Υπόθεση T—508/13

Government of Malaysia

κατά

Γραφείου Εναρμονίσεως στο πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς
(εμπορικά σήματα, σχέδια και υποδείγματα) (ΓΕΕΑ)

«Κοινοτικό σήμα — Διαδικασία ανακοπής — Αίτηση καταχωρίσεως εικονιστικού κοινοτικού σήματος HALAL MALAYSIA — Μη καταχωρισθέν προγενέστερο εικονιστικό σήμα HALAL MALAYSIA — Σχετικός λόγος απαραδέκτου — Μη ύπαρξη δικαιωμάτων επί του προγενέστερου σημείου αποκτηθέντων σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους μέλους πριν την ημερομηνία καταθέσεως της αιτήσεως καταχωρίσεως κοινοτικού σήματος — Άρθρο 8, παράγραφος 4, του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009 — Χρήση του προγενέστερου σήματος ως σήματος πιστοποιήσεως — Σύστημα κανόνων που διέπει την αγωγή του common law λόγω απατηλής χρήσεως διακριτικού σημείου (action for passing off) — Μη ύπαρξη ‟goodwill”»

Περίληψη — Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (τέταρτο τμήμα)
της 18ης Νοεμβρίου 2015

1.      Κοινοτικό σήμα — Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος — Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου — Ανακοπή από τον δικαιούχο μη καταχωρισμένου σήματος ή άλλου σημείου χρησιμοποιούμενου στις εμπορικές συναλλαγές — Προϋποθέσεις — Ερμηνεία υπό το φως του δικαίου της Ένωσης — Εκτίμηση βάσει των κριτηρίων που καθορίζει το εθνικό δίκαιο το οποίο διέπει το αντιταχθέν σημείο

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 4)

2.      Κοινοτικό σήμα — Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος — Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου — Ανακοπή από τον δικαιούχο μη καταχωρισμένου σήματος ή άλλου σημείου χρησιμοποιούμενου στις εμπορικές συναλλαγές — Σημείο που παρέχει στον δικαιούχο του το δικαίωμα να απαγορεύσει τη χρήση ενός πιο πρόσφατου σήματος — Βάρος αποδείξεως

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 4)

3.      Εθνικό δίκαιο — Παραπομπή στις εθνικές νομοθεσίες — Δίκαιο του Ηνωμένου Βασιλείου — Σύστημα κανόνων που διέπει την αγωγή λόγω απατηλής χρήσεως διακριτικού σημείου (action for passing off)

4.      Κοινοτικό σήμα — Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος — Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου — Ανακοπή από τον δικαιούχο μη καταχωρισμένου σήματος ή άλλου σημείου χρησιμοποιούμενου στις εμπορικές συναλλαγές — Σημείο που παρέχει στον δικαιούχο του το δικαίωμα να απαγορεύσει τη χρήση ενός πιο πρόσφατου σήματος — Εικονιστικό σήμα HALAL MALAYSIA

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 4)

1.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 20—22)

2.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 22, 23)

3.      Από την εθνική νομολογία προκύπτει ότι σημείο με το οποίο δηλώνονται προϊόντα ή υπηρεσίες μπορεί να έχει αποκτήσει φήμη στην αγορά, κατά την έννοια του δικαίου που διέπει την αγωγή λόγω απατηλής χρήσεως διακριτικού σημείου.

Εξάλλου, από την εθνική νομολογία προκύπτει ότι σημείο με το οποίο δηλώνονται προϊόντα ή υπηρεσίες μπορεί να έχει αποκτήσει φήμη στην αγορά, κατά την έννοια του δικαίου που διέπει την αγωγή λόγω απατηλής χρήσεως διακριτικού σημείου, έστω και αν χρησιμοποιείται από περισσότερους επιχειρηματίες. Εξ αυτού συνάγεται ότι οι επιχειρηματίες αυτοί μπορούν να ασκήσουν τα δικαιώματά τους επί σημείου το οποίο έχει αποκτήσει φήμη στην αγορά, στο πλαίσιο μιας «διευρυμένης» μορφής της αγωγής αυτής την οποία αναγνωρίζει η εθνική νομολογία.

