Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (πρώτο τμήμα) της 16ης Δεκεμβρίου 2015 — Deutsche Lufthansa κ.λπ. κατά Επιτροπής

(Υπόθεση T‑46/11)

«Ανταγωνισμός — Συμπράξεις — Ευρωπαϊκή αγορά αεροπορικών μεταφορών φορτίου — Συμφωνίες και εναρμονισμένες πρακτικές σχετικές με διάφορα στοιχεία της τιμής των υπηρεσιών αεροπορικών μεταφορών φορτίου (πρόβλεψη επίναυλου καυσίμου και πρόσθετων τελών ασφαλείας, άρνηση καταβολής προμήθειας επί των πρόσθετων τελών) — Άρθρο 101 ΣΛΕΕ, άρθρο 53 της Συμφωνίας ΕΟΧ και άρθρο 8 της Συμφωνίας μεταξύ της Κοινότητας και της Ελβετίας σχετικά με τις αεροπορικές μεταφορές — Υποχρέωση αιτιολογήσεως»

1.                     Προσφυγή ακυρώσεως — Λόγοι — Παράβαση ουσιώδους τύπου — Ελλιπής ή ανεπαρκής αιτιολογία — Αυτεπάγγελτη εξέταση από τον δικαστή (Άρθρα 263 ΣΛΕΕ και 296 ΣΛΕΕ) (βλ. σκέψη 29)

2.                     Πράξεις των οργάνων — Αιτιολογία — Υποχρέωση αιτιολογήσεως — Περιεχόμενο — Απόφαση εφαρμογής των κανόνων ανταγωνισμού – Απόφαση της Επιτροπής διαπιστώνουσα παράβαση και επιβάλλουσα πρόστιμο – Απαιτήσεις οι οποίες προκύπτουν από την αρχή της αποτελεσματικής ένδικης προστασίας – Σαφήνεια και ακρίβεια του διατακτικού της αποφάσεως (Άρθρα 101 § 1 ΣΛΕΕ και 296 ΣΛΕΕ· Συμφωνία ΕΟΧ, άρθρο 53· Συμφωνία ΕΚ‑Ελβετίας σχετικά με τις αεροπορικές μεταφορές, άρθρο 8· κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρα 2 και 23 § 5) (βλ. σκέψεις 32-36)

3.                     Ανταγωνισμός — Διοικητική διαδικασία — Απόφαση της Επιτροπής διαπιστώνουσα παράβαση —Προσδιορισμός των παραβάσεων για τις οποίες επιβάλλεται κύρωση — Προσδιορισμός των προσώπων τα οποία αποτελούν αντικείμενο αποφάσεως — Προτεραιότητα του διατακτικού σε σχέση με την αιτιολογία (Άρθρα 101 § 1 ΣΛΕΕ και 296 ΣΛΕΕ· Συμφωνία ΕΟΧ, άρθρο 53· Συμφωνία ΕΚ-Ελβετίας σχετικά με τις αεροπορικές μεταφορές, άρθρο 8· κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 2) (βλ. σκέψη 37)

4.                     Συμπράξεις — Απαγόρευση — Άμεσο αποτέλεσμα — Δικαίωμα των ιδιωτών να ζητήσουν αποκατάσταση της ζημίας που υπέστησαν — Τρόπος ασκήσεως — Παραβάσεις για τις οποίες εκδίδεται απόφαση της Επιτροπής — Δεσμευτικός χαρακτήρας της αποφάσεως για τα εθνικά δικαστήρια — Περιεχόμενο — Σημασία της σαφήνειας και της ακρίβειας του διατακτικού της αποφάσεως (Άρθρα 101 § 1 ΣΛΕΕ και 296 ΣΛΕΕ· Συμφωνία ΕΟΧ, άρθρο 53· Συμφωνία ΕΚ-Ελβετίας σχετικά με τις αεροπορικές μεταφορές, άρθρο 8· κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρα 2 και 16 § 1) (βλ. σκέψεις 38-44)

