Wyrok Sądu (ósma izba) z dnia 9 grudnia 2014 r. – Alfa Acciai przeciwko Komisji
(sprawa T‑85/10)
Konkurencja – Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Rynek prętów zbrojeniowych prostych lub w kręgach – Decyzja stwierdzająca naruszenie art. 65 EWWiS, po wygaśnięciu traktatu EWWiS, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1/2003 – Ustalanie cen i terminów płatności – Ograniczanie lub kontrolowanie produkcji lub sprzedaży – Nadużycie władzy – Prawo do obrony – Jednolite i ciągłe naruszenie – Grzywny – Ustalenie kwoty wyjściowej – Okoliczności łagodzące – Czas trwania postępowania administracyjnego
1. Postępowanie sądowe – Pismo wszczynające postępowanie – Wymogi formalne – Zwięzłe przedstawienie powołanych zarzutów – Terminologia – Obowiązek użycia terminologii regulaminu postępowania – Brak [statut Trybunału Sprawiedliwości, art. 21 akapit pierwszy, art. 53 akapit pierwszy; regulamin postępowania przed Sądem, art. 44 § 1 lit. c)] (por. pkt 54)
2. Komisja – Zasada kolegialności – Zakres – Decyzja w przedmiocie zastosowania reguł konkurencji podana do wiadomości bez załączników – Naruszenie zasady kolegialności – Brak – Okoliczności przedstawione w sposób wystarczający pod względem prawnym w tekście decyzji (art. 219 WE) (por. pkt 59, 60, 80)
3. Akty instytucji – Wybór podstawy prawnej – Uregulowania Unii – Wymóg jasności i przewidywalności – Wyraźne wskazanie podstawy prawnej – Decyzja Komisji stwierdzająca po wygaśnięciu traktatu EWWiS naruszenie art. 65 EWWiS i nakładająca karę na dane przedsiębiorstwo – Podstawa prawna ustanowiona w art. 7 ust. 1 i art. 23 ust. 2 rozporządzenia nr 1/2003 (art. 65 ust. 1 EWWiS; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 7 ust. 1, art. 23 ust. 2) (por. pkt 92, 96)
4. Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki podlegające ratione materiae i ratione temporis reżimowi prawnemu traktatu EWWiS – Wygaśnięcie traktatu EWWiS – Ciągłość systemu wolnej konkurencji w traktacie WE – Utrzymanie kontroli Komisji działającej w ramach prawnych rozporządzenia nr 1/2003 (art. 65 akapit 1 EWWiS; rozporządzenie Rady nr 1/2003) (por. pkt 97–112)
5. Akty instytucji – Stosowanie w czasie – Przepisy proceduralne – Przepisy materialne – Rozróżnienie – Wygaśnięcie traktatu EWWiS – Decyzja w przedmiocie zastosowania reguł konkurencji wydana po tym wygaśnięciu i dotycząca okoliczności faktycznych mających miejsce przed tym wygaśnięciem – Zasady pewności prawa oraz ochrony uzasadnionych oczekiwań – Sytuacje prawne zaistniałe przed wygaśnięciem traktatu EWWiS – Poddanie systemowi prawnemu traktatu EWWiS (art. 65 ust. 1 EWWiS) (por. pkt 113, 114, 116, 148)
6. Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Poszanowanie prawa do obrony – Zakres zasady – Stwierdzenie nieważności pierwszej decyzji Komisji stwierdzającej naruszenie – Wydanie nowej decyzji w oparciu o inną podstawę prawną i wcześniejsze akty przygotowawcze – Dopuszczalność – Obowiązek sporządzenia nowego pisma w sprawie przestawienia zarzutów – Brak – Obowiązek przeprowadzenia nowego przesłuchania – Brak (art. 65 EWWiS; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 14 ust. 3, art. 27 ust. 1; rozporządzenie Komisji nr 773/2004, art. 10, art. 12 ust. 1, art. 14 ust. 3) (por. pkt 140, 141, 146, 147)
7. Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Zakaz – Naruszenia – Porozumienia i uzgodnione praktyki stanowiące jednolite naruszenie – Pojęcie – Kryteria – Jednolity cel, całościowy plan, tożsamość przedmiotu i podmiotów – Zmiana niektórych cech charakterystycznych i intensywności kartelu – Brak wpływu (art. 65 ust. 1 EWWiS; art. 81 ust. 1 EWWiS) (por. pkt 155–159, 167, 175)
8. Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Zakaz – Naruszenia – Dowód – Ciężar dowodu spoczywający na Komisji – Przedstawienie dowodu na podstawie szeregu poszlak i zbieżnych okoliczności poświadczających istnienie i czas trwania ciągłego zachowania antykonkurencyjnego – Brak dowodu w odniesieniu do określonych odcinków czasu w ramach rozpatrywanego całościowego okresu – Brak wpływu (art. 65 ust. 1 EWWiS) (por. pkt 191–194)
9. Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Porozumienia między przedsiębiorstwami – Naruszenie konkurencji w rozumieniu art. 65 EWWiS – Kryteria oceny – Cel antykonkurencyjny – Wystarczające ustalenie (art. 65 ust. 1 EWWiS) (por. pkt 213)
10. Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Uczestniczenie w spotkaniach mających cel antykonkurencyjny – Okoliczność umożliwiająca stwierdzenie, w braku zdystansowania się od podjętych decyzji, że przedsiębiorstwo bierze udział w porozumieniu wynikającym z wcześniejszego spotkania – Otwarte zdystansowanie się – Wykładnia zawężająca – Publikacja taryfy EWWiS przez przedsiębiorstwo – Niewystarczający charakter (art. 65 ust. 1 EWWiS) (por. pkt 213, 214)
11. Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Kryteria – Waga naruszenia – Brak wiążącej lub wyczerpującej listy kryteriów (rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2; komunikat Komisji 98/C 9/03, pkt 1A) (por. pkt 226)
12. Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Złożona ocena ekonomiczna – Zakres uznania, jakim dysponuje Komisja – Kontrola sądowa – Kontrola zgodności z prawem – Zakres (rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2; komunikat Komisji 98/C 9/03, pkt 1A, 1B) (por. pkt 226, 236–238)
13. Konkurencja – Grzywny – Wytyczne w sprawie metody ustalania grzywien – Charakter prawny – Będąca wskazówką norma postępowania implikująca wyznaczenie przez samą Komisję granic uznania – Obowiązek przestrzegania zasad równego traktowania, ochrony uzasadnionych oczekiwań i pewności prawa (komunikat Komisji 98/C 9/03) (por. pkt 228–230)
14. Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Kryteria – Waga naruszenia – Kwalifikacja naruszenia jako bardzo poważne – Zasadnicza rola kryterium dotyczącego charakteru naruszenia – Brak autonomii kryterium dotyczącego rozmiaru rynku rozpatrywanych produktów – Kwalifikacja naruszenia jako bardzo poważne mimo jego ograniczenia do terytorium jednego państwa członkowskiego – Dopuszczalność – Obowiązek uwzględnienia rzeczywistego wpływu na rynek – Zakres – Istnienie kryzysu na danym rynku – Brak wpływu (rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2; komunikat Komisji 98/C 9/03, pkt 1A) (por. pkt 249–251, 255, 261, 284, 285, 293, 298, 299, 314)
15. Konkurencja – Grzywny – Ramy prawne – Ustalenie – Wpływ wcześniejszej praktyki decyzyjnej Komisji – Brak (art. 65 EWWiS; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2) (por. pkt 254, 296, 312)
16. Postępowanie sądowe – Pismo wszczynające postępowanie – Wymogi formalne – Zwięzłe przedstawienie powołanych zarzutów – Ogólne odesłanie do innych pism załączonych do skargi – Niedopuszczalność [statut Trybunału Sprawiedliwości, art. 21 akapit pierwszy; regulamin postępowania przed Sądem, art. 44 § 1 lit. c)] (por. pkt 267, 283)
17. Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Uzgodniona praktyka – Wymiana informacji w ramach kartelu lub w celu jego przygotowania – Uwzględnienie wymienionych informacji – Domniemanie (art. 65 ust. 1 EWWiS) (por. pkt 275)
18. Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Podział zainteresowanych przedsiębiorstw na kategorie, w których określono konkretną kwotę wyjściową – Dopuszczalność – Przesłanki – Przestrzeganie zasad równego traktowania i proporcjonalności – Kryteria (rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23; komunikat Komisji 98/C 9/03, pkt 1A) (por. pkt 318–323, 328, 329)
19. Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Kryteria – Waga naruszenia – Okoliczności łagodzące – Bierna rola przedsiębiorstwa lub pójście przez nie w ślad za liderem – Kryteria oceny (art. 65 ust. 1 EWWiS; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2, 3; komunikat Komisji 98/C 9/03, pkt 3) (por. pkt 332, 333, 337, 339)
20. Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Kryteria – Okoliczności łagodzące – Zachowanie odmienne od uzgodnionego w ramach kartelu – Ocena (art. 65 ust. 1 EWWiS; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2; komunikat Komisji 98/C 9/03, pkt 3) (por. pkt 337, 340)
21. Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Obowiązki Komisji – Dochowanie rozsądnego terminu – Kryteria oceny – Naruszenie – Przesłanka – Naruszenie prawa do obrony – Skutki mogące polegać na obniżeniu grzywny (art. 65 ust. 1 EWWiS; Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 41; rozporządzenie Rady nr 1/2003) (por. pkt 346–349, 356)
Przedmiot
| Tytułem żądania głównego stwierdzenie nieważności decyzji Komisji C(2009) 7492 wersja ostateczna z dnia 30 września 2009 r. w sprawie postępowania na podstawie art. 65 EWWiS (sprawa COMP/37.956 – Pręty zbrojeniowe okrągłe, ponowne przyjęcie), zmienionej decyzją Komisji C(2009) 9912 wersja ostateczna z dnia 8 grudnia 2009 r., w zakresie, w jakim Komisja stwierdza w niej naruszenie przez skarżącą art. 65 EWWiS i nakłada na nią grzywnę w wysokości 7,175 mln EUR, a tytułem żądania ewentualnego – obniżenie kwoty tej grzywny |
Sentencja
1) | | Skarga zostaje oddalona. |
2) | | Alfa Acciai SpA zostaje obciążona kosztami postępowania. |