Language of document : ECLI:EU:T:2015:684

Sprawa T‑674/11

TV2/Danmark A/S

przeciwko

Komisji Europejskiej

Pomoc państwa – Publiczna usługa nadawcza – Decyzja uznająca pomoc za zgodną z rynkiem wewnętrznym – Wdrożona przez władze duńskie pomoc dla duńskiego nadawcy publicznego TV2/Danmark – Finansowanie publiczne przyznane w celu zrekompensowania kosztów związanych z wykonywaniem zobowiązań z zakresu usług publicznych – Pojęcie pomocy – Wyrok Altmark

Streszczenie – wyrok Sądu (ósma izba) z dnia 24 września 2015 r.

1.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Interes prawny – Konieczność posiadania istniejącego i aktualnego interesu prawnego – Ocena w chwili wniesienia skargi – Skarga mogąca przynieść korzyść skarżącemu – Skarga przedsiębiorstwa będącego beneficjentem pomocy na decyzję Komisji stwierdzającą jej zgodność z rynkiem wewnętrznym – Rzeczywiste i aktualne ryzyko postępowania sądowego przeciwko skarżącemu – Dopuszczalność

(art. 263 TFUE)

2.      Pomoc przyznawana przez państwa – Pojęcie – Środki mające na celu rekompensatę za koszty wykonania przez przedsiębiorstwo zadań z zakresu usług publicznych – Wyłączenie – Przesłanki określone w wyroku Altmark

(art. 107 ust. 1 TFUE)

3.      Pomoc przyznawana przez państwa – Pojęcie – Środki mające na celu rekompensatę za koszty wykonania przez przedsiębiorstwo zadań z zakresu usług publicznych – Wyłączenie – Przesłanki określone w wyroku Altmark – Możliwość odstąpienia od niektórych z przesłanek określonych w wyroku Altmark – Brak

(art. 107 ust. 1 TFUE)

4.      Pomoc przyznawana przez państwa – Pojęcie – Przedsiębiorstwa zobowiązane do zarządzania usługami w ogólnym interesie gospodarczym – Sektor nadawczy – Rozróżnienie między kryterium wynikającym z wyroku Altmark, umożliwiającym ustalenie istnienia pomocy państwa, a kryterium ustanowionym w art. 106 ust. 2 TFUE, pozwalającym stwierdzić zgodność pomocy z rynkiem wewnętrznym – Znaczenie protokołu w sprawie systemu publicznego nadawania w państwach członkowskich jedynie dla oceny istnienia pomocy państwa

(art. 14 TFUE, 106 TFUE, art. 107 ust. 1 TFUE; protokół nr 29 załączony do traktatów UE i FUE)

5.      Pomoc przyznawana przez państwa – Pojęcie – Środki mające na celu rekompensatę za koszty wykonania przez przedsiębiorstwo zadań z zakresu usług publicznych – Wyłączenie – Przesłanki określone w wyroku Altmark – Stosowanie tych przesłanek w mniej rygorystyczny sposób – Przesłanka – Brak wymiaru konkurencyjnego i komercyjnego sektora, w którym prowadzi działalność beneficjent rekompensaty

(art. 107 ust. 1 TFUE; protokół nr 29 załączony do traktatów UE i FUE)

6.      Pytania prejudycjalne – Wykładnia – Skutki w czasie wyroków dokonujących wykładni – Skutek wsteczny – Granice – Pewność prawa

(art. 107 ust. 1 TFUE, art. 267 TFUE)

7.      Pomoc przyznawana przez państwa – Plany pomocy – Obowiązek uprzedniego zgłoszenia i tymczasowego zawieszenia wprowadzania w życie pomocy – Naruszenie – Możliwość powołania się przez beneficjenta na zasady pewności prawa i ochrony uzasadnionych oczekiwań, aby sprzeciwić się stosowaniu przesłanek Altmark – Brak

(art. 107 ust. 1 TFUE, art. 108 ust. 3 TFUE)

