Wydanie tymczasowe
WYROK SĄDU (dziewiąta izba w składzie powiększonym)
z dnia 26 czerwca 2024 r.(*)
Służba publiczna – Urzędnicy – Wynagrodzenie – Dodatki rodzinne – Dodatek edukacyjny – Odmowa przyznania – Artykuł 3 ust. 1 załącznika VII do regulaminu pracowniczego – Szkolenie zawodowe – Szkolnictwo wyższe – Delegowanie uprawnień – Ponowne przejęcie przekazanych uprawnień – Właściwy organ powołujący
W sprawie T‑698/21
Georgios Paraskevaidis, zamieszkały w Wezembeek‑Oppem (Belgia), którego reprezentowali S. Pappas, D.‑A. Pappa i A. Pappas, adwokaci,
strona skarżąca,
przeciwko
Radzie Unii Europejskiej, którą reprezentowali M. Bauer i M. Alver, w charakterze pełnomocników,
oraz
Komisji Europejskiej, którą reprezentowali T.S. Bohr i I. Melo Sampaio, w charakterze pełnomocników,
strona pozwana,
SĄD (dziewiąta izba w składzie powiększonym),
w składzie: S. Papasavvas, prezes, L. Truchot, H. Kanninen, R. Frendo (sprawozdawczyni) i M. Sampol Pucurull, sędziowie,
sekretarz: A. Marghelis, administrator,
uwzględniając pisemny etap postępowania, w szczególności:
– zarzut niedopuszczalności podniesiony przez Komisję w odrębnym piśmie złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 27 stycznia 2022 r.,
– postanowienie z dnia 15 lipca 2022 r. o pozostawieniu zarzutu niedopuszczalności do rozpoznania w wyroku,
po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 4 października 2023 r.,
wydaje następujący
Wyrok
1 W skardze opartej na art. 270 TFUE skarżący, Georgios Paraskevaidis, wnosi o stwierdzenie nieważności: po pierwsze – decyzji Urzędu Administracji i Wypłacania Należności Indywidualnych (PMO) z dnia 4 lutego 2021 r., powtórzonej w nocie z dnia 1 marca 2021 r., zgodnie z którą skarżącemu nie przysługuje dodatek edukacyjny na szkolenie odbywane przez jego córkę w okresie od listopada 2019 r. do sierpnia 2020 r., oraz decyzji o rozłożeniu na raty i ustalającej harmonogram spłacania kwot nienależnie pobranych, o której poinformowano skarżącego w dniu 9 marca 2021 r. (zwanych dalej łącznie „decyzjami wydanymi przez PMO”), a po drugie – decyzji organu powołującego Rady Unii Europejskiej (zwanego dalej „organem powołującym”) z dnia 19 lipca 2021 r. oddalającej zażalenie skarżącego na rzeczone decyzje (zwanej dalej „decyzją w sprawie zażalenia”).
I. Okoliczności powstania sporu
2 Skarżący jest urzędnikiem Rady.
3 W decyzji Rady (UE) 2019/792 z dnia 13 maja 2019 r. w sprawie powierzenia Komisji Europejskiej – Urzędowi Administracji i Wypłacania Należności Indywidualnych (PMO) – wykonywania niektórych uprawnień przyznanych organowi powołującemu i organowi właściwemu do zawierania umów o pracę (Dz.U. 2019, L 129, s. 3; zwanej dalej „decyzją z dnia 13 maja 2019 r.”) Rada powierzyła PMO między innymi wykonywanie uprawnień dotyczących przyznawania dodatków edukacyjnych i zarządzania nimi. Zgodnie z art. 1 ust. 2 tej decyzji PMO zrzeka się na rzecz Rady wykonywania przekazanych mu uprawnień, jeżeli w indywidualnym przypadku organ powołujący Rady lub organ upoważniony przez nią do zawierania umów o pracę tego zażąda.
4 Pomiędzy dniem 25 listopada 2019 r. a dniem 30 sierpnia 2020 r. córka skarżącego uczestniczyła w programie szkoleń z dziedziny psychopedagogiki (zwanym dalej „programem szkoleń”). Na mocy art. 3 załącznika VII do regulaminu pracowniczego urzędników Unii Europejskiej (zwanego dalej „regulaminem pracowniczym”) przez okres trwania programu szkoleń skarżącemu wypłacano dodatek edukacyjny (zwany dalej „dodatkiem edukacyjnym”).
5 W dniu 4 lutego 2021 r. PMO doręczyło skarżącemu decyzję, w której odmówiono mu prawa do dodatku edukacyjnego ze względu na to, że europejski system transferu osiągnięć w kształceniu i szkoleniu zawodowym (ECVET), do udziału w którym uprawniał program szkoleń, nie należy do szkolnictwa wyższego. W związku z tym kwoty, które wypłacono skarżącemu tytułem dodatku edukacyjnego, powinny zostać przez niego zwrócone.
6 W dniu 1 marca 2021 r., w następstwie złożenia przez skarżącego w dniu 27 lutego 2021 r. wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, PMO powtórzyło decyzję, o której mowa w pkt 5 powyżej, i podkreśliło, że córka skarżącego zdobyła jedynie 21 jednostki ECVET, podczas gdy w zmienionych konkluzjach 237/05 w sprawie przyznawania dodatku edukacyjnego i interpretacji pojęcia regularnego uczęszczania w pełnym wymiarze godzin do szkoły podstawowej lub średniej bądź uczelni wyższej w rozumieniu art. 3 ust. 1 załącznika VII do regulaminu pracowniczego, zatwierdzonych przez kolegium szefów administracji podczas 284. posiedzenia, które odbyło się w dniu 1 lipca 2020 r. (zwanych dalej „zmienionymi konkluzjami 237/05”), uznano, że spełnienie wymogu regularnego uczęszczania w pełnym wymiarze godzin do szkoły podstawowej lub średniej bądź uczelni wyższej uprawnia do uzyskania 30 punktów w ramach europejskiego systemu transferu i akumulacji punktów (ECTS).
