OPINIA RZECZNIKA GENERALNEGO
YVES’A BOTA
przedstawiona w dniu 6 marca 2013 r.(1)
Sprawa C‑144/12
Goldbet Sportwetten GmbH
przeciwko
Massimo Sperindeo
[wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym
złożony przez Oberster Gerichtshof (Austria)]
Jurysdykcja oraz wykonywanie orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych – Jurysdykcja sądu poprzez wdanie się pozwanego w spór – Pozew o wydanie europejskiego nakazu zapłaty
1. Niniejsza sprawa dotyczy wykładni art. 6 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1896/2006(2), który przewiduje, że do celów stosowania tegoż rozporządzenia właściwość określa się zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa wspólnotowego, w szczególności rozporządzenia (WE) nr 44/2001(3).
2. W szczególności pojawia się tutaj pytanie, czy wniesienie sprzeciwu od europejskiego nakazu zapłaty skutkuje wdaniem się w spór w rozumieniu art. 24 rozporządzenia nr 44/2001, a zatem uznaniem jurysdykcji sądu, przed którym toczy się zwykłe postępowanie cywilne w trybie przewidzianym w rozporządzeniu nr 1896/2006.
3. W niniejszej opinii wyjaśnię powody, dla których uważam, że art. 6 ust. 1 rozporządzenia nr 1896/2006 należy interpretować w ten sposób, że wniesienie sprzeciwu od europejskiego nakazu zapłaty nie skutkuje wdaniem się w spór w rozumieniu art. 24 rozporządzenia nr 44/2001 w ramach zwykłego postępowania cywilnego prowadzonego w następstwie postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty.
4. Wskażę również, dlaczego – w moim przekonaniu – okoliczność, iż osoba, która wniosła sprzeciw od europejskiego nakazu zapłaty, podniosła w nim argumenty dotyczące istoty sprawy, nie ma w tym zakresie żadnego znaczenia.
I – Ramy prawne
A – Prawo Unii
1. Rozporządzenie nr 1896/2006
5. Rozporządzenie nr 1896/2006 ustanawia postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty. Artykuł 1 ust. 1 lit. a) tego rozporządzenia stanowi, że „[jego] celem jest uproszczenie, przyspieszenie i ograniczenie kosztów postępowania sądowego w sprawach transgranicznych dotyczących bezspornych roszczeń pieniężnych, poprzez ustanowienie postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty”.
6. Zgodnie z art. 6 ust. 1 tego rozporządzenia:
„Do celów stosowania niniejszego rozporządzenia właściwość określa się zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa wspólnotowego, w szczególności rozporządzenia (WE) nr 44/2001”.
7. Artykuł 16 rozporządzenia (WE) nr 1896/2006 ma następujące brzmienie:
„1. Pozwany może wnieść do sądu wydania sprzeciw od europejskiego nakazu zapłaty przy użyciu formularza F, określonego w załączniku VI, który jest doręczany pozwanemu wraz z europejskim nakazem zapłaty.
2. Sprzeciw musi zostać wysłany w terminie 30 dni od doręczenia nakazu pozwanemu.
3. W sprzeciwie pozwany wskazuje, że kwestionuje roszczenie [zasadność roszczenia], bez konieczności precyzowania powodów.
[…]”.
8. Artykuł 17 tego rozporządzenia przewiduje:
„W przypadku wniesienia sprzeciwu w terminie określonym w art. 16 ust. 2 dalsze postępowanie odbywa się przed właściwymi sądami w państwie członkowskim wydania zgodnie z przepisami regulującymi zwykłe postępowanie cywilne, chyba że powód wyraźnie zażądał w takim przypadku zakończenia postępowania.
Dochodzenie przez powoda roszczenia przy wykorzystaniu postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty pozostaje zgodnie z prawem krajowym bez uszczerbku dla jego sytuacji w toku dalszego zwykłego postępowania cywilnego.
2. Przekazanie sprawy do zwykłego postępowania cywilnego w rozumieniu ust. 1 podlega prawu państwa członkowskiego wydania.
