SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L-Għaxar Awla)
2 ta’ Marzu 2023 (*)
“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (VAT) – Direttiva 2006/112/KE – Artikolu 138(1) – Eżenzjonijiet marbuta mat-tranżazzjonijiet intra-Komunitarji – Kunsinni ta’ oġġetti – Prinċipji ta’ newtralità fiskali, ta’ effettività u ta’ proporzjonalità – Rekwiżiti sostantivi ssodisfatti – Terminu għall-preżentata tal-provi”
Fil-Kawża C‑664/21,
li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 267 TFUE, imressqa mill-Vrhovno sodišče (il-Qorti Suprema, is-Slovenja), permezz ta’ deċiżjoni tat-13 ta’ Ottubru 2021, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fil-5 ta’ Novembru 2021, fil-proċedura
Nec PLUS ULTRA Cosmetics AG
vs
Ir-Repubblika tas-Slovenja
IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L-Għaxar Awla),
komposta minn D. Gratsias, President tal-Awla, I. Jarukaitis u Z. Csehi (Relatur), Imħallfin,
Avukat Ġenerali: P. Pikamäe,
Reġistratur: A. Calot Escobar,
wara li rat il-proċedura bil-miktub,
wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:
– għal Nec Plus Ultra Cosmetics AG, minn I. Kranjec, odvetnik,
– għall-Kummissjoni Ewropea, minn J. Jokubauskaitė u B. Rous Demiri, bħala aġenti,
wara li rat id-deċiżjoni meħuda, wara li nstema’ l-Avukat Ġenerali, li l-kawża tinqata’ mingħajr konklużjonijiet,
tagħti l-preżenti
Sentenza
1 It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikolu 131 u tal-Artikolu 138(1) tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat-28 ta’ Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU 2006, L 347, p. 1, rettifika fil-ĠU 2007, L 335, p. 60), kif ukoll tal-prinċipji ta’ newtralità fiskali, ta’ effettività u ta’ proporzjonalità.
2 Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ tilwima bejn Nec Plus Ultra Cosmetics AG (iktar ’il quddiem “Nec”) u r-Republika Slovenija (ir-Repubblika tas-Slovenja), irrappreżentata mill-Ministrstvo za finance (il-Ministeru għall-Finanzi, is-Slovenja), dwar aġġustament tat-taxxa fuq il-valur miżjud (VAT).
Il-kuntest ġuridiku
Id-dritt tal-Unjoni
3 L-Artikolu 131 tad-Direttiva 2006/112, l-unika dispożizzjoni tal-Kapitolu 1 tat-Titolu IX tagħha, intitolat “Eżenzjonijiet”, jipprovdi:
“L-eżenzjonijiet ipprovduti fil-Kapitoli 2 sa 9 għandhom japplikaw mingħajr preġudizzju għal disposizzjonijet oħrajn tal-Komunità skond kondizzjonijiet li l-Istati Membri għandhom jistabilixxu għall-finijiet li jiżguraw l-applikazzjoni korretta u ċara ta’ dawk l-eżenzjonijet u tal-prevenzjoni ta’ kawlunkwe evażjoni, evitar jew abbuż possibbli.”
4 L-Artikolu 138(1) ta’ din id-direttiva, li jaqa’ taħt il-Kapitolu 4 tat-Titolu IX tagħha, huwa fformulat kif ġej:
“L-Istati Membri għandhom jeżentaw il-provvista ta’ merkanzija mibgħuta jew ittrasportata lejn destinazzjoni ’l barra mit-territroju tagħhom iżda fil-Komunità, jew mill-bejjiegħ jew f’ismu jew il-persuna li tkun qed takkwista l-merkanzija, għal persuna taxxabbli oħra, jew għal persuna legali mhux taxxabbli li tkun qed taġixxi bħala tali fi Stat Membru ieħor li mhux dak minn fejn bdiet tinbagħat jew tkun ittrasportata il-merkanzija.”
Id-dritt Sloven
5 L-Artikolu 46(1) taż-zakon o davku na dodano vrednost (il-Liġi dwar it-Taxxa fuq il-Valur Miżjud), tal-4 ta’ Frar 2011 (Uradni list RS, Nru 13/11), fil-verżjoni tagħha applikabbli fid-data tal-fatti fil-kawża prinċipali, kien jipprovdi:
“Huma eżentati mill-ħlas tal-VAT:
1. il-kunsinni ta’ oġġetti mibgħuta jew ittrasportata barra mit-territorju tas-Slovenja fi Stat Membru ieħor mill-bejjiegħ jew mix-xerrej tal-oġġetti, jew minn persuna oħra f’isimhom, jekk dawn jitwettqu għall-benefiċċju ta’ persuna taxxabbli oħra jew ta’ persuna ġuridika, minbarra persuna taxxabbli, li taġixxi bħala tali f’dan l-Istat Membru l-ieħor”.
