Υπόθεση T–131/12

Spa Monopole, compagnie fermière de Spa SA/NV

κατά

Γραφείου Eναρμονίσεως στο πλαίσιο της Eσωτερικής Aγοράς

(εμπορικά σήματα, σχέδια και υποδείγματα) (ΓΕΕΑ)

«Κοινοτικό σήμα – Διαδικασία ανακοπής – Αίτηση καταχωρίσεως λεκτικού κοινοτικού σήματος SPARITUAL – Προγενέστερο λεκτικό και εικονιστικό σήμα Μπενελούξ SPA και προγενέστερο λεκτικό σήμα Μπενελούξ LES THERMES DE SPA – Σχετικός λόγος απαραδέκτου – Άρθρο 8, παράγραφος 5, του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009»

Περίληψη – Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (δεύτερο τμήμα)
της 5ης Μαΐου 2015

1.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο προγενέστερου πανομοιότυπου ή παρόμοιου σήματος που χαίρει φήμης – Προστασία του προγενέστερου σήματος που χαίρει φήμης επεκτεινόμενη και σε μη παρόμοια προϊόντα ή υπηρεσίες – Προϋποθέσεις – Φήμη του σήματος στο κράτος μέλος ή στην Κοινότητα – Έννοια – Κριτήρια εκτιμήσεως

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 2 και 5)

2.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο προγενέστερου πανομοιότυπου ή παρόμοιου σήματος που χαίρει φήμης – Προστασία του προγενέστερου σήματος που χαίρει φήμης επεκτεινόμενη και σε μη παρόμοια προϊόντα ή υπηρεσίες – Προϋποθέσεις

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 5)

3.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο προγενέστερου πανομοιότυπου ή παρόμοιου σήματος που χαίρει φήμης – Προστασία του προγενέστερου σήματος που χαίρει φήμης επεκτεινόμενη και σε μη παρόμοια προϊόντα ή υπηρεσίες – Προϋποθέσεις – Φήμη του σήματος στο κράτος μέλος ή στην Κοινότητα – Χρήση ενός σήματος ως μέρους άλλου καταχωρισμένου σήματος το οποίο χαίρει φήμης

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου)

4.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο προγενέστερου πανομοιότυπου ή παρόμοιου σήματος που χαίρει φήμης – Προστασία του προγενέστερου σήματος που χαίρει φήμης επεκτεινόμενη και σε μη παρόμοια προϊόντα ή υπηρεσίες – Λεκτικό σήμα SPARITUAL και σήματα, λεκτικό και εικονιστικό, SPA και, λεκτικό, LES THERMES DE SPA

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 5)

5.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο προγενέστερου πανομοιότυπου ή παρόμοιου σήματος που χαίρει φήμης – Προστασία του προγενέστερου σήματος που χαίρει φήμης επεκτεινόμενη και σε μη παρόμοια προϊόντα ή υπηρεσίες – Προϋποθέσεις – Σύνδεσμος μεταξύ των σημάτων

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 5)

6.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο προγενέστερου πανομοιότυπου ή παρόμοιου σήματος που χαίρει φήμης – Προστασία του προγενέστερου σήματος που χαίρει φήμης επεκτεινόμενη και σε μη παρόμοια προϊόντα ή υπηρεσίες – Προϋποθέσεις – Αθέμιτο όφελος από τον διακριτικό χαρακτήρα ή από τη φήμη του προγενέστερου σήματος – Πρόκληση βλάβης στον διακριτικό χαρακτήρα ή στη φήμη του προγενέστερου σήματος

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 5)

7.      Κοινοτικό σήμα – Διαδικασία προσφυγής – Προσφυγή ενώπιον του τμήματος προσφυγών κατά της πρωτοβάθμιας αποφάσεως ενός τμήματος του ΓΕΕΑ — Λειτουργική συνέχεια μεταξύ των δύο αυτών βαθμών εξετάσεως — Εξέταση της προσφυγής από το τμήμα προσφυγών — Έκταση

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 76)