7 W dniu 9 marca 2021 r. PMO przesłało skarżącemu harmonogram spłacania kwot nienależnie pobranych tytułem dodatku edukacyjnego.
8 W dniu 31 marca 2021 r. skarżący za pomocą formularza internetowego, przesłanego przez system zarządzania sprawami personelu Rady, złożył Radzie, na podstawie art. 90 ust. 2 regulaminu pracowniczego, zażalenie na decyzje wydane przez PMO (zwane dalej „zażaleniem”), w którym twierdził między innymi, że zmienione konkluzje 237/05 nie mają zastosowania. W dniu 21 kwietnia 2021 r. zażalenie w tym samym brzmieniu skarżący złożył Komisji.
9 W piśmie z dnia 23 kwietnia 2021 r., na mocy art. 1 ust. 2 decyzji z dnia 13 maja 2019 r., Rada zażądała od PMO zrzeczenia się wykonywania przekazanych mu uprawnień organu powołującego w zakresie zażalenia skarżącego. W piśmie z dnia 10 czerwca 2021 r. PMO uwzględniło to żądanie (zwane dalej „ponownym przejęciem przekazanych uprawnień”).
10 W dniu 19 lipca 2021 r. Rada, informując jednocześnie skarżącego o ponownym przejęciu przekazanych uprawnień, wydała decyzję o oddaleniu zażalenia. Uznała ona zasadniczo, że dodatek edukacyjny nie jest należny zgodnie z art. 3 ust. 1 załącznika VII do regulaminu pracowniczego, ponieważ program szkoleń miał charakter szkolenia zawodowego i nie kończył się uzyskaniem dyplomu. Rada dodała, że w tych okolicznościach nie jest konieczne wypowiadanie się w przedmiocie zastosowania minimalnego progu 30 punktów ECTS przewidzianego w zmienionych konkluzjach 237/05.
II. Żądania stron
11 Skarżący wnosi do Sądu o:
– stwierdzenie dopuszczalności skargi w całości;
– stwierdzenie nieważności decyzji wydanych przez PMO oraz decyzji w sprawie zażalenia;
– obciążenie strony pozwanej kosztami postępowania.
12 Komisja wnosi do Sądu o:
– stwierdzenie niedopuszczalności skargi w zakresie, w jakim jest ona skierowana przeciwko niej;
– tytułem żądania ewentualnego – oddalenie skargi jako bezzasadnej;
– obciążenie skarżącego kosztami postępowania.
13 Rada wnosi do Sądu o:
– oddalenie skargi;
– obciążenie skarżącego kosztami postępowania.
III. Co do prawa
A. W przedmiocie dopuszczalności
14 Wniesiona skarga zmierza do stwierdzenia nieważności kilku wydanych przez dwie różne instytucje decyzji, w których odmówiono skarżącemu przyznania dodatku edukacyjnego. Za decyzje wydane przez PMO odpowiada Komisja, podczas gdy decyzję w sprawie zażalenia wydał organ powołujący Rady w następstwie ponownego przejęcia przekazanych uprawnień w trakcie postępowania poprzedzającego wniesienie skargi.
15 Komisja podnosi zarzut niedopuszczalności skargi w zakresie, w jakim skarga jest skierowana przeciwko niej, ze względu na to, że nie jest ona właściwym organem powołującym, który wydał decyzję w sprawie zażalenia, będącą jedynym aktem niekorzystnym dla skarżącego. Komisja uważa, że ze względu na ponowne przejęcie przez Radę przekazanych uprawnień oraz na zmianę argumentów prawnych uzasadniających decyzję w sprawie zażalenia decyzja ta wstąpiła w miejsce decyzji wydanych przez PMO.
16 W odpowiedzi na skargę Rada także wskazała, że ze względu na ponowne przejęcie przekazanych uprawnień skarga może zostać wniesiona wyłącznie przeciwko niej.
17 W tym względzie należy przypomnieć, iż z uwagi na sam cel postępowania poprzedzającego wniesienie skargi, polegający na umożliwieniu administracji zmiany decyzji, postępowanie to ma rozwojowy charakter, co oznacza, że w systemie środków prawnych przewidzianych w art. 90 i 91 regulaminu pracowniczego administracja, mimo oddalenia zażalenia, może zmienić uzasadnienie, na którego podstawie wydała zakwestionowany akt (zob. wyrok z dnia 26 marca 2014 r., CP/Parlament, F‑8/13, EU:F:2014:44, pkt 21 i przytoczone tam orzecznictwo). Celem postępowania w sprawie zażalenia jest bowiem umożliwienie ponownego rozpatrzenia przez organ powołujący zaskarżonego aktu w świetle zarzutów podniesionych przez składającego zażalenie, w stosownym przypadku poprzez zmianę uzasadnienia przytoczonego na poparcie rozstrzygnięcia (zob. podobnie wyrok z dnia 21 maja 2014 r., Mocová/Komisja, T‑347/12 P, EU:T:2014:268, pkt 32, 33).
