Language of document : ECLI:EU:T:2015:982

Υπόθεση T‑241/13

Ελληνική Δημοκρατία

κατά

Ευρωπαϊκής Επιτροπής

«ΕΓΤΠΕ — Τμήμα Εγγυήσεων — ΕΓΤΕ και ΕΓΤΑΑ — Δαπάνες αποκλειόμενες από τη χρηματοδότηση — Βόειο κρέας — Αιγοπρόβειο κρέας — Καπνός — Άρθρο 69 του κανονισμού (ΕΚ) 1782/2003 — Άρθρο 31, παράγραφος 2, του κανονισμού 1290/2005 — Άρθρο 23, παράγραφος 1, του κανονισμού 796/2004»

Περίληψη — Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (έκτο τμήμα)
της 16ης Δεκεμβρίου 2015

1.      Γεωργία — Κοινή γεωργική πολιτική — Χρηματοδότηση από το ΕΓΤΠΕ, το ΕΓΤΕ και το ΕΓΤΑΑ — Εκκαθάριση των λογαριασμών — Αντικείμενο

(Κανονισμός 1290/2005 του Συμβουλίου, άρθρο 31)

2.      Γεωργία — Κοινή γεωργική πολιτική — Καθεστώτα άμεσης στηρίξεως — Κοινοί κανόνες — Καθεστώς ενιαίας ενισχύσεως — Περιφερειακή και προαιρετική εφαρμογή — Πρόσθετη ενίσχυση χορηγούμενη για συγκεκριμένα είδη γεωργίας και για ποιοτική παραγωγή — Καθορισμός των ποσοστών κρατήσεως — Περιθώριο εκτιμήσεως που παρέχεται στα κράτη μέλη — Όρια — Υποχρέωση των κρατών μελών να γνωστοποιούν στις επιχειρήσεις τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας — Περιεχόμενο

(Κανονισμός 1782/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 69· κανονισμός 795/2004 της Επιτροπής, άρθρο 48 § 6)

3.      Γεωργία — Κοινή γεωργική πολιτική — Χρηματοδότηση από το ΕΓΤΠΕ, το ΕΓΤΕ και το ΕΓΤΑΑ — Χορήγηση ενισχύσεων και πριμοδοτήσεων — Υποχρέωση των κρατών μελών να καθιερώνουν αποτελεσματικό σύστημα διοικητικών και επιτόπιων ελέγχων — Μη αξιόπιστοι έλεγχοι — Άρνηση καλύψεως από το Ταμείο

(Κανονισμός 1782/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 69· κανονισμός 795/2004 της Επιτροπής, άρθρο 48)

4.      Γεωργία — Κοινή γεωργική πολιτική — Χρηματοδότηση από το ΕΓΤΠΕ, το ΕΓΤΕ και το ΕΓΤΑΑ — Εκκαθάριση των λογαριασμών — Άρνηση καλύψεως δαπανών οι οποίες προκύπτουν από παρατυπίες κατά την εφαρμογή της νομοθεσίας της Ένωσης — Αμφισβήτηση από το οικείο κράτος μέλος — Βάρος αποδείξεως — Κατανομή μεταξύ της Επιτροπής και του κράτους μέλους

(Κανονισμός 1290/2005 του Συμβουλίου, άρθρο 31)

5.      Γεωργία — Κοινή γεωργική πολιτική — Χρηματοδότηση από το ΕΓΤΠΕ, το ΕΓΤΕ και το ΕΓΤΑΑ — Εκκαθάριση των λογαριασμών — Άρνηση καλύψεως δαπανών οι οποίες προκύπτουν από παρατυπίες κατά την εφαρμογή της νομοθεσίας της Ένωσης — Εκτίμηση των ζημιών που υπέστη το Ταμείο — Υποχρέωση της Επιτροπής να αποδείξει την ύπαρξη πραγματικής ζημίας την οποία υπέστη το Ταμείο — Δεν υφίσταται

(Κανονισμός 1290/2005 του Συμβουλίου, άρθρο 31 § 2)

6.      Πράξεις των θεσμικών οργάνων — Αιτιολογία — Υποχρέωση αιτιολογήσεως— Περιεχόμενο — Απόφαση περί εκκαθαρίσεως των λογαριασμών για τις χρηματοδοτούμενες από το ΕΓΤΠΕ, το ΕΓΤΕ και το ΕΓΤΑΑ δαπάνες — Συνοπτική έκθεση σχετική με απόφαση από την οποία προκύπτουν αντιφάσεις που έχουν ως αποτέλεσμα να μην παρέχουν στους αποδέκτες τη δυνατότητα να λάβουν γνώση της αιτιολογίας της αποφάσεως — Παράβαση της υποχρεώσεως αιτιολογήσεως — Ακύρωση της αποφάσεως

(Άρθρο 296 ΣΛΕΕ· κανονισμοί του Συμβουλίου 1258/1999, άρθρο 7 § 4, και 1290/2005, άρθρο 31· απόφαση 2013/123 της Επιτροπής)

7.      Προσφυγή ακυρώσεως — Αρμοδιότητα του δικαιοδοτικού οργάνου της Ένωσης — Ερμηνεία της αιτιολογίας διοικητικής πράξεως — Όρια

(Άρθρα 263 ΣΛΕΕ και 264 ΣΛΕΕ)

1.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψη 22)

