Αίτηση προδικαστικής αποφάσεως την οποία υπέβαλε το Varhoven kasatsionen sad (Βουλγαρία) στις 23 Ιανουαρίου 2024 – K. M. H. κατά Obshtina Stara Zagora
(Υπόθεση C-43/24, Shipov 1 )
Γλώσσα διαδικασίας: η βουλγαρική
Αιτούν δικαστήριο
Varhoven kasatsionen sad
Διάδικοι στην υπόθεση της κύριας δίκης
Αναιρεσείων: K. M. H.
Αναιρεσίβλητος: Obshtina Stara Zagora
Προδικαστικά ερωτήματα
Αντίκειται στις αρχές της ισότητας των πολιτών της Ένωσης και της ελεύθερης κυκλοφορίας, οι οποίες κατοχυρώνονται στο άρθρο 9 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και στα άρθρα 8 και 21 της ενοποιημένης αποδόσεως της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) και επιβεβαιώνονται στο άρθρο 7 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο άρθρο 8 της Σύμβασης για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών, εθνική ρύθμιση κράτους μέλους η οποία αποκλείει κάθε δυνατότητα τροποποιήσεως των στοιχείων σχετικά με το φύλο, το όνομα και τον προσωπικό αριθμό πολίτη (EGN) που έχουν καταχωρισθεί στις ληξιαρχικές πράξεις αιτούντος που δηλώνει ότι είναι τρανσεξουαλικό άτομο;
Αντίκειται στις αρχές της ισότητας των πολιτών της Ένωσης και της ελεύθερης κυκλοφορίας, οι οποίες κατοχυρώνονται στο άρθρο 9 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και στα άρθρα 8 και 21 της ενοποιημένης αποδόσεως της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), καθώς και στην προβλεπόμενη στο άρθρο 10 ΣΛΕΕ απαγόρευση των διακρίσεων λόγω φύλου, φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού, και οι οποίες επιβεβαιώνονται στο άρθρο 7 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο άρθρο 8 της Σύμβασης για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών, καθώς και στο δικαίωμα αποτελεσματικής προσφυγής, εθνική νομολογία (εν προκειμένω, η ερμηνευτική απόφαση 2/2023 της Obshto sabranie na grazhdanskata kolegia [Ολομέλειας των τμημάτων αστικών διαφορών] του Varhoven kasatsionen sad [Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, Βουλγαρία]), σύμφωνα με την οποία το ουσιαστικό δίκαιο που ισχύει στο έδαφος κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν προβλέπει καμία δυνατότητα τροποποιήσεως του φύλου, του ονόματος και του προσωπικού αριθμού πολίτη στις ληξιαρχικές πράξεις αιτούντος που δηλώνει ότι είναι τρανσεξουαλικό άτομο, με αποτέλεσμα ο αιτών να περιέρχεται κατ’ αυτόν τον τρόπο σε κατάσταση διαφορετική από εκείνη στην οποία θα βρισκόταν σε άλλο κράτος μέλος, η νομολογία του οποίου υποστηρίζει το αντίθετο;
Είναι αποδεκτή εθνική νομολογία η οποία, λόγω θρησκευτικών αξιών και ηθικών αντιλήψεων, επιτρέπει αλλαγή της ταυτότητας φύλου μόνο σε περίπτωση που αυτή είναι αναγκαία για ιατρικούς λόγους και μόνο σε συγκεκριμένα πρόσωπα, ήτοι στα ίντερσεξ άτομα;
Είναι αποδεκτή εθνική νομολογία η οποία, λόγω θρησκευτικών αξιών και ηθικών αντιλήψεων, επιτρέπει αλλαγή φύλου μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις και για ιατρικούς λόγους, μόνο σε συγκεκριμένα πρόσωπα (στα ίντερσεξ άτομα), και όχι σε άλλες περιπτώσεις αλλαγής της ταυτότητας φύλου για άλλους, διαφορετικούς ιατρικούς λόγους;
Ισχύει η υποχρέωση των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία έχει αποτυπωθεί στη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (με τις αποφάσεις στις υποθέσεις С-673/16 1 και С-490/20 2 ) σε σχέση με την εφαρμογή της οδηγίας 2004/38/ΕΚ 3 και του άρθρου 21, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ, να αναγνωρίζουν την προσωπική κατάσταση προσώπου η οποία έχει διαπιστωθεί σε άλλο κράτος μέλος σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους μέλους αυτού, ακόμη και σε σχέση με το φύλο ως ουσιώδες στοιχείο της καταχωρίσεως στο ληξιαρχείο, και απαιτεί η διαπιστωθείσα σε άλλο κράτος μέλος αλλαγή φύλου προσώπου το οποίο έχει και τη βουλγαρική ιθαγένεια την καταχώριση του γεγονότος αυτού στο οικείο μητρώο της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας;
Είναι, υπό το πρίσμα του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη που απορρέει από τον Χάρτη και την ΕΣΔΑ, αποδεκτή δεσμευτική ερμηνεία του Συντάγματος, όπως αυτή διατυπώνεται σε απόφαση του Konstitutsionen sad (Συνταγματικού Δικαστηρίου, Βουλγαρία), σύμφωνα με την οποία ο όρος «φύλο» πρέπει να εκλαμβάνεται μόνο με τη βιολογική του έννοια· συνάδει η εν λόγω ερμηνεία με τις απαιτήσεις του δικαίου της Ένωσης και μπορεί να αποτελέσει νομικό πρόσκομμα για την καταχώριση της αλλαγής φύλου [στο ληξιαρχείο];
____________
1 Η ονομασία που έχει δοθεί στην παρούσα υπόθεση είναι πλασματική. Δεν αντιστοιχεί στο πραγματικό όνομα κανενός διαδίκου.
1 EU:C:2018:385.
1 EU:C:2021:1008.
1 Οδηγία 2004/38/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, σχετικά µε το δικαίωμα των πολιτών της Ένωσης και των µελών των οικογενειών τους να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στην επικράτεια των κρατών µελών, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1612/68 και την κατάργηση των οδηγιών 64/221/ΕΟΚ, 68/360/ΕΟΚ, 72/194/ΕΟΚ, 73/148/ΕΟΚ, 75/34/ΕΟΚ, 75/35/ΕΟΚ, 90/364/ΕΟΚ, 90/365/ΕΟΚ και 93/96/ΕΟΚ (EE 2004, L 158, σ. 77).