8.      Pomoc przyznawana przez państwa – Pojęcie – Środki mające na celu rekompensatę za koszty wykonania przez przedsiębiorstwo zadań z zakresu usług publicznych – Druga przesłanka określona w wyroku w Altmark – Zbadanie przesłanki dotyczącej obiektywnego i przejrzystego ustalenia parametrów, na podstawie których obliczana jest rekompensata – Uwzględnienie wymogu efektywności zarządzania usługą publiczną – Niedopuszczalność

(art. 107 ust. 1 TFUE)

9.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Przedmiot – Decyzja Komisji opierająca się na wielu podstawach rozumowania, z których każda wystarczyłaby do uzasadnienia jej sentencji – Stwierdzenie nieważności takiej decyzji – Przesłanki

(art. 263 TFUE)

10.    Pomoc przyznawana przez państwa – Pojęcie – Środki mające na celu rekompensatę za koszty wykonania przez przedsiębiorstwo zadań z zakresu usług publicznych – Czwarta przesłanka określona w wyroku w Altmark – Ustalenie rekompensaty na podstawie analizy kosztów przeciętnego przedsiębiorstwa z danego sektora w przypadku niedokonania wyboru przedsiębiorstwa w drodze procedury udzielania zamówień publicznych – Niewystarczalność analizy kosztów przedsiębiorstwa, któremu powierzono realizację misji publicznej

(art. 107 ust. 1 TFUE)

11.    Pomoc przyznawana przez państwa – Pojęcie – Środki mające na celu rekompensatę za koszty wykonania przez przedsiębiorstwo zadań z zakresu usług publicznych – Czwarta przesłanka określona w wyroku w Altmark – Ustalenie rekompensaty na podstawie analizy kosztów przeciętnego przedsiębiorstwa z danego sektora w przypadku niedokonania wyboru przedsiębiorstwa w drodze procedury udzielania zamówień publicznych – Ciężar dowodu spoczywający na danym państwie członkowskim

(art. 107 ust. 1 TFUE)

12.    Postępowanie sądowe – Interwencja – Argumenty inne niż te, które podnosi popierana strona – Dopuszczalność – Przesłanki

(statut Trybunału Sprawiedliwości, art. 40 akapit czwarty; regulamin postępowania przed Sądem, art. 116 § 3)

13.    Pomoc przyznawana przez państwa – Pojęcie – Przyznanie korzyści beneficjentom – Obowiązek przekazania kwot innym przedsiębiorstwom z tytułu odgrywania roli pośrednika działającego jedynie jako kanał tranzytowy lub kanał płatniczy – Wyłączenie – Obowiązek przekazania przez przedsiębiorstwo użyteczności publicznej kwot pochodzących z opłaty abonamentowej i przeznaczonych dla przedsiębiorstw otrzymujących wynagrodzenie za ich usługi – Włączenie

(art. 107 ust. 1 TFUE)

14.    Pomoc przyznawana przez państwa – Pojęcie – Pomoc z zasobów państwowych – Pojęcie zasobów państwowych – Unormowanie prawne nakazujące osobom trzecim wykorzystanie ich własnych zasobów na określone cele – Wyłączenie

(art. 107 ust. 1 TFUE)

15.    Pomoc przyznawana przez państwa – Pojęcie – Korzyść przyznana przy użyciu zasobów państwowych lub kontrolowanych przez państwo – Zakres – Wpływy z reklam nadawcy publicznego – Wyłączenie

(art. 107 ust. 1 TFUE)

16.    Skarga o stwierdzenie nieważności – Zarzuty – Zarzuty, jakie mogą być podniesione przeciwko decyzji Komisji w sprawach dotyczących pomocy państwa – Zarzuty niepodniesione w toku postępowania administracyjnego – Rozróżnienie pomiędzy zarzutami prawnymi, które są dopuszczalne, a zarzutami faktycznymi, które są niedopuszczalne

(art. 108 ust. 2 TFUE, art. 263 TFUE)

17.    Pomoc przyznawana przez państwa – Pomoc nowa i pomoc istniejąca – Pomoc przyznana nowemu beneficjentowi – Rozróżnienie między programami pomocowymi a pomocą indywidualną

(art. 108 TFUE)

18.    Pomoc przyznawana przez państwa – Pomoc nowa i pomoc istniejąca – Pomoc indywidualna przyznana podmiotowi prawnemu utworzonemu po jej ustanowieniu i po przystąpieniu danego państwa członkowskiego do Unii – Kwalifikacja jako istniejącej pomocy – Przesłanka