2.      Η πρόσθετη ενίσχυση την οποία προβλέπει το άρθρο 69 του κανονισμού 1782/2003, για τη θέσπιση κοινών κανόνων για τα καθεστώτα άμεσης στηρίξεως στα πλαίσια της κοινής γεωργικής πολιτικής και σχετικά με τη θέσπιση ορισμένων καθεστώτων στηρίξεως για τους γεωργούς, σκοπεί, αφενός, να παρακινήσει τους γεωργούς να τηρούν τις υποχρεώσεις σχετικά με τη βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων τους και την προστασία του περιβάλλοντος, ως αντιστάθμισμα για την ομαλότερη προσαρμογή τους στις νέες απαιτήσεις της κοινής γεωργικής πολιτικής, και, αφετέρου, να μετριάσει τις επιπτώσεις που θα έχει εκ των πραγμάτων για ορισμένους κλάδους προϊόντων η μετάβαση από το καθεστώς των άμεσων πληρωμών στο καθεστώς της ενιαίας ενισχύσεως. Στο πλαίσιο αυτό, το άρθρο 69 του κανονισμού 1782/2003 παρέχει σε όλα τα κράτη μέλη ορισμένο περιθώριο εκτιμήσεως όσον αφορά την καταβολή πρόσθετων ενισχύσεων στο πλαίσιο της μεταρρυθμίσεως της κοινής γεωργικής πολιτικής. Ωστόσο, η παρασχεθείσα στα κράτη μέλη δυνατότητα είναι αυστηρά οριοθετημένη και υπόκειται σε πλείονες προϋποθέσεις ουσιαστικού και διαδικαστικού χαρακτήρα.

Όσον αφορά την υποχρέωση που προβλέπεται στο άρθρο 48, παράγραφος 6, του κανονισμού 795/2004, σχετικά με τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του καθεστώτος ενιαίας ενίσχυσης που προβλέπεται στον κανονισμό 1782/2003, αυτή παρέχει στην Επιτροπή τη δυνατότητα να λαμβάνει γνώση των όρων επιλεξιμότητας που αποφασίζουν τα κράτη μέλη. Διασφαλίζει επίσης ότι οι οικείες επιχειρήσεις λαμβάνουν γνώση, πριν από την έναρξη του έτους υποβολής αιτήσεων, των προϋποθέσεων για την πρόσβαση στην πρόσθετη ενίσχυση που προβλέπει το άρθρο 69 του κανονισμού 1782/2003. Συναφώς, η λειτουργία της πρόσθετης ενισχύσεως ως κινήτρου είναι αποτελεσματική μόνον εφόσον οι προϋποθέσεις επιλεξιμότητας για ένα ορισμένο έτος αιτήσεων έχουν καταστεί γνωστές στους ενδιαφερόμενους γεωργούς, πριν από την έναρξη του έτους αυτού, και εφόσον δεν έχουν τροποποιηθεί εκ των υστέρων.

(βλ. σκέψεις 30, 31, 33)

3.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψη 35)

4.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψη 36)

5.      Στο πλαίσιο της εκ μέρους της Επιτροπής εκτιμήσεως των ποσών που πρέπει να αποκλεισθούν από τη χρηματοδότηση της Ένωσης κατόπιν της διαπιστώσεως παρατυπιών όσον αφορά τις δαπάνες που πραγματοποίησε κράτος μέλος, το άρθρο 31, παράγραφος 2, του κανονισμού 1290/2005, για τη χρηματοδότηση της κοινής γεωργικής πολιτικής, δεν εισάγει προϋπόθεση κατά την οποία κάθε διόρθωση εξαρτάται από την απόδειξη πραγματικής ζημίας την οποία υπέστη το Ταμείο.

(βλ. σκέψη 44)

6.      Στο πλαίσιο του ελέγχου της αιτιολογίας αποφάσεως βάσει της οποίας αποκλείονται από τη χρηματοδότηση της Ένωσης ορισμένες δαπάνες που πραγματοποίησαν κράτη μέλη στο πλαίσιο των διαφόρων διαρθρωτικών ταμείων της Ένωσης, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η συνοπτική έκθεση η οποία συνοδεύει την απόφαση, καθόσον η έκθεση αυτή αποτελεί ουσιώδες έγγραφο για την κατανόηση του σκεπτικού της εν λόγω αποφάσεως, δεδομένου ότι η απόφαση εκδόθηκε επί της βάσεως αυτής. Συναφώς, η εν λόγω απόφαση πρέπει να ακυρώνεται οσάκις υφίσταται αντίφαση ως προς την αιτιολογία μεταξύ της συνοπτικής εκθέσεως και των λοιπών σχετικών εγγράφων της διοικητικής διαδικασίας, εκτός της οποίας υφίστανται και άλλες ανακρίβειες ή αντιφάσεις ως προς την αιτιολογία στην εν λόγω έκθεση και η οποία δεν παρέχει στο οικείο κράτος μέλος τη δυνατότητα να λάβει γνώση της πραγματικής αιτιολογίας της προσβαλλομένης αποφάσεως όσον αφορά την επιβληθείσα δημοσιονομική διόρθωση. Συγκεκριμένα, αντίφαση στην αιτιολογία αποφάσεως συνιστά παράβαση της υποχρεώσεως που απορρέει από το άρθρο 296 ΣΛΕΕ, δυνάμενη να θίξει το κύρος της οικείας πράξεως εφόσον αποδειχθεί ότι, λόγω της αντιφάσεως αυτής, ο αποδέκτης της πράξεως δεν είχε τη δυνατότητα να λάβει γνώση της πραγματικής αιτιολογίας της αποφάσεως, εν όλω ή εν μέρει, και ότι, ως εκ τούτου, το διατακτικό της πράξεως στερείται, εν όλω ή εν μέρει, παντός νομικού ερείσματος.

(βλ. σκέψεις 51, 56, 63, 64)

7.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψη 57)