6 L-Artikolu 140 taż-zakon o davčnem postopku (il-Liġi dwar il-Proċedura Fiskali) (Uradni list RS, Nru 13/11) (iktar ’il quddiem iż‑“ZDavP‑2”) jipprovdi:
“(1) L-awtorità tat-taxxa għandha tistabbilixxi, fi żmien għaxart ijiem mit-tmiem tal-kontroll fiskali, proċess verbal li hija għandha tinnotifika lill-persuna taxxabbli. Il-proċess verbal għandu jinkludi l-fatti kollha kkonstatati, inklużi l-fatti u ċ-ċirkustanzi rilevanti għall-finijiet tad-deċiżjoni. Il-proċess verbal għandu jgħarraf lill-persuna taxxabbli bil-possibbiltà li jiġu ppreżentati u meħuda inkunsiderazzjoni l-fatti u l-provi l-ġodda msemmija fil-paragrafu 2 ta’ dan l-artikolu. Il-persuna taxxabbli tista’ tissottometti osservazzjonijiet dwar il-proċess verbal sa mhux iktar tard minn 20 jum wara n-notifika tal-proċess verbal u għandha tiġi informata dwar din il-possibbiltà fil-proċess verbal. It-terminu għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet għandu jiġi estiż fuq talba tal-persuna taxxabbli qabel l-iskadenza tat-terminu jekk jiġu ppreżentati raġunijiet li jiġġustifikaw estensjoni. It-talba għal estensjoni tat-terminu għandha tiġi deċiża permezz ta’ deċiżjoni. Estensjoni ġdida tat-terminu ma hijiex awtorizzata.
(2) Il-persuna taxxabbli tista’, fl-osservazzjonijiet tagħha dwar il-proċess verbal imsemmi fil-paragrafu 1 ta’ dan l-artikolu, tipproduċi fatti u provi ġodda, iżda għandha tesponi r-raġuni għalfejn hija ma tkunx diġà ppreżentathom qabel il-ħruġ tal-proċess verbal. L-awtorità fiskali għandha tħejji proċess verbal addizzjonali fi żmien 30 jum minn meta tirċievi l-osservazzjonijiet jekk dawn ikollhom effett fuq l-ammont tal-obbligi fiskali. Il-fatti u l-provi l-ġodda jittieħdu inkunsiderazzjoni biss jekk kienu jeżistu qabel il-ħruġ tal-proċess verbal u l-persuna taxxabbli ma setgħetx raġonevolment issemmihom u tipproduċihom qabel il-ħruġ tal-proċess verbal. L-ewwel paragrafu ta’ dan l-artikolu japplika għan-notifika u għas-sottomissjoni ta’ osservazzjonijiet dwar il-proċess verbal addizzjonali.”
7 Skont l-Artikolu 141(1) taż-ZDavP‑2:
“Wara t-tmiem tal-kontroll fiskali, l-awtorità fiskali għandha tagħti deċiżjoni tat-taxxa skont l-Artikolu 84 ta’ din il-liġi jew deċiżjoni dwar il-konstatazzjoni ta’ irregolaritajiet mingħajr effett fuq l-ammont tal-obbligi fiskali.”
8 L-Artikolu 238(3) taż-zakon o splošnem upravnem postopku (il-Liġi dwar il-Proċedura Amministrattiva Ġenerali) (Uradni list RS, Nru 24/06) jipprovdi:
“Il-persuna li tressaq l-ilment tista’ ssemmi fatti u provi ġodda fl-ilment, iżda għandha tesponi r-raġuni għalfejn hija ma kinitx diġà pproduċiethom fil-proċedura tal-ewwel livell. Il-fatti u l-provi l-ġodda jistgħu jittieħdu inkunsiderazzjoni bħala motivi ta’ lment biss jekk dawn kienu jeżistu fid-data tal-adozzjoni tad-deċiżjoni tal-ewwel livell u jekk il-parti ma setgħetx raġonevolment tipproduċihom jew ssemmihom fis-seduta.”
9 L-Artikolu 52 taż-zakon o upravnem sporu (il-Liġi dwar il-Kontenzjuż Amministrattiv) (Uradni list RS, Nru 105/06) jipprovdi:
“Ir-rikorrent jista’ jsemmi fatti u provi ġodda fir-rikors, iżda għandu jesponi r-raġuni għalfejn huwa ma kienx diġà semmihom fil-kuntest tal-proċedura ta’ ħruġ tal-att amministrattiv. Il-fatti u l-provi l-ġodda jistgħu jittieħdu inkunsiderazzjoni bħala motivi biss jekk kienu jeżistu fid-data tal-adozzjoni tad-deċiżjoni tal-ewwel livell fil-kuntest tal-proċedura ta’ ħruġ tal-att amministrattiv u jekk il-parti ma setgħetx raġonevolment tippreżentahom jew tipproduċihom fil-kuntest tal-proċedura ta’ ħruġ tal-att amministrattiv.”