3. Powód jest informowany o tym, czy pozwany wniósł sprzeciw i czy nastąpiło przekazanie sprawy do zwykłego postępowania cywilnego”.
2. Rozporządzenie nr 44/2001
9. Rozporządzenie nr 44/2001 dotyczy jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych. Artykuł 5 ust. 1 tego rozporządzenia stanowi:
„Osoba, która ma miejsce zamieszkania na terytorium państwa członkowskiego, może być pozwana w innym państwie członkowskim:
a) jeżeli przedmiotem postępowania jest umowa lub roszczenia wynikające z umowy – przed sąd miejsca, gdzie zobowiązanie zostało wykonane albo miało być wykonane;
b) do celów niniejszego przepisu – i o ile nie uzgodniono inaczej – miejscem wykonania danego zobowiązania jest:
– […]
– w przypadku świadczenia usług – miejsce w państwie członkowskim, w którym usługi zgodnie z umową były świadczone albo miały być świadczone”.
10. Artykuł 24 tego rozporządzenia ma następujące brzmienie:
„Jeżeli sąd państwa członkowskiego nie ma jurysdykcji na podstawie innych przepisów niniejszego rozporządzenia, uzyskuje on jurysdykcję, jeżeli pozwany przed tym sądem wda się w spór. Niniejszy przepis nie ma zastosowania, jeżeli pozwany wdaje się w spór w tym celu, aby podnieść zarzut braku jurysdykcji lub jeżeli inny sąd ma na podstawie art. 22 jurysdykcję wyłączną”.
B – Prawo krajowe
11. Artykuł 252 Zivilprozessordnung (austriackiego kodeksu postępowania cywilnego, zwanego dalej „ZPO”) dotyczący postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty przewiduje, że o ile rozporządzenie nr 1896/2006 nie stanowi inaczej, stosuje się przepisy postępowania obowiązujące dla danego przedmiotu postępowania. W artykule tym dodano, że do prowadzenia postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty wyłącznie właściwy jest Bezirksgericht für Handelssachen Wien (Austria). Ponadto na podstawie tego samego przepisu po wniesieniu sprzeciwu w terminie sąd doręcza go powodowi, wzywając go do określenia w terminie 30 dni sądu właściwego do prowadzenia zwykłego postępowania. Pozwany podnosi zarzut braku jurysdykcji sądu przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy.
II – Okoliczności postępowania przed sądem krajowym i pytania prejudycjalne
12. Goldbet Sportwetten GmbH (zwana dalej „powódką”) jest przedsiębiorstwem z siedzibą w Austrii, które organizuje zakłady sportowe. M. Sperindeo (zwany dalej „pozwanym”) mieszka we Włoszech. Na podstawie umowy o świadczenie usług podjął się on prowadzenia i rozwoju działalności powódki we Włoszech. Do jego zadań należało inkasowanie stawek zakładów od lokalnych punktów przyjmujących zakłady i odprowadzanie pieniędzy z odliczeniem wypłaconych wygranych do powódki.
13. Ta ostatnia, uznawszy, że M. Sperindeo nie wypełnił swoich zobowiązań umownych, wniosła w dniu 29 grudnia 2009 r. pozew o wydanie europejskiego nakazu zapłaty i otrzymała w dniu 17 lutego 2010 r. od Bezirksgericht für Handelssachen Wien, sądu właściwego dla postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty, europejski nakaz zapłaty 16 406 EUR oraz odsetek i kosztów postępowania tytułem odszkodowania.
14. W dniu 19 kwietnia 2020 r. pozwany, za pośrednictwem swego adwokata, wniósł w terminie sprzeciw od tego europejskiego nakazu zapłaty. Tytułem uzasadnienia sprzeciwu podniósł on, że żądanie pozwu jest bezzasadne i niewymagalne.
15. Postanowieniem z dnia 2 lipca 2010 r. Bezirksgericht für Handelssachen Wien przekazał sprawę do Landesgericht Innsbruck (Austria) jako sądu właściwego na podstawie art. 17 ust. 1 rozporządzenia nr 1896/2006.