1.      Κατά το άρθρο 8, παράγραφος 5, του κανονισμού 207/2009 για το κοινοτικό σήμα, κατόπιν ανακοπής του δικαιούχου προγενέστερου σήματος κατά την έννοια της παραγράφου 2, το αιτούμενο σήμα δεν γίνεται δεκτό για καταχώριση αν ταυτίζεται ή ομοιάζει με το προγενέστερο σήμα και πρόκειται να καταχωρισθεί για προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν ομοιάζουν με αυτές για τις οποίες έχει καταχωρισθεί το προγενέστερο σήμα, εφόσον, στο πλαίσιο προγενέστερου εθνικού σήματος, το σήμα αυτό χαίρει φήμης στο ενδιαφερόμενο κράτος μέλος, η δε χρησιμοποίηση χωρίς νόμιμη αιτία του αιτούμενου σήματος θα προσπόριζε αθέμιτο όφελος από τον διακριτικό χαρακτήρα ή τη φήμη του προγενέστερου σήματος, ή θα ήταν βλαπτική για τον εν λόγω διακριτικό χαρακτήρα ή τη φήμη. Όσον αφορά τα καταχωρισμένα στο Γραφείο Σημάτων της Μπενελούξ σήματα, το έδαφος της Μπενελούξ πρέπει να εξομοιωθεί προς το έδαφος κράτους μέλους. Συνεπώς, για τους ίδιους λόγους με αυτούς που αφορούν την προϋπόθεση της υπάρξεως φήμης εντός κράτους μέλους, δεν είναι δυνατό να απαιτείται για ένα υφιστάμενο στην Μπενελούξ σήμα η φήμη του να εκτείνεται σε ολόκληρο το έδαφος της Μπενελούξ. Αρκεί η φήμη αυτή να υφίσταται σε σημαντικό τμήμα του εδάφους αυτού, το οποίο μπορεί να αντιστοιχεί, ενδεχομένως, σε μέρος μιας από τις χώρες της Μπενελούξ.

(βλ. σκέψεις 19–21)

2.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 22–24)

3.      Η κτήση του διακριτικού χαρακτήρα ενός σήματος μπορεί να επέλθει, μεταξύ άλλων, μέσω της χρήσεώς του ως τμήματος άλλου καταχωρισμένου σήματος. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η προϋπόθεση που πρέπει να τηρείται προκειμένου ο διακριτικός χαρακτήρας ενός καταχωρισμένου σήματος να προσκτηθεί από άλλο καταχωρισμένο σήμα το οποίο αποτελεί μέρος του, είναι ότι το οικείο κοινό εξακολουθεί να αντιλαμβάνεται τα επίμαχα προϊόντα ως προερχόμενα από συγκεκριμένη επιχείρηση. Κατά συνέπεια, o δικαιούχος ενός καταχωρισμένου σήματος δύναται, προκειμένου να αποδείξει τον ιδιαίτερο διακριτικό χαρακτήρα και τη φήμη του σήματος αυτού, να επικαλεσθεί αποδείξεις για τη χρήση του υπό διαφορετική μορφή, ως μέρους άλλου καταχωρισμένου σήματος το οποίο χαίρει φήμης, υπό την προϋπόθεση ότι το οικείο κοινό εξακολουθεί να αντιλαμβάνεται τα επίμαχα προϊόντα ως προερχόμενα από την ίδια επιχείρηση.

(βλ. σκέψεις 32, 33)

4.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 35, 42–44, 58–62)

5.      Οι κατά το άρθρο 8, παράγραφος 5, του κανονισμού 207/2009 για το κοινοτικό σήμα προσβολές επέρχονται ως συνέπεια κάποιου βαθμού ομοιότητας μεταξύ των αντιπαρατιθέμενων σημείων, λόγω της οποίας το οικείο κοινό συσχετίζει τα σημεία αυτά, δηλαδή τα συνδέει μεταξύ τους, μολονότι δεν τα συγχέει. Η ύπαρξη ενός τέτοιου συσχετισμού πρέπει να εκτιμάται σφαιρικώς, λαμβανομένων υπόψη όλων των παραγόντων που ασκούν επιρροή στη συγκεκριμένη περίπτωση και ιδίως του βαθμού ομοιότητας των αντιπαρατιθέμενων σημείων, της φύσεως των υπηρεσιών ή των προϊόντων για τα οποία έχει καταχωρισθεί καθένα από τα αντιπαρατιθέμενα σήματα, περιλαμβανομένων του βαθμού εγγύτητας ή ετερότητας των ως άνω προϊόντων ή υπηρεσιών, καθώς και του ενδιαφερόμενου κοινού, του εύρους της φήμης του προγενέστερου σήματος και της υπάρξεως κινδύνου συγχύσεως του ενδιαφερόμενου κοινού.