Il-kawża prinċipali u d-domanda preliminari
10 Nec, ir-rikorrenti fil-kawża prinċipali, hija kumpannija stabbilita fl-Isvizzera. Hija kkunsinnat, matul is-sena 2017, prodotti kożmetiċi lil klijent stabbilit fil-Kroazja u, f’każ wieħed, lil klijent stabbilit fir-Rumanija. Skont l-affermazzjonijiet ta’ Nec, din il-merkanzija, li kienet tinsab f’maħżen fis-Slovenja, ittieħdet taħt ir-responsabbiltà tiegħu minn xerrej fil-Kroazja jew terz, li aġixxa għan-nom tax-xerrej, u ġiet ittrasportata mis-Slovenja lejn Stat Membru ieħor, b’tali mod li l-kunsinni inkwistjoni bbenefikaw mill-eżenzjoni tal-ħlas tal-VAT prevista għall-kunsinna ta’ oġġetti fit-territorju tal-Unjoni Ewropea mill-Artikolu 46(1) tal-Liġi dwar it-Taxxa fuq il-Valur Miżjud, fil-verżjoni tagħha applikabbli għad-data tal-fatti fil-kawża prinċipali.
11 Fil-kuntest ta’ proċedura ta’ kontroll fiskali tal-VAT meħtieġa għas-sena 2017, il-finančna uprava Republike Slovenije (l-Amministrazzjoni Fiskali tar-Repubblika tas-Slovenja, iktar ’il quddiem l-“awtorità fiskali tal-ewwel livell”) ivverifikat ma’ Nec il-provi u d-dokumenti relatati mal-kunsinni ta’ oġġetti u mal-provvisti ta’ servizzi mwettqa fi Stati Membri oħra. Permezz ta’ deċiżjoni tal-14 ta’ Frar 2019, hija stiednet lil Nec tippreżenta d-dokumenti kollha relatati mal-kunsinni inkwistjoni.
12 Bi tweġiba għal din id-deċiżjoni, Nec ippreżentat fatturi u kopji tad-dokumenti ta’ spedizzjoni li juru l-eżistenza ta’ trasport ta’ oġġetti mis-Slovenja lejn Stat Membru ieħor. In-noti ta’ kunsinna u dokumenti oħra msemmija fid-dokumenti ta’ spedizzjoni ma kinux, f’dan l-istadju, ġew prodotti quddiem l-awtorità fiskali tal-ewwel livell, filwaqt li Nec indikat li hija ma kellhiex id-dokumenti kollha u li kienet qed tipprova tiksibhom.
13 Fl-1 ta’ April 2019, l-awtorità fiskali tal-ewwel livell ħarġet proċess verbal ta’ kontroll fiskali u nnotifikatu lil Nec. Fl-osservazzjonijiet tagħha dwar il-proċess verbal, ippreżentati fit-terminu mogħti għal dan il-għan, Nec ippreżentat kopji ta’ kwotazzjonijiet u ta’ noti ta’ kunsinna, li skonthom l-oġġetti inkwistjoni kienu ġew ikkunsinnati fi Stat Membru li ma kienx dak tas-Slovenja. Barra minn hekk, Nec iġġustifikat il-produzzjoni tardiva ta’ dawn il-provi billi sostniet li l-uffiċċju tagħha ta’ Hamburg (il-Ġermanja), li kien responsabbli għall-kunsinni fil-Kroazja, kien waqqaf l-attivitajiet tiegħu fix-xahar ta’ Awwissu 2018 u ma kienx għaddielha d-dokumentazzjoni kollha neċessarja fit-terminu mogħti.
14 Fit-30 ta’ Mejju 2019, l-awtorità fiskali tal-ewwel livell adottat deċiżjoni tat-taxxa, li għalqet il-proċedura amministrattiva tal-ewwel livell, li permezz tagħha talbet lil Nec il-ħlas ta’ ammont addizzjonali ta’ VAT għas-sena 2017. F’dan ir-rigward, hija kkonstatat li Nec ma kinitx uriet, permezz ta’ fatturi u dokumenti ta’ spedizzjoni, li l-oġġetti inkwistjoni kienu ġew effettivament ittrasportati lejn Stat Membru li ma kienx dak tas-Slovenja. Għaldaqstant, hija qieset li l-kundizzjonijiet għall-eżenzjoni mill-VAT fuq il-kunsinni kkonċernati ma kinux issodisfatti. F’dan il-kuntest, hija ma ħaditx inkunsiderazzjoni, minħabba l-preżentazzjoni tardiva tagħhom u skont l-Artikolu 140(2) taż-ZDavP 2, il-provi prodotti wara l-ħruġ tal-proċess verbal.
15 L-ilment imressaq minn Nec kontra d-deċiżjoni tat-taxxa ġie miċħud mill-Ministeru tal-Finanzi, li aġixxa bħala awtorità fiskali tat-tieni livell, li kkonferma l-analiżi magħmula mill-awtorità fiskali tal-ewwel livell. Bl-istess mod, ir-rikors ippreżentat minn Nec kontra d-deċiżjoni ta’ dan il-ministeru ġie miċħud permezz ta’ sentenza tal-Upravno sodišče (il-Qorti Amministrattiva, is-Slovenja), għal raġunijiet komparabbli ma’ dawk li jirriżultaw mid-deċiżjonijiet tal-awtoritajiet fiskali.
