Απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 29ης Ιουλίου 2019 [αίτηση του Bundesgerichtshof (Γερμανία) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] – Spiegel Online GmbH κατά Volker Beck
(Υπόθεση C-516/17) 1
(Προδικαστική παραπομπή – Δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικά δικαιώματα – Οδηγία 2001/29/ΕΚ – Κοινωνία της πληροφορίας – Εναρμόνιση ορισμένων πτυχών του δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας και των συγγενικών δικαιωμάτων – Άρθρο 5, παράγραφος 3 – Εξαιρέσεις και περιορισμοί – Περιεχόμενο – Άρθρο 5, παράγραφος 3, στοιχεία γ΄ και δ΄ – Παρουσίαση της επικαιρότητας – Παράθεση αποσπασμάτων – Χρήση υπερσυνδέσμων – Νόμιμη διάθεση στο κοινό – Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Άρθρο 11 – Ελευθερία έκφρασης και πληροφόρησης)
Γλώσσα διαδικασίας: η γερμανική
Αιτούν δικαστήριο
Bundesgerichtshof
Διάδικοι στην υπόθεση της κύριας δίκης
Spiegel Online GmbH
κατά
Volker Beck
Διατακτικό
Το στοιχείο γ΄, δεύτερη περίπτωση, και το στοιχείο δ΄ της παραγράφου 3 του άρθρου 5 της οδηγίας 2001/29/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Μαΐου 2001, για την εναρμόνιση ορισμένων πτυχών του δικαιώματος του δημιουργού και συγγενικών δικαιωμάτων στην κοινωνία της πληροφορίας, πρέπει να ερμηνευθούν υπό την έννοια ότι δεν συνιστούν μέτρα πλήρους εναρμόνισης του περιεχομένου των εξαιρέσεων και των περιορισμών που προβλέπουν.
Η ελευθερία πληροφόρησης και η ελευθερία του Τύπου, όπως κατοχυρώνονται στο άρθρο 11 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν μπορούν να δικαιολογήσουν, πέραν των εξαιρέσεων και των περιορισμών που προβλέπονται στο άρθρο 5, παράγραφοι 2 και 3, της οδηγίας 2001/29, παρέκκλιση από τα αποκλειστικά δικαιώματα του δημιουργού για αναπαραγωγή του έργου του και παρουσίασή του στο κοινό, στα οποία αναφέρονται αντιστοίχως το άρθρο 2, στοιχείο α΄, και το άρθρο 3, παράγραφος 1, της οδηγίας αυτής.
Ο εθνικός δικαστής, στο πλαίσιο της στάθμισης που υποχρεούται να πραγματοποιεί, λαμβανομένων υπόψη όλων των περιστάσεων της συγκεκριμένης περίπτωσης, μεταξύ, αφενός, των αποκλειστικών δικαιωμάτων του δημιουργού στα οποία αναφέρονται το άρθρο 2, στοιχείο α΄, και το άρθρο 3, παράγραφος 1, της οδηγίας 2001/29 και, αφετέρου, των δικαιωμάτων των χρηστών προστατευόμενων αντικειμένων, στα οποία αναφέρονται οι εξαιρετικές διατάξεις του άρθρου 5, παράγραφος 3, στοιχείο γ΄, δεύτερη περίπτωση, και στοιχείο δ΄, της ίδιας οδηγίας, οφείλει να στηρίζεται σε μια ερμηνεία των διατάξεων αυτών η οποία πρέπει όχι μόνο να είναι σύμφωνη με το γράμμα τους και να διαφυλάσσει την πρακτική αποτελεσματικότητά τους, αλλά και να συνάδει πλήρως με τα θεμελιώδη δικαιώματα που κατοχυρώνονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το άρθρο 5, παράγραφος 3, στοιχείο γ΄, δεύτερη περίπτωση, της οδηγίας 2001/29 πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι δεν επιτρέπει εθνική ρύθμιση η οποία ορίζει ότι η εξαίρεση ή ο περιορισμός που προβλέπεται στη διάταξη αυτή έχει εφαρμογή μόνο στις περιπτώσεις όπου δεν είναι ευλόγως δυνατό να ζητηθεί προηγούμενη άδεια ενόψει της χρήσης προστατευόμενου έργου για σκοπούς παρουσίασης της επικαιρότητας.
Το άρθρο 5, παράγραφος 3, στοιχείο δ΄, της οδηγίας 2001/29 πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι ο όρος «παράθεση αποσπασμάτων», όπως χρησιμοποιείται στη διάταξη αυτή, καλύπτει την παραπομπή, μέσω υπερσυνδέσμου, σε ηλεκτρονικό αρχείο το οποίο μπορεί να διαβαστεί αυτοτελώς.
Το άρθρο 5, παράγραφος 3, στοιχείο δ΄, της οδηγίας 2001/29 πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι ένα έργο έχει ήδη καταστεί νομίμως προσιτό στο κοινό όταν έχει ήδη, με τον συγκεκριμένο τρόπο με τον οποίο παρουσιάζεται, καταστεί προσβάσιμο στο κοινό με τη συγκατάθεση του δικαιούχου ή δυνάμει υποχρεωτικής ή ακόμη και νόμιμης άδειας.
____________
1 ΕΕ C 392 της 20.11.2017.