Υπόθεση T‑20/16

M/S. Indeutsch International

κατά

Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης

«Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Διαδικασία κηρύξεως ακυρότητας – Εικονιστικό σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αναπαριστά τεθλασμένες γραμμές (σχήμα σεβρόν) μεταξύ δύο παράλληλων γραμμών – Διακριτικός χαρακτήρας – Άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο βʹ, του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009 – Εξέταση του σήματος όπως έχει καταχωρισθεί»

Περίληψη – Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (πέμπτο τμήμα) της 21ης Ιουνίου 2017

1.      Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Σήματα στερούμενα διακριτικού χαρακτήρα – Εικονιστικό σήμα το οποίο συνίσταται σε δισδιάστατη ή τρισδιάστατη απεικόνιση προϊόντος – Διακριτικός χαρακτήρας – Κριτήρια εκτιμήσεως

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχείο βʹ)

2.      Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Παραίτηση, έκπτωση και ακυρότητα – Απόλυτοι λόγοι ακυρότητας – Καταχώριση αντίθετη προς το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο βʹ, του κανονισμού 207/2009 – Εικονιστικό σήμα που αναπαριστά τεθλασμένες γραμμές (σχήμα σεβρόν)μεταξύ δύο παραλλήλων γραμμών

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχείο βʹ)

1.      Όταν το σήμα του οποίου ζητείται η καταχώριση ή το καταχωρισμένο σήμα συνίσταται σε δισδιάστατη ή τρισδιάστατη απεικόνιση του προϊόντος το οποίο προσδιορίζει, ο διακριτικός χαρακτήρας του εξαρτάται από το αν αποκλίνει σε σημαντικό βαθμό από τα γενικώς ή συνήθως ισχύοντα στον σχετικό τομέα και, ως εκ τούτου, από το αν είναι ικανό να πληροί τη βασική λειτουργία του που συνίσταται στον προσδιορισμό της προελεύσεως του προϊόντος.

Το ίδιο ισχύει και όταν το σήμα αποτελείται από μέρος του σχήματος του προϊόντος το οποίο προσδιορίζει, στον βαθμό που το ενδιαφερόμενο κοινό θα μπορεί να το αναγνωρίζει, αμέσως και χωρίς ιδιαίτερη σκέψη, ως απεικόνιση ορισμένης λεπτομέρειας ή ορισμένης πτυχής του οικείου προϊόντος. Σε μια τέτοια περίπτωση, το καθοριστικό στοιχείο δεν έγκειται στον χαρακτηρισμό του σχετικού σημείου ως εικονιστικού, τρισδιάστατου ή άλλου, αλλά στο γεγονός ότι το σημείο αυτό συμπίπτει με την εμφάνιση του προσδιοριζόμενου προϊόντος.

Συγκεκριμένα, αν, σε μια τέτοια περίπτωση, η εκτίμηση του διακριτικού χαρακτήρα του σήματος δεν διενεργούνταν σε σχέση με τη διαφοροποίηση του σήματος αυτού από τα γενικώς ή συνήθως ισχύοντα στον τομέα των προσδιοριζόμενων προϊόντων, θα αρκούσε να ζητηθεί η καταχώριση σημείου που γίνεται άμεσα αντιληπτό ως μέρος του προσδιοριζόμενου προϊόντος, προκειμένου να αυξηθεί η πιθανότητα καταχωρίσεώς του και, κατ’ επέκταση, η πιθανότητα να κατοχυρωθεί σχεδόν αυτόματα η προστασία της εμφανίσεως ή του σχήματος του ίδιου του προϊόντος. Πάντως, δεδομένου ότι ο μέσος καταναλωτής δεν συνηθίζει να τεκμαίρει την προέλευση ενός προϊόντος από την εμφάνισή του ή το σχήμα του, η δυνατότητα αυτή θα προκαλούσε σημαντικό κίνδυνο καταστρατηγήσεως του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο βʹ, του κανονισμού 207/2009 και, επομένως, θα υπονόμευε το δημόσιο συμφέρον που η διάταξη αυτή διαφυλάσσει.

Όσον αφορά τα σήματα που συνίστανται στο σχήμα του προϊόντος το οποίο προσδιορίζουν, η αρμόδια αρχή έχει τη δυνατότητα να εντοπίζει τα βασικά χαρακτηριστικά τους εξετάζοντας το ίδιο το προϊόν. Συγκεκριμένα, η διενέργεια τέτοιου ελέγχου επιβάλλεται όταν ο εντοπισμός ενός βασικού χαρακτηριστικού γνωρίσματος του σήματος είναι αναγκαίος, προκειμένου να προσδιοριστεί η ακριβής φύση των στοιχείων που αποτελούν τμήμα της γραφικής απεικονίσεως και των περιγραφών που έχουν τυχόν υποβληθεί κατά την κατάθεση της αιτήσεως καταχωρίσεως και προκειμένου να διαφυλαχτεί κατά τον τρόπο αυτόν το δημόσιο συμφέρον το οποίο υπηρετεί το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, σημείο ii, του κανονισμού 207/2009. Το συμφέρον αυτό συνίσταται στην επιβαλλόμενη σε επιχειρηματία απαγόρευση να ιδιοποιείται χωρίς νόμιμη αιτία σημείο που συνίσταται στο σχήμα του προϊόντος και ενσωματώνει ορισμένη τεχνική λύση. Τέτοιο ζήτημα ανακύπτει εξ ορισμού όταν το σήμα αποτελείται από τη μορφή ενός συγκεκριμένου προϊόντος και όχι από ένα αφηρημένο σχήμα.

(βλ. σκέψεις 37-40)

2.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 41-47)