16 Sussegwentement, Nec talbet l-awtorizzazzjoni sabiex tippreżenta appell għal reviżjoni kontra din is-sentenza quddiem il-Vrhovno sodišče (il-Qorti Suprema, is-Slovenja), li hija l-qorti tar-rinviju. Permezz ta’ deċiżjoni tat-18 ta’ Novembru 2020, hija laqgħet parzjalment din it-talba, b’mod partikolari bil-għan li tiġi riżolta kwistjoni legali, li hija qieset importanti, dwar il-kwistjoni ta’ jekk id-dekadenza prevista fl-Artikolu 140(2) taż-ZDavP‑2, li tolqot il-produzzjoni ta’ provi fi proċedura fiskali wara l-ħruġ ta’ proċess verbal ta’ kontroll fiskali, tistax tieħu preċedenza fuq il-prinċipju ta’ newtralità tas-sistema tal-VAT.
17 Il-Vrhovno sodišče (il-Qorti Suprema) tirrileva li d-Direttiva 2006/112 ma tistabbilixxix id-data li warajha fornitur ta’ merkanzija ma jistax jibqa’ jipproduċi provi fil-kuntest ta’ proċedura amministrattiva jew ta’ proċedura ġudizzjarja, sabiex jiġi stabbilit li l-kundizzjonijiet tal-eżenzjoni mill-VAT prevista fl-Artikolu 138(1) ta’ din id-direttiva huma ssodisfatti. Hija tirrileva wkoll li l-Artikolu 131 tal-imsemmija direttiva jipprevedi biss li l-eżenzjonijiet li jinsabu fil-Kapitoli 2 sa 9 tal-istess direttiva japplikaw taħt il-kundizzjonijiet stabbiliti mill-Istati Membri.
18 F’dan il-kuntest, din il-qorti tirreferi b’mod partikolari għall-kawża li tat lok għas-sentenza tad-9 ta’ Settembru 2021, GE Auto Service Leasing (C‑294/20, EU:C:2021:723), li fiha l-Qorti tal-Ġustizzja ttrattat kwistjoni simili. Madankollu, il-kuntest fattwali u leġiżlattiv li kien jipprevali f’dik il-kawża ma huwiex sostanzjalment komparabbli ma’ dak tat-tilwima quddiem il-qorti tar-rinviju. Għaldaqstant, l-imsemmija qorti tistaqsi jekk is-soluzzjoni adottata f’dik is-sentenza tistax tiġi applikata wkoll għal din it-tilwima.
19 F’dan ir-rigward, hija tqis li, fit-tilwima pendenti quddiemha, il-prinċipju ta’ ċertezza legali huwa suffiċjentement protett mit-termini ta’ dekadenza previsti għall-preżentata ta’ rikors wara l-adozzjoni tad-deċiżjoni tat-taxxa kif ukoll mir-regoli applikabbli għat-teħid inkunsiderazzjoni ta’ fatti u provi ġodda fil-kuntest tal-proċedura amministrattiva ta’ lment u tal-proċedura amministrattiva kontenzjuża.
20 F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-Vrhovno sodišče (il-Qorti Suprema) iddeċidiet li tissospendi l-proċedura quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domanda preliminari li ġejja:
“Id-dispożizzjonijiet tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat-28 ta’ Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud, b’mod partikolari l-Artikolu 131 u l-Artikolu 138(1), kif ukoll il-prinċipji tad-dritt tal-Unjoni, b’mod partikolari l-prinċipji ta’ newtralità fiskali, ta’ effettività u ta’ proporzjonalità, jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali li tipprojbixxi l-produzzjoni jew il-ġbir ta’ provi ġodda, li jistabbilixxu li r-rekwiżiti sostantivi previsti fl-Artikolu 138(1) tad-Direttiva tal-VAT huma ssodisfatti, diġà matul il-proċedura amministrattiva tal-ewwel livell, jiġifieri fl-osservazzjonijiet dwar il-proċess verbali tal-kontroll fiskali li jinħareġ qabel l-adozzjoni tad-deċiżjoni tat-taxxa?”
Fuq id-domanda preliminari
21 Permezz tad-domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikolu 131 u l-Artikolu 138(1) tad-Direttiva 2006/112, moqrija flimkien mal-prinċipji ta’ newtralità fiskali, ta’ effettività u ta’ proporzjonalità, jipprekludux leġiżlazzjoni nazzjonali li tipprojbixxi l-produzzjoni u l-ġbir ta’ provi ġodda li jistabbilixxu li l-kundizzjonijiet sostantivi previsti fl-Artikolu 138(1) ta’ din id-direttiva huma ssodisfatti, matul il-proċedura amministrattiva li wasslet għall-adozzjoni tad-deċiżjoni tat-taxxa, b’mod partikolari wara l-operazzjonijiet tal-kontroll fiskali iżda qabel l-adozzjoni ta’ din id-deċiżjoni.
