Wyrok Trybunału (trzecia izba) z dnia 11 kwietnia 2013 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Bundesgerichtshof - Niemcy) - Land Berlin przeciwko Ellen Mirjam Sapir, Michaelowi J. Bussemu, Mirjam M. Birgansky, Gideonowi Rumneyowi, Benjaminowi Ben-Zadokowi, Heddzie Brown
(Sprawa C-645/11)
[Rozporządzenie (WE) nr 44/2001 - Artykuł 1 ust. 1 i art. 6 pkt 1 - Pojęcie "sprawa cywilna i handlowa" - Zapłata dokonana bez podstawy prawnej przez organ władzy publicznej - Żądanie zwrotu zapłaty w ramach postępowania sądowego - Ustalenie jurysdykcji w wypadku powiązania spraw - Ścisła więź między powództwami - Pozwany mający miejsce zamieszkania w państwie trzecim]
Język postępowania: niemiecki
Sąd odsyłający
Bundesgerichtshof
Strony w postępowaniu głównym
Strona skarżąca: Land Berlin
Strona pozwana: Ellen Mirjam Sapir, Michael J Busse, Mirjam M. Birgansky, Gideon Rumney, Benjamin Ben-Zadok, Hedda Brown
Przedmiot
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym - Bundesgerichtshof - Wykładnia art. 1 ust. 1 i art. 6 pkt 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.U. 2001, L 12, s. 1) - Pojęcie "sprawy cywilne i handlowe" - Włączenie powództwa o zwrot zapłaty dokonanej bez podstawy prawnej przez organ władzy publicznej w ramach postępowania administracyjnego dotyczącego odszkodowania za szkodę wyrządzoną przez reżim nazistowski bądź brak włączenia takiego powództwa
Sentencja
Artykuł 1 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych należy interpretować w ten sposób, że pojęcie "sprawy cywilne i handlowe" obejmuje powództwo o zwrot zapłaty dokonanej bez podstawy prawnej, w przypadku gdy podmiot publiczny wyznaczony przez organ utworzony na mocy ustawy dotyczącej odszkodowań za prześladowania reżimu totalitarnego do wypłaty poszkodowanemu tytułem odszkodowania części zysku ze sprzedaży nieruchomości omyłkowo wypłacił tej osobie całą kwotę ceny sprzedaży, a następnie żąda na drodze sądowej zwrotu zapłaty dokonanej bez podstawy prawnej.
Artykuł 6 pkt 1 rozporządzenia nr 44/2001 należy interpretować w ten sposób, że między powództwami wytoczonymi przeciwko kilku pozwanym mającym miejsce zamieszkania na terytorium innych państw członkowskich istnieje ścisła więź w rozumieniu tego przepisu, w wypadku gdy w okolicznościach takich jak w postępowaniu głównym pozwani powołują się na dalej idące roszczenia odszkodowawcze, co do których musi zapaść jednolite orzeczenie.
Artykuł 6 pkt 1 rozporządzenia nr 44/2001 należy interpretować w ten sposób, że przeznaczeniem tego przepisu nie jest, by był on stosowany do pozwanych niemających miejsca zamieszkania na terytorium państwa członkowskiego, w sytuacji gdy zostali oni pozwani w ramach powództwa wytoczonego przeciwko kilku pozwanym, wśród których znajdują się również osoby mające miejsce zamieszkania w Unii Europejskiej.
____________1 - Dz.U. C 80 z 17.3.2012.