Υπόθεση T-262/10

Microban International Ltd και

Microban (Europe) Ltd

κατά

Ευρωπαϊκής Επιτροπής

«Δημόσια υγεία – Κατάλογος προσθέτων που επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται στην κατασκευή πλαστικών υλικών και αντικειμένων τα οποία προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα – Ανάκληση, από αυτόν που υπέβαλε την αρχική αίτηση, της αιτήσεως περί εγγραφής ενός προσθέτου στον κατάλογο – Απόφαση της Επιτροπής περί μη εγγραφής του 2,4,4’-τριχλωρο-2’-υδροξυδιφαινυλαιθέρα στον κατάλογο – Προσφυγή ακυρώσεως – Παραδεκτό – Κανονιστική πράξη – Άμεσος επηρεασμός – Απουσία εκτελεστικών μέτρων – Νομική βάση»

Περίληψη της αποφάσεως

1.      Προσφυγή ακυρώσεως – Φυσικά ή νομικά πρόσωπα – Έννοια της κανονιστικής πράξεως κατά το άρθρο 263, τέταρτο εδάφιο, ΣΛΕΕ – Κάθε πράξη γενικής ισχύος πλην των νομοθετικών πράξεων

(Άρθρο 263, εδ. 4, ΣΛΕΕ)

2.      Προσφυγή ακυρώσεως – Φυσικά ή νομικά πρόσωπα – Πράξεις που τα αφορούν άμεσα και ατομικά – Άμεσος επηρεασμός – Κριτήρια

(Άρθρο 230, εδ. 4, ΕΚ· άρθρο 263, εδ. 4, ΣΛΕΕ)

3.      Προσφυγή ακυρώσεως – Φυσικά ή νομικά πρόσωπα – Πράξεις που τα αφορούν άμεσα – Απόφαση της Επιτροπής περί μη εγγραφής ενός προσθέτου στον προβλεπόμενο από την οδηγία 2002/72 κατάλογο προσθέτων που επιτρέπονται – Προσφυγή ασκηθείσα από τις επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν το οικείο πρόσθετο για την κατασκευή των προϊόντων τους – Παραδεκτό

(Άρθρο 263, εδ. 4, ΣΛΕΕ)

4.      Προσέγγιση των νομοθεσιών – Υλικά και αντικείμενα που προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα – Απόφαση της Επιτροπής περί μη εγγραφής ενός προσθέτου στον προβλεπόμενο από την οδηγία 2002/72 κατάλογο προσθέτων που επιτρέπονται – Νομική βάση – Άρθρο 11, παράγραφος 3, του κανονισμού 1935/2004 – Δεν επιτρέπεται

(Κανονισμός 1935/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 11 § 3· οδηγία 2002/72 της Επιτροπής)

5.      Προσέγγιση των νομοθεσιών – Υλικά και αντικείμενα που προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα – Απόφαση της Επιτροπής περί μη εγγραφής ενός προσθέτου στον προβλεπόμενο από την οδηγία 2002/72 κατάλογο προσθέτων που επιτρέπονται – Έκδοση αποφάσεως κατόπιν ανακλήσεως από τον αρχικό αιτούντα της αιτήσεώς του περί εγγραφής

(Κανονισμός 1935/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου· οδηγία 2002/72 της Επιτροπής)

1.      Η έννοια της «κανονιστικής πράξεως» του άρθρου 263, τέταρτο εδάφιο, ΣΛΕΕ πρέπει να ερμηνεύεται ως περιλαμβάνουσα κάθε πράξη γενικής ισχύος, πλην των νομοθετικών πράξεων.

