Υπόθεση T-30/09
Engelhorn KGaA
κατά
Γραφείου Εναρμονίσεως στο πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς (εμπορικά σήματα, σχέδια και υποδείγματα) (ΓΕΕΑ)
«Κοινοτικό σήμα – Διαδικασία ανακοπής – Αίτηση καταχωρίσεως λεκτικού κοινοτικού σήματος peerstorm – Προγενέστερα λεκτικά κοινοτικά και εθνικά σήματα PETER STORM – Σχετικός λόγος απαραδέκτου – Κίνδυνος συγχύσεως – Άρθρο 8, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, του κανονισμού (ΕΚ) 40/94 [νυν άρθρο 8, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009] – Ουσιαστική χρήση των προγενέστερων σημάτων – Άρθρα 15 και 43, παράγραφος 2, του κανονισμού 40/94 (νυν άρθρα 15 και 42, παράγραφος 2, του κανονισμού 207/2009)»
Περίληψη της αποφάσεως
1. Κοινοτικό σήμα – Διαδικασία προσφυγής – Προσφυγή ενώπιον κοινοτικού δικαστηρίου – Δικόγραφο της προσφυγής – Απαιτήσεις ως προς τον τύπο
(Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρο 21· Κανονισμός Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, άρθρο 44 § 1, στοιχείο γ΄)
2. Κοινοτικό σήμα – Παρατηρήσεις τρίτων και ανακοπή – Εξέταση της ανακοπής – Απόδειξη της χρήσεως του προγενέστερου σήματος – Ουσιαστική χρήση – Έννοια – Ερμηνεία βάσει της ratio legis του άρθρου 43, παράγραφοι 2 και 3, του κανονισμού 40/94
(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 43 §§ 2 και 3)
3. Κοινοτικό σήμα – Παρατηρήσεις τρίτων και ανακοπή – Εξέταση της ανακοπής – Απόδειξη της χρήσεως του προγενέστερου σήματος – Ουσιαστική χρήση – Έννοια – Κριτήρια εκτιμήσεως
(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 43 §§ 2 και 3)
4. Κοινοτικό σήμα – Παρατηρήσεις τρίτων και ανακοπή – Εξέταση της ανακοπής – Απόδειξη της χρήσεως του προγενέστερου σήματος – Ουσιαστική χρήση – Εφαρμογή των κριτηρίων σε συγκεκριμένη περίπτωση
(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 43 §§ 2 και 3)
5. Κοινοτικό σήμα – Παρατηρήσεις τρίτων και ανακοπή – Εξέταση της ανακοπής – Απόδειξη της χρήσεως του προγενέστερου σήματος – Ουσιαστική χρήση – Κριτήρια εκτιμήσεως – Απαίτηση για συγκεκριμένα και αντικειμενικά αποδεικτικά στοιχεία
(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 15 § 2, στοιχείο a΄, και 43 §§ 2 και 3)
6. Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο προγενέστερου πανομοιότυπου ή παρόμοιου σήματος που έχει καταχωρισθεί για πανομοιότυπα ή παρόμοια προϊόντα ή υπηρεσίες – Κίνδυνος συγχύσεως με το προγενέστερο σήμα
(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 1, στοιχείο β΄)
1. Κατά το άρθρο 21 του Οργανισμού του Δικαστηρίου και το άρθρο 44, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του Κανονισμού Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, το εισαγωγικό της δίκης έγγραφο πρέπει να περιλαμβάνει συνοπτική περιγραφή των προβαλλομένων λόγων ακυρώσεως. Το δικόγραφο της προσφυγής μπορεί μεν να διευκρινίζεται και να συμπληρώνεται, ως προς συγκεκριμένα στοιχεία, με παραπομπές σε χωρία συνημμένων εγγράφων, πλην όμως η γενική παραπομπή σε άλλα κείμενα δεν μπορεί να καλύψει την έλλειψη ουσιωδών στοιχείων της νομικής επιχειρηματολογίας, τα οποία, σύμφωνα με τις προμνησθείσες διατάξεις, πρέπει να περιέχονται στο ίδιο το δικόγραφο της προσφυγής.
Δεν απόκειται στο Γενικό Δικαστήριο να υποκαταστήσει τους διαδίκους αναζητώντας τα κρίσιμα στοιχεία στα έγγραφα στα οποία αυτοί παραπέμπουν.
