduje zastosowanie do wydatków dokonanych począwszy od dnia 1 stycznia 2000 r.
2 Zgodnie z art. 1 ust. 2 lit. b) oraz art. 3 ust. 1 rozporządzenia nr 729/70, jak również zgodnie z art. 1 ust. 2 lit. b) oraz art. 2 ust. 2 rozporządzenia nr 1258/99 Sekcja Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR) finansuje w ramach wspólnej organizacji rynków rolnych interwencje podjęte zgodnie z zasadami wspólnotowymi i mające na celu ustabilizowanie rynków rolnych.
3 Zgodnie z art. 5 ust. 2 lit. c) rozporządzenia nr 729/70 oraz art. 7 ust. 4 rozporządzenia nr 1258/99 Komisja podejmuje decyzję o wykluczeniu wydatków z finansowania wspólnotowego, jeśli stwierdzi, że wydatki te nie zostały dokonane zgodnie z przepisami Wspólnoty. Dokonując oszacowania kwot, jakie należy wykluczyć, bierze ona pod uwagę rodzaj i wagę naruszenia, jak również stratę finansową poniesioną przez Wspólnotę.
4 Artykuł 5 ust. 2 lit. c) akapit piąty rozporządzenia nr 729/70 przewiduje, że „[o]dmowa finansowania nie może dotyczyć wydatków dokonanych wcześniej niż 24 miesiące przed pisemnym zawiadomieniem zainteresowanego państwa członkowskiego przez Komisję o wynikach kontroli [Komisji]”. Artykuł 7 ust. 4 akapit piąty rozporządzenia nr 1258/1999 zawiera identyczny przepis.
5 Zasady procedury rozliczania rachunków EFOGR pozostają określone w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1663/95 z dnia 7 lipca 1995 r. ustanawiającym szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (EWG) nr 729/70 w odniesieniu do procedury rozliczania rachunków Sekcji Gwarancji EFOGR (Dz.U. L 158, str. 6), zmienionym w szczególności rozporządzeniem Komisji (WE) nr 2245/1999 z dnia 22 października 1999 r. (Dz.U. L 273, str. 5).
6 Artykuł 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1663/95 stanowi:
„W przypadku gdy w wyniku dochodzenia Komisja uznaje, że wydatki nie zostały dokonane zgodnie z regułami wspólnotowymi, powiadamia ona zainteresowane państwo członkowskie o wynikach swojej kontroli i określa środki naprawcze, które należy podjąć w celu zagwarantowania przestrzegania tych zasad w przyszłości.
Informacja odnosi się do niniejszego rozporządzenia. Państwo członkowskie przekazuje swoją odpowiedź w terminie dwóch miesięcy, a Komisja może odpowiednio zmienić swoje stanowisko. W uzasadnionych przypadkach Komisja może przedłużyć dopuszczalny termin na udzielenie odpowiedzi.
Po wygaśnięciu terminu na udzielenie odpowiedzi Komisja zaprasza państwo członkowskie na dwustronne rozmowy, podczas których strony usiłują doprowadzić do porozumienia co do środków, które mają zostać przedsięwzięte, [a także co do] oceny wagi naruszenia, jak również straty finansowej poniesionej przez Wspólnotę. Po rozmowach i po upływie wszelkich wyznaczonych przez Komisję terminów następujących po tych rozmowach, po konsultacji z państwem członkowskim w sprawie dostarczenia dodatkowych informacji lub, w przypadku gdy państwo członkowskie nie przyjmuje zaproszenia w terminie wyznaczonym przez Komisję, po upływie tego terminu, Komisja oficjalnie powiadamia państwo członkowskie o swoich wnioskach, powołując się na decyzję Komisji 94/442/WE. Bez uszczerbku dla przepisów akapitu czwartego niniejszego ustępu informacja ta zawiera ocenę wszystkich wydatków, które Komisja zamierza wykluczyć na podstawie art. 5 ust. 2 lit. c) rozporządzenia […] nr 729/70.
Państwo członkowskie powiadamia Komisję w możliwie najkrótszym terminie o środkach naprawczych przyjętych w celu zapewnienia zgodności z regułami wspólnotowymi i o dacie ich wejścia w życie. Komisja przyjmuje w odpowiednim przypadku jedną lub więcej decyzji na mocy art. 5 ust. 2 lit. c) rozporządzenia […] nr 729/70 w celu wyłączenia wydatków dokonanych w sposób niezgodny z regułami wspólnotowymi, do daty wejścia w życie środków [naprawczych]”.
7 Wytyczne w zakresie stosowania korekt ryczałtowych zostały określone w dokumencie Komisji nr VI/5330/97 z dnia 23 grudnia 1997 r. zatytułowanym „Wytyczne dotyczące obliczania skutków finansowych podczas przygotowania decyzji o rozliczaniu rachunków Sekcji Gwarancji EFOGR” (zwanym dalej „dokumentem nr VI/5330/97”). Gdy informacje uzyskane podczas dochodzenia nie pozwalają na oszacowanie strat poniesionych przez Wspólnotę w oparciu o ekstrapolację tych strat przy użyciu środków statystycznych lub poprzez odniesienie do innych sprawdzalnych danych, można wówczas rozważyć zastosowanie korekty ryczałtowej. Wysokość stosowanej korekty wynosi zazwyczaj, w zależności od stopnia zagrożenia wystąpienia strat, 2%, 5%, 10% lub 25% zadeklarowanych wydatków.
Okoliczności powstania sporu
8 Decyzją nr 2005/354/WE z dnia 29 kwietnia 2005 r. wyłączającą z finansowania wspólnotowego niektóre wydatki poniesione przez państwa członkowskie z tytułu Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR) (Dz.U. L 112, str. 14, zwaną dalej „zaskarżoną decyzją”) Komisja wykluczyła z finansowania wspólnotowego, w stosunku do Republiki Greckiej w sektorach roślin uprawnych i oliwy z oliwek, a także w dziedzinie audytu finansowego, kwotę 26 437 135,76 EUR w odniesieniu do lat budżetowych 1996–1998, 2001 i 2002.
9 Przyczyny korekt finansowych dokonanych przez Komisję zostały streszczone w raporcie zbiorczym AGRI‑64241-2004 z dnia 31 października 2004 r. w sprawie wyników kontroli dotyczących rozliczania rachunków Sekcji Gwarancji EFOGR, na podstawie art. 5 ust. 2 lit. c) rozporządzenia (EWG) nr 729/70 i art. 7 ust. 4 rozporządzenia nr 1258/1999 w odniesieniu do refundacji wywozowych, owoców i warzyw, produktów mlecznych, składowania w magazynach publicznych, premii zwierzęcych, roślin uprawnych, oliwy z oliwek i tłuszczów, rozwoju obszarów wiejskich i opóźnień płatności (zwanym dalej „raportem zbiorczym”).
10 Skarga niniejsza dotyczy trzech rodzajów korekt:
– korekty ryczałtowej w wysokości 5% dotyczącej roślin uprawnych z tytułu niewystarczającego poziomu gwarancji prawidłowości wniosków, tj. korekty w wysokości 25 361 283 EUR w odniesieniu do roku budżetowego 2002;
– korekty dokładnej o całkowitej wysokości 200 146,68 EUR dotyczącej oliwy z oliwek z tytułu opóźnień w wycofywaniu akredytacji oraz odstąpienia od wymierzania sankcji z tytułu jakości w odniesieniu do lat budżetowych 1996–1998;
– korekty dokładnej w wysokości 488 788,96 EUR z tytułu niedotrzymania terminów płatności (audyt finansowy) w odniesieniu do roku budżetowego 2001, która dzieli się na 455 070,44 EUR dotyczących pomocy w odniesieniu do wyki i 33 718,52 EUR dotyczących pomocy od hektara w odniesieniu do ryżu.
Przebieg postępowania i żądania stron
11 Pismem złożonym w sekretariacie Sądu Pierwszej Instancji w dniu 30 czerwca 2005 r. Republika Grecka wniosła niniejszą skargę.
12 Republika Grecka wnosi do Sądu o:
– stwierdzenie nieważności lub, tytułem żądania ewentualnego, zmianę zaskarżonej decyzji;
– obciążenie Komisji kosztami postępowania.
13 Komisja wnosi do Sądu o:
– oddalenie skargi;
– obciążenie Republiki Greckiej kosztami postępowania.
W przedmiocie zasadności skargi
14 Niniejsza skarga dotyczy trzech interwencji sfinansowanych przez EFOGR, tj. interwencji w odniesieniu do roślin uprawnych, do oliwy z oliwek oraz do audytu finansowego. Sąd oceni zasadność zarzutów podniesionych przez Republikę Grecką w tym właśnie porządku, rozróżniając pomiędzy tymi trzema interwencjami.
W przedmiocie roślin uprawnych
Uregulowania wspólnotowe
15 Rozporządzenie Rady (EWG) nr 3508/92 z dnia 27 listopada 1992 r. ustanawiające zintegrowany system zarządzania i kontroli pewnych systemów pomocy Wspólnoty (Dz.U. L 355, str. 1), zmienione rozporządzeniem Rady (WE) nr 1593/2000 z dnia 17 lipca 2000 r. (Dz.U. L 182, str. 4) przewiduje, że każde państwo członkowskie ustanawia taki system (zwany dalej „zintegrowanym systemem”), mający zastosowanie w szczególności do systemu wsparcia dla producentów pewnych roślin uprawnych.
