Wyrok Sądu (trzecia izba) z dnia 6 lutego 2014 r. – Elf Aquitaine przeciwko Komisji
(sprawa T‑40/10)
Konkurencja – Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Europejskie rynki stabilizatorów cynowych i stabilizatorów termicznych na bazie ESBO/estrów – Decyzja stwierdzająca dwa naruszenia art. 81 WE i art. 53 porozumienia EOG – Grzywny – Żądanie stwierdzenia nieważności – Prawo do obrony – Spóźniona informacja o dochodzeniu prowadzonym przez Komisję – Czas trwania postępowania administracyjnego – Odpowiedzialność spółki dominującej za naruszenia reguł konkurencji popełnione przez jej spółki zależne – Domniemanie rzeczywistego wywierania decydującego wpływu – Czas trwania naruszeń – Przedawnienie – Uzasadniony interes w stwierdzeniu naruszenia popełnionego w przeszłości – Grzywny nałożone na spółkę dominującą w kwocie innej niż nałożone na spółkę zależną – Nieograniczone prawo orzekania
1. Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Poszanowanie prawa do obrony – Dochowanie rozsądnego terminu – Spoczywający na Komisji obowiązek ostrzeżenia przedsiębiorstw, których dotyczy postępowanie o możliwości przeprowadzenia środków dowodowych lub postępowania, przed wysłaniem jakiegokolwiek pisma w sprawie przedstawienia zarzutów – Brak – Ocena przez sąd Unii ewentualnego naruszenia prawa do obrony wskutek spóźnionego poinformowania danych przedsiębiorstw – Przesłanki – Konieczność oparcia się przedsiębiorstw na konkretnej, precyzyjnej i szczegółowej argumentacji (art. 81 WE; Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 41 ust. 1; rozporządzenie Rady nr 1/2003) (por. pkt 44–54, 67–79)
2. Postępowanie sądowe – Skarga wszczynająca postępowanie – Wymogi formalne – Zwięzłe przedstawienie powołanych zarzutów [statut Trybunału Sprawiedliwości, art. 21 akapit pierwszy, art. 53 akapit pierwszy; regulamin postępowania przed Trybunałem, art. 1, art. 53 § 1; regulamin postępowania przed Sądem, art. 44 § 1 lit. c)] (por. pkt 90)
3. Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Obowiązki Komisji – Dochowanie rozsądnego terminu – Stwierdzenie nieważności decyzji stwierdzającej naruszenie z uwagi na przewlekłość postępowania – Przesłanka – Naruszenie prawa do obrony zainteresowanych przedsiębiorstw – Wpływ przewlekłości postępowania na treść decyzji Komisji – Brak (art. 81 WE; Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 41 ust. 1; rozporządzenie Rady nr 1/2003) (por. pkt 99–107, 111–113)
4. Konkurencja – Normy Unii – Naruszenia – Przypisanie – Spółka dominująca i spółki zależne – Jednostka gospodarcza – Kryteria oceny – Domniemanie decydującego wpływu wywieranego na spółki zależne przez spółkę dominującą posiadającą całość lub prawie całość ich kapitału – Obowiązek przedstawienia dowodów przez spółkę chcącą obalić to domniemanie – Dowody niewystarczające do obalenia domniemania (art. 81 WE, 82 WE; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 2) (por. pkt 126, 127, 138–149, 180–190, 201, 202)
5. Akty instytucji – Uzasadnienie – Obowiązek – Zakres – Dotycząca wielu adresatów decyzja nakładająca grzywny za naruszenie reguł konkurencji – Przypisanie spółce dominującej praktyk spółki zależnej – Konieczność wyraźnego uzasadnienia – Zakres (art. 81 WE, art. 253 WE) (por. pkt 152–160, 163–173)
6. Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Decyzja Komisji stwierdzająca naruszenie – Ciężar udowodnienia naruszenia i czasu jego trwania spoczywający na Komisji – Zakres ciężaru dowodu – Stopień dokładności wymagany od dowodów przyjętych przez Komisję – Zbiór poszlak – Obowiązek przedstawienia dowodów przez przedsiębiorstwa kwestionujące wystąpienie naruszenia lub czas jego trwania (art. 81 WE; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 2) (por. pkt 214–223, 242–246)
7. Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Odstraszający charakter – Uwzględnienie wielkości i całkowitych zasobów ukaranego przedsiębiorstwa – Znaczenie – Zastosowanie mnożnika do kwoty wyjściowej – Data, którą należy wziąć pod uwagę (rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2; komunikat Komisji 2006/C 210/02) (por. pkt 311–316, 350–363)
8. Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Odstraszający charakter – Spółka dominująca i spółka zależna, które stanowiły w okresie popełnienia naruszenia przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 81 WE, które przestało istnieć w tej formie w dniu przyjęcia decyzji nakładającej grzywnę – Podwyższenie zastosowane w celu zapewnienia skutku odstraszającego jedynie w stosunku do spółki matki, obliczone w odniesieniu do kwoty podstawowej grzywny nałożonej solidarnie na spółki należące do przedsiębiorstwa i obejmującej już szczególne podwyższenie w celu zapewnienia skutku odstraszającego – Dopuszczalność (art. 81 WE; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2; komunikat Komisji 2006/C 210/02) (por. pkt 317–320, 325–331, 364, 365, 373–377)
9. Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Uprawnienia dyskrecjonalne przyznane Komisji przez art. 23 ust. 2 rozporządzenia nr 1/2003 – Naruszenie zasady legalności kar – Brak (rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2, 3; komunikat Komisji 2006/C 210/02, pkt 30) (por. pkt 332–342)
10. Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Uprawnienia Komisji – Stwierdzenie naruszenia – Uzasadniony interes w dokonaniu stwierdzenia – Znaczenie dla zrozumienia funkcjonowania kartelu jako całości (art. 81 WE; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 7 ust. 1) (por. pkt 389, 391–397)
11. Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Uprawnienia dyskrecjonalne Komisji – Kontrola sądowa – Nieograniczone prawo orzekania sądu Unii – Zakres (art. 261 TFUE, art. 263 TFUE; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 31) (por. pkt 403)
Przedmiot
| Żądanie stwierdzenia nieważności decyzji Komisji C(2009) 8682 wersja ostateczna z dnia 11 listopada 2009 r. dotyczącej postępowania przewidzianego w art. 81 [WE] oraz art. 53 porozumienia EOG (sprawa COMP/38589 – Stabilizatory termiczne) lub żądanie ewentualne obniżenia kwoty nałożonych grzywien |
Sentencja
1) | | Skarga zostaje oddalona. |
2) | | Elf Aquitaine SA zostaje obciążona kosztami postępowania. |