Υπόθεση T‑601/11

Dansk Automat Brancheforening

κατά

Ευρωπαϊκής Επιτροπής

«Προσφυγή ακυρώσεως — Κρατικές ενισχύσεις — Διαδικτυακά τυχερά παιχνίδια — Δανική νομοθεσία βάσει της οποίας προβλέπονται για τα διαδικτυακά τυχερά παιχνίδια χαμηλότεροι φόροι απ’ ό,τι για τα καζίνο και τις αίθουσες παιχνιδιών — Απόφαση με την οποία η σχετική ενίσχυση κρίθηκε συμβατή με την εσωτερική αγορά — Ενίσχυση η οποία έχει ως σκοπό να διευκολύνει την ανάπτυξη ορισμένων δραστηριοτήτων — Πράξη η οποία δεν αφορά ατομικά την προσφεύγουσα — Κανονιστική πράξη για την εφαρμογή της οποίας απαιτούνται εκτελεστικά μέτρα — Απαράδεκτο»

Περίληψη — Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (πέμπτο τμήμα)
της 26ης Σεπτεμβρίου 2014

1.      Προσφυγή ακυρώσεως — Φυσικά ή νομικά πρόσωπα — Πράξεις που τα αφορούν άμεσα και ατομικά — Απόφαση της Επιτροπής με την οποία περατώνεται διαδικασία σχετική με ενισχύσεις — Επιχείρηση ανταγωνιστική της επιχειρήσεως που έλαβε την ενίσχυση — Δικαίωμα ασκήσεως προσφυγής — Προϋποθέσεις

(Άρθρο 108 § 2 ΣΛΕΕ και 263, εδ. 4, ΣΛΕΕ)

2.      Προσφυγή ακυρώσεως — Φυσικά ή νομικά πρόσωπα — Πράξεις που τα αφορούν άμεσα και ατομικά — Απόφαση περί κρατικών ενισχύσεων — Προσφυγή ενώσεως η οποία είναι επιφορτισμένη με την προάσπιση των συλλογικών συμφερόντων των επιχειρήσεων που είναι μέλη της — Παραδεκτό — Προϋποθέσεις

(Άρθρο 108 §§ 2 και 3 ΣΛΕΕ και 263, εδ. 4, ΣΛΕΕ)

3.      Προσφυγή ακυρώσεως — Φυσικά ή νομικά πρόσωπα — Πράξεις που τα αφορούν άμεσα και ατομικά — Απόφαση της Επιτροπής με την οποία ενίσχυση κρίθηκε συμβατή με την εσωτερική αγορά — Προσφυγή ενώσεως η οποία ενεργεί προς το συλλογικό συμφέρον των μελών της — Ζήτημα κατά πόσον τα μέλη της ενώσεως επηρεάζονται ατομικά — Απαίτηση να αποδείξει η ένωση ότι επηρεάζονται ουσιωδώς τα μέλη της — Δεν πληρούται — Απαράδεκτο

(Άρθρο 108 §§ 2 και 3 ΣΛΕΕ και 263, εδ. 4, ΣΛΕΕ)

4.      Προσφυγή ακυρώσεως — Φυσικά ή νομικά πρόσωπα — Κανονιστικές πράξεις για την εφαρμογή των οποίων απαιτούνται εκτελεστικά μέτρα — Έννοια — Ένδικα βοηθήματα που μπορούν να ασκηθούν κατά των πράξεων αυτών

(Άρθρα 263, εδ. 4, ΣΛΕΕ, 267 ΣΛΕΕ και 277 ΣΛΕΕ)

5.      Προσφυγή ακυρώσεως — Φυσικά ή νομικά πρόσωπα — Κανονιστικές πράξεις για την εφαρμογή των οποίων απαιτούνται εκτελεστικά μέτρα — Απόφαση της Επιτροπής με την οποία ενίσχυση κρίθηκε συμβατή με την εσωτερική αγορά — Απαράδεκτο προσφυγής που ασκήθηκε ενώπιον του δικαστή της Ένωσης — Δικαίωμα αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας — Υποχρέωση ασκήσεως των προβλεπόμενων από το εσωτερικό δίκαιο ενδίκων βοηθημάτων προς αμφισβήτηση των μέτρων αυτών

(Άρθρο 263, εδ. 4, ΣΛΕΕ και 267 ΣΛΕΕ)

1.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 31-33, 41, 42)

2.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψη 37)

3.      Στην περίπτωση προσφυγής ασκηθείσας από ένωση που ενεργεί προς το συλλογικό συμφέρον των μελών της κατά αποφάσεως της Επιτροπής με την οποία ενίσχυση κρίθηκε συμβατή με την εσωτερική αγορά, ο δικαστής της Ένωσης δεν οφείλει να αποφανθεί οριστικώς, κατά το στάδιο της εξετάσεως του παραδεκτού, επί των σχέσεων ανταγωνισμού μεταξύ των μελών της προσφεύγουσας και των επιχειρήσεων που ωφελήθηκαν από την οικεία ενίσχυση. Στην ένωση και μόνον απόκειται να εκθέσει δεόντως τους λόγους για τους οποίους η επίμαχη ενίσχυση ενδέχεται να θίγει τα έννομα συμφέροντα ενός ή περισσοτέρων εκ των μελών της, επηρεάζοντας ουσιωδώς τη θέση τους στη σχετική αγορά.