16 Zgodnie z art. 1 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 3508/92 zintegrowany system stosuje się, między innymi, do pomocy przewidzianych rozporządzeniem Rady (EWG) nr 1765/92 z dnia 30 czerwca 1992 r. ustanawiającym system wsparcia dla producentów pewnych roślin uprawnych (Dz.U. L 181, str. 12), zastąpionym z dniem 1 lipca 2000 r. przez rozporządzenie Rady (WE) nr 1251/1999 z dnia 17 maja 1999 r. ustanawiające system wsparcia dla producentów niektórych roślin uprawnych (Dz.U. L 160, str. 1)
17 Zgodnie z art. 2 rozporządzenia nr 3508/92:
„Zintegrowany system zawiera następujące elementy:
a) skomputeryzowaną bazę danych;
b) system identyfikacji działek rolnych;
c) system identyfikacji i rejestracji zwierząt;
d) wnioski o przyznanie pomocy;
e) zintegrowany system kontroli”.
18 Artykuł 7 rozporządzenia nr 3508/92 uściśla, iż zintegrowany system „obejmuje wszystkie złożone wnioski o przyznanie pomocy, w szczególności w odniesieniu do kontroli administracyjnych, kontroli na miejscu oraz, w danym przypadku, weryfikacji poprzez lotniczą lub satelitarną teledetekcję”.
19 Zgodnie z art. 8 rozporządzenia nr 3508/92:
„1. Państwa członkowskie przeprowadzają kontrole administracyjne wniosków o przyznanie pomocy.
2. Kontrole administracyjne uzupełniane są przez kontrole na miejscu obejmujące reprezentatywną grupę gospodarstw rolnych. Dla ogółu tych kontroli państwa członkowskie opracowują plan wyboru grupy gospodarstw.
3. Każde państwo członkowskie wyznacza organ odpowiedzialny za koordynację kontroli przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu.
4. Organy państwowe mogą, przy spełnieniu warunków, które zostaną określone, wykorzystywać teledetekcję do ustalania powierzchni działek rolnych, identyfikacji upraw i weryfikacji ich statusu.
[…]”.
20 Artykuł 13 ust. 1 rozporządzenia nr 3508/92, zmieniony rozporządzeniem Rady (WE) nr 2466/96 z dnia 17 grudnia 1996 r. (Dz.U. L 335, str. 1), stanowi, że zintegrowany system stosuje się od dnia 1 lutego 1993 r. w odniesieniu do wniosków o przyznanie pomocy, alfanumerycznego systemu identyfikacji i rejestracji bydła oraz zintegrowanego systemu kontroli, o którym mowa w art. 7, a najpóźniej od dnia 1 stycznia 1997 r. w odniesieniu do pozostałych elementów, o których mowa w art. 2.
21 Szczegółowe zasady stosowania zintegrowanego systemu zostały określone w odniesieniu do lat budżetowych, których dotyczy zaskarżona decyzja, przez rozporządzenie Komisji (EWG) nr 3887/92 z dnia 23 grudnia 1992 r. w sprawie szczegółowych zasad stosowania zintegrowanego systemu w odniesieniu do pewnych systemów pomocy wspólnotowej (Dz.U. L 391, str. 36), zmienione rozporządzeniem Komisji (WE) nr 2801/99 z dnia 21 grudnia 1999 (Dz.U. L 340 str. 29).
22 Artykuły 6 i 7 rozporządzenia nr 3887/92 przewidują szczegółowe zasady kontroli, które mają być przeprowadzone przez organy państw członkowskich.
Raport zbiorczy
23 W dniach 6–9 sierpnia 2001 r. służby Komisji przeprowadziły w Grecji inspekcje w sprawie wdrożenia instrumentów koniecznych do zapewnienia legalności i prawidłowości płatności w sektorze roślin uprawnych.
24 Według punktu B.7.1.1 raportu zbiorczego Grecja nie wdrożyła, w stosunku do roku zbiorów 2001, ani zintegrowanego systemu, ani procedury akredytacyjnej, zgodnie z którą Ministerstwo Rolnictwa miało, od dnia 16 października 1995 r., doprowadzić do przeprowadzenia wszelkich koniecznych kontroli przed dokonaniem płatności dla beneficjentów. Komisja wskazuje, że instytucja odpowiedzialna za płatności (Gedidagep) dokonywała pomimo to tych płatności, nie dysponując dowodami o uprzedniej weryfikacji wniosków przez inne służby, a w szczególności przez niektóre prefektury.
25 W przedmiocie wdrożenia zintegrowanego systemu ten sam punkt raportu zbiorczego podkreśla, że system identyfikacji działek rolnych (zwany dalej „SIDR”) (zob. pkt 17 powyżej), który powinien być wprowadzony w dniu 1 stycznia 1997 r. (zob. pkt 20 powyżej), nie był wciąż gotowy w 2003 r., i że tylko 67,5% obszarów pod uprawę roślin uprawnych oraz roślin paszowych zostało zidentyfikowanych w SIDR za pomocą działek referencyjnych na podstawie ortofotografii. W związku z powyższym według Komisji znacząca cześć gruntów, wynosząca 28,2% rozpatrywanych obszarów, została zidentyfikowana przy pomocy nieodpowiednich narzędzi, podczas gdy 4,3% obszarów nie zostało w ogóle zidentyfikowanych.
26 Zgodnie z raportem zbiorczym kontrole przeprowadzone na miejscu były niewystarczającej jakości, a ponadto dotyczyły małej próbki wniosków, w związku z czym były niewystarczające, żeby zapewnić możliwość odpowiedniej weryfikacji, czy kwalifikują się one do przyznania pomocy w 100% przypadków, lub żeby zapobiec nieprawidłowej kumulacji pomocy. Aby były skuteczne, inspekcje metodą tradycyjną muszą być przeprowadzone przed zbiorami albo tuż po nich. Jako że większa część upraw zbierana jest pomiędzy końcem maja a początkiem lipca, Komisja wskazuje, że władze greckie nie mogły zagwarantować w roku 2001 zachowania warunków, na jakich pomoc jest udzielana, ponieważ 28% inspekcji metodą tradycyjną odbyło się po dniu 31 sierpnia. Według Komisji, okoliczność ta ma szczególne znaczenie dla upraw pszenicy durum, która jest zbierana w lipcu, a reprezentuje od 40% do 50% powierzchni gruntów pod rośliny uprawne w Grecji. W raporcie zbiorczym Komisja ukazuje również uchybienia w zakresie jakości kontroli poprzez teledetekcję (opóźnienia w zawieraniu umów, a także w wizytach kontrolnych i w zakresie przekazywania wyników do administracji, nieaktualność zdjęć, niezachowanie zaleceń dotyczących tolerancji technicznej).
27 W przedmiocie procedury akredytacyjnej Komisja ujawnia niezadowalającą sytuację w prefekturach, zwłaszcza w zakresie organizacji personelu, przeprowadzania kontroli oraz wykonywania zadań powierzonych związkowym organizacjom rolników.
W przedmiocie zarzutu pierwszego dotyczącego braku właściwości ratione temporis Komisji
– Argumenty stron
28 Rząd grecki wspomina najpierw ograniczenie ustanowione przepisami przywołanymi w pkt 4 powyżej. Podkreśla następnie, że art. 8 ust. 1 akapit pierwszy rozporządzenia nr 1663/95 określa treść pisemnego powiadomienia, poprzez które Komisja powiadamia państwa członkowskie o wynikach swoich kontroli. Rząd grecki zauważa także, że ten sam przepis przewidywał, przed zmianami wprowadzonymi rozporządzeniem nr 2245/1999, że powiadomienie, o którym mowa, powinno zawierać ocenę wydatków, które Komisja zamierzała wykluczyć na podstawie art. 5 ust. 2 lit. c) rozporządzenia nr 729/70 i art. 7 ust. 4 akapit piąty rozporządzenia nr 1258/1999.
29 Istotnie, ograniczenie przewidziane przepisanymi, o których mowa w pkt 4 powyżej, ma na celu ochronę państw członkowskich przed brakiem pewności prawa, który miałby miejsce, gdyby Komisja mogła podważać wydatki dokonane wiele lat przed przyjęciem decyzji odnośnie do ich zgodności z zasadami wspólnotowymi. Ponadto ograniczenie to ma na celu zwiększenie przejrzystości postępowania poprzez poinformowanie państwa członkowskiego w odpowiednim czasie o ocenie straty finansowej, a także o zamierzonej korekcie. Ważna rola państw członkowskich w postępowaniu rozliczania rachunków EFOGR uzasadnia ich prawo do pełnej informacji na różnych stadiach postępowania i do przedstawienia za każdym razem swoich uwag.
30 W związku z powyższym rząd grecki uważa, że należy sprawdzić, czy każde powiadomienie dokonane z tytułu art. 8 ust. 1 akapit pierwszy rozporządzenia nr 1663/95 spełnia wymogi tego przepisu. W tym kontekście, według interpretacji rządu greckiego, wyrażenie „ocen[a] każdego wydatku, którego wykluczenie [Komisja] może zaproponować”, oznacza, że wskazanie kwoty danego wydatku w postaci liczbowej nie jest konieczne i wystarczy wskazanie elementów pozwalających na oszacowanie tej kwoty przynajmniej w przybliżeniu.
31 Zmiana art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1663/95 przez rozporządzenie nr 2245/1999 nie podważa przedstawionego powyżej stanowiska. Przemieszczenie obowiązku oszacowania korekty finansowej nie dowodzi bowiem woli prawodawcy, by zlikwidować ochronę państw członkowskich, o której mowa w pkt 29 powyżej. Wprost przeciwnie, intencją prawodawcy było włączenie opinii zainteresowanego państwa członkowskiego do procedury rozliczania rachunków EFOGR. W związku z tym powiadomienie, które nie zawierałoby oceny wydatków, które Komisja zamierza wykluczyć, nie może stanowić początku okresu 24 miesięcy przewidzianego w rozporządzeniach nr 729/70 i 1258/1999. Według orzecznictwa okres ten rozpoczyna się od momentu drugiego powiadomienia przewidzianego w art. 8 ust. 1 akapit trzeci rozporządzenia nr 1663/95, ponieważ to w tym powiadomieniu Komisja odnosi się do wydatków, które zamierza wykluczyć.