Οι δημόσιοι οργανισμοί μπορούν επίσης να τύχουν της προστασίας της αγωγής λόγω απατηλής χρήσεως διακριτικού σημείου στο μέτρο που από τις δραστηριότητές τους μπορεί να δημιουργηθεί «goodwill». Ειδικότερα, αν οι εν λόγω οργανισμοί χρησιμοποιούν ορισμένο σημείο το οποίο τους ανήκει αποκλειστικώς, μπορούν να επικαλεσθούν το «goodwill» από την εμπορία των προϊόντων και των υπηρεσιών που φέρουν το σημείο αυτό. Ομοίως, αν οι οργανισμοί αυτοί μοιράζονται τη χρήση κάποιου σημείου με άλλους επιχειρηματίες, θα είναι δυνατή η επίκληση του «goodwill» τόσο από τους δημόσιους αυτούς οργανισμούς όσο και από τους ενδιαφερόμενους επιχειρηματίες.

Στις περιπτώσεις που το προγενέστερο σημείο χρησιμοποιείται από περισσότερους επιχειρηματίες, το ζήτημα σε ποιον ανήκει το «goodwill» πρέπει να εκτιμηθεί βάσει των περιστάσεων της συγκεκριμένης υποθέσεως. Επομένως, για να κριθεί αν ο ασκών ανακοπή κατά της καταχωρίσεως ενός σήματος πιστοποιήσεως ως κοινοτικού σήματος είναι ο μόνος δικαιούχος του «goodwill», πρέπει να εκτιμηθεί η δύναμη προσελκύσεως της πελατείας την οποία ενέχει το σήμα πιστοποιήσεως.

(βλ. σκέψεις 34, 35, 38, 39)

4.      Στο μέτρο που το προγενέστερο του αιτούμενου εικονιστικού κοινοτικού σήματος HALAL MALAYSIA σημείο χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό προϊόντων ή υπηρεσιών τα οποία πιστοποιεί, είναι ικανό, υπό την ιδιότητα του σήματος πιστοποιήσεως, να έχει αποκτήσει το «goodwill» που απαιτείται από το δίκαιο του Ηνωμένου Βασιλείου σε ό,τι αφορά το αστικό αδίκημα της απατηλής χρήσεως διακριτικού σημείου.

Δεδομένων του συστήματος του ανακόπτοντος για την πιστοποίηση της συμμορφώσεως των προϊόντων προς τον νόμο της σαρία, της λειτουργίας του όσον αφορά την εξέταση των μεθόδων παραγωγής τις οποίες έχουν αναπτύξει τρίτοι οι οποίοι ενδιαφέρονται να γίνουν πιστοποιημένοι χρήστες του σήματός του πιστοποιήσεως και δεδομένης της λειτουργίας του όσον αφορά την εποπτεία της χρήσεως του σήματος πιστοποιήσεως από τους ως άνω πιστοποιημένους χρήστες προκειμένου να επαληθευτεί η τήρηση των ποιοτικών προδιαγραφών που έχει καθορίσει το σύστημα αυτό, πρέπει να θεωρηθεί ότι το «goodwill» ανήκει στον ανακόπτοντα.

Ειδικότερα, οι καταναλωτές των προϊόντων και οι χρήστες των υπηρεσιών, αφ’ ης στιγμής αντιληφθούν το σήμα πιστοποιήσεως που απονέμεται από τον ανακόπτοντα, γνωρίζουν ότι είναι σύμφωνα προς το καθεστώς χαλάλ βάσει του συστήματος ελέγχου που έχει κατοχυρωθεί στη Μαλαισία. Επιπλέον, το σήμα πιστοποιήσεως μπορεί να δηλώσει ένα δημόσιο, κυβερνητικής προελεύσεως, προφίλ το οποίο ενημερώνει τους καταναλωτές σχετικά με την εν λόγω συμμόρφωση, οπότε επιβεβαιώνεται το γεγονός ότι ανήκει στον ανακόπτοντα κατ’ αποκλειστικότητα και όχι από κοινού με άλλους επιχειρηματίες, ούτε καν αυτούς που έχουν άδεια να χρησιμοποιούν το σήμα πιστοποιήσεως.

Εντούτοις, η ύπαρξη του «goodwill», που απαιτείται κατά το δίκαιο του Ηνωμένου Βασιλείου για το αστικό αδίκημα της απατηλής χρήσεως διακριτικού σημείου, τόσο υπό τη «διευρυμένη» όσο και υπό την «κλασική» μορφή του, δεν έχει αποδειχθεί.

(βλ. σκέψεις 36, 42—44)