(βλ. σκέψεις 18-19)
2. Η ratio legis της προϋποθέσεως περί ουσιαστικής χρήσεως του προγενέστερου σήματος, κατά την έννοια του άρθρου 43, παράγραφοι 2 και 3, του κανονισμού 40/94, για το κοινοτικό σήμα, προκειμένου να μπορεί αυτό να αντιταχθεί σε αίτηση καταχωρίσεως κοινοτικού σήματος, συνίσταται στον περιορισμό των συγκρούσεων μεταξύ δύο σημάτων, εφόσον δεν υφίσταται βάσιμος οικονομικός λόγος που να απορρέει από πραγματική λειτουργία του σήματος στην αγορά. Αντιθέτως, οι εν λόγω διατάξεις δεν αποσκοπούν στην εκτίμηση της εμπορικής επιτυχίας ούτε στον έλεγχο της οικονομικής στρατηγικής μιας επιχειρήσεως ούτε, ακόμη, στην προστασία μόνον των σημάτων που ανήκουν στις σημαντικές από απόψεως μεγέθους εμπορικές εκμεταλλεύσεις.
(βλ. σκέψη 23)
3. Ουσιαστική χρήση σήματος υφίσταται όταν αυτό χρησιμοποιείται κατά τρόπο σύμφωνο με τη βασική του λειτουργία, που συνίσταται στην ταυτοποίηση της προελεύσεως των προϊόντων ή υπηρεσιών για τα οποία καταχωρίστηκε, προς διευκόλυνση ή διατήρηση της εμπορευσιμότητας των εν λόγω προϊόντων και υπηρεσιών, και όχι όταν αυτό χρησιμοποιείται συμβολικά προς τον σκοπό της διατηρήσεως των δικαιωμάτων που παρέχει το σήμα και μόνον. Επιπλέον, η προϋπόθεση περί ουσιαστικής χρήσεως του σήματος σημαίνει ότι το σήμα αυτό, υπό τη μορφή που προστατεύεται στην οικεία επικράτεια, πρέπει να χρησιμοποιείται δημόσια και έναντι τρίτων.
Κατά την εκτίμηση του ουσιαστικού χαρακτήρα της χρήσεως του σήματος πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το σύνολο των πραγματικών στοιχείων και περιστάσεων εκ των οποίων μπορεί να συναχθεί ότι έχει πράγματι γίνει εμπορική εκμετάλλευσή του, ιδίως η χρήση που ευλόγως θεωρείται, στον οικείο οικονομικό τομέα, ότι μπορεί να συμβάλει στη διατήρηση ή κατάκτηση μεριδίων αγοράς υπέρ των προϊόντων ή των υπηρεσιών που προστατεύει το σήμα, η φύση των εν λόγω προϊόντων ή υπηρεσιών, τα χαρακτηριστικά της αγοράς, η έκταση και η συχνότητα χρήσεως του σήματος.
Όσον αφορά την έκταση της χρήσεως του προγενέστερου σήματος, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη, μεταξύ άλλων, αφενός, η εμπορική αξία του συνόλου των δηλωτικών της χρήσεως πράξεων και, αφετέρου, η διάρκεια της περιόδου κατά την οποία οι δηλωτικές της χρήσεως πράξεις πραγματοποιήθηκαν, καθώς και η συχνότητα των πράξεων αυτών.
(βλ. σκέψεις 24-26)
4. Κατά την εξέταση του ουσιαστικού χαρακτήρα της χρήσεως προγενέστερου σήματος σε συγκεκριμένη υπόθεση, απαιτείται σφαιρική εκτίμηση που να λαμβάνει υπόψη όλους τους παράγοντες που ασκούν επιρροή στην υπόθεση αυτή. Η εκτίμηση αυτή γίνεται με δεδομένο ότι υφίσταται αμφίδρομη σχέση μεταξύ των συνεκτιμωμένων παραγόντων. Ειδικότερα, η μικρή ποσότητα προϊόντων που διατίθενται στην αγορά υπό το εν λόγω σήμα μπορεί να αντισταθμισθεί με τη μεγάλη συχνότητα ή τη μακροχρόνια συνεχή χρήση του σήματος αυτού και αντιστρόφως.