22 Mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja fil-qasam tad-dritt għal tnaqqis tal-VAT jirriżulta li s-sistema komuni tal-VAT għandha tiggarantixxi n-newtralità fir-rigward tal-piż fiskali tal-attivitajiet ekonomiċi kollha, irrispettivament mill-għanijiet jew mir-riżultati ta’ dawn l-attivitajiet, bil-kundizzjoni li l-imsemmija attivitajiet ikunu, bħala prinċipju, huma stess suġġetti għall-VAT (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat-18 ta’ Novembru 2020, Il-Kummissjoni vs Il-Ġermanja (Rimbors tal-VAT – Fatturi), C‑371/19, mhux ippubblikata, EU:C:2020:936, punt 77).
23 Il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet b’mod konsistenti li d-dritt għal tnaqqis u, għaldaqstant, għal rimbors jagħmel parti integrali mill-mekkaniżmu tal-VAT u ma jistax, bħala prinċipju, jiġi limitat. Dan id-dritt jiġi eżerċitat immedjatament għat-taxxi kollha li jkunu ġew imposti fuq it-tranżazzjonijiet imwettqa bħala input (sentenza tat-18 ta’ Novembru 2020, Il-Kummissjoni vs Il-Ġermanja (Rimbors tal-VAT – Fatturi), C‑371/19, mhux ippubblikata, EU:C:2020:936, punt 79 u l-ġurisprudenza ċċitata).
24 Dejjem fil-qasam tad-dritt għal tnaqqis tal-VAT, il-Qorti tal-Ġustizzja qieset ukoll li l-prinċipju fundamentali ta’ newtralità tal-VAT jeżiġi li t-tnaqqis jew ir-rimbors tal-VAT tal-input għandu jingħata jekk ir-rekwiżiti sostantivi jkunu ssodisfatti, anki jekk il-persuni taxxabbli jkunu naqsu milli jissodisfaw ċerti rekwiżiti proċedurali. Madankollu, jista’ jkun differenti l-każ jekk il-ksur ta’ tali rekwiżiti proċedurali jkollu l-effett li jipprekludi l-produzzjoni tal-prova ċerta li r-rekwiżiti sostantivi ġew issodisfatti (sentenza tat-18 ta’ Novembru 2020, Il-Kummissjoni vs Il-Ġermanja (Rimbors tal-VAT – Fatturi), C‑371/19, mhux ippubblikata, EU:C:2020:936, punti 80 u 81 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).
25 Tali kunsiderazzjonijiet japplikaw ukoll f’dak li jirrigwarda r-regoli li jiddeterminaw it-tranżazzjonijiet taxxabbli għall-VAT, u b’mod iktar partikolari r-regoli marbuta mal-eżenzjoni ta’ tali tranżazzjonijiet bħal dawk li jinsabu fl-Artikolu 131 u fl-Artikolu 138(1) tad-Direttiva 2006/112, dwar l-eżenzjoni tal-kunsinni intra-Komunitarji.
26 F’dan ir-rigward, l-Artikolu 138(1) tad-Direttiva 2006/112 jipprevedi li l-Istati Membri għandhom jeżentaw il-kunsinni ta’ oġġetti mibgħuta jew ittrasportata lejn destinazzjoni ’l barra mit-territorju rispettiv tagħhom iżda fl-Unjoni mill-bejjiegħ, mix-xerrej jew għan-nom tagħhom, li jkunu saru għal persuna taxxabbli oħra, jew għal persuna ġuridika mhux taxxabbli li tkun qed taġixxi bħala tali fi Stat Membru li ma jkunx dak minn fejn inbdiet l-ispedizzjoni jew it-trasport tal-oġġetti.
27 Kif jirriżulta mid-deċiżjoni tar-rinviju, it-tilwima fil-kawża prinċipali ma tirrigwardax il-ksur tar-rekwiżiti proċedurali li jipprekludi l-produzzjoni tal-prova li r-rekwiżiti sostantivi tad-dritt għall-eżenzjoni mill-VAT għall-kunsinni tal-oġġetti inkwistjoni ġew issodisfatti, iżda d-data li fiha din il-prova tista’ tiġi prodotta.