18 Zatem uzupełnienie uzasadnienia na etapie decyzji w sprawie zażalenia jest zgodne z celem art. 90 ust. 2 regulaminu pracowniczego, który przewiduje właśnie, że decyzja w sprawie zażalenia zawiera uzasadnienie. Otóż przepis ten ma koniecznie prowadzić do tego, by organ, który będzie rozstrzygał w przedmiocie zażalenia, nie był związany uzasadnieniem decyzji, na którą złożono zażalenie (zob. podobnie wyrok z dnia 15 września 2017 r., Skareby/ESDZ, T‑585/16, EU:T:2017:613, pkt 19 i przytoczone tam orzecznictwo).
19 W tych okolicznościach skarga, nawet jeżeli formalnie skierowana jest przeciwko oddaleniu zażalenia, skutkuje przedłożeniem ocenie sądu aktu niekorzystnego, którego dotyczyło zażalenie, chyba że oddalenie zażalenia ma inny zakres niż akt, na który zażalenie zostało wniesione. Decyzja oddalająca w wyraźny sposób zażalenie może, ze względu na swoją treść, nie stanowić decyzji wyłącznie potwierdzającej akt podważany przez stronę skarżącą. Jest tak w przypadku decyzji w sprawie zażalenia, w której ponownie zbadano sytuację strony skarżącej w świetle nowych okoliczności prawnych lub faktycznych, lub decyzji, która zmienia albo uzupełnia decyzję wydaną pierwotnie. W takich sytuacjach oddalenie zażalenia stanowi akt podlegający kontroli sądu, który bierze go pod uwagę przy ocenie zgodności z prawem kwestionowanego aktu, a nawet uznaje za akt niekorzystny wstępujący w miejsce tego ostatniego (zob. wyrok z dnia 21 maja 2014 r., Mocová/Komisja, T‑347/12 P, EU:T:2014:268, pkt 34 i przytoczone tam orzecznictwo).
20 W niniejszej sprawie decyzję w sprawie zażalenia podjęła Rada, po zażądaniu od PMO zrzeczenia się kompetencji organu powołującego zgodnie z art. 1 ust. 2 decyzji z dnia 13 maja 2019 r. Rada potwierdza, że odmówiła przyznania dodatku edukacyjnego. Jednak uzasadnienie decyzji w sprawie zażalenia różni się od uzasadnienia widniejącego w decyzjach wydanych przez PMO. I tak o ile PMO oparło się na zmienionych konkluzjach 237/05 i uznało, że program szkoleń nie spełniał kryterium ilościowego minimalnego progu 30 punktów ECTS, by można było zaklasyfikować go jako program wchodzący w zakres szkolnictwa wyższego, o tyle Rada odrzuca zupełnie wspomniane kryterium i opiera się na kryterium jakościowym, które skupia się w swojej ocenie na samym charakterze programu szkoleń.
21 Dlatego należy stwierdzić, że Rada, ponownie zbadawszy sytuację skarżącego, zupełnie zmieniła w decyzji w sprawie zażalenia uzasadnienie zawarte w decyzjach wydanych przez PMO. Rzeczona decyzja ma zatem treść niezależną oraz odmienny zakres od decyzji wydanych przez PMO i nie można jej uznać za wyłącznie potwierdzającą owe decyzje.
22 Wynika z tego, że decyzja w sprawie zażalenia wstąpiła w miejsce decyzji wydanych przez PMO i w niniejszej sprawie stanowi akt niekorzystny.
23 W związku z tym skarga jest niedopuszczalna w zakresie, w jakim skierowano ją przeciwko decyzjom wydanym przez PMO, a tym samym – przeciwko Komisji, której organ ją wydał.
B. Co do istoty
24 Na poparcie skargi skarżący podnosi zasadniczo trzy zarzuty:
– pierwszy, dotyczący naruszenia zasady legalności z powodu – po pierwsze – braku podstawy prawnej ratione temporis, a po drugie – niezgodnego z prawem zastosowania z mocą wsteczną zmienionych konkluzji 237/05;
– drugi, dotyczący niezgodności z prawem zmienionych konkluzji 237/05, wprowadzających rozróżnienie pomiędzy programami szkoleń o charakterze szkolenia zawodowego a programami kończącymi się uzyskaniem dyplomu, jak również braku właściwości szefów administracji do ustanowienia takiego rozróżnienia;
– trzeci, dotyczący naruszenia art. 3 ust. 1 załącznika VII do regulaminu pracowniczego.
25 Na etapie repliki skarżący podniósł zarzut czwarty, dotyczący niezgodności z prawem ponownego przejęcia przekazanych uprawnień, podważającej w konsekwencji właściwość Rady do wydania decyzji w sprawie zażalenia.
26 Sąd zbada najpierw łącznie zarzuty pierwszy i drugi, następnie zarzut czwarty, a na koniec – zarzut trzeci.
1. W przedmiocie zarzutów pierwszego i drugiego, dotyczących naruszenia zasady legalności zmienionych konkluzji 237/05 z powodu ich zastosowania z mocą wsteczną i niezgodnego z prawem rozróżnienia pomiędzy programami edukacyjnymi
27 W ramach zarzutu pierwszego skarżący kwestionuje co do istoty zastosowanie z mocą wsteczną zmienionych konkluzji 237/05 i wskazuje tym samym na brak podstawy prawnej ratione temporis w odniesieniu do decyzji wydanych przez PMO.