16. Pozwany po raz pierwszy przed Landesgericht Innsbruck podniósł zarzut braku jurysdykcji tego sądu, twierdząc, że miejsce zamieszkania pozwanego znajduje się we Włoszech. Wniósł on zatem, aby sąd ten uznał się za niewłaściwy i odrzucił pozew. Powódka natomiast uważała, że Landesgericht Innsbruck był właściwy jako sąd miejsca, gdzie dochodzone zobowiązanie pieniężne miało być wykonane na podstawie art. 5 pkt 1 lit. a) rozporządzenia nr 44/2001. W każdym razie sąd ten stał się właściwy na podstawie art. 24 tego rozporządzenia poprzez wdanie się drugiej strony w spór, ponieważ w swoim sprzeciwie od europejskiego nakazu zapłaty podniosła ona argumenty co do istoty sprawy, nie podnosząc przy tym zarzutu braku jurysdykcji.
17. Landesgericht Innsbruck uwzględnił postanowieniem wniosek pozwanego, stwierdził swoją niewłaściwość i odrzucił powództwo. Powódka wniosła do Oberlandesgericht Innsbruck (Austria) odwołanie od niniejszego postanowienia. Odwołanie to zostało oddalone na tej podstawie, że zasadniczo sądy austriackie nie mają jurysdykcji, ponieważ powódka dochodzi roszczeń z umowy o świadczenie usług, a uzgodnione miejsce wykonania zobowiązania w rozumieniu art. 5 pkt 1 lit. b) rozporządzenia nr 44/2001 znajduje się we Włoszech. Sąd odwoławczy dodał, że niewłaściwość sądu rozpoznającego sprawę nie została konwalidowana poprzez wdanie się w spór na podstawie art. 24 rozporządzenia nr 1896/2006.
18. Od powyższego orzeczenia powódka wniosła skargę rewizyjną do Oberster Gerichtshof, w której dąży ona do uchylenia orzeczeń sądów niższych instancji i dalszego prowadzenia postępowania przed Landesgericht Innsbruck.
19. W tych okolicznościach Oberster Gerichtshof, powziąwszy wątpliwość w przedmiocie wykładni, jaką należy nadać prawu Unii, zdecydował się zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:
„1) Czy art. 6 rozporządzenia nr 1896/2006[…] należy interpretować w ten sposób, że w postępowaniu w sprawie europejskiego nakazu zapłaty należy także stosować art. 24 rozporządzenia nr 44/2001[…] dotyczący uzasadnienia jurysdykcji sądu poprzez wdanie się pozwanego w spór?
2) W przypadku udzielenia na pytanie pierwsze odpowiedzi twierdzącej:
Czy art. 17 rozporządzenia nr 1896/2006 w związku z art. 24 rozporządzenia nr 44/2001 należy interpretować w ten sposób, że [już samo] wniesienie sprzeciwu od europejskiego nakazu zapłaty skutkuje wdaniem się w spór, jeżeli nie jest w nim podnoszony brak jurysdykcji sądu wydania?
3) W przypadku udzielenia na pytanie drugie odpowiedzi przeczącej:
Czy art. 17 rozporządzenia nr 1896/2006 w związku z art. 24 rozporządzenia nr 44/2001 należy interpretować w ten sposób, że wniesienie sprzeciwu ewentualnie uzasadnia jurysdykcję poprzez wdanie się w spór, gdy podnoszone są w nim argumenty dotyczące istoty sprawy, ale nie jest podnoszony brak jurysdykcji?”.
III – Analiza
20. W swych pytaniach prejudycjalnych sąd odsyłający zmierza zasadniczo do ustalenia, czy art. 6 ust. 1 rozporządzenia 1896/2006 należy interpretować w ten sposób, że wniesienie sprzeciwu od europejskiego nakazu zapłaty skutkuje wdaniem się w spór w rozumieniu art. 24 rozporządzenia nr 44/2001 w ramach zwykłego postępowania cywilnego prowadzonego w następstwie postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty oraz czy okoliczność, iż osoba, która wniosła sprzeciw od rzeczonego europejskiego nakazu zapłaty, podniosła argumenty co do istoty sprawy, ma w tym zakresie jakiekolwiek znaczenie.
