POSTANOWIENIE SĄDU (szósta izba)
z dnia 30 listopada 2015 r. (*)
Skarga o stwierdzenie nieważności – Zastąpienie zaskarżonego aktu w toku postępowania – Umorzenie postępowania
W sprawie T‑217/14
Gmina Kosakowo, z siedzibą w Kosakowie (Polska), reprezentowana przez M. Leśnego, radcę prawnego,
strona skarżąca,
popierana przez
Rzeczpospolitą Polską, reprezentowaną przez B. Majczynę, działającego w charakterze pełnomocnika,
interwenient,
przeciwko
Komisji Europejskiej, reprezentowanej przez D. Grespana, S. Noëgo i A. Stobiecką-Kuik, działających w charakterze pełnomocników,
strona pozwana,
mającej za przedmiot wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji Komisji 2014/883/UE z dnia 11 lutego 2014 r. w sprawie środka SA.35388 (13/C) (ex 13/NN i ex 12/N) – Polska – Utworzenie portu lotniczego Gdynia-Kosakowo (Dz.U. L 357, s. 51),
SĄD (szósta izba),
w składzie: S. Frimodt Nielsen (sprawozdawca), prezes, F. Dehousse i A.M. Collins, sędziowie,
sekretarz: E. Coulon,
wydaje następujące
Postanowienie
Okoliczności powstania sporu i postępowanie
1 W lipcu 2007 r. skarżąca, Gmina Kosakowo (zwana dalej „gminą Kosakowo”), oraz gmina Miasto Gdynia (zwana dalej „gminą Gdynia”) zawiązały spółkę Port Lotniczy Gdynia-Kosakowo sp. z o.o. (zwaną dalej „spółką PLGK”), która należy w 100% do tych dwóch polskich gmin, w celu zaadaptowania na potrzeby lotnictwa cywilnego lotniska wojskowego Gdynia-Oksywie użytkowanego przez stacjonujące w Gdyni siły polskiej marynarki wojennej i położonego w gminie Kosakowo w województwie pomorskim, w północnej części Polski.
2 W 2012 r. Rzeczpospolita Polska zgłosiła Komisji Europejskiej projekt finansowania zgodnie z art. 108 ust. 3 TFUE. Ponieważ Komisja miała wątpliwości co do zgodności tego finansowania z rynkiem wewnętrznym, decyzją C(2013) 4045 final z dnia 2 lipca 2013 r. w sprawie środka SA.35388 (2013/C) (ex 2013/NN i ex 2012/N) – Polska – Utworzenie portu lotniczego Gdynia-Kosakowo wszczęła ona formalne postępowanie wyjaśniające.
3 W dniu 11 lutego 2014 r. Komisja zamknęła to postępowanie decyzją 2014/883/UE w sprawie środka SA.35388 (13/C) (ex 13/NN i ex 12/N) – Polska – Utworzenie portu lotniczego Gdynia-Kosakowo (Dz.U. L 357, s. 51, zwaną dalej „decyzją z dnia 11 lutego 2014 r.”), w której stwierdziła, że planowany projekt finansowania oraz wkłady kapitałowe wniesione w przeszłości do spółki PLGK stanowiły pomoc państwa niezgodną z rynkiem wewnętrznym. W decyzji tej Komisja zwróciła się również do Rzeczypospolitej Polskiej o odzyskanie pomocy państwa wypłaconej na rzecz spółki PLGK.
4 W dniu 12 marca 2014 r. spółka PLGK złożyła w Sądzie Rejonowym Gdańsk-Północ wniosek o ogłoszenie upadłości ze względu na pogorszenie sytuacji finansowej spółki spowodowane, wobec wszczęcia przez Komisję formalnego postępowania wyjaśniającego, wstrzymaniem finansowania jej działalności przez wspólników, czyli gminę Gdynia i gminę Kosakowo, co doprowadziło do sytuacji, w której spółka ta nie była już w stanie obsługiwać swego bieżącego zadłużenia, a wartość jej pasywów przekroczyła wartość jej aktywów.
5 W tych okolicznościach pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 9 kwietnia 2014 r. skarżąca wniosła skargę o stwierdzenie nieważności decyzji z dnia 11 lutego 2014 r. (sprawa T‑217/14). W uzasadnieniu skargi zarzuca ona Komisji zasadniczo, że instytucja ta naruszyła art. 107 ust. 1 TFUE oraz popełniła oczywiste błędy w ocenie. W dniu 8 kwietnia 2014 r. gmina Gdynia i spółka PLGK również wniosły skargę o stwierdzenie nieważności decyzji z dnia 11 lutego 2014 r. (sprawa T‑215/14). W sprawach tych gminy Gdynia i Kosakowo, jak również spółka PLGK podnoszą w szczególności, że Komisja niesłusznie uwzględniła w kwocie pomocy podlegającej odzyskaniu finansowanie działań podejmowanych w celu wykonania zadania leżącego w interesie publicznym.