28 W ramach zarzutu drugiego skarżący wskazuje na niezgodność z prawem zmienionych konkluzji 237/05 w zakresie, w jakim wprowadzają one rozróżnienie pomiędzy programami szkoleń zawodowych a programami kończącymi się uzyskaniem dyplomu. Skarżący podnosi również brak właściwości szefów administracji do ustanowienia wspomnianego rozróżnienia.
29 Rada kwestionuje argumenty skarżącego.
30 W tym względzie należy stwierdzić, że jak wynika z pkt 6 i 10 oraz pkt 19 i 20 powyżej, o ile decyzje wydane przez PMO opierały się na zmienionych konkluzjach 237/05, o których mowa w zarzutach pierwszym i drugim, o tyle w decyzji w sprawie zażalenia organ powołujący Rady zmienił zupełnie okoliczności prawne stanowiące podstawę oceny, by stwierdzić, że dodatek edukacyjny jest nienależny.
31 W szczególności w decyzji w sprawie zażalenia pominięto zmienione konkluzje 237/05, które stanowiły podstawę prawną decyzji wydanych przez PMO, i podkreślono, że nie jest konieczne wypowiadanie się w przedmiocie zastosowania minimalnego progu 30 punktów ECTS, przewidzianego w owych zmienionych konkluzjach.
32 Z powyższego wynika, że zarzuty pierwszy i drugi dotyczą wyłącznie decyzji wydanych przez PMO.
33 Zatem, jak stwierdzono w pkt 23 powyżej, skarga jest niedopuszczalna w zakresie, w jakim dąży ona do stwierdzenia nieważności decyzji wydanych przez PMO, i dlatego zarzuty pierwszy i drugi, dotyczące tych decyzji, należy oddalić jako bezskuteczne.
2. W przedmiocie zarzutu czwartego, dotyczącego braku właściwości Rady do cofnięcia przekazania uprawnień PMO i wydania decyzji w sprawie zażalenia
a) W przedmiocie dopuszczalności zarzutu czwartego
34 Rada kwestionuje dopuszczalność zarzutu czwartego i wskazuje, że zgodnie z art. 84 regulaminu postępowania przed Sądem nie można podnosić nowych zarzutów w toku postępowania, chyba że opierają się one na okolicznościach prawnych lub faktycznych ujawnionych dopiero po jego wszczęciu. Tymczasem Rada, która poinformowała skarżącego o ponownym przejęciu przekazanych uprawnień w decyzji w sprawie zażalenia, uważa, że podniesiony przez niego na etapie repliki zarzut został zgłoszony po upływie terminu, a w związku z tym – jest niedopuszczalny.
35 W tym względzie należy wskazać, że o ile co do zasady podniesienie nowego zarzutu musi spełniać wymogi przewidziane w art. 84 regulaminu postępowania, o tyle wymogi te nie mają zastosowania, w przypadku gdy zarzut, który może zostać uznany za nowy, stanowi bezwzględną przeszkodę procesową (zob. podobnie wyroki: z dnia 15 września 2016 r., La Ferla/Komisja i ECHA, T‑392/13, EU:T:2016:478, pkt 65; z dnia 24 września 2019 r., Yanukovych/Rada, T‑301/18, niepublikowany, EU:T:2019:676, pkt 64).
36 Otóż, jak wskazuje skarżący, zarzut dotyczący braku właściwości organu, który wydał akt niekorzystny, stanowi bezwzględną przeszkodę procesową, tak więc może zostać przywołany na każdym etapie postępowania (zob. podobnie wyroki: z dnia 13 grudnia 2018 r., Pipiliagkas/Komisja, T‑689/16, niepublikowany, EU:T:2018:925, pkt 39 i przytoczone tam orzecznictwo; z dnia 28 września 2022 r., Grieger/Komisja, T‑517/21, niepublikowany, EU:T:2022:588, pkt 89 i przytoczone tam orzecznictwo).
37 Tym samym zarzut czwarty jest dopuszczalny.
b) W przedmiocie zasadności zarzutu czwartego
38 Skarżący wskazuje, że decyzja w sprawie zażalenia jest niezgodna z prawem z powodu braku właściwości organu, który ją wydał. W tym względzie podnosi on co do istoty dwa zarzuty szczegółowe:
39 W pierwszej kolejności skarżący twierdzi, że Rada mogła odwołać przekazanie uprawnień PMO jedynie w całości, a nie w odniesieniu do indywidualnego przypadku. Wskazuje on w tym względzie, że art. 90c i art. 91a regulaminu pracowniczego stanowią przeszkodę w jakimkolwiek ponownym przejęciu przekazanych uprawnień, jeżeli PMO wykonało już uprawnienia organu powołującego będące przedmiotem przekazania. Dodaje on również, że owo ponowne przejęcie przekazanych uprawnień budzi wątpliwości w kwestii zasady pewności prawa.
40 W drugiej kolejności skarżący podnosi naruszenie istotnych wymogów proceduralnych z powodu braku publikacji decyzji indywidualnej o ponownym przejęciu właściwości przez Radę w następstwie jego zażalenia.