(art. 108 TFUE)

1.      W ramach skarg o stwierdzenie nieważności wniesionych przez beneficjentów pomocy na decyzje Komisji uznające sporną pomoc za całkowicie zgodną z rynkiem wewnętrznym bądź też uznające jeden ze spornych środków dofinansowania za zgodny z tym rynkiem interes prawny można wywieść z istnienia udowodnionego ryzyka, że na sytuację prawną skarżących może wpłynąć wszczęcie postępowań sądowych, bądź z tego, że ryzyko postępowań sądowych jest rzeczywiste i aktualne w chwili wniesienia skargi do sądu Unii Europejskiej.

W tym względzie przyjęto, że istnieje „udowodnione” albo „rzeczywiste i aktualne” ryzyko postępowania sądowego przeciwko stronie skarżącej będącej beneficjentem pomocy bezprawnie przyznanej i zgodnej z rynkiem wewnętrznym w wypadku, po pierwsze, gdy postępowanie takie toczy się już przed sądem krajowym w chwili wniesienia do Sądu skargi o stwierdzenie nieważności albo w wypadku, gdy zostaje ono wszczęte przed sądem krajowym jeszcze przed wydaniem przez Sąd rozstrzygnięcia w sprawie skargi o stwierdzenie nieważności, i po drugie, gdy pomoc rozpatrywana w zaskarżonej do Sądu decyzji jest przedmiotem toczącego się przed sądem krajowym postępowania sądowego, na które powołuje się strona skarżąca.

Wynika z tego, że beneficjent bezprawnie przyznanej pomocy uznanej za zgodną z rynkiem wewnętrznym może posiadać uzasadniony i aktualny interes do wniesienia skargi oparty właśnie na uznaniu rozpatrywanych środków za pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE oraz na uznaniu ich za nową pomoc w rozumieniu art. 1 lit. c) rozporządzenia nr 659/1999 ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 93 traktatu WE, w sytuacji gdy jest on objęty postępowaniem wszczętym przez konkurenta przed sądem krajowym, zawieszonym do czasu ogłoszenia wyroku Sądu, mającym na celu zasądzenie od niego zapłaty odsetek za okres, w jakim utrzymywała się sytuacja bezprawności, i naprawienie szkody poniesionej z powodu nielegalnego charakteru pomocy.

(por. pkt 34, 36–39)

2.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 47–49)

3.      W sprawach z zakresu pomocy państwa z całkowicie jednoznacznej treści wyroku Altmark wynika, że wszystkie cztery wskazane w nim przesłanki służą uznaniu danego środka za pomoc państwa, a konkretnie stwierdzeniu istnienia korzyści. Interwencja państwa, która nie spełnia jednej lub kilku ze wspomnianych przesłanek, powinna tym samym zostać uznana za pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE.

W tym względzie, jeśli chodzi w szczególności o związek między trzecią i drugą z przesłanek Altmark, poczynienie stwierdzenia, że rekompensata przyznana przedsiębiorstwu będącemu beneficjentem, któremu powierzona została realizacja misji publicznej, nie przekracza kwoty niezbędnej do pokrycia całości lub części kosztów poniesionych w celu wykonania zobowiązań z zakresu usług publicznych, przy uwzględnieniu związanych z tym przychodów oraz rozsądnego zysku z tytułu wykonania tych zobowiązań, wydaje się niemożliwe bez wcześniejszej znajomości parametrów, według jakich ustalona została kwota wspomnianej rekompensaty, co stanowi właśnie przedmiot drugiej przesłanki Altmark.