32 W niniejszej sprawie pismo z dnia 16 lutego 2004 r. stanowi pierwsze powiadomienie, w którym Komisja dokonała oceny wydatków, których wykluczenie proponowała. Wynika z tego, iż Komisja nie była właściwa, ratione temporis, do nałożenia korekty w odniesieniu do wydatków dokonanych przed dniem 16 lutego 2002 r. W związku z tym należy stwierdzić nieważność zaskarżonej decyzji w takim zakresie, w jakim nakłada ona w sektorze roślin uprawnych korektę finansową w stosunku do wydatków dotyczących roku zbiorów 2001.
33 Komisja ze swojej strony neguje, iż miałaby po raz pierwszy powiadomić o wynikach swoich kontroli w piśmie z dnia 16 lutego 2004 r. Utrzymuje, że powiadomienia tego dokonała już w dwóch pismach z dnia 1 marca 2002 r. i z dnia 21 sierpnia 2002 r., spełniających wymogi art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1663/95.
34 Poza tym art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1663/95, zmieniony rozporządzeniem nr 2245/1999, nie nakłada już wymogu dokonania przez Komisję oceny wydatków, które zamierza wykluczyć w powiadomieniu dla państw członkowskich. Powiadomienie to spełnia funkcję ostrzegawczą. Co więcej, należy rozróżnić pomiędzy „powiadomieniem o wynikach”, o którym mowa w art. 8 ust. 1 akapit pierwszy rozporządzenia nr 1663/95, a „oficjalnym powiadomieniem o wnioskach” przewidzianym początkowo w akapicie drugim tego przepisu, a następnie, po zmianach wprowadzonych przez rozporządzenie nr 2245/1999, w akapicie trzecim. Powiadomienie o wynikach nie musi spełniać tak ścisłych wymogów formalnych jak oficjalne powiadomienie o wnioskach. Komisja uważa więc, w przeciwieństwie do stanowiska rządu greckiego, że pisma z dnia 1 marca 2002 r. oraz z dnia 21 sierpnia 2002 r. spełniały wymogi stosujące się do powiadomień o wynikach kontroli.
35 Opierając się na wykładni literalnej art. 7 ust. 4 akapit piąty rozporządzenia nr 1258/1999 oraz art. 8 ust. 1 akapit pierwszy rozporządzenia nr 1663/95, Komisja stwierdza, iż okres 24 miesięcy rozpoczyna się od pisma, którym powiadamia ona o wynikach swoich kontroli. Poza tym, ten ostatni przepis ma na celu lepszą ochronę praw proceduralnych państw członkowskich. W związku z tym argumenty rządu greckiego oparte na orzecznictwie, które powstało pod rządami dawnego brzmienia art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1663/95, nie mogą być uwzględnione.
– Ocena Sądu
36 Z utrwalonego orzecznictwa wynika, iż art. 5 ust. 2 lit. c) rozporządzenia nr 729/70 oraz art. 7 ust. 4 akapit piąty rozporządzenia nr 1258/1999 z jednej strony i art. 8 ust. 1 akapit pierwszy rozporządzenia nr 1663/95 z drugiej strony dotyczą tego samego stadium procedury rozliczania rachunków EFOGR, tj. wysłania przez Komisję do państwa członkowskiego pierwszego powiadomienia po zakończeniu przeprowadzonych kontroli. Artykuł 8 ust. 1 akapit pierwszy rozporządzenia nr 1663/95 uściśla więc treść pisemnego zawiadomienia, o którym mowa w art. 5 ust. 2 lit. b) rozporządzenia nr 729/70 i w art. 7 ust. 4 akapit piąty rozporządzenia nr 1258/1999 (wyroki Trybunału z dnia 24 stycznia 2002 r. w sprawie C–170/00 Finlandia przeciwko Komisji, Rec. str. I–1007, pkt 26 i 27; z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie C–158/00 Luksemburg przeciwko Komisji, Rec. str. I–5373, pkt 23 i z dnia 24 lutego 2005 r. w sprawie C–300/02 Grecja przeciwko Komisji, Zb.Orz. str. I–1341, pkt 68).
37 Przed zmianami wprowadzonymi przez rozporządzenie nr 2245/1999 art. 8 ust. 1 akapit pierwszy rozporządzenia nr 1663/95 przewidywał, że omawiane powiadomienie powinno wskazywać środki naprawcze, które należy podjąć w celu zagwarantowania przestrzegania odpowiednich zasad w przyszłości, a także ocenę wydatków, które Komisja zamierza wykluczyć, oraz zawierać odniesienie do rozporządzenia nr 1663/95 (wyroki Finlandia przeciwko Komisji, ww. w pkt 36, pkt 26; Luksemburg przeciwko Komisji, ww. w pkt 36, pkt 23 i Grecja przeciwko Komisji, ww. w pkt 36, pkt 69).
38 Jednakże obowiązek zawarcia przez Komisję oceny wydatków, które zmierza wykluczyć, w powiadomieniu, które wysyła do danego państwa członkowskiego z tytułu art. 8 ust. 1 akapit pierwszy rozporządzenia nr 1663/95, został uchylony rozporządzeniem nr 2245/1999. Od tamtej pory, zgodnie z art. 8 ust. 1 akapit trzeci rozporządzenia nr 1663/95 ze zmianami, ocena ta powinna figurować w piśmie wysyłanym po rozmowach dwustronnych.
39 Rząd grecki nie kwestionuje, że Komisja nie ma już obowiązku dokonywania oceny wydatków, które mają być wykluczone, w pierwszym piśmie wysyłanym w wyniku dochodzenia. Twierdzi jednakże, że o ile Komisja musi odtąd dokonywać tej oceny w drugim piśmie, które wysyła po rozmowach dwustronnych, a przed procedurą mediacyjną, to wysłanie tego właśnie pisma powinno być uznane za początek okresu 24 miesięcy. Na poparcie tego stanowiska rząd grecki przywołuje brzmienie ww. wyroków, zgodnie z którym jeśli Komisja nie przestrzega obowiązków, które na siebie nałożyła rozporządzeniem nr 1663/95, to może to, w zależności od wagi, pozbawić znaczenia gwarancje proceduralne przyznane państwom członkowskim na mocy przepisów rozporządzeń nr 729/70 i 1258/1999, które ograniczają w czasie wydatki, co do których może nastąpić odmowa finansowania przez EFOGR.
40 Jeśli więc powiadomienie o ocenie wydatków, które mają być wykluczone, stanowi część „gwarancji proceduralnych przyznanych państwom członkowskim na mocy art. 5 ust. 2 lit. c) rozporządzenia nr 729/70 i art. 7 ust. 4 akapit piąty rozporządzenia nr 1258/1999”, to według rządu greckiego należy stwierdzić, że okres 24 miesięcy powinien być liczony od momentu, w którym to powiadomienie zostało dokonane.
41 Argumentacja rządu greckiego nie może zostać uwzględniona. Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 5 ust. 2 lit. c) rozporządzenia nr 729/70, jak również z art. 7 ust. 4 akapit piąty rozporządzenia nr 1258/1999 okres 24 miesięcy powinien być liczony od momentu, w którym Komisja powiadamia zainteresowane państwo członkowskie o wynikach kontroli, tj. o wynikach inspekcji na miejscu przeprowadzonych przez służby Komisji w państwach członkowskich (ww. w pkt 27 wyrok Finlandia przeciwko Komisji, pkt 36).
42 Rozporządzenia nr 729/70 i 1258/1999 nie zawierają więc w żaden sposób wymogu, żeby Komisja przedstawiła ocenę wydatków, które zamierza wykluczyć, po to, aby okres 24 miesięcy mógł się rozpocząć. Wymóg ten był jedynie przewidziany w rozporządzeniu nr 1663/95 przed zmianami wprowadzonymi rozporządzeniem nr 2245/1999. W związku z tym gwarancja proceduralna w postaci okresu 24 miesięcy przyznana przez ww. przepisy rozporządzeń nr 729/70 i 1258/1999 jest jedynie związana z powiadomieniem o wynikach kontroli Komisji, a nie z oceną wydatków, które zamierza ona wykluczyć. W rzeczy samej, to te wyniki stanowią podstawę dla jakiejkolwiek korekty i to o nich powinno być powiadomione państwo członkowskie tak wcześnie, jak to tylko możliwe, aby mogło ono jak najszybciej zaradzić stwierdzonym uchybieniom i w konsekwencji uniknąć nowych korekt w przyszłości.
43 Wynika z tego, że nawet jeśli ocena wydatków, które mają być wykluczone, dokonuje się od tej pory w drugim powiadomieniu wysyłanym przez Komisję do zainteresowanego państwa członkowskiego w wyniku rozmów dwustronnych, to okres 24 miesięcy powinien wciąż być liczony, zgodnie z rozporządzeniami nr 729/70 i 1258/1999, począwszy od pierwszego powiadomienia, które przedstawia wyniki kontroli.