41 Rada nie zgadza się z tymi argumentami.
1) W przedmiocie pierwszego zarzutu szczegółowego, dotyczącego braku kompetencji Rady do ponownego przejęcia przekazanych uprawnień w indywidualnym przypadku
42 Zgodnie z art. 2 ust. 2 regulaminu pracowniczego jedna lub więcej instytucji może zlecić wykonanie niektórych lub wszystkich uprawnień powierzonych organowi powołującemu, innych niż podejmowanie decyzji odnoszących się do powołań, awansów czy przenoszenia urzędników, innej instytucji lub organowi międzyinstytucjonalnemu. W niniejszej sprawie, zgodnie z art. 1 ust. 1 lit. a) tiret pierwsze decyzji z dnia 13 maja 2019 r., Rada skorzystała z tej możliwości i przekazała PMO między innymi uprawnienia organu powołującego do przyjmowania od personelu Rady wniosków o przyznanie dodatków edukacyjnych i do zarządzania nimi.
43 Co się tyczy dziedzin, do których zastosowano art. 2 ust. 2 regulaminu pracowniczego, to art. 90c regulaminu pracowniczego stanowi, że zażalenia składa się do organu powołującego, któremu powierzono wykonywanie tych uprawnień, podczas gdy zgodnie z art. 91a regulaminu pracowniczego środki prawne składane są przeciwko tej instytucji, której podlega ten organ powołujący.
44 Wynika z tego, że w tym przypadku organ powołujący Komisji był co do zasady właściwy do wydania każdej decyzji w sprawie zażalenia złożonego w przedmiocie dodatków edukacyjnych w odniesieniu do personelu Rady.
45 Ponadto zgodnie z orzecznictwem delegowanie kompetencji stanowi akt, który pozbawia organ delegujący kompetencji delegowanej i wywołuje zatem skutek w postaci przekazania uprawnień, który wiąże się z zakazaniem a priori organowi delegującemu powoływania się na przekazaną kompetencję, pod rygorem obarczenia jego decyzji wadą braku właściwości (zob. podobnie wyrok z dnia 22 listopada 2018 r., Janssen‑Cases/Komisja, T‑688/16, EU:T:2018:822, pkt 31 i przytoczone tam orzecznictwo).
46 Jednakże, po pierwsze, należy wskazać, że prawodawca nie wykluczył wyraźnie w regulaminie pracowniczym możliwości ponownego przejęcia przekazanych uprawnień przez instytucję przekazującą te uprawnienia na podstawie art. 2 ust. 2 regulaminu pracowniczego.
47 Po drugie, orzecznictwo uznaje, że organ delegujący może na nowo wykonywać daną kompetencję, przy czym wskazuje jednocześnie, że zasada pewności prawa, która leży u źródła formalnego charakteru czynności delegowania kompetencji, wymaga, aby wydał on uprzednio wyraźny akt, na mocy którego odzyska delegowaną kompetencję. Zatem skoro w przypadku delegowania kompetencji konieczne jest wydanie wyraźnego aktu przekazującego dane uprawnienie, ponowne przejęcie przekazanych uprawnień musi również nastąpić w drodze wydania wyraźnego aktu (zob. podobnie wyrok z dnia 22 listopada 2018 r., Janssen‑Cases/Komisja, T‑688/16, EU:T:2018:822, pkt 31 i przytoczone tam orzecznictwo).
48 Ponadto z orzecznictwa wynika, że zasada dobrej administracji wymaga między innymi, aby podział kompetencji w sprawach zarządzania personelem został jasno określony i należycie podany do wiadomości (zob. podobnie i analogicznie wyrok z dnia 9 lipca 2008 r., Kuchta/EBC, F‑89/07, EU:F:2008:97, pkt 62).
49 W niniejszej sprawie, po pierwsze, art. 1 ust. 2 decyzji z dnia 13 maja 2019 r. nakłada na PMO obowiązek powiadomienia Rady do dnia 31 grudnia 2021 r. o wszelkich otrzymanych zażaleniach dotyczących decyzji wydanych wobec jej pracownika. Ten sam przepis wyjaśnia, że „[n]a żądanie organu powołującego Rady lub jej organu właściwego do zawierania umów o pracę PMO zrzeka się wykonywania uprawnień przekazanych mu na mocy ust. 1 niniejszego artykułu i w takim przypadku organ powołujący Rady lub jej organ właściwy do zawierania umów o pracę wykonuje swoje uprawnienia”. Tak więc przepis ten wyraźnie zezwala Radzie na wystąpienie do PMO z żądaniem zrzeczenia się przez ten organ przekazanych mu uprawnień organu powołującego w celu ponownego ich przejęcia.
50 Wynika z tego, że art. 1 ust. 2 decyzji z dnia 13 maja 2019 r. upoważniał wyraźnie Radę do ponownego przejęcia przekazanych uprawnień, właśnie w przypadkach indywidualnych i w następstwie złożenia zażalenia.
51 Po drugie, bezsporne jest, że decyzja z dnia 13 maja 2019 r. została należycie opublikowana w Dzienniku Urzędowym.
52 Po trzecie, Rada wykonała swoje kompetencje dopiero w następstwie uprzedniego wydania wyraźnego aktu, w którym w dniu 23 kwietnia 2021 r. zwróciła się do PMO z żądaniem, aby zrzekło się ono w niniejszym przypadku wykonywania przekazanych mu uprawnień, które to żądanie organ ten uwzględnił w dniu 10 czerwca 2021 r. (zob. pkt 9 powyżej).
53 Z rozważań zawartych w pkt 49–52 powyżej wynika, że ponowne przejęcie przekazanych uprawnień było zgodne z wymogami wynikającymi z zasady pewności prawa, w szczególności w rozumieniu orzecznictwa przytoczonego w pkt 47 i 48 powyżej.