28 F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li l-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet, f’dak li jikkonċerna d-dispożizzjonijiet tat-Tmien Direttiva tal-Kunsill 79/1072/KEE tas-6 ta’ Diċembru 1979 dwar l-armonizzazzjoni tal-liġijiet ta’ l-Istati Membri rigward it-taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ – Arranġamenti għar-rifużjoni tat-taxxa fuq il-valur miżjud lill-persuni taxxabbli li m’humiex stabbiliti fit-territorju tal-pajjiż (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 9, Vol. 1, p. 79, iktar ’il quddiem it-Tmien Direttiva tal-VAT), fir-rigward tad-dritt għar-rimbors tal-VAT, li dawn ma jipprekludux leġiżlazzjoni nazzjonali li skontha d-dritt għar-rimbors tal-VAT jista’ jiġi rrifjutat meta persuna taxxabbli ma tipprovdix, mingħajr ġustifikazzjoni raġonevoli u minkejja t-talbiet għal informazzjoni li ġew indirizzati lilha, id-dokumenti li jippermettu li jiġi stabbilit li l-kundizzjonijiet sostantivi sabiex jinkiseb dan ir-rimbors huma ssodisfatti, qabel ma l-amministrazzjoni fiskali tadotta d-deċiżjoni tagħha. Madankollu, dawn l-istess dispożizzjonijiet ma jipprekludux lill-Istati Membri milli jaċċettaw il-produzzjoni ta’ tali provi wara din id-deċiżjoni (sentenza tad-9 ta’ Settembru 2021, GE Auto Service Leasing, C‑294/20, EU:C:2021:723, punt 58).
29 Il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet ukoll li, sa fejn ma huwiex irregolat mit-Tmien Direttiva tal-VAT, l-istabbiliment ta’ miżuri nazzjonali li jirrifjutaw it-teħid inkunsiderazzjoni tal-provi prodotti wara li tkun ġiet adottata d-deċiżjoni li tiċħad talba għal rimbors jaqa’ taħt l-ordinament ġuridiku intern ta’ kull Stat Membru, skont il-prinċipju ta’ awtonomija proċedurali tal-Istati Membri, bil-kundizzjoni, madankollu, li dawn ma jkunux inqas favorevoli minn dawk li jirregolaw sitwazzjonijiet simili ta’ natura interna (prinċipju ta’ ekwivalenza) u li dawn ma jagħmlux l-eżerċizzju tad-drittijiet mogħtija mill-ordinament ġuridiku tal-Unjoni prattikament impossibbli jew eċċessivament diffiċli (prinċipju ta’ effettività) (sentenza tad-9 ta’ Settembru 2021, GE Auto Service Leasing, EU:C:2021:723, C‑294/20, punt 59).
30 Fuq din il-bażi, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li d-dispożizzjonijiet tat-Tmien Direttiva tal-VAT u l-prinċipji tad-dritt tal-Unjoni, b’mod partikolari l-prinċipju ta’ newtralità fiskali, ma jipprekludux li talba għal rimbors tal-VAT tiġi miċħuda meta l-persuna taxxabbli ma tkunx, fit-termini mogħtija, ippreżentat lill-amministrazzjoni fiskali kompetenti, anki fuq talba ta’ din tal-aħħar, id-dokumenti u l-informazzjoni kollha meħtieġa sabiex tistabbilixxi d-dritt tagħha għar-rimbors tal-VAT, irrispettivament mill-fatt li dawn id-dokumenti u informazzjoni kienu ġew ippreżentati minn din il-persuna taxxabbli, fuq inizjattiva tagħha stess, fil-kuntest tal-ilment jew tal-azzjoni ġudizzjarja kontra d-deċiżjoni li tiċħad tali dritt għal rimbors, sakemm ikunu osservati l-prinċipji ta’ ekwivalenza u ta’ effettività (sentenza tad-9 ta’ Settembru 2021, GE Auto Service Leasing, C‑294/20, EU:C:2021:723, punt 63 u d-dispożittiv).
31 Għandu jitqies li din il-ġurisprudenza hija applikabbli, b’analoġija, għad-dispożizzjonijiet tad-Direttiva 2006/112 dwar l-eżenzjoni tal-kunsinni ta’ oġġetti mibgħuta jew ittrasportati barra mit-territorju ta’ Stat Membru iżda fl-Unjoni, b’mod partikolari fl-Artikolu 138(1) ta’ din id-direttiva.
32 Għaldaqstant, fid-dawl tal-Artikolu 131 tad-Direttiva 2006/112, li jipprovdi li l-eżenzjonijiet previsti fil-Kapitoli 2 sa 9 ta’ din id-direttiva, li minnhom tagħmel parti l-eżenzjoni prevista fl-Artikolu 138(1) ta’ din id-direttiva, japplikaw mingħajr preġudizzju għal dispożizzjonijiet oħra tad-dritt tal-Unjoni u taħt il-kundizzjonijiet li l-Istati Membri jistabbilixxu bil-ħsieb li tiġi żgurata l-applikazzjoni korretta u sempliċi tal-imsemmija eżenzjonijiet u tiġi evitata kull frodi, evażjoni jew abbuż eventwali, l-istabbiliment ta’ miżuri nazzjonali li jirrifjutaw li jieħdu inkunsiderazzjoni l-provi prodotti, bħal fil-kawża prinċipali, fil-kuntest ta’ aġġustament tal-VAT, jaqa’ fl-ordinament ġuridiku intern ta’ kull Stat Membru, skont il-prinċipju ta’ awtonomija proċedurali tal-Istati Membri, bil-kundizzjoni, madankollu, li dawn ma jkunux inqas favorevoli minn dawk li jirregolaw sitwazzjonijiet simili ta’ natura interna (prinċipju ta’ ekwivalenza) u li dawn ma jirrendux l-eżerċizzju tad-drittijiet mogħtija mill-ordinament ġuridiku tal-Unjoni prattikament impossibbli jew eċċessivament diffiċli (prinċipju ta’ effettività) (ara, b’analoġija, is-sentenza tad-9 ta’ Settembru 2021, GE Auto Service Leasing, C‑294/20, EU:C:2021:723, punt 59 u l-ġurisprudenza ċċitata).
