POSTANOWIENIE SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ UNII EUROPEJSKIEJ
(trzecia izba)

z dnia 25 lutego 2014 r.

Sprawa F‑118/11

Luigi Marcuccio

przeciwko

Komisji Europejskiej

Służba publiczna – Urzędnicy – Decyzja organu powołującego w sprawie przeniesienia urzędnika w stan spoczynku i przyznania mu renty inwalidzkiej – Decyzja, w której nie zajęto stanowiska w sprawie zawodowego podłoża choroby uzasadniającej przeniesienie w stan spoczynku – Spoczywający na organie powołującym obowiązek uznania zawodowego podłoża choroby – Artykuł 78 akapit piąty regulaminu pracowniczego – Konieczność zwołania nowej komisji ds. inwalidztwa – Istotność wcześniejszej decyzji wydanej na podstawie art. 73 regulaminu pracowniczego – Artykuł 76 regulaminu postępowania – Skarga w części oczywiście niedopuszczalna, a w części oczywiście bezzasadna

Przedmiot: Skarga wniesiona na podstawie art. 270 TFUE, znajdującego zastosowanie do traktatu EWEA na mocy jego art. 106a, w której L. Marcuccio żąda, przede wszystkim, stwierdzenia nieważności dorozumianej decyzji odmownej Komisji Europejskiej w sprawie jego wniosku o wydanie decyzji dotyczącej uznania zawodowego podłoża choroby, która skłoniła tę instytucję do przeniesienia skarżącego w stan spoczynku wskutek niezdolności do pracy, a także przyznania odszkodowania za szkody, jakie miał ponieść i w dalszym ciągu ponosi ze względu na niezgodne z prawem zaniechanie Komisji od dnia 30 maja 2005 r. w przedmiocie wydania decyzji w sprawie uznania zawodowego podłoża tej choroby.

Orzeczenie:      Skarga zostaje odrzucona jako w części oczywiście niedopuszczalna, a w części oczywiście bezzasadna. Każda ze stron pokrywa własne koszty.

Streszczenie

1.      Postępowanie sądowe – Złożenie odpowiedzi na skargę – Termin – Podjęcie na nowo zawieszonego postępowania – Rozpoczęcie biegu terminu

(regulamin postępowania przed Sądem do spraw Służby Publicznej, art. 39 §§ 1, 3, art. 100 § 3, art. 116; regulamin pracowniczy, art. 91 ust. 4, art. 90 ust. 2)

2.      Skargi urzędników – Skarga w przedmiocie wstrzymania się administracji od wydania decyzji – Zarzuty mające na celu stwierdzenie nieważności rozstrzygnięcia odmownego i stwierdzenie bezczynności – Jeden i ten sam środek odwoławczy

(art. 263 akapit czwarty TFUE, art. 265 akapit trzeci TFUE; regulamin pracowniczy, art. 90 ust. 1, 2)

3.      Urzędnicy – Emerytury i renty – Renta inwalidzka – Ustalenie zawodowego podłoża choroby – Kompetencje komisji ds. inwalidztwa

(regulamin pracowniczy, art. 11, 73, 78, załącznik VIII, art. 13)

4.      Urzędnicy – Decyzja niekorzystna – Obowiązek uzasadnienia – Zakres – Niewystarczające uzasadnienie – Konwalidacja w trakcie postępowania spornego – Warunki

(art. 296 akapit drugi TFUE; regulamin pracowniczy, art. 25)

5.      Urzędnicy – Emerytury i renty – Renta inwalidzka – Ustalenie zawodowego podłoża choroby – Wszczęcie postępowania po wniesieniu skargi – Konsekwencje

(regulamin pracowniczy, art. 73, 78)

1.      W zawieszonej na podstawie art. 91 ust. 4 regulaminu pracowniczego sprawie dorozumiana decyzja oddalająca zażalenie jest równoznaczna z końcem zawieszenia postępowania, a stronie pozwanej przysługuje na podstawie art. 39 §1 i art. 100 § 3 regulaminu postępowania przed Sądem do spraw Służby Publicznej dwumiesięczny termin rozpoczynający bieg z końcem zawieszenia, do którego dolicza się dziesięciodniowy termin uwzględniający odległość, do złożenia odpowiedzi na skargę. Ponieważ takie terminy są bezwzględnie wiążące, a w rezultacie ani strony, ani Sąd do spraw Służby Publicznej nie mogą nimi rozporządzać, podjęcie na nowo postępowania w takich okolicznościach, podobnie jak obliczanie rozpatrywanego terminu, nie zależą od informacji, jakie powinny zostać formalnie przesłane przez Sąd.