(βλ. σκέψη 48)

6.      Η έννοια του αθέμιτου οφέλους που αντλείται από τον διακριτικό χαρακτήρα ή τη φήμη του σήματος δηλώνεται και με τον όρο «παρασιτισμός». Η έννοια αυτή δεν συναρτάται προς τη βλάβη την οποία υπέστη το προγενέστερο σήμα, αλλά προς το πλεονέκτημα το οποίο αντλεί ο τρίτος από τη χρησιμοποίηση χωρίς νόμιμη αιτία του παρόμοιου ή πανομοιότυπου προς το προγενέστερο σήμα σημείου. Περιλαμβάνει ιδίως τις περιπτώσεις στις οποίες, λόγω της μεταφοράς της εικόνας του σήματος ή των χαρακτηριστικών που αυτή προβάλλει στα προϊόντα που προσδιορίζονται με το πανομοιότυπο ή παρόμοιο σημείο, υφίσταται προδήλως εκμετάλλευση του σήματος που χαίρει φήμης.

Όσο αμεσότερα και εντονότερα το μεταγενέστερο σήμα θυμίζει το προγενέστερο τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος προσπορισμού, με την ενεστώσα ή τη μελλοντική χρησιμοποίηση του μεταγενέστερου σήματος, αθέμιτου οφέλους από τον διακριτικό χαρακτήρα ή τη φήμη του προγενέστερου σήματος, ή προκλήσεως βλάβης στον εν λόγω διακριτικό χαρακτήρα ή φήμη. Εξάλλου, όσο εντονότεροι είναι ο διακριτικός χαρακτήρας και η φήμη του προγενέστερου σήματος, τόσο ευχερέστερα γίνεται δεκτή η ύπαρξη προσβολής. Είναι δυνατόν, ιδίως στην περίπτωση ανακοπής που στηρίζεται σε σήμα το οποίο χαίρει εξαιρετικά μεγάλης φήμης, να είναι τόσο πρόδηλη η πιθανότητα μελλοντικού μη υποθετικού κινδύνου προκλήσεως βλάβης ή προσπορισμού αθέμιτου οφέλους μέσω του αιτούμενου σήματος ώστε ο ανακόπτων να μην απαιτείται να επικαλεσθεί ή να αποδείξει προς τούτο άλλα πραγματικά περιστατικά. Εξάλλου, ο δικαιούχος του προγενέστερου σήματος δεν υποχρεούται να αποδείξει την ύπαρξη πραγματικής και ενεστώσας προσβολής του σήματός του. Οφείλει απλώς να προσκομίσει στοιχεία βάσει των οποίων μπορεί εκ πρώτης όψεως να συναχθεί ένας μελλοντικός μη υποθετικός κίνδυνος προσπορισμού αθέμιτου οφέλους ή προκλήσεως βλάβης.

(βλ. σκέψεις 51, 52)

7.      Από τη λειτουργική συνέχεια μεταξύ των διαφόρων τμημάτων του Γραφείου Eναρμονίσεως στο πλαίσιο της Eσωτερικής Aγοράς (εμπορικά σήματα, σχέδια και υποδείγματα) προκύπτει ότι, εντός του πεδίου εφαρμογής του άρθρου 76 του κανονισμού 207/2009 για το κοινοτικό σήμα, το τμήμα προσφυγών του ΓΕΕΑ οφείλει να αιτιολογήσει την απόφασή του λαμβάνοντας υπόψη όλα τα πραγματικά και νομικά στοιχεία που περιέχονται στην προσβληθείσα ενώπιόν του απόφαση καθώς και τα στοιχεία που υποβλήθηκαν από έναν ή περισσότερους διαδίκους είτε κατά τη διαδικασία ενώπιον του τμήματος που αποφάνθηκε σε πρώτο βαθμό είτε, υπό τη μόνη επιφύλαξη της παραγράφου 2 της διατάξεως αυτής, κατά τη διαδικασία εκδικάσεως της προσφυγής. Ειδικότερα, η έκταση του ελέγχου τον οποίο οφείλει να διενεργήσει το τμήμα προσφυγών όσον αφορά την προσβληθείσα ενώπιόν του απόφαση καταρχήν δεν οριοθετείται αποκλειστικώς από τους λόγους τους οποίους έχουν προβάλει ένας ή περισσότεροι διάδικοι κατά την ενώπιόν του διαδικασία.

(βλ. σκέψη 56)