44 Takie stanowisko nie narusza praw proceduralnych, na które powołuje się rząd grecki. W istocie, decyzje w zakresie rozliczeń rachunków EFOGR są podejmowane w wyniku procedury kontradyktoryjnej, w której państwa członkowskie dysponują wszelkimi koniecznymi gwarancjami, by przedstawić swoje stanowisko (wyrok z dnia 29 stycznia 1998 r. w sprawie C‑61/95 Grecja przeciwko Komisji, Rec. str. I–207, pkt 39). W szczególności od wejścia w życie rozporządzenia nr 2245/1999 państwa członkowskie mają zawsze możliwość przedstawienia swojego stanowiska co do ustaleń Komisji w wyniku kontroli w piśmie przewidzianym w tym celu w art. 8 ust. 1. akapit drugi rozporządzenia nr 1663/95, ze zmianami, a także podczas późniejszych rozmów dwustronnych. W odniesieniu do zamierzonych korekt, o których państwa członkowskie są po raz pierwszy powiadomione w piśmie wysłanym po rozmowach dwustronnych, mają one możliwość przedstawienia swojego stanowiska podczas kolejnych stadiów procedury, a zwłaszcza poprzez zwrócenie się w tym względzie do organu mediacyjnego.
45 W tych okolicznościach nie można uznać, że, jak utrzymuje rząd grecki, państwa członkowskie znajdują się w stanie nieznośnej niepewności, gdy Komisja nie informuje ich już w pierwszym powiadomieniu o swojej ocenie odnośnie do wydatków, które zamierza wykluczyć z finansowania wspólnotowego. W istocie, nawet przed zmianą rozporządzenia nr 1663/95 ocena tych wydatków, której Komisja dokonała już w pierwszym powiadomieniu, nie była ostateczna i podlegała w związku z tym rewizji w świetle odpowiedzi udzielonych przez państwo członkowskie podczas procedury administracyjnej. Tak długo, jak ostateczna korekta nie zostaje ustalona, niepewność co do jej wysokości jest więc nieodłącznym elementem każdej procedury zakładającej kontakty dwustronne poprzedzające przyjęcie ostatecznej decyzji.
46 W związku z powyższym to pismo wysłane z tytułu art. 8 ust. 1 akapit pierwszy rozporządzenia nr 1663/95 ze zmianami stanowi początek okresu 24 miesięcy. W niniejszej sprawie Komisja powiadomiła władze greckie o wynikach swoich kontroli w pismach z dnia 1 marca 2002 r. i z dnia 21 sierpnia 2002 r. Ponieważ zastosowana korekta ryczałtowa dotyczyła wyłącznie wydatków roku budżetowego 2002, została ona dokonana zgodnie z okresem 24 miesięcy przewidzianym w art. 7 ust. 4 akapit piąty rozporządzenia nr 1258/1999. Pierwszy zarzut należy więc oddalić.
W przedmiocie zarzutu drugiego, dotyczącego naruszenia prawa i błędu co do okoliczności faktycznych, a także niewystarczającego uzasadnienia
– Argumenty stron
47 Po pierwsze rząd grecki stwierdza, że SIDR nie stanowi kontroli, lecz środek kontrolny.
48 Po drugie 67,5% gruntów należycie zidentyfikowanych jako grunty pod uprawę roślin uprawnych oraz roślin paszowych odpowiada w rzeczywistości 70,5% obszarów, w stosunku do których dokonano płatności. W istocie władze greckie nie dokonały żadnych płatności w stosunku do 4,3% gruntów, które nie zostały zidentyfikowane (zob. pkt 25 powyżej). Ten element jest istotny, gdyż podważa on jeden z argumentów, na których Komisja oparła sporną korektę.
49 Po trzecie rząd grecki wskazuje, że system alfanumeryczny obowiązujący przed przyjęciem SIDR opierał się na elementach (plany i dokumenty katastralne, mapy itd.) odpowiadających tym, na podstawie których 28,2% zadeklarowanych powierzchni gruntów zostało zidentyfikowanych (zob. pkt 25 powyżej).
50 Po czwarte władze greckie przeprowadziły przed wdrożeniem SIDR wszelkiego rodzaju kontrole (kontrole na miejscu, kontrole przekrojowe etc.) na podstawie alfanumerycznego systemu identyfikacji działek, którego wiarygodność nie wzbudzała wątpliwości i który został jedynie ulepszony przez SIDR.
51 Wynika z tego, iż jeśli chodzi o rok zbiorów 2001, SIDR został zastosowany w stosunku do 70% zadeklarowanych powierzchni gruntów, a w stosunku do reszty władze greckie zastosowały system, który, choć nie był zgodny z SIDR, to był w pełni wiarygodny i sprawny. Wszystkie płatności dokonane w stosunku do roku zbiorów 2001 były więc objęte wiarygodnym i sprawnym systemem kontroli.
52 Rząd grecki nie zgadza się z zastrzeżeniem, jakoby Gedidagep miał kontynuować dokonywanie płatności, nie dysponując dowodami poświadczającymi weryfikację odnośnych wniosków przez inne służby, a zwłaszcza przez niektóre prefektury (zob. pkt 24 powyżej). Podkreślając rygorystyczny charakter procedury rozliczania rachunków EFOGR, rząd grecki zaznacza, iż Gedidagep jako jednostka ministerstwa rolnictwa oraz instytucja płatnicza został w trakcie 2001 r. zastąpiony przez Opekepe, o czym Komisja była poinformowana.
53 Według rządu greckiego należy więc stwierdzić nieważność zaskarżonej decyzji w takim zakresie, w jakim nakłada ona omawianą korektę finansową.
54 Według Komisji rząd grecki przyznaje, że SIDR nie był operacyjny, ale twierdzi, że władze greckie stosowały inne systemy kontroli odpowiednie ich zdaniem do osiągnięcia tego samego rezultatu. Jednakże zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, nawet w przypadku zorganizowania kontroli alternatywnych, państwa członkowskie są zobowiązane do stosowania szczególnych środków kontrolnych ustanowionych przez rozporządzenie bez potrzeby oceny, czy ewentualnie zastosowany inny system kontroli byłby bardziej skuteczny.
55 W związku z powyższym, nawet przyznawszy, że władze greckie nie dokonały płatności w stosunku do 4,3% niezidentyfikowanych obszarów, zidentyfikowanie 28,2% obszarów przy pomocy systemu niezgodnego z SIDR, a ponadto niewiarygodnego, uzasadniałoby w pełni zastosowaną korektę ryczałtową. Poza tym, aby zapewnić dokładność jego wyników, SIDR powinien być zastosowany w stosunku do ogółu obszarów.
56 Co do dokładnej nazwy instytucji odpowiedzialnej za płatności, Komisja podkreśla, że ten element jest bez znaczenia, a także, że Opekepe zastąpiło Gedidagep z dniem 3 września 2001 r., podczas gdy wspomniane dochodzenie miało miejsce w sierpniu 2001 r.
– Ocena Sądu
57 Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, aby wykazać naruszenie zasad wspólnej organizacji rynków rolnych, Komisja nie jest obowiązana wykazywać w sposób wyczerpujący braku dostatecznej kontroli ze strony organów krajowych lub nieprawidłowości w przedkładanych przez nie danych liczbowych, lecz powinna wskazać dowody uzasadniające jej poważną i uzasadnioną wątpliwość co do tej kontroli czy tychże danych liczbowych. Zdjęcie z Komisji tego obowiązku dowodowego uzasadnione jest faktem, iż to właśnie państwo członkowskie jest w najlepszej sytuacji, by zgromadzić i zweryfikować dane niezbędne do dokonania rozliczenia rachunków EFOGR, i na nim ciąży w związku z tym obowiązek przedstawienia jak najbardziej szczegółowego i pełnego dowodu rzeczywistego przebiegu przeprowadzanych przezeń kontroli, danych liczbowych, a w razie konieczności nieprawdziwości twierdzeń Komisji (wyrok Trybunału z dnia 11 stycznia 2001 r. w sprawie C–247/98 Grecja przeciwko Komisji, Rec. str. I‑1, pkt 7–9; z dnia 6 marca 2001 r. w sprawie C–278/98 Niderlandy przeciwko Komisji, Rec. str. I‑1501, pkt 39–41, i z dnia 19 czerwca 2003 r. w sprawie C–329/00 Hiszpania przeciwko Komisji, Rec. str. I‑6103, pkt 68).
58 W niniejszej sprawie należy więc sprawdzić, czy rząd grecki wykazał nieprawdziwość oceny Komisji lub brak zagrożenia wystąpienia strat lub nieprawidłowości dla EFOGR (zob. podobnie wyrok Trybunału z dnia 24 lutego 2005 r. w sprawie C–318/02 Niderlandy przeciwko Komisji, niepublikowany w Zbiorze, pkt 36) na podstawie wiarygodnego i skutecznego systemu kontroli (zob. podobnie ww. w pkt 36 wyrok z dnia 24 lutego 2005 r. Grecja przeciwko Komisji, pkt 95).
59 Argument oparty na tym, jaki dokładnie procent obszarów był objęty przez SIDR, należy rozważyć łącznie z argumentem odnoszącym się do użycia wiarygodnego i sprawnego systemu alfanumercznego innego niż SIDR do identyfikacji 28,2% zadeklarowanych gruntów. Należy podkreślić w tym względzie, że w przypadku gdy rozporządzenie ustanawia szczególne środki kontroli, państwa członkowskie są zobowiązane do ich stosowania, przy czym nie jest konieczne badanie zasadności ich argumentu, zgodnie z którym ewentualnie zastosowany inny system kontroli miałby być bardziej skuteczny (wyrok Trybunału z dnia 21 marca 2002 r. w sprawie C–130/99 Hiszpania przeciwko Komisji, Rec. str. I‑3005, pkt 87, i z dnia 9 września 2004 r. w sprawie C–332/01 Grecja przeciwko Komisji, Zb.Orz. str. I‑7699, pkt 62).