21. Przypominam, że na podstawie art. 6 ust. 1 rozporządzenia nr 1896/2006 właściwość określa się, do celów stosowania niniejszego rozporządzenia, zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa wspólnotowego, w szczególności rozporządzenia nr 44/2001. Otóż art. 24 tego rozporządzenia przewiduje dorozumiane rozszerzenie zakresu jurysdykcji sądu, przed którym wytoczono powództwo, w przypadku gdy pozwany wdaje się przed nim w spór, nie kwestionując jego jurysdykcji.
22. Podzielam zdanie Komisji Europejskiej, a także rządów niemieckiego i austriackiego, że wniesienie sprzeciwu od europejskiego nakazu zapłaty nie skutkuje wdaniem się w spór w rozumieniu tego przepisu. Okoliczność, iż osoba, która wniosła sprzeciw, uzasadniła go, nie ma według mnie w tym zakresie żadnego znaczenia.
23. Pierwszą część odpowiedzi można mianowicie odnaleźć w uzasadnieniu rozporządzenia nr 1896/2006.
24. Uzasadnienie to w bardzo wyraźny sposób określa, że ustanowione przez to rozporządzenie postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty ma na celu stworzenie szybkiego i jednolitego mechanizmu dochodzenia bezspornych roszczeń pieniężnych w całej Unii Europejskiej(4).
25. Rozporządzenie nr 1896/2006 odpowiada w tym zakresie przyjętemu przez Radę w 2000 r. programowi środków przewidującemu możliwość stworzenia „jednolitego lub zharmonizowanego postępowania pozwalającego na uzyskanie na obszarze Wspólnoty orzeczenia sądowego”(5), potwierdzonemu w 2004 r. przez Program haski, przyjęty przez Radę Europejską w dniu 5 listopada 2004 r.(6).
26. Ta szczególna cecha przypomniana została ponadto przez Trybunał w pkt 30 wyroku z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie Szyrocka(7), w którym Trybunał orzekł: „[w]reszcie należy przypomnieć, że jak wynika z art. 1 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 1896/2006, celem niniejszego rozporządzenia jest w szczególności uproszczenie, przyspieszenie oraz ograniczenie kosztów procesów sądowych w sprawach transgranicznych dotyczących bezspornych roszczeń pieniężnych. Jak zapowiedziano w motywach 8, 10 i 29 wspomnianego rozporządzenia, choć nie zastępuje ono ani nie harmonizuje istniejących krajowych mechanizmów dochodzenia roszczeń bezspornych, ustanawia – aby osiągnąć wspomniany cel – jednolity instrument dochodzenia takich roszczeń pieniężnych gwarantujący równe zasady traktowania wierzycieli i dłużników w całej Unii”.
27. Cel ten odnosi się, bez wątpienia, do instrumentu prawnego pozwalającego na uniknięcie wszelkich zarzutów co do istoty sprawy oraz zwłoki powodowanej zwykle przez klasyczne postępowanie sądowe. Postępowanie takie mogłoby być ponadto, w zależności od uznania państw członkowskich, prowadzone przed organem administracyjnym.
28. Aby osiągnąć zamierzony cel, art. 5 ust. 3 wspomnianego rozporządzenia definiuje w sposób autonomiczny pojęcie „sąd” jako „każdy organ państwa członkowskiego właściwy w zakresie europejskich nakazów zapłaty lub w innych związanych z tym spraw”(8). Wyklucza to w oczywisty sposób możliwość zastrzeżenia prowadzenia tego postępowania wyłącznie przed organami sądowniczymi lub administracyjnymi państw członkowskich.