Συναφώς, απόφαση της Επιτροπής περί μη εγγραφής ενός προσθέτου στον κατάλογο προσθέτων που επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται, σύμφωνα με την οδηγία 2002/72, σχετικά με τα πλαστικά υλικά και αντικείμενα που προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα, στην κατασκευή τέτοιων υλικών και αντικειμένων, η οποία ελήφθη βάσει του άρθρου 11, παράγραφος 3, του κανονισμού 1935/2004, σχετικά με τα υλικά και αντικείμενα που προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα και με την κατάργηση των οδηγιών 80/590 και 89/109, συνιστά κανονιστική πράξη κατά την έννοια του άρθρου 263, τέταρτο εδάφιο, ΣΛΕΕ. Πράγματι, η Επιτροπή εξέδωσε μια τέτοια απόφαση στο πλαίσιο ασκήσεως των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων της και όχι στο πλαίσιο ασκήσεως των νομοθετικών αρμοδιοτήτων της. Επιπλέον, εφόσον η απόφαση αυτή εφαρμόζεται σε όλα τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα των οποίων η δραστηριότητα συνίσταται στην παραγωγή και/ή στην εμπορία αυτού του πρόσθετου, καθώς και αντικειμένων και υλικών που περιέχουν την ουσία αυτή, η εν λόγω απόφαση έχει γενική ισχύ, δεδομένου ότι εφαρμόζεται σε αντικειμενικώς προσδιοριζόμενες καταστάσεις και παράγει έννομα αποτελέσματα έναντι κατηγοριών προσώπων που καθορίζονται κατά τρόπο γενικό και αφηρημένο.

(βλ. σκέψεις 21-25)

2.      Δυνάμει του άρθρου 263, τέταρτο εδάφιο, ΣΛΕΕ, κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο μπορεί να ασκεί προσφυγή κατά των πράξεων των οποίων είναι αποδέκτης ή που το αφορούν άμεσα και ατομικά, καθώς και κατά των κανονιστικών πράξεων που το αφορούν άμεσα χωρίς να περιλαμβάνουν εκτελεστικά μέτρα.

Όσον αφορά την έννοια του άμεσου επηρεασμού, η έκφραση «που το αφορούν άμεσα», εμφανίζεται δύο φορές στο άρθρο 263, τέταρτο εδάφιο, ΣΛΕΕ. Αφενός, η διάταξη αυτή επαναλαμβάνει το περιεχόμενο του άρθρου 230, τέταρτο εδάφιο, ΕΚ και κάνει μνεία των «πράξεων που το αφορούν άμεσα». Αφετέρου, το άρθρο 263, τέταρτο εδάφιο, ΣΛΕΕ εισάγει την έννοια των «κανονιστικών πράξεων που το αφορούν άμεσα χωρίς να περιλαμβάνουν εκτελεστικά μέτρα».

Η προϋπόθεση του άμεσου επηρεασμού όπως η προϋπόθεση αυτή ετίθετο στο άρθρο 230, τέταρτο εδάφιο, ΕΚ απαιτούσε, πρώτον, το αμφισβητούμενο μέτρο να παράγει άμεσα αποτελέσματα επί της νομικής καταστάσεως του ιδιώτη και, δεύτερον, να μην καταλείπει καμία εξουσία εκτιμήσεως στους αποδέκτες του οι οποίοι είναι επιφορτισμένοι να το εφαρμόσουν, δεδομένου ότι αυτό έχει αμιγώς αυτόματο χαρακτήρα και απορρέει αποκλειστικά από την αμφισβητούμενη ρύθμιση, χωρίς εφαρμογή άλλων παρεμβαλλόμενων κανόνων. Το άρθρο 263, τέταρτο εδάφιο, ΣΛΕΕ, παρέχοντας τη δυνατότητα σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα να ασκούν προσφυγή κατά των κανονιστικών πράξεων που τα αφορούν ατομικά χωρίς να περιλαμβάνουν εκτελεστικά μέτρα, σκοπεί να διευρύνει τις προϋποθέσεις που διέπουν την άσκηση απευθείας προσφυγών. Συνεπώς, η έννοια της εκφράσεως «που τα αφορά άμεσα» όπως αυτή περιελήφθη εκ νέου στην εν λόγω διάταξη δεν μπορεί, εν πάση περιπτώσει, να αποτελέσει αντικείμενο συσταλτικότερης ερμηνείας απ’ ό,τι η έννοια της εκφράσεως αυτής όπως περιλαμβανόταν στο άρθρο 230, τέταρτο εδάφιο, ΕΚ. Επομένως, δεδομένου ότι διαπιστώθηκε ότι μια απόφαση της Επιτροπής αφορά άμεσα μία προσφεύγουσα, υπό την έννοια του άμεσου επηρεασμού που περιλαμβανόταν στο άρθρο 230, τέταρτο εδάφιο, ΕΚ, πρέπει να γίνει δεκτό ότι η απόφαση αυτή την αφορά άμεσα και κατά την έννοια του άμεσου επηρεασμού όπως αυτή περιελήφθη εκ νέου στο άρθρο 263, τέταρτο εδάφιο, ΣΛΕΕ.