60 W związku z powyższym, zakładając nawet, że alternatywne kontrole zostały zorganizowane, okoliczność ta nie jest w stanie zmienić oceny Komisji, która opiera się na niezastosowaniu SIDR, czego zresztą rząd grecki nie kwestionuje. W konsekwencji odpowiedź na pytanie, czy SIDR został zastosowany w stosunku do 67,5% czy też do 70,5% gruntów, nie ma decydującego znaczenia, gdyż nie obejmował on istotnej części przedmiotowych obszarów.
61 Należy ponadto przypomnieć o znaczeniu, jakie przedstawia wdrożenie zintegrowanego systemu. W istocie identyfikacja działek rolnych, jeszcze nie w pełni dokończona w Grecji, sama w sobie stanowi kluczowy element prawidłowego zastosowania regulacji związanej z wielkością gruntów. Brak wiarygodnego systemu identyfikacji działek sam w sobie mieści podwyższone zagrożenie wystąpienia straty dla budżetu wspólnotowego (ww. w pkt 36 wyrok Trybunału z dnia 24 lutego 2005 r. w sprawie Grecja przeciwko Komisji, pkt 97, i wyrok Trybunału z dnia 17 marca 2005 r. w sprawie C–285/03, niepublikowany w Zbiorze, pkt 62).
62 Odnośnie do zastąpienia Gedidagep przez Opekepe należy stwierdzić, że rząd grecki nie wykazał, w jaki sposób rzekomy błąd co do nazwy instytucji odpowiedzialnej za płatności mógł mieć wpływ na zasadność zastrzeżeń podniesionych przez Komisję.
63 Ponieważ rząd grecki nie zdołał wykazać nieprawdziwości oceny Komisji ani braku skutków stwierdzonych nieprawidłowości dla budżetu wspólnotowego, drugi zarzut należy oddalić.
W przedmiocie zarzutu trzeciego dotyczącego naruszenia dokumentu nr VI/5330/97 i zasady proporcjonalności, błędu co do okoliczności faktycznych i niewystarczającego uzasadnienia w stosunku do wysokości omawianej korekty ryczałtowej
– Argumenty stron
64 Rząd grecki odwołuje się do argumentów przedstawionych powyżej w pkt 48–50, dodając, że należy także wziąć pod uwagę trudności wynikające ze znacznego rozdrobnienia działek rolnych oraz postępy poczynione od 2001 r. SIDR obejmuje dziś bowiem 90% powierzchni kraju.
65 Odnośnie do inspekcji metodą tradycyjną (zob. pkt 26 powyżej) rząd grecki podkreśla, że dotyczyły one ponad 10% wniosków o pomoc, a więc większej proporcji niż wymagają tego uregulowania wspólnotowe. Co więcej, ponad 200 000 ha tych obszarów stanowiły rośliny jare (kukurydza), które są zbierane do połowy jesieni, co tłumaczy możliwość przeprowadzania inspekcji po dniu 31 sierpnia. Ciepły i suchy klimat panujący w Grecji ułatwia zresztą utrzymanie pozostałości po uprawach w stanie pozwalającym stosunkowo na ich identyfikację przez dość długi okres czasu, co pozwala na identyfikację upraw pszenicy durum. W przypadku przeprowadzania kontroli po zbiorach właściwe władze zwróciłyby się do producentów o powstrzymanie się od niszczenia pozostałości po uprawach w celu dokończenia inspekcji. Zastosowanie korekty ryczałtowej nie może więc być uzasadnione lub skutecznie oparte na zastrzeżeniu Komisji dotyczącym inspekcji metodą tradycyjną.
66 Odnośnie do kontroli poprzez teledetekcję (zob. pkt 26 powyżej) rząd grecki utrzymuje, że opóźnienia wynikłe z procedur przetargowych nie mogą wypaczyć wyników kontroli, i w związku z tym nie stanowią rzeczywistego zagrożenia dla EFOGR. Teledetekcja odbywa się bowiem na podstawie zdjęć satelitarnych zrobionych przed zbiorami i na różnych stadiach rozwoju.
67 Jeśli chodzi o dopuszczalną tolerancję techniczną (zob. pkt 26 powyżej), rząd grecki zauważa, że została ona ustalona na mniej więcej 3 m w następstwie dochodzenia i zgodnie ze specyfikacjami technicznymi stworzonymi we współpracy ze Wspólnym Centrum Badawczym w Isprze (dokument z dnia 24 listopada 2000 r.). Ponadto tolerancja ta, która została zastosowana w stosunku do ortofotografii z lat 1996–1998, ma przewagę nad tolerancją ustaloną na mniej więcej 5 m., która zostałaby zastosowana, gdyby władze użyły zdjęć satelitarnych.
68 Jeśli chodzi o aktualność ortofotografii z lat 1996–1998, Komisja sama przyznała w piśmie z dnia 21 sierpnia 2002 r., że wiek 5 lat uważa się za zadowalający. Zastosowanie korekty ryczałtowej nie może więc być uzasadnione lub skutecznie oparte na zastrzeżeniach dotyczących kontroli poprzez teledetekcję, a korekta ta jest tak czy inaczej obarczona brakiem uzasadnienia.
69 W drugiej kolejności rząd grecki podnosi, że korekta nieprzekraczająca 2% zadeklarowanych wydatków byłaby zgodna z zasadą proporcjonalności.
70 Ze swojej strony Komisja podtrzymuje swoją argumentację przedstawioną powyżej w pkt 55. SIDR stanowi kluczowy element systemu kontroli, a Republika Grecka nie spełniła wymogów przewidzianych w uregulowaniach wspólnotowych co do liczby, częstotliwości i rygoru tych kontroli.
71 Komisja nie kwestionuje postępów zrealizowanych do dnia dzisiejszego (zob. pkt 64 powyżej), lecz podkreśla, że dotyczą one okresów późniejszych niż ten, o którym mowa.
72 Odnośnie do argumentów dotyczących możliwości przeprowadzania kontroli po zakończeniu zbiorów (zob. pkt 65 powyżej) Komisja utrzymuje, iż działka nie dostarcza już wtedy wystarczająco dokładnych informacji co do produkcji. Komisja podkreśla, że omawiane środki wsparcia opierają się na produkcji, a nie na powierzchni upraw. Poza tym pszenica durum, której zbiory mają miejsce w okolicach końca lipca i początku sierpnia, stanowi większą część upraw.
73 Komisja potwierdza, że akceptuje ona tolerancję w przybliżeniu 3 m, ale uściśla, że nie podniosła w niniejszej sprawie zastrzeżenia w tym względzie. Jej zastrzeżenie dotyczy tolerancji 5% dla co najmniej 50% kontrolowanych obszarów. Tolerancja ta jest przewidziana w dokumencie roboczym nr VI/8388/94 dotyczącym zaleceń dla kontroli obszarów na miejscu i jest wspomniana w dokumencie z dnia 24 listopada 2000 r. wydanym przez Wspólne Centrum Badawcze (zob. pkt 67 powyżej).
74 Odnośnie do aktualności ortofotografii Komisja uściśla, iż akceptuje ona ortofotografie mające do 5 lat na potrzeby utworzenia SIDR, ale kontrole na miejscu wymagają zdjęć z tego samego roku. Istotnie, według Komisji zarchiwowane ortofotografie mogą służyć pomiarom w ramach SIDR. Natomiast użycie starych ortofotografii w celu rejestracji zbiorów odnoszących się do późniejszego roku budżetowego jest oczywiście niemożliwe. Mając na względzie okoliczność, iż pomoc przewidziana przez rozporządzenia nr 1765/92 i 1251/1999 jest obliczana na podstawie produkcji, Komisja uważa, że stwierdzenie, że na konkretnej działce prowadzone były określone uprawy w danym roku zbiorów, ma podstawowe znaczenie. A stwierdzenie to może być jedynie oparte na zdjęciach z tego samego roku zbiorów.
– Ocena Sądu
75 W odniesieniu do ponowionego argumentu dotyczącego tego, jaki dokładnie procent obszarów był objęty przez SIDR, a także zastosowania innych alternatywnych metod kontrolnych, należy odesłać do analizy przeprowadzonej powyżej w pkt 59 i 60.
76 Zresztą w wyrokach z dnia 24 lutego 2005 r. w sprawie Grecja przeciwko Komisji, ww. w pkt 36 (pkt 97 i 100) i z dnia 17 marca 2005 r. w sprawie Grecja przeciwko Komisji, ww. w pkt 61 (pkt 62–64) Trybunał uznał, że niewprowadzenie zintegrowanego systemu samo w sobie uzasadniało zastosowanie korekty ryczałtowej w wysokości 5% bez potrzeby szczegółowego badania zagadnień jakości kontroli poprzez teledetekcję oraz ilości kontroli przeprowadzonych na miejscu.
77 Argument podniesiony przez rząd grecki w trakcie rozprawy, iż w świetle postępów we wprowadzaniu zintegrowanego systemu Sąd powinien wycofać się z powyższych wniosków, nie może zostać uwzględniony. W istocie, zakładając nawet, że ulepszenia w funkcjonowaniu zintegrowanego systemu zostały wykazane, rząd grecki nie może utrzymywać, że wysokość korekt, które mają być dokonane, powinna być z tego powodu zmniejszona. Pomimo tych ulepszeń, zagrożenie wystąpienia straty dla EFOGR z powodu niewprowadzenia znacznej części zintegrowanego systemu wciąż było bowiem bardzo wysokie i to od chwili upływu terminu wyznaczonego na jego wdrożenie, tj. od dnia 1 stycznia 1997 r. (wyroki z dnia 24 lutego 2005 r. w sprawie Grecja przeciwko Komisji, ww. w pkt 36, pkt 99, i z dnia 17 marca 2005 r. w sprawie Grecja przeciwko Komisji, ww. w pkt 61, pkt 63).