29. W tym kontekście postępowanie ustanowione niniejszym rozporządzeniem posiada następujące cechy.
30. Po pierwsze, nie ma ono charakteru spornego. Wydanie europejskiego nakazu zapłaty lub oddalenie pozwu pozostaje bowiem w kompetencji właściwego organu krajowego, który nie bada ewentualnych zarzutów dotyczących zasadności pozwu(9), z tym że organ ten może jednak zażądać od pozwanego wyjaśnień lub uzasadnień, co wynika jedynie z chęci zweryfikowania, że podniesione roszczenie przynajmniej na pierwszy rzut oka posiada cechy „bezspornego roszczenia”. Na tym etapie dłużnik nie jest wysłuchiwany i nie może podnieść żadnych argumentów.
31. Ponadto dłużnik pojawia się dopiero na etapie wykonania europejskiego nakazu zapłaty, po uprzednim jego wydaniu. Podanie do wiadomości dłużnika postanowienia w przedmiocie europejskiego nakazu zapłaty następuje w rzeczywistości poprzez jego doręczenie, od którego rozpoczyna bieg 30‑dniowy termin do wniesienia sprzeciwu od rzeczonego postanowienia(10). Sprzeciw można wnieść bądź za pomocą formularza, który należy dołączyć do doręczonego postanowienia, bądź w innej formie pisemnej(11). Wniesienie sprzeciwu powoduje samo w sobie, że postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty staje się bezskuteczne(12); organ w rozumieniu art. 5 ust. 3 rzeczonego rozporządzenia już go nie prowadzi. Sprawa będzie dalej rozpoznawana zgodnie z przepisami regulującymi zwykłe postępowanie cywilne, mającymi odtąd wyłączne zastosowanie(13).
32. Te zasady dotyczące prowadzenia postępowania są same w sobie wystarczające, aby uzasadnić, że przed zwykłym sądem cywilnym wszczynane jest zupełnie nowe postępowanie, w którym wszystko należy rozpocząć od nowa i to nawet w przypadku, gdyby organ właściwy do rozpoznania europejskiego nakazu zapłaty był jednocześnie sądem właściwym do orzekania co do istoty sprawy.
33. Sytuacja taka nie ma miejsca w postępowaniu głównym, gdyż organem właściwym na podstawie art. 5 ust. 3 rozporządzenia nr 1896/2006 jest Bezirksgericht für Handelssachen Wien, a sądem wyznaczonym przez niego do rozpoznania sprawy co do istoty jest Landesgericht Innsbruck.
34. Niemniej jednak pozostaje do rozstrzygnięcia kwestia, czy wniesienie sprzeciwu od europejskiego nakazu zapłaty nie za pomocą formularza, lecz szczegółowego pisma, skutkuje rozszerzeniem zakresu jurysdykcji sądu o rozpoznanie sprawy co do istoty, a zatem czy wniesienie rzeczonego sprzeciwu stanowi wdanie się w spór w rozumieniu art. 24 rozporządzenia nr 44/2001.
35. Tezie przemawiającej za udzieleniem odpowiedzi twierdzącej na to pytanie można przeciwstawić kilka argumentów.
36. Udzielenie odpowiedzi twierdzącej oznaczałoby uznanie, że postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty oraz zwykłe krajowe postępowanie cywilne stanowią w rzeczywistości jedno i to samo postępowanie i że to jedyne postępowanie rozpoczęło się w istocie przed organem właściwym do wydania europejskiego nakazu zapłaty. Można by było to zrozumieć jedynie wówczas, gdyby sformułowanie „postępowanie będzie kontynuowane przed […]”, powtórzone w art. 17 ust. 1 rozporządzenia nr 1896/2006, było interpretowane w ten sposób, że postępowanie po wniesieniu sprzeciwu od europejskiego nakazu zapłaty jest tym samym postępowaniem, które zostało wszczęte przed organem, do którego zwrócono się najpierw, ponieważ czynności procesowe podjęte na tym etapie wiązałyby następnie sąd właściwy do rozpoznania sprawy co do istoty.
37. Należy zatem stwierdzić, że pozwany, tutaj dłużnik, nie miałby w takiej sytuacji żadnej możliwości podniesienia braku jurysdykcji sądu, ponieważ, jak o tym wspomniałem w pkt 30 i 31 niniejszej opinii, na początku postępowania nie uczestniczy on w nim.