6 Odrębnym pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 9 kwietnia 2014 r. skarżąca złożyła wniosek w przedmiocie środka tymczasowego w celu zawieszenia wykonania decyzji z dnia 11 lutego 2014 r. W dniu 8 kwietnia 2014 r. gmina Gdynia oraz spółka PLGK również złożyły wniosek o zawieszenie wykonania decyzji z dnia 11 lutego 2014 r. (sprawa T‑215/14 R).
7 Po złożeniu wniosku w przedmiocie środka tymczasowego Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ, postanowieniem z dnia 7 maja 2014 r., ogłosił upadłość spółki PLGK ze względu na to, że spółka ta przestała regulować swoje zobowiązania od dnia 1 marca 2014 r.
8 W dniu 20 sierpnia 2014 r. prezes Sądu oddalił wniosek w przedmiocie środka tymczasowego ze względu na brak pilnego charakteru (postanowienie z dnia 20 sierpnia 2014 r., Gmina Kosakowo/Komisja, T‑217/14 R, EU:T:2014:734). W tym samym dniu prezes Sądu oddalił też z tego samego powodu wniosek w przedmiocie środka tymczasowego złożony przez gminę Gdynia i spółkę PLGK (postanowienie z dnia 20 sierpnia 2014 r., Gmina Kosakowo/Komisja, T‑215/14 R, EU:T:2014:733).
9 Postanowieniem prezesa szóstej izby Sądu z dnia 27 sierpnia 2014 r. Rzeczpospolita Polska została dopuszczona do sprawy w charakterze interwenienta popierającego żądania skarżącej.
10 W dniu 2 października 2014 r. skarżąca złożyła replikę, a w dniu 9 października 2014 r. Rzeczpospolita Polska złożyła uwagi interwenienta.
11 W dniu 26 lutego 2015 r. Komisja cofnęła decyzję z dnia 11 lutego 2014 r. i zastąpiła ją decyzją (UE) 2015/1586 w sprawie środka SA.35388 (13/C) (ex 13/NN i ex 12/N) – Polska – Utworzenie portu lotniczego Gdynia-Kosakowo (Dz.U. L 250, s. 165, zwaną dalej „decyzją z dnia 26 lutego 2015 r.”).
12 W dniu 27 lutego 2015 r. Komisja złożyła wniosek o zawieszenie postępowania na podstawie art. 77 lit. d) regulaminu postępowania przed Sądem z dnia 2 maja 1991 r., zgodnie z którym postępowanie może zostać zawieszone, jeśli wymagają tego względy prawidłowego administrowania wymiarem sprawiedliwości. Taki wniosek został również złożony w sprawie T‑215/14.
13 Komisja wspomina w swym wniosku o decyzji z dnia 26 lutego 2015 r. i wskazuje, że o ile podtrzymuje swą ocenę, zgodnie z którą niezgodna z rynkiem wewnętrznym pomoc państwa została przyznana w celu utworzenia portu lotniczego Gdynia-Kosakowo, o tyle wyłącza z tej oceny wkłady kapitałowe, które jej zdaniem zostały wniesione w celu wywiązania się z zadań wykonywanych w interesie ogólnym.
14 W związku z tym Komisja podnosi, że niniejsza skarga stała się bezprzedmiotowa i że nie istnieje już potrzeba wydania rozstrzygnięcia w tej sprawie. W przypadku gdyby skarżąca zdecydowała się podtrzymać swą skargę w odniesieniu do oceny dotyczącej pomocy państwa, dokonanej w decyzji z dnia 26 lutego 2015 r., Komisja podnosi, że skarżąca powinna wówczas móc dostosować swe argumenty dotyczące decyzji z dnia 26 lutego 2015 r. w świetle argumentów przedstawionych wcześniej w tej sprawie. W tych okolicznościach Komisja wnosi do Sądu o zawieszenie postępowania, aby umożliwić skarżącej zapoznanie się z treścią decyzji z dnia 26 lutego 2015 r.
15 W dniach 14 i 18 marca 2015 r., odpowiednio, skarżąca i Rzeczpospolita Polska przedstawiły swe uwagi w przedmiocie złożonego przez Komisję wniosku o zawieszenie postępowania i wskazały, że nie sprzeciwiają się zawieszeniu postępowania.
16 Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 23 kwietnia 2015 r. skarżąca wniosła skargę o stwierdzenie nieważności decyzji z dnia 26 lutego 2015 r. (sprawa T‑209/15).