78 W związku z powyższym omawiana korekta ryczałtowa okazuje się być zgodna ze wskazówkami ustalonymi przez Komisję w dokumencie nr VI/5330/97. Należy więc oddalić trzeci zarzut bez potrzeby wypowiadania się na temat zasadności argumentu dotyczącego kontroli poprzez teledetekcję opartych na zdjęciach satelitarnych zrobionych przed zbiorami oraz dopuszczalnej aktualności ortofotografii.
W przedmiocie oliwy z oliwek
Uregulowania wspólnotowe
79 Ogólne zasady odnoszące się do pomocy w sektorze oliwy z oliwek zostały dla omawianych lat ustanowione przez rozporządzenie Rady (EWG) nr 3089/78 z dnia 19 grudnia 1978 r. ustanawiające ogólne zasady w sprawie pomocy w odniesieniu do konsumpcji oliwy z oliwek (Dz.U. L 369, str. 12), zmienione rozporządzeniem Rady (WE) nr 1582/96 z dnia 30 lipca 1996 r. (Dz.U. L 206, str. 13).
80 Szczegółowe zasady stosowania systemu pomocy w odniesieniu do konsumpcji oliwy z oliwek zostały dla omawianych lat ustanowione przez rozporządzenie Komisji (EWG) nr 2677/85 z dnia 24 września 1985 r. w sprawie zasad stosowania systemu pomocy w odniesieniu do konsumpcji oliwy z oliwek (Dz.U. L 254, str. 5), zmienione rozporządzeniami Komisji (WE) nr 643/93 z dnia 19 marca 1993 r. (Dz.U. L 69, str. 19) oraz (WE) nr 887/96 z dnia 15 maja 1996 r. (Dz.U. L 119, str. 16).
Raport zbiorczy
81 Mając na względzie inspekcje przeprowadzone przez Komisję w lipcu 1996 r. (w stosunku do lat budżetowych 1994 i 1995), kontrola w sektorze oliwy z oliwek ograniczyła się w tym przypadku do analizy dokumentów obejmującej liczną korespondencję pomiędzy 1999 r. a 2001 r. (pkt B.8.4.1 raportu zbiorczego). Analiza ta potwierdziła, mimo wprowadzenia znaczących ulepszeń, utrzymanie się rozmaitych problemów zidentyfikowanych w stosunku do lat budżetowych 1994 i 1995.
82 W związku z powyższym korekta dokładna o całkowitej wysokości 200 146,68 EUR została zastosowana w stosunku do lat budżetowych 1996–1998 (pkt B.8.4.3 raportu zbiorczego).
Argumenty stron
83 Rząd grecki podnosi jeden zarzut nieważności dotyczący braku właściwości ratione temporis Komisji. W istocie, odwołując się do analizy przeprowadzonej w ramach pierwszego zarzutu dotyczącego sektora roślin uprawnych, rząd grecki twierdzi, iż pismo z dnia 14 kwietnia 2004 r. stanowiło pierwsze pismo, w którym Komisja powiadomiła o omawianej korekcie. W związku z tym rząd grecki uważa, że Komisja nie mogła wykluczyć wydatków dokonanych przed dniem 14 kwietnia 2002 r., z wyjątkiem przypadku gdyby to dopiero po tej dacie władze greckie przekazały Komisji dane konieczne do oszacowania omawianej korekty. Jednakże odpowiednie dane zostały przekazane Komisji dużo wcześniej.
84 W związku z powyższym należy stwierdzić nieważność zaskarżonej decyzji w takim zakresie, w jakim nakłada ona korektę ryczałtową w sektorze oliwy z oliwek.
85 Komisja kwestionuje te argumenty. Już w piśmie z dnia 3 lipca 1998 r. Komisja wyraziła bowiem konieczność nałożenia korekt zastosowanych w stosunku do lat budżetowych 1994 i 1995 w odniesieniu do kolejnych lat budżetowych. Wadliwy charakter systemu pomocy w omawianym sektorze był stwierdzony od 1990 r. i doprowadził do nałożenia korekt w stosunku do lat budżetowych 1992–1995. Ponieważ Grecja jedynie częściowo ulepszyła swój system pomocy, omawiana korekta opiera się na tych samych okolicznościach faktycznych. Republika Grecka wiedziała o tych nieprawidłowościach od 1992 r. i nigdy ich nie kwestionowała co do istoty. Komisja ponowiła te zarzuty w piśmie z dnia 3 lipca 1998 r., a w piśmie z dnia 8 lutego 1999 r. zwróciła się do władz greckich o powiadomienie jej o środkach przedsięwziętych w tym względzie w stosunku do lat budżetowych 1996 i 1997. Komisja zwróciła się ponownie o dostarczenie informacji w zaproszeniu na spotkanie dwustronne z dnia 3 sierpnia 2001 r.
86 Tak czy inaczej korekty w stosunku do lat budżetowych 1996–1998 stanowią kontynuację korekt stosowanych od 1992 r. Republika Grecka była więc w pełni poinformowana o wspomnianej korekcie i przyznała w sposób pośredni, że jest ona zasadna.
Ocena Sądu
87 Na potrzeby analizy niniejszego zarzutu należy najpierw wziąć pod uwagę powyższe stwierdzenia w pkt 36–46. Następnie należy podkreślić, że niezależnie od odpowiedzi na pytanie, czy data, którą rząd grecki uważa za początek okresu 24 miesięcy, jest właściwa, poprzez niniejszy zarzut rząd grecki wnosi do Sądu o rozstrzygnięcie zagadnienia właściwości ratione temporis Komisji do nałożenia omawianej korekty.
88 Trzeba zaznaczyć w tym względzie, że podniesione przez strony okoliczności faktyczne procedury u podstaw tej korekty wskazują, że nawet pod rządami rozporządzenia nr 2245/1999 Komisja działała poza swoją właściwością ratione temporis.
89 W istocie, w piśmie z dnia 3 lipca 1998 r. Komisja powiadomiła władze greckie o swoim końcowym stanowisku w wyniku kontroli dotyczącej lat budżetowych 1994 i 1995. Jak wynika z pkt B.8.4.1 raportu zbiorczego oraz z pisma z dnia 3 lipca 1998 r., kontrola ta ujawniła, że ministerstwo rolnictwa nie zajęło się wnioskami oraz propozycjami sankcji sformułowanymi przez instytucję odpowiedzialną za kontrolę pomocy odnośnie do oliwy z oliwek w raportach kontrolnych wysłanych do tego ministerstwa do końca października 1994 r. W piśmie z dnia 12 stycznia 1999 r. Komisja powiadomiła władze greckie, w ramach tej samej procedury, o końcowej kwocie korekty dokładnej, która miała być zaproponowana [3 068 123 875 drachm greckich (GRD), tj. 9 004 031,91 EUR]. Jak wynika z pkt B.8.4.1 raportu zbiorczego, korekta ta została w końcu przeprowadzona.
90 Odnośnie do niniejszej procedury rozliczania rachunków EFOGR w stosunku do lat budżetowych 1996–1998, w piśmie z dnia 8 lutego 1999 r. Komisja poprosiła władze greckie o dostarczenie jej pewnych informacji co do środków naprawczych podjętych wobec przedsiębiorstw z trzeciej z pięciu kategorii wymienionych w piśmie z dnia 3 lipca 1998 r., w stosunku do których kontrole ujawniły pewne nieprawidłowości.
91 W piśmie z dnia 2 maja 2001 r., wysłanym z tytułu art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1663/95, Komisja powiadomiła państwo członkowskie o wynikach swoich kontroli w ramach dochodzenia nr 2000/11 w sprawie wydatków dokonanych tytułem pomocy w odniesieniu do konsumpcji oliwy z oliwek w stosunku do lat budżetowych 1996–1998. Komisja odwołuje się w tym względzie do pisma z dnia 8 lutego 1999 r. W piśmie z dnia 3 sierpnia 2001 r. Komisja wezwała państwo członkowskie, zgodnie z art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1663/95, na spotkanie dwustronne dotyczące w szczególności pomocy odnośnie do konsumpcji oliwy z oliwek. W końcu w piśmie z dnia 14 kwietnia 2004 r. Komisja oficjalnie powiadomiła władze greckie o swoich wnioskach oraz oszacowała wydatki, które zamierzała wykluczyć.
92 Należy uznać, że w tym przypadku to pismo z dnia 8 lutego 1999 r., a nie pismo z tytułu art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1663/95, stanowi początek nowej kontroli Komisji.
93 W tym względzie istotne jest wskazanie, że wspomniana korekta dokonana w stosunku do lat budżetowych 1996–1998 została oparta na wnioskach odnoszących się do okoliczności faktycznych późniejszych niż te, które stanowiły podstawę korekty w stosunku do lat budżetowych 1994 i 1995.
94 W rzeczy samej, z pkt B.8.4.3 raportu zbiorczego w związku z pismem Komisji z dnia 14 kwietnia 2004 r. wynika, iż omawiana korekta finansowa została przeprowadzona z dwóch powodów. Po pierwsze chodzi o opóźnienia w wycofywaniu akredytacji pewnym przedsiębiorstwom, które miało mieć miejsce w stosunku do lat budżetowych 1996 i 1997 na mocy art. 12 ust. 6 rozporządzenia nr 2677/85, zmienionego przez art. 1 rozporządzenia nr 643/93, a po drugie o brak nałożenia sankcji z powodu nieprawidłowości w zakresie jakości oliwy z oliwek na mocy art. 5 ust. 2 rozporządzenia nr 2677/85, zmienionego przez art. 1 rozporządzenia nr 887/96.