38. W celu skorygowania tej niedogodności można byłoby uznać, że w stosunku do dłużnika postępowanie rozpoczyna się w momencie doręczenia mu postanowienia o wydaniu europejskiego nakazu zapłaty. Jednakże w tym wypadku mielibyśmy do czynienia z nierównym traktowaniem, co moim zdaniem całkowicie wyklucza tę ostatnią interpretację.
39. Wniesienie sprzeciwu za pomocą formularza pozostawiałoby otwartą kwestię podniesienia zarzutu braku jurysdykcji, który mógłby być rozpoznany jedynie przez sąd rozpoznający sprawę co do istoty. Natomiast wniesienie sprzeciwu w formie pisemnej, ale nie za pomocą formularza, z przedstawieniem kilku argumentów, czy też wyczerpującej argumentacji, skutkowałoby wdaniem się w spór, a więc domyślnym uznaniem jurysdykcji, podczas gdy rozporządzenie, które dopuszcza taką „wolną” formę wniesienia sprzeciwu, wymaga dla jego ważności jedynie, aby sprzeciw został wyraźnie sformułowany.
40. W tym ostatnim przypadku dłużnik nie dysponowałby żadnym środkiem zaskarżenia błędnej oceny w zakresie jurysdykcji organu rozpoznającego europejski nakaz zapłaty, co według sądu odsyłającego ma miejsce w rozpatrywanej sprawie. W takim przypadku dłużnik mógłby polegać wyłącznie na uprawnieniu sądu krajowego do stwierdzenia z urzędu braku swojej jurysdykcji w ramach zwykłego postępowania cywilnego.
41. Jak uzasadnić wystąpienie takiej konsekwencji postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty, które nie stwarza żadnej możliwości zaskarżenia takiej decyzji? W kwestii tej pozwana podniosła na rozprawie, że mimo domyślnego uznania jurysdykcji do rozpoznania sprawy co do istoty wynikającej z samego sprzeciwu od europejskiego nakazu zapłaty, podniesienie braku jurysdykcji sądu, przed którym toczy się zwykłe postępowanie cywilne, byłoby jeszcze możliwe przed tym sądem. Jeśli należałoby przyjąć taką hipotezę, to nie rozumiem, dlaczego należałoby zatem uważać sprzeciw za wdanie się spór wraz ze związanymi z tym konsekwencjami prawnymi.
42. Jaki poziom precyzji w zakresie argumentacji powinien być wymagany, aby wniesienie sprzeciwu w tej formie skutkowało wdaniem się w spór? Czy nie prowadziłoby to do nieprecyzyjności i związanej z nią niepewności prawa, na przekór celowi zamierzonemu przez prawodawcę europejskiego, który – przypominam – polega dokładnie na uproszczeniu postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty?
43. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem zasada pewności prawa oznacza, że ustawodawstwo Unii musi być jasne, a jego stosowanie przewidywalne dla jednostek. Zasada ta zakłada zatem, że akt prawny Unii – a w niniejszej sprawie, stosowne przepisy rozporządzenia nr 1896/2006 i nr 44/2001 – który wywiera skutki prawne wobec jednostek, musi być jasny i precyzyjny, tak aby miały one pewność, w jakim momencie akt ten zaczyna wywierać skutki.
44. Przyjęcie, że wniesienie sprzeciwu od europejskiego nakazu zapłaty może skutkować wdaniem się w spór w rozumieniu art. 24 rozporządzenia nr 44/2001 w zależności od tego, czy zawarto w nim argumenty co do istoty sprawy, prowadzi jednakże właśnie do stworzenia sytuacji braku pewności prawa, ponieważ należałoby za każdym razem oceniać, czy uzasadnienie jest wystarczające bądź też nie, oraz czy fakt ten skutkuje w sposób wyraźny lub dorozumiany ustosunkowaniem się do kwestii jurysdykcji sądu prowadzącego zwykłe postępowanie cywilne, przed którym – przypominam – na tym etapie postępowanie jeszcze nawet się nie toczy.