(por. pkt 54, 55)

4.      Z brzmienia protokołu nr 29 w sprawie systemu publicznego nadawania w państwach członkowskich (protokołu amsterdamskiego) wynika, iż akt ten zmierza do dokonania wykładni odstępstwa wymienionego w art. 106 ust. 2 TFUE. Nie ma on zatem znaczenia przy ocenie zastosowania kryteriów Altmark, których celem jest ustalenie istnienia pomocy państwa, a nie jej zgodności z rynkiem wewnętrznym. Poza tym nie można przyjąć, że protokół amsterdamski wyklucza stosowanie zasad konkurencji i zabrania Komisji zbadania na podstawie kryteriów określonych w wyroku Altmark, czy finansowanie z zasobów państwowych przysparza korzyść ekonomiczną nadawcom świadczącym usługę publiczną. Ponadto, nawet jeśli należałoby uznać, że protokół amsterdamski ma znaczenie dla oceny istnienia pomocy państwa, znaczenie to byłoby ograniczone do pierwszej przesłanki Altmark, która odnosi się do określenia zobowiązania z zakresu usług publicznych.

(por. pkt 61, 62)

5.      Przy określaniu istnienia pomocy państwa okolicznością mogącą uzasadniać mniej rygorystyczne stosowanie przesłanek Altmark w poszczególnym przypadku jest brak wymiaru konkurencyjnego i komercyjnego sektora, w którym prowadzi działalność beneficjent rekompensaty. Tymczasem, uwzględniając specyfikę misji publicznej w zakresie nadawania, która została podkreślona w protokole nr 29 w sprawie systemu publicznego nadawania w państwach członkowskich, nie można przyjąć, że sektor ów nie posiada wymiaru konkurencyjnego i komercyjnego. O istnieniu takiego wymiaru świadczy zwłaszcza fakt, że nadawca publiczny, częściowo finansowany z wpływów z reklam, działa na rynku reklamy telewizyjnej.

(por. pkt 70)

6.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 79, 80, 83, 85)

7.      Konsekwencje finansowe dla beneficjenta niezgłoszonego środka nie stanowią, w świetle ogólnej zasady pewności prawa, okoliczności uzasadniającej ograniczenie w czasie skutków wyroku, w którym Trybunał dokonuje wykładni art. 107 ust. 1 TFUE w ten sposób, że rozpatrywany środek okazuje się stanowić pomoc państwa. Z powyższego wynika, że beneficjent tego rodzaju środka nie może powoływać się na niekorzystne okoliczności finansowe spowodowane stosowaniem do tego środka przesłanek Altmark oraz uznaniem go za pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE, wedle jego wykładni dokonanej w wyroku Altmark w celu zażądania, w imię zasady pewności prawa, wyłączenia stosowania tych przesłanek.

Ponadto kwestia, czy zgodne z zasadą pewności prawa jest, by na beneficjenta tego, co w okresie zaistnienia istotnych dla sprawy okoliczności faktycznych było uważane za rekompensatę przyznaną z tytułu realizacji misji publicznej, nakładać obowiązek spłaty sumy pieniężnej wynikający z łącznego i retroaktywnego stosowania wydanych wiele lat po wypłacie tej rekompensaty wyroków odnoszących się do wykładni art. 107 ust. 1 TFUE oraz art. 108 ust. 3 TFUE, nie może zostać rozstrzygnięta w ramach sporu dotyczącego ważności decyzji, w drodze której Komisja uznała wspomnianą rekompensatę za pomoc państwa. Sąd krajowy, po zwróceniu się do Trybunału z pytaniami prejudycjalnymi, powinien ocenić, czy w przedstawionych przed nim okolicznościach znajdują zastosowanie zasady odnoszące się do obowiązku spłaty na rzecz państwa odsetek za okres, w jakim utrzymywała się sytuacja bezprawności, a w stosownym przypadku – obowiązku naprawienia szkody ewentualnie poniesionej przez jego konkurentów z powodu nielegalnego charakteru pomocy.

(por. pkt 82, 84)

8.      Przy określaniu istnienia pomocy państwa druga przesłanka Altmark – zgodnie z którą konieczne jest, by parametry, na których podstawie obliczona została rekompensata, były wcześniej ustalone w obiektywny i przejrzysty sposób, w celu zapewnienia, że rekompensata ta nie przysparza korzyści gospodarczej mogącej uprzywilejowywać przedsiębiorstwo będące jej beneficjentem kosztem przedsiębiorstw z nim konkurujących – zawiera trzy wymogi, jakie spełnić muszą parametry obliczania rekompensaty, aby zapewniona została rzetelność tego obliczenia i możliwości jego sprawdzenia przez Komisję. Zgodnie ze wspomnianymi wymogami parametry obliczania rekompensaty muszą zostać ustalone z wyprzedzeniem, w oparciu o przejrzystą procedurę, oraz muszą mieć z natury rzeczy obiektywny charakter. Z wyroku Altmark nie wynika w żadnym razie, że zgodnie z drugą z określonych w tym wyroku przesłanek parametry obliczania rekompensaty powinny być opracowane w sposób pozwalający wpływać lub kontrolować poziom wydatków poniesionych przez beneficjenta tej rekompensaty.