95 Jak wynika z pkt B.8.4.3 raportu zbiorczego w związku z pismem Komisji z dnia 31 października 2001 r., korekta dokonana z powodu opóźnień w wycofywaniu akredytacji jest równa wysokości pomocy bezpodstawnie pobranej przez cztery przedsiębiorstwa w latach budżetowych 1996 i 1997, których akredytacja na ten okres powinna być wycofana.
96 Ponadto z powiadomienia Komisji z dnia 14 kwietnia 2004 r. wynika, iż korekta dokonana z powodu braku nałożenia sankcji z tytułu nieprawidłowości dotyczących jakości oliwy z oliwek jest równa sankcjom finansowym, które powinny być nałożone w 38 przypadkach w latach budżetowych 1996–1998 i odjęte od wydatków EFOGR na podstawie art. 5 ust. 2 akapit trzeci rozporządzenia nr 2677/85, zmienionego ostatnio przez art. 1 rozporządzenia nr 887/96. Poza tym z powiadomienia z dnia 14 kwietnia 2004 r. wynika, iż pobranie wszystkich próbek przez władze krajowe w celu przeprowadzenia kontroli jakości odbyło się po zakończeniu roku budżetowego 1995 (15 października 1995 r.), podczas gdy fragment pisma z dnia 3 lipca 1998 r. dotyczący przedsiębiorstw z trzeciej kategorii (zob. pkt 90 powyżej) odnosi się do raportów kontrolnych sporządzonych przez władze greckie do października 1994 r.
97 W tych okolicznościach należy stwierdzić, że uchybienia leżące u podstaw omawianej korekty (brak wycofania akredytacji i nałożenia sankcji finansowych) wystąpiły po roku budżetowym 1995, który jest ostatnim rokiem objętym pierwszą kontrolą Komisji. W związku z powyższym teza, której Komisja broniła podczas rozprawy, a zgodnie z którą nie powinno się odróżniać tej kontroli od pierwszej kontroli obejmującej lata budżetowe 1994 i 1995 (zob. pkt 89 powyżej), nie może zostać uwzględniona. W istocie, należy uznać w tym przypadku, iż sprawdzając, czy władze greckie wycofały akredytacje oraz nałożyły sankcje podczas lat budżetowych 1996–1998, Komisja dokonała nowej – odrębnej od pierwszej – kontroli. Także gwarancja proceduralna wynikająca z okresu 24 miesięcy ustanowionego przez rozporządzenia nr 729/70 i 1258/1999 nie może być naruszona z tego powodu jedynie, iż wnioski z danej kontroli są częściowo analogiczne do wniosków z kontroli wcześniejszej.
98 Nie można w końcu uwzględnić argumentu Komisji, zgodnie z którym władze greckie zgodziły się w trakcie postępowania administracyjnego na możliwość zastosowania wspomnianej korekty. Okoliczność ta nie jest bowiem wystarczająca, by przyznać Komisji właściwość ratione temporis, konieczną zgodnie z rozporządzeniami nr 729/70 i 1258/1999 w celu nałożenia korekt finansowych w ramach EFOGR.
99 W tym przypadku pismo z dnia 2 maja 2001 r. wysłane z tytułu art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1663/95, zmienionego rozporządzeniem nr 2245/1999, jako pierwsze zawiera wszystkie elementy, których wymaga akapit pierwszy tego przepisu. Tak więc począwszy od tego pisma należy liczyć okres 24 miesięcy.
100 W związku z powyższym Komisja nie była właściwa ratione temporis, aby wykluczyć wydatki dokonane przed dniem 2 maja 1999 r. Należy więc stwierdzić nieważność zaskarżonej decyzji w takim zakresie, w jakim wyklucza ona z finansowania wspólnotowego wydatki związane z pomocą odnoszącą się do konsumpcji oliwy z oliwek.
W przedmiocie audytu finansowego
Uregulowania wspólnotowe
101 Na podstawie art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1251/1999 „[p]łatności [dla producentów] dokonuje się między 16 listopada a 31 stycznia po żniwach”.
102 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 296/96 z dnia 16 lutego 1996 r. w sprawie danych przekazywanych przez państwa członkowskie oraz miesięcznego księgowania wydatków finansowanych przez Sekcję Gwarancji EFOGR i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 2776/88 (Dz.U. L 39, str. 5) określa warunki, na których państwa członkowskie mogą korzystać z pokrycia poniesionych przez siebie wydatków przez Sekcję Gwarancji EFOGR.
103 Zgodnie z brzmieniem art. 4 ust. 2 rozporządzenia nr 296/96, zmienionego rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1577/2001 z dnia 1 sierpnia 2001 r. (Dz.U. L 209, str. 12):
„Zaliczki na księgowanie dla wydatków dokonanych po upływie terminów ustanowionych są redukowane następująco:
a) jeżeli wydatki dokonane po upływie terminów są równe lub mniejsze od 4% wydatków dokonanych przed upływem terminów, nie zostaje dokonana żadna redukcja, niezależnie od liczby miesięcy zaległości;
b) po przekroczeniu progu 4% wszystkie kolejne dokonane z opóźnieniem wydatki zostają zredukowane:
– do jednego miesiąca o 10%,
– do dwóch miesięcy o 25%,
– do trzech miesięcy o 45%,
– do czterech miesięcy o 70%,
– do pięciu miesięcy albo więcej o 100%.
Jednakże Komisja stosuje inną skalę czasową lub niższą redukcję, lub brak redukcji, o ile występują szczególne warunki w zarządzaniu przy niektórych środkach lub jeśli zostają przez państwa członkowskie przedstawione należyte uzasadnienia.
Redukcje określone w niniejszym artykule zostają dokonane zgodnie z zasadami ustanowionymi w art. 14 rozporządzenia (WE) nr 2040/2000”.
Raport zbiorczy
104 Według pkt C.1.1.1 raportu zbiorczego służby Komisji zbadały opóźnienia w płatnościach stwierdzone w okresie od dnia 16 października 2000 r. do dnia 15 października 2001 r. zgodnie z art. 4 rozporządzenia nr 296/96. W wyniku tej kontroli oraz rozmów dwustronnych Komisja dokonała korekty w stosunku do ośmiu pozycji budżetowych.
Argumenty stron
105 Wśród pozycji budżetowych, których dotyczyły korekty w dziedzinie audytu finansowego, rząd grecki kwestionuje korektę w wysokości 455 070,44 EUR dotyczącą pomocy w odniesieniu do wyki oraz 33 718,52 EUR dotyczącą pomocy od hektara w odniesieniu do ryżu.
106 Rząd grecki podnosi jeden zarzut nieważności dotyczący naruszenia art. 4 ust. 2 rozporządzenia nr 296/96, art. 7 ust. 4 i art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1258/1999 oraz dokumentu nr VI/5330/97, a także niewystarczającego uzasadnienia oraz błędu w zakresie okoliczności faktycznych.
107 Z ww. przepisów wynika, iż państwa członkowskie są zobowiązane do przestrzegania terminów płatności pomocy, a w przypadku ich przekroczenia poddane one zostaną stopniowanym korektom finansowym sięgającym do 100% wydatków. Jednakże w tym celu Komisja powinna po pierwsze wziąć pod uwagę stratę finansową poniesioną przez Wspólnotę z powodu nieprzestrzegania tych terminów, a po drugie powinna przestrzegać zasady proporcjonalności. Ponadto Komisja zobowiązana jest do zastosowania niższej redukcji lub do niezastosowania jej w ogóle, jeśli w zarządzaniu niektórymi działaniami występują szczególne warunki lub jeśli państwa członkowskie przedstawią należyte uzasadnienia. W związku z tym przekroczenie terminu płatności z powodu dodatkowych kontroli w przypadkach spornych lub też z powodu dokonania dodatkowych płatności w wyniku rozpatrywania sprzeciwów opartych na błędach w rejestracji w bazach danych stanowi szczególny warunek, który ma należyte uzasadnienie.
108 Władze greckie poinformowały Komisję, że opóźnienie w płatnościach było spowodowane koniecznością przeprowadzenia dodatkowych kontroli w szczególności w prefekturze Heraklionu, która jest największa w kraju, jeśli chodzi o produkcję wyki. W piśmie z dnia 26 stycznia 2001 r. władze greckie zwróciły się o przedłużenie terminu na dokonanie płatności pomocy, po to by spełnić wymogi dokumentu roboczego nr VI/7105/98 w sprawie zwiększenia ilości kontroli w przypadku stwierdzenia znacznych nieprawidłowości. W piśmie z dnia 1 lutego 2001 r. Komisja odrzuciła ten wniosek, stwierdzając jednak, że dokumenty przedstawione na jej poparcie będą wzięte pod uwagę podczas procedury rozliczania rachunków EFOGR w celu nienakładania korekty. Próg 4% przewidziany w art. 4 ust. 2 rozporządzenia 296/96 został przekroczony jedynie z powodu znacznego zwiększenia ilości kontroli przeprowadzonych przez władze prefektury Heraklionu.
109 W piśmie z dnia 6 listopada 2003 r. Komisja uznała, iż przeprowadzenie tych kontroli podlegało pod art. 4 ust. 2 lit. a) rozporządzenia nr 296/96. Komisja nie powinna była więc nałożyć żadnej korekty lub też co najmniej nałożyć korektę o mniejszej wysokości.