(βλ. σκέψεις 18, 26-27, 32)

3.      Απόφαση της Επιτροπής περί μη εγγραφής ενός προσθέτου στον κατάλογο προσθέτων που επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται, σύμφωνα με την οδηγία 2002/72, σχετικά με τα πλαστικά υλικά και αντικείμενα που προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα, στην κατασκευή τέτοιων υλικών και αντικειμένων, η οποία επάγεται την απαγόρευση της εμπορίας των υλικών και των αντικειμένων που περιέχουν το πρόσθετο αυτό, πρέπει να θεωρηθεί ως παράγουσα άμεσα αποτελέσματα επί της νομικής καταστάσεως των επιχειρήσεων που αγοράζουν το εν λόγω πρόσθετο και το χρησιμοποιούν για την παρασκευή ενός προϊόντος με αντιβακτηριδιακές και αντιμικροβιακές ιδιότητες, το οποίο εν συνεχεία μεταπωλείται προκειμένου να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή πλαστικών υλικών και αντικειμένων τα οποία προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα.

(βλ. σκέψεις 28, 30)

4.      Απόφαση της Επιτροπής περί μη εγγραφής ενός προσθέτου στον κατάλογο προσθέτων που επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται, σύμφωνα με την οδηγία 2002/72, σχετικά με τα πλαστικά υλικά και αντικείμενα που προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα, στην κατασκευή τέτοιων υλικών και αντικειμένων, με την οποία η Επιτροπή απαγόρευσε την εμπορία ενός ειδικού προσθέτου ως προσθέτου χρησιμοποιούμενου για την παρασκευή υλικών και αντικειμένων προοριζόμενων να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα και, προκειμένου να πράξει τούτο, αρνήθηκε να συμπεριλάβει το εν λόγω πρόσθετο στον θετικό κατάλογο και προχώρησε στη διαγραφή της ουσίας αυτής από τον προσωρινό κατάλογο, δεν μπορεί να στηριχθεί στο άρθρο 11, παράγραφος 3, του κανονισμού 1935/2004, σχετικά με τα υλικά και αντικείμενα που προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα και με την κατάργηση των οδηγιών 80/590 και 89/109. Πράγματι, το άρθρο 11, παράγραφος 3, του κανονισμού 1935/2004 δεν αφορά παρά μόνον τις περιπτώσεις στις οποίες η Επιτροπή σκοπεί να παράσχει άδεια για τη χρήση και την εμπορία, εντός της Ένωσης, ουσίας που ενσωματώνεται στα υλικά και στα αντικείμενα τα οποία προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα.

(βλ. σκέψεις 46-48)

5.      Η Επιτροπή παραβιάζει την προβλεπόμενη από τον κανονισμό 1935/2004, σχετικά με τα υλικά και αντικείμενα που προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα και με την κατάργηση των οδηγιών 80/590 και 89/109, καθώς και από την οδηγία 2002/72, σχετικά με τα πλαστικά υλικά και αντικείμενα που προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα, στην κατασκευή τέτοιων υλικών και αντικειμένων, διαδικασία, εφόσον, κατόπιν ανακλήσεως από τον αρχικό αιτούντα της αιτήσεώς του περί εγγραφής ενός προσθέτου στον κατάλογο προσθέτων που επιτρέπονται, εκδίδει απόφαση περί μη εγγραφής του εν λόγω προσθέτου στον κατάλογο προσθέτων που επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται, σύμφωνα με την οδηγία 2002/72, σχετικά με τα πλαστικά υλικά και αντικείμενα που προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα, στην κατασκευή τέτοιων υλικών και αντικειμένων, ελλείψει αποφάσεως διαχειρίσεως των κινδύνων κατά την έννοια της δέκατης τέταρτης αιτιολογικής σκέψεως του κανονισμού 1935/2004.

(βλ. σκέψεις 67, 69)