17 W dniu 4 maja 2015 r. Komisja przekazała do sekretariatu Sądu kopię decyzji z dnia 26 lutego 2015 r., która została dołączona do akt sprawy w dniu 8 maja 2015 r.
18 W dniu 5 maja 2015 r. strony w niniejszej sprawie zostały poinformowane, że Sąd postanowił nie zawieszać postępowania. Taka sama decyzja została przekazana stronom w sprawie T‑215/14.
19 W dniu 15 maja 2015 r. skarżące w sprawie T‑215/14, gmina Gdynia i spółka PLGK, wniosły skargę o stwierdzenie nieważności decyzji z dnia 26 lutego 2015 r. (sprawa T‑263/15).
20 W dniu 21 września 2015 r. Sąd postanowił, w ramach środka organizacji postępowania, wysłuchać stron w kwestii ewentualnego umorzenia postępowania.
21 Strony ustosunkowały się do tego środka w dniu 7 października 2015 r. Skarżąca stwierdziła, że przychyla się do umorzenia postępowania w niniejszej sprawie. Rzeczpospolita Polska wskazała, że jest przeciwna temu umorzeniu i zaproponowała połączenie spraw T‑217/14 i T‑209/15 do celów łącznego rozpoznania oraz do celów wydania orzeczenia kończącego oba postępowania. Komisja podtrzymała natomiast swoje stanowisko, zgodnie z którym wskutek wydania decyzji z dnia 26 lutego 2015 r. niniejsza skarga stała się bezprzedmiotowa, w związku z czym postępowanie winno zostać umorzone.
Żądania stron
22 Skarżąca wnosi do Sądu o:
– stwierdzenie nieważności art. 1 i 2 decyzji z dnia 11 lutego 2014 r.;
– obciążenie Komisji kosztami postępowania.
23 Rzeczpospolita Polska wnosi do Sądu o:
– stwierdzenie nieważności decyzji z dnia 11 lutego 2014 r. w zakresie, w jakim Komisja uznała w niej, że wydatki na bezpieczeństwo stanowią pomoc państwa niezgodną z rynkiem wewnętrznym i nakazała ich zwrot.
24 Komisja wnosi do Sądu o:
– oddalenie skargi;
– obciążenie skarżącej kosztami postępowania.
Co do prawa
25 Zgodnie z art. 131 § 1 regulaminu postępowania Sąd może w każdej chwili, z urzędu, na wniosek sędziego sprawozdawcy i po zapoznaniu się ze stanowiskiem stron stwierdzić, że skarga stała się bezprzedmiotowa i że należy umorzyć postępowanie.
26 Tytułem wstępu należy przypomnieć, że jeżeli w toku postępowania skarga staje się bezprzedmiotowa, to Sąd nie może rozstrzygnąć sprawy co do istoty, ponieważ rozstrzygnięcie takie nie będzie mogło doprowadzić do poprawy sytuacji strony skarżącej (zob. postanowienie z dnia 12 stycznia 2011 r. Terezakis/Komisja, T‑411/09, Zb.Orz., EU:T:2011:4, pkt 14 i przytoczone tam orzecznictwo).
27 Bezprzedmiotowość sporu może wynikać w szczególności z cofnięcia lub zastąpienia zaskarżonego aktu w toku instancji (zob. ww. w pkt 26 postanowienie Terezakis/Komisja, EU:T:2011:4, pkt 15 i przytoczone tam orzecznictwo).
28 W tym kontekście należy zauważyć, że podczas gdy skutki prawne uchylonego aktu wygasają – jeżeli nie postanowiono inaczej – w dniu jego uchylenia, to akt, który został cofnięty lub zastąpiony, całkowicie znika z porządku prawnego Unii Europejskiej. Cofnięcie aktu ma zatem zasadniczo skutek ex tunc (zob. ww. w pkt 26 postanowienie Terezakis/Komisja, EU:T:2011:4, pkt 16 i przytoczone tam orzecznictwo).
29 Należy ponadto zaznaczyć, że skarga o stwierdzenie nieważności może wyjątkowo nie stać się bezprzedmiotowa, pomimo cofnięcia aktu, o którego stwierdzenie nieważności wystąpiono, gdy strona skarżąca zachowuje wystarczający interes w uzyskaniu wyroku formalnie stwierdzającego nieważność tego aktu (zob. ww. w pkt 26 postanowienie Terezakis/Komisja, EU:T:2011:4, pkt 17 i przytoczone tam orzecznictwo).
30 W niniejszej sprawie bezsporne jest, że skarżąca żąda jedynie stwierdzenia nieważności decyzji z dnia 11 lutego 2014 r.