5.                     Συμπράξεις — Συμφωνίες και εναρμονισμένες πρακτικές που συνιστούν ενιαία παράβαση — Επιχειρήσεις στις οποίες μπορεί να καταλογιστεί παράβαση συνιστάμενη σε συμμετοχή σε συνολική σύμπραξη — Κριτήρια — Ενιαίος σκοπός και συνολικό σχέδιο (Άρθρο 101 § 1 ΣΛΕΕ· Συμφωνία ΕΟΧ, άρθρο· Συμφωνία ΕΚ-Ελβετίας σχετικά με τις αεροπορικές μεταφορές, άρθρο 8· κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 2) (βλ. σκέψεις 57, 62)

6.                     Πράξεις των οργάνων — Αιτιολογία — Υποχρέωση αιτιολογήσεως — Περιεχόμενο — Απόφαση εφαρμογής των κανόνων ανταγωνισμού — Απόφαση της Επιτροπής διαπιστώνουσα παράβαση και επιβάλλουσα πρόστιμο — Εσωτερικές αντιφάσεις της αποφάσεως — Συνέπειες — Ακύρωση — Προϋποθέσεις — Προσβολή των δικαιωμάτων άμυνας της επιχειρήσεως στην οποία επιβάλλονται κυρώσεις — Αδυναμία ασκήσεως ελέγχου εκ μέρους του δικαστή της Ένωσης (Άρθρα 101 § 1, ΣΛΕΕ και 296 ΣΛΕΕ· Συμφωνία ΕΟΧ, άρθρο 53· Συμφωνία ΕΚ-Ελβετίας σχετικά με τις αεροπορικές μεταφορές, άρθρο 8· κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 2) (βλ. σκέψεις 60, 76-78, 84, 85)

7.                     Πράξεις των οργάνων — Αιτιολογία — Υποχρέωση αιτιολογήσεως — Περιεχόμενο — Απόφαση εφαρμογής των κανόνων ανταγωνισμού — Θεραπεία της ελλείψεως αιτιολογίας κατά τη διάρκεια της ένδικης διαδικασίας — Δεν επιτρέπεται (Άρθρα 101 § 1, ΣΛΕΕ και 296 ΣΛΕΕ· Συμφωνία ΕΟΧ, άρθρο 53· Συμφωνία ΕΚ-Ελβετίας σχετικά με τις αεροπορικές μεταφορές, άρθρο 8· κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 2) (βλ. σκέψεις 82, 83)

Αντικείμενο

Αίτημα ακυρώσεως των άρθρων 1 έως 4 της αποφάσεως C(2010) 7694 τελικό της Επιτροπής, της 9ης Νοεμβρίου 2010, σχετικά με διαδικασία εφαρμογής του άρθρου 101 ΣΛΕΕ, του άρθρου 53 της Συμφωνίας ΕΟΧ και του άρθρου 8 της Συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας σχετικά με τις αεροπορικές μεταφορές (Υπόθεση COMP/39258 — Aεροπορικές μεταφορές φορτίου).

Διατακτικό

Το Γενικό Δικαστήριο αποφασίζει:

1) Ακυρώνει τα άρθρα 1 έως 4 της αποφάσεως C(2010) 7694 τελικό της Επιτροπής, της 9ης Νοεμβρίου 2010, σχετικά με διαδικασία εφαρμογής του άρθρου 101 ΣΛΕΕ, του άρθρου 53 της Συμφωνίας ΕΟΧ και του άρθρου 8 της Συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας σχετικά με τις αεροπορικές μεταφορές (Υπόθεση COMP/39258 — Aεροπορικές μεταφορές φορτίου), στο μέτρο που αφορούν τη Deutsche Lufthansa AG, τη Lufthansa Cargo AG και τη Swiss International Air Lines AG.

2) Απορρίπτει την προσφυγή κατά τα λοιπά.

3) Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φέρει τα δικαστικά της έξοδα και καταδικάζεται στα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν οι Deutsche Lufthansa, Lufthansa Cargo και Swiss International Air Lines.