W istocie interpretacja drugiej przesłanki, zgodnie z którą parametry obliczania rekompensaty powinny być nie tylko obiektywne i zostać ustalone z wyprzedzeniem w oparciu o przejrzystą procedurę, ale też powinny zapewnić efektywność zarządzania usługą publiczną, jest niezgodna z brzmieniem drugiej przesłanki Altmark i prowadzi do pomieszania z przesłanką czwartą tego wyroku, która dotyczy tego wymogu efektywności.

W konsekwencji Komisja narusza prawo, ustanawiając wymóg, by parametry obliczania rekompensaty przyznanej przedsiębiorstwu z tytułu realizacji misji publicznej były sformułowane w sposób zapewniający skuteczną realizację misji publicznej.

(por. pkt 102–106)

9.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 109)

10.    Przy określaniu istnienia pomocy państwa, jeżeli chodzi o zbadanie czwartej przesłanki Altmark, zgodnie z którą jeśli nie przeprowadzono postępowania przetargowego, które pozwoliłoby na wyłonienie kandydata zdolnego do realizacji misji publicznej po najmniejszych kosztach, przyznana rekompensata powinna zostać ustalona przy uwzględnieniu, jako punktu odniesienia, przeciętnego przedsiębiorstwa prawidłowo zarządzanego i odpowiednio wyposażonego w niezbędne środki, poszukiwanie takiego przedsiębiorstwa służy zoptymalizowaniu kwoty rekompensaty uznanej za niezbędną do realizacji misji publicznej oraz zapobieżeniu uznania wysokich kosztów ponoszonych przez mało wydajne przedsiębiorstwo za punkt odniesienia przy obliczaniu kwoty tej rekompensaty.

Do spełnienia tej przesłanki nie wystarczy zatem, by państwo członkowskie oświadczyło, że ze względu na specyfikę misji publicznej nie można wskazać na rynku przedsiębiorstwa porównywalnego z beneficjentem rekompensaty, a następnie skoncentrowało się na wykazaniu, że sam beneficjent jest przedsiębiorstwem prawidłowo zarządzanym i odpowiednio wyposażonym w rozumieniu tej przesłanki.

(por. pkt 116, 117, 131)

11.    W sprawach z zakresu pomocy państwa, w odniesieniu do ciężaru dowodu, o ile to Komisja powinna wykazać istnienie pomocy państwa, o tyle dane państwo członkowskie jest zobowiązane, zgodnie z art. 10 ust. 2 w związku z art. 2 ust. 2 rozporządzenia nr 659/1999 ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 93 traktatu WE, udzielić Komisji wszystkich niezbędnych informacji celem umożliwienia tej instytucji podjęcia decyzji dotyczącej charakteru badanego środka, a w stosownym przypadku jego zgodności z rynkiem wewnętrznym.

Zatem po stronie państwa członkowskiego istnieje obowiązek wykazania, że wobec braku przeprowadzenia przetargu mającego na celu wyłonienie przedsiębiorstwa, któremu powierzona zostanie realizacja rozpatrywanej misji publicznej, poziom rekompensaty przyznanej takiemu przedsiębiorstwu został ustalony na podstawie analizy kosztów, jakie poniosłoby przy wykonywaniu tej misji przeciętne przedsiębiorstwo, prawidłowo zarządzane i wyposażone odpowiednio do tego, by móc uczynić zadość wymogom stawianym danej usłudze publicznej. Jeśli nie wykaże ono tego, nie można wykluczyć, że rekompensata przyznana przedsiębiorstwu, któremu powierzono realizację misji publicznej, zawiera element pomocy państwa.