33 Fir-rigward, fl-ewwel lok, tal-prinċipju ta’ effettività, għandu jiġi rrilevat li l-possibbiltà li jitressqu provi addizzjonali, fil-kuntest ta’ proċedura ta’ aġġustament tal-VAT, mingħajr ebda limitazzjoni fiż-żmien tmur kontra l-prinċipju ta’ ċertezza legali li jeżiġi li s-sitwazzjoni fiskali tal-persuna taxxabbli, fid-dawl tad-drittijiet tagħha u tal-obbligi tagħha fil-konfront tal-amministrazzjoni fiskali, ma tkunx f’qagħda li titqiegħed inkwistjoni indefinittivament (ara, b’analoġija, is-sentenza tad-9 ta’ Settembru 2021, GE Auto Service Leasing, C‑294/20, EU:C:2021:723, punt 60 u l-ġurisprudenza ċċitata).
34 Madankollu, għandu jiġi rrilevat li n-nuqqas ta’ teħid inkunsiderazzjoni tal-provi li jistabbilixxu li l-kundizzjonijiet għall-eżenzjoni mill-VAT favur kunsinni intra-Komunitarji ta’ oġġetti huma ssodisfatti jwassal għal sitwazzjoni li fiha l-prinċipju ta’ newtralità fiskali, li l-importanza tiegħu għas-sistema komuni tal-VAT ġiet imfakkra fil-punti 28 sa 30 ta’ din is-sentenza u li ma jistax, bħala prinċipju, jiġi limitat, jinkiser għall-attivitajiet ekonomiċi kkonċernati.
35 Minn dan isegwi li għalkemm, ċertament, id-dritt għall-eżenzjoni mill-VAT jista’ jiġi rrifjutat f’ċerti sitwazzjonijiet, b’mod partikolari minħabba l-preżentazzjoni tardiva mill-operatur ekonomiku kkonċernat tal-provi neċessarji sabiex tiġi stabbilita l-eżistenza ta’ dan id-dritt wara diversi avviżi bla suċċess tal-amministrazzjoni fiskali u meta l-proċedura kienet diġà tinsab fi stadju kontenzjuż, bħal fil-kawża li tat lok għas-sentenza tad-9 ta’ Settembru 2021, GE Auto Service Leasing (C‑294/20, EU:C:2021:723), xorta waħda jibqa’ l-fatt li, meta l-amministrazzjoni fiskali ċċaħħad lil persuna taxxabbli mill-benefiċċju tal-eżenzjoni mill-VAT fi stadju bikri tal-proċedura tat-taxxa, hija għandha tiggarantixxi l-osservanza stretta tal-prinċipju ta’ newtralità fiskali.
36 Għalhekk, għalkemm, f’sitwazzjoni li fiha l-amministrazzjoni fiskali tkun għadha ma adottatx deċiżjoni tat-taxxa fir-rigward ta’ persuna taxxabbli fid-data li fiha din tal-aħħar tipprovdi provi addizzjonali li jsostnu d-dritt li hija titlob, rifjut li jittieħdu inkunsiderazzjoni dawn il-provi jista’, ċertament, jiġi invokat kontra din il-persuna taxxabbli, dan għandu madankollu jkun ibbażat fuq ċirkustanzi partikolari bħal, b’mod partikolari, l-assenza ta’ kwalunkwe ġustifikazzjoni għad-dewmien imġarrab jew il-fatt li d-dewmien wassal għal telf ta’ dħul fiskali.
37 Fil-fatt, ir-rifjut li jittieħdu inkunsiderazzjoni l-provi f’data qabel l-adozzjoni ta’ tali deċiżjoni tat-taxxa jista’ jirrendi eċċessivament diffiċli l-eżerċizzju tad-drittijiet irrikonoxxuti mill-ordinament ġuridiku tal-Unjoni, sa fejn tali rifjut jirrestrinġi l-possibbiltà għall-persuna taxxabbli li tipproduċi provi li l-kundizzjonijiet sostantivi li jippermettu li tinkiseb eżenzjoni mill-VAT ikunu ssodisfatti. Leġiżlazzjoni nazzjonali li, f’dan l-istadju tal-proċedura tat-taxxa, ma tippermettix lill-persuna taxxabbli tipproduċi l-provi li jkunu għadhom nieqsa sabiex issostni d-dritt li hija titlob u li ma tiħux inkunsiderazzjoni l-ispjegazzjonijiet eventwali dwar ir-raġunijiet li għalihom dawn il-provi ma ġewx prodotti qabel tidher għalhekk diffiċilment konċiljabbli mal-prinċipju ta’ proporzjonalità u wkoll mal-prinċipju fundamentali ta’ newtralità tal-VAT.