45. Prowadziłoby to do skomplikowania postępowania, a tymczasem rozporządzenie nr 1896/2006 ma właśnie na celu uproszczenie postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty.
46. Jak można przyjąć jedność postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty oraz zwykłego postępowania cywilnego, jeżeli na przykład organem właściwym w sprawie europejskiego nakazu zapłaty jest sąd administracyjny, a w postępowaniu co do istoty sprawy sąd cywilny? Albo tym bardziej jeżeli ten organ nie ma charakteru sądowego? Jak zatem uzasadnić, że czynność podjęta przed takim organem może powodować następnie takie konsekwencje? Przypominam po prostu, jak istotne znaczenie mają zasady jurysdykcji dla przebiegu postępowania sądowego.
47. Wreszcie lektura art. 16 rozporządzenia nr 1896/2006 w związku z jego motywem 23 wydaje się być wystarczająca dla przesądzenia tej kwestii. Artykuł 16 ust. 1 tego rozporządzenia nie wymaga bowiem, aby sprzeciw miał jakąkolwiek szczególną formę. Stanowi on, że „[p]ozwany może wnieść sprzeciw […] przy użyciu formularza […]”. Ustęp 3 tego przepisu dodaje, że dłużnik nie jest zobowiązany do sprecyzowania powodów sprzeciwu.
48. Dłużnikowi nie zakazuje się zatem przedstawiania powodów jego sprzeciwu, jednak w żadnym wypadku nie może to powodować dla niego szczególnych i niekorzystnych skutków prawnych, nieprzewidzianych wyraźnie w niniejszym rozporządzeniu, a to z tego prostego względu, że na tym etapie konieczne jest wyłącznie ustalenie, czy roszczenie zostało zakwestionowane, czy też nie. Powody są całkowicie obojętne. Ważne jest tutaj jedynie ustalenie, czy roszczenie zostało zakwestionowane.
49. Potwierdza to treść motywu 23 rozporządzenia nr 1896/2006, który stanowi, że „pozwany [m]oże wnieść sprzeciw, korzystając z formularza określonego w niniejszym rozporządzeniu. Sąd powinien jednak wziąć pod uwagę sprzeciw wniesiony w każdej innej formie pisemnej, o ile został on wyrażony w jasny sposób”. Sprzeciw zawierający argumenty stanowi wyraźny sprzeciw mający formę pisemną. Jest on zatem ważny i pociąga za sobą taki sam skutek jak sprzeciw wniesiony za pomocą formularza, a mianowicie utratę mocy przez europejski nakaz zapłaty. Dodanie tutaj innych jeszcze skutków oznaczałoby nie tyle wyjście poza wolę prawodawcy, co sprzeciwienie się jej.
50. Z tych względów jestem zdania, że art. 6 ust. 1 rozporządzenia nr 1896/2006 należy interpretować w ten sposób, że okoliczność wniesienia sprzeciwu od europejskiego nakazu zapłaty nie skutkuje wdaniem się w spór w rozumieniu art. 24 rozporządzenia nr 44/2001 w ramach zwykłego postępowania cywilnego prowadzonego w następstwie postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty. Okoliczność, że osoba wnosząca sprzeciw od europejskiego nakazu zapłaty podniosła w nim argumenty dotyczące istoty sprawy, nie ma w tym zakresie żadnego znaczenia.
IV – Wnioski
51. Mając na uwadze powyższe rozważania, proponuję Trybunałowi, aby na pytania prejudycjalne przedłożone przez Oberster Gerichtshof (Austria) odpowiedział w następujący sposób:
Artykuł 6 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. ustanawiającego postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty należy interpretować w ten sposób, że wniesienie sprzeciwu od europejskiego nakazu zapłaty nie skutkuje wdaniem się w spór w rozumieniu art. 24 rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych w ramach zwykłego postępowania cywilnego prowadzonego w następstwie postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty. Okoliczność, że osoba wnosząca sprzeciw od europejskiego nakazu zapłaty podniosła w nim argumenty dotyczące istoty sprawy, nie ma w tym zakresie żadnego znaczenia.