110 W przedmiocie korekty dotyczącej pomocy od hektara w odniesieniu do ryżu rząd grecki zauważa, iż zaobserwowane opóźnienia były spowodowane rozpatrywaniem sprzeciwów opartych na błędach w rejestracji pewnych danych w bazie danych. W odniesieniu do jednej z trzech prefektur, których ono dotyczyło, opóźnienie było spowodowane strajkiem w stowarzyszeniu spółdzielni rolniczych, a więc przypadkiem siły wyższej. W związku z tym omawiane opóźnienia były spowodowane wyjątkowymi okolicznościami mającymi na celu ochronę interesów finansowych Wspólnoty. Mając na względzie te okoliczności, rząd grecki wnosi o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji w takim zakresie, w jakim nakłada ona omawianą korektę lub też, tytułem żądania ewentualnego, o jej ograniczenie do 2% płatności dokonanych z przekroczeniem terminu.
111 Komisja odpowiada, że art. 4 ust. 2 lit. b) akapit ostatni powinien, jako przepis wprowadzający odstępstwo, podlegać ścisłej wykładni, a ciężar dowodu spoczywa na stronie, która się na ten przepis powołuje.
112 W przedmiocie pomocy w odniesieniu do wyki Komisja zauważa, iż opóźnienia w płatnościach wykraczające poza próg 4% (zob. pkt 103 powyżej) były nieuzasadnione, gdyż ten margines został przyznany, by ułatwić pogłębienie kontroli, a także przeprowadzenie kontroli dodatkowych. Wniosek o przedłużenie terminu został zresztą złożony na trzy dni przed upływem dodatkowego terminu i w związku z tym nie mógł być uwzględniony. Z dokumentu nr VI/5330/97 wynika, iż w przypadku gdy państwa członkowskie chcą uzyskać odstępstwo z powodu przeprowadzenia dodatkowych kontroli, muszą one przedstawić dowód, że sporne kwoty wykraczają poza próg 4% dokonanych wydatków. Komisja uważa, iż władze greckie nie uzasadniły należycie przekroczenia terminów, a wniosek o ich przedłużenie został tak czy inaczej złożony zbyt późno.
113 To samo dotyczy pomocy od hektara w odniesieniu do ryżu. Rząd grecki nie może powoływać się w celu uzasadnienia przekroczenia terminów na okoliczności, za które to on jest odpowiedzialny, takie jak rozpatrywanie skarg i sprzeciwów spowodowanych błędami w bazie danych.
Ocena Sądu
114 Należy zaznaczyć, iż jak wynika z tabeli umieszczonej w pkt C.1.4.4 raportu zbiorczego, Komisja zastosowała w stosunku do pomocy w odniesieniu do wyki, a także w stosunku do pomocy od hektara w odniesieniu do ryżu korekty, których wysokość odpowiadała dokonanym uprzednio redukcjom w ramach zaliczek miesięcznych z tytułu art. 4 ust. 2 rozporządzenia nr 296/96.
115 Trzeba też podkreślić, że, jak utrzymuje Komisja, art. 4 ust. 2 akapit drugi rozporządzenia nr 296/96 stanowi przepis wprowadzający odstępstwo i w związku z tym musi podlegać ścisłej wykładni.
116 Poza tym wydatki finansowane przez EFOGR muszą być szacowane przy założeniu, że terminy przewidziane w odpowiednich uregulowaniach w dziedzinie rolnictwa są przestrzegane. W konsekwencji, kiedy władze krajowe dokonują płatności pomocy po upływie terminu, obarczają one EFOGR, jak świadczy o tym motyw czwarty rozporządzenia nr 296/96, nieprawidłowymi wydatkami, a więc takimi, które nie kwalifikują się do finansowania (zob. podobnie wyrok Trybunału z dnia 28 października 1999 r. w sprawie C–253/97 Włochy przeciwko Komisji, Rec. str. I‑7529, pkt 126). W związku z tym państwo członkowskie jest zobowiązane do zorganizowania swojego systemu kontroli, mając na uwadze termin przewidziany na dokonanie płatności w art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1251/1999 (zob. analogicznie wyrok Sądu z dnia 20 czerwca 2006 r. w sprawie T–251/04 Grecja przeciwko Komisji, Zb.Orz. str. II‑44, pkt 76). Co więcej, margines 4% przewidziany w art. 4 ust. 2 rozporządzenia nr 296/96 ma właśnie na celu danie państwom członkowskim możliwości przeprowadzenia dodatkowych kontroli, uściślając jednocześnie, że ilość miesięcy opóźnienia nie ma żadnego znaczenia dla płatności, które nie wykraczają poza ten próg.
117 Z akt sprawy wynika, że władze prefektury Heraklionu powiadomiły ministerstwo rolnictwa o pierwszych wynikach kontroli dopiero 19 stycznia 2001 r., a ministerstwo to przypomniało o obowiązku przeprowadzenia nowych kontroli zgodnie z dokumentem VI/7105/98 (zob. powyżej pkt 108) w piśmie z dnia 22 stycznia 2001 r. W piśmie z dnia 26 stycznia 2001 r. (piątek) ministerstwo rolnictwa zwróciło się o przedłużenie terminu na dokonanie płatności, nie zaznaczając jednak, jakich upraw to dotyczy, i nie przedkładając dokumentów na poparcie tego wniosku. Wniosek ten został słusznie odrzucony przez Komisję w faksie z dnia 1 lutego 2001 r. jako niedokładny, a zwłaszcza jako spóźniony.
118 W tych okolicznościach Komisja słusznie podtrzymała w piśmie z dnia 6 listopada 2003 r. swoje stanowisko, zgodnie z którym potrzeba przeprowadzenia dodatkowych kontroli, na którą powoływał się rząd grecki, nie powinna wykraczać poza margines 4% (zob. pkt 103 powyżej).
119 W związku z powyższym rząd grecki nie wykazał, że przesłanki zastosowania art. 4 ust. 2 akapit ostatni rozporządzenia nr 296/96 zostały spełnione w stosunku do opóźnień płatności pomocy w odniesieniu do wyki.
120 To samo dotyczy pomocy od hektara w odniesieniu do ryżu. W istocie, Komisja słusznie podkreśla, że państwo członkowskie nie może usprawiedliwić opóźnionych płatności, powołując się na uchybienia w ramach procedur krajowych oraz na wynikające z nich skargi. Argument oparty na strajku, na który władze greckie się powołują jako na przypadek siły wyższej, nie zasługuje na uwzględnienie. Jedynym dokumentem, który się do tego odnosi, jest pismo z prefektury Imathii z dnia 25 października 2001 r. zaadresowane do ministerstwa rolnictwa, tłumaczące, że strajk ten spowodował opóźnioną wysyłkę wyników rozpatrywania skarg. Jednakże strajk ten doprowadził do opóźnienia w rozpatrywaniu skarg z powodu błędów w dokonywaniu płatności pomocy, a za tę komplikację odpowiedzialne jest państwo członkowskie. Rząd grecki nie przedstawia zresztą żadnych dowodów co do długości wspomnianego strajku ani co do tego, czy był on spodziewany, czy nie. Niniejszy zarzut nieważności należy zatem oddalić.
121 Z całości powyższych rozważań wynika, iż należy stwierdzić nieważność zaskarżonej decyzji w taki zakresie, w jakim nakłada ona na Republikę Grecką korektę dokładną w wysokości 200 146,68 EUR w stosunku do lat budżetowych 1996–1998 (pomoc w odniesieniu do konsumpcji oliwy z oliwek), i że należy skargę oddalić w pozostałym zakresie.
W przedmiocie kosztów
122 Zgodnie z art. 87 § 3 regulaminu, w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań każdej ze stron Sąd może postanowić, że koszty zostaną rozdzielone albo że każda ze stron poniesie własne koszty. Ponieważ większość żądań Republiki Greckiej nie została uwzględniona, należy postanowić, że pokrywa ona poza własnymi kosztami także 70% kosztów poniesionych przez Komisję, zaś Komisja pokrywa 30% własnych kosztów.
Z powyższych względów
SĄD (druga izba)
orzeka, co następuje:
1) Stwierdza się nieważność decyzji Komisji nr 2005/354/WE z dnia 29 kwietnia 2005 r. wyłączającej z finansowania wspólnotowego niektóre wydatki poniesione przez państwa członkowskie z tytułu Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR) w takim zakresie, w jakim nakłada ona na Republikę Grecką korektę dokładną w wysokości 200 146,68 EUR w stosunku do lat budżetowych 1996–1998 (pomoc w odniesieniu do konsumpcji oliwy z oliwek).
2) Skarga zostaje oddalona w pozostałym zakresie.
3) Republika Grecka pokrywa, poza własnymi kosztami, także 70% kosztów poniesionych przez Komisję, zaś Komisja pokrywa 30% własnych kosztów.
Pirrung | Forwood | Papasavvas |
Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 12 września 2007 r.
Spis treści
Ramy prawne
Okoliczności powstania sporu
Przebieg postępowania i żądania stron
W przedmiocie zasadności skargi
W przedmiocie roślin uprawnych
Uregulowania wspólnotowe
Raport zbiorczy
W przedmiocie zarzutu pierwszego dotyczącego braku właściwości ratione temporis Komisji
– Argumenty stron
– Ocena Sądu
W przedmiocie zarzutu drugiego, dotyczącego naruszenia prawa i błędu co do okoliczności faktycznych, a także niewystarczającego uzasadnienia
– Argumenty stron
– Ocena Sądu
W przedmiocie zarzutu trzeciego dotyczącego naruszenia dokumentu nr VI/5330/97 i zasady proporcjonalności, błędu co do okoliczności faktycznych i niewystarczającego uzasadnienia w stosunku do wysokości omawianej korekty ryczałtowej
– Argumenty stron
– Ocena Sądu
W przedmiocie oliwy z oliwek
Uregulowania wspólnotowe
Raport zbiorczy
Argumenty stron
Ocena Sądu
W przedmiocie audytu finansowego
Uregulowania wspólnotowe
Raport zbiorczy
Argumenty stron
Ocena Sądu
W przedmiocie kosztów