Επιπλέον, ο πραγματοποιούμενος κύκλος εργασιών, καθώς και ο όγκος των πωλήσεων των προϊόντων υπό το προγενέστερο σήμα, δεν πρέπει να εκτιμώνται ως απόλυτα μεγέθη, αλλά να εξετάζονται σε σχέση με άλλους συναφείς παράγοντες, όπως ο όγκος της εμπορικής δραστηριότητας, οι δυνατότητες παραγωγής ή διαθέσεως στο εμπόριο ή ο βαθμός διαφοροποιήσεως των δραστηριοτήτων της επιχειρήσεως που εκμεταλλεύεται το σήμα, καθώς και τα χαρακτηριστικά των προϊόντων ή υπηρεσιών στην οικεία αγορά. Για τον λόγο αυτόν, δεν είναι απαραίτητο η χρήση του προγενέστερου σήματος να είναι πάντοτε ποσοτικώς σημαντική προκειμένου να χαρακτηριστεί ουσιαστική.
(βλ. σκέψεις 27-28)
5. Η απόδειξη της ουσιαστικής χρήσεως σήματος, κατά την έννοια του άρθρου 43, παράγραφοι 2 και 3, του κανονισμού 40/94, για το κοινοτικό σήμα, δεν πρέπει να στηρίζεται σε πιθανότητες ή εικασίες, αλλά σε συγκεκριμένα και αντικειμενικά στοιχεία που να αποδεικνύουν την αποτελεσματική και επαρκή χρήση του σήματος στην οικεία αγορά. Περαιτέρω, κατά το άρθρο 15, παράγραφος 2, στοιχείο α΄, σε συνδυασμό με το άρθρο 43, παράγραφοι 2 και 3, του εν λόγω κανονισμού, η απόδειξη της ουσιαστικής χρήσεως προγενέστερου, εθνικού ή κοινοτικού σήματος, προς στήριξη ανακοπής κατά αιτήσεως καταχωρίσεως κοινοτικού σήματος, περιλαμβάνει και την απόδειξη της χρήσεως του προγενέστερου σήματος υπό μορφή που διαφέρει ως προς στοιχεία τα οποία δεν μεταβάλλουν τον διακριτικό χαρακτήρα του εν λόγω σήματος στην καταχωρισμένη του μορφή.
(βλ. σκέψεις 29-30)
6. Για τον μέσο καταναλωτή στην Ευρωπαϊκή Ένωση, υπάρχει κίνδυνος συγχύσεως, κατά την έννοια του άρθρου 8, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, του κανονισμού 40/94, για το κοινοτικό σήμα, μεταξύ του λεκτικού σημείου peerstorm, του οποίου ζητείται η καταχώριση ως κοινοτικού σήματος για «ενδύματα, υποδήματα, είδη πιλοποιίας» της κλάσεως 25 κατά την έννοια του Διακανονισμού της Νίκαιας, και του λεκτικού σήματος PETER STORM, το οποίο έχει καταχωριστεί ως κοινοτικό σήμα για πανομοιότυπα προϊόντα.
Υπάρχει ορισμένη οπτική και φωνητική ομοιότητα των δύο επίμαχων σημάτων. Όσον αφορά τα συγκεκριμένα είδη ενδύσεως, η οπτική ομοιότητα έχει ιδιαίτερη σημασία εν προκειμένω, διότι κατά κανόνα η αγορά ενδυμάτων προϋποθέτει οπτική εξέταση των σημάτων.
Δεν αποδείχθηκε ότι το προγενέστερο σήμα, χρησιμοποιούμενο ως σύνολο στον τομέα της ένδυσης, διαθέτει περιορισμένο εγγενή διακριτικό χαρακτήρα στο έδαφος της Ένωσης.
Ακόμη και αν το προγενέστερο σήμα διαθέτει περιορισμένο διακριτικό χαρακτήρα, λόγω του ότι το σήμα αυτό και το σήμα του οποίου ζητείται η καταχώριση καλύπτουν πανομοιότυπα προϊόντα, καθώς και λόγω των διαπιστωθέντων στοιχείων οπτικής ιδίως ομοιότητας μεταξύ των δύο επίμαχων σημείων, δεν μπορεί να αποκλειστεί ο κίνδυνος συγχύσεως για το ενδιαφερόμενο κοινό όσον αφορά τα επίμαχα σήματα. Τούτο ισχύει κατά μείζονα λόγο δεδομένης της σημασιολογικής ομοιότητας που παρουσιάζουν σε ορισμένο βαθμό τα επίμαχα σήματα μεταξύ τους.
(βλ. σκέψεις 50-51, 75, 78-80)