(por. pkt 124, 126)

12.    Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 156)

13.    W sprawach z zakresu pomocy państwa w wypadku kwoty przekazanej stronie zobowiązanej do dalszego przekazania jej w całości osobie trzeciej nie może w zasadzie być mowy o korzyści przyznanej stronie działającej wyłącznie w charakterze „płatnika środków” albo „kanału płatniczego”. W takim przypadku kwota owa jedynie przechodzi przez majątek tej ostatniej strony. Do przeciwnego wniosku można dojść tylko wówczas, jeśli zostanie wykazane, że samo to przejście przysparza danej stronie korzyści w postaci przykładowo odsetek za okres, w jakim znajduje się ona w posiadaniu tej kwoty.

W tym względzie, w sytuacji gdy dane przedsiębiorstwo, w celu realizacji części misji publicznej powierzonej mu przez ustawodawcę, musi skorzystać z usług innych przedsiębiorstw, co oznacza, że w zamian musi podjąć się spełnienia wobec tych ostatnich obowiązku przekazania im odpowiedniego wynagrodzenia z tytułu wspomnianych usług, umożliwiającego im ich świadczenie, przedsiębiorstwo, któremu powierzono realizację misji publicznej, powinno samo podjąć się spełnienia obowiązków względem innych przedsiębiorstw, tak że jego rola nie ogranicza się do zwykłego „kanału tranzytowego” płatności pochodzących z opłat abonamentowych przeznaczonych dla innych przedsiębiorstw. Ponadto okoliczność, że inne przedsiębiorstwa posiadają własną osobowość prawną odrębną od osobowości prawnej przedsiębiorstwa, któremu powierzono realizację misji publicznej, jest bez znaczenia.

(por. pkt 159, 171)

14.    W sprawach z zakresu pomocy państwa korzyści, które nie zostały przyznane przy użyciu zasobów państwowych, nie mogą w każdym razie stanowić pomocy państwa. W tym względzie korzyść przyznana przy użyciu zasobów państwowych jest korzyścią, która od chwili jej przyznania wywiera negatywny skutek na zasoby państwowe.

Najprostszą postacią, jaką może przybrać wspomniany negatywny skutek, jest przeniesienie zasobów państwowych na podmiot, któremu przyznawana jest korzyść. Niemniej nie jest konieczne wykazanie we wszystkich przypadkach, iż miało miejsce przeniesienie zasobów państwowych, żeby można było uznać korzyść przyznaną jednemu przedsiębiorstwu lub kilku przedsiębiorstwom za pomoc państwa. W tym rozumieniu można wyobrazić sobie istnienie korzyści wywołującej negatywne skutki dla zasobów państwowych, która nie wiąże się z przeniesieniem zasobów państwowych. Ma to zwłaszcza miejsce w przypadku środka, poprzez który organy władzy publicznej przyznają niektórym przedsiębiorstwom zwolnienie podatkowe nieskutkujące wprawdzie przeniesieniem zasobów państwowych, jednak stawiające jego beneficjentów w lepszej sytuacji finansowej niż sytuacja, w której znajdują się inni podatnicy.

Jeżeli chodzi o zakres pojęcia zasobów państwowych w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE, obejmuje ono wszystkie środki pieniężne, które organy publiczne mogą faktycznie przeznaczyć na wsparcie przedsiębiorstw, niezależnie od tego, czy środki te wchodzą na stałe w skład majątku państwa, czy też nie. W związku z tym nawet jeśli kwoty odpowiadające rozważanemu środkowi nie są stale w posiadaniu skarbu państwa, to fakt, że stale znajdują się pod kontrolą publiczną, a zatem w dyspozycji właściwych organów krajowych, wystarczy, aby zostały uznane za zasoby państwowe.

Zatem zasoby państwowe mogą również składać się z zasobów pochodzących od osób trzecich, które zostały bądź dobrowolnie przekazane do dyspozycji państwa przez ich właścicieli, bądź porzucone przez ich właścicieli, a państwo podjęło się zarządzania nimi w ramach wykonywania swoich suwerennych kompetencji. Nie można natomiast uznać, że zasoby znajdują się pod kontrolą publiczną i stanowią zatem zasoby państwowe w powyższym rozumieniu jedynie na tej podstawie, iż w drodze unormowania prawnego państwo zabrania osobie trzeciej wykorzystania jej własnych zasobów na określone cele.