54 W tych okolicznościach fakt, że art. 90c regulaminu pracowniczego wskazuje, iż wnioski i zażalenia dotyczące przekazanych uprawnień składa się do organu powołującego, któremu powierzono wykonywanie tych uprawnień, nie może być utożsamiany w szczególności z prawnym zakazem ponownego przejęcia takich uprawnień przez pierwotnego ich posiadacza – niezależnie od tego, czy przejęcie to byłoby całkowite, czy indywidualne. Nie można ponadto uznać, że wspomniany przepis zakazuje – jak twierdzi skarżący – ponownego przejęcia przekazanych uprawnień w trakcie postępowania poprzedzającego wniesienie skargi, biorąc pod uwagę w szczególności rozwojowy charakter tego postępowania, przypomniany w orzecznictwie wskazanym w pkt 17 powyżej.
55 Tym samym należy oddalić pierwszy zarzut szczegółowy, dotyczący braku kompetencji Rady do ponownego przejęcia przekazanych uprawnień w indywidualnym przypadku.
2) W przedmiocie drugiego zarzutu szczegółowego, dotyczącego braku opublikowania indywidualnej decyzji o ponownym przejęciu przekazanych uprawnień
56 Skarżący zarzuca Radzie brak opublikowania indywidualnej decyzji o ponownym przejęciu kompetencji w następstwie złożonego przez niego zażalenia.
57 W tym względzie należy przypomnieć, że po pierwsze – na mocy art. 21 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i art. 76 lit. d) regulaminu postępowania, zgodnie z ich wykładnią w ramach utrwalonego orzecznictwa, skarga musi zawierać podnoszone zarzuty i argumenty wyrażone w sposób wystarczająco jasny i precyzyjny, aby umożliwić stronie pozwanej przygotowanie obrony, a sądowi rozstrzygnięcie sprawy, jeśli to możliwe, bez konieczności zwracania się o dodatkowe informacje. W przeciwnym razie zarzut – niejasny lub ogólnikowy – jest niedopuszczalny (zob. wyrok z dnia 23 marca 2022 r., ON/Komisja, T‑730/20, niepublikowany, EU:T:2022:155, pkt 44 i przytoczone tam orzecznictwo).
58 W niniejszej sprawie skarżący twierdzi, że poprzez nieopublikowanie decyzji o cofnięciu delegowania uprawnień w odniesieniu do złożonego zażalenia Rada naruszyła istotny wymóg proceduralny. Jednakże skarżący nie wskazuje podstawy prawnej, która ustanawiałaby jakikolwiek obowiązek opublikowania decyzji indywidualnej, ani nie rozwija bardziej, w sposób wystarczająco jasny i precyzyjny, swojej argumentacji w odniesieniu do tego zarzutu szczegółowego.
59 Wynika z tego, że drugi zarzut szczegółowy należy odrzucić jako niedopuszczalny na podstawie art. 76 regulaminu postępowania.
60 W każdym wypadku, nawet jeśli w drugim zarzucie szczegółowym skarżący zamierza podnieść brak ujawnienia mu decyzji indywidualnej o ponownym przejęciu przekazanych uprawnień w odniesieniu do zażalenia, to należy wskazać, że ujawnienie to nastąpiło w dniu 10 czerwca 2021 r. – w dniu, w którym PMO przekazało Radzie pismo zawierające jego zgodę na zrzeczenie się wykonania przekazanych uprawnień. Bez wątpienia pismo to nie zostało doręczone skarżącemu i dowiedział się on o tym fakcie dopiero w chwili doręczenia decyzji w sprawie zażalenia – w dniu 19 lipca 2021 r., czyli pięć i pół tygodnia później (zob. pkt 9 i 10 powyżej).
61 Jednak zgodnie z utrwalonym orzecznictwem opóźnienie w poinformowaniu adresata o decyzji indywidualnej w jego sprawie nie może skutkować stwierdzeniem jej nieważności, ponieważ poinformowanie o decyzji jest aktem późniejszym w stosunku do jej wydania, a tym samym nie ma żadnego wpływu na jej treść (wyroki: z dnia 29 października 1981 r., Arning/Komisja, 125/80, EU:C:1981:248, pkt 9; z dnia 7 lutego 2007 r., Caló/Komisja, T‑118/04 i T‑134/04, EU:T:2007:37, pkt 79).
62 Ponadto jak wynika z pkt 8 powyżej, skarżący złożył zażalenie najpierw Radzie, a dopiero trzy tygodnie później Komisji – poprzez przedłożenie jej kopii zażalenia złożonego Radzie.
63 Poza tym skarżący nie twierdzi – ani tym bardziej nie wykazał – że okoliczność, iż decyzję w sprawie zażalenia wydała Rada, a nie Komisja, mogła – jako taka – naruszyć jedną z gwarancji przyznanych mu w regulaminie pracowniczym lub zasad dobrej administracji w zakresie zarządzania personelem.
64 W związku z tym należy stwierdzić, że ponowne przejęcie przez Radę przekazanych uprawnień nie jest obciążone żadną nieprawidłowością proceduralną, a zatem skarżący nie ma podstaw, by twierdzić, że decyzję w sprawie zażalenia wydał niewłaściwy organ.
65 Zarzut czwarty należy zatem oddalić jako bezzasadny.
3. W przedmiocie zarzutu trzeciego, dotyczącego naruszenia art. 3 ust. 1 załącznika VII do regulaminu pracowniczego
66 Zarzut trzeci, który dzieli się na dwie części, dotyczy naruszenia art. 3 ust. 1 załącznika VII do regulaminu pracowniczego.