Tym samym pismo strony pozwanej, które należy uznać za złożoną w terminie odpowiedź na skargę, wzywające Sąd do spraw Służby Publicznej do umorzenia postępowania w sprawie, pociąga za sobą oddalenie wniosku skarżącego o to, by jego żądania zostały uznane wyrokiem zaocznym, na podstawie art. 116 regulaminu postępowania.

(zob. pkt 35–38)

Odesłanie:

Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑4/06 Villa i in. przeciwko Parlamentowi, 14 listopada 2006 r., pkt 24, 26 i przytoczone tam orzecznictwo; sprawa F‑103/05 Pickering przeciwko Komisji, 23 kwietnia 2008 r., pkt 49, 51; sprawa F‑21/11 Pirri przeciwko Komisji, 7 lipca 2011 r., pkt 14

2.      Żądania stwierdzenia nieważności w związku z, odpowiednio, art. 90 ust. 1 regulaminu pracowniczego oraz art. 90 ust. 2 regulaminu pracowniczego mogą w daleko idący sposób zazębiać się, w sporach dotyczących zgodności z prawem aktów prawnych Unii Europejskiej, ze skargą o stwierdzenie nieważności aktu odmownego w sprawie wydania decyzji na podstawie art. 263 akapit czwarty TFUE i skargą o stwierdzenie niezgodnego z prawem zaniechania wydania przez instytucję takiej decyzji na podstawie art. 265 akapit trzeci TFUE, które to dwa przepisy stanowią wyłącznie jeden i ten sam środek odwoławczy.

(zob. pkt 52)

Odesłanie:

Trybunał: sprawa 15/70 Chevalley przeciwko Komisji, 18 listopada 1970 r., pkt 6

3.      W postępowaniu dotyczącym przeniesienia urzędnika w stan spoczynku ze względu na niezdolność do pracy organ powołujący nie może wydać decyzji dotyczącej uznania zawodowego podłoża choroby, która uzasadniała przeniesienie w stan spoczynku ze względu na niezdolność do pracy, jeśli nie posiada do tego opinii powołanej w tym celu komisji ds. inwalidztwa, przy której utworzeniu urzędnik musi współdziałać zarówno poprzez wskazanie jednego z lekarzy wchodzących w skład tej komisji, jak i poprzez przekazanie wszystkich informacji, które mogą być dla tej komisji użyteczne do dokonania związanych z jej pracami ocen o charakterze medycznym.

Do urzędnika należy również zwrócenie się z wnioskiem o zastosowanie wobec niego art. 78 akapit piąty regulaminu pracowniczego. A w sytuacji, gdy taki wniosek dotyczący zawodowego podłoża niezdolności do pracy został złożony, zadaniem zainteresowanej instytucji jest co do zasady wszczęcie postępowania w sprawie uznania zawodowego podłoża choroby. Jednakże instytucja nie może uwolnić się od obowiązku ponownego zasięgnięcia opinii komisji ds. inwalidztwa i niezwłocznie uznać, bez zachowania jakichkolwiek formalnych wymogów, zawodowego podłoża podnoszonej choroby.

Ponadto, biorąc pod uwagę okoliczność, że postępowania w trybie art. 73 i w trybie art. 78 mogą zgodnie z prawem prowadzić do rozbieżnych wyników medycznych w świetle tego samego stanu faktycznego, w szczególności gdy chodzi o zawodowe podłoże choroby, na którą cierpi ten sam urzędnik, organ powołujący nie może również oprzeć się na ustaleniach uznających zawodowe podłoże choroby na podstawie art. 73 regulaminu pracowniczego po to, by niezwłocznie uwzględnić wniosek o uznanie tego, w rozumieniu art. 78 akapit piąty regulaminu pracowniczego, że choroba, która uzasadniała przeniesienie zainteresowanego w stan spoczynku ze względu na niezdolność do pracy, ma również podłoże zawodowe.

Wreszcie nie jest rolą sądu Unii zastępowanie danej instytucji lub komisji ds. inwalidztwa w ustaleniu – w braku jakiegokolwiek postępowania wszczętego w celu uznania zawodowego podłoża choroby – czy choroba, która uzasadniała decyzję w sprawie przeniesienia w stan spoczynku ze względu na niezdolność do pracy, ma podłoże zawodowe.