38 F’dan il-każ, hija l-qorti tar-rinviju li għandha tevalwa, fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, jekk ir-rifjut li jittieħdu inkunsiderazzjoni dawn il-provi huwiex jew le konformi mal-prinċipju ta’ effettività.
39 F’dan il-kuntest, il-qorti tar-rinviju għandha, b’mod partikolari, tieħu inkunsiderazzjoni l-fatt li, skont l-indikazzjonijiet tagħha stess, il-proċess verbal tal-kontroll fiskali ma jagħlaqx il-proċedura ta’ kontroll fiskali u jikkostitwixxi biss att proċedurali intermedju li huwa intiż biss sabiex jinforma lill-persuna taxxabbli bis-sitwazzjoni fattwali stabbilita mill-awtorità fiskali tal-ewwel livell u bil-possibbiltà li jiġu ppreżentati osservazzjonijiet.
40 Fir-rigward tal-osservazzjoni tar-rikorrenti fil-kawża prinċipali, li skontha r-Repubblika tas-Slovenja reċentement kienet impenjat ruħha li temenda l-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali, liema emenda għandha, fil-fehma tagħha, b’mod partikolari l‑għan li tħassar id-dispożizzjoni li tipprevedi li l-fatti u l-provi l-ġodda għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni biss jekk kienu jeżistu qabel il-ħruġ tal-proċess verbal u l-persuna taxxabbli ma setgħetx raġonevolment issemmihom u tipproduċihom qabel dan il-ħruġ, huwa biżżejjed li jiġi rrilevat li din il-parti bl-ebda mod ma tallega li l-kuntest ġuridiku applikabbli fil-kawża prinċipali ser ikun affettwat.
41 Fit-tieni lok, hija l-qorti tar-rinviju li għandha tivverifika jekk il-prinċipju ta’ ekwivalenza, li jeżiġi li d-dispożizzjonijiet proċedurali nazzjonali li jirregolaw l-eżenzjoni mill-VAT għall-kunsinni intra-Komunitarji ta’ oġġetti ma jkunux inqas favorevoli minn dawk li jirregolaw sitwazzjonijiet simili suġġetti għad-dritt intern, huwiex osservat f’dan il-każ (ara, b’analoġija, is-sentenza tad-9 ta’ Settembru 2021, GE Auto Service Leasing, C‑294/20, EU:C:2021:723, punt 62 u l-ġurisprudenza ċċitata).
42 Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti, ir-risposta li għandha tingħata għad-domanda magħmula hija li l-Artikolu 131 u l-Artikolu 138(1) tad-Direttiva 2006/112, moqrija flimkien mal-prinċipji ta’ newtralità fiskali, ta’ effettività u ta’ proporzjonalità, għandhom jiġu interpretati fis-sens li ma jipprekludux leġiżlazzjoni nazzjonali li tipprojbixxi l-produzzjoni u l-ġbir ta’ provi ġodda li jistabbilixxu li l-kundizzjonijiet sostantivi previsti fl-Artikolu 138(1) ta’ din id-direttiva huma ssodisfatti, matul il-proċedura amministrattiva li wasslet għall-adozzjoni tad-deċiżjoni tat-taxxa, b’mod partikolari wara l-operazzjonijiet tal-kontroll fiskali iżda qabel l-adozzjoni ta’ din id-deċiżjoni, sakemm il-prinċipji ta’ ekwivalenza u ta’ effettività jkunu osservati.
Fuq l-ispejjeż
43 Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija dik il-qorti li għandha tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.
Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (L-Għaxar Awla) taqta’ u tiddeċiedi:
L-Artikolu 131 u l-Artikolu 138(1) tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat-28 ta’ Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud moqrija flimkien mal-prinċipji ta’ newtralità fiskali, ta’ effettività u ta’ proporzjonalità,
għandhom jiġu interpretati fis-sens li:
ma jipprekludux leġiżlazzjoni nazzjonali li tipprojbixxi l-produzzjoni u l-ġbir ta’ provi ġodda li jistabbilixxu li l-kundizzjonijiet sostantivi previsti fl-Artikolu 138(1) ta’ din id-direttiva huma ssodisfatti, matul il-proċedura amministrattiva li wasslet għall-adozzjoni tad-deċiżjoni tat-taxxa, b’mod partikolari wara l-operazzjonijiet tal-kontroll fiskali iżda qabel l-adozzjoni ta’ din id-deċiżjoni, sakemm il-prinċipji ta’ ekwivalenza u ta’ effettività jkunu osservati.
Firem