Εφόσον η ένωση δεν τεκμηρίωσε ούτε ότι οι συνέπειες του επίμαχου μέτρου ενισχύσεως θα επηρέαζαν μόνον τα μέλη της υπό την αντικειμενική τους ιδιότητα ως επιχειρήσεων που έχουν την εκμετάλλευση τυχερών παιχνιδιών τα οποία δεν διατίθενται μέσω διαδικτύου, και όχι κάθε άλλο επιχειρηματία ευρισκόμενο στην ίδια κατάσταση, ούτε τη σημασία του αντίκτυπου του εν λόγω μέτρου επί της οικονομικής καταστάσεως των μελών της, πρέπει να γίνει δεκτό ότι δεν απέδειξε ότι το επίμαχο μέτρο ενισχύσεως μπορούσε να θίξει σημαντικά τη θέση ενός ή περισσοτέρων από τα μέλη της στη σχετική αγορά. Ως εκ τούτου, η προσβαλλόμενη απόφαση δεν αφορά ατομικά ούτε τα μέλη της ένωσης ούτε, κατά συνέπεια, την ίδια.

(βλ. σκέψεις 40, 52)

4.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 54-57)

5.      Απαιτούνται εκτελεστικά μέτρα για την εφαρμογή αποφάσεως με την οποία η Επιτροπή κρίνει κρατική ενίσχυση συμβατή με την εσωτερική αγορά, χωρίς να ορίζεται ποιες ειδικές και συγκεκριμένες συνέπειες έχει η ως άνω απόφαση για καθέναν από τους υποκειμένους στον φόρο, ενώ προκύπτει από αυτήν ότι η έναρξη της ισχύος του νόμου για τους φόρους επί των τυχερών παιχνιδιών μετατέθηκε από τις εθνικές αρχές ώστε να εκδοθεί προηγουμένως η τελική απόφαση της Επιτροπής στη συγκεκριμένη υπόθεση, σύμφωνα με το άρθρο 108, παράγραφος 3, ΣΛΕΕ.

Πράγματι, οι ειδικές και συγκεκριμένες συνέπειες μιας τέτοιας αποφάσεως της Επιτροπής για τους υποκειμένους στον φόρο καθορίστηκαν με εθνικές ρυθμίσεις, ήτοι με τον νόμο για τους φόρους επί των τυχερών παιχνιδιών, με τον οποίο θεσπίστηκε το επίμαχο σύστημα στο κράτος μέλος, καθώς και με τις εκτελεστικές του εν λόγω νόμου διατάξεις, με τις οποίες ορίστηκε το ύψος των φόρων που οφείλουν οι σχετικές κατηγορίες υποκειμένων στον φόρο, δηλαδή με πράξεις που αποτελούν ακριβώς τα απαιτούμενα για την εφαρμογή της προσβαλλομένης αποφάσεως εκτελεστικά μέτρα κατά την έννοια της τελευταίας περιόδου του άρθρου 263, τέταρτο εδάφιο, ΣΛΕΕ. Μετά την έκδοση της προσβαλλομένης αποφάσεως, χρειάζονταν αυτές οι πράξεις προκειμένου η επίμαχη ρύθμιση να παραγάγει αποτελέσματα έναντι των υποκειμένων στον φόρο. Εφόσον οι ως άνω πράξεις μπορούσαν να προσβληθούν ενώπιον του εθνικού δικαστή, οι υποκείμενοι στον φόρο είχαν τη δυνατότητα να προσφύγουν στη δικαιοσύνη, χωρίς μάλιστα να είναι αναγκασμένοι να παραβούν τον νόμο. Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο προσφυγής ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων, θα μπορούσαν κάλλιστα να προβάλουν την ακυρότητα της προσβαλλομένης αποφάσεως και να επιτύχουν έτσι την υποβολή σχετικού προδικαστικού ερωτήματος στο Δικαστήριο, δυνάμει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ. Κατά συνέπεια, προσφυγή κατά μιας τέτοιας αποφάσεως δεν πληροί τις προβλεπόμενες από το άρθρο 263, τέταρτο εδάφιο, ΣΛΕΕ προϋποθέσεις παραδεκτού.

(βλ. σκέψεις 58-60)