(por. pkt 190, 195, 196, 198, 201, 208, 209)

15.    Wpływy z reklam nadawcy publicznego, któremu powierzono realizację misji publicznej, stanowią wynagrodzenie finansowe przekazane przez reklamodawców w zamian za oddanie do ich dyspozycji czasu nadawania reklam. Pierwotnie zatem wpływy te nie pochodzą z zasobów państwowych, lecz z zasobów prywatnych należących do reklamodawców.

Jeżeli chodzi o kwestię czy można uznać, iż owe prywatne zasoby są kontrolowane przez władze danego państwa członkowskiego, zasoby te nie są oddane dobrowolnie przez ich właścicieli do dyspozycji państwa, ani też nie stanowią zasobów porzuconych przez ich właścicieli, którymi zarządzania podjęło się państwo. W przypadku bowiem, gdy interwencja państwa polega konkretnie na ustaleniu tego, jaką część rozpatrywanych zasobów pochodzących z wpływów z reklam należy przekazać temu publicznemu nadawcy, i wówczas, gdy właściwe organy krajowe są jedynie uprawnione do ustalenia pułapu zasobów przekazywanych temu nadawcy, uprawnienia tego nie można uznać za wystarczające do tego, by móc stwierdzić, iż chodzi o zasoby pozostające pod kontrolą publiczną.

Natomiast jeśli na polecenie właściwych organów krajowych część wpływów z reklam zostałaby oddana do dyspozycji tychże władz, część ta stanowiłaby zasoby państwa. Z drugiej strony nie ma powodów, by uznać, że pozostała część wpływów z reklam, która nie została zatrzymana, stanowi zasoby państwowe.

Za przyjęciem tego wniosku przemawia fakt, że ministerstwo kultury danego państwa członkowskiego może zatrzymać część wpływów z reklam. Tego rodzaju okoliczność nie oznacza bowiem, iż reszta wpływów stanowi zasoby państwowe, ani też że ich przeniesienie do nadawcy stanowi pomoc państwa na rzecz tego ostatniego. Wreszcie, bez znaczenia jest w tym względzie brak stosunku umownego między reklamodawcami a nadawcą czy też brak wpływu tego przedsiębiorstwa na działalność reklamową.

Wynika z tego, że uznając w swej decyzji takie wpływy z reklam za pomoc państwa, Komisja dopuszcza się naruszenia prawa, które w tym względzie powoduje nieważność tej decyzji.

(por. pkt 211, 212, 214, 217, 218, 220)

16.    Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 229–231)

17.    W sprawach z zakresu pomocy państwa, kiedy pomoc jest przyznawana nowemu beneficjentowi, innemu niż beneficjenci pomocy istniejącej, w wypadku tego nowego beneficjenta może zachodzić jedynie nowa pomoc. W powyższym przypadku konieczne jest dokonanie rozróżnienia między z jednej strony programami pomocowymi a z drugiej strony pomocą indywidualną.

(por. pkt 236–239)

18.    W prawie konkurencji, w tym do celów stosowania art. 107 ust. 1 TFUE, pojęcie przedsiębiorstwa obejmuje każdy podmiot wykonujący działalność gospodarczą, niezależnie od jego formy prawnej i sposobu finansowania.

Zatem w celu wskazania beneficjenta pomocy istniejącej należy mieć na względzie jednostkę gospodarczą, która jest beneficjentem tej pomocy, niezależnie od wszelkich ewentualnych zmian w jej statusie prawnym. W konsekwencji nawet pomoc indywidualna może zostać uznana za pomoc istniejącą, mimo że została przyznana podmiotowi prawnemu utworzonemu po jej ustanowieniu i po przystąpieniu danego państwa członkowskiego do Unii Europejskiej, jeśli okaże się, iż omawiany podmiot prawny, chociaż jako taki nie istniał w chwili ustanowienia pomocy, wchodził wówczas w skład przedsiębiorstwa, to znaczy jednostki gospodarczej, której istniejąca pomoc została przyznana.

(por. pkt 243, 244)