Αίτηση προδικαστικής αποφάσεως την οποία υπέβαλε το Tribunal da Relação de Lisboa (Πορτογαλία) στις 17 Μαρτίου 2022 – Super Bock Bebidas SA, AN, BQ κατά Autoridade da Concorrência
(Υπόθεση C-211/22)
Γλώσσα διαδικασίας: η πορτογαλική
Αιτούν δικαστήριο
Tribunal da Relação de Lisboa
Διάδικοι στην υπόθεση της κύριας δίκης
Εκκαλούντες: Super Bock Bebidas SA, AN, BQ
Εφεσίβλητη: Autoridade da Concorrência
Προδικαστικά ερωτήματα
Συνιστά αυτός καθεαυτόν ο κάθετος καθορισμός ελάχιστων τιμών παράβαση ως εκ του αντικειμένου, ώστε να παρέλκει η προηγούμενη εξέταση του αν η συμφωνία ήταν αρκούντως επιζήμια;
Προκειμένου να αποδειχθεί η ύπαρξη του στοιχείου της «συμφωνίας» για την παράβαση λόγω του (σιωπηρού) καθορισμού ελάχιστων τιμών προς τους διανομείς, είναι αναγκαίο να αποδειχθεί στη συγκεκριμένη περίπτωση, ιδίως μέσω άμεσης αποδείξεως, ότι οι διανομείς εφάρμοσαν πράγματι τις καθορισθείσες τιμές;
Συνιστούν επαρκή στοιχεία για να θεωρηθεί ότι διαπράχθηκε παράβαση λόγω του (σιωπηρού) καθορισμού ελάχιστων τιμών προς τους διανομείς: i) η αποστολή καταλόγων με τις ελάχιστες τιμές και τα περιθώρια διανομής· ii) το αίτημα παροχής πληροφοριών από τους διανομείς σχετικά με τις τιμές πώλησης· iii) οι καταγγελίες των διανομέων (όταν θεωρούν ότι οι τιμές μεταπώλησης που τους επιβάλλονται δεν είναι ανταγωνιστικές ή διαπιστώνουν ότι οι ανταγωνιστές διανομείς δεν τις τηρούν)· iv) η ύπαρξη μηχανισμών ελέγχου των τιμών (ελάχιστων μέσων τιμών), και v) η πρόβλεψη αντιποίνων (χωρίς να αποδεικνύεται η εφαρμογή τους εν προκειμένω);
Υπό το πρίσμα του άρθρου 101, παράγραφος 1, στοιχείο α΄, ΣΛΕΕ, του άρθρου 4, στοιχείο α΄, του κανονισμού 330/2010 1 , των κατευθυντήριων γραμμών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τους κάθετους περιορισμούς και της νομολογίας της Ένωσης, πρέπει να θεωρηθεί ότι είναι αρκούντως επιζήμια για τον ανταγωνισμό συμφωνία μεταξύ προμηθευτή και των διανομέων του περί (κάθετου) καθορισμού ελάχιστων τιμών και άλλων όρων συναλλαγής για τη μεταπώληση, με την επιφύλαξη της εξέτασης των τυχόν θετικών οικονομικών αποτελεσμάτων που προκύπτουν από μια τέτοια πρακτική, κατά την έννοια του άρθρου 101, παράγραφος 3, ΣΛΕΕ;
Συνάδει με το άρθρο 101, παράγραφος 1, στοιχείο α΄, ΣΛΕΕ, και με τη νομολογία της Ευρωπαϊκής Ένωσης δικαστική απόφαση η οποία διαπιστώνει ότι συντρέχει το αντικειμενικό στοιχείο της «συμφωνίας» μεταξύ προμηθευτή και διανομέων στηριζόμενη στα εξής:
i) στον καθορισμό και στην επιβολή από τον πρώτο στους δεύτερους, σε τακτική, γενική και αμετάβλητη βάση, καθ’ όλη τη διάρκεια της πρακτικής, των όρων συναλλαγής τους οποίους οι δεύτεροι πρέπει να τηρούν κατά τη μεταπώληση των προϊόντων που αγοράζουν από τον προμηθευτή, ιδίως των τιμών που χρεώνουν τους πελάτες τους, κυρίως ως ελάχιστων τιμών ή ελάχιστων μέσων τιμών·
ii) στην προφορική ή έγγραφη (μέσω μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου) γνωστοποίηση των επιβαλλόμενων τιμών μεταπώλησης·
iii) στην έλλειψη δυνατότητας των διανομέων να καθορίζουν αυτόνομα τις τιμές μεταπώλησης·