(zob. pkt 58–63, 66, 68)

Odesłanie:

Trybunał: sprawa 257/81 K przeciwko Radzie, 12 stycznia 1983 r., pkt 11, 12, 14, 15, 20

Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑165/89 Plug przeciwko Komisji, 27 lutego 1992 r. pkt 67; sprawa T‑165/95 Lucaccioni przeciwko Komisji, 14 maja 1998 r., pkt 149; sprawa T‑262/06 P Komisja przeciwko D., 1 lipca 2008 r., pkt 70

Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑97/06 López Teruel przeciwko OHIM, 22 maja 2007 r., pkt 48, 68; sprawa F‑77/07 Labate przeciwko Komisji, 1 lutego 2008 r., pkt 12; sprawa F‑14/10 Marcuccio przeciwko Komisji, 6 listopada 2012 r., pkt 60; sprawa F‑41/06 RENV Marcuccio przeciwko Komisji, 30 czerwca 2011 r., pkt 98, 99

4.      Zakres obowiązku uzasadnienia należy w każdym wypadku oceniać w zależności od konkretnych okoliczności sprawy. Decyzja jest wystarczająco uzasadniona, gdy została wydana w kontekście znanym zainteresowanemu urzędnikowi, pozwalającym mu zrozumieć zakres podjętego wobec niego środka.

W wypadku niewystarczającego uzasadnienia względy podane w trakcie postępowania mogą, w wyjątkowych sytuacjach, doprowadzić do tego, że zarzut dotyczący naruszenia obowiązku uzasadnienia stanie się bezprzedmiotowy.

W takiej sytuacji administracja może w trakcie postępowania sądowego przedstawić uzupełniające uzasadnienie, które jest wystarczające dla jej dorozumianej decyzji odmownej, w szczególności gdy decyzję tę należy rozpatrywać jako decyzję oddalającą „w danym stanie rzeczy”, czyli w danym momencie prowadzonego na podstawie art. 78 regulaminu pracowniczego postępowania w sprawie uznania zawodowego podłoża choroby skarżącego i jako taką nieprzesądzającą w żaden sposób decyzji, która zostanie wydana po zakończeniu tego postępowania.

(zob. pkt 71–73, 78)

Odesłanie:

Trybunał: sprawa 195/80 Michel przeciwko Parlamentowi, 26 listopada 1981 r., pkt 22; sprawa 12/84 Kypreos przeciwko Radzie, 27 marca 1985 r., pkt 8; sprawy połączone 64/86, od 71/86 do 73/86 i 78/86 Sergio i in. przeciwko Komisji, 8 marca 1988 r., pkt 52; sprawa C‑17/07 P Neirinck przeciwko Komisji, 28 lutego 2008 r., pkt 50, 51

Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑1/90 Pérez-Mínguez Casariego przeciwko Komisji, 20 marca 1991 r., pkt 73; sprawa T‑36/93 Ojha przeciwko Komisji, 6 lipca 1995 r., pkt 60; sprawa T‑135/00 Morello przeciwko Komisji, 12 grudnia 2002 r., pkt 28; sprawa T‑198/02 N przeciwko Komisji, 1 kwietnia 2004 r., pkt 70; sprawa T‑281/01 Huygens przeciwko Komisji, 6 lipca 2004 r., pkt 105; sprawa T‑132/03 Casini przeciwko Komisji, 15 września 2005 r., pkt 36

Sąd do spaw Służby Publicznej: sprawa F‑10/10 Hecq przeciwko Komisji, 31 marca 2011 r., pkt 68

5.      Zarzut dotyczący braku wszczęcia postępowania w celu uznania zawodowego podłoża choroby skarżącego jest bezskuteczny, jeśli po wniesieniu przez danego urzędnika skargi organ powołujący przychylił się do jego wniosku.

W tych okolicznościach, z jednej strony, do organu powołującego będzie należało, przed zajęciem przez niego stanowiska w sprawie, ponowne zwołanie komisji ds. inwalidztwa, która zbada, czy stan chorobowy skarżącego posiada wystarczająco bezpośredni związek z konkretnym i typowym ryzykiem związanym z zadaniami, jakie skarżący wykonywał, a z drugiej strony, do skarżącego będzie należało pełne współdziałanie w interesie wyjaśnienia jego sytuacji administracyjnej przy powołaniu komisji ds. inwalidztwa i prawidłowym przebiegu jej prac.

(zob. pkt 81, 82)

Odesłanie:

Trybunał: sprawa 377/87 Parlament przeciwko Radzie, 12 lipca 1988 r., pkt 10