67 W ramach części pierwszej skarżący twierdzi, że w rozumieniu zmienionych konkluzji 237/05 wymóg uczęszczania „w pełnym wymiarze godzin” do szkoły wyższej zostaje spełniony co do istoty, wyłącznie gdy odbywane studia odpowiadają 30 punktom ECTS. Zatem wspomniane zmienione konkluzje wprowadzają jego zdaniem niezgodny z prawem dodatkowy wymóg poprzez ograniczenie zastosowania art. 3 ust. 1 załącznika VII do regulaminu pracowniczego wyłącznie do programów kształcenia akademickiego, z wyłączeniem jakiegokolwiek szkolenia zawodowego, które daje prawo do uzyskania jednostek ECVET.
68 Tymczasem jak wynika z pkt 30–32 powyżej, organ powołujący Rady całkowicie pominął zmienione konkluzje 237/05, które stanowiły podstawę prawną decyzji wydanych przez PMO, a zatem część pierwszą zarzutu trzeciego, dotyczącą owych decyzji, należy oddalić jako bezskuteczną.
69 Na poparcie części drugiej zarzutu trzeciego skarżący podnosi, że decyzja w sprawie zażalenia naruszyła art. 3 ust. 1 załącznika VII do regulaminu pracowniczego w zakresie, w jakim wprowadziła ona rozróżnienie między szkolnictwem wyższym a kształceniem zawodowym.
70 Rada nie zgadza się z tymi argumentami.
71 W tym względzie należy przypomnieć, że zgodnie z art. 3 ust. 1 załącznika VII do regulaminu pracowniczego dodatek edukacyjny należy się urzędnikowi na każde dziecko pozostające na jego utrzymaniu, o ile dziecko skończyło pięć lat i regularnie uczęszcza w pełnym wymiarze godzin do płatnej szkoły podstawowej lub średniej bądź szkoły wyższej.
72 Tymczasem w decyzji w sprawie zażalenia Rada uznała, że skarżącemu nie należy się dodatek edukacyjny. Po pierwsze, program szkoleń miał charakter szkolenia zawodowego i prowadził do uzyskania jednostek ECVET, a nie – punktów ECTS. Po drugie, nie uprawniał on do uzyskania dyplomu uniwersyteckiego drugiego lub trzeciego stopnia (studiów magisterskich lub doktoranckich), a zatem nie wchodził w zakres kształcenia akademickiego w rozumieniu greckiego systemu edukacyjnego. Na tej podstawie Rada stwierdziła, że programu szkoleń nie można uznać za wchodzący w zakres „szkolnictwa wyższego” w rozumieniu art. 3 ust. 1 załącznika VII do regulaminu pracowniczego.
73 W trakcie niniejszego postępowania Rada stwierdziła, że art. 3 ust. 1 załącznika VII do regulaminu pracowniczego, dający prawo do uzyskania dodatku edukacyjnego, powinno się interpretować w świetle art. 2 ust. 3 lit. b) wspomnianego załącznika, który przewiduje przyznanie dodatku na pozostające na utrzymaniu dziecko będące w trakcie kształcenia lub szkolenia zawodowego.
74 Zdaniem Rady okoliczność, że pojęcie „szkolenia zawodowego” widnieje w dotyczącym dodatku na dziecko pozostające na utrzymaniu art. 2 ust. 3 lit. b) załącznika VII do regulaminu pracowniczego, ale nie ujęto go w dotyczącym dodatku edukacyjnego art. 3 ust. 1 załącznika VII do regulaminu pracowniczego, wskazuje, iż pojęcie „szkolenia zawodowego” jest autonomicznym pojęciem, odrębnym od pojęcia „szkolnictwa wyższego”, od którego, między innymi, art. 3 ust. 1 rzeczonego załącznika uzależnia przyznanie dodatku edukacyjnego. Dlatego szkolnictwo wyższe nie może obejmować szkolenia zawodowego, a zatem dodatek edukacyjny nie należy się w sytuacji, gdy dane dziecko jest w trakcie takiego szkolenia.
75 W tym względzie Sąd wskazuje, że jak wynika z pkt 71 powyżej, art. 3 ust. 1 załącznika VII do regulaminu pracowniczego stawia w szczególności trzy wymogi uzyskania dodatku edukacyjnego, a mianowicie: po pierwsze – uczęszczanie do szkoły wyższej, po drugie – regularny charakter tego uczęszczania, a po trzecie – okoliczność, by uczęszczanie to odbywało się w pełnym wymiarze godzin. Zatem art. 3 ust. 1 załącznika VII do regulaminu pracowniczego nie zawiera żadnej wzmianki o samym charakterze szkolenia.
76 Otóż wbrew temu, co twierdzi Rada, jeżeli prawodawca nie wspomniał o charakterze szkolenia prowadzonego przez uczelnię wyższą w ramach art. 3 ust. 1 załącznika VII do regulaminu pracowniczego, podczas gdy uczynił to w ramach art. 2 ust. 3 lit. b) tego samego załącznika, to ani do Rady, ani do Sądu nie należy uznawanie tego charakteru za wymóg dodatkowy.