iv) στη συνήθη και διαδεδομένη πρακτική των υπαλλήλων του προμηθευτή να ζητούν (τηλεφωνικά ή αυτοπροσώπως) από τους διανομείς την τήρηση των υποδεικνυόμενων τιμών·
v) στην εν γένει τήρηση από τους διανομείς των τιμών μεταπώλησης που έχει καθορίσει ο προμηθευτής (εκτός από διαφωνίες σε συγκεκριμένα σημεία) και στον έλεγχο του κατά πόσον η συμπεριφορά των διανομέων στην αγορά είναι σύμφωνη με τους όρους που έχει καθορίσει ο προμηθευτής·
vi) στην περίσταση ότι, προκειμένου να μην παραβούν τους καθορισθέντες όρους, οι ίδιοι οι διανομείς ζητούν συχνά από τον προμηθευτή να τους υποδείξει τιμές μεταπώλησης·
vii) στη διαπίστωση ότι οι διανομείς συχνά παραπονούνται για τις τιμές του προμηθευτή, αντί να εφαρμόζουν απλώς άλλες τιμές·
viii) στον καθορισμό από τον προμηθευτή (μειωμένων) περιθωρίων διανομής και στην αποδοχή από τους διανομείς ότι τα περιθώρια αυτά αντιστοιχούν στο επίπεδο αμοιβής των πωλήσεών τους·
ix) στη διαπίστωση ότι με την επιβολή μειωμένων περιθωρίων ο προμηθευτής επιβάλλει ελάχιστη τιμή μεταπώλησης άλλως τα περιθώρια διανομής θα είναι αρνητικά·
x) στην πολιτική εκπτώσεων τις οποίες χορηγεί ο προμηθευτής στους διανομείς βάσει των τιμών μεταπώλησης που πράγματι εφαρμόζουν αυτοί –με την ελάχιστη τιμή που έχει προηγουμένως καθορισθεί από τον προμηθευτή να είναι το επίπεδο αναπλήρωσης των αποθεμάτων πώλησης·
xi) στην υποχρέωση των διανομέων –λαμβανομένου υπόψη σε πολλές περιπτώσεις του αρνητικού περιθωρίου διανομής– να τηρούν τα επίπεδα τιμής μεταπώλησης που επιβάλλει ο προμηθευτής· η πρακτική χαμηλότερων τιμών μεταπώλησης εφαρμόζεται μόνο σε πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις και όταν οι διανομείς ζητούν από τον προμηθευτή περαιτέρω έκπτωση κατά την πώληση·
xii) στον καθορισμό από τον προμηθευτή και στην τήρηση, εκ μέρους των διανομέων, ανώτατων εκπτώσεων που πρέπει να εφαρμόζονται στους αντίστοιχους πελάτες, οι οποίες οδηγούν σε μια ελάχιστη τιμή μεταπώλησης, άλλως το περιθώριο διανομής θα είναι αρνητικό·
xiii) στην άμεση επαφή του προμηθευτή με τους πελάτες των διανομέων και στον καθορισμό των όρων μεταπώλησης που τους επιβάλλονται στη συνέχεια·
xiv) στην παρέμβαση του προμηθευτή με πρωτοβουλία των διανομέων, υπό την έννοια ότι ο πρώτος αποφασίζει για την εφαρμογή ορισμένων εμπορικών εκπτώσεων ή επαναδιαπραγματεύεται τους συναλλακτικούς όρους μεταπώλησης, και
xv) στο αίτημα των διανομέων προς τον προμηθευτή να επιτρέπει την πραγματοποίηση συγκεκριμένης συναλλαγής υπό ορισμένες προϋποθέσεις, προκειμένου να διασφαλίζεται το περιθώριο διανομής τους;
Δύναται να επηρεάσει το εμπόριο μεταξύ κρατών μελών συμφωνία περί καθορισμού ελάχιστων τιμών μεταπώλησης, του είδους που περιγράφεται ανωτέρω, η οποία καλύπτει σχεδόν το σύνολο της εθνικής επικράτειας;
____________
1 Κανονισμός (ΕΕ) 330/2010 της Επιτροπής, της 20ής Απριλίου 2010, για την εφαρμογή του άρθρου 101 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ορισμένες κατηγορίες κάθετων συμφωνιών και εναρμονισμένων πρακτικών (ΕΕ 2010, L 102, σ. 1).