31 Bezsporne jest również, że w dniu 23 kwietnia 2015 r. skarżąca wniosła skargę o stwierdzenie nieważności decyzji z dnia 26 lutego 2015 r. (sprawa T‑209/15), a konkretnie art. 2–4 tej decyzji dotyczących kwalifikacji i odzyskania pomocy niezgodnej z rynkiem wewnętrznym, zaś gmina Gdynia i spółka PLGK uczyniły to w dniu 15 maja 2015 r. (sprawa T‑263/15), wnosząc o stwierdzenie nieważności całej decyzji.
32 Ponadto z art. 1 decyzji z dnia 26 lutego 2015 r. wynika, że „[c]ofa się decyzję z dnia 11 lutego 2014 r.]”. Aby wyjaśnić takie cofnięcie, Komisja wskazuje w motywie 15 decyzji z dnia 26 lutego 2015 r., że „[p]odczas postępowania przed Sądem stało się oczywiste, że pomoc, którą w decyzji [z dnia 11 lutego 2014 r.] uznano za niezgodną z rynkiem wewnętrznym, obejmuje pewne inwestycje, które zgodnie z decyzją o wszczęciu postępowania nie stanowią pomocy państwa”. Komisja uwzględniła tę okoliczność w decyzji z dnia 26 lutego 2015 r., która jest więc bardziej korzystna dla gmin Gdynia i Kosakowo oraz dla spółki PLGK niż decyzja z dnia 11 lutego 2014 r.
33 Ponadto należy zaznaczyć, że skarżąca nie przedstawiła żadnej okoliczności uzasadniającej interes w uzyskaniu wyroku stwierdzającego formalną niezgodność z prawem decyzji z dnia 11 lutego 2014 r.
34 W związku z tym w trosce o prawidłowe administrowanie wymiarem sprawiedliwości oraz zważywszy, po pierwsze, na cofnięcie decyzji z dnia 11 lutego 2014 r. i jej zastąpienie decyzją z dnia 26 lutego 2015 r., a po drugie, na skargę o stwierdzenie nieważności decyzji z dnia 26 lutego 2015 r. wniesioną w sprawie T‑209/15, należy stwierdzić, że niniejsza skarga stała się bezprzedmiotowa i że należy umorzyć postępowanie. W ten sposób strony i Sąd mogą skoncentrować się na obecnym stanie sporu, mianowicie na ostatniej ocenie spornych środków dokonanej przez Komisję w decyzji z dnia 26 lutego 2015 r., a nie na jego stanie początkowym, który obecnie już nie istnieje.
35 Z ogółu powyższych rozważań wynika, że postępowanie w niniejszej sprawie winno zostać umorzone.
W przedmiocie kosztów
36 Artykuł 137 regulaminu postępowania stanowi, że w przypadku umorzenia postępowania Sąd rozstrzyga o kosztach według uznania.
37 Należy zaznaczyć w tym względzie, że umorzenie postępowania wynika z wydania przez Komisję decyzji z dnia 26 lutego 2015 r. zastępującej decyzję z dnia 11 lutego 2014 r., która została cofnięta, na tej podstawie, że „[p]odczas postępowania przed Sądem stało się oczywiste, że pomoc, którą w decyzji [z dnia 11 lutego 2014 r.] uznano za niezgodną z rynkiem wewnętrznym, obejmuje pewne inwestycje, które zgodnie z decyzją o wszczęciu postępowania nie stanowią pomocy państwa” (zob. pkt 32 powyżej).
38 W związku z tym w okolicznościach niniejszej sprawy i w zakresie postępowania głównego należy obciążyć Komisję własnymi kosztami oraz kosztami poniesionymi przez skarżącą. Co się jednak tyczy postępowania w przedmiocie środka tymczasowego, skarżąca winna zostać obciążona własnymi kosztami oraz kosztami poniesionymi przez Komisję.
39 Zgodnie z art. 138 § 1 regulaminu postępowania państwa członkowskie interweniujące w sprawie pokrywają własne koszty. Rzeczpospolita Polska pokrywa więc własne koszty.
Z powyższych względów
SĄD (szósta izba),
postanawia, co następuje:
1) Postępowanie w sprawie zostaje umorzone.
2) Komisja Europejska pokrywa własne koszty oraz koszty poniesione przez gminę Kosakowo w postępowaniu głównym.
3) Gmina Kosakowo pokrywa własne koszty oraz koszty poniesione przez Komisję w postępowaniu w przedmiocie środka tymczasowego.
4) Rzeczpospolita Polska pokrywa własne koszty.
Sporządzono w Luksemburgu w dniu 30 listopada 2015 r.
E. Coulon | | S. Frimodt Nielsen |