77 I tak Sąd uznał już, że bez wątpienia rozróżnienie między kształceniem a szkoleniem zawodowym, widniejące w art. 2 ust. 3 lit. b) załącznika VII do regulaminu pracowniczego, pozwala wykluczyć wypłatę dodatku edukacyjnego przewidzianego w art. 3 ust. 1 rzeczonego załącznika, jeżeli dziecko pozostające na utrzymaniu bierze udział w szkoleniu zawodowym niepowiązanym w żaden sposób ze szkołą lub uczelnią. Natomiast rozróżnienie to nie stoi na przeszkodzie wypłacie dodatku edukacyjnego, jeżeli dziecko pozostające na utrzymaniu bierze udział w szkoleniu zawodowym prowadzonym przez szkołę lub uczelnię, do której uczęszcza ono regularnie w pełnym wymiarze godzin (zob. podobnie i analogicznie wyrok z dnia 29 stycznia 1993 r., Wery/Parlament, T‑86/91, EU:T:1993:7, pkt 44, 45, 50, 51).
78 W związku z tym zawodowy charakter szkolenia nie ma wpływu na uzyskanie dodatku edukacyjnego zgodnie z art. 3 ust. 1 załącznika VII do regulaminu pracowniczego, o ile jest ono prowadzone przez szkołę lub uczelnię.
79 Taką wykładnię potwierdza motyw 3 rozporządzenia Komisji (UE) nr 317/2013 z dnia 8 kwietnia 2013 r. zmieniającego załączniki do rozporządzeń (WE) nr 1983/2003, (WE) nr 1738/2005, (WE) nr 698/2006, (WE) nr 377/2008 i (UE) nr 823/2010 w odniesieniu do Międzynarodowej Standardowej Klasyfikacji Kształcenia (Dz.U. 2013, L 99, s. 1), zgodnie z którym niezbędne jest stosowanie przez instytucje Unii klasyfikacji w dziedzinie edukacji spójnej ze zmienioną Międzynarodową Standardową Klasyfikacją Kształcenia 2011 (zwaną dalej „ISCED”). Punkt 2 akapit drugi zmienionych konkluzji 237/05 odwołuje się bowiem do ISCED w celu zdefiniowania pojęcia uczęszczania w pełnym wymiarze godzin do szkoły wyższej.
80 Tymczasem podczas rozprawy Rada uznała, po pierwsze, że ISCED definiuje szkolnictwo wyższe jako obejmujące jednocześnie to, co powszechnie rozumie się jako kształcenie akademickie, i to, co odpowiada kształceniu zawodowemu na poziomie zaawansowanym, a po drugie, że Uniwersytet Egejski (Grecja), na którym prowadzono program szkoleń, jest uczelnią wyższą.
81 W tych okolicznościach należy stwierdzić, że Rada nie mogła odmówić przyznania skarżącemu dodatku edukacyjnego ze względu na to, że programu szkoleń nie można było uznać za wchodzący w zakres „szkolnictwa wyższego” w rozumieniu art. 3 ust. 1 załącznika VII do regulaminu pracowniczego.
82 Z całości powyższych rozważań wynika, że należy – po pierwsze – uwzględnić część drugą zarzutu trzeciego i w związku z tym stwierdzić nieważność decyzji w sprawie zażalenia, a po drugie – oddalić skargę w pozostałym zakresie.
IV. W przedmiocie kosztów
83 Zgodnie z art. 134 § 1 regulaminu postępowania kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę.
84 Jednakże, zgodnie z art. 135 § 1 regulaminu postępowania, jeżeli wymagają tego względy słuszności, Sąd decyduje, że strona przegrywająca sprawę pokrywa własne koszty i zostaje obciążona tylko częścią kosztów poniesionych przez stronę przeciwną, a nawet – że nie zostaje nimi obciążona w ogóle.
85 W niniejszej sprawie żądania skarżącego zostały oddalone, jeśli chodzi o dopuszczalność skargi w zakresie, w jakim skierowano ją przeciwko decyzjom wydanym przez PMO, a tym samym – przeciwko Komisji.
86 Jednak Sąd uważa, że w tym wypadku przepis przejściowy zawarty w art. 1 ust. 2 decyzji z dnia 13 maja 2019 r. w związku z art. 90c i 91a regulaminu pracowniczego (zob. pkt 43 i 49 powyżej) mógł wprowadzić pewną niejednoznaczność co do aktu niekorzystnego w niniejszej sprawie.
87 W tych okolicznościach, mimo że żądania skarżącego nie zostały uwzględnione w zakresie, w jakim skierowane są wobec Komisji, słuszna ocena wszystkich okoliczności sprawy wymaga, by Komisja pokryła własne koszty.
88 Ponieważ Rada przegrała sprawę co do istoty, należy zgodnie z żądaniem skarżącego obciążyć ją jej własnymi kosztami oraz kosztami poniesionymi przez skarżącego.
Z powyższych względów
SĄD (dziewiąta izba w składzie powiększonym)
orzeka, co następuje:
1) Skarga jest niedopuszczalna w zakresie, w jakim jest skierowana przeciwko Komisji Europejskiej.
2) Stwierdza się nieważność decyzji Rady Unii Europejskiej z dnia 19 lipca 2021 r. oddalającej zażalenie Georgiosa Paraskevaidisa złożone na decyzje z dnia 4 lutego 2021 r., 1 marca 2021 r. i 9 marca 2021 r. wydane przez Urząd Administracji i Wypłacania Należności Indywidualnych Komisji.
3) W pozostałym zakresie skarga zostaje oddalona.
4) Rada pokrywa, poza własnymi kosztami postępowania, koszty poniesione przez G. Paraskevaidisa.
5) Komisja pokrywa własne koszty.
Papasavvas | Truchot | Kanninen |
Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 26 czerwca 2024 r.
V. Di Bucci